Search results

1

Responsywność opiekuna a poczucie autonomii dziecka we wczesnym dzieciństwie

100%

Lasota A.

Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne

|

2017

|

vol. 5

|

issue 2

84-100

EN

The purpose of this article is to show the essence of the positive relationship between a caregiver and a child in early childhood. These relations can be defined as the readiness of adults to respond to signals coming from a child. They are not based on the tutor’s directiveness, but on supporting and accompanying the child in his/her development. The author draws attention to the possible attitudes of adults towards the emerging process of autonomy of children in early childhood. The sense of security and trust make the basis for the development of self-reliance and the sense of autonomy in children under 3 years of age. This is confirmed by the results of the author's own research on the desirable traits and behaviors of caregivers in a crèche.

PL

Celem niniejszego artykułu jest ukazanie znaczenia pozytywnych relacji między opiekunem a dzieckiem we wczesnym dzieciństwie. Relacji, które polegają na gotowości ze strony dorosłych do odpowiadania na sygnały płynące ze strony dziecka. Relacji, które nie opierają się na dyrektywności opiekuna, lecz na wspieraniu i towarzyszeniu dziecku w rozwoju. Autorka zwraca uwagę na możliwe postawy dorosłych wobec rozpoczynającego się kształtowania procesu autonomii dzieci we wczesnym dzieciństwie. Poczucie bezpieczeństwa i zaufanie stanowią podstawę rozwoju samodzielności, poczucia sprawstwa i autonomii dzieci do lat 3. Potwierdzają to wyniki badań własnych autorki dotyczących istnienia pożądanych cech i zachowań opiekunów w żłobku.

2

Diagnoza empatii i agresji nastolatków w kontekście postaw rodzicielskich

100%

Lasota A.

Lubelski Rocznik Pedagogiczny

|

2019

|

vol. 38

|

issue 2

EN

The purpose of this research was to investigate the relationship between parental attitudes, empathy, and aggression of adolescent children. Two hundred and one Polish students in age 16 – 18 years participated in this study (57% were girls), they brought up in a full family. IRI (Davis, 1983) was used to measure empathy, Buss & Perry Aggression Questionnaire (1993) was used to measure aggression, and Polish scale KPR-Roc (Plopa, 2008) was used to measure retrospective parenting styles in terms of five attitudes: acceptance/rejection, requirements, autonomy, inconsistencies and overprotecting. The results of these studies show that there is a relationship between parenting attitudes and levels of empathy and aggressive behaviours in children. The ability to take someone perspective and empathic concern by sons and daughters mainly depends on the attitudes of the same gender parent. For the level of daughters’ empathy, the predictions turned out to be mothers' attitudes, while the level of empathy of sons was explained by the fathers’ attitudes. Moreover, lack of positive attitudes of fathers and the intensification of negative, influences on the inability to cope with their own emotions by young people of both genders and increase their personal distress. Diagnosis of youthful aggression was considered in the context of positive and negative parental attitudes that can promote or inhibit the aggressiveness of their children. Positive and negative attitudes of both parents were important for the level of aggression of children depending on the type of aggressive action. The direct aggression of girls was influenced by the negative attitudes of both parents, and indirect aggression was explained mainly by the attitudes of fathers. In boys, for the level of physical and verbal aggression, the attitudes of mothers turned out to be important, while for indirect aggression like anger and hostility – mainly fathers' attitudes. Studies confirm that both mother and father play an important role in shaping the appropriate social skills of their child. There is a distinct relationship between mothers’ and fathers’ attitudes and empathic/aggressive behaviour of their children.

