Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 6

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Trzecia droga Marthy Nussbaum – współczucie w kulturze późnego kapitalizmu

100%
Michalak D.
Studia Socjologiczne
|
2016
|
issue 2(221)
63-84
PL
Celem niniejszego artykułu jest rozważenie jednej z tez wysuwanych przez Marthę Nussbaum w debacie na temat publicznej wartości humanistyki. Według filozofki, współczesne demokracje potrzebują współczujących obywateli, a pożyteczny w demokracji rodzaj współczucia najlepiej w sobie wyrobić, studiując sztuki wyzwolone. Staram się zrekonstruować tę myśl i wskazać jej socjologiczne implikacje. Wpisując ją w kontekst debaty nad kryzysem publicznego zaangażowania, przedstawiam ideę Nussbaum jako oryginalną propozycję przywrócenia sensu sprawom publicznym. Jednocześnie wskazuję na socjologiczne mankamenty koncepcji Amerykanki wynikające z nieobecności problematyki związanej z procesami racjonalizacji życia politycznego oraz strukturą społeczną. Polityczną rolę, jaką Nussbaum przypisuje współczuciu, można opisać jako element liberalnej utopii – to narzędzie bieżącej korekty fatalizmów instytucji liberalnej demokracji raczej niż ich przebudowy.
EN
This paper examines Martha Nussbaum’s formulation of the public value of the humanities. According to Nussbaum, today’s democracies need compassionate citizens, and the type of compassion that serves politics best can be developed through the study of the Liberal Arts. I try to reconstruct Nussbaum’s argumentation and show its sociological implications. Considering the ongoing debate on the crisis of public engagement, Nussbaum’s thesis offers an original way of restoring meaning to public matters. Its weakness, however, is little insight into the questions of social structure and the rationalization of political life. Nussbaum’s vision of the political role of compassion can be described as an element of a liberal utopia since compassion serves to constantly correct the unintended consequences of the functioning of liberal democratic institutions rather than to transform them.
2
Publication available in full text mode
Content available

Społeczna konstrukcja wiarygodności cudzoziemca w procedurze uchodźczej

100%
Michalak D.
Adeptus
|
2020
|
issue 15
PL
Przedmiotem artykułu jest przemoc symboliczna w postępowaniach uchodźczych. Skupiam się na etapach procedury, w których migranci przymusowi – mimo, że zgodnie z prawem udziela im się głosu – nie są w stanie skutecznie reprezentować swojej sprawy z powodu różnicy kulturowej. Nawet więc jeśli ich życiowa sytuacja uzasadnia przyznanie im statusu uchodźcy, urzędy i sądy mogą negatywnie rozpatrzyć ich sprawę. Przypadki, w których nieskuteczność w reprezentowaniu własnej sprawy wynika z różnicy społeczno-kulturowej, opisuję w kategoriach przemocy symbolicznej. Za Dellem Hymesem i Katrijn Maryns podkreślam zwłaszcza rolę nierówności językowych. Odwołuję się również do Harolda Garfinkela koncepcji ceremonii degradacji, aby opisać rytualny aspekt uzasadniania decyzji odmownych w języku urzędowym. Artykuł opiera się na badaniach empirycznych obejmujących: studium przypadku postępowania uchodźczego rodziny ubiegającej się o ochronę w Polsce w drugiej dekadzie XXI w. (analiza decyzji urzędowych i sądowych), obserwację uczestniczącą w punkcie bezpłatnej pomocy prawnej prowadzonym przez organizację pozarządową, a także wywiady jakościowe z aktywistami występującymi w roli pełnomocników w procedurach uchodźczych i udzielających porad prawnych.
EN
This article is devoted to symbolic violence occurring in the international protection procedure. The study focuses on the stages of the procedure in which the asylum-seeker is granted a chance to speak for themselves, and yet is unable to represent their case effectively due to sociocultural differences. As a result, even if their life situation qualifies them for refugee status, migration offices and courts are likely to issue a negative decision. Cases in which the failure to represent oneself results from sociocultural differences are described in the article as instances of symbolic violence. Following Dell Hymes and Katrijn Maryns, I stress the role of language-related inequality. I also employ Harold Garfinkel’s concept of degradation ceremonies in order to describe the ritual aspect of language use in statements of grounds for refusal of applications for international protection. The article is based on empirical research including a case study of an asylum-seeker family who applied for protection in Poland in the 2010s, participant observation in a free legal support centre run by a Warsaw-based NGO, and qualitative interviews with activists supporting refugees as their representatives and legal advisors.
3
Content available remote

Sokrates najeżony. Alexander Nehamas. The Art of Living: Socratic Reflections from Plato to Foucault

100%
Michalak D.
Stan Rzeczy
|
2012
|
issue 2(3)
181-187
PL
Recenzja książki Alexandra Nehamasa "The Art of Living: Socratic Reflections from Plato to Foucault"
4
Publication available in full text mode
Content available

Ideologie i utopie późnego kapitalizmu. Wstęp

63%
Michalak D., Świrek K.
Studia Socjologiczne
|
2016
|
issue 2(221)
9-10
5
Publication available in full text mode
Content available

