Search results

1

Kierunek ewolucji składni reportażowej. Badanie porównawcze XX- i XXI-wiecznych polskich reportaży książkowych. Wprowadzenie do problematyki

100%

Ostrowska K.

Zeszyty Prasoznawcze

|

2023

|

vol. 66

|

issue 1 (253)

91-106

EN

This article aims to investigate the direction of the evolution of reportage syntax and the main syntactic tendencies on the basis of Polish book reports from the 20th and 21st centuries. The material base for the reportages created in the 20th century consists of documentary texts such as: „ Dymy nad Birkenau” by Szmaglewska, „Krata” by Gojawiczyńska, „Na nieludz-kiej ziemi” by Czapski, „Inny świat” by Herling-Grudziński, „Raport o stanie wojennym” and „Karnawał i post” by Nowakowski, „Kadencja” by Szczepański. On the other hand, the corpus of the newest Polish book reportages from the 21st century includes: „Oko świata. Od Konstantynopola do Stambułu” by Cegielski, „Zabójca z miasta moreli. Reportaże z Turcji” by Szabłowski, „Czwarty pożar Teheranu” by Kęskrawiec, „Krasnojarsk zero” by Jastrzębski i Morawiecki, „Abchazja” by Górecki, „Dom nad rzeką Loes” by Janiszewski, „Dryland” by Piskała, „Wielki przypływ” by Mikołajewski, „Ziarno i krew. Podróż śladami bliskow-schodnich chrześcijan” by Rosiak, „Dybuk. Opowieść o nieważności świata” by Kopczyński and Sajewicz. The comparability of the research results was ensured thanks to the applica-tion of the postulates of the quantitative and qualitative methodology. The article uses the representative method (200 statements from each text were selected), the traditional syntax analysis method (based on the achievements of Jodłowski), the quantitative method and the comparative method (analysing the frequency of single and complex statements). The analysis of the research material allowed for the presentation of syntactic tendencies, such as: the tendency to complicate syntactic structures, an increase in syntactic intellectualisation, weaker emotionalisation, verbal character of the syntax and a tendency towards explication.

PL

Celem niniejszego artykułu jest zbadanie kierunku ewolucji składni reportażowej oraz głównych tendencji syntaktycznych na podstawie polskich reportaży książkowych z XX i XXI wieku. Bazę materiałową XX-wiecznych reportaży stanowią takie teksty dokumentarne, jak: „Dymy nad Birkenau” Szmaglewskiej, „Krata” Gojawiczyńskiej, „Na nieludzkiej ziemi” Czapskiego, „Inny świat” Herlinga-Grudzińskiego, „Raport o stanie wojennym” i „Karnawał i post” Nowakowskiego oraz „Kadencja” Szczepańskiego. Natomiast do korpusu najnowszych polskich reportaży książkowych z XXI wieku zalicza się: „Oko świata. Od Konstantynopola do Stambułu” Cegielskiego, „Zabójcę z miasta moreli. Reportaże z Turcji” Szabłowskiego, „Czwarty pożar Teheranu” Kęskrawca, „Krasnojarsk zero” Jastrzębskiego i Morawieckiego, „Abchazję” Góreckiego, „Dom nad rzeką Loes” Janiszewskiego, „Dryland” Piskały, „Wielki przypływ” Mikołajewskiego, „Ziarno i krew. Podróż śladami bliskowschodnich chrześcijan” Rosiaka, „Dybuk. Opowieść o nieważności świata” Kopczyńskiego i Sajewicz. Porównywalność wyników badań została zapewniona dzięki zastosowaniu postulatów ilościowo-jakościowej metodologii. W artykule posłużono się metodą reprezentacyjną (dokonano wyboru 200 wypowiedzeń z każdego tekstu), metodą tradycyjnej analizy składniowej (bazującej na osiągnięciach Jodłowskiego), metodą kwantytatywną (wykorzystującą średnią arytmetyczną), metodą porównawczą (służącą analizie frekwencji wypowiedzeń pojedynczych oraz złożonych). Analiza materiału badawczego pozwoliła na zaprezentowanie tendencji syntaktycznych, takich jak: skłonność do komplikacji struktur syntaktycznych, wzrost intelektualizacji składni, słabsza emocjonalizacja, werbalny charakter składni oraz skłonność do eksplikacji.

2

Charakterystyczne kolokacje w wybranych ekoreportażach prasowych z lat 2022–2024

100%

Ostrowska K.

