Search results

1

Charakterystyka hydrologiczna Kosarzewki

100%

Michalczyk Z., Chmiel S., Głowacki S., Sposób J.

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia

|

2016

|

vol. 71

|

issue 2

EN

The paper presents conditions of groundwater occurrence and their role in the Kosarzewka river alimentation, based on hydrographic materials collected in the Department of Hydrology, Maria Curie-Skłodowska University, since the fifties of the 20th century. The catchment of 209.3 km2 area, is located 12 km south of Lublin, in the Bystrzyca River basin. Water resources of the analyzed area, their quantity and quality, determine the water provision for Lublin. Groundwaters in the Kosarzewka river catchment occur in fissure-porous, carbonate rocks of the Upper Cretaceous and Paleocene. Hydrogeological conditions depend on tectonics of the rock mass and lithologically diversified Upper Cretaceous rocks, influencing the existence of a couple of groundwater aquifers. Those conditions determine the lack of continuity of the first groundwater table, occurrence of stepped-changed location of the groundwater table and occurrence of springs on various heights, in the river valleys and in the higher located denudation plains in the catchment. Direction of groundwaters flow takes place from south-east to north-west, in accordance with the pattern of the main valleys. In the regional drainage of groundwaters, there are stated possibilities of underground water flow from the left part of the Kosarzewka river catchment to the Bystrzyca river valley, which is deeper incised in the bedrock. In the outflow structure of the Kosarzewka river, groundwater alimentation dominates, from which comes 87% of river water. Groundwaters reach the rivers through the direct channel drainage and springs, recharged from the main aquifer in the Upper Cretaceous rocks. In the research period synchronic changes of groundwater table, yield of springs and the Kosarzewka river discharges were observed. The river responds very weakly to atmospheric alimentation, and precipitation waters are retained in the bedrock. Surface runoff is observed sporadically, more often in the ground freezing period than in the summer season.

PL

W oparciu o materiały hydrograficzne zbierane w Zakładzie Hydrologii od lat 50. XX wieku przedstawiono warunki występowania wód podziemnych i ich rolę w zasilaniu Kosarzewki. Jest to zlewnia o powierzchni 209,3 km2, położona 12 km na południe od Lublina, w dorzeczu górnej Bystrzycy. Zasoby wodne tego terenu, ich ilość i jakość, decydują o zaopatrzeniu Lublina w wodę. Wody podziemne w zlewni Kosarzewki występują w szczelinowo-porowych, węglanowych skałach górnej kredy oraz paleocenu. O warunkach hydrogeologicznych decyduje tektonika górotworu oraz naprzemianległe występowanie w stropowych partiach skał górnej kredy zróżnicowanych litologicznie warstw decydujących o utrzymywaniu się kilku poziomów wodonośnych Czynniki te zadecydowały o braku ciągłości pierwszego zwierciadła wody, o istnieniu skokowo zmiennych rzędnych zwierciadła wody oraz o istnieniu źródeł w różnym położeniu hipsometrycznym, zarówno w dolinach rzecznych jak też na wysoko wyniesionych równinach denudacyjnych obszaru zlewni.Przepływ wód podziemnych następuje z południowego wschodu na północny zachód, zgodnie z układem głównych dolin. W regionalnym drenażu wód podziemnych stwierdza się możliwość podziemnego przepływu wody z lewej części zlewni Kosarzewki do Bystrzycy, która jest głębiej wcięta w podłoże skalne.W strukturze odpływu Kosarzewki dominuje zasilanie podziemne, z którego pochodzi 87% wody rzecznej. Woda podziemna dociera do rzek poprzez bezpośredni drenaż korytowy oraz przez źródła zasilane z głównego poziomu występującego w skałach górnej kredy. W okresie badań stwierdzono synchroniczne zmiany stanów wody podziemnej, wydajności źródeł i przepływu Kosarzewki. Rzeka słabo reaguje na zasilania atmosferyczne, wody opadowe są retencjonowane w podłożu skalnym. Spływ powierzchniowy pojawia się sporadycznie, częściej w okresie przemarznięcia gruntu niż w okresie letnim.

2

Charakterystyka hydrologiczna zlewni rzeki Ciemięgi

88%

Michalczyk Z., Chmiel S., Głowacki S., Sposób J., Zielińska B.

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia

|

2019

|

vol. 74

EN

Based on the materials collected in 1956–2017 by the Department of Hydrology MCSU, conditions of groundwater resources formation, surface runoff, spring discharge, outflow and water quality in the Ciemięga River catchment, located in the northern part of Lublin Upland, have been presented in the paper. Hydrological analysis has been based on diurnal water stages and river discharges collected in 1981–2017. Water resources in the catchment have been changing in multiannual rhythm. Mean annual discharge was 0.53 m3∙s-1, what corresponded to 3.46 dm3∙s-1∙km2 specific runoff and 109 mm runoff index. High groundwater feeding formed by inflow of water from several springs of discharge of 10–80 dm3∙s-1 influences the equalization of the river discharge in the lower course. Surface runoff, despite considerable slope reduction, is observed relatively seldom, and reach the highest values in the period of snow-melting flow on the frozen ground. Runoff value for the Ciemięga River catchment is below the mean for Lublin Upland and for Poland.

