Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  wdowa
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

O małżeńskich darowiznach na wypadek śmierci w XVIII w. w świetle akt Metryki Koronnej

100%
Głuszak M.
Czasopismo Prawno-Historyczne
|
2020
|
vol. 72
|
issue 2
47-62
EN
Gifts causa mortis between spouses, even though it was an institution regulated by Chełmno law, started to gradually gain popularity among the nobility in the 18th century. It constituted an attractive alternative to the commonly employed life estate. Even though it provided economical security for life tenants, it did not transfer ownership rights to them and it also introduced a number of restrictions, including the prohibition of alienation of the property described in a deed. The gift causa mortis was a more advantageous solution for spouses. Nevertheless, they only could have signed such an agreement if they had no offspring together. The right of ownership was transferred in accordance with the contract. Contrary to the life estate, gifts did not result in a suspension of heirs’ rights but it excluded them from inheriting. It was the duty of the party receiving the gift to pay out recompense to the closest relatives of the deceased only. It was most frequently in the form of a sum of money stipulated in the contract.
PL
Darowizna między małżonkami na wypadek śmierci, choć była instytucją regulowaną przez prawo chełmińskie, w XVIII w. zaczęła stopniowo zyskiwać popularność wśród szlachty. Stanowiła atrakcyjną alternatywę dla powszechnie zawieranych umów dożywocia, które wprawdzie zabezpieczały ekonomicznie dożywotnika, nie przenosiły jednak na niego prawa własności i wprowadzały szereg ograniczeń, w tym zakaz alienacji dóbr objętych umową. Darowizna na wypadek śmierci była rozwiązaniem dla małżonków korzystniejszym. Niemniej mogli oni zawrzeć taką umowę tylko w przypadku braku wspólnego potomstwa. Na jej mocy przenoszone było prawo własności. W przeciwieństwie do dożywocia darowizna nie skutkowała więc zawieszeniem uprawnień spadkobierców w czasie, ale wykluczała ich od dziedziczenia. Obowiązkiem obdarowanej strony było jedynie wypłacenie najbliższym krewnym zmarłego rekompensaty, najczęściej w formie sumy pieniężnej wskazanej w umowie.
2
Publication available in full text mode
Content available

Postać wdowy w Ewangelii Łukasza jako symbol Kościoła w tradycji łacińskiej

84%
Bardski K.
Vox Patrum
|
2022
|
vol. 83
21-46
EN
The article analyzes ancient and medieval interpretations of the figure of the widow in the Gospel of Luke in the tradition of the Western Church. From Ambrose (+397), through Bede the Venerable (+735), to the compilation Glossa Ordinaria (twelfth century), the figure of the widow was mostly associated with Ecclesia, or the Church. The following research problems were addressed in the course of the deliberation: How does the biblical text suggest such an association? What potential symbol-forming motifs of the biblical text lead to this association, and what are the further implications? What was the interpretative procedure of the commentators of that time, which led to the creation of such symbolism? And finally, to what extent can it be inspiring for the modern audience? The widow Anna, who longs with hope to see God's face (Lk 2:36-38), the widow of Zarephath of Sidon, who is threatened with starvation (Lk 4:25-26), the widow of Nain, who suffers from the death of her son (Lk 7:11-17), the widow persistently begging the judge to intercede for her (Lk 18:1-8) and the widow throwing two pennies into the treasury (Lk 21:1-4) portray the Church looking with hope for the resurrection in the last times, receiving the spiritual nourishment of the Body of the Lord, trusting in the power of Christ, who restores life to her spiritually dead sons, persistently praying to God and basing her entire existence on Him.
PL
W artykule zostały przeanalizowane starożytne i średniowieczne interpretacje postaci wdowy w Ewangelii Łukasza w tradycji Kościoła zachodniego. Poczynając od Ambrożego (+397), przez Bedę Czcigodnego (+735), aż po kompilację Glossa Ordinaria (XII w.), postać wdowy przeważnie kojarzona była z Eklezją, czyli Kościołem. W toku rozważań zostały podjęte następujące problemy badawcze: W jaki sposób tekst biblijny sugeruje takie skojarzenie? Jakie potencjalne motywy symbolotwórcze tekstu biblijnego prowadzą do tego skojarzenia i jakie wynikają stąd dalsze implikacje? Jak wyglądał proceder interpretacyjny ówczesnych komentatorów, który prowadził do stworzenia takiej symboliki? I w końcu, na ile może być ona inspirująca dla współczesnego odbiorcy? Wdowa Anna, która z nadzieją tęskni, by ujrzeć Boże oblicze (Łk 2,36-38), wdowa z Sarepty Sydońskiej, której zagraża śmierć głodowa (Łk 4,25-26), wdowa z Nain, która cierpi z powodu śmierci syna (Łk 7,11-17), wdowa wytrwale błagająca sędziego, by wstawił się za nią (Łk 18,1-8) oraz wdowa wrzucająca dwa grosze do skarbony (Łk 21,1-4), obrazują Kościół wyglądający z nadzieją zmartwychwstania w czasach ostatecznych, otrzymujący duchowy pokarm Ciała Pańskiego, ufający w moc Chrystusa, który przywraca życie jej duchowo umarłym synom, wytrwale modlący się do Boga oraz na Nim opierający całą swoją egzystencję.
3

