Search results - CEJSH

1

Urbanizacja jako element rozwoju miast

100%

Łuczyszyn A., Łuczyszyn M.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2018

|

issue 502

53-61

PL

Współczesna nowa gospodarka (usługowa, postmodernistyczna) cechuje się wysoką dynamiką przemian społeczno-ekonomicznych, w tym przede wszystkim przestrzennych i związana jest ze wzrostem znaczenia obszarów miejskich. Zjawiskom tym nieprzerwanie towarzyszy proces urbanizacji jako dominujący, poszukujący i kształtujący nowe tendencje w rozwoju miast, jednocześnie przejawiający się w upowszechnianiu miejskiego stylu życia. Przyjął on taką skalę i zakres, że większość przestrzeni społeczno-ekonomicznych krajów wysoko rozwiniętych wykazuje zurbanizowane formy gospodarowania. Oznacza to, że następuje kumulacja aktywności gospodarczej w ściśle domkniętych obszarach (dużych miastach), a jej oddziaływanie na otoczenie nie zachodzi w sposób równomierny, co mocno akcentuje wpływ urbanizacji na poziom rozwoju społeczno-gospodarczego poszczególnych przestrzeni, w tym także na jej zróżnicowanie. Tym samym pewnym trendom, a zarazem dysproporcjom ulega krajobraz miast w danej przestrzeni społeczno- ekonomicznej (np. regionie).

2

Kolej warszawsko-petersburska i jej wpływ na urbanizację Wileńszczyzny i Białostocczyzny

100%

Ziemski H.

Społeczeństwo i Ekonomia

|

2016

|

issue 2(6)

34-51

PL

Transport kolejowy jest jedną z najważniejszych części podstawy materialno- -technicznej w produkcji. Odgrywa wielką rolę w racjonalnym umiejscowieniu, a także w rozwoju sił produkcyjnych kraju. Transport kolejowy jest stymulatorem w rozwoju przemysłowym, a zarazem i urbanizacji kraju. Zapewnia on komunikację miasta ze wsią, jak również przemysłu z rolnictwem. Artykuł przedstawia budowę kolei Warszawa-Petersburg oraz jej wpływ na rozwój gospodarczy miast i osad na Wileńszczyźnie i Białostocczyźnie. W pracy wykorzystane zostały następujące metody badawcze: metoda porównawcza i analiza literatury przedmiotu. Budowa kolei warszawsko-petersburskiej wymagała bogatych zasobów ludzkich, więc zwiększyła zatrudnienie na terenach, na których się znalazła. W dodatku działalność kolei sprzyjała przekształceniu wielu osad w miasta, a także zapoczątkowała istnienie kilku miast. Po przeprowadzeniu linii kolejowej pobliskie osady zaczynały się rozwijać w szybkim tempie. Jednak stan gospodarczy bardziej odległych osad najczęściej się pogarszał z powodu migracji ludności do osad umiejscowionych przy stacjach kolejowych. Osady te rozwijały się dynamicznie, przyciągając ludność ofertą pracy oraz wygodną komunikacją. Miasta, przez które kolej przechodziła, osiągały wysokie wskaźniki rozwoju gospodarczego. Kolej sprzyjała wzrostowi liczby ludności, rozwoju budownictwa, rozwojowi wytwórczości, a w przypadku Białegostoku − zwłaszcza rozwojowi przemysłu włókienniczego.

3

Stan urbanizacji i jej uwarunkowania w Polsce międzywojennej – wybrane zagadnienia

100%

Koreleski D.

Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie

|

2008

|

issue 1(11)

207-219

PL

Artykuł porusza zagadnienie stanu urbanizacji w Polsce międzywojennej. Przeanalizowano tylko te województwa (w liczbie dziesięciu), które w przybliżeniu mają swoje odpowiedniki we współczesnej Polsce. Pominięto zatem wszystkie tzw. województwa wschodnie oraz połowę województw południowych. Ukazano zróżnicowanie poziomu urbanizacji w poszczególnych regionach dzieląc miasta na małe, średnie i duże, wspominając również o tzw. miasteczkach, mających charakter najczęściej rolniczy. Wskazano ponadto na możliwe uwarunkowania takiego status quo w Polsce międzywojennej.

EN

The article brings about the issue of urbanisation state in inter-war Poland. Only those voivodeships (ten in number) are analysed, which have their approximate counterparts in contemporary Poland. As it follows, all so-called eastern voivodeships and half of the southern voivodeships are omitted. The work shows diversity of urbanisation level in individual regions, dividing towns and cities into small, medium and big ones, also mentioning so-called small towns, being usually of agricultural character. Furthermore, possible conditioning of such status quo in inter-war Poland is indicated.

