Search results - CEJSH

1

Nieprzemijalny język geometrii

100%

Kowalska B.

Powidoki

|

2019

|

issue 2: Re-konstruktywizm

8-15

EN

The art that is based on geometry seems to be inviolably durable. It was created by our cave ancestors. It was used in ancient and more recent times as information signs and ornaments. Over the last five decades, it has undergone quite distinct changes as a trend in art. However, these changes did not entirely transform this trend, nor did they get rid of its classical features. The trend of geometry in art is neither anachronistic nor extinct and imitative. It originates from the earliest times and cultures, continues to develop and will probably continue until the mankind survives. Bożena Kowalska's text presents particular stages of geometric abstraction development, as well as the permanent features of this trend in art.

2

Geometria Dyskursywna

100%

Łuczaj W.

Powidoki

|

2019

|

issue 2: Re-konstruktywizm

68-75

EN

The article presents a look at geometric art from the perspective of Discursive Geometry, which the author perceives as a postmodern alternative for two leading modernist tendencies: philosophical and analytical. The subsequent parts of the text contain descriptions of various aspects of this trend, including: its definition, classification of the creative areas of the main representatives, selected exhibitions and issues expressed in their titles.

3

Potoczny odbiór sztuki krytycznej w Polsce. Sztuka pretekstem do eksploracji społecznych wartości, norm, stereotypów, doświadczenia życiowego

100%

Brzozowska E.

Panoptikum

|

2008

|

issue 7(14)

338-349

EN

Polish art of the last decade of the 20th century – the critical art created, mainly by K. Kozyra, K. Górna, A. Żebrowska, P. Althamer, Z. Libera, G. Klaman, A. Żmijewski and others – has used the methods and the language of the contemporary visual culture. The artworks of these artists focus the interests on the cultural values instead of the aesthetic ones. These elements should have facilitated the reception of the critical movement. However, there are some obstacles. One of them is the fact that experts’ reviews and statements, on which the common participant of the artistic culture can base his approach towards critical phenomena, are not always adequate, as discussions about new ideas in art are often meta-artistic divagations about ethics and morality, whereas the meaning of the piece of art is pushed aside. Media discourse displays only extreme opinions of the audience. Nonprofessional recipient grounds his experience in the most conventional socialized everyday order of values and knowledge about reality. Contrary to experts, the common participant discovers the symbolic in the context of his own experience of body and sexuality, his own „ here and now”. Critical art influences those social structures by deconstructive activities and produces knowledge able to change them. Following Artur Żmijewski, the author claims that artistic discourse is equated with the discourses of politics, religion or science, and gives people a chance to consider mistake, absurd, fear, inconsistency, emotions as the unavoidable and authentic parts of life. Are we able to situate them on the same level as rational science? Is it possible to resign from typical and conventional modes of behavior which simplify interactions? Can we maintain the openness towards polisemic meanings and endless vigilance that is crucial when one approaches critical art? The answers to these questions would provide a good source for social diagnosis of current norms, values, social sensibility which shape our culture.

4

Otchłań albo Hanny Ograbisz-Krawiec obrysowywanie tła

100%

Wróbel S.

|

2020

|

vol. 74

|

issue 4 (331)

197-208

PL

W tekście autor zastanawia się nad możliwością zaklasyfikowania twórczości Hanny Ograbisz-Krawiec. Autor testuje hipotezę na temat przynależności tej sztuki do wariantu sztuki ziemi, tj. gatunku land art. Autor zastanawia się następnie nad cechami indywidualnymi, a nie gatunkowymi twórczości artystki. Autor odpowiada, że indywidualny jest w niej obrys pewnego wariantu „materialnej duchowości” oraz obrys otchłani świata. Czym jest otchłań, czym jest jej obrys i czym jest „materialna duchowość”? – to pytania, na które autor stara się odpowiedzieć w tekście.

EN

The author of this text ponders on the possibility of classifying the artworks of Hanna Ograbisz-Krawiec, and in doing so tests a hypothesis about their affiliation to a variant known as the land art genre. Next, he considers the individual features, and not the genre ones, of the artist’s oeuvre. In response to those inquiries S. Wróbel writes that the individual feature of the art in question is an individual outline of a sui generis variant of “material spirituality” and of the abyss of the world. What is this abyss, its outline, and “material spirituality” – these are the questions, which the author of the text attempts to resolve.

