Search results

1

Przestrzenie migracji. Przypadek kina niemieckiego

100%

Fiuk E.

Kwartalnik Filmowy

|

2019

|

issue 107 Podróż, (E)migracja, pielgrzymka

52-72

PL

Tekst jest próbą możliwie najszerszego ujęcia kwestii migracji w filmie na przykładzie kina niemieckiego. Autorka wprowadza w tym celu cztery kategorie analityczne, w ramach których definiuje poszczególne konteksty kina migracyjnego – to jest tworzonego przez twórców o takim doświadczeniu oraz, choć niekoniecznie, poświęconego tej tematyce – przypisując im jednocześnie konkretne dzieła filmowe. Fiuk nazywa owe kategorie przestrzeniami, wywodząc relewantność tego określenia ze znaczenia, jakie dla fenomenu migracji posiadają właśnie rozmaite rodzaje przestrzeni: terytoria, sfery, obszary, pola, a następnie klasyfikuje je jako: przestrzeń czasu, miejsca, kultury i medium. Dodatkowo, by scharakteryzować kino migracyjne w Niemczech, posługuje się pojęciami postmigracji, transkulturowości oraz transnarodowości, odwołując się do istniejących teorii, ale też proponując własne rozumienie owych.

EN

The text is an attempt at the broadest possible approach to the issue of migration in film on the example of German cinema. To this end, the author introduces four analytical categories, within which she defines individual contexts of migratory cinema - that is, cinema created by artists with such experience and, although not necessarily, devoted to this subject - while assigning them specific film works. Fiuk calls these categories spaces, deriving the relevance of this term from the significance of various types of space for the migration phenomenon: territories, spheres, areas, fields, and then classifies them as: space of time, place, culture and medium. In addition, to characterize migration cinema in Germany, she uses the concepts of post-migration, trans-culturality and trans-nationality, referring to existing theories, but also proposing her own understanding of these terms.

2

Obywatel z państwem czy bez państwa? Stare i nowe koncepcje obywatelstwa

75%

Łucka D.

Opuscula Sociologica

|

2017

|

issue 3(21)

19-33

PL

Klasyczne rozumienie obywatelstwa jako powiązanego z państwem i narodem zostaje zakwestionowane we współczesnych koncepcjach obywatelstwa transnarodowego oraz postnarodowego. Zgodnie z tymi koncepcjami, obywatelstwo podlega procesom „denacjonalizacji”: wykracza poza granice państwa narodowego.Analiza tych koncepcji pokazuje jednak, że – choć słusznie wskazują one na wiele nowych zjawisk – pozostają powiązane z państwem narodowym, a zwłaszcza z systemem prawnym na poziomie państwa. Celem poniższego artykułu jest wykazanie, że polityka państwa może bezpośrednio wpływać na wzmacnianie bądź osłabianie procesów transnacjonalizacji i postnacjonalizacjiobywatelstwa.

EN

The classical understanding of citizenship as connected with a state and a nation is being questioned by contemporary theories of transnational and postnational citizenship. According to these theories, citizenship is affected by the processes of “denationalisation”: it reaches beyond the borders of a nation state. However, the analysis of such new concepts shows that – although they correctly point out to many new phenomena – they still remain connected with a nation state, especially with a legal system at the level of a state. The goal of this article is to show that state policies may directly influence the processes of transnationalisation and postnationalisation of citizenship, either strengthening or weakening them.

3

Polki emigrantki w transnarodowych sytuacjach poradniczych

63%

Słowik A.

Rocznik Andragogiczny

|

2019

|

vol. 26

EN

Based on grounded theory (Anselm Strauss and Barney glaser), this research project aims at interpreting narrative interviews with Polish female emigrants subjected to circular migration and presents transnational counseling situations. Author refers to various theoretical concepts such as transnationality and its types (linear, resource-based, reactive) as well as to counseling situations described as cooperation, battle (game), “bought friendship”, according to the classification elaborated by Alicja Kargulowa. In the concluding part, the author presents the ambiguous, complex, multidimensional dynamics of transnational counseling situations.

PL

Autorka w swoim projekcie badawczym, wykorzystując teorię ugruntowaną (Anselma Straussa i Barneya glasera) w interpretacji wywiadów narracyjnych Polek emigrantek praktykujących migrację cyrkulacyjną, przedstawia transnarodowe sytuacje poradnicze. Odwołuje się do wybranych pojęć teoretycznych, np. transnarodowości, i ich rodzajów (linearnej, opartej na zasobach, reaktywnej) oraz sytuacji poradniczych opisywanych przez Alicję Kargulową jako współdziałanie, walka (gra), zakupiona przyjaźń. W części końcowej pokazuje niejednoznaczną, złożoną, wielowątkową dynamikę transnarodowych sytuacji poradniczych.

4

Internet jako pole tworzenia powiązań transnarodowych polskich misjonarzy na Białorusi

63%

Dworzecka J.