4

PROCES SUBURBANIZACJI W STREFIE PODMIEJSKIEJ OPOLA

100%

SZCZYGIELSKI K.

Studia Miejskie

|

2011

|

vol. 3

35-54

EN

It is a complicated procedurę to analyze a transformation process in suburban zonę, defined in certain circumstances as suburbanization. This is important to abide by two conditions: proper selection of occurrence measurement indicators and realization of this measurement on possibly detailed level of spatial units of analysis. There was a hypothesis madę during researches, that Opole suburban zonę isn't formed in a way, enabling recognize this zonę as an exemplification of the suburbanization occurrence. There was a result confirming the hypothesis while using eight variables, aggregated on particular places (villages) level. At the same time there was pointed, that ethnic factor is a potential variable, disturbing transformation process in the whole of the suburban zonę of Opole.

PL

Analiza procesu zmian w strefie podmiejskiej, definiowanego w określonych warunkach jako suburbanizacja, jest skomplikowaną procedurą. Istotne jest dotrzymanie dwóch warunków: odpowiedniego doboru wskaźników pomiaru zjawiska oraz realizacji tego pomiaru na możliwie szczegółowym poziomie przestrzennych jednostek analizy. W badaniach przyjęto hipotezę, że strefa podmiejska Opola nie jest uformowana w stopniu pozwalającym uznać tę przestrzeń za egzemplifikację zjawiska suburbanizacji. Przy wykorzystaniu 8 zmiennych agregowanych na poziomie poszczególnych miejscowości (wsi) uzyskano wynik potwierdzający hipotezę. Jednocześnie wskazano, że potencjalną zmienną zakłócającą proces przemianw całej przestrzeni podmiejskiej Opola jest wysoki poziom zróżnicowania czynnika etnicznego.

5

Małopolskie miasta prywatne w XIII–XVI wieku

88%

Kiryk F.

Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych

|

2016

|

vol. 77

PL

Zagadnienie powstania i rozwoju miast prywatnych w Małopolsce nie zostało dotąd do końca rozpoznane, także z powodu znacznych luk źródłowych. Wiadomo jednak, że powstały one później niż miasta królewskie, w większości w XV–XVI w. i były z reguły ośrodkami mniejszymi, ale przeważały liczebnie, stanowiąc aż 2/3 wszystkich miast. W artykule przedstawiono dane statystyczne dotyczące chronologii powstawania miast Małopolski w jej historycznych granicach. Zwrócono uwagę na zróżnicowane funkcje, wyróżniając ośrodki górnicze, skupione głównie w regionie Gór Świętokrzyskich, miasta produkcyjne i handlowe. Wymieniona kategoryzacja została udokumentowana licznymi przykładami.

6

Miasta prywatne w Polsce od XIV wieku do 1772 roku – chronologia lokacji, właściciele, pełnione funkcje

88%

Szczygieł R.

Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych

|

2016

|

vol. 77

PL

Kolonizacja na prawie niemieckim i początki ruchu lokacyjnego miast. Program lokacyjny, fazy i etapy procesu lokacyjnego. Ich przemiany w kolejnych stuleciach. Czynniki miastotwórcze. Wzrost liczby miast prywatnych na ziemiach polskich od XIV do XVIII w. – tempo procesu, jego zróżnicowanie regionalne, dane liczbowe. Właściciele i ich rola w rozwoju sieci miejskiej kraju.

7

Przewidywanie stanów, modelowanie procesów i budowanie decyzji

75%

Zipser T.

Architectus

|

2016

|

issue 3(47)

3-13

PL

W artykule omawia się pewien zakres pola prac badawczych o silnym powiązaniu z praktycznymi zadaniami planowania przestrzennego. Planowanie przestrzenne postrzega się tu jako znajdowanie możliwie najlepszych form struktury definiowanej jako rozmieszczenie elementów oraz organizację połączeń między nimi, na potrzeby systemu, jaki tworzy aktualny stan naszej cywilizacji. Prezentuje się tu pewien wachlarz podejść wypróbowanych w kilkudziesięcioletniej aktywności Katedry Planowania Przestrzennego na Politechnice Wrocławskiej, akcentując szczególnie ujęcia ilościowe i techniki modelowania symulacyjnego. Z jednej strony bierze się pod uwagę obecność spontanicznie działających wielkoskalowych mechanizmów dążących do swych stanów równowagi. Z drugiej strony stara się analizować proces dochodzenia do określonych decyzji podejmowanych przez użytkownika systemu cywilizacyjnego, kontrolując jego założenia i dezyderaty z punktu widzenia ich obiektywnego uzasadnienia i realnego prawdopodobieństwa ich urzeczywistnienia.

