Search results

1

Kręgi obcości w Extensie Jacka Dukaja

100%

Mazurkiewicz A.

International Journal of Slavic Studies Transgressive, Pragmatic and Speculative Horizons of Popular Literature and Culture

|

2019

|

vol. 1

|

issue 1

22-43

EN

When reading Extensa (2002) by Jacek Dukaj and acquainting with its communicational and artistic implications, the reader becomes aware of relativization of otherness, as a result of the very essence of what the Other is. Thus Extensa is not exactly a story of otherness, but from the perspective of literary communication it is a story which exists outside of agreed taxonomy and is foreign to the clear, contemporary division into fantasy and mainstream. This means that Dukaj’s Extensa both presents the otherness of the novel (towards the reader’s expectations), as well as it is a story about otherness itself. Entangled in the strangeness of the novel, in the light of its line of communication and previous interpretational schema – created on the basis of previously read science-fiction novels – the reader is bound to feel alienated due to the difference between what is anticipated and what is presented. Paradoxically, the otherness both of the novel (in the context of the genre’s tradition and of the line of communication in which it functions) and its fictional world allows redefinition of the cognising subject who must manage his own, unpredictable “otherness.” This is because the Other remains a symbol of all that undergoes change. Thus, the attitude towards the Other becomes a challenge that requires a confrontation with our own self and, at the same time, it is an “empathy exercise” which rejects mutual dependencies of empathy and stereotypisation, typical for modern literature.

2

Obcość i swojskość przestrzeni Dolnego Śląska w powieści Zyty Oryszyn Ocalenie Atlantydy (2012)

100%

Dylewska A.

Prace Literaturoznawcze

|

2018

|

issue 6

259-274

EN

The main purpose of this article is to portray the complex mechanism of taming the strangespace of Lower Silesia in Zyta Oryszyn’s polyphonic novel Saving Atlantis. The central issue underdiscussion is the analysis of the multifaceted categories of familiarity and strangeness in the literaryrepresentation of space created by the author. Another important point considered is the answerto the question whether, and to what extent, the acceptance of the new reality and identification withthe new homeland are possible. Finally, the process of searching or reconstructing one’s own identityis illustrated as situated between a tragedy and a new beginning, between the Polish and the Germanidentities, between familiarity and strangeness.

3

Przepisywanie siebie, przepisywanie obcości — przypadek Zyty Oryszyn

89%

Czyżak A.

Zagadnienia Rodzajów Literackich

|

2014

|

vol. 57/114 z. 2

99-110

PL

Artykuł stanowi próbę rozpoznania nadrzędnej problematyki prozy Zyty Oryszyn, odnajdywanej w jej powieściach (napisanych przed rokiem 1989 Czarnej iluminacji i Madam Frankensztajn) a szczególnie w opowiadaniach zebranych w tomie zatytułowanym Ocalenie Atlantydy, wydanym w 2012 roku. Najważniejszym tematem wszystkich jej utworów okazuje się obcość, silne odczucie nie-przynależenia do miejsc, czasów, wspólnot czy związków międzyludzkich. Przez cały okres swojej artystycznej ewolucji Oryszyn przepisywała ten temat w najrozmaitszych wariantach, przepisując tym samym „siebie”, to znaczy własną biografię, doświadczenia, emocje, wspomnienia. Autorka przekonuje, iż poznawanie tajników własnej tożsamości jest możliwe dzięki uruchomianiu empatii (w wymiarze ludzkim i artystycznym) i podejmowaniu wciąż od nowa prób zrozumienia trudnych relacji z Innymi.

EN

The article is an attempt at sketching the main problem of Zyta Oryszyn’s prose, her novels (written before 1989 Black ilumination and Madam Frankensztajn) and especially stories collected in volume tittled Salvation of Atlantis, edited in 2012. The most important theme of all her works is strangeness, strong feelings of not belonging to any places, moments of history, communities or relationships. During whole artistic evolution Oryszyn rewrited this theme in many different ways, so she also rewrited herself that is to say her own biography, experiences, emotions and recollections. The author convinces that the opportunity to recognition oneselves identity is to activate human and artistic sensibility and to try to understand every difficult relations with Others.