PL

Celem badań była analiza związku między postawami rodzicielskim a poziomem empatii i agresji dorastających dzieci. W badaniach wzięło udział 201 adolescentów w wieku 16–18 lat wychowywanych w pełnej rodzinie w dużym mieście. Do pomiaru empatii użyto kwestionariusza IRI (Davis 1983), poziom agresji diagnozowano na podstawie wyników kwestionariusza Bussa i Perry’ego (1992), a KPR -Roc (Plopa 2008) użyto do pomiaru retrospektywnych zachowań rodzicielskich pod kątem pięciu postaw: akceptacja/odrzucenie, nadmierne wymagania, autonomia, niekonsekwencja oraz nadmierna ochrona. Wyniki badań własnych potwierdzają istnienie związku między postawami rodzicielskimi a poziomem zachowań empatycznych i agresywnych u dzieci. Umiejętność przyjmowania cudzej perspektywy oraz współodczuwania przez synów i córki zależy w dużym stopniu od postaw rodzica tej samej płci. Dla poziomu empatii dziewcząt predyktorami okazały się postawy matek, zaś poziom empatii chłopców w największym stopniu wyjaśniają postawy ojców. Ponadto, brak pozytywnych postaw ojców i duże nasilenie negatywnych ma związek z nieumiejętnością radzenia sobie z własnymi emocjami przez młodzież obu płci i wzmaga ich personalny dystres. Również diagnoza poziomu agresji młodzieńczej była rozpatrywana w kontekście pozytywnych oraz negatywnych postaw rodzicielskich, które mogą sprzyjać bądź hamować agresję swoich dzieci. Zarówno pozytywne jak i negatywne postawy obojga rodziców miały istotne znaczenie dla nasilenia agresji dzieci w zależności od rodzaju aktu agresywnego. Agresję bezpośrednią dziewcząt najsilniej wyjaśniały negatywne postawy obojga rodziców, zaś agresję pośrednią głównie postawy ojców. U chłopców, dla poziomu agresji fizycznej i werbalnej istotne okazały się postawy matek, zaś dla agresji pośredniej jak gniew i wrogość – głownie postawy ojców. Wyniki badań potwierdzają, że zarówno matka, jak i ojciec odgrywają istotną rolę w kształtowaniu odpowiednich społeczno-emocjonalnych umiejętności swojego dziecka. Dowiodły również istnienia odmiennych wzorców relacji pomiędzy postawami matek i ojców a zachowaniem empatycznym i agresywnym ich dzieci.

3

Wsparcie rodziców biologicznych i zastępczych w wychowaniu dzieci – oczekiwania a rzeczywistość

100%

Lasota A.

Wychowanie w Rodzinie

|

2018

|

vol. XVII

|

issue (1/2018)

225-240

EN

Aim: The aim of this study was to show similarities and differences between foster and biological parents in experiencing parenting difficulties. One of the hypotheses states that there are differences between biological and foster parents when it comes to a range of received and given support expected from both family and others. Methods: In this research an in-depth interview and a questionnaire designed by the author were used. The tool includes closed questions about parenting knowledge, skills, and competence in the upbringing and care of their children. Questions also focused on the resources of parents and outside support. Quality and quantity analysis was applied to a sense of support received and expected by parents. Results: The results obtained suggest a difference between biological and foster parents when it comes to the sense of support coming from outside. Specialists, institutions, other parents and teachers are more supportive towards foster parents than bio logical ones. Partners, family, friends (people close to family) are more supportive towards biological parents. Conclusions: There are differences both in terms of received and expected social and institutional support among biological and foster parents.