EN

The paper discusses a certain section of the field of research with strong links to the practical tasks of spatial planning. Spatial planning is seen here as finding the best possible forms of structure, defined as the distribution of elements and organization of connections between them for a system that forms our current civilization. We present here a range of approaches proven in decades of activity of the Spatial Planning Department at the Wrocław University of Science and Technology emphasizing especially the quantitative techniques of simulation modelling. On the one hand, it takes into account the presence of spontaneous large-scale operating mechanisms striving for their equilibrium states. On the other hand, it seeks to analyze the process of inquiry into certain decisions taken by the user of the civilization system controlling its foundation and desiderata from their objective justification point of view and the real probability of their realization.

8

Tradycje urbanizacyjne na obszarze Afryki Subsaharyjskiej

75%

Słodczyk J.

Studia Miejskie

|

2018

|

vol. 32

9-20

PL

W artykule skoncentrowano się na tradycjach budowy i przestrzennej formie miast w Afryce Subsaharyjskiej w okresie przedkolonialnym oraz na przeobrażeniach miast afrykańskich, które dokonały się w czasach kolonialnych. Przypomniano najstarsze, rozwijające się przed naszą erą cywilizacje miejskie Afryki, jak Aksum i Meroe, a następnie sięgające czasów średniowiecza Wielkie Zimbabwe na południu Afryki oraz Timbuktu i Djenne w Afryce Zachodniej. Omówiono różne układy przestrzenne występujące w miastach na południe od Sahary. W okresie kolonialnym planowanie urbanistyczne podporządkowane było zasadzie segregacji przestrzennej różnych w sensie etnicznym i kulturowym grup ludności. Zwrócono uwagę na wpływ sposobu zarządzania kolonią na przestrzenną strukturę miast. Przedstawiono materiały potwierdzające fakt, że okres kolonialny był czasem przyspieszonej urbanizacji krajów afrykańskich.

XX

The article focuses on the traditions of construction and spatial form of cities in Sub-Saharan Africa in the pre-colonial period and on the transformations of African cities that took place in the colonial times. The oldest urban civilizations of Africa, like Aksum and Meroe are recalled, followed by the Great Zimbabwe in the Middle Ages in southern Africa, Timbuktu and Djenne in West Africa. Various spatial systems occurring in cities south of the Sahara are discussed. During the colonial period, urban planning was subordinated to the principle of spatial segregation of various population groups in the ethnic and cultural sense. Attention was drawn to the influence of the colony management method on the spatial structure of cities. Materials were presented confirming the fact that the colonial period was a time of accelerated urbanization of African countries.

9

Suburbanizacja miast średniej wielkości w Polsce na przykładzie regionu jeleniogórskiego w latach 1995–2013

75%

Maciejuk M.

Studia Miejskie

|

2015

|

vol. 20

141-153

EN

Recent years in Poland have been characterized by contrasting trends in population development. Big towns and their neighbourhoods, which create agglomerations, have been playing the role of magnets for people. Small and medium sized towns are characterized by different processes of population development. In this situation the trend of abandoning towns has been observed. This results from such factors as negative birth rate and negative migration balance. The objective of the hereby article is to identify phenomena occurring in population development – called suburbanization – based on the example of Jelenia Góra town and the surrounding communes, included in jeleniogórski rural district.

PL

Ostatnie lata w Polsce charakteryzują się odmiennymi trendami w rozwoju ludnościowym. Magnesem przyciągającym ludzi stały się duże miasta i ich sąsiedztwo tworzące aglomeracje. Miasta małe i średniej wielkości charakteryzują się odmiennymi procesami rozwoju ludnościowego. Postrzega się tutaj wyludnianie się miast. Jest to wynikiem ujemnego przyrostu naturalnego oraz ujemnego salda migracji. Celem artykułu jest identyfikacja zjawisk zachodzących w rozwoju ludnościowym – zwanych suburbanizacją – na przykładzie Jeleniej Góry i otaczających ją gmin wchodzących w skład jeleniogórskiego powiatu ziemskiego.

10

Wpływ urbanizacji na życie człowieka

75%

Niedużak A.

Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL

|

2009-2010

|

vol. 5-6

|

issue 2 Ekonomia

163-171

EN

This article raises the subject of urbanization and its influence on human life. It describes relations between human development and the evolution of urban societies and presents the definition of a town together with a brief analysis of its origins. The author also defines the concept of urbanization and describes the reasons of this ongoing process. Subsequently, he proceeds to analyse basic planes of urbanization. Besides, the article deals with issues concerning industrial societies and the process of forming mass societies. It also presents some characteristics of an urban society together with negative and positive consequences of urbanization. The analysis is focused on the consequences of urbanization which particularly influence a society. This article provokes afterthoughts concerning the process of urbanization and its future consequences.

11

Przekształcenia struktury przestrzennej otoczenia Puszczy Niepołomickiej

75%

Korzeniak G.

Problemy Rozwoju Miast

|

2009

|

issue 1-2

118-132

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań1 procesu intensyfikacji zabudowy w otoczeniu Puszczy Niepołomickiej w okresie 1978-2003 i polityki przestrzennej gmin dotyczącej tych terenów oraz ich skutków. Badania wykazały zróżnicowanie typów procesów przekształceń struktury przestrzennej zachodzących w różnych częściach obszaru metropolitalnego, znaczny wpływ na przyrodniczą strukturę przestrzenną zabudowy niewielkich nawet terenów wrażliwych ekologicznie i zasadność wyznaczania przyrodniczych obszarów funkcjonalnych dla koordynacji polityki przestrzennej na poziomie ponadlokalnym, w szczególności w obrębie obszarów metropolitalnych poddawanych silnej presji inwestycyjnej.

EN

The paper presents results of research on the process of building development intensification within the Niepołomicka Forest surroundings in 1978-2003, and spatial policies of communes in relation to those areas, as well as results of those policies. The research demonstrated diversification in types of spatial structure transformation processes occurring in various parts of the metropolitan area, a considerable influence of even small but ecologically susceptible areas on the natural spatial structure of development, as well as justifiability of determining natural functional areas for the coordination of spatial policy on a trans-local level, in particular within metropolitan areas subjected to strong investment pressures.

12

Efekty aglomeracji – czynnik czy bariera rozwoju miast? Analiza wybranych aspektów w świetle literatury przedmiotu

75%

Harasimowicz A.

Studia Miejskie

|

2015

|

vol. 20

23-34

PL

Artykuł przedstawia koncepcję gospodarki aglomeracji w kontekście procesów urbanizacji. Scharakteryzowane zostały korzyści i koszty wynikające ze skupiania się wielu różnorodnych podmiotów na obszarach miejskich. Na podstawie prezentowanych w literaturze badań gospodarki aglomeracji wskazano znaczenie wybranych efektów aglomeracji dla funkcjonowania miast. Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy powyższe czynniki leżące u podstaw tworzenia i wzrostu miast mogą okazać się także barierą ich rozwoju.

EN

The paper presents the concept of agglomeration economies in the context of urbanization. The benefits and costs resulting from the aggregation of many diverse subjects in urban areas were characterized. Based on the research on agglomeration economies presented in the literature one indicated the role of some agglomeration effects in the light of cities functioning. This article attempts to answer the question whether these factors underlying the creation and growth of cities can also be a barrier to their development.

13

Jastrzębie Zdrój. Od wsi uzdrowiskowej do miasta-blokowiska

75%

Kantor-Pietraga I., Krzysztofik R., Śląski U.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica

|

2011

|

issue 11

PL

Artykuł poświęcony jest rozwojowi miasta Jastrzębie Zdrój w południowej części województwa śląskiego. W pracy zwrócono uwagę na problem ewolucji struktur: przestrzennej, funkcjonalnej i częściowo demograficznej, które w ciągu pół wieku sprawiły, iż nieduże (3 tys. mieszkańców, lata 60. XX w.) osiedle, o funkcjach uzdrowiskowych przekształciło się w duże demograficznie miasto i jeden z największych ośrodków górniczych w Europie (od lat 70. XX w.). Podkreślono fakt, iż to rozwój gospodarczy i zmiana funkcji miasta warunkowała gwałtowność procesów urbanizacji w aspekcie zarówno demograficznym, jak i przestrzennym. Uwypuklono także kwestię, że już w latach 80. XX w. Jastrzębie Zdrój było największym w Polsce miastem-blokowiskiem (osiedla blokowe niemal całkowicie zdominowały przestrzeń miasta). Miasto stało się wręcz „przestrzennym zakładnikiem” nadprodukcji miejscowych tzw. fabryk domów, a w rzeczywistości prefabrykowanych bloków. Kwestią niemal nieznaną, a jednocześnie bardzo interesującą jest też fakt, że rozwój Jastrzębia Zdroju miał być także początkiem rozwoju nowej aglomeracji miejskiej liczącej ponad 400 tys. mieszkańców. Ostatecznie ten układ osadniczy zrealizowano tylko na etapie zalążkowym. W zakończeniu opracowania zwrócono uwagę na fakt, iż współcześnie miasto szuka nowych możliwości rozwoju, które mogą uzupełnić monofunkcyjność górnictwa węglowego, w pewnym stopniu mogą się także stać pewnym remedium na zauważalny proces kurczenia się demograficznego miejscowości. Z innej strony zwrócono także uwagę, że Jastrzębie Zdrój jest jednym z najbardziej znamiennych polskich przykładów diametralnych zmian funkcjonalnych miasta, w krótkim okresie oraz niemal niespotykanej w kraju, krótkoterminowej dynamiki wzrostu liczby ludności miejskiej (1961−1976 – 2 815,2 %).

