Search results

1

Krytyka naukowa a reguły gry o prawdę naukową

100%

Goćkowski J.

Nauka i Szkolnictwo Wyższe

|

2001

|

issue 2(18)

73-81

EN

The author distinguishes four different types of scientific critique: 1) interpretation of theories and models, concepts and terms, rules and directives, whose purpose is to modify these components and abandon error; 2) analysis of cognitive value, ending in conclusions vacillating between approval/qualification and disapproval/disqualification; 3) inspection of cognitive operations and values from the point of view of their consistency with the doctrine of scientific research; 4) selection (which may also be called “screening”), leading to the choice of works aspiring to the status of accepted elements of the “third world” in the theatre of scientific life; According to the author, critics adopt two styles of play in the scientific truth game: they play either the “ people of the system” game or the “ people of the problem” game. The article ends with several conclusions concerning the nature of scientific critique. Rather than being one of the forms of expression in scientific discourse, critique is the substance of all expressions in this discourse, the very core of the scientific truth game.

PL

Autor wyróżnia cztery rodzaje krytyki naukowej, rozumianej jako: 1) interpretacja teorii i modeli, pojęć i terminów, reguł i dyrektyw, która zmierza do modyfikacji tych składników lub jej celem jest odstąpienie od błędu; 2) analiza wartości poznawczych kończących się konkluzjami oscylującymi między aprobatą - kwalifikowaniem a dezaprobatą - dyskwalifikowaniem; 3) rozpatrywanie czynności i wartości poznawczych pod względem ich zgodności z doktryną uprawiania pracy naukowej; 4) czynności selekcjonujące (zasługujące też na miano „przesiewu”), prowadzące do wyboru prac kandydujących do statusu akceptowanych składników „świata trzeciego” w teatrze życia naukowego. Zdaniem Autora, krytykujący stosują dwa style gry o prawdę naukową: grę „ludzi systemu” i grę „ludzi problemu” . Artykuł zamykają konkluzje dotyczące charakteru krytyki naukowej. Krytyka nie jest jedną z form wypowiedzi w dyskursie naukowym, ale substancją wszelkich wypowiedzi w takim dyskursie - rdzeniem gry o prawdę naukową.

2

Rodzaje wypowiedzi socjologa o tym, co polityczne

100%

Goćkowski J.

Forum Politologiczne

|

2007

|

vol. 6 - Odmiany dyskursu politycznego

189-208

EN

1. The character of sociologist's comments concerning political matters: a) theoretical statements, b) recommendations concerning some activities in the field of social technology, c) ideological judgments/opinions. 2. The types of comments/statements made by sociologist's who carry out various social roles: a) statements of theoretical researchers' statements, b) journalists' comments/statements, c) statements/comments of decision-makers, technicians of poli¬tical engineering or political activists. 3. People assessing the reliability of sociologist's comments on political matters and the criteria used by them. 4. Problems of sociologist's comments on politics: a) the problem of getting at truth in a conversation-discussion, b) the problem of intersubiective acceptance, c) the problem of discourse identity.

3

Kariera naukowa a styl pracy naukowej

100%

Goćkowski J.

Nauka i Szkolnictwo Wyższe

|

2001

|

issue 1(17)

7-22

EN

The researcher has four definitions of scientific career to choose from: 1) scientific career as the road to status and the role of scientific authority; 2) scientific career as the road to status and the role of "lord of the field" - the patron of many clients; 3) scientific career as the road to authorised mastery, travelled faster than by peers; 4) scientific career as the road to power and wealth thanks to competence in a specific area of knowledge. If we choose to study scientific career as the road to status and the role of scientific authority (so important in the theatre of scientific life), we must try to find out if the effort to become an authority is undertaken in a circle whose style of research can be said to be determined by "the line of investigative problem solving". The author also discusses the nature of scientific research, careers in "scholar" science and careers in the science of "researchers cum theorists". The article ends with several conclusions concerning the picking out and backing of persons with intellectual and moral potential disposing towards becoming a scholar who aspires to be a scientific authority and the adequate moulding of the "basic personality of the actor of scientific life" who acts according to the "line of investigative problem solving".