PL

Cel: Celem prezentowanych badań było ukazanie podobieństw oraz różnic pomiędzy rodzicami zastępczymi i biologicznymi w doświadczaniu trudności rodzicielskich. Jedna z głównych hipotez zakłada istnienie różnic pomiędzy rodzicami biologicznymi a rodzicami zastępczymi w zakresie poczucia wsparcia otrzymywanego oraz oczekiwanego od osób bliskich i obcych. Metody: W badaniach zostało wykorzystane narzędzie własne autorki oraz wywiad pogłębiony. Kwestionariusz ankiety zawierał pytania dotyczące wiedzy, umiejętności i kompetencji w zakresie wychowania, opieki nad dzieckiem oraz zasobów własnych i wsparcia od innych. Analizie ilościowej i jakościowej poddano poczucie wsparcia otrzymywanego, i oczekiwanego przez rodziców. Wyniki: Uzyskane wyniki badań sugerują istnienie różnic pomiędzy rodzicami biologicznymi a rodzicami zastępczymi w zakresie odczuwania poczucia wsparcia udzielanego przez inne osoby. Specjaliści, instytucje, inni rodzice, nauczyciele stanowią większe źródło wsparcia dla rodziców zastępczych niż dla rodziców biologicznych. Partnerzy, rodzina, przyjaciele (osoby bliższe) są większym źródłem wsparcia dla rodziców biologicznych niż dla rodziców zastępczych. Wnioski: Istnieją różnice zarówno w zakresie otrzymywanego, jak i oczekiwanego wsparcia społecznego oraz instytucjonalnego wśród rodziców biologicznych i zastępczych.

4

Empatia i zachowania prospołeczne małych dzieci w percepcji rodziców

100%

Lasota A.

Studia z Teorii Wychowania

|

2023

|

vol. XIV(1(42))

245-264

PL

Wychowanie do wartości, kształtowanie pozytywnych wartości i postaw, zajmuje szczególne miejsce w edukacji od najmłodszych lat. Wspieranie rozwoju dziecięcych zachowań prospołecznych, w ostatnim czasie jest szczególnie marginalizowane zarówno przez rodziców jak i nauczycieli skupiających się bardziej na zachowaniach antyspołecznych, eksternalizacyjnych. Celem badań była ocena poziomu empatii, zachowań prospołecznych oraz zachowań eksternalizacyjnych u 398 dzieci w wieku 2,5-4 lata pozostających w domu oraz uczęszczających do żłobków/przedszkoli. Analizy statystyczne potwierdziły istnienie różnic płciowych pomiędzy dziećmi. Istnieje również związek pomiędzy empatią, prospołecznością oraz pozytywnym i negatywnym uspołecznieniem małych dzieci, a także pomiędzy wiekiem i wykształceniem rodziców a poziomem empatii i zachowań prospołecznych dzieci. Wyniki zostały omówione w kontekście implikacji praktycznych.

5

Symboliczne ujmowanie rzeczywistości we wczesnym dzieciństwie

100%

Lasota A.

Psychologia Rozwojowa

|

2007

|

vol. 12

|

issue 1

PL

Symbolic representation of reality in early childhoodThe research was an attempt to explain the development of small children’s ability to symbolic representation of reality in the situation of disturbed linguistic development known as Specific Language Impairment – SLI. Studies were performed in a group of 99 children at 30 months of their lives. The studies were carried on one investigated group composed of children with risk of SLI and two control groups of children with average and high level of linguistic development. The results of the studies showed that there is a positive interrelation between development of symbolic play and linguistic development of children in early childhood.

6

Dwuelementowe kombinacje językowo-niejęzykowe w dziecięcej komunikacji

100%

Lasota A.

Psychologia Rozwojowa

|

2012

|

vol. 17

|

issue 4

PL

Verbal-nonverbal two-element combinations in children`s communication Studies on communication skills of young children have shown that body language is used for the purpose of communication early in ontogenesis and regardless of culture. Before children learn to speak, they express themselves through gestures and continue to produce gesture-word combinations later in development. Multiple research suggests that those compounds are used when a child is not yet able to combine two words into a single utterance. This paper focuses on the role of gesture and speech combinations as a transitional device for future developments in language

7

Sprawozdanie z X International Congress for the Study of Child Language 25–29 lipca 2005 Berlin

100%

Lasota A.