Łódzkie Studia Teologiczne

|

2014

|

vol. 23

|

issue 1

25-30

EN

The concept of transnationalism created by Nina Glick Schiller, Linda Basch and Cristina Szanton-Blanc seems to be useful to present the importance of the Internet for Polish missionaries in Belarus. They define transnationality as multiple relationships which are established by immigrants with the country of origin and the host country. This is particularly evident on the example of new media. Four types of transnational relations can be distinguished: political, economic, social and cultural ones. Currently in Belarus there is a population of nearly 1.5 million Catholics, of which over 60% is considered to be Polish. Some of them are the so-called church Poles. This creates a specific cultural situation of Catholics, which is reflected even in the materials posted on the Internet. Catholicism is linked with Poland, especially with Polish language. Bilingual and transnational activity of the church is visible on the website. However, not all information appears in the two languages. Observing the presence of Polish missionaries on the Internet, we can distinguish three levels: informational, communication and economic. For that reason they use different tools: portals, blogs, pages and instant messaging services, establishing contact with parishioners and friends in the host country and abroad. They are both senders and recipients. Thanks to new media it is possible to reconcile their belonging to different countries, so it can be said that priests have a hybrid identity, in this case Polish and Belarusian. Thanks to websites priests can inform about current events, investments, hours of services, send Christmas wishes or call for support. On the level of communication the internet is undoubtedly an important medium supporting missionaries’ contacts, but not the most important one. Still a telephone prevails as the most reliable and quite direct solution - unfortunately a payable one. The Internet is also used as a tool for raising funds for the church. Priests on the websites inform readers about their activities and ask for donations. This results in financial dependence of the church in the East. Currently both Poles and Belarusians need a visa to cross the Polish-Belarusian border. This means that a state permit is required to take actions in those two nations. In this situation the internet is an effective medium of particular importance as it surpasses state and economic restrictions.

5

Transnationality among repatriates from Kazakhstan— problems in realising potential

63%

Książek J.

Kultura i Społeczeństwo

|

2021

|

vol. 65

|

issue 4

6

Transnarodowe sieci poradnicze polskich emigrantów

63%

Słowik A.

Rocznik Andragogiczny

|

2016

|

vol. 23

153-167

EN

In the first part of the article the author presents her theoretical-methodological framework of the conducted research process. It is constituted of three elements: the conception of transnationality and the methodological basis for research of transnational networks, counsellogical reflection for identifying the subjects (counsellors and counsellees), counselling practices, acts and processes in the field of emigration as well as the method for analysis of drawings of networks by polish emigrants. In the second part of the article by employing the theoretical-methodological framework and on the basis of the collected evidential material (biographical interviews and drawings of the networks made by Polish emigrants), the author offers a typology of transnational counselling networks created by Polish people. In the concluding part some conclusions will be made. The different types of counselling subjects, processes, practices, and acts have influence on the structure, form and construction of the networks. The networks are hard to be generalized, they are very individual, transient, temporary, and they dissolve fast. The process of identification of transnational counselling networks should be treated as long-lasting and extended in time.

PL

W części pierwszej artykułu autorka przedstawia ramę teoretyczno-metodologiczną zrealizowanego procesu badawczego. Jej trzon stanowią trzy elementy: koncepcja transnarodowości i metodologiczne podstawy prowadzenia badań w obszarze transnarodowych sieci, poradoznawcza refleksja służąca do identyfikacji podmiotów (doradców i radzących się), praktyk, działań i procesów poradniczych w przestrzeni emigracyjnej oraz metoda analizy rysunków sieci wykonanych przez polskich emigrantów. W części drugiej przy wykorzystaniu ramy teoretyczno-metodologicznej i w oparciu o interpretację zebranego materiału badawczego (wywiady biograficzne rodaków i rysunki sieci), autorka proponuje typologię transnarodowych sieci poradniczych tworzonych przez Polaków. W zakończeniu zostają zamieszczone wnioski. O strukturze, kształcie i budowie sieci decyduje zróżnicowanie podmiotów, procesów, praktyk i działań poradniczych. Sieci wymykają się uogólnieniom, cechuje je wysokie zindywidualizowanie, krótkotrwałość, tymczasowość i szybki rozpad. Identyfikację transnarodowych sieci poradniczych należy traktować jako proces długotrwały i rozciągnięty w czasie.

7

O problemach w transnarodowym środowisku drugiego pokolenia polskich emigrantów w Niemczech

63%

Słowik A.

Studia Poradoznawcze

|

2017

|

vol. 6

EN

The article is an attempt to shed light on the problems identified by the researcher in the transnational environment of the second-generation Polish emigrants in Germany. The author begins by explaining the notion of a ‘problem’ in psychology and counselling studies, and the characteristics of the second generation of Polish emigrants in Germany. Interpreting the biographical narratives of emigrants, she shows the problems with which they struggled in the transnational space and the areas in which they needed counselling support. The author also refers to institutions offering counselling support. In conclusion, the article highlights growing demand for this type of support in various generations, communities and migrantcommunities.