„Краще сім раз горіти, ніж один раз вдовіти”: поняття ‘вдівство’ у мовній свідомості українців

84%
Barabasz-Rewak O.
Slavica Wratislaviensia
|
2019
|
vol. 170
109-123
EN
From the analyzed folklore texts, containing linguistic means of expression of the term “widowhood,” a very comprehensive picture of a widowed person emerged, deserving a broader study. Research shows that the linguistic picture of the world of Ukrainians is characterized by more frequent lexemes referring to the term “widow,” which is refl ected, among other things, in the more complicated life of a widow (in comparison with a widower). Some of the attributes of the analyzed subject, e.g. “a special bond with higher powers,” “the ability to enchant,” cause a negative connotation of the notion of “marriage to a widow” and highlight an important aspect of the lexeme’s “abnormal social phenomenon.” An important element of the linguistic image of a widow/widower are the names of the concepts of “deeds of widowed persons,” which are clearly dominated by lexical structures and microtexts defi ning: a) evident joy of not getting married to a disliked person (which indicates numerous cases of forced weddings); b) actions aimed at finding a new husband (in connection with hard physical work on the farm). Within the most widespread “widow-mother” conceptual scheme, we have noted the most extensive linguistic means of expressing the dominant concepts of “mother giving everything to children” and “children’s ingratitude.” On the contrary, the linguistic implementation of the idea of “a widower’s action” occurs on a much smaller scale and is most often the nomination of acts of marriage/non-marriage.
PL
Z przeanalizowanych tekstów folkloru mieszczących językowe środki wyrazu pojęcia „wdowieństwa” wyłonił się niezwykle wszechstronny obraz osoby owdowiałej, zasługujący na szersze studium. Badania pozwalają na stwierdzenie, iż w językowym obrazie świata Ukraińców większą częstotliwością charakteryzują się leksemy nazywające pojęcie „wdowa”, na co przekłada się między innymi bardziej skomplikowane życie wdowy (w porównaniu z wdowcem). Niektóre z atrybutów analizowanego podmiotu, na przykład „szczególna więź z siłami wyższymi”, „umiejętność czarowania”, powodują negatywną konotację pojęcia „ślub z wdową” oraz uwydatniają ważny aspekt leksemu wdowa — „anormalne zjawisko społeczne”. Ważnym elementem językowego obrazu wdowy/wdowca są nazwy pojęć „czyny owdowiałych osób”, wśród których wyraźnie dominują struktury leksykalne i mikroteksty określające: a) wyraźną radość z powodu zerwania ślubu z nielubianą osobą (co wskazuje na liczne wypadki zawierania przymusowych ślubów); b) działania mające na celu znalezienie nowego męża (w związku z ciężką fizyczną pracą w gospodarstwie). W ramach najbardziej rozpowszechnionego schematu pojęciowego „wdowa–matka” odnotowaliśmy najwięcej środków językowych wyrażających dominujące pojęcia „matka oddająca wszystko dzieciom” oraz „niewdzięczność dzieci”. Natomiast językowa realizacja pojęcia „działania wdowca” ma znacznie mniejszą skalę i najczęściej jest nominacją czynów mających/niemających na celu zawarcie ponownego małżeństwa.
4
Publication available in full text mode
Content available

