Search results

1

Historyczne a współczesne nazwy relacji rodzinnych

100%

Magda-Czekaj M.

Język Polski

|

2012

|

vol. 92

|

issue 3

212–218

PL

Nazwy pokrewieństwa, w powiązaniu ze zmieniającym się pojęciem rodziny, od okresu średniopolskiego do czasów współczesnych nie były trwałe i ulegały zmianom. Część terminów funkcjonuje do dziś (np. pradziadek, prawnuk, ciocia, wujek, teść, synowa), niektóre są wieloznaczne, np. kuzyn, szwagier, pewne wychodzą z użycia (np. stryj, brat stryjeczny, siostra cioteczna), a inne znikły zupełnie (dziewierz, zełwa). Proces zaniku, ograniczenia lub zunifikowania (stryj – wuj) terminologii jest odpowiedzią na zmiany społeczne, także strukturę rodziny i jej funkcjonowanie. Brak czy też ograniczenie kontaktów z dalszymi krewnymi, a w konsekwencji mniejsza intensywność więzi, prowadzi do redukowania terminologii pokrewieństwa. W ponowoczesnym społeczeństwie nomenklatura pokrewieństwa ulega modyfikacji, dostosowując się do alternatywnych form życia rodzinnego.

EN

Names of relationships in connection with the changing notion of family have not been durable and they have changed a lot since the period of Polish history extending from 16th century to the latter half of 18th century. Some of the terms function still today, (e.g. pradziadek ‘great-grandfather’, prawnuk ‘great-grandson’, ciocia ‘auntie’, wujek ‘uncle’, teść ‘father-in-law’, synowa ‘daughter-in-law’), some of them are ambiguous (e.g. kuzyn ‘cousin’, szwagier ‘brother-in-law’), some are going out of use (e.g. stryj ‘paternal uncle’, brat stryjeczny ‘cousin-german’), others disappeared entirely (dziewierz, zełwa — counterparts of sister-in-law used before 16th century). The process of disappearing, limitation or unification (stryj ‘paternal uncle’ — wuj ‘uncle’) of the terminology is an answer to the social changes as well as family’s structure and its functioning. Absence or restriction on the relationship with the further relatives result in less intensive family ties and reduction in the terminology of relationships. The nomenclature of postmodern society of the relationship undergoes some modification according to the changing forms of family’s life.

2

Struktura rodziny i oczekiwania wobec ról rodzinnych w opinii Polaków

75%

Chojnacka B., Iwański R.

Wychowanie w Rodzinie

|

2022

|

vol. XXVII

|

issue (2/2022)

183-196

EN

Aim. The article presents the results of the analysis of the data illustrating the attitude of Poles towards two issues: the requirement of the completeness of the family as a condition for creating the most appropriate educational environment for a child, and traditional family roles, especially due to the tasks assigned to women and men. The most important socio-demographic variables were taken into account: age, sex, place of residence, level of education, which were important for differentiating the respondents’ opinions on the above-mentioned issues. Methods. The study was conducted in Poland in 2019 on a group of 2,119 participants, who responded to the proprietary questionnaire. Quota sampling has been used. Results. The article indicates the relationship between age, sex, place of residence, and the level of education of Poles, and their attitude to the issue of starting a family and the system of roles within the family. Younger respondents, higher educated, and urban-living, respondents turn out to be more accepting of non-traditional forms of family life. Women more often than men show disagreement with socio-cultural expectations both in terms of getting married and maintaining the traditional division of tasks in the family between them and men.

