Search results

1

Dyskretny urok rzymskiego wnętrza. O przestrzeniach mieszkalnych w Quidamie Cypriana Norwida

100%

Chlebowska E.

Studia Norwidiana

|

2008

|

vol. 26

69-97

EN

The action of Norwid's poem Quidam takes place in Rome in Emperor Hadrian's times. The topographic realia of the city, however, do not occupy much space in the text of the work. There are no descriptions of monumental elegant edifices, temples, town squares, or indeed of the way the Roman street looked like. The houses, in which the protagonists' life goes on, are the only exception in this respect; the author made them the background for the events taking place in the poem. The article is an attempt at reconstructing the actual look of Roman houses, in which a lot of scenes that are key ones in the course of the action of the poem take place: of the villas belonging to Artemidor and to Jason Mag, of Sophia's house and of Alexander's son's tenement flat. On the basis of analysis of fragments of Norwid's text that made for these reconstructions, also the specificity was determined of the descriptions of living interiors that consist of a fragmentary character and chariness of the description, privacy and subjective treatment of the scenes, and most of all of emphasizing the function of light in constructing the image of the presented world. In Quidam the author presents an exceptional abundance of observations about light, and the meaning of the motif of light and shadow in the poem exceeds the composition significance discussed in the article and heads for evaluating-symbolic functions. The choice and arrangement of elements that make up the poetic images of interiors in the poem is conditioned, on the one hand by the narration strategy accepted by the author, where the perspective of narrator-witness dominates, and on the other by the specificity of a two-pole relation: man - interior. Both issues are given independent paragraphs in the article, an to conclude the considerations of living spaces attention is paid to the feature that is a peculiar distinctive one for the way the world is presented on the pages of Quidam. What is meant here is a clear turn to the peripheral sphere, additionally reinforced by raising the rank of the role that the fragment plays, which makes Norwid's poem appear to the reader as marked with the mystery of the interior, the person, the city.

2

Gabriel Marcel i etyka heterocentryczna

99%

Węcławski M.

Roczniki Filozoficzne

|

2021

|

vol. 69

|

issue 2

285-303

EN

The article presents ethical dimension of Gabriel Marcel’s philosophical thought. Concerning several categories that it contains (including trial, betrayal, community, sacrifice, presence, availability, intersubjectivity, love) it is described as heterocentric. This term, taken from the very writings of Marcel, is here applicated in order to distinguish it from the terms already well-established in the literature (yet related mainly to later ideas), such as “philosophy of the other” or “identity-difference dialectics”; in general, it points to an attitude towards the other, which, however, leads to internal self-recovery. There is a task in front of a man on the road: to answer a call coming from both the inside and the outside; ultimately the aim is to anchor one’s own existence in the depth of reality which exceeds it. It is also shown that Marcel's ethics does not evade ontology, and that the answer to the question of how to live is inextricably linked with the reflection over being.

PL

Artykuł przedstawia etyczny wymiar refleksji filozoficznej Gabriela Marcela. Na tle szeregu obecnych w niej kategorii (m.in. próba, zdrada, wspólnota, ofiara, obecność, rozporządzalność, intersubiektywność, miłość) zostaje ona określona mianem heterocentrycznej. Pojęcie to, zaczerpnięte z pism samego Marcela, znajduje tu zastosowanie w celu odróżnienia od ugruntowanych już w literaturze przedmiotu, ale dotyczących zwłaszcza koncepcji późniejszych, nazw w rodzaju „filozofia innego” czy „dialektyka tożsamości i różnicy”; w ogólności dotyczy postawy zwrócenia się ku temu, co inne, które zarazem prowadzi do wewnętrznego samoodzyskania. Przed znajdującym się w drodze człowiekiem stoi zadanie odpowiedzi na wezwanie płynące zarówno z jego wnętrza, jak i z czegoś poza; ostatecznie jego celem staje się, by umocować własne istnienie w głębi rzeczywistości, która je przekracza. Wskazane przy tym zostaje, że etyka Marcela nie unika ontologii, a odpowiedź na pytanie o to, jak żyć, jest nierozerwalnie złączona z refleksją nad byciem.

3

Il substrato „mistico” della spiritualità attiva di Don Bosco

80%

Giraudo A.

