Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 146

first rewind previous Page / 8 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  wolność sumienia i wyznania
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 8 next fast forward last
Ius Matrimoniale
|
2023
|
vol. 34
|
issue 2
79-103
EN
The article analyzes the issue of circumstances that result in the violation or limitation of freedom of conscience or religion in the individual aspect. The author of the study wants to achieve the relevant research goals by analyzing the general as- sumptions of the General Decree of the Polish Episcopate of 2020. Within the scope of the study, the area of violations of the freedom of conscience by the spouse in the con- text of a mixed marriage (issues of changing religion, hindering religious practices) was discussed. As part of the individual protection of the freedom of conscience and religion, canonical processes, in particular – matrimonial processes, were also discussed. Especially that the issue of conscience and religion is taken into account ex officio in the course of the matrimonial process.
PL
W artykule podjęto analizę problematyki okoliczności skutkujących narusze- niem lub ograniczeniem wolności sumienia lub wyznania w aspekcie indywidualnym. Autorowi opracowania zależy na osiągnięciu postawionych celów badawczych poprzez analizę ogólnych założeń Dekretu Generalnego Episkopatu Polski z roku 2020. W ramach opracowania wzięto pod uwagę obszar naruszeń wolności sumienia przez małżonka w kontekście małżeństwa mieszanego (kwestie zmiany wyznania, utrudniania praktyk religijnych). W ramach indywidualnej ochrony wolności sumienia i wyznania analizo- wano także procesy kanoniczne, w szczególności – procesy małżeńskie. Tym bardziej, że kwestia sumienia i wyznania jest brana pod uwagę z urzędu w toku procesu małżeńskiego.
PL
Prawo do wolności sumienia i wyznania z istoty rzeczy podlega prawnej ochronie głównie na kanwie prawa karnego. Ochrona ta znajduje odzwierciedlenie przede wszystkim w Kodeksie karnym z 6 sierpnia 1997 r. W celu lepszego zrozumienia kierunków transformacji związanej z prawnokarną ochroną wolności religijnej w Polsce zagadnienie to przedstawione zostanie w zestawieniu z analizą analogicznych unormowań prawnych zarówno okresu Polski Ludowej, jak i czasów II Rzeczypospolitej, zwłaszcza że obecnie polskie prawodawstwo nawiązuje do tradycji okresu międzywojennego. Analizie poddane zostały przepisy Kodeksu karnego z 15 lipca 1932 r., Dekretu Rady Ministrów z 5 sierpnia 1949 r. o ochronie wolności sumienia i wyznania, Kodeksu karnego z 19 kwietnia 1969 r. oraz aktualnie obowiązującego Kodeksu karnego z 6 sierpnia 1997 r.
PL
Artykuł podejmuje problem napięcia między wolnością religijną w jej wymiarze pozytywnym i negatywnym, na przykładzie orzeczenia Niemieckiego Federalnego Trybunału Konstytucyjnego z 16 maja 1995 roku, w sprawie umieszczania krzyży w szkołach publicznych. W pierwszej części artykułu analizie poddane zostały unormowania Konstytucji RFN z 1949 roku w zakresie gwarancji wolności religijnej, jako podstawa, do której odwołuje się wskazane orzeczenie. W drugiej zaś części przeanalizowano wskazane orzeczenie, z uwzględnieniem zdań odrębnych.
PL
Wolność religijną, jako jedno z fundamentalnych praw człowieka, chronionych Konwencją Europejską, gwarantuje jej art. 9. Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu, w swojej działalności orzeczniczej, daje wyraz przekonaniu, iż wolność ta jest, w rozumieniu Konwencji, jedną z podstaw demokratycznego społeczeństwa, ważną dla ochrony tożsamości wierzących i sposobu patrzenia przez nich na życie. Jednocześnie podkreśla się, iż artykuł 9 Konwencji ma równie duże znaczenie dla ateistów, agnostyków, sceptyków oraz osób religijnie obojętnych.
Rocznik Teologiczny
|
2014
|
vol. 56
|
issue 1
181-198
PL
Artykuł omawia konstytucyjne i ustawowe regulacje dotyczące wolności sumienia i wyznania funkcjonariuszy publicznych. Przytoczona jest treść instytucji wolności sumienia i wyznania oraz definicja funkcjonariusza publicznego, a następnie praktyka orzecznicza, która wydaje się niewystarczająca wobec obecnych wyzwań, w szczególności na tle innych krajów europejskich.
EN
The article discusses the constitutional and statutory regulations on freedom of conscience and religion of public officials. Quoted is the meaning of freedom of conscience and religion and a definition of a public official, and practice of adjudication, which seems to be insufficient facing current challenges, particularly in comparison to other European countries.
PL
Podmiotami uprawnionymi do korzystania z wolności myśli, sumienia i religii są ludzie występujący i działający indywidualnie lub zbiorowo. Prawo to przysługuje każdemu człowiekowi z samego faktu bycia osobą, której przyrodzonym atrybutem jest godność osoby ludzkiej. Z niej właśnie wolność ta wypływa. Jest ona sferą działania ludzkiego, która nie powinna być reglamentowana przez państwo. Błędnym jest uzależnianie posiadania jej od obywatelstwa, miejsca zamieszkania, czy jakiejkolwiek innej przesłanki. Żaden ustawodawca nie jest w stanie jej stworzyć, ponieważ jej jedynym dysponentem jest tylko człowiek.
PL
Współczesny system ochrony praw człowieka na kontynencie amerykańskim rozwinął się pod znaczącym wpływem doświadczeń europejskich, zwłaszcza gdy chodzi o przyjęcie aktu skutecznego prawnie wobec państw stron, tj. konwencji regionalnej, oraz ukształtowanie Komisji Praw Człowieka i Trybunału Międzynarodowego. Podobnie jak Europejska (art. 9), również Amerykańska Konwencja zawiera zapisy o prawie do wolności sumienia i religii (art. 12).
12
Content available remote