4

„Nein, hier bin ich fremd, ich gehöre dahin, wo ich nicht bin“. Fremdheit und Heimatsuche im Schaffen von Anna Mitgutsch

88%

Jurzysta A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Germanica

|

2016

|

issue 12

123-143

EN

The paper deals with the broad concept of strangeness in the literary work of Anna Mitgutsch, a contemporary Austrian writer. The topic of strangeness is a keynote in her rich literary output. Mitgutsch’s experience of being abroad (travelling to the Middle East and south-east Asia, living and working in Israel, England, Korea and The USA) is reflected in such novels as Das andere Gesicht, In fremden Städten or Abschied von Jerusalem. Her characters are nomads, people looking for identity and homeland, trying to escape alienation. The feeling of being a stranger is also present in their relations with their loved ones (Die Annäherung).

DE

-

5

Rosja, kobieta, ekspresja… O strategiach wyparcia Innego w tłumaczeniu Życia o. Wasyla Leonida Andriejewa

88%

Rozwadowska K.

Między Oryginałem a Przekładem

|

2015

|

vol. 27

41-55

EN

The article presents a comparative analysis of two Polish translations of Leonid Andreev’s short story Жизнь Василия Фивейского, made by: Stanislawa Kruszewska (Żywot Bazylego Fiwejskiego) and Henryk and Jan Zbierzchowski (Życie o. Wasyla / Ojciec Wasyl z Teb). The aim of the comparison is to describe numerous types of manipulation strategies used by Zbierzchowski brothers in order to adjust the story to the norms of target culture. The changes in their translation are related to cultural, aesthetic and gender “strangeness”, which has been removed from the text. In the Author’s opinion, most of the assimilating strategies used by translators should be analyzed in the context of Henryk Zbierzchowski’s literary works.

6

Trzy opowieści o Obcym. Kristeva, Gombrowicz, Pankowski

75%

Bielecki M.

Kształcenie Językowe

|

2018

|

vol. 16 (26)

45 - 56

XX

The article deals with the links between strangeness, otherness and foreignness. Julia Kristeva’s book Strangers to Ourselves provides a theoretical context for an interpretation of two novels: Trans-Atlantyk by Witold Gombrowicz and A Visitor by Marian Pankowski. Both the Bulgarian-French theorist and the two Polish writers demonstrate various links of the category of strangeness (and its derivatives) and the identity discourse. The traditional notion of identity turns out to have oppressive consequences, because despite its apparent neutrality it is defined through a judgemental reference to its contradiction: non-identity as well as otherness. Kristeva, Gombrowicz and Pankowski propose alternative forms of identity which are — like the identity of a foreigner — open, heterogenous and open to difference.

7

Ciało i naród. O doświadczaniu uczestnictwa i pozycjonowaniu antropologa w terenie

75%

Trzeszczyńska P.

Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia

|

2021

|

issue 7

237-250

EN

This article offers reflections arising from my three-year field research with the Ukrainian diaspora in two Canadian cities. Drawing on this field experience, I present the body as a research tool and the impact of work performed by the ethnographer’s body. I discuss my multi-sensory field experience and the experience of participation, which are inter- twined with the increasingly important issue of ethnographer’s positionality in the field, and – in my view – the utopian freedom to choose or negotiate professional identities. My considerations are embedded within the insider-outsider dialectics (not opposition) and point to the contextual “nativeness” and “strangeness” of the researcher. I claim that the act of attribution of social class and ethnicity by our field partners influences our field- work and may have long-lasting consequences in the ethnographer’s later life, including their private life. I also discuss the fluidity and contextuality of a researcher’s familiarity with their field, including research situations where fieldwork is done with “one’s own people” or in cooperation with “one’s own people”, i.e. when and how familiarity is trans- formed into strangeness.

8

Zanim doprowadzisz do pogromu: między doświadczeniem etnograficznym z badań terenowych w społecznościach romskich a antropologicznym tekstem naukowym