Psychologia Rozwojowa

|

2006

|

vol. 11

|

issue 2

PL

W dniach 25–29 lipca 2005 r. w Berlinie już po raz dziesiąty w historii stowarzyszenia IASCL –International Association for the Study of Child Language (Międzynarodowe Stowarzyszenie Badań nad Językiem Dziecka) – odbył się międzynarodowy kongres poświęcony tematycerozwoju językowego dziecka. Tegoroczne spotkanie odbywało się pod hasłem: Międzyjęzykowe i międzykulturowe aspekty prawidłowego i nieprawidłowego przyswajania języka.

8

Toward positive parenting: Exploring the relationship between empathy and gratitude and parental attitudes

100%

Lasota A.

Family Forum

|

2024

|

vol. 14

241-265

PL

Wprowadzenie: Pomimo wielu badań dotyczących postaw rodzicielskich, zakres w jakim zasoby emocjonalne rodziców takie jak empatia i wdzięczność wiążą się z zachowaniami i postawami rodzicielskimi wobec dzieci pozostaje niejasny. Cel: Celem badania była ocena związku między obecnością emocjonalnej dyspozycji do bycia empatycznym i wdzięcznym a pozytywnymi postawami rodzicielskimi, takimi jak ciepło emocjonalne, wsparcie autonomii i postawa demokratyczna. Ponadto, oceniono również związek między empatią i wdzięcznością a negatywnymi postawami rodziców, takimi jak postawa autorytarna, pobłażliwa oraz lękowo-ochraniająca. Metodologia: Próba 712 polskich rodziców dzieci w wieku od 0,6 do 12 lat wypełniła Wskaźnik Reaktywności Interpersonalnej, Test Wdzięczności, Urazy i Doceniania oraz Kwestionariusz Zachowań i Wymiarów Rodzicielskich. Wyniki: Dwa zaproponowane modele równań strukturalnych (SEM) potwierdziły, że empatia i wdzięczność są predyktorami pozytywnych i negatywnych wymiarów rodzicielskich. Dodatkowo, wdzięczność pełni pośredniczącą rolę między różnymi wymiarami empatii a zachowaniami rodziców. Największe znaczenie dla postaw pozytywnych rodziców ma empatia emocjonalna, osobisty dystress emocjonalny oraz docenianie prostych przyjemności. Autorytarna oraz pobłażliwa postawa wiążą się z empatią, ale nie z wdzięcznością. Postawa lękowego ochraniania wiąże się natomiast zarówno z empatią jak i wdzięcznością. Wnioski: Wyniki te przyczyniają się do lepszego zrozumienia związku pomiędzy emocjonalnymi zasobami rodziców a ich zachowaniami wobec dzieci. Odkrycia te sugerują, że rodzice powinni wzmacniać doświadczanie empatii i wdzięczności w codziennym życiu, ponieważ emocje te wzmacniają pozytywne zachowania rodziców a osłabiają negatywne rodzicielstwo.

EN

Background: Despite many studies on parental attitudes, the extent to which parents’ emotional resources of parents, such as empathy and gratitude, are associated with parental behaviours and attitudes towards children remains unclear. Purpose: The aim of the study was to examine the relationship between the emotional disposition to being grateful and empathetic in parents and their positive parenting attitudes as emotional warmth, autonomy support, and democratic attitude. In addition, the relationship between empathy, gratitude, and negative attitudes such as punitive, permissive discipline and anxious intrusiveness was assessed. Methodology: A sample of 712 Polish parents of children aged between six months and twelve years completed the Interpersonal Reactivity Index, the Gratitude Resentment and Appreciation Test, and the Parental Behaviours and Dimensions Questionnaire. Results: The two proposed structural equation models (SEM) confirmed that empathy and gratitude are predictors of positive and negative parenting dimensions. In addition, gratitude plays a mediating role between different dimensions of empathy and parenting behaviours. Emotional empathy, personal distress and simple appreciation are the most significant factors for positive parental attitudes. Punitive and permissive attitudes are associated with empathy, but not with gratitude. In contrast, anxious intrusiveness is associated with both empathy and gratitude. Conclusions: These findings contribute to a better understanding of the relationship between parents’ emotional resources and their parental behaviours. The results suggest that parents should enhance the experience of empathy and gratitude in their daily lives, as these emotions strengthen positive parental behaviours and weaken negative parenting.