PL

Na podstawie materiałów zbieranych w latach 1956–2017 przez pracowników Zakładu Hydrologii UMCS w pracy przedstawiono warunki tworzenia się zasobów wód podziemnych, spływu powierzchniowego, wydajności źródeł, odpływu i bilansu wodnego w zlewni Ciemięgi położonej w północnej części Wyżyny Lubelskiej. Analizę hydrologiczną oparto na dobowych stanach i przepływach z lat 1981–2017. Zasoby wodne zlewni zmieniały się w cyklu wieloletnim, z wyraźnie zaznaczonym rytmem sezonowym. Średni roczny przepływ wyniósł 0,53 m3∙s-1, co odpowiada odpływowi jednostkowemu 3,46 dm3∙s-1∙km2 i warstwie odpływu 109 mm. Wysokie zasilanie podziemne, kształtowane przez dopływ wody z kilku źródeł o wydajnościach 10–80 dm3∙s-1, warunkuje wyrównanie przepływów w dolnym biegu rzeki. Spływ powierzchniowy (mimo znacznych spadków terenu) pojawia się stosunkowo rzadko, najwyższe wartości osiągając w okresie spływu wód roztopowych po zamarzniętym gruncie. Wielkość odpływu ze zlewni Ciemięgi utrzymuje się poniżej średniej dla Wyżyny Lubelskiej i Polski.

3

Warunki kształtowania się odpływu w zlewni Czechówki

88%

Michalczyk Z., Chmiel S., Głowacki S., Sposób J., Zielińska B.

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia

|

2018

|

vol. 73

EN

Hydrologic characteristics of the Czechówka River, which catchment (80.1 km2) is located in eastern part of the Nałęczów Plateau, subregion of the Lublin Upland, has been presented in the paper. This is the area of the vivid loessial relief, with typical ravines, steep slopes and fl at plateaus. In the middle part of the catchment, in the bottom of the Czechówka River valley, deep wells of the groundwater intake “Sławinek” have been exploited since the March, 1961. In the fi rst years of its functioning, decay of the river discharge was observed in the zone of intake impact. Since the beginning of the 21st century, the Czechówka River discharge has been persisted in the whole course of the river, which resulted from lower exploitation of the groundwater resources and occurrence of years of higher precipitation. The main purpose of the paper is hydrological description of the Czechówka River, especially in the aspect of discharge changes as the result of strong human impact. Data concerning hydrogeological and hydrological situation of the Czechówka River, collected since the half of the 20th century were the basis for the research. In 2002 observations started in water gauge close to the UMCS Botanical Garden in Lublin (the catchment of 61 km2 area). Mean discharge of the Czechówka River in 2003–2017 was 0.088 m3·s–1, and specifi c runoff was only 1.44 dm3·s–1·km2. Water resources of the Czechówka River are signifi cant for municipal water provision. Exploitation of groundwater resources determines the character of hydrodynamic balance, feeding of river valleys and channels by groundwaters, seepage of river waters into the ground, and spring occurrence and discharge of the Czechówka River.

PL

W pracy przedstawiono charakterystykę hydrologiczną Czechówki, której zlewnia (80,1 km2) położona jest we wschodniej części Płaskowyżu Nałęczowskiego, subregionu Wyżyny Lubelskiej. Jest to teren o żywej rzeźbie lessowej, z typowymi wąwozami, stromymi zboczami i zrównaniami wierzchowinowymi. W środkowej części zlewni, w dnie doliny Czechówki, wybudowane zostały studnie głębinowe ujęcia „Sławinek”, oddane do eksploatacji w marcu 1961 r. W pierwszych latach jego funkcjonowania stwierdzano zanik przepływu rzeki w obszarze oddziaływania ujęcia. Od początku XXI w., przy zdecydowanie mniejszej eksploatacji wód podziemnych i wyższych opadach atmosferycznych, przepływ Czechówki utrzymywał się na całej długości rzeki. Celem pracy jest charakterystyka hydrologiczna Czechówki, a szczególnie zmian przepływu wynikających z narastającej antropopresji. Podstawę opracowania stanowiły zbierane od połowy XX w. dane hydrologiczne i hydrogeologiczne. W 2002 r. uruchomiono stacjonarne obserwacje wodowskazowe w przekroju zamykającym zlewnię o powierzchni 61 km2 przy Ogrodzie Botanicznym UMCS. Średni przepływ Czechówki w latach 2003–2017 wynosił 0,088 m3·s–1, a odpływ jednostkowy tylko 1,44 dm3·s–1·km2. Zasoby wodne Czechówki mają istotne znaczenie w zaopatrzeniu w wodę Lublina. Wielkość eksploatacji zasobów wody decyduje o charakterze równowagi hydrodynamicznej, o zasilaniu wodami podziemnymi dolin i koryt rzecznych, ewentualnie o ucieczce wody powierzchniowej do podziemia, a także o funkcjonowaniu źródeł i przepływie Czechówki.

Refine search results

3 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia

3 Chmiel S.

3 Głowacki S.

3 Michalczyk Z.

3 Sposób J.

2 Zielińska B.

1 2019

1 2018

1 2016

Charakterystyka hydrologiczna Kosarzewki

Charakterystyka hydrologiczna zlewni rzeki Ciemięgi

Warunki kształtowania się odpływu w zlewni Czechówki