Search results - CEJSH

1

Klisze miejsca utraconego. Stereotypy w tekstach literatury pogranicza polsko-ukraińskiego

100%

Kawecka M.

Language. Culture. Politics. International Journal

|

2022

|

vol. 1

133-142

PL

Stereotyp może funkcjonować jako powtarzalny wzorzec i schemat obrazowania. Taki rodzaj stereotypu jako pewnej kliszy uwidacznia się w poezji twórców pogranicza polsko-ukraińskiego, których wspólnoty etniczne i rodzinne zostały głęboko doświadczone przez wydarzenia historyczne związane z II wojną światową. W swoich tekstach twórcy ci snują opowieść o utracie małej ojczyzny i rodzinnej ekumeny. Opowieść ta ma charakter uniwersalny, przejawiający się właśnie w powtarzalności stosowanych wzorców i obrazów, niezależnie od ich narodowej przynależności.

2

Pamięć stereotypu a dyskursy dotyczące płci

100%

Rejter A.

tekst i dyskurs - text und diskurs

|

2014

|

issue 7

49-66

PL

W artykule podjęto problem pamięci stereotypu jako składnika językowego i dyskursywnego obrazu świata w dyskursach dotyczących płci. Materiał stanowią teksty publicystyczne, głównie wywiady i artykuły. Stereotyp w analizowanych dyskursach podlega reinterpretacji i dekonstrukcji, co prowadzi do przewartościowania obrazu płci. Strategie i środki temu służące to np. bezpośrednie odwołania do stereotypu i reinterpretacja tegoż, otwartość w mówieniu o niewiększościowych tożsamościach płciowych, intymne konfesje dotyczące płci i seksualności, wypowiedzi postulatywne nawołujące do aktywnego i świadomego przewartościowania stereotypowego wizerunku płci, „eksperymenty” natury językowej obnażające m.in. luki i braki nominacyjne stabilizujące stereotypy płci. Wiele ze wskazanych sposobów odniesień do stereotypu ma charakter implicytny i wymaga wyinterpretowania ich z tekstu.

EN

The main issue discussed in the paper is the memory of stereotype as part of a linguistic and discursive picture of the world in discourses on gender. The analysed material comprises journalistic texts, mostly interviews and articles. In the analysed discourses the stereotype is subjected to reinterpretation and deconstruction, which alters the image of gender. The strategies and means which serve this purpose include, for instance, explicit references to the stereotype and its reinterpretation, openness in talking about non-mainstream identities, intimate confessions regarding gender and sexuality, postulative statements calling for active and intentional change of the stereotypical image of genders, linguistic ‘experiments’ which expose gaps and lacks in naming that stabilise gender stereotypes. Many of the references to the stereotype are implicit and need to be extracted from the text by means of interpretation.

3

Nie taki cudzoziemiec straszny… – obraz cudzoziemca wśród studentów polonistyki

100%

Grochala B., Wojenka-Karasek M., Łódzki U.

Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców

|

2011

|

vol. 18

PL

Celem artykułu było zbadanie wizerunku cudzoziemca wśród studentów polonistyki Uniwersytetu Łódzkiego, którzy wybrali specjalizację: nauczanie jpjo. Na podstawie badań ankietowych okazało się, że obraz obcokrajowca jest dość zróżnicowany, jednak można w nim wskazać pewne cechy wspólne. Bardzo wyraźnie zaznaczała się opozycja swój – obcy, a także duże oczekiwania studentów związane z uczeniem się przez cudzoziemców języka polskiego.

EN

The purpose of this article was to study the image of a foreigner among the students who choose to specialize in teaching Polish as a second language at the University of Łódź. Basing on the analyzed questionnaire one can discover that the students’ opinions were mostly diverse; however, there were some common characteristics. The opposition ours – theirs was very clear, as well as the students’ great expectations towards foreigners who wished to learn the Polish language.

4

"Don Juan w przemianach kultury", praca zbiorowa pod red. Lidii Wiśniewskiej, Wyd. WSG, Bydgoszcz 2008, 144 s.

88%

Szymańska A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica

|

2013

|

issue 6

113-117

5

Kobieta-polityk – stereotypy płciowe a rzeczywistość społeczno-polityczna

88%

Rosół K.