PL

Artykuł jest próbą pokazania problemów identyfikowalnych w transnarodowym środowisku drugiego pokolenia polskich emigrantów w Niemczech. Autorka rozpoczyna od wyjaśnienia rozumienia problemu w psychologii i poradoznawstwie oraz charakterystyki drugiego pokolenia polskich emigrantów w Niemczech. Interpretując narracje biograficzne emigrantów wskazuje z jakimi problemami zmagali się w transnarodowej przestrzeni oraz w jakich obszarach potrzebowali poradniczego wsparcia. Przywołuje również podmioty oferujące poradnicze wsparcie. W zakończeniu podkreśla rosnące zapotrzebowanie na ten rodzaj wsparcia w różnych pokoleniach, społecznościach i wspólnotach migranckich.

8

Bycie imigrantką jako zasób i jako bariera. Prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce w narracjach imigrantek z krajów byłego ZSRR

63%

Andrejuk K.

Studia Socjologiczne

|

2015

|

issue 1(216)

229-258

PL

Celem tekstu jest analiza procesu uwłasnowolnienia imigrantek zakładających własne firmy. Pierwsza część artykułu omawia dotychczasowe badania dotyczące przedsiębiorczości imigrantek. W drugiej części przedstawione jest własne badanie, oparte na pogłębionych wywiadach z wysoko wykwalifikowanymi imigrantkami z państw byłego Związku Radzieckiego prowadzącymi działalność gospodarczą. Imigrantki w rozwijanych biznesach na wiele sposobów wykorzystują zasoby sieci migracyjnych oraz swoje kompetencje kulturowe i międzykulturowe, co wpływa na bazę kontrahentów, relacje wewnątrz firmy, a także wybierane branże w których zakładane są przedsiębiorstwa. Swoje dokonania wiążą z potrzebą niezależności i osobistego rozwoju. Wpisane w biografie cudzoziemców doświadczenia migracyjne i transnarodowe, które w pierwszych latach pobytu mogą zamykać dostęp do atrakcyjnych segmentów rynku pracy, po przezwyciężeniu trudności adaptacyjnych stają się ważnym zasobem, który może być wykorzystywany do umocnienia pozycji ekonomicznej imigrantek.

EN

The text aims to analyze the process of empowerment of immigrant women who set up and develop their own business activities. The first part of the article discusses current research concerning female immigrant entrepreneurship. Five main threads are distinguished: women migrants’ enterprises as a manifestation of emancipation and self-realization, self-employment as a result of double discrimination, the phenomenon of “hidden” female entrepreneurship, the feminized profile of some labour market niches and the problem of reconciling professional activities and family life. The second part of the text intends to relate these findings to the description of activities of immigrant entrepreneurs in Poland. The research presented consists of qualitative interviews with highly-qualified migrant women from post-Soviet states who run their own business. Their firms operate in transnational spaces; immigrants take advantage of the resources of migrant networks, their own cultural background and inter-cultural competences, which influence the base of contractors, relations with employers and coworkers, as well as the locations where the businesses is established and developed. The women associate their achievements with the need for independence and personal development.

9

Międzynarodowa przestępczość zorganizowana - typologia, charakterystyka i zwalczanie

63%

Wódka M.

De Securitate et Defensione. O Bezpieczeństwie i Obronności

|

2015

|

issue 2(1)

149-162

PL

Celem artykułu jest opis i wyjaśnienie zjawiska międzynarodowej przestępczości zorganizowanej. Przestępczość to zjawisko złożone, w ramach którego można swoiście „kon-trolować” społeczeństwo, a funkcjonowanie zorganizowanych grup przestępczych to w dużej mierze działalność społeczno-polityczno-gospodarcza, ukierunkowana na osiągnięcie zysku. W trosce o swoich obywateli, a także o bezpieczeństwo finansowe i gospodarcze, każde pań-stwo musi tworzyć mechanizmy zabezpieczające oraz chroniące przed tymi procederami. Wymaga to ścisłej współpracy organów krajowych oraz instytucji między-narodowych powo-łanych do przeciwdziałania i zwalczania transnarodowych grup przestępczych.

EN

The aim of the article is to present and describe a phenomenon of transnational or-ganized crime. Crime is a complex phenomenon in which you can “control” society and the functioning of organized criminal groups is largely the socio-political-economic activity fo-cused on financial benefits. For the sake of citizens as well as financial and economic security, each state has to create mechanisms safeguarding and protecting against these practices. This requires close cooperation between national and international institutions appointed to counter-acting and combating transnational criminal groups.

10

ROZMYTE GRANICE. DIASPORA KUBAŃSKA W KONTEKŚCIE HISZPAŃSKICH KARAIBÓW

63%

Duany J.

Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny

|

2012

|

vol. 20

|

issue 2(76)

74-83

PL

Niniejszy artykuł jest częścią szerszej debaty, która odżyła aktualnie wśród specjalistów od migracji kubańskiej na temat potrzeby zmian w prawie migracyjnym zarówno kubańskim jak i USA, które umożliwiłyby m. in. swobodny wyjazd i wjazd do kraju obywatelom Kuby.

EN

This article is part of a large debate, which revived currently among the Cuban migration specialists, about the need for some radical migration law changes in both countries: the United States and Cuba, which would include, among other, free exit and entry to the Cuban’s citizens to Cuba.

11

Nie ma jednych Chin: Teatry chińskie w Azji Wschodniej

63%

Szatkowski M.

Pamiętnik Teatralny

|

2023

|

issue 3(286)

87-95

EN

This article discusses Rossella Ferrari’s book Transnational Chinese Theatres: Intercultural Performance Networks in East Asia. This research monograph by a scholar of Chinese theaters focuses on characterizing transnational artist networks in East Asia. Investigating theater collaborations of artists from China, Taiwan, and Hong Kong, Ferrari proposes a transnational and rhizomatic model for analyzing Sinophone culture. The book makes use of multiple sources not referenced in previous research, unpublished materials, and interviews. Ferrari explicitly dissociates herself from the orientalization of Eastern theaters; as her main method in researching them, she chooses Asia itself, following the Taiwanese cultural sociologist Chen Kuan-hsing (Asia as method) and listening carefully to the voice of Chinese theaters.

PL

Artykuł omawia książkę Rosselli Ferrari Transnational Chinese Theatres: Intercultural Performance Networks in East Asia. Monografia badaczki chińskich teatrów koncentruje się charakterystyce sieci artystycznych powiązań transnarodowych w Azji Wschodniej. Ferrari, badając współpracę teatralną twórców z Chin, Tajwanu czy Hongkongu, proponuje ponadnarodowy i rizomatyczny model analizowania kultury sinofonicznej. W książce wykorzystano liczne nieprzytaczane dotąd w badaniach źródła, niepublikowane materiały i wywiady. Ferrari wyraźnie odcina się od orientalizowania teatrów Wschodu, a jako główną metodę w ich badaniu obiera, za tajwańskim socjologiem kultury Chen Kuan-hsingiem, właśnie Azję (Asia as method) i uważnie wsłuchuje się w głos teatrów chińskich.

12

Transnarodowe ścieżki eurazjatyckich sztuk performatywnych: Wprowadzenie

63%

Duda A.

Pamiętnik Teatralny

|

2023

|

issue 3(286)

11-15

EN

Introduction to essay cluster Transnational Pathways of Eurasian Performance Arts.

PL

Wprowadzenie do bloku tematycznego poświęconego transnarodowym i transkulturowym euroazjatyckim projektom teatralnym i performatywnym.

13

Wiele miejsc – jedna przestrzeń

63%

Danilewicz W.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2016

|

vol. 8(44)

|

issue 2

7-20

EN

Yi Fu Tuan’s well known idea of relation between space and place (1987) depicts them as being mutually entwined. Nevertheless, past decades of increasing mobility resulted in the need of redefining the thus far known perception of space and place relation. The place is no longer discerned as permanent, it is based neither on historical references, nor on one's own memory and the memory of one's ancestors, nor on social bonds and interactions occurring in a specific space and at a specific time. The text’s thesis assumes that changing the place of residence due to the escalating mobility of contemporary world does not necessarily result in breaking the bonds with the previous location. Basing on the Creswell’s understanding of the matter (2004), the previous location becomes an open and dynamic place, which is still being created and is available for other people. This location is built upon multiple and various stories. In the following document the author pertains to the concept of transnationality and to the example of transnational families that create new space for family life in spatial separation.

PL

W znanej koncepcji relacji miejsca do przestrzeni Yi Fu Tuan (1987) dostrzeżono, że przestrzeń i miejsce wzajemnie się splatają. Minione dziesięciolecia, a zwłaszcza doświadczenia współczesnego, mobilnego świata spowodowały, że relację przestrzeni i miejsca należy ponownie zdefiniować. Miejsce nie jest już trwałe, oparte na historycznych odniesieniach, na pamięci własnej i przodków, na więziach społecznych i interakcjach przebiegających w jednej przestrzeni i czasie. W tekście postawiono tezę, że zmiana miejsca pobytu na skutek coraz większej mobilności współczesnego świata nie skazuje migrantów na zerwanie więzi z miejscem dotychczasowym. Staje się ono (na podstawie proponowanego przez Creswella rozumienia, 2004) lokalizacją otwartą i dynamiczną, to jest taką, która się tworzy, jest otwarta na innych i opiera się na wielu różnych historiach. W interpretacji odniesiono się do koncepcji transnarodowości i przykładu rodziny transnarodowej, które tworzą nową przestrzeń do życia rodzinnego w rozłące przestrzennej.

