Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  wolność pracy
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The paper deals with a controversial issue of the admissibility of evaluation, additional stipulations of contracts signed by parties to an employment relationship, which forbid undertaking additional employment. The main aim of the work is to prove that parties to an employment relationship are allowed to establish a conventional limitation or prohibition of undertaking additional employment. What is more, concluding this agreement is a display of employee loyalty. The author emphasizes that prohibition of undertaking the additional employment is valid when it protects employer equitable business matter and the employee receives equivalent payment.
PL
Podjęta w artykule tematyka dotyczy kontrowersyjnego zagadnienia dopuszczalności zawierania przez strony umowy o pracę dodatkowej umowy o zakazie podejmowania dodatkowego zatrudnienia. Celem pracy jest w szczególności wykazanie, że umowy takie są dopuszczalne oraz że stanowią przejaw lojalności pracownika względem pracodawcy. Autorka podkreśla jednocześnie, że umowa taka jest dopuszczalna jedynie wtedy, gdy chroni uzasadniony interes pracodawcy oraz gdy pracownik otrzymuje wynagrodzenie ekwiwalentne do wykonanej pracy i potencjalnie utraconego zarobku.
EN
The paper answers the question whether the obligation to refrain from competitive activity arises as a result of a non-competition agreement in the course of the employment relationship, or whether it also, to some extent, stems from the special duty of loyalty being in force in the employment relationship. In addition, it evaluates the possibility of the employer terminating the employment relationship with an employee who, while not having a non-competition agreement during the employment relationship, undertook such activity.The duty of loyalty is realized in two different relations. Firstly, it is realized in the workplace community and secondly, individually in the employee – employer relationship. The obligation to refrain from competitive activity by an employee who has not signed non-competition agreements cannot be inferred from the general duty of loyalty inherent in the relationship between the parties to the employment relationship. An agreement which will determine its extent is required in order to form such an obligation. Only if a non-competition agreement is concluded, the employer may rely on the employee’s obligation to refrain from competitive activity and draw the consequences in the form of dismissal under the procedure of Article 52 of the Labour Code. Each case, however, should be assessed individually because starting a competitive activity may also lead to the breaking of another employee obligation in a manner that can be classified as culpable and a serious violation of basic employee duties.
PL
Tekst jest poświęcony odpowiedzi na pytanie, czy obowiązek powstrzymania się od działalności konkurencyjnej powstaje w wyniku zawarcia umowy o zakazie konkurencji w trakcie trwania stosunku pracy czy w pewnym zakresie również z obowiązywania w stosunku pracy szczególnego obowiązku lojalności, a także ocenie możliwości rozwiązania stosunku pracy przez pracodawcę z pracownikiem, który nie mając umowy o zakazie konkurencji, w trakcie trwania stosunku pracy podjął taką działalność.Obowiązek lojalności realizuje się w dwóch różnych relacjach: we wspólnocie zakładu pracy oraz indywidualnie w relacji pracownik – pracodawca. Powinność powstrzymania się od działalności konkurencyjnej przez pracownika, który nie ma zawartej umowy o zakazie konkurencji, nie może wynikać z ogólnego obowiązku lojalności wpisanego w relacje pomiędzy stronami stosunku pracy, ponieważ do jego powstania potrzebna jest umowa, która określa zakres tego obowiązku. Tylko w razie zawarcia umowy o zakazie konkurencji pracodawca może powołać się na obowiązek powstrzymania się przez pracownika od działalności konkurencyjnej i wyciągać z tego powodu wobec pracownika konsekwencje w postaci zwolnienia go w trybie art. 52 k.p. Każdy przypadek należy jednak oceniać indywidualnie, ponieważ w wyniku podjęcia działalności konkurencyjnej może jednocześnie dojść do złamania innego obowiązku pracowniczego w sposób, który można zakwalifikować jako zawinione i ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych.
EN
This article is an analysis of labour idea in the Marxist vision of a communist society as well as in the pre- and the post-revolutionary (1917) bolshevist thought. It attempts to answer the question, whether the theory and practice of the soviet country in the field of understanding labour and its value was or was not the contradiction to the Marxist vision of labour in a communist society.