EN

The aim of this paper is to provide an overview on City of Jastrzębie Zdrój development (the southern part of Silesian Province). A key question has been an evolution of urban structures: spatial, functional and also partly demographic, which determined a fact that some small settlement (about 3 thousands inhabitants; the sixties of the last century) with spa functions changed on demographically big city and one of the greatest mining-centre in Europe (the seventies of the last century). Economic development and changes of urban functions determined the suddenness of the urbanization processes both demographic and spatial issues. Jastrzębie Zdrój was already the greatest Polish city of prefabricated blocks in the eighties of the last century. It should be underline that estates of prefabricated blocks completely dominated ownscape in presented city. It is interesting that local companies that were specialized on prefabricated blocks “took city (spatial) hostage”. Former, spatial plans of urban development for city intended that Jastrzębie Zdrój could be a centre of new urban agglomeration with population about 400 thousands inhabitants, too. Only embryonic form of the urban agglomeration has been created in the end. Contemporary Jastrzębie Zdrój tries to find new possibilities of development, that can be complements of coalmining and partly slow down process of demographic shrinkage. Jastrzębie Zdrój is the one of the most characteristic Polish examples of diametrically functional changes of city in the short period of time and very seldom short-time dynamics of urban population growth (1961−1976 – 2 815,2%).

14

Funkcjonalno-krajobrazowe przemiany zagospodarowania obszarów podmiejskich

75%

Krzyk P., Tokarczuk T.

Problemy Rozwoju Miast

|

2011

|

issue 3-4

105-115

PL

W artykule zanalizowano proces przemian planistyczno-przestrzennych i przyrodniczo-krajobrazowych na obszarach podmiejskich w gminach położonych w sąsiedztwie Rzeszowa (Krasne), Poznania (Kleszczewo) i Opola (Dąbrowa). Przebadano wybrane zmiany funkcjonalno-przestrzenne i związki, zachodzące między gminami miejskimi i miastami, zwracając uwagę na konsekwencje zacierania się granicy pom iędzy obszarami miast i otaczających je gmin wiejskich oraz homogenizacji przestrzeni krajobrazowej. Opisane przeobrażenia zostały poddane krytyce.

EN

This paper analyses the processes of planning and spatial, natural and landscaping transformations occurring on the suburban areas of the municipalities surrounding Rzeszów (Krasne), Poznań (Kleszczewo), and Opole (Dąbrowa). The authors studied selected functional and spatial transformations and the relationships occurring between urban municipalities and their cities, paying attention to the consequences of blurring boundaries between the urban areas of the surrounding rural municipalities, with landscaping homogenisation. The described transformations were subjected to critical evaluation.

15

Struktury – kapitał społeczny – interesariusze. Badania nad zbiorowościami terytorialnymi na Pomorzu Zachodnim

75%

Durka W.

Przegląd Zachodniopomorski

|

2014

|

issue 4

193-211

EN

The article is a presentation of the monographic research into the territorial communities of Western Pomerania. The research of that type has been carried out – with various intensity – from the end of the 1950s. The tradition of the monographic field research has its origins in sociology and cultural anthropology, and its characteristic feature is a comprehensive, many-sided approach to the community under scrutiny in a wide context of environmental, economic, political and historical factors. Such a manner of carrying out research is radically different from the survey type that is dominant in sociology.

16

Istota przemian industrialnych w XIX wieku

75%

Żejmo M.

Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość

|

2015

|

vol. 12

169-178

EN

The article presents the historical background and the institutional, political, social and economic effects which were caused by the industrial revolution, that began in England in the seventeenth century. The development of industry that replaced crafts and manufactories, caused the transfer of people from the countryside to the cities. This phenomenon was a direct cause of urbanization in Europe. Urban development and the creation of new social groups, especially the working class, had taken place. The devel-opment of industry and the use of engine production and mass transportation has become a cause of the development of not only the means of communication, but also a network of road and rail connections, which gradually merged to all of the European countries. The development of the railway contributed to the development of international trade with Russia, and by combining rail with Turkey it was also possible to deepen trade with the Middle East. The modernization of agriculture resulted in the use of modern agricultural machinery and equipment, and the development of the chemical industry in the form of fertilizers and plant protection products. The overall increase in the level of economic impact led to the growing importance of the banking sector and social security. At the end of the article some adverse events were also mentioned.

17

Specyfikacja kamienic i moderacje pogłównego Lublina z 1738 r

75%

Wójciuk M. T.

Rocznik Lubelskiego Towarzystwa Genealogicznego

|

2014 (2015)

|

vol. 6

170 - 278

EN

The article is an edition of specifications of tenements in Lublin (the city inside walls and Krakowskie Przedmieście) complied by the city office in 1738 for tax reasons. The materials presented encompass: the specification of tenements on 3 November 1738, as well as a revitalization of the Old Town on 29 April 1738 and 18 August 1738, and the revitalization of Krakowskie Przedmieście on 20 August 1738. All censuses are kept in a book number 295, which can be found in the State Archive of Lublin. The material presented is the entire list of tenements and other city properties built in Poland in the Saxon period and preserved until today. It is an interesting source of knowledge, crucial for getting to know the Old Polish Lublin, the topography of the city, as well as its social specification. Registries list the owners of particular real estates as well as their residents, show the localization of tenement houses belonging to the clergy (both diocesan and monastic), magnates, nobility, and middle class (patriciate and common people), and the localization of other buildings such as: schools, hospitals, inns, taverns, and business places. This source could be also used in onomastic studies, whether of an anthroponymic or toponymic character, as well as in genealogical studies. The material could be also useful for socio-topographical reconstructions. They are a repository of names and nicknames of the Lublin members of the middle class or real estate owners, the names of streets and squares. Among the owners and residents of tenements one could find very important names (members of the magnates holding the post of a dignitary or senator), representatives of the middle nobility, some influential people in Lublin working in the civil councils, as well as craftsmen, traders, and peddlers. It is also a source of information about the ethnic minorities living in the Lublin of that time, e.g. of a Jewish, German, Armenian, Italian, or French origin

DE

Das Werk stellt die Herausgabe der Verzeichnisse der Miethäuser von Lublin (der sich in den Mauern befindenden Stadt und Krakowskie Przedmieście) dar, die die Stadtkanzlei zu steuerlichen Zwecken 1738 bearbeitet hat. Die präsentierten Dokumente enthalten: die Spezifikation der Miethäuser vom 3. November 1738 und die Moderationen von der Stadt vom 29. April 1738 und 18. August 1738 sowie von Krakowskie Przedmieście vom 20. August 1738. Alle Verzeichnisse befinden sich in dem mit dem Zeichen 295 versehenen Buch, das einen Teil von den Unterlagen Akte der Stadt von Lublin [Akta miasta Lublina] bildet, die sich im Staatsarchiv in Lublin [Archiwum Państwowe w Lublinie] befinden. Der geschilderte Stoff stellt das vollständigste in der Saxon – Ära geschaffene und bis zu den heutigen Zeiten erhaltene Verzeichnis der Miethäuser und anderen städtischen Immobilien dar. Das ist eine interessante Quelle, dank der man sich mit dem Aussehen des altpolnischen Lublins, mit der Topographie der Stadt und ihren sozialen Besonderheiten vertraut machen kann. In die Verzeichnisse wurden Eigentümer einzelner Immobilien und Mieter der Gebäude aufgenommen. Die Verzeichnisse zeigen den Standort der Mietshäuser, die der Geistlichkeit (der Diözese und des Ordens), dem Hochadel, Adel und Bürgertum (Patriziat und Pöbel) gehörten, sowie den Standort anderer Gebäude wie Schulen, Krankenhäuser, Wirtshäuser, Schenken und der für die Handelstätigkeit bestimmten Stellen. Das ist auch eine Quelle, die für die onomastische Forschung, sowohl anthroponymische als auch toponymische, und die genealogischen Analysen nützlich ist. Die besprochenen Materialien können auch in den soziotopographischen Rekonstruktionen angewendet werden. In diesen Quellen sind die Namen und auch die Spitznamen der Bürger Lublins und der Besitzer der Immobilien sowie die Ortsnamen, z.B. die damals allgemein benutzten Straßen- oder Platznamen bis in unsere Zeit hinein erhalten geblieben. Unter den Besitzern und Bewohnern der Wohnhäuser tauchen die meist prominenten Personen in dem Staat (die Vertreter des Hochadels, die Würdenträger waren und die Senatorenämter bekleideten), und die Vertreter des mittleren Hochadels auf; wir lernen die einflussreichsten Persönlichkeiten kennen, die bürgerlichen Ämter innehatten, und auch viele Handwerker, Händler und Krämer. Viel Platz nehmen in den Verzeichnissen auch die Vertreter der in Lublin wohnenden verschiedenen ethnischen Gruppen u.a.: Juden, Deutsche, Armenier, Italiener, Franzosen