14

PRIVILEGED MOBILITY AND UN-MEDIATED CHOICE? THE CASE OF YOUNG PEOPLE LIVING IN TRANSNATIONAL LONG-DISTANCE RELATIONSHIPS

51%

Stasińska A.

Studia Humanistyczne AGH

|

2019

|

vol. 18

|

issue 3

89-102

PL

W postmodernistycznych czasach, w których podkreśla się zjawiska, takie jak fl uidyzacja, indywidualizm i kosmopolityzm, mobilność staje się oczywista i naturalizowana, a jednocześnie społecznie pożądana i wymagana. Dlatego też, wykorzystując etnografi ę, warto przyjrzeć się indywidualnym doświadczeniom jednostki. Uczestnicy badań autorki to ludzie młodzi, wykształceni i mobilni, którzy realizują swoje marzenia i cele, mieszkając w dużych miastach. Są to Polacy, ludzie z Europy i poza jej granic, którzy utrzymują transnarodowe, intymne relacje na odległość. Ich kapitał społeczny i kulturowy oraz kulturowe kompetencje sprawiają, że można ich określić mianem grupy społecznie uprzywilejowanej. Antropologia migracji rozpoznałaby ich jako tych, którzy podróżują z wyboru, są więc reprezentantami migracji uprzywilejowanej, nie przymusowej. Na podstawie badań etnografi czne, przeprowadzone przez autorkę w latach 2016–2018, artykuł ten wykorzystuje perspektywę rozmówców oraz autoetnografi czną, by spojrzeć na pojęcie przywileju (Amit 2007) i jego ograniczeń przez pryzmat mobilności. By pokazać, w jaki sposób mobilność zakorzeniona jest w codziennym życiu uczestników badań oraz to w jaki sposób są oni uprzywilejowani, niniejszy artykuł prezentuje szczegółowy portret grupy badanej. Autorka stawia tezę, iż mobilność zdefi niowana jako jeden z najbardziej stratyfi kujących czynników (Bourdieu 1984), może być stosowana jako lustro odzwierciedlające pozycje w warstwach społecznych. W tym szczególnym kontekście etnografi cznym mobilność przestrzenną można postrzegać jako użyteczne narzędzie, które ujawnia społeczne i indywidualne wymiary uprzywilejowania osób, które żyją transnarodowych relacjach na odległość.

EN

The imperative to be mobile in today’s western societies can be interpreted as the individual’s need for mobility to accomplish individual plans and projects (Kesselring 2005).In postmodern times of emphasized fl uidifi cation, individualism and cosmopolitanism, mobility becomes self-evident and naturalized, yet socially desirable and anticipated. Therefore it is valuable to use ethnography to look at individual experiences. They are young, educated, and mobile, pursuing their dreams and goals while living in big cities: Poles and other (not only) European citizens who maintain transnational long-distance relationships create perfectly suitable representatives of the category of ‘privileged mobility’. This article is based on ethnographic fieldwork. I conducted in 2016–2018, and it employs an auto-ethnographic perspective in order to examine the notion of privilege (Amit 2007), with its borders and limitations, through the analytical lens of mobility. The article puts forward the perspective of my research participants and thus provides a detailed portrait of the researched group, in order to show how mobility is rooted in their everyday lives and how privileged they really are.I argue that mobility, defi ned as one of the most stratifying factors (Bourdieu 1984), can be applied as a mirror that refl ects position in the social strata. In this specifi c ethnographic context, spatial mobility can be seen as a useful tool, which exposes social and individual dimensions of being privileged while living in transnational long-distance relationships.

15

Consumer tricks and strategies among Polish migrants in Belfast, Northern Ireland

51%

Kempny M.

Studia Humanistyczne AGH

|

2020

|

vol. 19

|

issue 4

7-24

PL

Artykuł rozważa praktyki i strategie konsumpcyjne wśród migrantów polskich w Belfaście, Irlandii Północnej. Nawiązując do teorii postmodernizmu, transnacjonalizmu i spoleczeństwa konsumpcyjnego, autor rozpatruje, do jakiego stopnia praktyki konsumpcyjne wśród migrantów polskich mogą być postrzegane jako proces integracyjny ze spoleczeństwem polnocnoirlandzkim. Skupiając uwagę na konsumpcji na pokaz (conspicuous consumption) i nieostentacyjnej (inconspicuous consumption), autor rozważa powody, dla których migranci przejmują lokalne praktyki konsumpcyjne. Ponadto, artykuł podejmuje tematykę konsumpcji jako sposobu podkreślania statusu spolecznego wśród migrantów polskich. Autor wskazuje także na rożnice między praktykami konsumpcyjnymi Polakow i obywateli Irlandii Północnej. Zwraca uwage na umiejscowienie migrantów w lokalnych, transnarodowych i globalnych strukturach spoleczno-kulturowych. Artykuł opiera się na analizie 30 wywiadow jakościowych.