Władza sądzenia

|

2018

|

issue 15

35-50

PL

Celem publikacji jest porównanie panujących w polskim społeczeństwie stereotypów, dotyczących problematyki typowo kobiecych obszarów działalności społecznej i politycznej, z faktycznymi obszarami aktywności i zaangażowania kobiet-polityczek. Analiza obejmuje działalność polskich posłanek obecnej kadencji, ze szczególnym uwzględnieniem ich czynnego udziału w komisjach sejmowych oraz interpelacji, zapytań i pytań poselskich wniesionych przez parlamentarzystki, celem wskazania polityk i obszarów, w których kobiety są najaktywniejsze oraz tych, w których wykazują mniejszą bądź zerową aktywność. Punkt odniesienia stanowią rozpowszechnione wśród Polaków stereotypy, odnoszące się do społecznej i politycznej roli kobiet, uznające pewne dziedziny za „typowo męskie” oraz „typowo damskie”.

6

O micie uroczej Italii i przystojnego Włocha w najnowszych polskich powieściach romansowych

88%

Pytel E.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria

|

2017

|

vol. 17

220-234

PL

The myth of lovely Italy and handsome Italian men in the contemporary Polish romance novels Abstract The article aims at explaining the phenomenon of mass interest in Italy as a setting forcontemporary Polish romance novels. In order to understand said phenomenon, the authoranalyzes three romance novels published within the last decade. The article is divided intothree parts corresponding to aspects of the analyzed phenomenon: representation of thespace of Italy, representations of the Italian men and descriptions of changes occurring infemale characters due to their stay in Italy. The analysis, conducted with the use of Barthes’concept of myth, results in detailed description of elements of Italian myth and conceptsrelated to it. Keywords: Italy, stereotype, myth, space, romance

7

Stereotyp seksbomby w świetle wybranych realizacji filmowych i danych ankietowych

88%

Wielgosz M.

Conversatoria Linguistica

|

2016

|

issue 10

225-243

PL

This paper presents the stereotype of a sex bomb in the cinema in relation to actresses and their film roles. The opening chapters explain the term stereotype, focusing especially on the sex bomb stereotype and how it has functioned in the cinema. Film stars that are known for their sex appeal and are considered sex bombs, are presented. The paper then focuses on finding the use and motive of a sex bomb creation in films. The last chapter describes the survey that was conducted to investigate the extent to which the sex bomb stereotype functions nowadays. The findings allow to evaluate how the stereotype has been evolving and whether the characteristics assigned to it have changed.

8

Współczesny obraz nauczyciela w mediach społecznościowych na przykładzie serwisu YouTube – studium przypadku

88%

Cyrek B.

Horyzonty Wychowania

|

2019

|

vol. 18

|

issue 47

105-116

PL

CEL NAUKOWY: Artykuł poświęcony jest kształtowaniu obrazu nauczyciela w serwisie YouTube, w materiałach kierowanych do nastolatków, na przykładzie kanału WAKSY. Przyjęta perspektywa badawcza skupia się nie na tym, jak szkoła może wykorzystać media, lecz jak media wykorzystują temat szkoły, by trafić do młodych odbiorców. PROBLEM I METODY BADAWCZE: W artykule poddano jakościowej analizie treści wszystkie filmy opublikowane na kanale WAKSY. Badanie pozwoliło na wykazanie zasadniczych stereotypów dotyczących nauczycieli. Wyniki analizy zostały skonfrontowane z komentarzami użytkowników serwisu. PROCES WYWODU: Niniejsze opracowanie zwraca uwagę na wszechobecność mediów w świecie współczesnych nastolatków. Serwisy społecznościowe, wykorzystywane dzisiaj jako źródło wiedzy o świecie, stanowią źródło postaw oraz tłumaczą zjawiska z życia społecznego. Mogą one, nawet w sposób dla odbiorcy nieuświadomiony, kształtować wizję otaczającego świata. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Analiza naukowa wykazała siedem skrajnie negatywnych obrazów nauczyciela, które prezentowane są odbiorcom w materiałach filmowych na omawianym kanale. Dotyczą one kwestii bardzo ważnych w pracy dydaktycznej i wychowawczej, jednak wypaczają obraz nauczyciela i przedstawiają go jako wroga ucznia. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Komentarze użytkowników YouTube’a sugerują, że uczniowie doszukują się w swoich szkołach potwierdzenia wizji nauczycieli prezentowanej na kanale WAKSY. Źródłem negatywnych zachowań uczniów może być przyjęty z mediów społecznościowych obraz nauczyciela jako wroga. Dla lepszego poznania zjawiska rekomendowane są dalsze badania, obejmujące również inne kanały i filmy o tematyce szkolnej.

9

Klient wyobrażony – czyli kto zdaniem studentów pedagogiki potrzebuje pomocy?

75%

Szumigraj M.