PL

Badacz może wybierać spośród czterech wersji pojmowania kariery naukowej: 1) jako drogi do osiągnięcia statusu autorytetu naukowego i pełnienia roli takiego autorytetu; 2) jako drogi do statusu i roli „władcy pola” - patrona wielu klientów; 3) jako drogi do uprawnień mistrzowskich przebytej szybciej od kolegów z pokolenia; 4) jako drogi do władzy i bogactwa dzięki kompetencjom merytorycznym. Jeśli, zważywszy znaczenie dla charakteru teatru życia naukowego, wybierzemy badanie kariery jako drogi do statusu i roli autorytetu naukowego, to znaczenie ma to czy starania o stanie się autorytetem podejmowane są w kręgu, którego styl pracy naukowej można określić jako wyznaczony przez „linię badawczego myślenia problemowego” . Autor omawia także charakter stylu pracy naukowej, karierę w nauce „scholarskiej”, karierę w nauce „badaczy-teoretyków”. Artykuł zamykają konkluzje dotyczące wyławiania i protegowania osób mających dane intelektualne i moralne, aby być uczonymi starającymi się zostać autorytetami naukowymi oraz działań wychowawczych zmierzających do właściwego kształtowania „osobowości podstawowej” aktora teatru życia naukowego, który działa wedle „linii badawczego myślenia problemowego”.

4

Syndrom warunków rozwoju kadry naukowej

100%

Goćkowski J.

Nauka i Szkolnictwo Wyższe

|

2000

|

issue 1(15)

55-64

EN

The development of scientific personnel depends on the fulfilment of five conditions: 1) “ scientific truth” such as "a line of thinking that is problem-oriented”, meaning, taking up cognitive activities of the scientific type according to a model whose components are "alternative thinking", "polyphony", competition among "scientific research programs", the role of "research-theoretician”, and the respect and improvement of "problem situations”; 2) training people for the scientific professions in small scientific work groups (university- type seminars, research teams) that are parts of circles of scientific competence and define themselves by choosing a “ scientific research program" as well as comprise a network of people with the same cognitive interests; 3) access for the elite of these circles of scientific competence to a large number of candidates for the scientific professions - this would allow for selective recruitment based on an evaluation of skills and knowledge; 4) dividing theory and problem into disciplines and sub-disciplines as well as the understanding that in a research institution the employees are conduct their research and not behave as a candidate for a bureaucratic post; 5) carving academic education out of “the Sciences” so that creativity and the role of encouraging creativity are connected in and can develop in the conditions needed.

PL

Rozwój kadr naukowych zależy od spełnienia syndromu pięciu warunków. Są nimi: 1) gra o prawdę naukową w stylu „linii badawczego myślenia problemowego", czyli uprawianie działalności poznawczej typu naukowego wedle wzorca, którego komponentami są: „myślenie alternatywne”, „polifonia”, rywalizacja „naukowych programów badawczych”, rola „badacza-teoretyka”, respektowanie i doskonalenie „sytuacji problemowej” ; 2) przyuczanie ludzi do zawodu uczonego w małych grupach pracy naukowej (seminariach typu uniwersyteckiego i zespołach badawczych), które są cząstkami kręgów kompetencji merytorycznej, samookreślają się przez wybór „naukowego programu badawczego” i stanowią węzły sieci porozumiewania się osób o wspólnych zainteresowaniach poznawczych; 3) dysponowanie przez elity kręgów kompetencji merytorycznej odpowiednio dużą liczbą kandydatów do zawodu uczonego, co pozwala na rekrutację na zasadzie selekcji przez rzeczową ewaluację; 4) stawianie teorii i problemu przed podziałami na dyscypliny i subdyscypliny oraz uznanie, iż w instytucji wykonuje się zawód, ale nie jest się dla niej kandydatem na urzędnika; 5) wykrojenie „małej nauki”, o walorach akademickich, z całej „wielkiej nauki”, gwoli utrzymania w dobrych warunkach tego, co łączy twórczość z wychowaniem twórców.

5

Mozaika kultur europejskich

100%

Goćkowski J.

Forum Politologiczne

|

2005

|

vol. 2 - Wielokulturowość w dobie globalizacji oraz integracji europejskiej

19-40

EN

The initial theses of the article are: 1) there is no Europe in the right meaning without multiplicity of the national cultures; 2) no-one has the right to decide in an arbitrary manner on the importance and meaning of any nation achievements; 3) the European national cultures develop unequally; 4) the canon of European classics is created autonomously and evolutionarily; 5) the Europeans just need communication net and meeting opportunities. The Author discusses four serious dangers: 1) isolationism and xenophobia; 2) cosmopolitism and nihilism; 3) giving up the right to put up resistance; 4) fictitiousness of intercultural communication and cooperation. With reference to Florian Znaniecki's concept, the Author answers the question: is the "civilisation of the future" an unrealistic fantasy? Some features of this "civilisation of the future" are considered with relation to appropriate social engineering: 1) "infusing the civilisation with spirituality"; 2) "harmonizing of the civilisation"; 3) "flexibility of the civilisation". The article discusses as well relations between "national civilisations" and "the human civilisation". The final statements are: 1) creating of the ecumenical or global civilisation requires careful planning with participation of some specialists in the humanities; 2) the basic feature of this civilisation would be normality of multiplicity of self-definitions created via various ideas, forms and rules of participating in human live.

