Search results

1

Teatr i dziecko jako osoba

100%

Tomaszewska E.

Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce

|

2016

|

vol. 11

|

issue 3(41)

167-183

PL

Teatr dla dzieci i młodzieży powinien wspierać odbiorcę w jego indywidualnym rozwoju oraz przygotowywać inteligentną i otwartą publiczność w przyszłości. Staje się to szczególnie ważne w świetle zagrożeń współczesnego świata związanych z unifikacją i cybernetyzacją ludzkich społeczeństw. Teatr powiązany z dzieckiem ma dwie odmienne formy: teatr dla dzieci i teatr dziecięcy. Pierwszy z nich jest tworzony przez dorosłych zawodowych artystów dla młodych odbiorców. Sztuka traktowana jest jako źródło wiedzy o kulturze, cywilizacji i kondycji ludzkiej. Jest częścią sztuki dla dziecka. Teatr dziecięcy jest tworzony przez dzieci. Najważniejszy jest tu sam proces twórczy, nie spektakl. Dlatego teatr dziecięcy jest częścią pedagogiki. Tekst prezentuje (w czterech przykładach) realizację koncepcji „teatru interaktywnego”, który rozumiany jest jako działania teatralne włączające widzów w akcję w znacznie większym stopniu niż czyni się to w tradycyjnym teatrze.

EN

Theatre for young people should help children in their individual development and also prepare new, intelligent and open theatrical audiences for the future. This is very important in a world endangered by the unification and cybernation of human beings. Theatre involving children can be manifested in two different ways: theatre for children and children’s theatre. The first is created by adult artists for a young audience. It treats art as a source of knowledge about culture, civilization and the spiritual condition of people. In this respect, theatre for children is a part of art for children. Children’s theatre is created by children. The emphasis is placed on the process of creating the show and not on the effect. For that reason, children’s theatre is a part of pedagogy. The text presents 4 examples of theatrical creation termed “interactive theatre”. Such theatre engages the audience much more fully and activates their imagination and creative thinking much more than traditional theatre does.

2

Teatr w aspekcie literatury polecanej uczniom klas początkowych w Polsce Ludowej (1944–1953)

80%

Boguszewska A.

Konteksty Pedagogiczne

|

2020

|

vol. 2

|

issue 15

EN

The study presents a reconstructed picture of the functioning of the theater for children and the problem of compulsory school reading. It focuses on the years 1944–1953 in the People’s Poland, including the interwar years, which was a time of violent ideological transformations on the territory of Poland. As a result of the tightening of the Stalinist regime, there was a radical change in the selection of the content of readings recommended for school libraries, intended for pupils in the first grades of primary school. The new canon of books covered mostly Soviet literature. In the discussed period, similar content dominated theatrical performances for children. The form of presentation – both in book illustration and stage design – was subordinated to the rigor of socialist realism in visual arts. It should be noted, however, that this form was sometimes enriched with stylistic features taken from Polish folk art. In the discussed period, a specific synergy of the form of book illustration and stage design for young viewers began to be emphasized, for example, by personal connections between artists involved in various art disciplines for children.

PL

Opracowanie prezentuje zrekonstruowany obraz funkcjonowania teatru dla najmłodszych oraz aspekt obowiązkowych lektur szkolnych. Obszar badań skupiono na latach 1944–1953 w Polsce Ludowej, z uwzględnieniem tła lat międzywojennych. Jest to czas gwałtownych przekształceń ideologicznych na polskich terenach. W wyniku zacieśnienia stalinowskiego reżimu nastąpiła radykalna zmiana w doborze treści lektur polecanych do szkolnych bibliotek, przeznaczonych dla uczniów klas początkowych. Nowy kanon książek obejmował w przeważającej części literaturę radziecką. W omawianym okresie podobne treści dominowały w wystawianych spektaklach teatralnych dla najmłodszych. Forma prezentacji zarówno w ilustracji książkowej, jak i plastyce teatralnej podporządkowana była rygorowi obowiązującego w sztuce wizualnej realizmu socjalistycznego. Należy jednak zaznaczyć, że forma ta bywała wzbogacana o cechy stylistyczne zaczerpnięte z polskiej sztuki ludowej. W omawianym okresie zaczęła się uwydatniać swoista synergia formy strony graficznej książki i plastyki teatru dla młodego widza, chociażby przez związek personalny twórców zaangażowanych w różne dyscypliny sztuki dla dzieci.