Seminare. Poszukiwania naukowe

|

2015

|

vol. 36

|

issue 1

47-66

PL

Ksiądz Bosko jest uważany za nowoczesnego świętego, za wzór nowego typu kapłana-wychowawcy. Jego posłannictwo jest całkowicie społeczne, ponieważ był człowiekiem czynu, uważnym na potrzeby, jakie niesie życie. Jednakże ta cudowna działalność wypływała z miłości Bożej, która w nim płonęła, była wylaniem duchowego światła, które czerpał z obecności Bożej w swojej duszy. Dlatego Ksiądz Bosko nie uważał nigdy działania za zagrożenie dla życia duchowego: kiedy człowiek odpowiada na wołanie Pana poprzez całkowity dar z siebie, codzienna praca staje się modlitwą. Jego pracowitość brała początek ze spojrzenia z wiarą na ludzką historię, z głębokiego zrozumienia tajemnicy Odkupienia i z żywej świadomości misji powierzonej przez Boga kapłanom. Ta perspektywa pozwoliła mu utrzymać równowagę między niestrudzonym działaniem apostolskim, a wewnętrznym skupieniem. Miłość do Boga ożywiała jego gorliwość duszpasterską i dawała mu ten szczególny dar duchowej mądrości, który pozwolił mu wychowywać młodzież do życia Bożego w łasce i miłości. Potrafił sprawić, że w młodych rodziło się pragnienie świętości chrześcijańskiej, potrafił doprowadzić ich do komunii miłości z Bogiem i do wysokiego poziomu doskonałości cnót. Napięcie mistyczne stojące u podstaw jego duchowości nie oddalało go jednak od wymagań codzienności i od relacji międzyludzkich. Wzorując się na św. Franciszku Salezym, nalegał na dokładne i motywowane miłością wypełnianie obowiązków swojego stanu, na ascezę polegającą na pogodnym dostosowaniu się do rzeczywistości każdego dnia i na doniosłość apostolatu wśród kolegów. Jednocześnie potrafił nauczyć młodzież modlitwy „prostego zjednoczenia” i posłuszeństwa poruszeniom łaski, pokazując młodym, jak przełożyć je na życie bogate w cnoty i w dobre uczynki.

EN

Don Bosco has been classified as a modern saint, a model for a new type of priest-educator. His mission had an entirely social character, because he was a practical man, attentive to the needs of everyday life. Yet, his prodigious activity was coming out of the love of God, burning in him, and it was an effusion of spiritual light that he derived from God’s presence in his soul. That is why, Don Bosco never considered any activity as a threat to spiritual life: when one answers the call of the Lord with a total sacrifice of himself, everyday work becomes a prayer. Don Bosco’s industriousness originated in his perception of human history through the prism of the faith, in deep understanding of the mystery of the Redemption and in full awareness of the mission entrusted by God to priests. This perspective allowed him to maintain a balance between tireless apostolic activity and inner concentration. The love of God fuelled his pastoral zeal and gave him this particular gift of spiritual wisdom, that allowed him to educate the youth towards the life of grace and charity. He was able to inspire a desire for sanctity in the youth, to bring them into communion with the love of God and towards a high level of virtuous perfection. The mystic tension underlying his spirituality did not alienate him from the challenges of everyday life or relations with other people. Inspired by St. Francis de Sales, Don Bosco insisted on accurate and willing fulfillment of one’s duties according to one’s social role, on asceticism revealing itself in joyful adaptation to the reality of everyday life and on the understanding of the importance of the apostolate among one’s peers. At the same time, he taught the young a prayer of “simple union” and obedience to divine inspirations, showing them how to translate these into a life of virtue and good works.

4

„Serca świętych zwrócone ku prawu Bożemu”. Biblijno-filozoficzne podstawy wykładni prawa Bożego w nauce św. Tomasza z Akwinu

80%

Biegaj P.

Rocznik Tomistyczny

|

2016

|

vol. 5

219-234

EN

The purpose of our philosophical research is determination the starting point for attempts to understand the essence of God’s law and its relevance to the human way of life. We use for this purpose an analysis of selected writings of St. Thomas Aquinas. We present own selected aspects that constitute a philosophical interpretation of the law of God. We recognize the meaning and the significance, also the heart and the inside, as the primary concepts in the context of the essence of God’s law. We notice this primordiality in metaphisical aspect. We notions of cause, purpose and movement. Meaning is related to the appropriateness of existence and eternal regularity and order. It is rational order, the Logos. As a result, a person can read the meaning of one’s life and give it your decisions. The meaning as a source of law of God is entered in the human interior. This interior is a human heart. We understand it as the inner reality of human, especially in the intellectual and moral context. The biblical significance of the heart is associated primarily with concealment. What is unseen, involves what externalized, movement and action. Heart in the philosophy of St. Thomas Aquinas is the mind. We discuss the mutual relationship of mind, will and heart. We analyze the differences between the mind, understanding and intellect, which occur in the philosophy of Aquinas. Their common feature is rationality. The heart is what is reasonable. Rational aspect is the original. The will is also rational. Human finds the truth and the law of God not only in the external reality, but primarily in his interior.

