This article explores supported employment and supported internships as key mechanisms enabling effective vocational inclusion for individuals with complex disabilities, including those on the autism spectrum. The authors emphasize that employment should be understood not only in economic terms but also as a crucial dimension of identity, self-determination, and social participation. The paper adopts a theoretical and review-based approach, drawing on current academic literature and institutional reports related to social, educational, and employment policies. Particular attention is devoted to supported internships implemented within vocational preparation schools – not as a critique of their structure, but as examples of practices that align with students’ needs and potential, facilitating a gradual and meaningful transition from education to the labor market. The analysis highlights that successful vocational inclusion requires not only personalized support but also systemic coordination across educational, care, and employment sectors, grounded in values of agency, relationality, and partnership.
PL
Artykuł podejmuje problematykę zatrudnienia wspomaganego oraz praktyk wspomaganych jako kluczowych mechanizmów wspierających inkluzję zawodową osób z niepełnosprawnością sprzężoną, w tym osób w spektrum autyzmu. Autorzy analizują znaczenie pracy nie tylko w wymiarze ekonomicznym, lecz również jako istotnego elementu tożsamości, samostanowienia i uczestnictwa społecznego. Opracowanie ma charakter teoretyczno-przeglądowy i opiera się na aktualnych źródłach naukowych oraz raportach instytucji zajmujących się polityką społeczną, edukacyjną i zatrudnieniową. Szczególny nacisk położono na analizę praktyk wspomaganych realizowanych w szkołach przysposabiających do pracy – nie w celu krytyki ich funkcjonowania, lecz w celu identyfikacji rozwiązań zgodnych z potrzebami i potencjałem uczniów, umożliwiających im stopniowe i rzeczywiste przechodzenie od edukacji do zatrudnienia. Artykuł wskazuje, że skuteczność inkluzji zawodowej osób z niepełnosprawnością sprzężoną wymaga nie tylko indywidualnego wsparcia, ale także systemowej integracji działań edukacyjnych, opiekuńczych i zatrudnieniowych, opartej na wartościach podmiotowości, relacyjności i partnerstwa.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.