3

Lalka w teatrze lalek

80%

Tomaszewska E.

Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce

|

2018

|

vol. 13

|

issue 2(48)

183-194

PL

Teatr jest stałym elementem edukacji dzieci i młodzieży. Jednak teatr lalek jako forma artystycznego dialogu prowadzonego za pośrednictwem formy plastycznej (lalki) nie cieszy się dziś zainteresowaniem pedagogów. Autorka artykułu postawiła sobie za cel przekonanie edukatorów do tej specyficznej formy teatru i jej możliwości komunikowania się z wychowankiem zarówno poprzez tworzenie spektaklu w ramach laboratorium teatralnego, przez rozmowę o spotkaniu z teatrem profesjonalnym, jak i jako sposób komunikacji interpersonalnej. Wykorzystując badania teatrologiczne i antropologiczne, analizuje możliwości budowania metafory teatralnej za pomocą lalki, a w oparciu o analizę recenzji i opisów widowisk lalkowych oraz obserwację własną współczesnej twórczości lalkowej – dokonuje przeglądu form lalek i sposobu ich istnienia w teatrze. Pokazuje ogromną różnorodność możliwości i wskazuje siłę pobudzania wyobraźni zarówno twórcy, jak i widza. Zwraca uwagę na najnowszą koncepcję „materialnego performansu”, który należy rozumieć jako swoisty dialog interpersonalny między kreatorem a odbiorcą za pośrednictwem materialnego obiektu. Z jednej strony mobilizuje się dzieci do zainteresowania realnym światem, który stanowi przecież naturalne środowisko człowieka. Ma to szczególne znaczenie w świecie zdominowanym przez nowe technologie i wirtualne światy. Z drugiej strony materialny pośrednik ma również walor terapeutyczny, to znaczy pozwala na szczerą i prawdziwą rozmowę, stając się wartościowym narzędziem w pracy edukatora.

EN

Theatre is a constant element of children’s and teenager’s education. But puppet theatre treated as a form of artistic dialogue conducted through a material form (puppet) seems not to be of interest to pedagogues. The aim of the author is to convince educators of the value of this specific form of theatre and of its possibilities in terms of communication with pupils. This communication takes place in three forms: through creating a spectacle in a theater lab at school; in conversations about the professional performances; in interpersonal communication. Using the relevant theatrological and anthropological research, the author analyzes the possibilities of building a theater metaphor with a puppet and – based on the analysis of theatrical reviews, the description of contemporary performances and personal theatrical observation –the author makes a review of different puppet forms and their manner of animation. She shows the huge diversity of possibilities and points out the power of stimulating the imagination of both the creator and spectator. She also draws attention to the new concept entitled “material performance” which should be understood as a kind of interpersonal dialogue between the creator and the recipient through means of the material object. On the one hand, it motivates children to be interested in the real world which is the natural human environment. It is very important in a reality dominated by new technologies and virtual worlds. On the other, this material intermediary has also therapeutic significance i.e. it allows more honest and genuine communication and thus becoming a valuable tool in the work of the educator.

4

Dramaty (nie)zwierzęce w teatrze lalek dla dzieci

80%

Drwięga A.