Dyskursy Młodych Andragogów / Adult Education Discourses

|

2015

|

vol. 16

101-114

EN

In this paper the author presents opinions of the students who are preparing to work in the social welfare sector. The author presents images of persons who need help on the basis of students’ essays. The author also discusses the role of image of a client in providing help in accordance with the coupled social roles model describes by Barbara Hajduk. He presents potential sources of development of students’ stereotypes regarding people with whom they will work in the future. The intention of the author of the article can be a contribution to the reflection on the changes in the education of students. Conclusions suggest the need to take more intensive work with students life experience, the changing their stereotypes, the training of their attitudes to others people.

10

Stereotypy i uprzedzenia wobec Innych – wprowadzenie

75%

Orłowska B. A.

Studia – konteksty pogranicza

|

2019

|

issue 3

11-23

PL

Zagadnienia związane ze stereotypami mają swoje odniesienie w literaturze z różnych obszarów. Warto jest przybliżyć ich znaczenie, by mieć świadomość istoty omawianej problematyki. W artykule dokonano wprowadzenia w zagadnienie stereotypów i uprzedzeń. Zdefiniowano pojęcia i określono ich zakres. Zwrócono tu też uwagę na stereotyp etniczny i inne charakterystyczne elementy. Starano się przybliżyć, jaki powinien być stereotyp.

EN

Issues related to stereotypes have their reference in literature from various areas. It is worth bringing their significance closer to being aware of the nature of the issues discussed. The article introduces the issue of stereotypes and prejudices. Concepts have been defined and their scope defined. Attention is also paid to the ethnic stereotype and other characteristic elements. Efforts were made to explain what stereotype should be.

11

Wpływ programów telewizyjnych na kształtowanie się stereotypów

75%

Toszek J.

Cywilizacja i Polityka

|

2016

|

vol. 14

|

issue 14

289-298

PL

Niezliczona liczba informacji docierająca do nas z zewnątrz powoduje, że aby nie zgubić się w informacyjnym gąszczu podejmujemy próbę oceny. Najczęściej przy ocenie pomijamy niektóre (wydawać by się mogło) istotne informacje bądź – z drugiej strony – przypisujemy większą rangę innym, co w konsekwencji tworzy nam prosty ogląd otaczającej nas rzeczywistości. Taki ogląd przyczynia się do rozwoju strategii, którą nazywamy kategoryzacją. Kategoryzowanie rzeczywistości społecznej (poprzez częste powtarzanie i utrwalanie oraz brak głębszej analizy) w dużym stopniu wpływa na powstawanie stereotypowych skojarzeń. W tej sytuacji pomocne mogą być media, które przychodzą z pomocą i utrwalają – albo zmieniają ugruntowany obraz (stereotyp).

12

Losy frazeologizmu „szewska pasja” na tle zjawisk językowo-kulturowych

75%

Młynarczyk E.

Język Polski

|

2017

|

vol. 97

|

issue 2

23-33

PL

Celem artykułu jest ukazanie dziejów frazeologizmu „szewska pasja” w świetle przemian, jakie zaszły w języku i kulturze w odniesieniu do dwóch sfer tematycznych: słownictwa dotyczącego uczuć oraz jednostek utrwalających realia tradycyjnego rzemiosła. Punktem wyjścia są hipotezy dotyczące genezy frazeologizmu, przedstawione z uwzględnieniem szerszego tła kulturowego. W opisie zmian znaczeniowych zostały uwzględnione dane leksykograficzne oraz urozmaicone stylistycznie i genetycznie teksty, w tym nagłówki prasowe oraz nazwy firmowe. Omawiane w artykule przykłady pokazują zmiany w sposobie używania i rozumienia frazeologizmu „szewska pasja” we współczesnej polszczyźnie, związane głównie z rozwojem znaczeniowym komponentu rzeczownikowego.

EN

The aim of the paper is to show the history of the phraseme “szewska pasja” in the light of the changes that have occurred in the language and culture with regard to the two subject areas: vocabulary concerning feel¬ings and expressions preserving realities of traditional crafts. The starting point is the hypothesis concerning the origin of the above-mentioned phraseme, presented in relation to the broader cultural background. In the description of semantic changes lexicographical data as well as stylistically and genetically varied texts, including newspaper headlines and brand names, were taken into account. The examples discussed in the paper show the changes in the way we use and understand the phraseme “szewska pasja” in the contemporary Polish language, mainly related to the semantic development of the noun component.

13

Obraz anioła w wybranych utworach literatury romantycznej i współczesnej oraz w języku

75%

Jastrzębska-Golonka D.

Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny

|

2015

|

vol. 14

249-267

EN

The aim of the article is to analyse the motif of an angel in the chosen texts in Polish and foreign literature, reproduce the image of the angel created in the researched texts and language and indicate the changes occuring in this image within the space of years. The introduction of angel symbolism on the space of centuries is the starting point here. The article shows the evolution of the stereotypical picture of the angel and ends with the criteria according to which the image in the texts has been created.

14

Stereotypy dotyczące zjawiska przemocy we współczesnej rodzinie polskiej

75%

Herudzińska M. H.

Studia z Teorii Wychowania

|

2019

|

issue 3 (28)

29-45

EN

The purpose of the article is to try to answer the general question about stereotypes regarding violence in the contemporary Polish family. The following specific questions arise: How is domestic violence understood? What types of violence can be distinguished? What are the effects of violence? Who is most often affected by violence? What stereotypes about domestic violence function in the social consciousness? For example: One of the stereotypes functioning in our society is the conviction that domestic violence primarily affects a family with a worse financial situation or a lower educational status. Whereas „therapists have often paid attention [...] to the fact that with the increase in education, the probability of using domestic violence is not reduced, but the forms become more sophisticated.” In order to answer the abovementioned questions, the existing data and the results of Author’s own research will be used.

PL

Celem artykułu jest próba odpowiedzi na ogólne pytanie o stereotypy dotyczące przemocy we współczesnej rodzinie polskiej. W związku z tym rodzą się następujące pytania szczegółowe: Jak rozumiana przemoc w rodzinie? Jakie rodzaje przemocy się wyróżnia? Jakie są jej skutki? Kogo najczęściej dotyka? Jakie stereotypy dotyczące przemocy w rodzinie funkcjonują w świadomości społecznej? Przykładowo: jednym z funkcjonujących w naszym społeczeństwie stereotypów jest przekonanie, że przemoc domowa dotyka przede wszystkim rodziny o gorszej sytuacji materialnej czy o niższym statusie edukacyjnym. Tymczasem od dawna „terapeuci zwracają (…) uwagę na fakt, iż wraz ze wzrostem wykształcenia nie zmniejsza się prawdopodobieństwo stosowania przemocy domowej, jednak formy stają się bardziej wyrafinowane”. W celu udzielenia odpowiedzi zostaną wykorzystane dane zastane oraz wyniki badań własnych.

15

Językowa kreacja rodziny żydowskiej w powieści "Meir Ezofowicz" Elizy Orzeszkowej

75%

Skorupska-Raczyńska E.

Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny

|

2015

|

vol. 14

311-331

EN

In her novel, "Meir Ezofowicz", the author provides an insight into the social and cultural reality of a Jewish borderland town in the second half of the 19th century. The four Jewish families featured in the novel come from diverse cultural, socio-economic, and religious backgrounds. The linguistic images created by Orzeszkowa reflect the stereotypical perception of reality, and, at the same time, condemn all anti-social behaviour, including that observed within the Jewish diaspora community.

16

Kobieta poza władzą. Polemika emancypacyjna z kulturą androcentryczną

75%

Małocha-Krupa A.

Oblicza Komunikacji

|

2013

|

vol. 6

61 - 76

EN

The article discusses the power of androcentric culture, within which a stereotype of a woman was shaped for centuries, and the polemics that use image schemata. The author refers to the 14th century dispute Quod femina non est homo, a discussion about the female nature (or rather about its image construct shaped for centuries), to the history of emancipation movements and late 19th century journalistic writing. She refers to selected historical documents (philosophical and theological treatises, and emancipation journals), around which and in which a debate was held that directly affected the development of the social position of women, their daily life and opportunities for participating in the public discourse. The article is also a historical sketch, which may initiate detailed research into how the stereotype of a woman was shaped in European discourses. It partially shows the process of collecting and perpetuating stereotypes as specific mental or intellectual slavery, a liberation from which may constitute a historic continuum of the efforts of many generations.