6

Demagog i sofista nauczycielami wiedzy w demokracji masowej

100%

Goćkowski J.

Nauka i Szkolnictwo Wyższe

|

2007

|

issue 2(30)

30-43

EN

The Author characterises mass democracy as a world where people encounter great science, great pathologies in science and great confusion in languages. He discusses the status and function of demagogy and demagogues as well as sophistry and sophists in the world of “mass humans”, with the media acting as a vehicle for demagogues and sophists. He also presents conclusions concerning intellectual life in mass democracy and suggests steps that could be taken to defend authentic knowledge culture against the expansion of demagogy/demagogues and sophistry/sophists.

PL

Autor charakteryzuje demokrację masową jako świat, w którym mamy do czynienia z wielką nauką, wielką patologią nauki i wielkim pomieszaniem języków; omawia kwestię statusu i funkcji demagogii i demagogów oraz sofistyki i sofistów w świecie człowieka masowego, a także sprawę ułatwienia działania demagogów i sofistów dzięki przekazowi medialnemu. Przedstawia również konkluzje dotyczące życia intelektualnego w demokracji masowej, wspomina także o tym, co należy czynić w celu obrony autentycznej kultury wiedzy przed ekspansją demagogii/demagogów i sofistyki/sofistów.

7

Siedem stylów tożsamości i siedem gier o tożsamość

100%

Goćkowski J.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2004

|

vol. 32

|

issue 1

99-136

EN

The question of identity is discussed by way of characterising seven styles of permanent conduct according to a selected formula and rule of presence in interhuman life. One speaks here also about games for identity, that is efforts to gain this permanence of conduct. The styles have been chosen that contain the idea of mission-function. The styles and games concerning identity have been discussed: a fundamentalist, a revolutionist, a counter-revolutionist, a hunter for murders, a scholar, a writer, and a clown. It has been pointed what each of them chooses, and what each of them rejects despite being in identity. Finally, the thesis has been justified: the game for identity is a series of decisions, and the choice of the formula of identity is the choice of a matrix of values and goals and the matrix of ways and means.

8

Mistrz i uczeń w czasach nauki masowej i skomercjalizowanej

100%

Goćkowski J.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2000-2001

|

vol. 28-29

|

issue 1

49-67

EN

The character of the master–pupil arrangement was discussed as the elementary microstructure of the world of participants in the game whose aim is the scientific truth. A model of master and pupil's “contract” that is consistent with the essence of that game, and especially a list of rights that both sides of such a “contract” have were presented. University was pointed to as a typical institution that creates and perfects “master–pupil” arrangements. It was also pointed that such an arrangement is a little school of ethics, etiquette and epistemic, characteristic of the circles of participants in the game played for scientific truth. Threats were also discussed for the “master–pupil” arrangement that come from the “great science”, as well as from the “mass democracy”, “mass man”, “mass thinking”, “mass production” and “mass organisation” with inclinations for a “gardener's” understanding and treatment of social problems. Harmfulness of the advantage of the “superior–subordinate” arrangement over the one of “master–pupil” was mentioned as well as the threat to identity of the process of “rearing scholars” under the conditions of replacing the “master–pupil” arrangement with the one “patron–customer”. Finally, reasonableness of playing for maintaining the identity of chosen fields of the academic science was discussed, since what is called science is divided into those fields (also greatly corroded by now) and great areas of technology sensu largo. The presented considerations were linked to the question of crisis of the Western civilisation.

