Search results

1

Zgoda domniemana a cele transplantacji

100%

Ochotny P.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2017

|

vol. 15

|

issue 3

29-35

EN

The author, in his paper, pays close attention to a presumed consent and wider a right to self-determination, which is meant as an act of decision in a transplantology context. Polish legislation of transplantation from 2005 in article 4 lists four reasons for transplantation of organs: post-mortem autopsy, therapeutic, academic and didactic. Simultaneously, article 5 states that transplantation of organs for a therapeutic reason is possible when the deceased person distinctly hadn’t disagreed for such an action. If there are no clear objections against transplantation, and the deceased person does not carry a note of which could suggest otherwise, the physician can legally assume that the person had agreed for an organ sampling (from a presumed consent). A phrase “for a therapeutic reason” evidently points out that donor’s disagreement is only valid in a face of organ, tissue and cell harvest for a medicinal cause. However, organs sampling: post-mortem autopsy, which is both academic and didactic as, does not fall under the same regulations, as it will be conducted regardless of presence or lack of permit of family or the will statement of the deceased one. On the other side, every organ sampling for academic and didactic reasons, requires a separate declaration from a donor as lack of their disagreement is not sufficient in this case. To resolve this forensic-legal deadlock, it is suggested to extend a presumed consent of organs sampling.

PL

Autor w swoim artykule zwraca uwagę na problem zgody domniemanej, i szerzej prawo do samostanowienia sięgającego poza granice życia człowieka, w kontekście celów transplantacji. Podstawowy akt prawny zawierający uregulowania dotyczące transplantacji, a mianowicie Ustawa z dnia 01.05.2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów (Dz. U. z 2005 r. Nr 169, poz. 1411), wylicza cztery cele, dla których mogą być pobierane komórki, tkanki i narządy ze zwłok ludzkich: diagnostyczny, terapeutyczny, naukowy i dydaktyczny. Zgodnie z art. 5 ust. 1 „pobrania komórek, tkanek lub narządów ze zwłok ludzkich w celu ich przeszczepienia można dokonać, jeżeli osoba zmarła nie wyraziła za życia sprzeciwu”. Zapis ten jest przykładem tzw. zgody domniemanej, na podstawie której przyjmuje się, iż dany człowiek za życia wyraził się aprobująco o możliwości ofiarowania swoich organów, a więc faktycznie nie złożył odpowiedniego sprzeciwu, podważającego domniemanie zgody. Sformułowanie „w celu ich przeszczepienia” wyraźnie wskazuje, że instytucja sprzeciwu ma zastosowanie jedynie w przypadku pobierania tkanek, komórek i narządów w celach leczniczych. Dawca nie ma jednak prawa do wyrażania ewentualnego sprzeciwu wobec pozostałych celów: diagnostycznego, naukowego i dydaktycznego. W celu rozwiązania swoistego impasu prawnego proponuje się rozszerzenie zakresu zgody domniemanej.

2

Ograniczanie niedoboru narządów. System Aktywnej Rejestracji Dawców jako alternatywa dla polskiej regulacji sprzeciwu

89%

Nowak P. G.

Diametros

|

2015

|

issue Diametros 44

56-77

EN

In the article I argue for replacing the opt-out system of organ donation, currently applied in Poland, with the Active Donor Registration system (ADR). The basic idea of the ADR system is to send a special form to all adult citizens, which would give them an opportunity to consent or dissent to the removal of organs, or to delegate their decision to their next of kin. Granting priority to declared donors – an additional assumption of ADR – would make it possible for them to acquire better access to transplantation if they ever contract a disease whose effective treatment will require transplantation. I highlight the basic assumptions of both systems and describe the functioning of the Polish opt-out regulations. I also analyze the statistical data illustrating the scale of organ shortage in Poland, and I present and criticize the basic ethical principles of evaluating organ procurement systems and compare the Polish system with the ADR system from the perspective of those principles.

PL

W artykule argumentuję za zastąpieniem obecnie stosowanego w Polsce systemu pozy-skiwania narządów przez System Aktywnej Rejestracji Dawców (SARD). SARD to rozwiązanie, którego podstawowym założeniem jest wysyłanie do każdego z pełnoletnich obywateli specjalnego formularza, za pomocą którego mają oni możliwość wyrazić zgodę lub sprzeciw na pośmiertną eksplantację narządów, lub też przekazać w tej kwestii kompetencje rodzinie. Dodatkowo SARD zakłada wprowadzenie priorytetu dla zadeklarowanych dawców narządów, dzięki czemu mieliby oni uzyskać pierwszeństwo w dostępie do przeszczepów, gdyby sami zapadli kiedyś na chorobę, której skuteczna terapia wymagałaby transplantacji. W toku rozważań przedstawiam podstawowe założenia obydwu systemów oraz opisuję funkcjonowanie polskiej regulacji sprzeciwu, analizuję dane statystyczne obrazujące skalę niedoboru narządów w Polsce, przedstawiam i poddaję krytyce podstawowe zasady etyczne służące ocenie systemów pozyskiwania narządów oraz dokonuję porównania polskiego systemu z SARD z perspektywy tych zasad.

3

Zgoda czy brak sprzeciwu. Wiedza na temat oświadczenia woli i obowiązujących przepisów prawnych w zakresie przeszczepiania narządów w Polsce

89%

Michalska W., Jandy W., Sadaj-Owczarek K.