63%

Witkowski M.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2016

|

vol. 12

|

issue 3

102-119

PL

Autor prezentuje materiały empiryczne pozyskane w trakcie terenowych badań etnograficznych w latach 2011–2016 wśród Bergitka Roma w jednej z karpackich wiosek. Badaniami objęto także przedstawicieli organizacji nonprofit oferujących usługi w zakresie integracji Romów i miejscowych górali . Znane są obserwowane w całej Europie trudności związane z wprowadzaniem polityki integracji Romów. W ostatnich latach znaczna liczba publikacji naukowych koncentruje się na „pragmatycznych” aspektach nowych sposobów rozwoju kulturalnego odbywających się w ramach tak zwanej„demokratycznej” zmiany w obrębie społeczności romskich. Miała ona zaowocować poprawą jakości więzi między Romami i nie-Romami. Ocena przedsięwzięć określanych jako „integrowanie Romów” jest różna dla poszczególnych podmiotów, posiadających różne intencje, doświadczenia i przekonania na temat racjonalności tego typu działalności. Autor argumentuje, że antropolodzy w pewnych sytuacjach powinni być gotowi na zakwestionowanie ogólnego sensu działań integracyjnych, co jednocześnie wydaje się trudne z moralnego punktu widzenia. W tekście autor posługuje się rozróżnieniem między pojęciami „gęstych” i „rozrzedzonych” przekonań moralnych, które zostało zaproponowane przez Kwame’a A. Appiaha w jego koncepcji „kosmopolitycznej etyki”.

EN

This article is based on the long-term ethnographic field research (2011-2016) among Bergitka Roma in Carpathian Villages, an engaged ethnography in a non-profit organization offering Roma integration services and in-depth interviews with main political actors responsible for the adaptation of Polish strategy of Roma integration. The difficulties of introducing Roma integration are essential for understanding the state of the current policy supporting Roma communities. A considerable number of scientific publications in recent years focus on the “pragmatic” dilemmas of new ways of developing cultural “democratic” change within the Roma communities and improving the quality of Roma/ non-Roma ties. The meaning of the activities referred to here, as “Roma’s integration” is different for particular actors, possessing diverse intentions, experience, interests and ideas about the rationality of this type of activity. The author argue that the anthropologists should be ready to challenge the general sense of practices of helping as a product of concrete social epistemology. However, in ethnographic practices it sometimes may seems difficult from the moral point of view. In the following he uses the distinction between the concepts of “thick” and “thin” moral convictions which was proposed by Kwame A. Appiah in his conception of “cosmopolitan ethics”.

9

Papież Franciszek – swój czy obcy? Analiza treści forum portalu wPolityce.pl

63%

Cekiera R.

Przegląd Religioznawczy

|

2018

|

issue 2/268

EN

The article presents the results of the analysis of discussion post written on one of the most popular conservative news portals in Poland – wpolityce.pl. An integral part of this website is the online forum – the space where the active readers can exchange their views and opinions. Articles on Pope Francis and his activity engage many readers to post a comment, a vast majority of which seems to be of unappreciative or even hostile nature towards the head of the Catholic Church. Jorge Mario Bergoglio is often characterized by attributes of the "stranger" category.

PL

Od samego momentu wyboru na Stolicę Piotrową w dniu 13 marca 2013 roku papież Franciszek jest postacią wzbudzającą rozliczne kontrowersje i dyskusje w wielu różnorodnych środowiskach. Niestandardowe działania, wykraczające często poza przyjęte za oczywiste reguły sprawowania urzędu papieskiego oraz bezkompromisowe, komunikowane za pomocą prostego przekazu przesłanie charakteryzują pontyfikat Franciszka. Jego nietuzinkowość powoduje czasem konfuzję i wpływa na nieoczywistość recepcji papieskiej aktywności, która dalece wykracza poza schematyczne podziały w rodzaju „wierni Kościoła katolickiego/osoby poza Kościołem katolickim” czy „prawica/lewica”.

10

Ex silentio. O wierszu „Todtnauberg” Paula Celana

63%

Tokarska-Bakir J.

Studia Litteraria et Historica

|

2012

|

issue 1

EN

Ex silentio. On Paul Celan’s Poem “Todtnauberg”This paper contests the interpretative framework proposed by Hans Georg Gadamer and Cezary Wodziński in their interpretations of certain poems by Paul Celan. The point of contention lies in the understanding of the relationship between biography and poem. The author analyses the “concept of discretion,” which excludes Celan’s Jewish identity from the analysis of his poetry, and proposes her own reading of both his poem Todtnauberg and anti-volkist interpretation Hüttenfenster. The background consists of the polemic about the famous meeting of Paul Celan and Martin Heidegger in August 1, 1967 in Todtnauberg.

11

Problem obcości: opozycja Rosja–Europa w kulturze rosyjskiej (XI–XIX w.)

62%

Jedliński M.

Kultury Wschodniosłowiańskie - Oblicza i Dialog

|

2016

|

issue 6

83-96

EN

The article analyzes the historical perspective of the formation of the opposition “friend or foe” in the Russian culture from the Middle Ages to the 19th century. Binary thinking has a universal dimension: it is present in every culture, particularly in traditional societies (in this case it is the opposition Russia–Europe). Hostility towards strangers is already noticeable in the Ruthenian tribes. The outsiders were seen as savages, as animals, and even as evil forces. It relates to the perception of the symbolic center of the world. It is recognizable in the work of Hilarion and the concept of Moscow as the Third Rome.