PL

Cel. W artykule przedstawiono wyniki analizy danych obrazujących stosunek Polaków do dwóch kwestii: wymogu pełności rodziny jako warunku tworzenia najwłaściwszego środowiska wychowawczego dla dziecka oraz tradycyjnego układu ról w rodzinie, szczególnie ze względu na zadania przypisywane kobietom i mężczyznom. Uwzględniono tu najbardziej istotne zmienne socjodemograficzne: wiek, płeć, miejsce zamieszkania i poziom wykształcenia, które mają znaczenie w różnicowaniu opinii respondentów wobec powyższych kwestii. Metody. Badanie przeprowadzono w Polsce w 2019 roku na próbie 2210 respondentów. Wykorzystano autorski kwestionariusz ankiety. W badaniach zastosowano kwotowo-warstwowy dobór próby. Rezultaty. W artykule wskazano na związek pomiędzy wiekiem, płcią, miejscem zamieszkania oraz poziomem wykształcenia Polaków a ich ustosunkowaniem się do kwestii zakładania rodziny oraz układu ról w niej. Respondenci młodsi, lepiej wykształceni i mieszkający w miastach okazują się bardziej akceptujący wobec nietradycyjnych form życia rodzinnego. Kobiety częściej niż mężczyźni nie zgadzają się ze społeczno-kulturowymi oczekiwaniami zarówno w kwestii zawierania związku małżeńskiego, jak i utrzymywania tradycyjnego podziału zadań w rodzinie między nimi a mężczyznami.

3

Ekologia osoby. Relacyjno-społeczne aspekty funkcjonowania dorosłych dzieci lesbijek i gejów

63%

Jackowska E.

Colloquia Theologica Ottoniana

|

2014

|

issue 2

75-90

PL

W artykule skupiono się na prezentacji pracy badawczej M. Regnerusa opublikowanej w 2012 roku, ukierunkowanej na rozpoznanie relacyjno-społecznego wymiaru funkcjonowania osób dorosłych, które w wieku rozwojowym były pod opieką osób żyjących w związkach jednopłciowych. Próbą badawczą byli młodzi dorośli w wieku 18–39 lat. Próba obejmowała respondentów stanowiących reprezentatywną próbę młodych dorosłych Amerykanów. W artykule ukazano podstawowe statystyczne różnice między grupami eksperymentalnymi (dzieci matek lesbijek i ojców gejów) a grupą kontrolną (dzieci wychowywane w pełnych rodzinach przez heteroseksualnych rodziców żyjących w stabilnym związku). Porównania dotyczyły między innymi pozycji społeczno-ekonomicznej, aktualnej sytuacji rodzinnej, więzi z rodziną macierzystą, identyfikacji seksualnej. Statystycznie istotne różnice między grupami eksperymentalnymi a grupą kontrolną wystąpiły w 25 na 40 (63%) zmiennych (grupa respondentów wychowywanych przez matki lesbijki) i 11 (28%) zmiennych (grupa respondentów wychowywanych przez gejów). Wszystkie te różnice wskazywały na lepsze wskaźniki rozwojowe młodych dorosłych wychowywanych w rodzinach heteroseksualnych. Omówione wyniki badań nie są spójne z badaniami, na które powołuje się w oświadczeniu z 2004 roku Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne (APA), domagające się prawa do adopcji dzieci dla związków jednopłciowych. Przyczyny tej niezgodności są szczegółowo dyskutowane w następnej części opracowania. Autorka zauważa między innymi, że prace badawcze uwzględnione w raporcie APA odnoszą się do pewnych wycinków życia psychicznego badanych dzieci, wychowywanych przez matki lesbijki i ojców gejów. Problemy identyfikacji płciowej i orientacji seksualnej nie były wnikliwie analizowane. Nie badano w ogóle wyższych mechanizmów kontroli i integracji zachowania (koherencji osobowości, systemu wartości, postawy wobec życia rodzinnego i tak dalej), których jakość ma szczególne znaczenie dla zdrowia psychicznego jednostki. We wnioskach zwrócono między innymi uwagę na fakt, że związki partnerskie osób jednej płci istniały zawsze i nie są fenomenem naszych czasów. Niektóre z nich bez względu na literę prawa będą sprawować opiekę nad dziećmi, stanowiąc wyzwanie dla służby zdrowia, organizacji pozarządowych, placówek psychoterapeutycznych, a także wymiaru sprawiedliwości.