9

Recenzja

88%

Lasota A.

Psychologia Rozwojowa

|

2012

|

vol. 17

|

issue 3

PL

RECENZJAS. Kowalik (red.) (2010), Psychologia ucznia i nauczyciela. Podręcznik akademicki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

10

Psychologiczna analiza konstruktu zazdrości

63%

Lasota A., Abramciów R.

Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja

|

2015

|

vol. 18

|

issue 3(71)

139-150

EN

This paper will focus on the problem of experiencing a negative emotion that is jealousy. The first section of the paper describes jealousy and shows its development in ontogenesis. It points to the theories explaining differences in how jealousy is experienced in the context of personality traits and gender. The authors draw attention to one of the most significant current discussions, namely, the correlation between the experience of jealousy and the sense of quality of a partnership. They review recent research on the experience of jealousy ina romantic relationship. They show various dimensions of jealousy and attempt to clearly distinguish jealousy from other emotions.

PL

Prezentowany artykuł dotyczy problemu doświadczania negatywnej emocji, jaką jest zazdrość. Pierwsza część artykułu definiuje tę emocję, ukazuje przebieg rozwoju zazdrości w ontogenezie. Zwraca również uwagę na teorie wyjaśniające różnice w przeżywaniu zazdrości w kontekście cech osobowości oraz płci. Autorzy zwracają uwagę na jeden z ważnych obecnych problemów, jakim jest związek między doświadczaniem zazdrości a poczuciem jakości związku partnerskiego. Dokonują przeglądu badań dotyczących przeżywania zazdrości w romantycznym związku. Przybliżają różne wymiary zazdrości, a także podejmują próbę jednoznacznego odróżnienia zazdrości od innych emocji.

11

Struktura czynnikowa wdzięczności. Wstępne badania adaptacyjne nad skalą SGRAT-PL

63%

Tomaszek K., Lasota A.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Psychologica

|

2019

|

vol. 12

79-97

EN

The purpose of this article is to present the results of pilot adaptive research on the shortened (16-item) version of the GRAT scale. 124 respondents aged 20–50 took part in the pilot study (M = 33.55, SD = 5.84). The tool is used to assess the level of gratitude treated as an individual’s disposition to experience this emotion. The research used the Polish version of the SGRAT-PL questionnaire, Davis’ IRI empathy scale, and a survey with the metrics on sociodemographic variables, i.e. age, gender, the status of the subject’s relationship or the fact of having children. The results of statistical analysis aimed at checking the psychometric values of the Polish version of the SGRAT-PL scale indicated the validity of using the shortened version of the tool in scientific research in the field of positive psychology. Intercorrelation analysis between results obtained on the SGRAT-PL scale confirmed the accuracy of measuring gratitude. The results of the conducted reliability analysis also showed a high internal consistency of the short version of the GRAT scale and the possibility of its use in empirical studies. The 16-item version of the tool in Polish adaptation, like the full version, is a reliable indicator of the level of three dimensions of gratitude: a sense of abundance, appreciating others and appreciating simple pleasures.