PL

The article analyzes the historical perspective of the formation of the opposition “friend or foe” in the Russian culture from the Middle Ages to the 19th century. Binary thinking has a universal dimension: it is present in every culture, particularly in traditional societies (in this case it is the opposition Russia–Europe). Hostility towards strangers is already noticeable in the Ruthenian tribes. The outsiders were seen as savages, as animals, and even as evil forces. It relates to the perception of the symbolic center of the world. It is recognizable in the work of Hilarion and the concept of Moscow as the Third Rome.

12

Otokar Rudke – życie na polsko-niemieckim pograniczu politycznym, kulturowym i społecznym

51%

Lewandowska I., Szkamruk S.

Biografistyka Pedagogiczna

|

2016

|

vol. 1

|

issue 1

85-100

EN

Otokar Rudke was a forest district manager who was living and acting on the verge between political, cultural and social area. He was born in the family of landowners and owners of industrial plants but after World War ii he renounced his origin and described himself as a son of a peasant (social borderland). During interwar period he worked in the forest district of Przysucha (Kielce region) and after World War II – in the forest district of Kudypy (Warmia region). His ancestors came from the Finnish family, whereas he considered himself as a Pole and he was urged to sign Volkslist (German People’s List) during German occupation. He refused to do it however he had to work in Warmia region, among many people of the native population (cultural borderland). In his youth acted in PPS (Polish Socialist Party), after World War II he was a member of PZPR (Polish United Workers Party). However, he was quickly expelled from the Party and was imprisoned by communist authorities and forced to cooperate with SB – Security Service (political borderland).

PL

Otokar Rudke to nadleśniczy żyjący i działający w obszarze pogranicza zarówno politycznego, kulturowego, jak i społecznego. Urodzony w rodzinie właścicieli ziemskich i przemysłowych, po drugiej wojnie światowej wyrzekł się swojego pochodzenia i określał się synem chłopa (pogranicze społeczne). W okresie przedwojennym pracował w Nadleśnictwie Przysucha (okręg kielecki), a po wojnie w Nadleśnictwie Kudypy (Warmia). Jego przodkowie pochodzili z rodziny fińskiej, on sam uważał się za Polaka, ale w czasie okupacji był namawiany do podpisania Volkslisty jako Niemiec. Nigdy się na to nie zgodził, jednak musiał pracować na Warmii, gdzie mieszkało dużo rodowitej ludności (pogranicze kulturowe). W młodości działał w PPS, po wojnie w PZPR. Szybko jednak został wyrzucony z partii, a przez władze komunistyczne więziony i zmuszany do współpracy z SB (pogranicze polityczne).

13

„Twardego snu pieczęcie”. Świat dziwów w „Zaklętym mieście” Edwarda Leszczyńskiego

51%

Igliński G., Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie W. H., grzegorz.iglinski@uwm.edu.pl

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2016

|

vol. 33

|

issue 3

EN

The article offers an analysis and interpretation of the poem Zaklęte miasto [Enchanted city] from the volume Ballady i pieśni [Ballads and songs] by the Young Poland poet Edward Leszczyński. The poem is first analysed based on the oneiric convention. For this purpose the author refers to the philosophy of Arthur Schopenhauer and explains the symbolism of the wheel, which indicates the sense of entrapment in the world, a situation with no way out. The dreaming-wandering from Leszczyński’s poem, the gaining and losing of faith, is then examined in the context of August Strindberg’s A Dream Play. The two works, ostensibly so different, address with a similar kind of poetic “dreaming.” In both cases, the life in question is inauthentic, asleep, affected by a curse, kept under a spell. The last stanza of the poem indicates the Dionysian tradition, and therefore makes it necessary to refer to the philosophy of Friedrich Nietzsche and his idea of eternal return. The examination lead to the conclusion that Leszczyński’s work refers to the dual meaning of circularity, or rather two attitudes towards life. In the first case Schopenhauerian determinism is revealed, according to which life is a monotonous, enchaining, ominous dream. In the second case we are dealing with the worship life of Nietzschean provenance – one may, therefore, conclude that a curse can be a blessing and being asleep can be being awake, if we accept the eternal return.

