Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 46

first rewind previous Page / 3 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  wychowanie religijne
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 3 next fast forward last
PL
Po upadku systemu socjalistycznego w Polsce bardzo wyraźnie dostrzeżono kryzys wychowania jako rezultat „choroby postsocjalistycznej”. Dlatego Kościół katolicki w Polsce, zauważając istniejące zagrożenia i wyzwania wobec wychowania, włącza się również w proces formacji religijnej i moralnej dokonujący się w szkole, budując go na solidnych podstawach antropologii personalistycznej. W niniejszym artykule podjęto zagadnienie wychowania moralnego obejmującego podstawowe normy życia chrześcijańskiego, kształtowanie sumienia, wychowanie do wolności i samowychowanie, jak i wychowania religijnego ukazującego świętość jako cel formacji chrześcijańskiej. Odpowiedzialne podjęcie procesu wychowania dzieci zakłada ścisłą współpracę odziców, nauczycieli i wychowawców.
PL
Artykuł wnosi wkład do historiografii poradoznawstwa, poddając ana- lizie rozwój badań nad poradnictwem w latach 1979–1995. Jako narzędzie do opisu i analizy wykorzystano teorię sieci, wskazując w jaki sposób powiązania osobiste i funkcjonalne badaczy poradnictwa w podanym okresie doprowadziły do począt-ków kształtowania się nowej nauki. Pozwoliło to jednocześnie na uwypuklenie roli, jaką w tych procesach pełniła prof. Olga Czerniawska. Wymowę tekstu wzmacniają rysunki sieci przedstawiających struktury wybranych seminariów Poradnictwo we współczesnym społeczeństwie.
PL
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest pokazanie na przykładzie perykopy ewangelicznej, że Biblia poza religijnym przesłaniem może dostarczać wielu inspiracji do przemyśleń pedagogicznych.PROBLEM I METODY BADAWCZE: W artykule zamierzamy wyjaśnić, w jakiej mierze, w jakim zakresie Biblia może inspirować myślenie przedstawicieli nauk o wychowaniu. Prowadzone badania mają charakter jakościowy. W analizach zostaje wykorzystana technika analizy kategorialnej.PROCES WYWODU: Powszechnie przyjmuje się, że Biblia przekazuje treści religijne. Jednocześnie jesteśmy świadomi tego, że sięgają po nią nie tylko osoby wierzące, ale i niewierzące, poszukując w niej wyjaśnień kwestii historycznych, archeologicznych itd. Przekonani o tej bogatej ofercie tekstów biblijnych zaczęliśmy poszukiwać inspiracji, jakich Biblia może dostarczyć przedstawicielom nauk o wychowaniu.WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Świadomi tego, że Biblia nie jest klasycznym podręcznikiem pedagogicznym, a zatem nie może udzielać jednoznacznych odpowiedzi na stawiane przez tę dyscyplinę pytania, doszliśmy do wniosku, że poza przekazem treści religijnych znajdziemy w niej wiele inspiracji dla pedagogicznego myślenia i działania. Za znaczący impuls uważamy uwrażliwianie Biblii na rzeczywistość niematerialną, na transcendencję oraz dopuszczanie innych form poznania niż poznanie intelektualne.WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Otwartość, a także brak uprzedzeń natury światopoglądowej pozwalają stwierdzić, że Biblia poza swoim nadrzędnym celem, jakim jest ukazywanie relacji Boga z ludźmi, dostarcza tym ostatnim także wielu inspiracji do przemyśleń w zakresie układania relacji wychowawca-wychowanek.
EN
Te article contains an analysis of the current state of religious upbringing , with particular emphasis on educational work of the Church. Aſter the release of upbringing as a constant practice of the Church community in a historical perspective , it draws attention to contemporary conditions and the opportunities they offer Christian formation . Te author stresses the supporting role of the Church in the formation of children and young people , present to the various challenges of the present . Also recalls the need for integration of basic educational environments - family , church and school.