Lifelong Catechesis as a Response to People's Life Needs

67%
Platovnjak I., Prijatelj E.
Studia Gdańskie
|
2022
|
vol. 51
124-136
PL
Chociaż Słoweński Plan Pastoralny (2012) jasno stwierdza, że katecheza jest dla każdego człowieka na każdym etapie życia i że powinna trwać przez całe życie, to jednak pomija wiele grup osób, takich jak rodzice z małymi dziećmi, osoby pogrążone w żałobie, wdowy, rozwiedzeni itp. Wielu z nich i innych czuje się niewysłuchanych i niemile widzianych w Kościele. W niniejszym artykule autorzy próbują odpowiedzieć na pytanie: co należy wziąć pod uwagę, aby katecheza przez całe życie odpowiadała potrzebom życiowym dorosłych i aby powyższe grupy osób nie były pomijane?  Najpierw autorzy podają kilka doświadczeń związanych z niewysłuchaniem i nieprzyjęciem przez różnych wiernych. Następnie ukazują postawy, jakie powinni mieć katecheci w katechezie całożyciowej, aby ci, którzy odbierają ich katechezę, otrzymali odpowiedzi na swoje najgłębsze potrzeby życiowe. Wreszcie pokazują, jak proponować katechezę całożyciową tym grupom ludzi, aby każdy z nich miał poczucie, że Bóg go odnalazł w jego konkretnej sytuacji przez katechetę, że Bóg go akceptuje przez katechetę i chce mu pomóc w szukaniu i znajdowaniu odpowiedzi na jego konkretne pragnienia, potrzeby i pytania, a także, że będzie mógł wzrastać w wierze w swojej konkretnej sytuacji. 
EN
Although the Slovenian Pastoral Plan (2012) makes it clear that catechesis is for every person in every stage of life and that it should be lifelong, it overlooks many groups of people, such as parents with young children, the grieving, the widowed, the divorced, etc. Many of these and others feel unheard and unwelcomed in the Church. In this article, the authors try to answer the question: what needs to be taken into account in order to ensure that lifelong catechesis responds to the life needs of adults and that the above groups of people are not overlooked?  First, the authors give some experiences of the unheard and unreceived nature of different believers. Then they show the attitudes that catechists should have in lifelong catechesis so that those who receive their catechesis will receive answers to their deepest needs in life. Finally, they show how to offer lifelong catechesis to these groups of people so that each one of them will feel that God has found him or her in his or her concrete situation through the catechist, that God accepts him or her through the catechist and wants to help him or her to seek and find the answer to his or her concrete wants, needs and questions, and that he or she will also be able to grow in faith in his or her concrete situation. 
5
Publication available in full text mode
Content available

The Basis of John Chrysostom’s Teaching on Widowhood

67%
Konieczko M., Uciecha A.
Vox Patrum
|
2022
|
vol. 83
67-86
PL
Artykuł przedstawia genezę nauczania Jana Chryzostoma na temat wdowieństwa. Autor analizuje w nim najważniejsze czynniki, które wpłynęły na kształt nauki Ojca Kościoła skierowanej do wdów. Pierwszym czynnikiem było jego osobiste doświadczenie, czyli relacje z matką oraz z wdowami, którymi się zajmował lub z którymi się przyjaźnił. Drugim był silny wpływ nauczania św. Pawła, szczególnie w Liście do Efezjan i w Pierwszym Liście do Koryntian. Ostatni czynnik był konsekwencją dokonanego przez Jana Chryzostoma rozróżnienia między egzystencjalnymi i esencjalnymi źródłami wdowieństwa. Źródła egzystencjalne, tj. głównie naśladowanie dziewictwa, są wynikiem spojrzenia Ojca Kościoła na antropologię, źródła esencjalne natomiast są zakorzenionew jedności boskich hipostaz i wynikają z poglądu Jana Chryzostoma na chrześcijańskie małżeństwo. Jego koncepcja dotycząca wdowieństwa przybiera spójną wertykalną strukturę, w której można dostrzec ślad wpływów filozofii i wykształcenia, jakie otrzymał.
EN
The paper presents the origins of John Chrysostom's teaching on widowhood. The author analyses the most important factors that contributed to the shaping of John’s teaching aimed at widows. The first factor was his personal experience, such as the relationship with his mother or with befriended widows. The second factor was being under a strong influence of St. Paul’s teachings, especially the Letter to the Ephesians and the First Letter to the Corinthians. The last factor was a consequence of John's distinction between the existential and essential sources of widowhood. The existential sources, i.e. mainly the imitation of virginity, are the result of John’s understanding of anthropology, while the essential sources are rooted in the unity of divine hypostases and arise from his view on Christian marriage. Chrysostom’s concept of widowhood takes on a concrete and vertical structure in which one can see a trace of the influence of philosophy and education which he received.
6