5

Rok lucimskiego życia

100%

Sędek K.

|

2019

|

vol. 73

|

issue 4 (327)

4-5

EN

Account of making the film Rok polski / Polish Year (1992). The domain of interest was Lucim (a village in the Bory Tucholskie forest complex), the subject matter – the imagination of authors involved in works / activities, the manner of realisation – drawing the villagers into a joint experience, and the purpose – protest against spiritual and material poverty.

6

Jan Mitarski jako badacz sztuki intuicyjnej

100%

Gierowski P.

|

2020

|

vol. 74

|

issue 1-2 (328-329)

461-469

PL

Celem artykułu jest przypomnienie osoby znanego krakowskiego psychiatry, miłośnika i badacza sztuki Jana Mitarskiego (1920-1985), który od strony naukowej interesował się zwłaszcza zagadnieniami z zakresu psychopatologii twórczości artystycznej. W tekście zrekonstruowane zostają podglądy Mitarskiego na temat sztuki: m.in. jego ujęcie twórczości samorodnej osób psychicznie chorych (obszaru określanego dziś jako art brut czy outsider art) oraz jego klasyfikacja sztuki nieprofesjonalnej. Badania i prace Mitarskiego z tego zakresu miały w Polsce charakter pionierski. Krakowski badacz był także znanym popularyzatorem tego typu twórczości: w swoich pracach opisywał i promował artystów takich jak Ryszard Wawro, Wojciech Giza czy zwłaszcza Edmund Monsiel, jeden z najbardziej znanych w Polsce i na świecie twórców samorodnych.

EN

The article aims at recalling Jan Mitarski (1920–1985), a celebrated Cracow psychiatrist, art lover, and researcher interested particularly in the psychopathology of artistic activity. The presented text reconstructs Mitarski’s views about art, i.a. his interpretation of the self-generated creativity of the mentally ill (a domain today described as art brut or outsider art) as well as his classification of non-professional art. In Poland Mitarski’s studies and publications on the topic were pioneering. The Cracow-based researcher was also a known populariser of this type of art: his publications described and promoted such artists as Ryszard Wawro, Wojciech Giza or, particularly, Edmund Monsiel, one of the best known self-taught artists in Poland and the world.

7

Realne rzeczy, nie fikcje

100%

Dziewańska M.

|

2020

|

vol. 74

|

issue 4 (331)

84-88

EN

The starting point for the Tools for Utopia: Selected Works from Daros Latin American Collection exhibition (Kunstmuseum Bern, 2020/2021, curator: Marta Dziewańska) are works created between the early 1950s and late 1970s by artists from Brazil, Venezuela, Uruguay, and Argentina. The key criterion of selection was political dimension. Conceived when many Latin American countries were driven by internal and international conflicts, and ruled by brutal, corrupt, and unpredictable dictators, these works – whether Concrete, Neo-concrete, or Conceptual – were a way to imagine the possible role of art if institutionalized torture, repression, and censorship were the main characteristics of a political system. The abandonment of the canvas and the breaching of the frame, as well as experiments with new materials, reflected the instability of the times – while also being an expression of the search for an alternative. As such, these artistic experiments were a means of transgression: they included ingredients for a social and political utopia.

8

Bogactwo szczegółów to nie wszystko

80%

Mischke W.

Studia Europaea Gnesnensia

|

2023

|

issue 25

251-262

9

Rozumienie granic Granice rozumienia Fenomenologicznie inspirowane interwencje w polu sztuki i humanistyki. Wprowadzenie

80%

Biały K., Instytut Socjologii W. E.-S.

Władza sądzenia

|

2017

|

vol. 13

PL

Prezentowane „Wprowadzenie” oraz materiał wizualny są częścią będącej w druku książki pod redakcją Kamili Biały i Marka Domańskiego „Rozumienie granic. Granice rozumienia. Fenomenologicznie inspirowane interwencje w polu sztuki i humanistyki”. Red. Kamila Biały i Marek Domański Wydawnictwo ASP ISBN: 978-83-65403-88-9 Łódź 2018

10

Wprowadzenie

80%

Ungeheuer-Gołąb A.

Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce

|

2021

|

vol. 16

|

issue 1(59)

5-7

PL

Mamy rok 2021 – kolejny rok pandemii, która odebrała możliwość podejmowania ekspresyjnych aktywności. Jak bardzo odciśnie się to „zamknięcie” na najmłodszych członkach społeczeństwa? Głosy badaczy, którzy wzięli udział w dyskusji na temat literatury i sztuki w edukacji, pokazują, że wiele jest jeszcze do zrobienia. Są nie tylko sygnałem do kolejnych badań, refleksji, teorii i tez, ale również wezwaniem do konkretnych działań.