PL
Artykuł zawiera analizę aktualnego stanu formacji religijnej, ze szczególnym uwzględnieniem działalności wychowawczej Kościoła. Po ukazaniu wychowania jako stałej praktyki wspólnoty kościelnej w perspektywie historycznej, zwraca uwagę na współczesne uwarunkowania i oferowane przez nie możliwości wychowania chrześcijańskiego. Autor podkreśla wspierająca rolę Kościoła w formacji dzieci i młodzieży, aktualną wobec różnorodnych wyzwań współczesności. Przypomina także o konieczności integracji działań wychowawczych podstawowych środowisk – rodziny, Kościoła i szkoły.
EN
The article is an attempt to present the educational work undertaken by Ursula Ledóchowska (1865-1939) in the context of her creation of groups of the Eucharistic Crusade (addressed to children up to 15 years old) and The Sodality of Our Lady (for youth). Mother Ledóchowska established the first detachment of the Eucharist Crusade in Poland in 1925 in Pniewy. In addition to the Crusade circles, she also founded sodality groups in Poland as well as in Russia and Scandinavia. Ledóchowska was aware that by bringing young people together in religious organisations it would be possible to shape their characters, hearts and consciences. She perfectly understood that only formation work is able to build the foundations of the Catholic Church and, in turn, the Polish society she dreamed of – religious God-oriented, patriotic, devoted to her homeland, and hardworking. The Eucharistic Crusade and the Sodality of Our Lady would become ‘educational tools’ in achieving this goal.
PL
Artykuł jest próbą analizy pracy wychowawczej, podejmowanej przez Urszulę Ledóchowską (1865–1939) w kontekście tworzenia przez nią grup Krucjaty Eucharystycznej, adresowanej do dzieci do 15. roku życia oraz Sodalicji Mariańskiej przeznaczonej dla młodzieży. Matka Ledóchowska powołała do istnienia w 1925 roku w Pniewach – pierwszy w Polsce – hufiec Krucjaty Eucharystycznej. Obok kół Krucjaty zakładała także grupy sodalicyjne, tak w Polsce, jak i w Rosji oraz w Skandynawii. Ledóchowska miała bowiem świadomość, że zrzeszając młodych ludzi w organizacje religijne, będzie kształtować ich charaktery, serca i sumienia. Rozumiała doskonale, iż tylko praca formacyjna jest w stanie budować gmach Kościoła katolickiego, a tym samym społeczeństwa polskiego. Marzyła, by społeczeństwo to było religijne i zorientowane na Boga, patriotyczne, czyli oddane ojczyźnie, i pracowite. Swoistym „narzędziem wychowawczym” w osiągnięciu tego celu stać się miały właśnie Krucjata Eucharystyczna oraz Sodalicja Mariańska.
Polonia Sacra
|
2018
|
vol. 22
|
issue 2(51)
73-91
PL
Chrześcijanie żyją w świecie coraz bardziej otwartym. Zarazem powszechna dostępność mediów, turystyka oraz nowe ruchy migracyjne sprzyjają kontaktom z wyznawcami innych religii. Dziś w wychowaniu katolickim coraz bardziej potrzeba wychowania do rozumienia i dialogu z innymi religiami. Najważniejszym zadaniem pedagogiki religijnej jest nauczanie katechezy w duchu deklaracji Nostra aetate. Takie wychowanie powinno kształtować w młodym człowieku postawę otwartości i szacunku względem przedstawicieli innych religii, a także osób niewierzących. Wychowanie do dialogu wymaga też zachowania własnej autentyczności religijnej, a nie rezygnowania z niej. Dialog to dążenie do uznania innych w ich inności. Kształtowanie autentycznych postaw wobec przedstawicieli innych religii wśród młodzieży katolickiej wymaga od katolickich nauczycieli poznania innych religii i pewnego wysiłku intelektualnego służącego obiektywnemu przedstawieniu innych religii. Wraz z tym powinien dokonywać się wysiłek dydaktyczny wspomagający akceptację własnej religijności.