Wstęp

63%
Michalak D., Linde-Usiekniewicz J.
Adeptus
|
2020
|
issue 15
EN
IntroductionIntroduction to the 15th issue of Adeptus: Hate speech and symbolic violence in Central-Eastern Europe in the 21st century WstępWstęp do 15 numeru czasopisma „Adeptus”: Mowa nienawiści i przemoc symboliczna w Europie Środkowo-Wschodniej w XXI wieku
6
Publication available in full text mode
Content available

Argumenty w debacie o słowie na M. jako przejaw ideologii językowych

63%
Linde-Usiekniewicz J., Michalak D.
Socjolingwistyka
|
2022
|
vol. 36
|
issue 1
29-44
EN
In this article, we analyze a Facebook debate over the M-word (Murzyn), which traditionally has denoted a Black person in Polish, but nowadays tends to be considered offensive, at least by a number of Polish speakers. The debate took place in the summer of 2020. We focus on how people who participate in the debate justify their positions. We understand justification as a claim to legitimacy contained in an utterance. We analyze the utterances from a sociological and linguistic perspective, aiming at a reconstruction of the ideas of social order and language ideologies they express. Following Jürgen Habermas, we employ a Weberian concept of social action and the typology of legitimate rule in our sociological analysis. In our linguistic analysis, we rely on the concept of language ideology of Michael Silverstein. We have identified six types of justifications that differ in terms of the social order of language they propose. One of the types assumes that the order arises from charismatic legitimization, and more specifically, on the charisma of first persons: the ‘I’ of the speaker or the ‘we’ of a group which the speaker identifies with. Three types correspond to traditional legitimization: reliance on the socially recognized authority of a person or work; claims that the way the word has been used is natural and therefore superior to any innovation; and reliance on (good) personal memories as justification for on-going use of the M-word. We have further identified two types of justification which can be classified as legal-rational: an appeal to institutional authority, or an intellectual quest for a language rule that would determine appropriateness of the M-word. We have reconstructed linguistic ideologies underlying each utterance based on explicatures and strong implicatures in the Relevance-Theory sense of the terms. Many of these ideologies show a remarkable similarity to traditional criteria of linguistic correctness used in judgements on grammar and style. However, the linguists who specialize in prescriptive grammar are considered neither charismatic leaders nor socially recognized experts. The analysis has shown that no generally accepted social order of language could be reconstructed. Quite to the contrary, the people who participated in the discussion are proponents and advocates of divergent, often mutually exclusive, linguistic ideologies.
PL
W artykule analizujemy dyskusję na temat słowa na M. (Murzyn) toczącą się w portalu Facebook latem 2020 roku. Badamy uzasadnienia stanowisk pojawiających się w tej debacie, przy czym uzasadnienia w naszym ujęciu to wszelkie sformułowania wyrażające roszczenie do ważności wypowiedzi. Wypowiedzi opisujemy z perspektyw socjologicznej i lingwistycznej, staramy się przy tym zrekonstruować wpisane w nie koncepcje społecznego ładu języka oraz ideologie językowe. Za Jürgenem Habermasem wykorzystujemy w analizie socjologicznej Weberowskie koncepcje działania społecznego i typologię legitymizacji władzy. W analizie lingwistycznej sięgamy po pojęcie ideologii językowej w rozumieniu Michaela Silversteina. Omawiamy sześć typów uzasadnień, różniących się przede wszystkim wyobrażeniami na temat społecznego ładu języka. Jeden typ zakłada, że ten ład jest legitymizowany charyzmatycznie, przy czym jest to charyzma pierwszych osób: mówiącego („ja”) lub grupy, z którą mówiący się identyfikuje i w imieniu której się wypowiada („my”). Trzy typy odpowiadają modelowi legitymizacji tradycyjnej: odwołanie do społecznie uznanego autorytetu człowieka lub dzieła, uznanie dotychczasowego uzusu za naturalny i – z natury – za lepszy niż zmiana językowa oraz odwołanie do dobrych osobistych wspomnień jako do argumentu za dotychczasowym uzusem. Wyróżniamy dwa typy uzasadnień dające się sklasyfikować jako legalistyczne lub racjonalne: odwołanie do autorytetu instytucji oraz intelektualne poszukiwanie reguły językowej przesądzającej o dopuszczalności lub niedopuszczalności słowa na M. Ideologie językowe leżące u źródeł poszczególnych wypowiedzi odtworzyłyśmy na podstawie eksplikatur i mocnych implikatur (w teoriorelewancyjnym rozumieniu tego terminu). Większość z nich okazała się zbliżona do tradycyjnych kryteriów poprawności językowej. Natomiast sami specjaliści w zakresie kultury języka nie są postrzegani ani jako charyzmatyczni przywódcy, ani nawet jako autorytety, a ich opinie bywają kwestionowane. Analiza wykazała, że nie da się odtworzyć z wypowiedzi dyskutantów powszechnie uznawanego społecznego ładu języka. Przeciwnie – jawią się oni jako zwolennicy różnych, często wykluczających się ideologii językowych.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.