EN

This paper examines practices and strategies of consumption among Polish migrants in Belfast, Northern Ireland. Bridging theoretical perspectives on postmodernism, transnationalism and consumer society, the author discusses extent to which consumerism among Polish migrants can be seen as their way of integration with the local community in Northern Ireland. Focusing on conspicuous and inconspicuous consumption, this article explores the reasons why migrants take on the local consumption practices. Furthermore it examines migrants’ attempts to increase their social status, and display wealth through their engagement in consumer culture. Next, differences in Polish and local consumption patterns are teased out. Following this, the author links consumerism among Polish migrants to their embeddedness in local, transnational and global spheres. This research adopts 30 in-depth interviews.

16

Poetyka transnarodowa

51%

Ramazani J.

Forum Poetyki

|

2015

|

issue 2

42-65

EN

Zazwyczaj przyjmuje się, że czas postrzegany może być tylko w kategoriach przestrzennych i że spacjalizacja czasu, uzależniając go ściśle od tego, co materialne, ogranicza moc jego abstrakcyjności lub wirtualności. Literatura modernistyczna, tak jak zwykle ją się rozumie, przyswaja ten paradygmat, sugerując jednocześnie, że również przestrzeń tłumaczyć można w kategoriach czasowych, temporalizacja przestrzeni dekonstruuje fasadę trwałych oraz skodyfikowanych znaczeń przestrzennych. Derrida definiuje tę czasoprzestrzenną (inter)reakcję i logiczną współznaczenie jako „rozsunięcie” (espacement). Niemniej jednak analizy czasu i czasowości, jak również przestrzeni/miejsca i przestrzenności w twórczości modernistycznej często wpadają w pułapkę z powodu problemu czasowego następstwa, a następnie z powodu błędnego przekonania, że przestrzeń jest nieruchoma. Problem następstwa znajduje się w przekonaniu, że czas płynie i przestaje być natychmiast(owy), pozostawiając po sobie tylko Derriański „ślad”, który jest przestrzenny. Pojęcie to jest problematyczne, ponieważ opiera się na implikacjach, że przestrzeń jest nieruchoma i pasywna, wbrew temporalnej „rozsunięcie” czy temporalnemu następstwu, i że ślady czasu są w niej biernie odciśnięte. Dowodzę, że przestrzeń daleka jest od nieruchomości i pasywności. Jej dynamika czyni spacjalizację czasu problematyczną. Opowiadanie Franza Kafki „Budowa Chińskiego Muru” (napisane w 1917 roku) jest dobrym przykładem modernistycznej twórczości, która nie tylko problematyzuje pojęcia czasu i czasowości oraz przestrzeni i przestrzenności, ale stawia w centrum problem spacjalizacji czasu.

PL

Fragment książki Jahana Ramazaniego A Transnational Poetics. Książka ta zaproponowała opis anglojęzycznego piśmiennictwa literackiego należącego do wielu kultur literackich, który wydobył interesujący potencjał badanej przez niego poezji oraz określił nowe pole rozpoznań teoretycznych. Zamiast powracających napięć wertykalnych między literaturą widzianą globalnie (kosmopolityczną, łatwą do przełożenia na każde realia kulturowe) i lokalnie (przekonaną, iż zakorzenienie stanowi całkowicie wystarczalne i niepojęte dla innych źródło twórczości) Ramazani wskazał na decydującą wartość przemieszczeń horyzontalnych. Nie znosi się w nich całkowicie poznawczej nieprzejrzystości tego, co swojskie, ale i zachowuje się fascynującą zagadkowość nieoczekiwanych oraz udanych transmisji swojskości w inne miejsca i przestrzenie. Literatura ujawnia wówczas zdolność przenoszenia jednej lokalności w świat lokalności innej, powodując konfuzje i pobudzenia, nieporozumienia oraz odkrycia, dzięki którym nieustannie budowana jest twórcza transnarodowa i translokalna wspólnota literacko-kulturowa.

17

Diaspora. Transnarodowość – formy funkcjonowania Innego w społeczeństwie wielokulturowym

51%

Rozbicka P.

Multicultural Studies

|

2017

|

issue 2

89-103

PL

Badanie jednostki w społecznościach lokalnych, eksploracja odmiennych kultur nie wymaga od antropologa dalekich podróży. „Egzotyczne” społeczności porzuciły swoje ojczyzny i pojawiły się w ośrodkach miejskich w poszukiwaniu lepszej przyszłości i przestrzeni, w której mogli czuć się swobodnie. Na ulicach europejskich miast można spotkać przedstawicieli różnych ras, narodowości, ludzi odmiennych wyznaniowo, światopoglądowo. Metropolie stały się tyglami kulturowym, zbiorowiskiem rozmaitych tożsamości. Migracje zarobkowe oraz napływ uchodźców zmieniły charakter europejskich miast i istniejących w nich układów kulturowych.