EN

The main content of the article is centered around the presentation of the research work of M. Regnerus published in 2012, aimed to recognize the social dimension of relational functioning adults who had developmental age were under the care of persons living in same sex relationships. An attempt to research were young adults between the ages of 18–39 years. The sample comprised a representative sample of respondents of young adults. The article shows basic statistical differences between experimental groups (children of lesbian mothers and gay fathers) and control group (children raised in heterosexual parent families by parents living in a stable relationship). Comparisons included the following socio-economic position, the current situation of familyties with the family home, sexual identity. Statistically signifi cant differences between experimental groups and the control group occurred in the 25 to 40 (63%) of variables (group of respondents raised by mothers lesbians) and 11 (28%) of respondents raised by gays. All of these differences showed a better development indicators of young adults raised in heterosexual families. Discussed findings are not consistent with the research, which refers to the statement of the 2004 American Psychological Association (APA), demanding the right to adopt children to same-sex unions. The causes of this discrepancy are discussed in detail in the next part of the study. Among other things, the author notes that the research included in the APA report relate to certain stretches of mental life of the children, raised by their mothers lesbians and fathers gay. Issues of gender identity and sexual orientation have not been thoroughly analyzed. Not been studied at all higher control mechanisms and the integration of behavior (personality coherence, system of values, attitudes towards family life, etc.), the quality of which is of particular importance to mental health unit. The conclusions requested, inter alia, that the compounds partner of the same sex have always existed and are not a phenomenon of our times. Some of them, regardless of the letter of the law will hold the child care represent a major challenge for health professionals, NGOs, educational psychotherapy, as well as justice.

4

Rodzinne uwarunkowania problemów i zaburzeń psychicznych u dzieci i młodzieży

63%

Grzegorzewska I.

Psychologiczne Zeszyty Naukowe

|

2016

|

issue 2

87-98

PL

Statystyki światowe wskazują, że około 10-20% populacji dzieci i młodzieży doświadcza różnorodnych problemów ze zdrowiem psychicznym. Potrzeby dzieci z zaburzeniami psychicznymi są złożone. W celu zapewnienia im dobrej opieki i skutecznej terapii ważne jest zrozumienie kontekstualnych wpływów środowiskowych (zwłaszcza rodzinnych) leżących u podłoża zaburzeń zdrowia psychicznego. Rodzinne czynniki decydujące o problemach ze zdrowiem psychicznym dzieci i młodzieży to przede wszystkim jakość przywiązania, charakter wewnątrzrodzinnych relacji interpersonalnych i struktura rodziny.

EN

The prevalence rate of children and adolescents affected by anxiety, attention deficit, depression, addictions and other disorders is conservatively estimated at 10-20% young people at any given time. The needs of children with psychological dysfunction are complex. In order to provide children with quality care and appropriate management of mental health problems, it is important to understand some of the contextual issues (means family factors) that underlie a child’s etiology of a mental disorder. Family factors influencing mental health of children and adolescents are characterized by constant interaction of experience starting with early attachment, interpersonal family relations and structure of family.

5

WSPÓŁCZESNE ZNACZENIE I ROZUMIENIE RODZINY W POLSCE

63%

Boguszewski R.

Zeszyty Naukowe KUL

|

2015

|

vol. 58

|

issue 4

127-148

EN

The socio-cultural changes in the field of marriage and family related to the increasing number of divorces, postponing or avoiding decisions about marriage and procreation, as well as a significant increase in the number of informal relationships and the children in such families, inevitably leads to redefinition of the concept of family. Important question is how the contemporary Poles define the family, what roles family play nowadays and what are preferred and implemented models of family life in Poland? The article answers these questions based on the results of quantitative research carried out in recent years by the Public Opinion Research Center.