FR

L’ouvrage présente l’édition de la liste d’anciens immeubles à Lublin (la ville limitée par les murs et la rue Krakowskie Przedmieście) élaborée par la chancellerie municipale dans les buts fiscaux à 1738. Le matériel ci-présenté inclut : une spécification d’anciens immeubles du 3 novembre 1738 et des modification de la ville de taille royale du 29 avril 1738 et du 18 août 1738 et aussi de la rue Krakowskie Przedmieście du 20 août 1738. Toutes les listes sont incluses dans le livre portant le numéro du dossier 295 qui constitue une partie du groupe des Actes de la ville de Lublin présent dans les Archives Nationales à Lublin. Le matériel ci-présenté est une liste la plus complète d’anciens immeubles et d’autres immeubles municipaux construits pendant la période anglo-saxonne et conservé jusqu’au présent. C’est une source très intéressante et importante pour présenter l’apparence de Lublin de l’ancienne Pologne, la topographie de la ville et sa particularité sociale. Les propriétaires et les locataires de chaque immeuble ont été enregistés sur les listes. Les listes incluent une localisation d’anciens immeubles appartenant au clergé (d’une diocèse et d’un ordre), à l’aristocratie, à la noblesse, à la bourgeoisie (les patriciens et la plèbe) et aussi une localisation d’autres batîments: des écoles, des hôpitaux, des auberges, des guinguettes et des endroits denstinés à l’activité commerciale. C’est non seulement une source utile pour des recherches onomastiques, anthroponymiques et toponymiques mais aussi bien pour des analyses généalogiques. Le matériel y élaboré peut être également utilisé aux réconstructions sociotopographiques. Les noms, sobriquets des bourgeoises de Lublin et des propréteurs des immeubles ainsi que les noms locaux, par exemple les noms des rues et places de ce temps-la, se sont conservés dans ces sources. Parmi les propréteurs et locateurs des bâtiments les plus importantes personnes dans le pays (les représentants de l'aristocratie qui exerçaient les fonctions des dignitaires et des sénateurs) et les représentants de la noblesse moyenne apparaissent. Nous pouvons connaître les plus influentes personnes de Lublin qui occupaient les postes municipaux et un considérable nombre d'artisans, marchands et commerçants. Les registres très souvent mentionnent les représentants des divers groupes ethniques qui habitaient à Lublin: Juifs, Allemands, Arméniens et Italiens et Français

RU

Работа представляет собой список домов Люблина (Старого города и Краковского предместья), составленных муниципальной службой для целей налогообложения в 1738г. Предоставленные материалы состоят из: Специфики домов с 3 ноября 1738г. и подушного налога Старого города с 29 апреля 1738г. и 18 августа 1738, а также Краковского предместья с 20 августа 1738г. Все записи находятся в книге с учетным номером 295, которая входит в состав официального Досье города, находящегося в Национальном архиве Люблина. Представленные материалы являют собой полный список домов и другой городской недвижимости, построенных в «саскую эпоху» и сохранившихся до наших дней. Представляют они особый интерес с исторической, топографической, а также социальной точки зрения для ознакомления со старым Люблином. В записях находятся имена владельцев конкретных домов и имена их жителей. Кроме того, списки включали расположение домов, принадлежащих духовенству (епархиальному и монашествующему), аристократии, дворянам и буржуазии (патриции и простолюдинам), а также расположение других объектов, таких как школы, больницы, таверны или торговые точки. Материалы являются ценным источником ономастических, антропонимических, топонимических и генеалогических исследований. Эти же материалы могут быть использованы для социотопографических исследований. До наших дней сохранились в них имена и прозвища горожан Люблина и владельцев недвижимости, а также широко использованные в те времена названия улиц и площадей. Среди владельцев и арендаторов зданий находятся также наиболее видные жители страны (в лице аристократов, занимающих самые высокие государственные должности), а также представители дворянства. Мы узнаем о самых влиятельных фигурах города Люблин, находящихся некогда на высоких постах правительства, о значительном количестве ремесленников, торговцев и перекупщиков. Особое место занимают представители разных этнических групп, проживающих в Люблине, например евреи, немцы, армяне, итальянцы и французы

18

Zróżnicowanie poziomu zaawansowania procesów urbanizacji wokół istniejących i potencjalnych metropolii w Polsce

75%

Pawlak H., Pisarek A.