PL

Celem niniejszego artykułu jest prezentacja wyników pilotażowych badań adaptacyjnych nad skróconą (16-itemową) wersją skali GRAT. W badaniach pilotażowych udział wzięło 124 respondentów w wieku 20–50 lat (M = 33,55, SD = 5,84). Narzędzie służy do oceny poziomu wdzięczności traktowanej jako dyspozycja jednostki do doświadczania tej emocji. W badaniach użyto polskiej wersji kwestionariusza wdzięczności SGRAT-PL, skali empatii Davisa – IRI oraz ankiety z metryczką na temat zmiennych socjodemograficznych, tj. wieku, płci, statusu związku osoby badanej czy posiadania dzieci. Wyniki analizy statystycznej mające na celu sprawdzenie walorów psychometrycznych polskiej wersji skali SGRAT-PL wskazały na zasadność wykorzystywania skróconej wersji narzędzia w badaniach naukowych z zakresu psychologii pozytywnej. Analiza interkorelacji między wynikami uzyskanymi w skali SGRAT-PL potwierdziła trafność pomiaru wdzięczności. Wyniki przeprowadzonej analizy rzetelności również wskazały na wysoką spójność wewnętrzną skróconej wersji skali GRAT i możliwość jej stosowania w empirycznych opracowaniach. 16-itemowa wersja narzędzia w polskiej adaptacji, podobnie jak wersja pełna, stanowi wiarygodny wskaźnik poziomu trzech wymiarów wdzięczności: poczucia obfitości, doceniania innych oraz doceniania prostych przyjemności.

12

Trudne doświadczenia adopcyjnych rodziców dzieci z FAS

63%

Lasota A., Grzywacz P.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Psychologica

|

2019

|

vol. 12

138-163

EN

This article presents the dilemmas and problems faced by adoptive families who raise a child with an FAS diagnosis or suspicion of FASD. Therapeutic and supportive action is possible thanks to correct diagnosis as early as possible when a family adopts a child who is experiencing specific issues related to emotions, and developmental research, a quantitative and content analysis of adoptive parents’ statements regarding the difficulties experienced in raising children with FAS was undertaken. The results indicate that parents often share information about a child’s development, diagnosis, and therapy. An extremely important issue raised by parents was the assessment of cooperation with the relevant adoption center and experiencing difficult emotions that parents often cannot cope with on their own. The results indicate the need to offer longterm emotional, motivational and instrumental support to adoptive families.

PL

W artykule zaprezentowano dylematy i problemy, z jakimi muszą radzić sobie rodziny adopcyjne wychowujące dziecko z diagnozą lub podejrzeniem płodowego zespołu alkoholowego (FAS). Szybkie podjęcie działań terapeutycznych i wspierających możliwe jest dzięki jak najwcześniejszemu postawieniu prawidłowej diagnozy i obecności rodziny, która przyjmie dziecko z całym bagażem jego doświadczeń, cech, emocji i często dysfunkcji rozwojowych. To wyzwanie jest niezmiernie trudne dla rodziców adopcyjnych. W badaniach własnych dokonano ilościowej i treściowej analizy wypowiedzi rodziców adopcyjnych na temat doświadczanych trudności związanych z wychowaniem dzieci z FAS. Wyniki wskazują na to, że rodzice najczęściej dzielą się między sobą informacjami na temat rozwoju, diagnozy i terapii dzieci. Istotnym wątkiem, często poruszanym przez rodziców, była ocena współpracy z ośrodkiem adopcyjnym oraz doświadczanie trudnych emocji, z którymi rodzice często nie potrafią sobie samodzielnie poradzić. Wyniki sugerują konieczność objęcia rodzin adopcyjnych długofalowym wsparciem emocjonalnym, motywacyjnym i instrumentalnym.

13

Poczucie jakości życia młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną

63%

Lasota A., Bujnowska A.

Rocznik Komisji Nauk Pedagogicznych

|

2013

|

issue LXVI

203-214

EN

The research on the sense of life quality among the handicapped people, conducted in Poland throughout twenty years, shows that there is an increasing change in the way of thinking about the disabled, both by themselves and by fully fit people. The paper gives a short theoretical presentation indicating a multitude of theoretical models, as well as own research. On the basis of quantitative and qualitative analysis of the achieved results of the research, the structure of life quality evaluation of mentally handicapped young people is described and compared with the group of fully fit youth.

14

Dystans emocjonalny przyszłych nauczycieli i pedago-gów wobec osób ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi

63%

Bujnowska A., Lasota A.