PL

Zmiany społeczno-kulturowe w zakresie życia małżeńsko-rodzinnego, związane m.in. ze wzrostem liczby rozwodów, odraczaniem lub niepodejmowaniem decyzji o małżeństwie i prokreacji, istotnym zwiększaniem się odsetka związków nieformalnych oraz dzieci urodzonych w takich związkach, muszą – siłą rzeczy – prowadzić do redefinicji pojęcia rodziny. Pojawia się zatem pytanie, czym w rozumieniu współczesnych Polaków jest rodzina, jaka jest jej rola i znaczenie oraz jakie są obecnie preferowane i realizowane modele życia rodzinnego w Polsce? Artykuł stara się odpowiedzieć na te pytania w oparciu o wyniki badań ilościowych zrealizowanych na przestrzeni ostatnich lat przez Centrum Badania Opinii Społecznej.

6

Komunikowanie się matek z dorastającymi dziećmi w rodzinach o różnej strukturze: perspektywa dorastającego

63%

Napora E.

Psychologia Rozwojowa

|

2013

|

vol. 18

|

issue 1

45–56

EN

The aim of this study was to measure the quality of the relationship between the mother and the adolescent in a complete and incomplete family, expressed as a way of communication. The study was not expected to reveal differences in the assessment of communication between the mothers in complete families and those from incomplete families but it was suspected that communication depends on the sex and age of the adolescent. Communication with the mother was rated by 148 adolescents from families with both parents and 237 adolescents reared by single mothers. The method which was used was the Parent-Adolescent Communication Scale (PACS). The U Mann-Whitney Test showed that communication with single mothers is just as satisfying as communication with mothers – showed that positive adolescent communication does not depend on age, while difficulties in communication are the most intense in middle adolescence (15–16 years). In sons, this correlation is stronger than in daughters.

7

Rodziny z dzieckiem z zespołem Downa w sytuacji kryzysu ekonomicznego, przemian społecznych i obyczajowych

63%

Minczakiewicz E. M.

Wychowanie w Rodzinie

|

2015

|

vol. XI

|

issue (1/2015)

345-358

EN

The development of this comparison is an attempt to present the life situation and the quality of the functioning of families with a child with Down syndrome against the background of the statistical situation of Polish families raising a child with normal development of a comparable age. The aim of the study was to answer the following questions: - Are there impacts and, if so, to what extent of the coming into the world and the existence of a family of a child with Down syndrome on the organization and the standard of living and in the family ties and cohesion among its members? - Whether and to what extent the situation of families with a child with Down syndrome is different from that of ordinary, contemporary Polish families? As a basis for these studies the diagnostic survey method was used, which was subordinated to the techniques of observation, targeted interviews and intelligence. The empirical material was collected using several tools (mostly drawn from the planned research program). The study included 186 families, including 86 (46.2%) of families with a child with Down’s syndrome (primary group – P) and 100 (53.8%) of families statistical reference (control group – K). The results were empirical and statistical verification in order to develop on the basis of their importance to the practice of generalizations and conclusions.

PL

Opracowanie o charakterze komparatystycznym jest próbą ukazania sytuacji życiowej i jakości funkcjonowania rodzin wychowujących dziecko z zespołem Downa na tle sytuacji statystycznych rodzin polskich wychowujących dziecko o prawidłowym rozwoju i porównywalnym wieku życia. Celem podjętych badań była próba udzielenia odpowiedzi na następujące pytania: - Czy, i w jakim stopniu przyjście na świat i zaistnienie w rodzinie dziecka z zespołem Downa wywiera wpływ na organizację i standard życia w rodzinie oraz na spoistość więzi między jej członkami? - Czy, i w jakim stopniu sytuacja rodzin wychowujących dziecko z zespołem Downa różni się od sytuacji przeciętnych, współczesnych polskich rodzin? Za podstawę badań przyjęto metodę sondażu diagnostycznego, której podporządkowano techniki: obserwacji, rozmowy ukierunkowanej i wywiadu. Materiał empiryczny zebrano za pomocą kilku narzędzi (w większości opracowanych intencjonalnie na okoliczność zaplanowanego programu badań). Badaniami objęto 186 rodzin, w tym 86 (46,2%) rodzin wychowujących dziecko z zespołem Downa (grupa podstawowa – P) oraz 100 (53,8%) statystycznych rodzin odniesienia (grupa kontrolna – K). Uzyskane wyniki badań poddano empirycznej i statystycznej weryfikacji po to, by na ich podstawie opracować ważne dla praktyki uogólnienia i wnioski.