PL
Artykuł poświęcony jest analizie koncepcji pracy w marksowskiej wizji społeczeństwa komunistycznego oraz w przed i porewolucyjnej (1917) myśli bolszewickiej. Podjęto w nim próbę odpowiedzi na pytanie, czy teoria i praktyka państwa radzieckiego w płaszczyźnie rozumienia pracy i jej wartości była, czy też nie była, zaprzeczeniem marksowskiej wizji pracy w społeczeństwie komunistycznym.
EN
According to the article 65.1 of polish Constitution, everyone shall have the freedom to choose and to pursue his occupation and to choose his place of work. The impact of the freedom of work on the freedom of contract is still a subject of doctrinal discussion. In the presented text, the authors try to decide whether the principle of freedom of work can be considered a restriction of the freedom of contracts. This dogmatic issue has been subject to a systemic analysis. The authors assume that from the perspective of private-law relations, the freedom of work should be understood as an element of the objective, preferred order of socio-economic values (principles of community coexistence). The presented thesis is explained on the example of a contractual penalty securing a contractual restriction on the freedom of work.
PL
Zgodnie z art. 65 ust. 1 Konstytucji RP każdemu zapewnia się wolność wyboru i wykonywania zawodu oraz wyboru miejsca pracy. Wpływ wyrażonej we wskazanym przepisie wolności pracy na swobodę kształtowania umownych stosunków pracy jest wciąż otwartym polem do dyskusji prawniczej. W prezentowanym tekście autorzy zmierzają do rozstrzygnięcia, czy zasada wolności pracy może zostać uznana za przesłankę ograniczającą swobodę kontraktowania. Zagadnienie to, mające charakter dogmatyczny, poddane zostało analizie systemowej. Autorzy przyjmują, że z perspektywy stosunków prywatnoprawnych wolność pracy należy ujmować jako element obiektywnego, preferowanego porządku wartości społeczno-gospodarczych (zasad współżycia społecznego). Aplikacyjne znaczenie sformułowanej tezy wyjaśniono na przykładzie zastrzeżenia kary umownej zabezpieczającej wykonanie obowiązków umownych ograniczających wolność pracy.
EN
Undertaking additional employment occurs in many countries regardless of the binding socioeconomic system. However, despite the paramount freedom to work rule there still remain legal constraints to undertaking additional employment in many democratic countries. With regard to Poland, even after removing the requirement to gain consent for additional employment from the labour code, constraints still exist in many labour regulations within the polish legal system. While there are no statutory limitations with regard to “other” employees, which is the result of labour law liberalization, it is controversial whether there still exists a possibility of establishing a conventional limitation, or prohibition, of undertaking additional employment. This paper presents pivotal problems and changes in law regulations concerning additional employment made after the change of the socio-economic system in Poland after 1989.
PL
Podejmowanie dodatkowego zatrudnienia występuje w różnych krajach niezależnie od obowiązującego systemu społeczno-gospodarczego. W krajach demokratycznych, pomimo nadrzędnej zasady wolności pracy, funkcjonują również prawne ograniczenia podejmowania dodatkowego zatrudnienia.W polskim porządku prawnym, po usunięciu z Kodeksu pracy obowiązku uzyskiwania zgody na podejmowanie dodatkowego zatrudnienia, ograniczenia występują nadal w licznych pragmatykach służbowych. W stosunku do pozostałych pracowników brak jest ustawowych ograniczeń podejmowania dodatkowego zatrudnienia, co jest wynikiem liberalizacji prawa pracy. Spornym pozostaje jednak możliwość ustanowienia umownego ograniczenia (zakazu) podejmowania dodatkowego zatrudnienia. Niniejsze opracowanie przedstawia zasadnicze problemy i zmiany regulacji prawnej dodatkowego zatrudnienia dokonane po zmianie systemu społeczno-gospodarczego w Polsce po 1989 r.
EN
This article is an analysis of labour idea in prerogative state in the socialist version. It attempts to answer the question, whether the theory and practice of the soviet country and other real socialist countries in the field of understanding labour and its value was or was not the contradiction to the Marxist vision of labour in a communist society.