EN

The goal of this article is to characterized the functioning of diasporas and transnationalism which are increasingly difficult to distinguish from each other. Important thesis of submitted paper is the conclusion that the meaning of transnationalism and diaspora must be inferred from their actual uses. Studying individuals in local communities and exploring other cultures doesn‘t require long travels from an anthropologist. ‚Exotic‘ communities left their countries of origin and came to urban centres in search of better future and comfortable space. Representatives of various nationalities, ethnicities, religions and ideas cohabit in European cities today. Metropoles became a melting pot of various cultural identities. Economic migration and immigrant influx is changing the character of European cities and their cultural balance.

18

(Trans)narodowe podróże. Na przykładzie wybranych utworów prozatorskich Andrzeja Stasiuka

51%

Iwasiów S.

Forum Poetyki

|

2015

|

issue 2

32-41

EN

The purpose of this article is to present travel themes in the work of Andrzej Stasiuk with reference to the theory of Jahan Ramazani, an American literary scholar at the University of Virginia, author of the book A Transnational Poetics (2009). Ramazani’s theory can be summarized thusly: traveling is the essence of literature, and certain works (mainly of poetry) contain features similar to a journey: they are dynamic, variable, and cross borders. From this perspective Andrzej Stasiuk, author of travel prose, can also be presented as a (trans)national writer, specific and simultaneously universal. If one had to establish a (trans)national literary canon, Stasiuk could represent the area of Polish culture.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie podróżniczych wątków w twórczości Andrzeja Stasiuka na tle teorii Jahana Ramazaniego, amerykańskiego literaturoznawcy z University of Virginia, autora książki A Transnational Poetics (2009). Teoria Ramazaniego daje się streścić w następujący sposób: sensem literatury jest podróżowanie, a utwory – przede wszystkim poetyckie – posiadają cechy podobne do podróży, są dynamiczne, zmienne, przekraczają granice. W takiej perspektywie samego Andrzeja Stasiuka – autora prozy podróżniczej – można przedstawić jako pisarza (trans)narodowego, specyficznego, ale równocześnie uniwersalnego. Gdyby trzeba było ułożyć (trans)narodowy kanon literacki, to Stasiuk mógłby reprezentować obszar kultury polskiej.

19

Trans-locality among Kurds – the case of Turkey

51%

Kaczorowski K.

Studia Humanistyczne AGH

|

2020

|

vol. 19

|

issue 2

25-46

PL

Artykuł ma na celu przedstawienie trans-lokalnych aspektów społeczeństwa kurdyjskiego, a zwłaszcza więzi trans-lokalnych utrzymywanych przez Kurdów w Turcji, a zwłaszcza w Stambule. Zainspirowany transnarodowymi teoriami w studiach nad migracjami i diasporami, autor proponuje kategoryzację fal migracji kurdyjskich i fal migracji wewnętrznych w Turcji. Na podstawie pogłębionych wywiadów przeprowadzonych z Kurdami w Stambule przedstawiono sposoby utrzymywania więzi przez migrantów z kurdyjskimi regionami tego kraju oraz drogi organizowania się wokół kultury i postrzeganych potrzeb Północnego Kurdystanu. Artykuł oferuje wgląd we współczesną migrację kurdyjską w Turcji, a jednocześnie prowadzi do wniosku, że chociaż trans-lokalność była często wymuszana na Kurdach, sytuacja społeczno-polityczna w latach 2002-2015 doprowadziła do wykształcenia się nowych, trans-lokalnych, zaangażowanych społecznie elit kurdyjskich w Turcji.

EN

The article aims at presenting trans-local aspects of Kurdish society and especially trans-local ties maintained by Kurds in Turkey and particularly in Istanbul. Inspired by transnational theories in migration and diaspora studies, the author proposes a categorization of Kurdish migration waves and waves of internal migration in Turkey. Drawing on in-depth interviews conducted with Kurds in Istanbul, depicted are ways of maintaining ties with the country's Kurdish regions and types of social organizing around their culture and perceived needs. The paper offers an insight into contemporary Kurdish migration in Turkey which leads to the conclusion that although trans-locality has often been forced on Kurds, the socio-political situation in the years 2002-2015 led to the emergence of new, trans-local, socially active Kurdish elite in Turkey.

20

Gegenwärtige Geschichtsnarrative zu den Silesian Texans als Gegenstand transnationaler Global Silesian Studies

32%

Kubik A.

Wortfolge. Szyk Słów

|

2023

|

vol. 7

1-43

EN

In this article, selected contemporary historical articles with narratives about the Upper Silesian emigrants to Texas in the 19th century, the so-called Silesian Texans, are cited and discussed. The attributions of national categories with regard to identity, language, cultural and local origin are critically examined. The method used is comparative imagology according to the “Aachener Programm”. This is especially suitable for alike studies in transnational areas such as Upper Silesia and its oversea diaspora in Texas, USA. The cited sources of the last three decades are contrasted with the latest scholarly findings regarding research on the Silesian Texans, as well as the (Upper) Silesian language itself. This article can be seen as a survey of current sources on the phenomenon of the Silesian Texans, as well as a critical discussion of them. The study highlights historical errors and anachronisms in historical narratives in which the Silesian Texans’ region of origin is perceived as neither multicultural nor transnational according to its character as a borderland.

