Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: społeczność chłopska

Sort By:

Limit search:

Wdowy-dysponentki gospodarstw chłopskich w późnośredniowiecznej Polsce w świetle ksiąg sądów szlacheckich i kościelnych (na przykładzie ziemi lubelskiej)

100%

Jawor G., Kołacz-Chmiel M.

Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych

2020

vol. 81

The aim of the present article is to answer the general question of the circumstances in which women, in the reality of typically patriarchal peasant communities existing in late medieval Poland, were taking over the management of the farms left behind by their late husbands. The authors of the paper focus on a number of issues connected to this subject matter, in particular: the frequency with which such instances occurred, forms of managing the property by a widow, coniuncta manu ownership including women, and the duration of female management of properties. As neither judicial record books of the countryside areas from the Lublin region nor detailed inventories or their descriptions have been preserved, the abovementioned issues will be analysed on the basis of the only available sources, i.e. record books from noble or ecclesiastical courts. So far they have not been appreciated in the research of peasant communities, but it seems that a detailed analysis of the records included in the books may unveil new opportunities for studying social aspects of the operation of peasant communities.

Celem niniejszego artykułu jest próba odpowiedzi na generalne pytanie o okoliczności, w jakich kobiety – w realiach typowo patriarchalnych społeczności chłopskich egzystujących w późnośredniowiecznej Polsce – po śmierci małżonka przejmowały zarząd nad pozostawionym przez niego gospodarstwem. Autorów interesować będzie wiele kwestii łączących się z tym zagadnieniem, a zwłaszcza: częstotliwość występowania takiej sytuacji, formy sprawowania przez wdowę władzy nad tym majątkiem, niedziały rodzinne z udziałem kobiety, czas trwania tych kobiecych rządów. Powyższe zagadnienia, wobec niezachowania się z terenów Lubelskiego wiejskich ksiąg sądowych, szczegółowych inwentarzy dóbr czy ich opisów, rozpatrzono na podstawie jedynych dostępnych źródeł – ksiąg sądów kościelnych i szlacheckich. Do tej pory w badaniach społeczności chłopskich nie były one doceniane, jednak, jak się wydaje, szczegółowa analiza zawartych w nich zapisów wskazuje na nowe możliwości badawcze społecznych aspektów funkcjonowania wspólnot chłopskich.

Udział Polaków i Żydów w pracy organów samorządu wiejskiego na Prawobrzeżnej Ukrainie w drugiej połowie XIX – początku XX wieku

100%

Melnychuk K.

Res Historica

2021

issue 51

The abolition of serfdom in 1861 was the beginning of global reformations that dealt with the administrative and territorial division of the empire. According to the new division, the lowest territorial unit was a rural community (territorial community) in Kyiv, Podolia and Volhynia guberniyas, the highest – volost. The control of rural communities was performed by peasant self-government – volost and rural government which were formed and provided by peasants (members of the community). However, excepting community affairs, the legislator charged the peasant self-government to execute a number of urgent functions in the government (fiscal, legal, police, static and educative functions). For that reason, the peasant authorities were degraded to the position of the lowest link in the hierarchy of the government. The peasant self-government was restricted by the resolutions and circulars of Ministry of Interior, general-governor, general, governor in peasant affairs and „myrovyi poserednyk”. As a matter of fact, the talent acquisition to the peasant self-government office was implemented with a number of restrictions established by the „Regulation on the peasants withdrawal from serfdom” in 1861. The specific characteristic of the right-bank Ukraine was the diversity of area, after the Ukrainians the second most populated were the Jewish people, the third – Polish. An impressive part of Polish and Jewish nationalities lived in peasant community so that there was a problem of their participation in the work of peasant self-government. Avoiding putting „chuzhynziv” (people who were not the members of peasant community) in the main positions of rural administration, the restrictions were implemented on the spot. Still, the position of clerk (pisar) was accessible for those wishing to work in volost or rural government. The article deals with the problem of human resourcing and the presence of Polish and Jewish nationalities in the peasant self-government in the South-Western region of the Russian Empire in the second half of the 19th – the beginning of the 20th centuries. The way of rotating workers in the rural administration, their level of education, professional achievements, employment and remuneration terms are emphasized in the article. Moreover, certain cases of working Jewish and Polish as clerks in rural administrations are described.

Zniesienie pańszczyzny w 1861 r. było początkiem globalnych przemian, dotyczących podziału administracyjnego imperium. Zgodnie z nowym podziałem w województwach kijowskim, podolskim i wołyńskim najniższą jednostką terytorialną była „gmina wiejska” (hromada terytorialna), najwyższą – włość. Zarządzaniem gminami wiejskimi zajmowały się organy samorządu wiejskiego – zarząd włości i wsi, które tworzyli i zapewniali ich działalność chłopi (członkowie hromady). Jednak oprócz spraw hromady, ustawodawca zobowiązał samorząd wiejski do pełnienia szeregu funkcji niezbędnych w zarządzaniu publicznym (skarbowa, prawna, policyjna, statystyczna, oświatowa). Więc, administracje chłopskie zostały faktycznie najniższym ogniwem w hierarchii zarządzania publicznego. Samodzielność samorządu wiejskiego ograniczały uchwały i okólniki Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Generał-gubernatora, gubernatora, komisarze prowincjonalni ds. obecności oraz mediatora. Nawet dobór kadr dla instytucji samorządu wiejskiego odbywał się z uwzględnieniem szeregu ograniczeń przewidzianych w „Przepisach o uwolnieniu chłopów od pańszczyzny” z 1861 r.Cechą szczególną Ukrainy Prawobrzeżnej było zróżnicowanie narodowe regionu, na drugim miejscu po Ukraińcach byli Żydzi, na trzecim Polacy. Znaczna część przedstawicieli narodowości polskiej i żydowskiej żyła w środowisku chłopskim, więc pojawił się problem ich udziału w działalności samorządu wiejskiego. Aby uniemożliwić „obcym” (nie członkom hromady, osobom innej wiary) zajmowanie ważnych stanowisk w administracjach wiejskich, wprowadzano lokalne ograniczenia. Jednak stanowisko pisarza urzędowego pozostawało stosunkowo dostępne dla osób pragnących pracować we włości lub w zarządzie wsi.Proponowane badanie dotyczy problemu obsady kadrowej i obecności przedstawicieli narodowości polskiej i żydowskiej w samorządach wiejskich w południowo-zachodnim regionie Cesarstwa Rosyjskiego w drugiej połowie XIX i na początku XX w. Scharakteryzowano kolejność rotacji pracowników administracji wiejskich, ich wykształcenie, poziom profesjonalizmu, warunki pracy i płacy. Opisano niektóre przypadki służby Żydów i Polaków w charakterze pisarzy urzędowych w administracjach wiejskich.

Refine search results

1 Res Historica

1 Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych

1 Jawor G.

1 Kołacz-Chmiel M.

1 Melnychuk K.

1 2021

1 2020

Search results

Wdowy-dysponentki gospodarstw chłopskich w późnośredniowiecznej Polsce w świetle ksiąg sądów szlacheckich i kościelnych (na przykładzie ziemi lubelskiej)

Udział Polaków i Żydów w pracy organów samorządu wiejskiego na Prawobrzeżnej Ukrainie w drugiej połowie XIX – początku XX wieku