Studia Miejskie

|

2013

|

vol. 9

61-69

PL

Praca przedstawia dynamikę zmian oraz stopień zaawansowania i zróżnicowania procesów urbanizacyjnych zachodzących w obszarach metropolitalnych. Do badań wybrano dwa obszary metropolitalne różniące się wielkością miasta centralnego. Celem badań jest określenie stopnia zaawansowania i zróżnicowania procesów urbanizacyjnych zachodzących na terenie gmin istniejącego Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego (KOM) i potencjalnego Rzeszowskiego Obszaru Metropolitalnego (ROM). Analizę porównawczą tych procesów dokonano w oparciu o mierniki demograﬁ czne, ekonomiczne, społeczne i infrastrukturalne. Zestawienie syntetyczne tych mierników pozwoliło na wyszczególnienie czterech klas rozwoju gmin w zależności od stopnia zaawansowania procesów urbanizacji.

EN

the paper presents the dynamics of change, advancement degree, as well as diversity of urbanisation processes occurring in metropolitan areas in Poland. Two metropolitan areas, diverse in terms of the central city’s size, were selected for the study. e aim of the research is to determine the severity and diversity of urbanization processes in the municipalities of existing Kraków Metropolitan Area (KOM) and the potential Rzeszów Metropolitan Area (ROM). Comparative analysis of these processes was based on demographic, economic, social and infrastructural indicators. Finally, a synthetic summary of analysed indicators enabled the distinction of four types of municipalities’ development, depending on the advancement of urbanisation.

19

„Megatrendy” we współczesnym świecie. Perspektywa europejska

75%

Przybylski B.

Forum Pedagogiczne

|

2019

|

vol. 9

|

issue 2/1

223-236

PL

W artykule podjęto tematykę „megatrendów”, czyli kluczowych tendencji o zasięgu globalnym. Autor dokonuje krótkiej charakterystyki pojęcia, które na przestrzeni lat zmieniało swoje znaczenie oraz prezentuje najważniejsze jego cechy. Podkreśla przy tym kontrowersje związane z nazywaniem konkretnych zjawisk mianem „megatrendy”. Identyfikacja sił, zmieniających kierunek rozwoju świata stanowi jedno z podstawowych narzędzi prognozowania przyszłości. Oddziałują one nie tylko na życie całych społeczeństw, lecz także stanowią istotny czynnik w projektowaniu indywidualnych biografii. W tekście, na podstawie raportów badawczych i opracowań naukowych, wymieniono najważniejsze tendencje występujące we współczesnym świecie. Wybrane z nich zostały omówione i podparte danymi statystycznymi. Autor przygląda się im z perspektywy europejskiej, zarysowując główne zadania stojące przed światem zachodu. Z kolei w kontekście pedagogicznym akcentuje znaczenie uczenia się przez całe życie, któremu przypada kluczowe znaczenie w rozwiązywaniu globalnych oraz edukacyjnych problemów i wyzwań.

20

Nowe realia gospodarcze na początku XXI wieku a urbanizacja

75%

Korenik S.

Studia Miejskie

|

2011

|

vol. 4

39-45

EN

In contemporary economy intensive, multidirectional changes can be observed. They are caused by many process such as: technological revolution based on information and communication technologies, shaping global economy and changing development paradigm. The ability to create and absorbed knowledge now decided of competitiveness spatial unit. This new economy also change urbanization process, because it influences its direction.

PL

We współczesnej gospodarce można zaobserwować intensywne wielokierunkowe zmiany. Są one rezultatem wielu procesów, takich jak: rewolucja technologiczna oparta na technologiach informatycznych, kształtowanie się gospodarki globalnej, przekształcanie się paradygmatu rozwoju. Obecnie kreatywność i wchłonięta wiedza przesądzają o konkurencyjności przestrzennej jednostki. Nowoczesna gospodarka również zmienia procesy urbanizacji, ponieważ wpływa na jej kierunek.

Refine search results