14

Pogranicze cieszyńskie, pogranicza identyfikacji – wymiary inności i obcości w tekstach Jana Wantuły, Jana Szczepańskiego i Józefa Pilcha

51%

Szkaradnik K.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2016

|

vol. 7

|

issue 3

171-193

PL

W artykule zaprezentowano różne odniesienia kategorii inności i obcości pojawiające się w tekstach socjologa Jana Szczepańskiego oraz bibliofilów i historyków amatorów Jana Wantuły i Józefa Pilcha. Postacie te łączyło pochodzenie z ewangelickich rodzin chłopskich w Ustroniu na Śląsku Cieszyńskim, a ponadto więzi rodzinno-przyjacielskie. Autorka rozważa, jaki wpływ na funkcjonowanie tytułowych kategorii w ich pismach ma wychowanie na pograniczu państw i kultur, jak z perspektywy południowych kresów konstruują oni figurę Obcego, a równocześnie wyobrażenie własnej inności wobec Polski. Owa inność zasadza się m.in. na identyfikacji z odmiennym modelem kultury, związanym z etosem protestanckim. Na tym tle widać również problem stosunku bohaterów szkicu do innych religii, który odsyła do kwestii solidarności, ujrzenia w innym drugiego „ja” oraz ujrzenia inności w sobie. Tę ostatnią Szczepański, Pilch i Wantuła usiłują zgłębiać w tekstach autobiograficznych, a drogą ku temu okazuje się specyfika Śląska Cieszyńskiego. Autorka pokazuje, że inność nie tylko wewnętrzne naznacza tożsamość, ale też dzięki temu pozwala lepiej zrozumieć, kim się jest.

EN

The article’s aim is to present different applications of the categories of otherness and strangeness appearing in texts of a sociologist Jan Szczepański as well as book-lovers and historians-amateurs Jan Wantuła and Józef Pilch. Each of them was born in an evangelical peasant family in Ustroń in Cieszyn Silesia, and they were connected by family ties and friendship. The authoress considers how their growing up on cultural and national border influenced functioning of title categories in their writings, and also how they build the figure of Stranger from a perspective of borderland as well as the image of their own otherness to Poland. It consists i.a. of identification with the different model of culture, related to Protestant ethos. On this background the problem of their relation to different religions appears which leads to the matter of solidarity, seeing in the Other the second “me” and otherness in “me.” The latter is probed in Szczepański’s, Pilch’s and Wantuła’s autobiographical texts, and the way toward that is Cieszyn Silesia’s specific. The authoress shows that otherness not only marks identity but also permits better understanding who one is.

15

Uwalnianie się od prymatu pamięci albo oswajanie obcości. Tożsamościowe transformacje w "Hamlecie gliwickim" Piotra (Petera) Lachmanna

51%

Chojnowski P.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria

|

2022

|

vol. 22

305-331

EN

This paper is an analysis of Hamlet gliwicki [eng. Gliwice Hamlet] (Messel 2008) by the Polish-German writer Peter Lachmann (b. 1935). The article presents the genesis of the drama inspired by the fate of a Wehrmacht soldier lost during the Battle of Stalingrad in January 1942. This is the writer’s father Ewald Lachmann. In addition to the parodic means used in the play, the intertextual links between Gliwice Hamlet and William Shakespeare’s Hamlet are discussed, as well as the topoi of Shakespearean tragedy interwoven with episodes from Lachmann’s biography and events from the history of Gliwice. The figure of Hamlet takes on the role of a mask and functions as a universal archetype behind which the play’s creator himself hides. The bilingualism of Peter - the play’s protagonist - and the overlapping of two identities, Polish and German, are examined in terms of a palimpsest. The analysis shows that Lachmann’s drama is characterised by the lack of a linear course of events and their anchoring in a fluid, liminal space-time. The protagonist’s identity transformations are accompanied by the transformation of his immediate environment, as the German city of Gleiwitz turns into the Polish city of Gliwice.

16

Transformacje postaw wobec Arabów w społeczeństwie polskim z perspektywy członków społeczności arabskiej i muzułmańskiej

51%

Pędziwiatr K.

