Search results

1

Does Language Determine Our World’s Borders? The Deaf Beyond the Pale

100%

Szpilman M.

Colloquia Humanistica

|

2019

|

issue 8

EN

Does Language Determine Our World’s Borders? The Deaf Beyond the PaleThe limits of our language are the limits of our worldLudwig Wittgenstein“If not in words, how did she organize her thoughts?,” asks contemporary American writer André Aciman thinking of his deaf mother. In other words, how did she organize her world – one could ask, since even if not consciously, it is often assumed that “the limits of our language are the limits of our world.” Taking Ludwig Wittgenstein’s well-known dictum as a starting point, I would like to present an interdisciplinary approach to the subject, set on the border of comparative literature, linguistics, and medicine. In my paper, using the works of Plato (Cratylus), Denis Diderot (Paradox of Acting), Étienne Bonnot de Condillac (Philosophical Writings of Etienne Bonnot Abbé de Condillac), Oliver Sacks (Seeing Voices: A Journey into the World of the Deaf), and others, I focus on how people perceive the borders (limits) of our world through the prism of language. Is language just a prosthesis, a grafted limb one can live without? Do hands speak more intimately than words? Or maybe deafness is more of a disability than blindness? Is hearing essential for creating memory, allowing comparison, judgment and association of ideas? From a medical point of view, it is impossible to develop speech without hearing. So how does not hearing and therefore not speaking limit our world? Does it at all? Czy język określa granice naszego świata? Głusi poza nawiasemGranice naszego języka są granicami naszego świata.(Ludwig Wittgenstein)Jeśli nie w słowach, jak organizowała swoje myśli? – pyta współczesny amerykański pisarz André Acimana w eseju o swoje głuchej matce. Innymi słowy, można zapytać - jak organizowała swój świat - bo nawet nieświadomie wierzymy, że: granice naszego języka są granicami naszego świata. Biorąc za punkt wyjścia słynne powiedzenie Ludwiga Wittgensteina oraz wykorzystując dzieła Platona (Kratylos), Denisa Diderota (Paradoks o aktorze), Étienne’a Bonnota de Condillaca (Traktat o wrażeniach zmysłowych), Olivera Sacksa (Zobaczyć głos) i innych, analizuję postrzeganie granic świata przez pryzmat języka, w ujęciu interdyscyplinarnym, z pogranicza literatury porównawczej, językoznawstwa i medycyny. Czy język to tylko proteza, bez której można żyć? Czy ręce mówią dokładniej niż słowa? A może bycie głuchym to niepełnosprawność znacznie bardziej ograniczająca niż bycie niewidomym? Czy słyszenie jest naprawdę ważne, ponieważ odgrywa kluczową rolę w tworzeniu pamięci, umożliwiając porównywanie, ocenianie i tworzenie skojarzeń? Słyszenie, z medycznego punktu widzenia, jest niezbędne do wykształcenia mowy. Jak zatem niesłyszenie, a zatem niemówienie ogranicza nasz świat? Czy ogranicza?

2

Między traumą a reifikacją, czyli o estetyzacji reprezentacji przeszłości i schematach pamięci społecznej

75%

Kajfosz J.

Sprawy Narodowościowe

|

2020

|

issue 52

EN

Between Trauma and Reification, or on Aestheticization of Representations of the Past and on Patterns of Social MemoryThis paper attempts to answer two questions: first, how aestheticization and mediatization of representations of the past affects the possibility of their transmission between milieus distinguished by incompatible social memories, identifications or value and symbolic systems; second, how aestheticization of narratives of the past can affect the ability of their recipients to distinguish between individuals and collectives. The key concept is the degree of reification of collectives and the impact of such reification on the possibility to communicate representations of traumatic experiences of individuals. The author focuses on some feature films and analyses their ability to promote or inhibit dehumanization of individuals. Między traumą a reifikacją, czyli o estetyzacji reprezentacji przeszłości i schematach pamięci społecznejCelem artykułu jest odpowiedzieć na dwa pytania: po pierwsze, w jaki sposób estetyzacja i mediatyzacja reprezentacji przeszłości rzutuje na możliwości ich transmisji między środowiskami społecznymi, które odznaczają się niewspółmiernymi pamięciami społecznymi, tożsamościami zbiorowymi, systemami wartości i systemami symbolicznymi. Po drugie, w jaki sposób estetyzacja opowieści o przeszłości może oddziaływać na zdolność jej odbiorców do rozróżniania między jednostkami i zbiorowościami. Kluczową kategorią, wokół której osnuta jest zawierająca się w tekście argumentacja, jest przerost (hipertrofia) urzeczowienia z poziomu spontaniczności do poziomu refleksyjności, czyli z poziomu postaw przed-teoretycznych do poziomu postaw teoretycznych. Autor koncentruje się na kwestii uzależnienia społecznego przyzwolenia na publiczne ujawnianie przez ofiary przemocy swych traumatycznych doświadczeń od społecznien reprodukowanej tendencji do reifikacji zbiorowości. Sięga do przykładu wybranych filmów fabularnych o tematyce historycznej i autobiograficznej, koncentrując się na ich zdolności do lansowania bądź przeciwstawiania się dehumanizacji.

3

Ateistyczne implikacje anglojęzycznego sensualizmu, empiryzmu i deizmu

75%

Szocik K., Wydział Filozoficzny U. J.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica

|

2013

|

vol. 26

EN

This paper shows one of the important philosophical current of modern "resolution of the mind". Philosophical ideas of Locke, Hume and Hobbes were caused modern and contemporary change of paradigm from theistic to atheistic and agnostic.Theistic claims, even if were affirmed by these thinkers, were not consequences of their pfilosophical thesis. Sensualism and materialism, idnicated as natural starting point for philosophy, became ideological basis for period of radical critique of religion and atheism.