EN
Christians live in an increasingly open world. The widespread availability of media, tourism, and new migration movements taken together favour Christians’ contacts with followers of other religions. The need for education to understand and communicate with other religions is more necessary now than ever before in Catholic education. The most important task of religious pedagogy is to teach catechesis/religious education in the spirit of the declaration Nostra aetate. Such education should shape a young person’s attitude of openness and respect towards representatives of other religions, as well as towards non-believers. Educating to communicate with others also requires the preservation of religious authenticity, not renouncing it. The dialogue/the communication is the desire to recognize others in their own way. Forming authentic attitude towards other religions representatives among young Catholics requires from Catholic teachers to know other religions and it requires some intellectual effort which serves to present other religions in an objective way. The didactic effort to support the acceptance of one’s own religiosity should also be made along with it.
7
75%
EN
The progress and achievements of modern science introduce a number of new solutions in various areas of life and human activities. Also the area of education and upbringing marked by all sorts of reforms and search for new system solutions to support the effectiveness of teaching and educational work. One of the many areas of science, which sought inspiration for new developments in educational work and in setting directions of necessary changes in systems neuroscience and education is benefiting from this field of knowledge neurodidactics. Looking at the whole educational system and integral development of the student can not ignore the religious education and upbringing. We can therefore raise the question of the possibility of using assumptions and insights developed within neurodidactics in contemporary religious education. In this study, we will attempt to show you the essential elements developed on the basis of neurodidactics, possible for use in educational work, especially in different areas of widely understood religious education.
Verbum Vitae
|
2012
|
vol. 21
297-311
EN
Due to dynamic cultural changes and related religious transformation there are many attempts to create adequate system of Christian formation in Poland. Such formation should include both the teaching of religion in schools and catechesis realized in the parish. Teaching religion in schools is an irreplaceable form of catechesis, but should be complemented by a parish catechesis. Religious education should focus on the dialogue between faith and culture and above all strengthen the cognitive dimension of catechesis. The parish catechesis should place particular emphasis on Christian initiation and preparation for the sacraments. Only the complementary model of Christian formation involving religious education in school and catechesis in the parish gives hope for the effectiveness of formation.
PL
Tekst wpisuje się w problematykę historii wychowania przedszkolnego w Polsce. Jego celem z jednej strony jest ukazanie dziejów teorii wychowania przedszkolnego, a głównie wychowania religijnego, z drugiej zaś zasygnalizowanie, jak ważną rolę w rozwoju wychowania przedszkolnego i jego propagowania odegrało czasopismo „Wychowanie Przedszkolne”. Intencją przedstawionej w tekście refleksji jest ukazanie propagatorek teorii wychowania przedszkolnego ze szczególnym akcentem na popularyzację i upowszechnianie idei wychowania religijnego w przedszkolu oraz treści wychowania religijnego. Wyrazistą cechą proponowanego programu wychowania religijnego w omawianym czasopiśmie było zalecenie łączności wychowania religijnego z wychowaniem moralnym i zasadami etyki, ponieważ religia musi być połączona z życiem. Proponowany przez „Wychowanie Przedszkolne” program wychowania religijnego miał na celu uczenie głębokiej religijności, dlatego „ambasadorki” takiego wychowania przekonywały, że ważna jest nie tylko teoria religii i religijności czy poznanie treści Pisma Świętego, ale i praktyki religijne. Służyły temu wszystkie zasady i wskazówki wynikające z proponowanej w czasopiśmie metodyki wychowania religijnego. Należy zaznaczyć i to, że szczególna rola w tym niełatwym dziele wychowania religijnego przypadała wychowawczyniom przedszkoli. Z pomocą zwłaszcza w zakresie dostarczania odpowiednich treści przyszli im twórcy poezji religijnej.
