Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  wspinaczka
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Wzrastająca w ostatnich latach popularność wspinaczki jako rekreacyjnej formy spędzania czasu wolnego stała się inspiracją do badania wartości życiowych oraz wartości sportu osób wspinających się. Materiał i metody badawcze: Do diagnozy systemu wartości ostatecznych i instrumentalnych badanej grupy wspinaczy wykorzystano skalę Value Survey (VS) M. Rokeacha. Do sprawdzenia wartości istotnych we wspinaczce dla badanych osób zastosowano zmodyfikowaną dla potrzeb badawczych skalę wartości cenionych w sporcie (Survey of Values In Sport) D.D. Simmonsa i R.V. Dickinsona. Przebadano 61 wspinaczy, w tym 23 kobiet i 38 mężczyzn z całej Polski. Wyniki. Wśród cech społeczno-demograficznych tylko wykształcenie pokazuje najsilniejszy związek z hierarchią wartości ostatecznych, pozostałe zmienne nie wpływają na zmianę hierarchii w sposób istotny. Hierarchia wartości instrumentalnych wykazuje największy wpływ ze zmienną płeć. Związek statystycznie istotny między hierarchią wartości sportu a zmiennymi istnieje dla zmiennej: wiek, wykształcenie i staż. Wnioski: 1. Zmienne społeczno-demograficzne nie wpływają znacząco na zmianę hierarchii wartości ostatecznych i instrumentalnych. Można przyjąć wniosek, że wartości tworzą stałą hierarchię, czego potwierdzeniem jest analiza przytaczanych wyników badań z tego tematu. 2. Długość stażu wpływa istotnie na preferencję postrzeganych wartości istotnych we wspinaczce. 3.Wyniki badań wskazują, że bezpośredni wpływ na preferencje wartości wspinaczki posiadają zmienne wiek, wykształcenie oraz dochód i staż.
PL
The article is an analysis of a text by a well-known Polish mountaineer in the context of „mountain” literature (mountaineering, climbing). It is a specific subcultural literature that sits between non-fiction and autobiographical literature, written by mountaineers for mountaineers and lovers of this specific sport. The text points to the uniqueness of Chinese maharaja within the ranks of typical mountaineering literature (creative narrative, specific worldview, broad audience).
PL
Cel badań. Porównanie skłonności do ryzyka wśród osób uprawiających różne dyscypliny wspinaczkowe: buldering, wspinaczkę lodową/drytooling, alpinizm/taternictwo, wspinaczkę tradycyjną (określaną także mianem „na własnej asekuracji”) oraz wspinaczkę sportową. Materiał i metoda. Badaniami objęto 284 osoby, w tym 69 kobiet. Zastosowano metodę sondażową, technikę ankietową, jako narzędzie badawcze wykorzystując Test Zachowań Ryzykownych Studenskiego. Wyniki. Średnia wyników skali testu wyniosła 67,44 i odniesiona do norm stenowych opracowanych przez Studenskiego oznacza silne skłonności do ryzyka i preferencję zachowań niosących ze sobą ryzyko. Kobiety i mężczyźni nie różnią się pod tym względem w sposób istotny, z wyjątkiem wymiaru Poczucia lękowej niepewności, która okazała się istotnie wyższa u kobiet. Była to zarazem jedyna zmienna niezależna od wieku. Różnice między uprawiającymi różne dyscypliny wspinaczkowe dotyczyły wymiarów: Poczucia wewnętrznego przymusu do ryzykowania oraz Świadomości uczestnictwa w zagrożeniu. W obu przypadkach najwyższe wyniki uzyskali alpiniści, natomiast najniższe uprawiający wspinaczkę sportową. Wnioski. Choć wspinaczkę zalicza się do sportów ekstremalnych, osoby uprawiające różne jej odmiany wykazują zróżnicowane skłonności do ryzyka.
EN
Background. The purpose of the study was to compare risk propensity among people practising various types of climbing: bouldering, drytooling, alpinism, traditional climbing, and sports climbing. Material and methods. The study involved 284 climbers, including 69 women. The participants filled in the Risky Behaviour Test by Studenski. Results. The mean test outcome was 67,44, which, when related to sten norms by Studenski, means strong risk propensity among climbers and preferences for risky behaviours. No gender differences were observed, except for anxiety uncertainty, which was significantly higher in female subjects. It was also the only factor that turned out not related to the age of the climbers. Differences between types of climbing concerned the compulsion to risk and awareness of participation in risk. In both cases, the highest scores were observed in alpinists and the lowest in sports climbers. Conclusions. Although climbing is generally recognized as one of the extreme sports, the risk propensity is different among climbers representing various types of this activity.