PL
Artykuł poświęcony jest analizie koncepcji pracy w państwie prerogatywnym w wersji socjalistycznej. Podjęto w nim próbę odpowiedzi na pytanie, czy teoria i praktyka państwa radzieckiego i innych państw realnego socjalizmu w płaszczyźnie rozumienia pracy i jej wartości była, czy też nie była, zaprzeczeniem marksowskiej wizji pracy w społeczeństwie komunistycznym.
EN
Most economists are of the opinion that work, or the ability to work, is a commodity, while remuneration for work is the price of this commodity, shaped through the law of supply and demand. They point out, however, that the job market is strongly rationed.The commodity view of paid work (capability to work) is shared by rather few specialists in labour law. They opine that the job contract is effectively a purchase-sale agreement of the labour force for the sum of the remuneration. In regarding work as a commodity, they underscore the peculiar nature of the commodity, resulting from the inalienable bond between work itself and the person who performs it. The bond must be protected, mainly through appropriately liberalised labour law.Along with most specialists in labour law, the author is against the commodity view of work as being in discord with the dignity of persons, for whom work is not only the most appropriate way of securing survival but the source of the development of human nature. People engage in work with all their personalities, not only with the mere ability to perform it. Because of the right to live and the obligation to protect it, public authorities should grant everyone the right to earn their own living, and in the cases of shortage of work, they should grant material help to the worker and his or her family.
PL
Przeważająca większość ekonomistów uważa, że praca, czy też zdolność do pracy, jest towarem, a wynagrodzenie za pracę (płaca) – ceną tego towaru, którą, co do zasady, kształtuje rynkowe prawo popytu i podaży. Zwracają oni jednak uwagę, że „rynek pracy” jest silnie reglamentowany.Pogląd o towarowym charakterze pracy (zdolności do pracy) zarobkowej podzielają niektórzy, nieliczni raczej, przedstawiciele nauki prawa pracy. Według nich, umowa o pracę jest w istocie umową kupna – sprzedaży siły roboczej za cenę w postaci wynagrodzenia. Uznając pracę za towar, podkreślają oni jednak specyficzny charakter owego towaru, mianowicie nierozerwalny związek pracy z osobą pracownika, implikujący konieczność jego ochrony, głównie przy pomocy prawa pracy, ale odpowiednio zliberalizowanego.Autorka, tak jak większość specjalistów prawa pracy, opowiada się przeciwko towarowej koncepcji pracy. Jest ona bowiem niezgodna z osobową godnością człowieka, dla którego praca jest nie tylko najwłaściwszym sposobem zdobywania środków utrzymania, ale także źródłem rozwoju jego człowieczeństwa. Człowiek angażuje w pracę całą swoją osobę, a nie tylko zdolność do pracy. Ze względu na prawo do życia i obowiązek jego podtrzymywania, władze publiczne powinny zapewnić każdemu możliwość zarobkowania własną pracą, a w przypadku jej braku – świadczenia majątkowe na utrzymanie pracownika i jego rodziny.
EN
Employment of an academic teacher at a basic and additional working place in one of the essential normative constructions regulated under the higher education act. Control of additional employment of academic teachers is one of exceptions from the constitutional principle of the freedom of work. This mechanism in the employment relationship of academic teachers is justified first of all by the role and tasks of the higher education system in the activities of the state. Additionally there should also be mentioned the protection of interests of an employer and the specific character of hiring academic teachers. Such criteria should also be used by a vice-chancellor when giving his/her consent to their employment at an additional working place.
PL
Zatrudnienie nauczyciela akademickiego w podstawowym i dodatkowym miejscu pracy to jedna z zasadniczych konstrukcji normatywnych, uregulowanych w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Reglamentacja dodatkowego zatrudnienia nauczyciela akademickiego stanowi jeden z wyjątków od konstytucyjnej zasady wolności pracy. Uzasadnieniem dla obecności tego mechanizmu w stosunku pracy nauczyciela akademickiego jest przede wszystkim rola i zadania sytemu szkolnictwa wyższego i nauki w działalności państwa. Uzupełniająco należy tu także wskazać ochronę interesów pracodawcy oraz specyficzny charakter zatrudnienia nauczyciela akademickiego. Takimi kryteriami powinien kierować się także rektor udzielający zgody na zatrudnienie w dodatkowym miejscu pracy.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.