11

OBLICZA SZTUKI: Witkacy: Firma Portretowa i jej regulamin

80%

Zgodzińska B.

Miscellanea Anthropologica et Sociologica

|

2013

|

vol. 14(1)

PL

W 1925 roku Witkacy założył jednoosobową Firmę Portretową „S.I. Witkiewicz”, w ramachktórej wykonał kilka tysięcy wizerunków artystów, lekarzy, urzędników, nauczycieli,oficerów czy bankierów i przemysłowców. Firma funkcjonowała w oparciu o regulamin.Sześć z siedmiu typów portretów przeznaczonych było dla szerokiej klienteli. Podstawoweceny wahały się od 100 do 350 złotych. Firma stosowała obniżki nawet do 25 złotych zaportret. Wizerunki całej postaci były odpowiednio droższe. Poszczególne portrety różniłysię stopniem idealizacji, wierności lub deformacji portretowanego. Z zamówień wyłączonybył typ C, wykonywany pod wpływem używek, niemający swojej ceny w regulaminie,a przeznaczony zasadniczo dla przyjaciół. Podstawowe ceny portretów firmowych byłydość wysokie, o czym świadczy ich porównanie zarówno z cenami artykułów pierwszejpotrzeby, jak i towarów luksusowych. Po latach portrety nadal zachowują ogromną siłęoddziaływania, pomimo zmian kolorystyki papieru.

12

FACES OF ART: From Aesthetics, through the Sociology of Art, to the Sociology of Culture. About one of the Research Paths of Stanislaw Ossowski

80%

Łuczeczko P.

Miscellanea Anthropologica et Sociologica

|

2013

|

vol. 14(1)

EN

This paper discusses one of the most prominent Polish sociologists: Stanislaw Ossowski. It examines one of the main topics of his work: the evolution of his thinking on art andculture, which is explored from a historiographic perspective. Ossowski began his career as a philosopher – esthetician, before gradually turning to the social aspects of art, which eventually resulted in him abandoning philosophy for sociology (including the sociology of culture). This article is a reflection on the evolution of his ideas, and also presents a review of his works on the sociology of art and culture. The paper explores his ideas on Polish post-war sociology, which had a relatively small impact for the following reasons. Firstly, this limited impact was influenced by political sanctions that were placed against “the rebelliously thinking professor”. Secondly, Polish sociology of culture turned to a new model, based on research into participation in culture, which resulted from the political needs of the young socialist state.

13

Obraz światła i obraz danych. Śladami fotografii konkretnej

80%

Jäger G.

Powidoki

|

2019

|

issue 2: Re-konstruktywizm

76-85

EN

The article actually represents an excerpt of the author’s text for exhibition and catalogue with the same name for the Art Museum Würzburg (Museum im Kulturspeicher), Germany [38]. The show was held from March 13th up to May 31th, 2015. Already ten years before, in 2005, this Museum featured an exhibition and published the first book entiteled "Concrete Photography" [39]. Based on Peter C. Ruppert collection "Concrete Art in Europe after 1945" with its unique collection of concrete photographs, the exhibition and book coined a term which has since been taken up and discussed in the theory of photography: Concrete Photography as a form of non-representational photography in which the medium itself moves away from its classical role of representing the external world to take on a self-reflective role. The present project follows this line and discusses the question of concrete photography in the digital age.

14

OBLICZA SZTUKI: Od estetyki, poprzez socjologię sztuki, ku socjologii kultury. O jednej ze ścieżek badawczych Stanisława Ossowskiego

80%

Łuczeczko P.