PL

W niniejszym tekście przedstawiono i omówiono wybrane artykuły ze współczesnymi narracjami historycznymi na temat górnośląskich emigrantów do Teksasu w XIX wieku, tzw. śląskich Teksańczyków/Silesian Texans. Krytycznej analizie poddane zostały występujące w nich atrybucje kategorii narodowych w odniesieniu do tożsamości, języka, pochodzenia kulturowego i miejsca. Zastosowana metoda to imagologia porównawcza według „Aachener Programm/Programu z Akwizgranu”. Jest ona szczególnie przydatna do tego typu badań na obszarach transnarodowych, takich jak Górny Śląsk i jego zamorskie formy w Teksasie w USA. Przytoczone źródła z ostatnich trzech dekad są zestawione z najnowszymi wynikami badań nad śląskimi Teksańczykami, jak również nad językiem (górno) śląskim. Artykuł można traktować jako przegląd aktualnych źródeł na temat fenomenu śląskich Teksańczyków, jak również ich krytyczną dyskusję. Studium wskazuje na błędy historyczne i anachronizmy w narracjach historycznych, w których region pochodzenia śląskich Teksańczyków nie jest postrzegany zgodnie z jego charakterem jako region pogranicza, zatem ani jako region wielokulturowy, ani transnarodowy.

DE

In diesem Artikel werden ausgewählte Beiträge mit gegenwärtigen Geschichtsnarrativen zu den oberschlesischen Auswanderern nach Texas im 19. Jahrhundert, den sog. Silesian Texans, vorgestellt und besprochen. Dabei werden die darin vorkommenden Zuschreibungen von nationalen Kategorien hinsichtlich der Identität, Sprache, kulturellen und ortsgebundenen Herkunft kritisch hinterfragt. Die dabei verwendete Methode ist die komparatistische Imagologie nach dem „Aachener Programm“. Diese eignet sich in besonderer Weise für derartige Untersuchungen in transnationalen Gebieten wie Oberschlesien und ihren Überseeformen in Texas, USA. Die angeführten Quellen aus den letzten drei Jahrzehnten werden neuesten wissenschaftlichen Erkenntnissen hinsichtlich der Forschung zu den Silesian Texans wie auch der (ober)schlesischen Sprache gegenübergestellt. Der Artikel kann als Bestandaufnahme aktueller Quellen zum Phänomen der Silesian Texans wie auch als ihre kritische Besprechung verstanden werden. In der Untersuchung werden historische Fehler und Anachronismen in den Geschichtsnarrativen aufgezeigt, in denen die Herkunftsregion der Silesian Texans nicht ihrem Charakter als ein Grenzgebiet entsprechend, weder multikulturell noch transnational wahrgenommen wird.

Refine search results

Przestrzenie migracji. Przypadek kina niemieckiego

Obywatel z państwem czy bez państwa? Stare i nowe koncepcje obywatelstwa

Polki emigrantki w transnarodowych sytuacjach poradniczych

Internet jako pole tworzenia powiązań transnarodowych polskich misjonarzy na Białorusi

Transnationality among repatriates from Kazakhstan— problems in realising potential

Transnarodowe sieci poradnicze polskich emigrantów

O problemach w transnarodowym środowisku drugiego pokolenia polskich emigrantów w Niemczech

Bycie imigrantką jako zasób i jako bariera. Prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce w narracjach imigrantek z krajów byłego ZSRR

Międzynarodowa przestępczość zorganizowana - typologia, charakterystyka i zwalczanie

ROZMYTE GRANICE. DIASPORA KUBAŃSKA W KONTEKŚCIE HISZPAŃSKICH KARAIBÓW

Nie ma jednych Chin: Teatry chińskie w Azji Wschodniej

Transnarodowe ścieżki eurazjatyckich sztuk performatywnych: Wprowadzenie

Wiele miejsc – jedna przestrzeń

PRIVILEGED MOBILITY AND UN-MEDIATED CHOICE? THE CASE OF YOUNG PEOPLE LIVING IN TRANSNATIONAL LONG-DISTANCE RELATIONSHIPS

Consumer tricks and strategies among Polish migrants in Belfast, Northern Ireland

Poetyka transnarodowa

Diaspora. Transnarodowość – formy funkcjonowania Innego w społeczeństwie wielokulturowym

(Trans)narodowe podróże. Na przykładzie wybranych utworów prozatorskich Andrzeja Stasiuka

Trans-locality among Kurds – the case of Turkey

Gegenwärtige Geschichtsnarrative zu den Silesian Texans als Gegenstand transnationaler Global Silesian Studies