5

Światło słoneczne a atmosfera w bazylice Miłości Miłosiernej w Collevalenzy

80%

Stec B.

Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula

|

2018

|

issue 61(4) Architektura

49-60

PL

Tematem artykułu jest zależność między światłem słonecznym a atmosferą architektury w bazylice Miłości Miłosiernej w Collevalenzy, w Umbrii. Przedstawiono zarys historii Sanktuarium i jego bazyliki, wzniesionej w latach 1963-1967 według projektu Julio Garcia Lafuentego na zlecenie Siostry Madre Speranzy, założycielki Dzieła Miłości Miłosiernej i kompleksu, związanego z odkryciem źródeł o uzdrawiających właściwościach. Zauważono, że projekt bazyliki architekt oparł na idei światła słonecznego – starannie obmyślonych sposobach jego wprowadzania do konkretnych części wnętrza. Metodę badania oparto na analizie projektu, tekstów o Sanktuarium oraz osobistego doświadczenia percepcyjnego autorki. Sprecyzowano przyjęte znaczenie atmosfery architektury. Poddano badaniu relację architektury i światła we wnętrzu kościoła górnego bazyliki w aspekcie jej rezultatu – eksponowania właściwości fizycznych architektury i astrofizycznej natury światła słonecznego. Analiza potwierdziła ścisły związek światła i atmosfery w kościele w Collevalenzy. We wnioskach zauważono, że światło słoneczne może być formotwórczym czynnikiem architektury związanym nie tylko z jej materiałami, ale też z bryłą, kształtem, strukturą, przestrzenią. Jest ono skutecznym środkiem budowania atmosfery sacrum. Rozeznanie architektonicznych sposobów operowania światłem słonecznym we wnętrzu zwiększa szansę na kreowanie za pomocą światła oczekiwanej atmosfery wnętrza.

EN

The article presents the relationship between sunlight and the atmosphere of architecture in the basilica of Merciful Love in Collevalenza in Umbria. It outlines the history of the Sanctuary and its basilica, erected in 1963-1967, designed by Julio Garcia Lafuenty at the request of Sister Madre Speranza, founder of the Opus of Merciful Love and the complex associated with the discovery of sources with healing properties. It was noted that the architect based his project on the idea of sunlight: carefully thought ways of its introduction to specific parts of interior. The method of research was based on the analysis of the project, texts about the Sanctuary and of the personal perceptive experience of the author of this article. The term of atmosphere of architecture used in the research, has been clarified. The relation between architecture and light in the interior of the church of the upper basilica was examined in the aspect of its result: the exposure of the physical properties of architecture and the astrophysical nature of sunlight. The analysis confirmed the close dependence between the light and atmosphere in the church in Collevalenza. In the conclusions, it was noted that sunlight can be a formcreating factor of architecture, related not only to its materials, but also to the shape, structure, space. It is an effective way to achieve the sacred atmosphere in this church. Recognition of the architectural methods of operating with sunlight within an interior increases the chance to create with the expected atmosphere of interior using sunlight.

6

“Il cuore spezzato”. La figura di Davide nell’analisi narrativa di 2 Sam 18:19-19:9

80%

Stachera D.

|

2022

|

vol. 31

|

issue 4

87-110

EN

In the story of King David’s kingdom, the author of the Second Book of Samuel describes not only historical facts, but by means of various narrative and stylistic devices, allows the reader to enter the world of the personalities, interrelationships and inner experiences of the various characters. The narrative of 2Sam 18:19-19:9 is distinguished by dynamic shifts in perspective and action, long moments of complication, the use of different characters and irony to make the characteristics of the protagonist visible. Consequently, the story of David, who learns of the death of his son Absalom, is the story of a man facing an internal conflict concerning the roles assigned to him by life – father and king. This conflict breaks the heart of the legendary King David, which at the same time makes his character, caught up in conflicting emotions, closer to the ordinary reader.