Prawna ochrona uczuć religijnych w Polsce

88%
PL
Uprawnione wydaje się być twierdzenie, że zagadnienia dotyczące prawnej ochrony uczuć religijnych traktowane są na różnych płaszczyznach jako drugorzędne. Stwierdzenie to dotyczy nie tylko doktryny prawa, ale także, a może przede wszystkim, wymiaru sprawiedliwości. Do rzadkości należy np. skazanie kogoś za popełnienie jednego z przestępstw wymienionych w rozdziale XXIV k.k. noszącym tytuł „Przestępstwa przeciwko wolności sumienia i wyznania”. Najczęściej dochodzi do umorzenia śledztwa wobec braku znamion czynu zabronionego. Również możliwości ochrony uczuć religijnych, jakie stwarza prawo cywilne, nie są w pełni wykorzystywane
13
Content available remote

Konstytucyjna ochrona życia w Polsce

88%
PL
Po październiku 1956 r. odżyły nadzieje na normalne funkcjonowanie szkolnictwa kościelnego. W latach 1957-58 reaktywowano w Polsce ponad 30 niższych seminariów duchownych. Ówczesne władze traktowały nowo powstałe seminaria jako szkoły wewnątrzkościelne, deklarując całkowitą wolność Kościoła do ich prowadzenia. Zdecydowanie jednak odmawiano nadawania uprawnień szkół państwowych, godząc się jedynie w kilku przypadkach na organizowanie na ich terenie państwowego eksternistycznego egzaminu maturalnego. Od 1959 r. – w sposób jeszcze bardziej systematyczny i bezwzględny niż to miało miejsce w okresie stalinowskim – rozpoczęto proces ograniczania działalności Kościoła w dziedzinie oświaty i wychowania, także w zakresie prowadzenia przez instytucje kościelne niższych seminariów duchownych. Na pierwszym etapie dokonano reinterpretacji nadal obowiązujących przedwojennych przepisów szkolnych, poddając seminaria duchowne nadzorowi władz państwowych oraz rozciągając na nie obowiązywalność przepisów ustawy z 11 marca 1932 r. o prywatnych szkołach oraz zakładach naukowych i wychowawczych. Nowe zarządzenie dotyczące nadzoru państwowego oraz stare przepisy ustawodawstwa szkolnego wykorzystano następnie do drastycznego ograniczania stanu posiadania Kościoła katolickiego w zakresie szkolnictwa wewnątrzkościelnego.
15
Content available remote

Interpretacja przepisów wyznaniowych w konstytucji

88%
PL
Prawa i wolności człowieka jakie konstytucja ma statuować, chronić i respektować dowodzą nie tylko samej relewantności procesów interpretacyjnych, ale również i tego, że to właśnie ten obszar konstytucyjnej materii wymaga szczególnej ostrożności i dbałości. Będąc bowiem aktem wyrażającym ideę praw człowieka ustawa zasadnicza musi być tak skonstruowana, tak interpretowana i wreszcie tak wprowadzana w życie aby prawa i wolności jednostki w jak najlepszym i jak najwyższym stopniu ucieleśnić i urealnić. Mówiąc o postanowieniach konstytucji odnoszących się do problematyki wyznaniowej, tak samo zresztą jak i wszystkich innych postanowieniach, nie można dokonywać czysto literalnej wykładni przepisów ustawy zasadniczej. Przy takim założeniu dokonujemy bowiem nazbyt radykalnej symplifikacji i de facto banalizacji zagadnienia interpretacji norm konstytucyjnych. Normy te są zaś normami szczególnymi, bo i konstytucja jest ustawą szczególną, ustawą zasadniczą . Jako ustawa zasadnicza odznacza się ona, po pierwsze, szczególną formą, po drugie, szczególną treścią i, po trzecie wreszcie, szczególną mocą prawną.
16
Content available remote