EN
The paper refers to the history of preschool education in Poland. Its purpose is to show the history of preschool education theories, especially the religious ones, and, on the other hand, to emphasize the significant function ofthe magazine Preschool Education [Wychowanie Przedszkolne] in that process. The intention of the reflection included in the text is to show the propagators of the theory of preschool education, with a special emphasis on the promotion of religious education and upbringing in kindergartens. The magazine in question clearly promoted religious education that was to link religious education with moral upbringing and ethics, because it was believed that religion must be connected with life. The curriculum of religious upbringing promoted by the Preschool Education aimed at teaching deep religiousness, which is why the promoters of such upbringing argued that, apart from the theory of religion and religiousness, or learning the texts of the Holy Scriptures, religious practices are important. All the principles and guidance included in the methodology of religious education described in the magazine served this purpose. It should be noted that a particular function in this difficult work of religious education was performed by kindergarten teachers. The creators of religious poetry helped them, especially in providing relevant educational contents.
EN
This paper seeks to characterise and synthetically elaborate on the father's influence that is defined as the so-called non-intentional religious formation. According to psychological research this formation (including the author's own studies) has a positive impact on the child's religious development within the framework of Christian religion.
PL
Wizja formacji religijnej czy też wychowania religijnego dziecka według Edmunda Bojanowskiego jest bardzo aktualna i potrzebna także we współczesnym świecie. Jego całościowe patrzenie na człowieka już od najmłodszych lat życia jest bardzo ważnym elementem wychowania. Bojanowski pozostawił bardzo szczegółowo opisane działania wychowawcze, które stanowią gotowy program formacji religijnej nie tylko w ochronkach, ale także są bardzo dobrym religijnym programem wychowawczym dla przedszkoli itp. Wychowanie religijne nie jest oderwane od codziennej rzeczywistości, ale na niej bazuje i wprowadza dziecko w konkretne sytuacje życiowe. Bojanowski pozostawił bardzo konkretne wskazania, metody i środki służące religijnemu rozwojowi dziecka.
EN
The vision of the religious formation or religious education of the child according to Edmund Bojanowski is very current and is also needed in the modern world. His overall looking at a person from an early age is a very important part of the upbringing. Bojanowski left very detailed described educational activities, which constitute a ready program of religious formation not only in ochronki but also a very good religious educational program for kindergartens, etc. Religious education is not detached from everyday reality but based on it and introduces the child into concrete life situations. Bojanowski has left very specific indications, methods and means for the religious development of the child.
EN
This article addresses the question of the sufficiency of the guarantees for religious upbringing in current Polish law. Parents have a natural right to take action in shaping the psychological, mental, spiritual, moral, philosophical and religious development of their children. This is rightly reflected in the Polish constitutional regulations, which prevent imposing patterns of upbringing and shaping children’s attitudes and convictions against the will of their parents. Likewise, the provisions of the international agreements for the protection of human rights are usually not confined to general guarantees of the freedom of thought, conscience and religion of every person. They often protect parents’ rights over their children’s moral and religious upbringing. The Polish primary and secondary legislation in line with these standards. Irrespective of their religion, everyone is ensured the opportunity to receive religious education at school. It can thus be concluded that the right of parents to the religious upbringing of their children is afforded relatively broad protection in Poland. Its possible limitations may be due to improper application of the law. This issue, however, deserves a separate analysis.
PL
Celem niniejszego artykułu jest odpowiedź na pytanie o wystarczalność gwarancji wychowania religijnego w obowiązującym prawie polskim. Rodzice mają naturalne prawo podejmowania działań zmierzających do ukształtowania swoich dzieci pod względem psychicznym, umysłowym, duchowym, moralnym, światopoglądowym i religijnym. Słusznie znalazło to odzwierciedlenie w polskich przepisach konstytucyjnych, które uniemożliwiają narzucanie wzorców wychowawczych, kształtowanie postaw i przekonań dzieci wbrew woli rodziców. Również postanowienia umów międzynarodowych poświęconych ochronie praw człowieka nie ograniczają się z reguły do generalnego zagwarantowania wolności myśli, sumienia i religii każdemu człowiekowi. Zawierają też zazwyczaj postanowienia chroniące prawo rodziców do decydowania o kierunku wychowania moralnego i religijnego swego potomstwa. W zgodzie z tymi standardami ukształtowano przepisy polskich ustaw oraz wydanych na ich podstawie aktów wykonawczych. Niezależnie od wyznania wszystkim zapewniono w szczególności możliwość korzystania z nauczania religii w szkołach. Można więc stwierdzić, że prawo rodziców do religijnego wychowania swych dzieci korzysta w Polsce z dość szerokiej ochrony. Jej ewentualne niedostatki mogą wynikać z niewłaściwego stosowania prawa. Kwestia ta zasługuje jednak na osobną analizę.