PL
Góry wysokie do niedawna kojarzyły się z potęgą natury oraz siłą i odwagą wspinacza do przełamywania barier. Dziś góry wysokie stały się dużo bardziej dostępne, komercyjne i popularne. Bez względu na charakter gór oraz stopień trudności trasy, nieodzowna jest znajomość charakterystyki klimatu wysokogórskiego oraz zagrożeń i wynikającego z nich odpowiedniego przygotowania do wyprawy. Należy wiedzieć, na jakie warunki atmosferyczne na dużych wysokościach jest narażony organizm oraz jakie reakcje mogą w skutek nich wystąpić i jak im przeciwdziałać. Niezbędna jest umiejętność przeprowadzenia prawidłowego procesu aklimatyzacji oraz odpowiednie przygotowanie pod kątem treningu przygotowawczego, zarówno fizycznego, jak i mentalnego oraz poprawnego wyposażenia sprzętowego. Nie bez znaczenia pozostają indywidualne predyspozycje organizmu pomagające w sprawnym poruszaniu się na dużych wysokościach. Stopniowe zdobywanie coraz wyższych szczytów pozwala poznać własny organizm i umożliwia zdobycie cennego doświadczenia.
EN
The high mountains have been associated with the power of nature and the strength and courage of a climber to overcome these barriers. Nowadays, high mountains became available, commercial and more popular. Despite the mountains character and difficulty of the route, it is essential to know the high mountains climate, dangers and know how to properly prepare for such expedition. It is important to be aware of atmospheric conditions at high altitudes and specific reaction which may occur and how to counteract them. It is necessary to conduct a proper acclimatization process, as well as to prepare ourselves by physical and mental training, as well as by required equipment. Individual predispositions of the organism are useful for effective moving at high altitude. Gradual picks gaining allows to meet one’s body and gain valuable experience.
EN
The aim of the article is to present the essence of virtual mountain climbing in high-budget video games and simple simulation programmes. The author analyses two aspects of the topic: climbing as a physical activity, and the way and context in which it is presented. That is why the article features a broad historical background of mountain climbing in video games beginning already in the early 1980s, illustrating the changes occurring in video games. Next, the author presents the way in which mountain climbing itself can function on its own in marketing. The Tomb Raider or Assasin’s Creed game series discussed in the article are an excellent example of this, also showing how important climbing can be to a game. In addition, the author of the article reflects on whether and how climbing can make video games attractive. The titles in question are to illustrate various aspects of the topic.
Świat i Słowo
|
2020
|
vol. 35
|
issue 2
281-299
EN
The article is an analysis of a text by a well-known Polish mountaineer in the context of „mountain” literature (mountaineering, climbing). It is a specific subcultural literature that sits between non-fiction and autobiographical literature, written by mountaineers for mountaineers and lovers of this specific sport. The text points to the uniqueness of Chinese maharaja within the ranks of typical mountaineering literature (creative narrative, specific worldview, broad audience).
|
2022
|
vol. 2
|
issue 17
181-197
EN
The aim of the present article is not only to find the reasons for tragicizing the homo viator motif within the context of mountain expeditions in various forms of creative arts (books, films, podcasts) but also to compare the ways in which the aforementioned notion manifests itself in the analysed examples. The abovementioned problems are analysed on selected examples. For the purpose of the study, the analysed categories of literary sources and films were subdivided into several subgroups – the former into original, reports and biographical books; and the latter into fictional films and documentaries.
PL
Celem artykułu jest porównanie sposobów tragizowania motywu homo viator w wyprawach górskich w różnych przejawach twórczości (książki, filmy, podcasty) oraz odpowiedź na pytanie, w jakich celach do tego dochodzi. Na wybranych przykładach omówię powyższe problemy, dzieląc poszczególne środki przekazu na podgrupy – książki na autorskie, raportowe i biograficzne, a filmy na produkcje fabularne i dokumenty, poszukując w nich sposobów i celów tragizowania motywu homo viator w wyprawach górskich.
EN
This article explores travel narratives in texts by Himalayan climbers. The author examines the modern provenance of the discourse of high mountain climbers, using two books as case studies: one written by Jerzy Kukuczka, and the other by Adam Bielecki. The article identifies the essential features of Himalayan narratives: the experience of space and vertical movement as a stylistic and narrative challenge, the relationship between memory, authenticity and autobiography, and finally, the textualization of experience as a stand-in for the climbing practice.
PL
Artykuł dotyczy problematyki narracji podróżniczej w tekstach himalaistów. Autor rozważa kwestię nowoczesnej proweniencji dyskursu wspinaczy wysokogórskich na przykładzie dwóch książek: Jerzego Kukuczki i Adama Bieleckiego. Wskazuje na kluczowe cechy narracji himalaistów: doświadczenie przestrzeni i ruch pionowy jako wyzwanie stylistyczno-narracyjne, związek pamięci, autentyzmu i autobiografii, a także zagadnienie tekstowego utrwalania doświadczenia jako ekwiwalentu praktyki wspinaczki.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.