Studia Humanistyczne AGH

|

2020

|

vol. 19

|

issue 2

89-106

EN

In spite of numerous studies exploring the attitudes of Polish society towards followers of Islam including Arabs or studies showing how Polish media shapes the image of Muslims and Islam, there are hardly any analyses assessing how these attitudes and images are perceived by the minority group. The purpose of this text is to fill this gap and analyse the perception of transformation of attitudes in contemporary Polish society towards Arabs from the perspective of members of the Arab and Muslim communities. The article's analytical framework builds upon the conceptions problematizing a group sense of alienation and familiarity in the context of human mobility and immobility. In particular, the text shows the usefulness of the concept of otherness and strangeness developed by Ewa Nowicka in the late 1990s for the analysis of the transformation of attitudes towards Arabs and Muslims in Polish society in the last two decades.

PL

Pomimo licznych badań postaw społeczeństwa polskiego wobec wyznawców islamu, w tym Arabów, lub badań tego jak polskie media kształtują obraz muzułmanów i islamu, brakuje analiz ukazujących jak te postawy i obrazy są odbierane przez grupę mniejszościową. Celem artykułu jest uzupełnienie tej luki i analiza postrzegania zmian postaw we współczesnym społeczeństwie polskim wobec Arabów z perspektywy członków krajowej społeczności arabskiej i muzułmańskiej. Ramą analityczną stanowią koncepcje socjologiczne problematyzujące grupowe poczucie obcości i swojskości w kontekście ludzkiej mobilności oraz w oderwaniu od tego kontekstu. W szczególności tekst ukazuje użyteczność koncepcji inności i obcości rozwijanej przez Ewę Nowicką w końcu latach 1990. do analizy następującej w ostatnich dwu dekadach transformacji postaw wobec Arabów i muzułmanów w społeczeństwie polskim.

17

Antropologia kulturowa w badaniach przekładoznawczych.

45%

Mocarz-Kleindienst M.

Roczniki Humanistyczne

|

2014

|

vol. 62

|

issue 7: Słowianoznawstwo

197-205

EN

Kультурная антропология, в центре внимания которой находится культурная гетерогенность, используется как методологическая основа во многих научных дисциплинaх, втом числе в переводоведении. Ее влияние на исследования перевода особенно отчетливо наблюдается после так. наз. культурного поворота. Благодаря достижениям антропологии в центре внимания теоретиков перевода находятся такие термины как чужое, иное, интеркультурная коммуникация. Антропологическая методология повлияла на больший интерес переводчиков к стратегии экзотизации.

PL

Antropologia kulturowa, skupiająca się na badaniach różnorodności kulturowej, znajduje zastosowanie w wielu dyscyplinach humanistycznych, w tym w przekładoznawstwie. Jej wpływ na badania przekładu można zauważyć szczególnie po tzw. zwrocie kulturowym (cultural turn) . Dzięki założeniom antropologii w centrum zainteresowania teoretyków przekładu znajdują się takie pojęcia jak obcość, inność, komunikacja interkulturowa. Metodologia antropologiczna wywarła również wpływ na zmianę preferencji tłumaczy w zakresie stosowania strategii translatorskich. Dążąc do zachowania różnorodności kulturowej częściej stosują oni egzotyzację.

18

Zapaśnik - Ucieczka Do Wolności

45%

Kępiński M.

Kultura i Społeczeństwo

|

2012

|

vol. 56

|

issue 3

131-163

EN

The Wrestler is a film with many plot lines and is worthy of comprehensive analysis. Deep layers of hidden meaning are gradually uncovered for the audience as the hero’s perspective is adopted and life is seen through that prism. The author analyses the film in reference to popular culture and consumption. He seeks signs connected to patterns of consumer culture and displays the mechanisms by which the standardization of life, global uniformity and the terror of corporeality subjugate the individual. Finally, he looks at Aronofsky’s film from the perspective of the protagonist’s wanderings, of rites of passage, ritual process and the folk spectacle, which is a sort of game. The wrestler of the title role, played with bravura by Mickey Rourke, is in essence a tragic hero. We watch as he remembers his past fame, attempts to avoid further downfall, and finally, struggles for the right freely to choose his own fate (even though that choice means death) and to liberate himself from the shackles of the normative- -consumer cultural system. Aronofsky’s film belongs to the narrative tradition that tackles the great mythological subjects, such as the battle between good and evil, or between coercion and freedom.

19

Między egzotyzmem a nowoczesnością - Jerzego Bandrowskiego spojrzenia na azjatycki świat („Tygodnik Ilustrowany” 1919)

45%

Gabryś-Sławińska M.