PL
Autor artykułu przedstawia warianty nowego rozumienia wychowania religijnego w epoce ponowoczesnej. Próbuje to uczynić z perspektywy historycznej i współczesnej, wskazując na fałszywe z gruntu i nieuzasadnione alternatywne myślenie o religii i wychowaniu jako rozwoju człowieka. Wychowanie religijne określane jest w artykule jako wychowanie wychodzące od człowieka i zorientowane na człowieka, czyli takie, w którym centralnym momentem procesu wychowawczego jest człowiek jako osoba. Tak rozumiane wychowanie religijne daje szansę, zdaniem autora na jego integralny rozwój. Artykuł dowodzi, że wychowanie religijne najpełniej realizuje rozwój osobowy człowieka połączony z pozytywną koncepcją jego wolności i z określonym wyobrażeniem dobra. Są to bez wątpienia czynniki warunkujące nie tylko możliwość określania własnej tożsamości, ale również umożliwiające pokonanie postmodernistycznych (ponowoczesnych) ambiwalencji rzeczywistości otaczającej współczesnego człowieka.
EN
The author of the article presents the variants of new understanding of religious education in the epoch of postmodernity. He tries to do it from historical and contemporary perspectives, indicating the false and unjustified alternative thinking about religion and education as human development. In the article religious education is defined as education going out of a person and oriented towards a person, which means that a person as an individual is a central moment of educational process. In the author’s opinion, religious education understood in such a waygives an opportunity for a person’s integral development. The article proves that religious educationrealizes an individual person’s development together with the positive conceptionof human freedom and with the specific idea of good in the most complete way. No doubt those are the factors not only conditioning the possibility of defining a person’s own identity but also enabling overcoming the postmodern ambivalence of the reality that surrounds a contemporary human being.
PL
Artykuł traktuje o zbudowaniach – jednym z elementów struktury procesu wychowania w ujęciu Edmunda Bojanowskiego. Założyciel ochron wiejskich w swojej koncepcji wychowania integralnego rozumie je jako metodę prowadzenia moralnego, duchowego, religijnego, polegającą na kształtowaniu postaw dzieci przy wykorzystaniu opowiadań, pieśni, obrzędów. Chodzi o zbudowanie wychowanka od wewnątrz, pomoc w przygotowaniu do samodzielnego dobrego i odpowiedzialnego życia. Najważniejszą rolę w realizacji zbudowań pełni wychowawczyni, ochmistrzyni, która własnym przykładem życia kształtuje moralno-religijne postawy wychowanków. Naturalny związek zbudowań wewnętrznych z poezją implikuje wybór środków wychowania moralnego w postaci powiastek, pieśni i obrzędów.
EN
The article deals with formation which in Edmund Bojanowski’s approach constitutes one of the structural elements of the process of education. A founder of orphanages, Bojanowski puts forward the conception of integrated education understood as a method of moral, spiritual and religious formation implemented in the process of shaping children’s attitudes with the use of stories, songs and rituals. The goal of this method is to form a child from within and to help them prepare for an independent, responsible and good life. The instructor or the teacher plays the most important role in the process of formation, as they set an example for children with their own lives, thus shaping children’s moral and religious attitudes. The natural connection between formation and poetry preconditions the choice of instruments of moral upbringing, including tales, songs and rituals.