Rocznik Komisji Nauk Pedagogicznych

|

2016

|

issue LXIX

34-50

EN

This article contains analysis of emotional distance of future educators and teachers toward people with disabilities. Theoretical basis for this research is structural approach to attitude, composed out of three aspects: behavioral, emotional and cognitive. The method of a diagnostic survey was used in the study, as well as Semantic Differential by U. Jakubowska (1993) and Terms Test as an additional technique. The research covered 594 pedagogy and teaching students. The conclusions reached are to contribute toward creating a positive relationship between future educators and different groups of students with special educational needs.

15

Strategie komunikacyjne stosowane przez matki w interakcji z małym dzieckiem

63%

Kielar-Turska M., Lasota A.

Psychologia Rozwojowa

|

2010

|

vol. 15

|

issue 1

PL

Parental communications strategies in interactionAdult orientation in child development reveals the parents’ upbringing concepts and allows predicting the results of refl exive interactions between an adult and a child (Goodnow, Colins 1990, Miller, Davis 1992, Kielar-Turska 1997). Numerous studies point to the significance of the mother’s communication strategy in the child’s development (e.g. Bornstein, Cote 2005; Ozcaliskan, Goldin-Meadow 2005). A correlation between a child’s behaviour and the strategies employed in the adult’s contact with him/her has been confirmed. The observational study on 99 children aged 2.6 at various stages of linguistic development (developmental norm; with underdeveloped speech; high-achieving) in contact with their mothers has demonstrated that a child’s behaviour leads a mother to employ corresponding strategies. Thus, the mothers of children in normal linguistic and communicative development actually employed developing strategies more often and broadened the child’s attention. They engaged in play with the child and were able to adjust to him/her. In turn, the mothers of children with underdeveloped speech tended to do things for the child by limiting its activities through operative control. Difficulties in adjusting to the child were noted. Finally, the mothers of overdeveloped children frequently did not participate in the child’s activities, granting him/her significantliberty. In play, the mothers broadened the child’s attention or redirected it to other objects. The results of the study encourage a rethinking of the problem of mutual impact of an adult’s and a child’s behaviour in everyday interaction. They may also serve as a resource for educating parents.

16

Empathy as a Mediator Between Parental Attitudes and Adolescents’ Aggressive Behaviour

63%

Lasota A., Kobylarczyk M.

Psychologia Rozwojowa

|

2020

|

vol. 25

|

issue 3

47-63

EN

This study was designed to examine relationships between adolescents’empathy and aggression and parental attitudes. Two hundred and one high school students aged 16-18 completed the Polish Retrospective Parental Attitude Questionnaire, Interpersonal Reactivity Index and the Buss-Perry Aggression Questionnaire. Results showed that paternal attitudes have a great influence on the level of aggression in children, either raising (inconsistency and excessive demands) or lowering it (acceptance and autonomy). In contrast, the role played by empathy is considerably lower and only supports the relationship between parental attitudes and level of aggression. It also turned out that empathy partly plays the role of a mediator between fathers‘parental attitudes and the level of aggression in adolescents.

17

Spis treści

63%

Tomaszek K., Lasota A.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Psychologica

|

2019

|

vol. 12

7-8

18

Od Redakcji

63%

Tomaszek K., Lasota A.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Psychologica

|

2019

|

vol. 12

9-18

19

Posiadanie rodzeństwa a kompetencje społecznoemocjonalne dzieci w wieku szkolnym w dobie pandemii COVID-19

51%

Lasota A., Józefacka N. M., Płoszaj M.

Wychowanie w Rodzinie

|

2022

|

vol. XXVII

|

issue (2/2022)

211-230

EN

Aim. The aim of the studies made was to check whether, in the situation of deprivation of social relations caused by forced isolation as a result of a pandemic, for children during their early school period, having siblings may constitute a protective factor in the context of the development of socio-emotional relations. Method. The respondents were parents of children starting school education (6–8 years). To answer, two studies were conducted. The first (involving 104 parents) focused on the differences in the level of behavioural manifestations of executive functions and social competencies among children without siblings and children with siblings. The second (involving 227 parents) concerned the differences in socio-emotional competencies (internalizing and externalizing behaviours) and pro-social behaviour of children. Results. The research confirmed that having siblings can be perceived both as a protective factor and a factor hindering the development of socio-emotional competencies of children starting school. It can protect against internalizing behaviours and favour externalizing behaviours. The research also highlighted gender differences. With regard to the girls, the number of siblings was important for the skills related to cognitive behaviour control, i.e., inhibition, and positive social adaptation. In boys, the greatest variation occurred in terms of pro-social behaviour.