4

Analiza antropologiczna potocznego wizerunku bioterapeuty w Polsce. Historia, tradycja, współczesność

51%

Pietrzyk A.

Ogrody Nauk i Sztuk

|

2014

|

issue 4

81-88

PL

W swoim artykule autorka analizuje wizerunek bioenergoterapeuty, opierając się na badaniach własnych z obszaru Łodzi oraz zgromadzonych materiałach zastanych, dotyczących całej Polski. W dobie rozkwitu biomedycyny, zastanawia fakt niezwykłej popularności bioenergoterapeutów i tzw. medycyny alternatywnej. Popularność ta nie jest wyłącznie rezultatem kryzysu służby zdrowia, lecz posiada uzasadnienie historyczno-kulturowe. Wizerunek bioenergoterapeuty kształtuje również nadzieja chorych na odzyskanie zdrowia, ich pragnienie bycia świadkiem interwencji sacrum w ludzki porządek świata, lub wynika ze świeckiej potrzeby widowiska, show, które wprowadzi jednostkę w świat głębszych doznań.

EN

In this paper the author analyzes the popular image of the Polish healer. The analysis is based on her own research conducted in the city of Lodz, as well as on the results of other studies carried out in Poland. In the era of spectacular achievements of academic medicine, the popularity of healers seems worth considering. It may be caused by social, cultural and demographic factors. According to the author, the image of the contemporary healer is a product of centuries-old traditions, as well as the therapists’ ability to adapt their image to patients’ needs and expectations.

5

Obiektyw kamery Stefanii Zahorskiej

38%

Hendrykowska M.

Forum Poetyki

|

2021

|

issue 23

246-259

EN

The vast and varied literary output of Stefania Zahorska (1889-1961) including, among others, articles on art history and theory, philosophy, psychology, history of culture, out of which reflections on film theory and criticism have the most prominent position. Zahorska was the most distinguished film critic of the Polish interwar period, due not only to her talent for writing and criticism, but also her erudition, education, and most importantly, independent judgment. While in the 1930s film was commonly seen as a parasite preying on literature, Zahorska in her essay “What literature owes film”, published in 1934 in Kurier Literacko-Naukowy, states that the novel was also slowly getting something from film. She focused on the contemporary Polish novel and the potential benefits which literature could gain from film. She convincingly demonstrated how film inspirations influenced literary concreteness, how – under film’s influence – the spatiotemporal model changed in literature. By analyzing novels “infected” with film, she pointed to its role in shaping contemporary literary metaphors. Her originality of thought stemmed from her breaking from popular discourse regarding the similarities between an adaptation and its source, and her indicating that the relation between film and literature is not simply unidirectional: from literature to film. It can be described beyond the traditional domain of adaptation, in terms of metapoetics and the aesthetics of word and moving pictures. In Poland hers was an important, pioneering voice in terms of how the relations between film and literature were seen.

PL

W obszernym i różnorodnym dorobku Stefanii Zahorskiej (1889–1961) obejmującym m.in. publikacje z zakresu historii i teorii sztuki, filozofii, psychologii, historii kultury, istotne miejsce zajmuje refleksja teoretyczno- i krytycznofilmowa. Stefania Zahorska była najwybitniejszym krytykiem filmowym dwudziestolecia międzywojennego. Decydował o tym nie tylko jej talent pisarski, krytyczny, ale erudycja, rozległe wykształcenie, a przede wszystkim niezależność sądów. Gdy w latach trzydziestych dość powszechnie traktowano film jako hubę żerującą na organizmie literatury, Zahorska w artykule Co powieść zawdzięcza filmowi opublikowanym w 1934 roku na łamach „Kuriera Literacko-Naukowego”, stwierdza, że także powieść powoli zaczyna być dłużnikiem widowiska filmowego. Autorka skupia swoją uwagę na polskiej powieści współczesnej i na potencjalnych zyskach, jakie dla literatury płyną ze strony filmu. Przekonująco pokazuje, w jaki sposób inspiracja filmowa wpłynęła na literacki konkret, jak pod wpływem filmu zmienił się model czasoprzestrzeni w literaturze. Analizując „zainfekowanie” powieści filmem, wskazuje na jego udział w kształtowaniu współczesnej metafory literackiej. Oryginalność jej spojrzenia polega na przełamaniu popularnego dyskursu na temat podobieństw między ekranizacją a pierwowzorem oraz wskazaniu, że relacja między obiema dziedzinami nie przebiega wyłącznie jednokierunkowo: od literatury w stronę filmu. Można ją opisać poza tradycyjną domeną samej adaptacji, w kategoriach metapoetyki oraz estetyki słowa i ruchomego obrazu. W Polsce to ważny i prekursorski głos w sposobie widzenia głębszych relacji pomiędzy filmem a literaturą.

Refine search results

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica

1 Colloquia Humanistica

1 Forum Poetyki

1 Ogrody Nauk i Sztuk

1 Sprawy Narodowościowe

1 Hendrykowska M.

1 Kajfosz J.

1 Pietrzyk A.

1 Szocik K.

1 Szpilman M.

1 Wydział Filozoficzny U. J.

1 2021

1 2020

1 2019

1 2014

1 2013

Does Language Determine Our World’s Borders? The Deaf Beyond the Pale

Między traumą a reifikacją, czyli o estetyzacji reprezentacji przeszłości i schematach pamięci społecznej

Ateistyczne implikacje anglojęzycznego sensualizmu, empiryzmu i deizmu

Analiza antropologiczna potocznego wizerunku bioterapeuty w Polsce. Historia, tradycja, współczesność

Obiektyw kamery Stefanii Zahorskiej