PL
Papież Benedykt XVI w encyklice Caritas in veritate pisze: „Dzisiejszy świat jest przeniknięty pewnymi kulturami o podłożu religijnym, które nie kierują człowieka do komunii, ale izolują go w poszukiwaniu indywidualnego dobrobytu” (nr 55). Często ten dobrobyt prowadzi ludzi do odrzucenia Boga oraz życia religijnego. „Bez Boga człowiek jednak – zdaniem Benedykta XVI – nie wie, dokąd zmierza i nie potrafi nawet zrozumieć tego, kim jest” (nr 78). Ludzkie stworzenie bowiem, jako posiadające naturę duchową, realizuje się przede wszystkim najpełniej w relacjach z Bogiem i w relacjach międzyludzkich. Odnosi się to szczególnie – jak czytamy w konstytucji dogmatycznej o Kościele Lumen gentium – do wspólnoty rodzinnej, w której każde dziecko przez sakrament chrztu zostaje włączone w żywą relację z Bogiem i Kościołem. To w domu rodzice mają być dla siebie nawzajem oraz dla swoich dzieci pierwszymi świadkami wiary oraz miłości Chrystusa (por. nr 35). Rodzina posiada szczególne możliwości dla spełnienia swych funkcji wychowawczych. Wynika to także z faktu odpowiedzialności rodziny wobec młodego człowieka. Deklaracja o wychowaniu chrześcijańskim Gravissimum educationis podkreśla: „Rodzice, ponieważ dali życie dzieciom, w najwyższym stopniu są zobowiązani do wychowania potomstwa i dlatego muszą być uznani za pierwszych i głównych wychowawców” (nr 3). Od najmłodszych zatem lat rodzice chrześcijańscy powinni uczyć dzieci poszanowania i czci Boga oraz bliźniego. Również jako pierwsi wychowawcy oraz katecheci, powinni być świadomi posiadanej wiedzy religijnej, umiejętności wychowawczych, odpowiedzialności za dziecko oraz jego wychowanie religijne. Powinni ponadto rozumieć potrzebę tworzenia klimatu chrześcijańskiego w rodzinie. Papież Benedykt XVI wzywa rodziców chrześcijańskich, by pomagali swoim dzieciom wierzyć, by towarzyszyli im w drodze do Jezusa i z Jezusem, bo życie w rodzinie – według papieża – staje się bardziej radosne i otwarte, jeśli jest w nim obecny Bóg i doświadcza się Jego bliskości, zwłaszcza podczas modlitwy.
EN
Starting from the actual situation of a world today, the article analyzes a new religious culture characterized by multi-religiosity and inter-religiosity. The approach to this new phenomenon is however interreligious, in which metaphorically, every religion assumes the "colours of all cultures". In this reality, the transition from the religion of Italians to Italy of religions in Catholic schools creates educational challenges in the face of interreligious dialogue. Therefore, the identity and mission of these schools, involved in socio-educational changes, caused by religious pluralism, must be re-examined. The school has the task of educating to overcome all barriers among persons, encouraging pupils towards an experience of a universal solidarity, starting from the neighbours that integrates the interreligious phenomenon.
PL
Na bazie obserwacji aktualnej rzeczywistości zmieniającego się świata w artykule podejmuje się analizę kultury religijnej, charakteryzującą się wieloreligijnością i międzyreligijnością. Podejście do tego zjawiska jest niezwykle istotne również we Włoszech. W sposób metaforyczny mówi się o nim, iż każda religia przyjmuje "kolory wszystkich kultur". W tej rzeczywistości zauważa się we Włoszech proces przejścia od jednej religii Włochów - do kraju włoskiego o wielu religiach. W szkołach katolickich ta sytuacja stwarza poważne wyzwania edukacyjne do dialogu międzyreligijnego. Dlatego warto podejmować tematy współczesnej tożsamości i misji szkół, które zaangażowane są w zmiany społeczno-edukacyjne. Szkoła spełniając swoje wychowawcze zadanie winna więc łamać bariery między ludźmi oraz zachęcać uczniów do bycia solidarnymi z innymi ludźmi, integrując się również w rzeczywistości międzyreligijnej.