Zeszyty Naukowe KUL

|

2018

|

vol. 61

|

issue 3

267-280

EN

The aim of the article is to analyze Jerzy Bandrowski’s reportage, which was published on the pages of “The Illustrated Weekly” in 1919. The reportage is examined through the prism of the information strategy adopted by the weekly after Poland regained independence. Such information strategy involved searching for new forms of expression, themes and motives in the shifting political and cultural situation. The analysis reveals that the reportage, on the one hand, is a continuation of the current model of presenting Asian distinctness (exoticism), and on the other hand, it is an attempt to offer readers a new perspective on Asian culture (mainly Japanese) as something modern and familiar.

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza reportażu Jerzego Bandrowskiego, który ukazywał się na łamach „Tygodnika Ilustrowanego” w 1919 roku. Tekst rozpatrywany jest w perspektywie strategii informacyjnej realizowanej po odzyskaniu niepodległości przez opiniotwórczy periodyk, który w zmieniającej się sytuacji polityczno-kulturowej poszukiwał nowych form wypowiedzi, tematów i motywów. Przeprowadzona analiza pokazuje, iż reportaż stanowi z jednej strony kontynuację dotychczasowego modelu kreowania wizji azjatyckiej odmienności (egzotyzm), z drugiej zaś jest próbą zaproponowania czytelnikom nowego, odwołującego się do kategorii swojskości i nowoczesności, spojrzenia na kulturę azjatycką (głownie japońską).

20

Bratni wróg. Ukraina w perspektywie Putinowskiego zetyzmu

45%

Jedliński M.

Kultura i Wartości

|

2023

|

issue 36

53-79

DE

Ziel dieses Artikels ist es, Putins anti-ukrainisches Narrativ zu untersuchen. Ich argumentiere, dass die gegenwärtige russische Kultur durch die Dominanz extremer traditionalistischer Haltungen gekennzeichnet ist, die die Sprache der ideologischen Konfrontation mit dem Westen verbreiten. Ich schlage vor, in die wissenschaftliche Literatur den Begriff des Zetismus einzuführen, der zu einem Symbol der verbalen und militärischen Aggression gegen die Ukraine geworden ist. Dieses Symbol entstand spontan: Es wurde grafisch dargestellt (der Buchstabe "Z") und auf verschiedenen konventionellen Waffen der russischen Armee angebracht. In dem Artikel komme ich zum Schluss, dass Putins Zetismus in der nächsten Phase des Konflikts zum kulturellen Modell des russischen "Kriegstraditionalismus" wurde. Laut der Zetisten verteidigt sich das heilige, orthodoxe Russland gegen die westliche Aggression des atheistischen Liberalismus und der Linken – in dieser Perspektive wird die NATO-Hilfe für die Ukraine als eine listige Strategie interpretiert, um Russland als letzte Bastion der traditionellen Ordnung, einschließlich der "traditionellen Sexualität", zu zerstören. In diesem Beitrag untersuche ich das traditionalistische Narrativ, indem ich mich auf den wissenschaftlichen Diskurs über den Fremden und den Feind (Florian Znaniecki) beziehe. Ich behaupte, dass die Ukraine als brüderlicher Feind bezeichnet wird, d. h. als jemand, der den Russki Mir, die orthodoxe, traditionelle Gemeinschaft, verraten hat, indem er sich an einen fremden und feindlichen "gottlosen", "abweichenden" Westen verkauft hat. Der Zetismus bietet den Russen eine unmissverständliche Botschaft: Russlands Mission ist es, die Ukraine von ausländischen Kräften zu "befreien" und dann die Anti-Werte der westlichen Welt zu zerstören.

EN

This paper is an analysis of Putin’s anti-Ukrainian narrative. I argue that contemporary Russian culture is defined by the prevalence of highly traditionalist attitudes. These attitudes propagate the language of ideological confrontation with the West. I suggest the inclusion of the term ’zetism’ into scholarly literature, which has become a symbol of verbal and military aggression against Ukraine. This symbol arose spontaneously; it is represented graphically (the letter ’Z’) and placed on various conventional weapons of the Russian army. In the article, I conclude that in the next stage of the conflict, Putin’s Zetism will become a cultural sign of Russian ’war traditionalism.’ According to the Zetist perspective, Russia, as a holy and orthodox state, defends itself against Western aggression - that is, its atheistic liberalism and leftism. This view interprets NATO’s aid to Ukraine as a cunning strategy to destroy Russia as the last bastion of the traditional order, including’traditional sexuality.’ Furthermore, I examine the traditionalist narrative referencing the scholarly discourse of the stranger and the enemy (Florian Znaniecki). I argue that Ukraine is described as a brotherly enemy – that is, one who has betrayed the Russkiy Mir, the Orthodox, traditional community, by selling out to an unfamiliar and hostile ’godless.’ ’deviant’ West. Zetism conveys an unambiguous message to Russians: Russia’s mission is to ‘liberate’ Ukraine from outside forces and then to destroy the anti-values of the Western world.