Sytuacja wdowy i rodziny po samobójczej śmierci ojca

67%
Mulawa E.
Roczniki Pedagogiczne
|
2016
|
vol. 8(44)
|
issue 1
47-62
PL
W artykule został poruszony problem samobójczej śmierci ojca i wiążące się z tym samotne rodzicielstwo matki. Celem rozważań jest przybliżenie problemów, jakie mogą pojawić się w rodzinie po tragedii samobójstwa. W Polsce w 2014 roku 5237 mężczyzn dokonało zamachu samobójczego zakończonego zgonem, co stanowi aż 1668 przypadków więcej niż w 2012 roku. Przytaczając dane statystyczne, możemy wnioskować o wzroście liczby samobójstw w Polsce w ostatnich dwóch latach. Konsekwencją podjęcia przez mężczyznę decyzji o samobójstwie jest zadanie cierpienia jego rodzinie. Samobójstwo staje się zaprzeczeniem istnienia. Ojciec, który decyduje się na akt samounicestwienia, często znajduje się w bardzo trudnej sytuacji życiowej. Zamach samobójczy zakończony zgonem rozpoczyna proces żałoby u bliskich. Wdowa i osierocone dzieci doświadczają nagłej, nieoczekiwanej śmierci bliskiej osoby. Pojawia się wtedy pytanie: Dlaczego to się stało? Przed rodziną staje zadanie rozwiązania osobistych więzi łączących bliskich ze zmarłym i próba zaakceptowania zaistniałej sytuacji. System rodzinny ulega zmianie, następuje modyfikacja podziału obowiązków i ról w rodzinie. Zmienia się sposób komunikacji w rodzinie, zmieniają się rytuały rodzinne. Na wdowę spada odpowiedzialność za zaspokojenie potrzeb dzieci, począwszy od opieki i wychowania, ale także za zapewnienie bytu materialnego. Kobiety nieaktywne zawodowo starają się podjąć pracę, aby zapewnić stabilność finansową, co również oddziałuje na zmiany w aktywności rodziny. Śmierć męża wiąże się z zerwaniem relacji małżeńskiej. Brak kontaktu z drugą osobą, brak relacji opartej na miłości może pogłębiać samotność kobiety. Staje przed nią decyzja o wyborze nowego partnera, która jest rozpatrywana w kategoriach dobra całej rodziny. U owdowiałej kobiety mogą wystąpić problemy zdrowotne, emocjonalne, a nawet izolowanie się od społeczeństwa. Samotne rodzicielstwo staje się wyzwaniem dla kobiety. Ważne jest udzielenie przez matkę wsparcia dzieciom. Zjawisko samobójstwa jest problemem społecznym w naszym kraju. Rodziny, po doświadczeniu takiej tragedii, potrzebują wsparcia, towarzyszenia w cierpieniu, w bólu po stracie.
EN
The article is taking the problem of suicide death of father and the consequent single parenthood. The aim of the discussion is to present the problems that may arise in the family after the tragedy of suicide. In Poland in 2014 5237 men committed suicide, which accounts for as much as 1668 cases more than in 2012. Quoting statistical data, we can infer about the increase in the number of suicides in Poland in the last two years. The consequence of a decision taken by a man about suicide, it becomes the task of the suffering of his family. Suicide becomes a denial of existence. The father who decides to act of self-destruction, is often located in very difficult circumstances. Fatal suicide begins the process of mourning at the close family. The widow and orphaned children experience a sudden, unexpected death of a loved one. The question then arises: Why did this happen? The family has to loosen the personal ties between them and the dead and try to accept the situation. Family system changes, followed by a new division of responsibilities and roles in the family. A change in the method of communication between family members, changes in family rituals. For the widow it is the responsibility to meet the needs of children, ranging from health and education, but also to provide material being. Women inactive try to work to ensure financial stability, which also affects the changes in the activity of a family. The death of her husband, then breaking the marriage relationship. No contact with another person, no relationship based on love can deepen woman's loneliness. It stands in front of her decision to choose a new partner, which is considered good for the whole family. At widowed women may experience health problems, emotional and isolation from society. Lone parenthood is a challenge for a woman. It becomes important to provide support to children by their mother. The phenomenon of suicide is a social problem in our country and family after experiencing such a tragedy needs support.
7
Publication available in full text mode
Content available