EN
At the turn of the 19th and 20th centuries, conducting catechetical activity in Poland was fraught with difficulty. With adverse political situation and the authorities that had partitioned the Polish territory striving to limit the influ­ence of the Catholic Church as a bulwark of national identity, religious teach­ing in schools was actively hampered. Catechists who found themselves in a vulnerable situation could rely on the support of special religious magazines, such as the “Miesięcznik Katechetyczny i Wychowawczy” (“Catechetical and Educational Monthly”) (1911-1939), which published valuable information. It provided a lively discussion on catechetical issues, reported on the conven­tions and catechetical courses organised, and reviewed textbooks for religious education. The objective of the article is to depict religious teaching and ed­ucation as well as the substantive and pedagogical problems related thereto. It is also to discuss the role of religious reading and music in the educational process according to the magazine. Particular emphasis was placed on the ac­tivities aimed at developing the personality of the young generation through the process of religious education and catechesis.
PL
Na przełomie XIX i XX wieku działalność katechetyczna prowadzona na ziemiach polskich napotykała na wiele trudności. Nie sprzyjała jej sytuacja polityczna, a władza zaborców, dążąc do ograniczenia wpływów Kościoła katolickiego jako ostoi polskości, utrudniała nauczanie religii w szkołach. Katechetów w trudnej sytuacji wspomagały informacje drukowane w specjalistycznych czasopismach religijnych, wśród których był „Miesięcznik Katechetyczny i Wychowawczy” (1911-1939). Na jego łamach prowadzono ożywioną dyskusję wokół zagadnień katechetycznych, odbywanych zjazdów i kursów katechetycznych, opracowania podręczników do nauczania religii. Celem artykułu jest ukazanie obrazu nauczania i wychowania religijnego, problemów merytorycznych i pedagogicznych z nimi związanych, omówie­nie roli, jaką w procesie wychowania przypisywano we wspomnianym wyżej czasopiśmie lekturze i muzyce kościelnej. Szczególną uwagę zwrócono na działania mające na celu kształtowanie charakteru młodego pokolenia poprzez proces wychowania religijnego i katechezę.
PL
Nie można mówić o realistycznej pedagogii osoby bez uwzględnienia jej duchowości i wychowania religijnego będącego prostą jej konsekwencją. W artykule prezentowana jest problematyka duchowości osoby na podstawie analiz realistycznej filozofii bytu, wzbogaconej krytycznie przyjętą filozofią świadomości. Przy omawianiu zagadnienia duchowości osoby wskazuje się także na jej liczne zagrożenia oraz pedagogiczne implikacje.
EN
We cannot talk about the realistic pedagogy of a person without considering its appropriate spirituality and religious education, being its simple consequence. The suggested article presents the issue of a person’s spirituality based on the analysis of the realistic philosophy of existence, enriched with critically accepted philosophy of consciousness. The article discusses the issue of spirituality of a person, indicates also its numerous threats as well as pedagogical implications.