9

Norms of the Ethos of Science and the Ecological Realities of Research Work

100%

Goćkowski J.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2005

|

vol. 33

|

issue 1

5-23

EN

Scientists’ professional work is a style of using the freedom of receiving and transmitting the word because of striving after the truth typical of the ‘scientific perspective of the world’. The use of such freedom is revealed by the researcher’s definition of himself: he is the one who has the duty of joining criticism with conceptualism; objectivity with rationalism; ‘disobedience in thinking’ with being careful about ‘sovereignty of the thought’; taking care of the functioning of a lot of ‘research programs’ that compete with each other with care of polyphony in scientific discussions. The characteristic of the style of research work is combined with the characteristic of the scientist as an actor playing social roles in the professional circle. The scientist uses the freedom that he needs as a professional-specialist doing his work within the frames of a special kind of institution. Taking into consideration the existence of ‘the Great Science’ and ‘a mass man in science’, we are dealing here with conformation of the scientist as one who wants to use this kind of freedom. We are talking here about the difficulty of exacting respect for the norms of the ethos of science from scientists. This is connected with constant conflicts in the circle of scientists that originate from different ways of understanding and treating those norms. Ecological realities of the scientific work only to some extent favor practicing the profession of the scientist in the proper way. In many respects those realities seriously hinder the proper use of the freedom to receive and transmit the word because of the truth of the scientific type. The realities of the order of scientific search and consideration; the realities of the scientists’ circle; the realities of the world surrounding the scientists’ circle along with its institutions are all significant here. Hence it is important, in our present time, to be faithful to the fundamental dictates to think and to act, which concerns those who make the search for the scientific truth their profession and their vocation.

10

The law for science

100%

Goćkowski J.

Nauka

|

2007

|

issue 3

EN

The issues discussed in the article are: 1) What does it mean: the law for science? 2) In what manner the law advantageous for science is created? 3) For what reason democracy endangers enacting the law advantageous for science? 4) What are the rules of enacting the law advantageous for science? 5) What kind of legislative interferences/interventions in the structures and processes of scientific work are detrimental to science as a separate and individual form of knowledge and cognition.

11

Razwiedczyk - sprawca katastrofy naukowej

100%

Goćkowski J.

Historyka Studia Metodologiczne

|

2002

|

vol. 32

23-43

EN

The article touches upon the problem of scientific catastrophy as a phenomenon interesting both for historians and sociologists. The Author presents a case study investigating works of a Russian writer Wiktor Suworow.

12

Nauki społeczne a pluralizm cywilizacyjny świata

63%

Goćkowski J., Kopczyńska E.

Nauka i Szkolnictwo Wyższe

|

2002

|

issue 2(20)

7-21

EN

The first part of this article deals with the characteristics of scientific discovery from an anthropological point of view, in other words taking into account the fact that the world is full of a variety of alternative axiological orders (more than some humanitarians universalists would like). The second part discusses the “tendencies” of scholars (spokesmen and champions of “world demistification”) to shape (on a global scale) human thinking and action that conforms to the rules of scientific outlook and the picture of reality. One can say that the article is devoted to the permanent “tendency” of scholars to view the world as a state of affairs which cannot be coherent because an Instauratio Magna is indispensable. That means that scholars willingly appear in the role of world explorers and designers of a utopia for the entire world.

PL

Część pierwsza artykułu poświęcona jest zagadnieniu osobliwości poznania naukowego w aspekcie perspektywy antropologicznej, czyli z uwzględnieniem tego, że świat międzyludzki wypełniony jest wielością rozmaitych (częściej niżby życzyli sobie humaniści-uniwersaliści), wzajem alternatywnych ładów aksjologicznych. W części drugiej mowa jest o „skłonnościach” uczonych (rzeczników i szermierzy „odczarowywania świata”) do ukształtowania (w skali globalnej) myślenia i działania ludzi w sposób odpowiadający regułom naukowego oglądu i obrazowania rzeczywistości.

13

Status i funkcje eksperta w urządzaniu życia naukowego

63%

Goćkowski J., Machowska K. M.

Nauka i Szkolnictwo Wyższe

|

2005

|

issue 2(26)

50-70

EN

The authors attempt to answer the following questions: (1) Who is a good expert on arranging academic life? (2) What is the right sociotechnics to arrange academic life? (3) What are the preferences/rationalities that could guide an expert on arranging academic life? (4) What are the functions of an expert who is knowledgeable in solving problems of arranging academic life? (5) What are the proper ways of arranging conditions for education and raising young researchers? (6) What types of games (for success on the media market) are played by academic life experts in times of mass democracy, mass culture and mass learning?

PL

Autorzy podejmują próbę odpowiedzi na następujące pytania: (1) Kim jest dobry ekspert w sprawach urządzania życia naukowego? (2) Jaka jest właściwa socjotechnika urządzania życia naukowego? (3) Jakimi preferencjami/racjonalnościami kierować się może ekspert zajmujący się sprawami urządzania życia naukowego? (4) Jakie funkcje pełni ekspert - znawca rozwiązywania problemów urządzania życia naukowego? (5) Jak właściwie urządzać warunki kształcenia i wychowywania adeptów nauki? (6) Jakie rodzaje gier (o sukces na rynku medialnym) toczy ekspert działający na polu urządzania życia naukowego w środowisku demokracji masowej, kultury masowej i nauki masowej?