PL

Cel. Celem podjętych badań było sprawdzenie, czy w sytuacji deprywacji relacji społecznych dzieci w okresie wczesnoszkolnym, spowodowanej przymusową izolacją wywołaną pandemią, posiadanie rodzeństwa może stanowić czynnik ochronny w kontekście rozwoju relacji społeczno-emocjonalnych. Metoda. Grupę badaną stanowili rodzice dzieci rozpoczynających edukację szkolną (6–8 lat). W celu odpowiedzi na postawione pytanie przeprowadzono dwa badania. Pierwsze z nich (obejmujące 104 rodziców) koncentrowało się wokół różnic w poziomie behawioralnych przejawów funkcji wykonawczych i kompetencji społecznych wśród jedynaków i dzieci posiadających rodzeństwo. Drugie (obejmujące 227 rodziców) zaś dotyczyło różnic w zakresie kompetencji społeczno-emocjonalnych (zachowań internalizacyjnych i eksternalizacyjnych) oraz zachowań prospołecznych dzieci. Wyniki. Badania potwierdziły, że rodzeństwo może być postrzegane jako czynnik zarówno ochronny, jak i utrudniający kształtowanie kompetencji społeczno-emocjonalnych dzieci rozpoczynających naukę szkolną. Posiadanie rodzeństwa może chronić przed zachowaniami internalizacyjnym i sprzyjać zachowaniom eksternalizacyjnym. Badania zaakcentowały także różnice płciowe. W przypadku dziewczynek liczba rodzeństwa miała znaczenie dla umiejętności związanych z poznawczą kontrolą zachowania – hamowaniem oraz pozytywnym społecznym przystosowaniem. U chłopców największe zróżnicowanie występowało w zakresie zachowań prospołecznych.

20

Tytuł

51%

Tomaszek K., Lasota A.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Psychologica

|

2019

|

vol. 12

Refine search results

Responsywność opiekuna a poczucie autonomii dziecka we wczesnym dzieciństwie

Diagnoza empatii i agresji nastolatków w kontekście postaw rodzicielskich

Wsparcie rodziców biologicznych i zastępczych w wychowaniu dzieci – oczekiwania a rzeczywistość

Empatia i zachowania prospołeczne małych dzieci w percepcji rodziców

Symboliczne ujmowanie rzeczywistości we wczesnym dzieciństwie

Dwuelementowe kombinacje językowo-niejęzykowe w dziecięcej komunikacji

Sprawozdanie z X International Congress for the Study of Child Language 25–29 lipca 2005 Berlin

Toward positive parenting: Exploring the relationship between empathy and gratitude and parental attitudes

Recenzja

Psychologiczna analiza konstruktu zazdrości

Struktura czynnikowa wdzięczności. Wstępne badania adaptacyjne nad skalą SGRAT-PL

Trudne doświadczenia adopcyjnych rodziców dzieci z FAS

Poczucie jakości życia młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną

Dystans emocjonalny przyszłych nauczycieli i pedago-gów wobec osób ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi

Strategie komunikacyjne stosowane przez matki w interakcji z małym dzieckiem

Empathy as a Mediator Between Parental Attitudes and Adolescents’ Aggressive Behaviour

Spis treści

Od Redakcji

Posiadanie rodzeństwa a kompetencje społecznoemocjonalne dzieci w wieku szkolnym w dobie pandemii COVID-19

Tytuł