PL
Celem artykułu była próba opisu uwarunkowań wychowania religijnego dzieci w rodzinach, które przebywają na emigracji zarobkowej w Szkocji. Przyjęta perspektywa obejmuje środowisko rodziny, parafii, systemu edukacyjnego, w który włączona jest edukacja katolicka i polskiej szkoły sobotniej – perspektywy kluczowe dla opisu tego zagadnienia. Prezentowane tu badania przeprowadzone wśród Polaków przybywających w Szkocji wskazują, że emigracja rodzinna utrudnia wychowanie religijne dzieci. Do głównych czynników, które przyczyniają się do tego stanu rzeczy, można zaliczyć: osłabienie religijności rodziców, brak religii w szkołach publicznych, niewystarczająca wiedza na temat edukacji katolickiej, ograniczenie możliwości uczestniczenia w mszach katolickich odprawianych w języku polskim oraz laickie otoczenie, w którym funkcjonują dzieci. Wyzwaniem jest zrozumienie różnego charakteru katolickiej edukacji w Szkocji i w Polsce. Dużym problemem jest również niewystarczająca katechizacja, która ma zazwyczaj charakter doraźny, ograniczony czasowo oraz obejmuje jedynie część dzieci i młodzieży. W rodzinach o słabej religijności emigracja zagraża realizacji funkcji religijnej rodziny i wychowaniu religijnemu dzieci oraz sprzyja odchodzeniu od wiary. Działania pastoralno-katechetyczne z dużym zaangażowaniem świeckich katechetów są próbą odpowiedzi na wyzwania, stojące przed rodzinami i dziećmi wychowującymi się w dwujęzycznych środowiskach i w kulturach o różnym nastawieniu do potrzeb religijnych i duchowych.
EN
The aim of the article was to provide a description of the conditions affecting religious upbringing of children in families that are staying in Scotland during an economic migration. The perspective used encompasses the family environment, the parish, the Scottish educational system and its constituent catholic schools, and a Polish Saturday school. The presented research was conducted among Poles staying in Scotland. It shows that family emigration makes religious upbringing of children harder. We may attribute this to the following main factors: a weakening of the parents’ religiosity, a lack of religious education in public schools, insufficient knowledge of catholic education, a limit of the capability of attending Polish language catholic mass, and a lay environment in which the children operate. A certain challenge for the emigrants is understanding the different character of catholic education in Scotland from that in Poland. A large problem is insufficient catechism activities which are usually ad hoc, limited in duration, and reach only a part of the children and youth. In families with weak religiosity, an emigration threatens the realization of the religious education and upbringing function of families and favors the cessation of faith. Pastoral and catechist activities with a large engagement of lay catechists are an attempt to deal with the challenges that families face with children being raised in dual language environments and cultures of varied attitudes to religious and spiritual needs.
PL
Kwestie aksjologiczne i normatywne znajdują się obecnie w centrum zainteresowań przedstawicieli różnych gałęzi nauki, także pedagogów czy socjologów. Wychowanie do wartości jest częścią integralnego wychowania człowieka – staje się przede wszystkim domeną wychowania religijnego. Dekalog (gr. dziesięć słów, „dziesięć przykazań Bożych”) będąc wyrazem podstawowych powinności człowieka względem Boga i względem bliźniego (norm moralnych), objawia w swojej istotnej treści poważne zobowiązania. Są one ze swojej natury niezmienne i obowiązują wierzących zawsze i wszędzie. Problem, który stał się motywem podjęcia badań, wyraża się w pytaniu: jaki jest stosunek młodzieży do norm moralnych zawartych w Dekalogu? Artykuł przedstawia deklarowany (teoretyczny) stosunek młodzieży do norm moralnych zawartych w Dekalogu oraz stosunek młodzieży wobec postaw życiowych stanowiących rozwinięcie norm moralnych na bazie dziesięciu Bożych przykazań. Jest to więc stosunek wyrażający bardziej praktyczny wymiar – realizowanie w codziennym życiu norm objawionych przez Boga.
EN
Some axiological and normative issues are now of high interest of the representatives of various branches of science, including educators and sociologists. Education for values is an integral part of humans’ education – and it becomes primarily the domain of religious education. The Decalogue (Greek: Ten words, “ten commandments”), as an expression of the fundamental duties of a man towards the God and towards one’s neighbour (morals), reveals serious commitments in its essential content. They are by their nature immutable and apply to believers always and everywhere. The problem of the research is expressed in the question: what is the attitude of young people towards the moral norms contained in the Ten Commandments? The article presents the declared (theoretical) attitude of young people towards the moral norms contained in the Ten Commandments, and towards their real attitudes to life based on moral standards referring to the ten commandments of God. They are therefore the attitudes expressing a more practical dimension – implementation of norms revealed by God in a daily life.
first rewind previous Page / 3 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.