Search results

1

Mokrzeccy na Podlasiu w drugiej połowie XVII i na początku XVIII wieku. Studium historyczno-genealogiczne

100%

Kalinowski E.

Studia Podlaskie

|

2022

|

vol. 30

47-70

EN

The article continues the subject published in the last issue of the journal “Studia Podlaskie”. This study describes the family’s history from the second half of the 17th century to the beginning of the 18th century. The peak of its importance was connected with the activity of the cousins: the cup-bearer of the Bielsk Land, Krzysztof Stanisław (the son of Apollon) and the swordbearer of this land, Stanisław Jan (the son of Archilles). They owed their success to ties with the Branicki family, who after the death of Bogusław Radziwiłł became hegemons in the northern Podlasie.

PL

Artykuł kontynuuje tematykę poruszoną w studium opublikowanym na łamach „Studiów Podlaskich” w poprzednim roczniku pisma. W tej części opracowania ukazane zostały losy rodziny od drugiej połowy XVII do początku XVIII w. Apogeum jej znaczenia wyznaczał okres aktywności stryjecznych braci: cześnika ziemi bielskiej Krzysztofa Stanisława, syna Apollona oraz miecznika tejże ziemi Stanisława Jana, syna Archillesa. Swoje powodzenie zawdzięczali oni związkom z Branickimi, po śmierci Bogusława Radziwiłła hegemonami na północnym Podlasiu.

2

Lojalność a podatki? Stosunek szlachty podlaskiej do zobowiązań finansowych w dobie pierwszej wojny północnej

100%

Kowalik D.

Studia Podlaskie

|

2022

|

vol. 30

25-45

EN

The article presents research on the loyalty of the nobility of Podlasie in the context of their attitude to tax liabilities to the state. The tax inventory for Podlasie from 1570 and the register of oaths for allegiance to Zygmunt August from 1569 were analysed. Comparison of these documents, using the prosopo-graphic and statistical methods, made it possible to estimate the number of representatives who did not pay taxes and took an oath, and to provide a pre-liminary explanation of the determinants of this insubordination.

PL

Artykuł przedstawia badania nad lojalnością szlachty podlaskiej w kontekście jej stosunku do świadczeń wobec państwa. Analizie poddano inwentarz podatkowy dla województwa podlaskiego z 1570 r. oraz regest przysiąg na wierność Zygmuntowi Augustowi z 1569 r. Takie zestawienie, przy wykorzystaniu metody prozopograficznej i statystycznej, pozwoliło oszacować liczbę przedstawicieli, którzy nie uiścili podatków i nie złożyli przysięgi, oraz wstępnie wyjaśnić uwarunkowania tej niesubordynacji.

3

Stanowisko posłów podlaskich w sprawie unii polsko-litewskiej na sejmie brzeskim w 1566 r.

80%

Kalinowski E.

Miscellanea Historico-Iuridica

|

2022

|

vol. 21

|

issue 1

21-49

EN

The article contains an edition of the historical source from 1566 connected with old Polish parliamentarism, so far barely known in historiography, with comprehensive periphrasis of its historical background and its content. It contains a joint position of six envoys elected at the sejmiks of Podlasie to the Sejm of Brześć-on-the-Bug in 1566, expressed on behalf of the nobility remaining in their homes, on the issue of the union of the Grand Duchy of Lithuania with the Kingdom of Poland. The research was based on the broadest possible source base, which included both materials published in print in the 19th, 20th and 21st centuries, as well as archival ones, including the preserved files of castle offices from Podlasie: in Drohiczyn, Mielnik and Brańsk and excerpts from them by Ignacy Kapica. The biographies of the authors of the writing are also presented: Adam Kosiński and Jan Buyno from Drohiczyn Land, Kasper Irzykowicz and Piotr Padkowski from Mielnik Land, Tomasz Owsiany and Wojciech Wyszkowski from Bielsk Land. They were prominent representatives of the local noble elite, almost all of them associated with the judiciary, which in Podlasie was based on Polish law. The source presented here is an interesting draft in many respects, showing the moods and aspirations of the Podlasian nobility several years before the memorable events of 1569: the incorporation of its voivodeship into Poland and the conclusion of the Polish-Lithuanian real union. Placing it in the context of existing knowledge and new findings about the then political situation in Podlasie completes this picture.

PL

Artykuł zawiera edycję mało dotąd znanego w historiografii źródła historycznego z 1566 r., związanego ze staropolskim parlamentaryzmem wraz z obszernym omówieniem tła historycznego i jego treści. Zawiera ono wspólne stanowisko sześciu posłów wybranych na podlaskich sejmikach na litewski sejm w Brześciu nad Bugiem w 1566 r. wyrażone w imieniu pozostałej w domach szlachty, dotyczące kwestii unii Wielkiego Księstwa Litewskiego z Królestwem Polskim. Badania zostały oparte na możliwie szerokiej bazie źródłowej, na którą składały się zarówno materiały wydane drukiem w XIX, XX i XXI w., jak również archiwalne, w tym zachowane akta urzędów grodzkich z terenu Podlasia: w Drohiczynie, Mielniku i Brańsku oraz wypisy z nich autorstwa Ignacego Kapicy. Przybliżono również biografie autorów pisma: Adama Kosińskiego i Jana Buyno z ziemi drohickiej, Kaspra Irzykowicza i Piotra Padkowskiego z ziemi mielnickiej, Tomasza Owsianego i Wojciecha Wyszkowskiego z ziemi bielskiej. Byli to prominentni przedstawiciele lokalnej elity szlacheckiej, niemal wszyscy w chwili wyboru na posła związani z sądownictwem, które na Podlasiu opierało się na prawie polskim. Prezentowane tu źródło to ciekawy pod wieloma względami przekaz ukazujący nastroje i dążenia szlachty podlaskiej na kilka lat przed wiekopomnymi wydarzeniami 1569 r.: inkorporacją jej województwa do Polski oraz zawarciem unii realnej polsko-litewskiej. Umieszczenie go w kontekście dotychczasowej wiedzy, jak i nowych ustaleń o ówczesnej sytuacji politycznej na Podlasiu dopełnia ten obraz.

Refine search results

2 Studia Podlaskie

1 Miscellanea Historico-Iuridica

2 Kalinowski E.

1 Kowalik D.

3 2022

Mokrzeccy na Podlasiu w drugiej połowie XVII i na początku XVIII wieku. Studium historyczno-genealogiczne

Lojalność a podatki? Stosunek szlachty podlaskiej do zobowiązań finansowych w dobie pierwszej wojny północnej

Stanowisko posłów podlaskich w sprawie unii polsko-litewskiej na sejmie brzeskim w 1566 r.