14

Wiedza i informacja w nowoczesnym społeczeństwie - przyczynek do dyskusji o społeczeństwie wiedzy

63%

Goćkowski J., Machowska K. M.

Nauka i Szkolnictwo Wyższe

|

2003

|

issue 2(22)

88-108

EN

This article presents the basic concept of a “knowledge society,” and, in conjunction with the term “science-based culture,” presents certain indicators of the existence of this culture, as well as the conditions that permit stability and functionality to be combined with an approval of the many collective expectations vested in this culture. Five rules of scientific work are stated, an adherence to which permits the protection of the scientific identity of tomorrow’s world. Describing what a knowledge society is, attention is drawn to the subjects citizens are taught in such a society and the effects on citizens if such an education is introduced to practice. Further on, the meaning of the following concepts: “post-industrial society”, “information society” and “information technology society” is discussed and a definition of an information technology society offered, comparing such a society (being a society of the masses) with a public society. The final part of the article discusses the basic qualities of the citizen of an information technology society.

PL

Autorzy przedstawiają podstawowe pojęcia związane ze „społeczeństwem wiedzy” , w powiązaniu z terminem „kultury opartej na nauce” prezentują określone wskaźniki obecności tej kultury, a także warunki pozwalające na połączenie stabilności i funkcjonalności z aprobatą wielości kolektywnych oczekiwań wobec tej kultury. Następnie wymieniają pięć reguł pracy naukowej, których respektowanie pozwala na ochronę tożsamości naukowej perspektywy świata. Opisując, czym jest społeczeństwo wiedzy, zwracają uwagę na to, czego się uczy obywateli w tym społeczeństwie, a także jakie w efekcie cechy będzie mieć obywatel, jeśli taka edukacja zostanie wprowadzona w życie. W kolejnej części artykułu Autorzy omawiają znaczenie pojęć „społeczeństwo postindustrialne”, „społeczeństwo informacyjne” i „społeczeństwo informatyczne” oraz proponują własną definicję społeczeństwa informatycznego, przeciwstawiając tego typu społeczeństwo (będące społeczeństwem mas) społeczeństwu publiczności. W ostatniej części omówione zostały podstawowe cechy obywatela społeczeństwa informatycznego.

15

Historia i socjologia: jedna nauka i dwie dyscypliny

63%

Goćkowski J., Woźniak A.

Historyka Studia Metodologiczne

|

2005

|

vol. 35

3-21

EN

Multiple historians as well as sociologists gradually recognize the multiple parallels joining their disciplines. This is a reason for the Authors of the paper to launch a concept of the "History-Sociology" as a new, matrix discipline in humanities.

16

Scholar and politician: a convergence and a discrepancy of interests and aspiration

38%

Goćkowski J.

Nauka

|

2006

|

issue 4

Refine search results

7 Nauka i Szkolnictwo Wyższe

3 Roczniki Nauk Społecznych

2 Forum Politologiczne

2 Historyka Studia Metodologiczne

2 Nauka

16 Goćkowski J.

2 Machowska K. M.

1 Kopczyńska E.

1 Woźniak A.

2 2022

3 2007

1 2006

3 2005

1 2004

1 2003

1 2002

3 2001

1 2000

Krytyka naukowa a reguły gry o prawdę naukową

Rodzaje wypowiedzi socjologa o tym, co polityczne

Kariera naukowa a styl pracy naukowej

Syndrom warunków rozwoju kadry naukowej

Mozaika kultur europejskich

Demagog i sofista nauczycielami wiedzy w demokracji masowej

Siedem stylów tożsamości i siedem gier o tożsamość

Mistrz i uczeń w czasach nauki masowej i skomercjalizowanej

Norms of the Ethos of Science and the Ecological Realities of Research Work

The law for science

Razwiedczyk - sprawca katastrofy naukowej

Nauki społeczne a pluralizm cywilizacyjny świata

Status i funkcje eksperta w urządzaniu życia naukowego

Wiedza i informacja w nowoczesnym społeczeństwie - przyczynek do dyskusji o społeczeństwie wiedzy

Historia i socjologia: jedna nauka i dwie dyscypliny

Scholar and politician: a convergence and a discrepancy of interests and aspiration