PL

Autor Drugiej Księgi Samuela w historii o królestwie króla Dawida opisuje nie tylko historyczne fakty, ale za pomocą różnych zabiegów narracyjnych i stylistycznych pozwala czytelnikowi wejść w świat osobowości, wzajemnych relacji i wewnętrznych przeżyć różnych postaci. Narracja 2 Sam 18:19-19:9 wyróżnia się dynamicznymi zmianami perspektyw i akcji, długimi momentami komplikacji, wykorzystaniem różnych postaci i ironii do uwidocznienia cech bohatera. W konsekwencji, opowiadanie o Dawidzie, który dowiaduje się o śmierci swojego syna Absaloma, jest opowiadaniem o człowieku stojącym w obliczu wewnętrznego konfliktu dotyczącego ról, zadanych mu przez życie – ojca i króla. Ten konflikt łamie serce legendarnego króla Dawida, co jednocześnie sprawia, że jego postać uwikłana sprzecznymi emocjami, staje się bliższa zwykłemu czytelnikowi.

IT

L’autore del Secondo libro di Samuele nel racconto del regno del re Davide non si limita a descrivere i fatti storici ma, attraverso vari espedienti narrativi e stilistici, permette al lettore di entrare nel mondo dei personaggi, delle loro interazioni, della loro interiorità. La narrazione di 2Sam 18:19-19:9 si distingue per i cambi dinamici di prospettiva e di azione, i lunghi momenti di complicazione, l’uso di diversi personaggi e l’ironia per rendere visibili le caratteristiche del protagonista. Di conseguenza, la storia di Davide che viene a sapere della morte di suo figlio Assalonne, è la storia di un uomo che affronta un conflitto interiore riguardo ai ruoli che la vita gli ha attribuito – padre e re. Questo conflitto spezza il cuore del leggendario re Davide, e allo stesso tempo rende il suo personaggio, preso da emozioni contrastanti, più vicino al lettore comune.

7

Nowa humanistyka służebna

80%

Pertek G.

Przestrzenie Teorii

|

2023

|

issue 40

297-320

EN

The paper is devoted to the theoretical foundation of the new humanities that have been recently developing in Poland. They result mainly from the need to surpass the theoretical and methodological horizon that was outlined by modern theory, especially by structuralism. The author argues that the more the new humanities attempt to revoke the modern theory, the more they are faithful to its premises. By analyzing the latest works of Ryszard Nycz, one of the main founders of the theoretical bases of the new humanities in Poland, the author shows i.a. how the main concepts of the main theory (in this case – mainly the concept of sounding out) work at its behalf.

8

Prepozycje. Metafizyka „bliskości”

51%

Pertek G.

Forum Poetyki

|

2018

|

issue 11-12

150-163

EN

This article offers a polemical response to Patryk Szaj’s text, titled Tracking the (Traces of) Sense: Text and Reading in Modern Hermeneutics. In his article, Szaj demonstrates how the category of “closeness” he uses to define the ontology of reading practiced in modern hermeneutics is metaphysically charged. The specific conception of deconstruction we encounter in Szaj’s analysis frames it as an inversion of modern hermeneutics, which not only implies that “closeness” privileges the interior (at the expense of the exterior) and the signifiant (at the expense of the signifié). It also implies that the “trace” is an inversion of “meaning.” We might say that their result is merely the text.

PL

Artykuł jest głosem polemicznym wobec tekstu Patryka Szaja zatytułowanego Śledzenie (śladów) sensu. Tekst i lektura w hermeneutyce ponowoczesnej, w którym autor pokazuje, że zaproponowana przez Szaja kategoria „bliskości”, określająca ontologię lektury uprawianej przez hermeneutykę ponowoczesną, jest metafizycznie obciążona. Obecne w interpretacji Szaja specyficzne rozumienie dekonstrukcji jako odwrotności hermeneutyki nowoczesnej powoduje, że „bliskość” nie tylko uprzywilejowuje wnętrze (kosztem zewnętrza), signifiant (kosztem signifié), ale też ze „śladu” czyni odwrotność „sensu”. Ich wypadkową, można rzec, jest dopiero tekst.

Refine search results

1 Forum Poetyki

1 Przestrzenie Teorii

1 Rocznik Tomistyczny

1 Roczniki Filozoficzne

1 Seminare. Poszukiwania naukowe

1 Studia Norwidiana

1 Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula

1 Łódzkie Studia Teologiczne

2 Pertek G.

1 Biegaj P.

1 Chlebowska E.

1 Giraudo A.

1 Stachera D.

1 Stec B.

1 Węcławski M.

1 2023

1 2022

1 2021

1 2020

2 2018

1 2016

1 2015