Przedmiotowy zakres wolności religijnej

75%
PL
Wolność myśli, sumienia i religii wymieniana jest we wszystkich katalogach podstawowych praw i wolności człowieka. Według papieża Jana Pawła II jest ona „pierwszym i niezbędnym prawem osoby ludzkiej”. Organy strasburskie określiły ją natomiast jako jedną z podstaw demokratycznego społeczeństwa, zapewniając ochronę tożsamości wierzących, ale też ateistów, agnostyków oraz osób religijnie obojętnych. Pozwala ona na zachowanie pluralizmu w społeczeństwie demokratycznym. Jej istota wyraża się w dwóch wymiarach: wewnętrznym i zewnętrznym.
17
Content available remote

Państwo a religia w prawodawstwie japońskim

75%
PL
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie relacji państwa do religii w Japonii w perspektywie historycznej. Problemem tutaj nie jest samo pojęcie państwa, lecz pojęcie religii. Na pewno żadnych problemów nie będzie z podaniem definicji chrześcijaństwa. Chrześcijaństwo jednak odgrywa nieznaczną rolę w życiu społecznym i politycznym Japonii. Natomiast w historii tradycyjnej myśli japońskiej trudno jest wyraźnie oddzielić filozofię od religii. Filozofia (światopogląd), religia i kultura są jednoznaczne z „filozofią życia”. Chodzi zarówno o filozofię, jak i religijność, która jest filozofią życia. Klasycznym przykładem jest shintoizm, który nie jest ani wyłącznie filozofią, ani wyłącznie religią. Trudno jest też jasno oddzielić filozoficzny konfucjanizm od konfucjanizmu religijnego.
PL
Początkowo proces integracji europejskiej pomyślany został jako metoda zapewnienia trwałego pokoju w Europie poprzez integrację gospodarczą i polityczną a sprawy kultury pozostawiono w gestii wewnętrznej poszczególnych państw członkowskich. Z biegiem czasu dostrzeżono jednak znaczenie praw podstawowych. W wyniku tego wolność religijna znalazła się w obszarze zainteresowania Wspólnoty, o ile wiązało się to z działalnością gospodarczą. Tym samym prawo wspólnotowe nie zapewniało ochrony wolności religijnej generalnie, lecz w określonym zakresie. Zmiana struktury organizacyjnej Wspólnot Europejskich w Unię Europejską przyczyniła się do dalszej ewolucji prawa wspólnotowego w kierunku bliższego określenia stanowiska Wspólnoty względem praw człowieka. Dalsze zmiany wprowadzone w podstawach traktatowych Wspólnoty przyczyniły się do złożenia deklaracji o poszanowaniu przez Unię statusu prawnego Kościołów, stowarzyszeń, wspólnot religijnych i światopoglądowych, co stało się symptomem poszerzenia przez prawo unijne gwarancji wolności religijnej o zakres instytucjonalny. Poszerzenie Unii o kraje Europy Środkowowschodniej stało się kolejnym impulsem zmiany stanowiska Wspólnoty w kierunku podwyższenia standardu ochrony praw człowieka. Wyrazem tego było się przyjęcie Karty Praw Podstawowych
PL
Artykuł przedstawia ramy prawne oraz faktyczne ograniczenia w zakresie spełniania praktyk religijnych i korzystania z posług religijnych przez chorych przebywających w zakładach opieki zdrowotnej
PL
Celem niniejszego opracowania jest analiza treści wolności sumienia i wyznania zagwarantowana na podstawie przepisów Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności oraz odniesienie tej regulacji prawnej do problematyki eksponowania w przestrzeni publicznej wyznania poprzez noszenie chusty islamskiej. Zagadnienie to zostanie omówione na podstawie najbardziej reprezentatywnych orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w tej materii, tj. decyzji w sprawie Dehlab przeciwko Szwajcarii, wyroku w sprawie Leyla Sahin przeciwko Turcji oraz wyroku w sprawie Dogru przeciwko Francji.
EN
The aim of the article is the analysis the content of freedom of conscience and religion as a human right which is guaranteed in the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms and its application in the context of wearing a hijab in public places. The issue in question is discussed taking into consideration the most representative judgements of the European Court of Human Rights, i.e. the decision Dehlab v. Switzerland, the judgement Leyla Sahin v.Turkey and the judgement Dogru v. France.
first rewind previous Page / 8 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.