Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Der Fremde im Königreich der Dänen. Das Wort, der Diskurs und die Fremdheit in Bronisław Świderskis Roman Słowa obcego

100%
de Bończa Bukowski P.
Folia Scandinavica Posnaniensia
|
2018
|
vol. 24
25-38
DE
The prose work of the Polish exile writer Bronisław Świderski, who has been living in Denmark since 1970, explores strangeness – an important topic of modern literature. Świderski addresses strangeness not only as an individual experience, but also as a social problem. In this article, I would like to take a closer look at the analysis of foreignness and the psyche of an immigrant in Świderski’s award-winning novel Słowa obcego (1998). From many problems addressed in the novel, which are directly or indirectly connected with strangeness, I want to take out one aspect. At this point I will be interested in the relationship between language (discourse) and strangeness.
2
Publication available in full text mode
Content available

Roman Ingarden w przestrzeni słowa – uwagi wstępne

100%
de Bończa Bukowski P.
Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis
|
2024
|
vol. 19
|
issue 1
1-6
EN
The article presents the origin and intellectual backgroud of the project called „Roman Ingraden in the Space of the Word”, which resulted in the conference on the 130th anniversary of Ingarden’s birthday, and the monograph issue of Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis. The author proposes that throughout his scholarly career, Ingarden explored the space of the word, tackling it on various levels. The philosopher was convinced that words can be epistemic tools and as such are open to understanding. He wrote about the difference between the living word, used in a specific situation, and the polysemous 'word of language’. It is also noted that Ingarden himself was involved in creative writing and subjected it to description, translated literary works and discussed the nature of literary translation. In the space thus outlined, the introductory article locates the analyses of the project participants who have decided to reflect on the multifaceted question of the word in Roman Ingarden’s thought.
PL
W niniejszym artykule prezentuję genezę i intelektualne zaplecze projektu „Roman Ingarden w przestrzeni słowa”, który zaowocował konferencją z okazji 130. rocznicy urodzin filozofa oraz inicjatywą wydania monograficznego numeru czasopisma Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis. Konstatuję, że Ingarden przez całą swą drogę naukową eksplorował przestrzeń słowa, poruszając się na różnych jej płaszczyznach. Był on przekonany, iż słowa mogą być narzędziami poznania i jako takie są otwarte na rozumienie. Pisał o różnicy między słowem żywym, użytym w konkretnej sytuacji, a wieloznacznym „słowem języka”. Przypominam również, że Ingarden tworzył literaturę i poddawał ją opisowi, przekładał literaturę i opisywał istotę przekładu literackiego. W tak zarysowanej przestrzeni sytuuję analizy uczestników projektu, którzy zdecydowali się zmierzyć z wieloaspektową problematyką słowa w myśli Romana Ingardena.
3
Publication available in full text mode
Content available

Petera (Piotra) Lachmanna życie w przestrzeni przekładu

100%
de Bończa Bukowski P.
Przekładaniec. Półrocznik Katedry UNESCO do Badań nad Przekładem i Komunikacja Miedzykulturowa UJ
|
2022
|
issue 44
157-170
EN
The article discusses Przemysław Chojnowski’s research on the work of Peter (Piotr) Lachmann, a German-Polish author born in pre-war Gliwice (Gleiwitz). Lachmann consistently thematizes the experience of the borderland, describing his existence between two languages and cultures, that is, a “life in translation”. The culmination of Chojecki’s long-time research is the monograph Liminalność i bycie „pomiędzy” w twórczości Petera (Piotra) Lachmanna. Studium literacko-kulturowe (Kraków, 2020), which is the main subject of analysis in this article. This work situates itself in the domain of modern anthropological-cultural comparative studies, clearly and convincingly demonstrating the heuristic potential of such approach. Chojnowski’s book is not only a mine of information about the work of Peter (Piotr) Lachmann, but also an invitation to discuss the broader issues of borderland and cultural bivalence, usually associated with ambiguous national identification.
4
Publication available in full text mode
Content available