Zeszyty Prasoznawcze

|

2024

|

vol. 67

|

issue 3 (259)

65-76

EN

The article aims to present collocations typical of the genre of press ecoreportage based on selected articles from the National Geographic Magazine. Poland from 2022–2024. To perform this task, the following methods were used: corpus analysis – creating a corpus of twenty press texts on ecology, quantitative and qualitative analysis – extracting the most important word compounds using the Corpusomat tool from the CLARIN-PL infrastructure relative to C-value. The C-value indicator says a lot about the importance of collocation for a given corpus; on its basis, it is possible to predict the validity of word compounds in other press texts. The study selected the most important collocations for the ecoreportage genre with a C-value of more than 10.00 >10,00), such as: climate change, global warming, water pollution, iceberg, ocean wave. This means that the topics of climate change, global warming, water pollution, melting icebergs and causing ocean waves will also be an important theme in other texts in the genre of contemporary press eco-reportage.

PL

Artykuł ma na celu przedstawienie charakterystycznych dla gatunku ekoreportażu prasowego kolokacji na podstawie wybranych tekstów z czasopisma National Geographic. Polska z lat 2022–2024. Aby wykonać to zadanie, zostały zastosowane następujące metody: analizy korpusowej – utworzenie korpusu dwudziestu tekstów prasowych dotyczących tematyki ekologii, analizy ilościowo-jakościowej – wyekscerpowanie najważniejszych związków wyrazowych poprzez narzędzie Korpusomat z infrastruktury CLARIN-PL względem C-value. Wskaźnik C-value sporo mówi o istotności kolokacji dla danego korpusu; na jego podstawie można przewidywać ważność związków wyrazowych w innych tekstach prasowych. W ramach badania wyłoniono najistotniejsze dla gatunku ekoreportażu kolokacje ze wskaźnikiem C-value wynoszącym więcej niż 10,00 >10,00), takie jak: zmiana klimatu, globalne ocieplenie, zanieczyszczenie wód, góra lodowa, fala oceaniczna. Oznacza to, że tematyka dotycząca zmian klimatu, globalnego ocieplenia, zanieczyszczania wód, topnienia gór lodowych oraz wywoływania fal oceanicznych będzie stanowiła także ważny motyw w innych tekstach z gatunku współczesnego ekoreportażu prasowego.

3

Niszczenie kartotek Biura „C” MSW w latach 1989–1990

63%

Ostrowska K., Żuławnik M.

Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej

|

2011

|

vol. 4

235-250

4

Wskaźnik ilościowego bogactwa słownictwa jako element leksykalnej charakterystyki współczesnego polskiego reportażu książkowego

63%

Ostrowska K., Ruszkowski M.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

|

2024

|

issue 19

173-182

EN

One of the most important parameters for characterizing the vocabulary of a text is the index of quantitative vocabulary richness ($I_{bog}$). The most frequently used indicator is developed by Jozef Mistrik: $I_{bog} = \frac{20V}{N}$ (V – the number of different lexemes in the text, i.e. the text dictionary; N – text length, i.e. the number of all word forms). Using J. Mistrik’s formula (N – number of word forms, i.e. 10,000 from the beginning of each reportage, V – number of lexemes in each of these samples), $I_{bog}$ was calculated for individual texts. The value of the indicator ranges between 5.2 (D. Rosiak, Ziarno i krew. Podróż śladami bliskowschodnich chrześcijan) and 6.8 (M. Janiszewski, Dom nad rzeką Loes). There is, therefore, a significant difference in the quantitative vocabulary richness index among the analyzed book reports, which amounts to as much as 1.6. It should be assumed that it results from the style of specific reportages, spanning between written and spoken Polish and between static and dynamic relationships. The average for the reportage $I_{bog} ≈ 5.9$. Therefore, due to the examined parameter, it is close to the humanistic scientific disciplines (literary, historical, linguistic works in which ranges between 5.4 and 6.1), which indicates a high lexical richness of book reportage.

Refine search results

2 Zeszyty Prasoznawcze

1 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

1 Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej

4 Ostrowska K.

1 Ruszkowski M.

1 Żuławnik M.

2 2024

1 2023

1 2011

Kierunek ewolucji składni reportażowej. Badanie porównawcze XX- i XXI-wiecznych polskich reportaży książkowych. Wprowadzenie do problematyki

Charakterystyczne kolokacje w wybranych ekoreportażach prasowych z lat 2022–2024

Niszczenie kartotek Biura „C” MSW w latach 1989–1990

Wskaźnik ilościowego bogactwa słownictwa jako element leksykalnej charakterystyki współczesnego polskiego reportażu książkowego