Zeszyty Naukowe Collegium Witelona

|

2023

|

vol. 1

|

issue 46

11-25

EN

Organ transplantation is the only recognized treatment for end-stage organ failure. According to Poltransplant's data, an average of 15 patients die every day, waiting for a transplant. The concept of transplantation (from Latin transplantare – which means “to vaccinate”, “to transplant”) is understood as the procedure of transferring tissue cells or organs within one organism or between several living organisms. An organ donor can be a living person, then it is called ex vivo, or a deceased person, then it is called ex mortuo. Depending on the type of organ donor, the following types of transplants can be distinguished: transplant from a deceased donor and transplantation of the so-called family, i.e. from a living donor. In the case of a living donor, only one kidney or a fragment of the liver can be transplanted exclusively to a paediatric recipient. Pursuant to the Act of 1 July 2005 on the collection, storage and transplantation of cells, tissues and organs (chapter 3 entitled “Collecting cells, tissues or organs from living donors”), the collection of an organ from a living donor must be preceded by the necessary medical examinations to establish, whether the risk of the procedure does not exceed the expected limits acceptable for this type of procedure and will not significantly affect the health of the donor. In the case of retrieving organs from a deceased donor – upon the recognition of the patient as dead and upon the commission's confirmation of brain death – the main purpose of further care for the potential donor of organs is to ensure the proper functioning of the organs that may be the subject of transplantation, provided that the organs have been verified (authorized), that is, the deceased did not object to organ donation while alive. It is worth emphasizing that the process of adjudicating brain death is carried out in accordance with clear and transparent legal provisions, and the deceased person can be considered as a potential organ donor only after their death. Therefore, the procedure of ascertaining brain death cannot be associated with the removal of organs. Whether or not organs will be harvested after death depends on many factors, the first being the so-called authorization of the removal of organs, i.e. determining whether the deceased did not object to the removal of organs during their lifetime. Another factor that makes it impossible to harvest organs from the deceased are medical factors. Two kidneys, a heart, a pancreas, a liver, two lungs, an intestine, face and neck organs, tissues: corneas, fascia, valves, bones and vessels can be taken from one deceased organ donor.

PL

Transplantacja narządów jest jedyną uznaną metodą leczenia schyłkowej niewydolności narządów. Z danych Poltransplantu wynika, że codziennie średnio 15 chorych umiera, nie doczekawszy przeszczepu. Przez pojęcia transplantacja (od łac. transplantare – co oznacza „szczepić”, „przesadzać”) rozumie się zabieg przeniesienia komórek tkanek lub narządów w obrębie jednego organizmu lub między kilkoma organizmami żywymi. Dawcą narządu może zostać żywy człowiek, wówczas pobranie takie nazywamy – ex vivo, bądź osoba zmarła, wtedy nazywane jest pobraniem – ex mortuo. Ze względu na typ dawcy narządów wyróżnia się następujące rodzaje przeszczepów: przeszczep od dawcy zmarłego oraz przeszczep tzw. rodzinny, czyli od dawcy żywego. W przypadku dawcy żywego przeszczepić można wyłącznie jedną nerkę lub fragment wątroby, wtedy biorcą może być wyłącznie biorca pediatryczny. Zgodnie z Ustawą z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów (rozdział 3 zatytułowany „Pobieranie komórek, tkanek lub narządów od żywych dawców”) pobranie narządu od żywego dawcy musi zostać poprzedzone niezbędnymi badaniami lekarskimi ustalającymi, czy ryzyko zabiegu nie wykracza poza przewidywane granice dopuszczalne dla tego rodzaju zabiegów i nie wpłynie w istotny sposób stanu zdrowia dawcy. W przypadku pobrania narządów od dawcy zmarłego – z chwilą uznania chorego za zmarłego i z chwilą komisyjnego stwierdzenia śmierci mózgu – zasadniczym celem dalszej opieki nad potencjalnym dawcą narządów jest zapewnienie właściwej funkcji narządów mogących być przedmiotem transplantacji, pod warunkiem że zweryfikowano (dokonano autoryzacji pobrania narządów), czyli zmarły nie zgłosił sprzeciwu na pobranie narządów za życia. Warto podkreślić, że proces orzekania śmierci mózgu następuje wedle jasnych i transparentnych przepisów prawa, zaś zmarłego – jako potencjalnego dawcę narządów można rozpatrywać wyłącznie po jego śmierci. Procedura stwierdzenia śmierci mózgu nie może być kojarzona zatem z pobraniem narządów. To, czy do pobrania narządów dojdzie po śmierci, decyduje wiele czynników, a pierwszym jest doprowadzenie do tzw. autoryzacji pobrania narządów, czyli określenia, czy zmarły nie zastrzegł sobie za życia sprzeciwu na pobranie narządów. Kolejnym czynnikiem, który uniemożliwia pobranie narządów od zmarłego, są czynniki medyczne. Od jednego zmarłego dawcy narządów pobrać można dwie nerki, serce, trzustkę, wątrobę, dwa płuca, jelito, narządy twarzy i szyi, tkanki: rogówki, powięzie, zastawki, kości oraz naczynia.

Refine search results

1 Diametros

1 Studia Ecologiae et Bioethicae

1 Zeszyty Naukowe Collegium Witelona

1 Jandy W.

1 Michalska W.

1 Nowak P. G.

1 Ochotny P.

1 Sadaj-Owczarek K.

1 2023

1 2017

1 2015

Zgoda domniemana a cele transplantacji

Ograniczanie niedoboru narządów. System Aktywnej Rejestracji Dawców jako alternatywa dla polskiej regulacji sprzeciwu

Zgoda czy brak sprzeciwu. Wiedza na temat oświadczenia woli i obowiązujących przepisów prawnych w zakresie przeszczepiania narządów w Polsce