17

Stereotyp językowy płaczu w polszczyźnie ludowej

75%

Majer-Baranowska U.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

1988

|

vol. 1

101–131

PL

Szkic jest próbną prezentacją artykułu do Słownika ludowych stereotypów językowych na temat płaczu. Etap ten objął: po pierwsze – uporządkowanie dokumentacji (którą stanowiło około tysiąc użyć czasownika płakać, przede wszystkim w ludowych tekstach wierszowanych), po drugie – próbę uchwycenia prawidłowości i tendencji językowych, zaświadczonych w zebranym materiale. Po opisaniu relacji semantycznych, w jakie wchodzi płakać z innymi czasownikami, autorka przechodzi do opisu treści konotowanych przez czasownik płakać. Zgodnie z koncepcją przyjętą w Zeszycie próbnym SLSJ stara się opisać stereotyp płaczu wydzielając kategorie semantyczne. Dla czasownika płakać kategorie nadrzędne to podmiot (kto płacze) i przyczyny płaczu. Obie te kategorie muszą być opisywane łącznie, ponieważ w zależności od tego kim jest podmiot, zmieniają się przyczyny płaczu. Kategorie podmiotu i przyczyny implikują w kolejności kategorie takie, jak: skutek, miejsce, czas. Poza tymi implikacjami leży kategoria sposobu (odpowiadająca atrybutowi w opisie rzeczowników). Do części eksplikacyjnej dołączona jest obszerna część dokumentacyjna (144 cytatów z pieśni ludowych).

EN

This draft is the trial version of an entry on płacz [crying] for the Dictionary of Folk Linguistic Stereotypes. The work involved, firstly, organizing documentation (covering around 1000 instances of the use of the verb płakać [to cry]. The uses in question come mainly from folk texts written in verse), and – secondly – an attempt to capture the linguistic regularities and tendencies in the collected material. Having described the semantic relations of the verb płakać with other verbs, the author moves on to describe the connotations associated with the verb in question. In keeping with the convention adopted in the trial version of the Dictionary, the author tries to characterise the stereotype of crying [stereotyp płaczu] by delineating its semantic categories. For the verb płakać [to cry], the superordinate categories are the subject (the one who is crying) and reasons for crying. Both of these categories must be described jointly, as – depending on who the the subject of crying is – the reasons for crying vary. The categories of the subject and reasons imply, respectively, the following categories, i.e. the effect, place, and time. Outside these implications, lies the category of manner (corresponding to the notion of features in the description of nouns). The explication part is supplemented with the above mentioned documentation (i.e. 144 quotations that come from folk songs).

18

Sąsiedzi: stereotyp Cyganów w kulturze polskiej

75%

Żyła M.

|

2013

|

vol. 11

|

issue 2(21)

273-276

EN

[The text analyzes the stereotype of gypsies in Polish culture.]

19

Kategoria tożsamości i stereotypu w komunikacji religijnej. Próba hermeneutycznej interpretacji tekstów prasowych tygodnika „Newsweek Polska” w kontekście obrad synodu o rodzinie 2014–2015

71%

Leśniczak R.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2018

|

vol. 51

|

issue 5

83-101

EN

The author analyzes of selected newspaper articles published in the online version of the magazine Newsweek Polska, concerning the Synod of the Catholic Church in 2014 and 2015. The research concerns the presentation of the synod from the point of view of the categories of identity and stereotypes applied. The author uses the press content analysis method and the hermeneutic method.

PL

Autor dokonuje analizy wybranych artykułów prasowych opublikowanych w wersji internetowej tygodnika „Newsweek Polska”, dotyczących obrad synodalnych Kościoła katolickiego w 2014 i 2015 roku. Badania omawiają sposób prezentacji synodu z punktu widzenia zastosowanych kategorii tożsamości i stereotypu. Autor wykorzystuje metodę analizy zawartości prasy oraz metodę hermeneutyczną.

20

The stigmatizing and stereotyping people with blindness. The opposite tendencies

71%

Śmiechowska-Petrovskij E.

Forum Pedagogiczne

|

2017

|

vol. 7

|

issue 2

305-326

PL

Celem artykułu jest zaprezentowanie aspektów stygmatyzacji i stereotypizacji osób niewidzących w świetle teorii stygmatyzacji Ervinga Goffmana. Omówiono także tendencje przeciwstawne zjawiskom naznaczenia społecznego i tworzenia uproszczonych schematów poznawczych dotyczących tej grupy osób, wśród których należy wymienić rewizję języka potocznego i tekstów kultury w kierunku nieutrwalania zafałszowanego obrazu osób niewidomych. Na koniec przedstawiono także narzędzia i materiały przydatne w pracy pedagogicznej ukierunkowanej na tworzenie środowiska inkluzyjnego.

EN

The aim of the paper is to present aspects of stigmatizing and stereotyping the visually impaired people in the light of social stigma theory of Erving Goffman. Also discussed are the tendencies contrary to the phenomena of social stigma as well as the creation of simplified cognitive schemes related to people with blindness. These tendencies are for example: revision of common speech and cultural discourse to not to consolidate false image of people with blindness. At the end of the paper there are also presented practical tools and materials which can be useful in pedagogical practice.

Refine search results