Krytyka przekładu literackiego jako dialog. Model hermeneutyczny

100%
de Bończa Bukowski P.
Przekładaniec. Półrocznik Katedry UNESCO do Badań nad Przekładem i Komunikacja Miedzykulturowa UJ
|
2021
|
issue 42 – Krytyka przekładu i okolice
14-39
EN
In this article, I reflect on the productivity of hermeneutic translation criticism, focusing on literary translation. I pose the question whether the hermeneutic mode of translation analysis and evaluation – largely based on the premises of the Romantic art critique – is capable of making a significant contribution to the contemporary discussion on the functional model of translation criticism. According to my argument, the source of the productivity (and functionality) of translation criticism is dialogicity – a feature that can be considered fundamental in the case of hermeneutics. Following the dialogical hermeneutics of F. Schlegel, F. Schleiermacher and H.-G. Gadamer, as well as H.R. Jauß’s aesthetics of reception, I formulate some major postulates of a hermeneutic critique of literary translations. This criticism is of an interrogative nature: it finds and poses questions that are answered by the examined statements. The critic’s questions include those about the original and to the original, about the translator and to the translator, as well as about the reader and to the reader. Finally, I show cases in which a critical dialogue around literary translations crystallizes. It is a dialogue that can be shaped and interpreted by the postulated hermeneutic translation criticism.
5
Publication available in full text mode
Content available

Translation Criticism as a Dialogue. A Hermeneutic Model

100%
de Bończa Bukowski P., Ziemann Z.
Przekładaniec. Półrocznik Katedry UNESCO do Badań nad Przekładem i Komunikacja Miedzykulturowa UJ
|
2023
|
issue Special Issue 1/2023 – Translation Criticism and Its Vicinity
14-39
EN
In this article, I reflect on the productivity of hermeneutic translation criticism, focusing on literary translation. I pose the question whether the hermeneutic mode of translation analysis and evaluation – largely based on the premises of Romantic art criticism – has the potential to make a significant contribution to contemporary discussions on the functional model of translation criticism. My argument is that the source of the productivity (and functionality) of translation criticism is dialogicity – a feature that can be considered fundamental in the case of hermeneutics. Following the dialogical hermeneutics of F. Schlegel, F. Schleiermacher and H.-G. Gadamer, as well as H.R. Jauß’s aesthetics of reception, I formulate some general postulates regarding a hermeneutic critique of literary translations. This critical mode is interrogative: it locates and poses questions that are answered by the examined texts. The critic’s questions include those about the original and for the original, about the translator and for the translator, as well as about the reader and for the reader. Finally, I demonstrate cases in which a critical dialogue crystallizes around literary translations. It is a dialogue that can be shaped and interpreted by the postulated hermeneutic translation criticism.
6
Publication available in full text mode
Content available

Om temanummeret Migrationserfaring og migrationslitteratur i nordisk kontekst

63%
de Bończa Bukowski P., Schab S. I.
Folia Scandinavica Posnaniensia
|
2018
|
vol. 24
4-6
DA
.
7
Publication available in full text mode
Content available