Wdowy w starożytności chrześcijańskiej i ich posługa w Kościele

67%
Degórski B.
Vox Patrum
|
2002
|
vol. 42
303-318
IT
L'articolo sviluppa un'indagine storico-teologica sulla figura e sulla ministeriailta della vedova nella Chiesa primitiva, anche sullo sfondo dell'attuale problema dogmatico-ecumenico del sacerdozio femminile. In particolare, sono stati presi in considerazione i seguenti temi: il ministero pastorale delle vedove nei secoli II e III, nella Siria Orientale, nelle Chiese monofisite, nella Chiesa bizantina, nella Chiesa in Egitto, nella Chiesa romana, della Gallia della Spagna.
8
Publication available in full text mode
Content available

Stereotyp językowy kobiety w przysłowiach francuskich i polskich

67%
Pelletier C.
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
|
1996
|
vol. 8
185–199
PL
Celem i przedmiotem rozprawy jest skonfrontowanie obrazu kobiety polskiej i francuskiej utrwalonych w przysłowiach. Są to obrazy-stereotypy, które mają charakter wyjątkowo silny i trwały, mimo że często traktuje się je żartobliwie. Przysłowia polskie i francuskie odnoszące się do kobiety skupiają się wokół następujących podstawowych haseł: kobieta/femme, żona/femme, dziewczyna/fille, panna/demoiselle, stara panna/vieille fille, wdowa/veuve. Autorka poprzez zestawienie najistotniejszych cech semantycznych oraz przekonań i symboli ukazuje podstawowe różnice i podobieństwa, jakie zachodzą w funkcjonowaniu pojęcia kobiety w języku polskim i francuskim. Podstawowe różnice dotyczą: (1) leksemów (w języku polskim jest ich siedem, zaś pole leksykalne we francuskim jest uboższe), (2) znaczeń konotacyjnych przypisanych do tych leksemów (cechy konotacyjne kobiety/femme tworzą zbiór bardzo bogaty i można go uporządkować według następujących kategorii: aspekt fizyczny, aspekt psychiczny, aspekt społeczny, aspekt seksualny).
EN
The aim and object of this paper is to confront the image of the Polish woman and the French woman as fossilized in proverbs. These are images-stereotypes that are particularly strong and persistent, despite the fact that they are oftentimes treated jokingly. Polish and French proverbs related to women concentrate on the following words: kobieta/ femme [woman], żona/ femme [wife], dziewczyna/ fille [girl], panna/ demoiselle [maiden/ young lady], stara panna/ vieille fille [spinster], wdowa/ veuve [widow]. Through a comparison of the most important semantic features, beliefs, and symbols, the author shows the most essential differences and similarities in the ways the notion of woman functions in Polish and French. The underlying differences concern: (1) lexemes (in the Polish language there are seven lexemes; the lexical field in French is much less complex), (2) connotational meanings ascribed to these lexemes (the connotational features of kobieta/ femme form a very rich set, which can be organized according to the following categories: ‘physical aspect’, ‘psychological aspect’, ‘social aspect’, and ‘sexual aspect’).
9
Publication available in full text mode
Content available

Cierpienie wdowy – językowy obraz cierpienia po stracie męża w poezji Haliny Poświatowskiej

67%
Antczak-Sokołowska J.
|
2014
|
vol. 9
|
issue 1
107-121
PL
Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytania, jakie zabiegi językowe zastosowała Halina Poświatowska w swej poezji, aby opowiedzieć o stracie męża czy o wdowieństwie, jak pojęcie cierpienia (w zawężonym aspekcie) realizuje się w jej twórczości. Analizie zostały poddane teksty poetyckie, dobrane według klucza biograficznego i tematycznego. Odwołano się w niej do szeroko rozumianej koncepcji językowego obrazu świata. W podsumowaniu wymieniono podstawowe sposoby językowej interpretacji doświadczenia cierpienia po stracie męża, jakimi są: metafora, specyficzne użycie schematów składniowych, odwoływanie się do szablonów językowych i potocznych wyobrażeń przeżyć wdowy, jak i wykorzystanie rozmaitych konotacji znaczeniowych kolorów.
EN
The article seeks to identify the linguistic means employed in Halina Poświatowska’s poetry in telling about the loss of her husband and of widowhood, and to investigate how the notion of suffering (in a narrower sense) is realized in her creation. Analized are poetic texts selected by the biographic and the topical keys. The analysis refers to a broadly understood idea of liguistic perception of the world. The article is recapitulated by the listing of essential linguistic ways to interprete suffering, such as metaphor, specific syntactic schema, reference to language patterns and to common conceptions of widow’s experience, as well as application of various connotations of colours.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.