Miscellanea Anthropologica et Sociologica

|

2013

|

vol. 14(1)

PL

Artykuł przywołuje postać jednego z najwybitniejszych socjologów polskich – StanisławaOssowskiego – prezentując jeden z wyraźniej zarysowujących się wątków jego twórczości.W historiograficznej perspektywie ukazana zostaje ewolucja jego namysłu nad sztukąi kulturą. Rozpoczynając karierę naukową jako filozof-estetyk, zwracał się Ossowski stopniowoku społecznym wymiarom sztuki, co doprowadziło go ostatecznie do porzuceniafilozofii na rzecz socjologii, w tym socjologii kultury. Tekst podąża za tą ewolucją zainteresowańnaukowca, stanowiąc jednocześnie przegląd jego tekstów i poglądów z zakresu socjologiisztuki i kultury. Stanowi także refleksję nad pozamerytorycznymi przyczynami relatywnieniewielkiej implementacji tych poglądów w polskiej socjologii powojennej. Jakoprzyczyny wskazuje się tu z jednej strony podejmowanie przez ówczesną władzę sankcjiwobec „niepokornego w myśleniu” profesora, z drugiej zaś zwrot socjologicznych badańnad kulturą w Polsce ku nowemu modelowi (badania nad uczestnictwem w kulturze),wynikającemu z politycznego zapotrzebowania młodego socjalistycznego państwa.

15

OBRAZ CHOROBY W POLSKIM SPOŁECZEŃSTWIE Estetyka choroby i cierpienia w wybranych przedstawieniach artystycznych

80%

Izdebska K.

Miscellanea Anthropologica et Sociologica

|

2013

|

vol. 14(2)

PL

We współczesnej kulturze wzorem jest ciało piękne, zdrowe, sprawne. Choroba jest czymś skrywanym, niechcianym, wstydliwym, odrażającym. W artykule postawiono pytanie: jak przedstawia się ból i chorobę w sztuce? Czy takie wizualne przedstawienia mieszczą się w granicach estetyki? Jak się okazuje, artyści, przedstawiając fizyczność i meta&zykę cierpienia, sięgają do rozmaitych środków. Jedni przedstawiają ją dosłownie, realistycznie. Inni odnoszą się do symboliki i metafor. W dziełach przedstawiających świat choroby zawarte są też różne, czasem skrajnie odmienne wartości estetyczne.W prezentowanym artykule przedmiotem uwagi stały się prace dwóch artystek: Złamana kolumna Fridy Kahlo i Olimpia Katarzyny Kozyry. O wyborze tych dzieł zadecydował fakt, że w twórczości obu kobiet wyraźne odzwierciedlenie znalazły wątki biograficzne związane z ich własną chorobą i cierpieniem.

16

FACES OF ART: Witkacy: Portrait Company – Its Rules and Regulations

80%

Zgodzińska B.

Miscellanea Anthropologica et Sociologica

|

2013

|

vol. 14(1)

EN

In 1925, Witkacy established his sole proprietorship Portrait Company “S.I. Witkiewicz”, which was run in accordance with particular regulations. Six out of seven types of portraits were designed for a broad clientele. He drew several thousand pictures of artists, doctors, officials, teachers, officers, bankers and industrialists. Basic prices ranged from 100 to 350 zloty, although the company also reduced prices to as little as 25 zloty for a portrait. Pictures of whole figures were more expensive, while individual portraits differed with respect to the degree of idealization, faithfulness or deformation of the portrayed person. Portrait type C, which was produced under the influence of stimulants, was excluded from commissions, had no price in the rules and regulations and was essentially intended for friends. The basic prices of the company’s portraits were relatively high in comparison to the cost of basic everyday items of necessity and even luxury products. Over the years, and despite changes to the colour of the paper, the portraits have maintained their enormous impact.

17

FACES OF ART: “Laugh now but one day we’ll be in charge”. Modern social problems in Banksy’s art

80%

Kończak B.

Miscellanea Anthropologica et Sociologica

|

2013

|

vol. 14(1)

EN

Art has always been a very important sphere of humanity, not only for individuals, but for society as a whole. As early as ancient times, mankind produced pictures which mirrored the reality of everyday life, in the shape of cave wall paintings. Through his art, a contemporary artist attempts to not only bear witness to reality, but also to influence and change this reality in order to modify and/or repair it.In its own way, artistic creation affects the audience as it speaks through visual experience. Art can be charged with meaning, and can inspire the audience to ponder and reflect upon the issues that it touches upon. Socially engaged art draws attention to key aspects of human life while satisfying our cultural, aesthetic and philosophical needs. Art constitutes a significant domain of human life. Some individuals fulfill their social moral, or mental functions through art, and at the same time aspire to be a kind of signpost – not only pointing towards problematic issues, but also providing suggestions to solve them. The phenomenon of graffiti, regarded by some as a form of vandalism, and by others as a contemporary form of artistic activity, has become a way of presenting the negative aspects of the contemporary world. On the one hand, it is therefore an attempt to protest. On the other hand, it is inextricably linked to social life. The British graffiti artist, who disguises himself using the nickname Banksy, utilizes public space to make us stop and think about existing social problems, such as excessive consumption, poverty or armed conflicts, which carry a lot of pejorative implications.Through his work he seems to show that consumerism in the modern era has replaced religion and ideology. A man lost in the world of buying and selling has started to associate simply consuming goods with happiness, contentment, and a high social position. This phenomenon has led to the slow disappearance of true bonds and relationships. It is hard to determine whether Banksy is a modern guerilla fighter, fighting against injustice and inequality, or an intelligent fraudster, skillfully using his rapidly acquired fame. Undoubtedly, however, the work of this mysterious Briton is extremely important from a social point of view because he manages, through simple means, to expose existing human problems. Banksy once said, “People either love me or hate, or simply they do not care.” It is impossible to agree with this last statement. Whatever your opinion about graffiti is, it is unthinkable to pass by his work without noticing it and reacting to it. For Banksy, annoying and disturbing images are an invitation to contemplate our world and for that he deserves recognition.