The Issue of Faithful Translation According to Roman Ingarden

63%
de Bończa Bukowski P., Pieńkowski P.
Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis
|
2024
|
vol. 19
|
issue 1
13-29
PL
W prezentowanym artykule rozwijam refleksję wokół pojęcia wierności, któremu przypisuję fundamentalne znaczenie w kształtującym się od wieków dyskursie przekładoznawczym. W myśli Romana Ingardena pojęcie to pojawia się w różnych kontekstach: aksjologicznym, etycznym, epistemologicznym i estetycznym. Z wypowiedzi Ingardena na temat znaczenia wierności w wymienionych dziedzinach dociekań filozoficznych wyłania się wieloaspektowy obraz tego pojęcia, pozwalający lepiej zrozumieć istotę kwestii wiernego przekładu, której filozof poświęcił swą uwagę w szkicu O tłumaczeniach. Podejmując próbę zrekonstruowania Ingardenowskiego rozumienia wiernego przekładu literatury, odwołuję się nie tylko do tego tekstu, ale także do świadectw działalności polskiego fenomenologa jako autora i redaktora tłumaczeń wydawanych w serii „Biblioteka Klasyków Filozofii”. Wyniki rekonstrukcji odnoszę do wybranych nurtów myśli przekładoznawczej, zwracając uwagę na translatologiczną relewancję Ingardenowskiego ujęcia problemu wierności.
EN
In this article I reflect on the concept of fidelity, which I believe is of fundamental importance in any discourse on translation. According to Roman Ingarden in his essay “On Translation,” this concept may appear in a variety of different contexts – ethical, epistemological and aesthetic – allowing us to better understand the essential components of a faithful translation. When attempting to reconstruct Ingarden’s own concept of what constitutes a faithful literary translation, I refer not only to the above text, but also to his research within the fields of ethics, epistemology and the philosophy of literature. I also consider his role as an author and editor of translations of Immanuel Kant’s works, published in the series Library of Philosophical Classics. To conclude, I try to place the results of this reconstruction within the context of the various theories to be found in contemporary translation studies.
8
Publication available in full text mode
Content available

Słowo w działaniu: Trzy polskie tłumaczenia „Fröken Julie” Augusta Strindberga w kontekście pytania o specyfikę przekładu tekstów dramatycznych

63%
de Bończa Bukowski P., Data-Bukowska E.
Pamiętnik Teatralny
|
2024
|
vol. 73
|
issue 4
97-120
EN
This article examines three Polish translations of August Strindberg’s drama Fröken Julie (Miss Julie) in terms of the rendering of the imperative statements appearing in Julie’s utterances addressed to the servant Jean. Such utterances are considered an important aspect of the drama’s stage potential at the illocutionary level. A total of 66 Swedish utterances and their realizations in translations by Ignacy Suesser, Zygmunt Łanowski, and Mariusz Kalinowski have been studied. The analysis, carried out on a qualitative and quantitative level, showed that in Suesser’s translation, Julie’s discourse appears as commanding but also conciliatory, while in Łanowski’s translation the protagonist primarily manifests kindness in her relationship with Jean. In Kalinowski’s translation, on the other hand, the translator’s choices create many different features in Julie’s discourse profile, the metamorphoses of this her illocutionary profile clearly suggest that she undergoes transformations as the action of the drama unfolds. Kalinowski’s translation thus lays the groundwork for more nuanced readings of Julie’s character discourse, and thereby suggests interesting paths of the drama’s stage interpretations.
PL
Autorzy artykułu podjęli się zbadania trzech polskich przekładów dramatu Fröken Julie (Panna Julia/Julie) Augusta Strindberga pod kątem sposobów realizacji wypowiedzeń rozkaźnikowych pojawiających się w kwestiach, jakie Julie kieruje do służącego Jeana. Wypowiedzenia takie zostały uznane za ważny aspekt teatralnego potencjału dramatu na poziomie illokucyjnym. Łącznie badaniu poddano 66 szwedzkich wypowiedzeń imperatywnych i ich realizacji w translacjach autorstwa Ignacego Suessera, Zygmunta Łanowskiego oraz Mariusza Kalinowskiego. Analiza, przeprowadzona na płaszczyźnie jakościowej i ilościowej, wykazała, że w przekładzie Suessera dyskurs Julie sugeruje jej władczość, ale i koncyliacyjność, podczas gdy u Łanowskiego bohaterka manifestuje przede wszystkim uprzejmość w relacji do Jeana. Wybory Kalinowskiego natomiast kreują wiele różnych pozycji dyskursywnych postaci. W tekście tym metamorfozy illokucyjnego profilu Julie sugerują wyraźnie, że podlega ona przemianom w miarę rozwoju akcji dramatu. Tłumaczenie Kalinowskiego stwarza więc podstawy do bardziej zniuansowanych ujęć dyskursu tytułowej postaci dramatu, sugerując interesujące ścieżki interpretacji scenicznej.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.