8

Rodzina w percepcji i doświadczeniach młodzieży prawidłowo i wadliwie przystosowanej – analiza porównawcza

51%

Wysocka E., Ostafińska-Molik B.

Pedagogika Społeczna

|

2015 (R. XIV)

|

issue 2(56)

131-154

PL

Autorki dokonują analizy mechanizmów zaburzeń w przystosowaniu społecznym młodzieży gimnazjalnej związanych z jakością środowiska rodzinnego – strukturą rodziny w ujęciu systemowym (koncepcja Davida Fielda). W koncepcji tej wskazuje się pięć typów sturktury rodzinnej, decydujących o jej funkcjonalności (rodzina prawidłowa) lub dysfunkcjonalności (struktura chaotyczna, władzy, uwikłana, nadopiekuńcza). Autorki postawiły dwie hipotezy, które sprawdziły wykorzystując test t-studenta dla dwóch prób niezależnych i zależnych: pierwsza dotyczyła zróżnicowania sposobu funkcjonowania społecznego młodzieży gimnazajlnej (zaburzenia emocjonalne i behawioralne) wyznaczanej strukturą rodziny (dysfunkcjonalnością i jej typami), druga dotyczyła różnicującego znaczenia sposobu pełnienia ról rodzicielskich (matki i ojca) dla procesu społecznej adaptacji młodzieży. Obie hipotezy zostały pozytywnie zweryfikowane: cechy rodziny prawidłowej ograniczają (hamują) proces wadliwego przystosowania (czynnik chroniący), zaś cechy rodziny dysfunkcyjnej proces ów wzmacniają (czynniki ryzyka zaburzeń): największe znaczenie mają tu cechy rodziny chaotycznej, następnie rodziny uwikłanej i rodziny władzy, najmniejsze zaś rodziny nadopiekuńczej. W kontekście ról rodzicielskich największe znaczenie dla procesu dewiacyjnego ma chaotyczna matka i uwikłany ojciec; cechy rodziny władzy mają tu niewielkie znaczenie. Największe znaczenie dla pozytywnej adaptacji mają cechy matki właściwe dla rodziny prawidłowej. Różnice w postawie nadopiekuńczej matki i ojca nie mają znaczenia dla jakości funkcjonowania społecznego badanej młodzieży.

EN

The authors present an analysis of the mechanisms of social adjustment disorders amongst high school students, related to the quality of their family environment (David Field). The framework chosen to show five types of family structure, show how structure determines family functionality or dysfunction. The authors construct two hypotheses, verified using the T-test of two independent and dependent variables: the first concerns differentiation of the social functioning of youth in different family structures and the second the importance of differentiating parental roles in the process of social adaptation of young people. The hypotheses are positively verified. Limiting features of family are: breakdown, faulty process of adaptation, risk factors of disorders. Main factors identified are: chaotic’ family and family with implicit power, the overprotective family is the least significant factor. Parental roles and characteristics of parents narrow down to significance of positive features of the mother.

Refine search results

2 Wychowanie w Rodzinie

1 Colloquia Theologica Ottoniana

1 Język Polski

1 Pedagogika Społeczna

1 Psychologia Rozwojowa

1 Psychologiczne Zeszyty Naukowe

1 Zeszyty Naukowe KUL

1 Boguszewski R.

1 Chojnacka B.

1 Grzegorzewska I.

1 Iwański R.

1 Jackowska E.

1 Magda-Czekaj M.

1 Minczakiewicz E. M.

1 Napora E.

1 Ostafińska-Molik B.

1 Wysocka E.

1 2022

1 2016

3 2015

1 2014

1 2013

1 2012