PL

Celem artykułu jest zbadanie Putinowskiej narracji antyukraińskiej. Argumentuję, że współczesna kultura rosyjska charakteryzuje się dominacją postaw skrajnie tradycjonalistycznych upowszechniających język konfrontacji ideowej z Zachodem. Proponuję wprowadzenie do literatury naukowej pojęcia zetyzmu, który stał się symbolem agresji werbalnej i militarnej wobec Ukrainy. Symbol ten powstał spontanicznie: przedstawiany był graficznie (litera „Z”) i umieszczany na różnych rodzajach broni konwencjonalnej armii rosyjskiej. W artykule wnioskuję, że na kolejny etapie konfliktu Putinowski zetyzm stał się wzorem kulturowym rosyjskiego „wojennego tradycjonalizmu”. W przekonaniu zetystów, święta, prawosławna Rosja broni się przed zachodnią agresją ateistycznego liberalizmu i lewicowości – w tej perspektywie natowska pomoc udzielana Ukrainie jest interpretowana jako przebiegła strategia zniszczenia Rosji jako ostatniego bastionu porządku tradycjonalnego, w tym „tradycyjnej seksualności”. W artykule badam narrację tradycjonalistyczną, odwołując się do dyskursu naukowego obcego i wroga (Florian Znaniecki). Argumentuję, że Ukraina jest określana mianem bratniego wroga – czyli takiego, który zdradził Ruski Mir, wspólnotę prawosławną, tradycjonalną, zaprzedając się obcemu i wrogiemu „bezbożnemu”, „dewiacyjnemu” Zachodowi. Zetyzm oferuje Rosjanom jednoznaczny przekaz: misją Rosji jest „wyzwolenie” Ukrainy od obcych sił, a następnie zniszczenie antywartości świata zachodniego.

Refine search results

Kręgi obcości w Extensie Jacka Dukaja

Obcość i swojskość przestrzeni Dolnego Śląska w powieści Zyty Oryszyn Ocalenie Atlantydy (2012)

Przepisywanie siebie, przepisywanie obcości — przypadek Zyty Oryszyn

„Nein, hier bin ich fremd, ich gehöre dahin, wo ich nicht bin“. Fremdheit und Heimatsuche im Schaffen von Anna Mitgutsch

Rosja, kobieta, ekspresja… O strategiach wyparcia Innego w tłumaczeniu Życia o. Wasyla Leonida Andriejewa

Trzy opowieści o Obcym. Kristeva, Gombrowicz, Pankowski

Ciało i naród. O doświadczaniu uczestnictwa i pozycjonowaniu antropologa w terenie

Zanim doprowadzisz do pogromu: między doświadczeniem etnograficznym z badań terenowych w społecznościach romskich a antropologicznym tekstem naukowym

Papież Franciszek – swój czy obcy? Analiza treści forum portalu wPolityce.pl

Ex silentio. O wierszu „Todtnauberg” Paula Celana

Problem obcości: opozycja Rosja–Europa w kulturze rosyjskiej (XI–XIX w.)

Otokar Rudke – życie na polsko-niemieckim pograniczu politycznym, kulturowym i społecznym

„Twardego snu pieczęcie”. Świat dziwów w „Zaklętym mieście” Edwarda Leszczyńskiego

Pogranicze cieszyńskie, pogranicza identyfikacji – wymiary inności i obcości w tekstach Jana Wantuły, Jana Szczepańskiego i Józefa Pilcha

Uwalnianie się od prymatu pamięci albo oswajanie obcości. Tożsamościowe transformacje w "Hamlecie gliwickim" Piotra (Petera) Lachmanna

Transformacje postaw wobec Arabów w społeczeństwie polskim z perspektywy członków społeczności arabskiej i muzułmańskiej

Antropologia kulturowa w badaniach przekładoznawczych.

Zapaśnik - Ucieczka Do Wolności

Między egzotyzmem a nowoczesnością - Jerzego Bandrowskiego spojrzenia na azjatycki świat („Tygodnik Ilustrowany” 1919)

Bratni wróg. Ukraina w perspektywie Putinowskiego zetyzmu