Polonistyka. Innowacje

|

2017

|

issue 5

103-120

EN

Agata Drwięga in her paper investigates how animals are present in contemporary drama for children and in Polish puppet theatre. Pieces in which animals are treated as if they were humans (in both negative and positive sense) are discussed. Investigated dramas include A. Wiktorowska-Chmielewska’s Malwinka in the Bird’s Kingdom and M. Guśniowska’s Marvin. Here, animals are generally treated as objects, and their real nature is not relevant for the content of drama. Texts concentrate on certain aspects of animal nature but also include animals which still undergo anthropomorphism (for example in: M. Guśniowska’s The Snake, M. Prześluga’s Beak in Beak and M. Baltscheit’s One Day Only). The last performance discussed in the paper is Baltic. A Dog on an Ice Floe directed by R. Wicza-Pokojski which tells the story of an animal but retains its subjectivity and places it at the same level as human experience. In general, the artist’s approach to animals is manifested by not only the puppet’s looks, but also by their role in the show. Puppets of less popular animals (e.g. pigeons, snakes or mayflies) often do not resemble original organisms, in contrast to puppets of mammals (e.g. cats, dogs). In the same time, non-human characters are almost always anthropomorphised or infantilized.

PL

Agata Drwięga analizuje, w jaki sposób zwierzęta są obecne we współczesnych dramatach dla dzieci oraz na scenach polskich teatrów lalek. Autorka wspomina sztuki (Malwinka w Ptasim Królestwie A. Wiktorowskiej-Chmielewskiej i Marvin M. Guśniowskiej), które cechuje przedmiotowe podejście do zwierząt. Swoją uwagę koncentruje przede wszystkim na tekstach eksponujących wybrane aspekty zwierzęcej natury, jednak nieuciekających od antropomorfizacji bohaterów (Dziób w dziób M. Prześlugi, Wąż M. Guśniowskiej i Tylko jeden dzień M. Baltscheita). Ostatnim przedmiotem analizy jest spektakl Baltic. Pies na krze R. Wiczy-Pokojskiego, gdzie opowiedziano historię zwierzęcia, zachowując odrębność jego natury, jednocześnie stawiając je na równi z człowiekiem. Podejście realizatorów do kwestii zwierzęcej objawia się zarówno przez wygląd lalek, jak ich rolę w spektaklu. Animanty zwierząt niepopularnych (takich jak gołąb, wąż czy jętka) rzadziej niż lalki ssaków (kot, pies) wykazują podobieństwo do swoich, występujących w naturze, pierwowzorów. Jednocześnie lalki bohaterów nie-ludzkich niemal zawsze upodabnia się do ludzi lub infantylizuje.

5

To jest właśnie ta chwila. Uchodźcy w najnowszych polskich książkach i teatrze dla młodych odbiorców (przegląd)

80%

Żygowska J.

Polonistyka. Innowacje

|

2017

|

issue 6

131-146

EN

The article is a review of the latest children’s books that deal with refugee issues. In the following text there are discussions also performances for children that we can see in the context of migration. These books for children have the potential to contribute to shaping and strengthening the empathic and open attitude of young readers who will be responsible for civil society in the future.

PL

Artykuł stanowi przegląd najnowszych książek dla dzieci, które podejmują tematykę uchodźców. Pojawiają się tu także omówienia spektakli dla młodych widzów, które można odczytać w kontekście masowych migracji. Wymienione książki dla dzieci mają szansę przyczynić się do kształtowania i wzmacniania empatycznej i otwartej postawy młodych czytelników, którzy w przyszłości będą odpowiadać za kształt społeczeństwa obywatelskiego.

Refine search results

2 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce

2 Polonistyka. Innowacje

1 Konteksty Pedagogiczne

2 Tomaszewska E.

1 Boguszewska A.

1 Drwięga A.

1 Żygowska J.

1 2020

1 2018

2 2017

1 2016

Teatr i dziecko jako osoba

Teatr w aspekcie literatury polecanej uczniom klas początkowych w Polsce Ludowej (1944–1953)

Lalka w teatrze lalek

Dramaty (nie)zwierzęce w teatrze lalek dla dzieci

To jest właśnie ta chwila. Uchodźcy w najnowszych polskich książkach i teatrze dla młodych odbiorców (przegląd)