18

OBLICZA SZTUKI: „Śmiejcie się, póki możecie”. Współczesne problemy społeczne w twórczości artystycznej Banksy’ego

80%

Kończak B.

Miscellanea Anthropologica et Sociologica

|

2013

|

vol. 14(1)

PL

Sztuka jest niezmiernie istotną sferą życia nie tylko jednostki, ale i całego społeczeństwa. Stała się swoistym drogowskazem – nie tylko wskazuje problematyczne zagadnienia, ale również podsuwa ich rozwiązanie. Twórczość artystyczna we właściwy sobie sposób oddziałuje na odbiorców – potrafi wzbudzić w nich refleksję, zmusza do zadumy i zastanowienia. Sztuka społecznie zaangażowana porusza kwestie w życiu człowieka kluczowe i najważniejsze, spełniając przy tym wiele pożądanych społecznie i kulturowo funkcji. Zjawisko graffiti stało się sposobem przedstawiania negatywnych aspektów współczesnego świata. Z jednej strony jest próbą kontestacji, z drugiej – pozostaje nierozerwalnie związane z życiem społecznym, gdyż funkcjonuje w jego obrębie. Brytyjski artysta graffiti, ukrywający się pod pseudonimem Banksy, wykorzystuje przestrzeń publiczną, aby unaocznić istniejące wokół człowieka problemy społeczne, takie jak nadmierna konsumpcja, ubóstwo czy konflikty zbrojne, które niosą ze sobą wiele negatywnych konsekwencji. Trudno jest jednoznacznie stwierdzić, czy jest on współczesnym partyzantem walczącym z niesprawiedliwością i nierównościami, czy inteligentnym hochsztaplerem umiejętnie wykorzystującym swoją szybko zdobytą sławę. Cokolwiek o nim myślimy, obok jego twórczości nie sposób jest przejść obojętnie. Przykry i niepokojący charakter obrazów Banksy’ego zmusza do głębokiej refleksji nad światem i za to należy mu się uznanie.

19

„Najistotniejsza kwestia, jaka może być”. Odpowiedź na artykuł E.A.J. Honigmanna

80%

Hammerschmidt-Hummel H.

Przestrzenie Teorii

|

2011

|

issue 16

307-318

EN

This text is a reply to E.A.J. Honigmann and presents another point of view on Shakespeare’s Catholicism. H. Hammerschmidt-Hummel defends her thesis and tries to convince that her book is based on reliable studies and historical sources. She proves that a secret Catholic code in his plays is the most important key to understanding his whole output. Her arguments are based on two evidences: the known or presumed “Catholic sympathies” of the dramatist’s family, friends and patrons and the “Catholic attitudes” embedded in the plays.

20

„Szekspir katolikiem?”. Odpowiedź na książkę Hildegard Hammerschmidt-Hummel

80%

Honigmann E. A. J.

Przestrzenie Teorii

|

2011

|

issue 16

299-306

EN

The text “Catholic Shakespeare?” is a response to the book of Hildegard Hammerschmidt-Hummel titled William Shakespeare – Sein Zeit – Sein Leben – Sein Werk (2003). E.A.J. Honigmann joins the debate about a secret Catholic code in Shakespeare’s plays. The researcher disagrees with some theses, for example with mysterious inscriptions in the English College at Rheims. He also tries to convince that Shakespeare’s Catholicism isn’t that obvious as Hammerschmidt-Hummel says.

Refine search results