Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Edukacja otwierająca jako strategia demokratyzacji wiedzy i współtworzenia wyobraźni społecznej

100%
Majbroda K.
Łódzkie Studia Etnograficzne
|
2020
|
vol. 59
EN
The aim of this article is to present the main assumptions and ways of understanding the opening education as embedded in the name of the Opening Education Laboratory of thePolish Ethnological Society. The article presents contemporary educational policy developed in Poland from the anthropological perspective, showing its limitations in developing of the broadly understood social and cultural diversity and equality policies. The main purpose of this article is to address the question of whether opening education can be used as a tool and practices that develop democratisation of knowledge, to shape an open society and creation a social imagination. An important aspect of the paper is the critical  diagnosis of the official historical-education discourse in Poland, which highlights patriotic and even nationalist issues and silences the values and socio-cultural practices that guarantee an increase of tolerance and openness to otherness. A reflection on the category of opening education seems particularly important in a situation where, on the one hand, we observe discourses and practices of an exclusionary and discriminatory nature, which favour the creation of a closed society, and on the other hand, we recognise the need to develop a strategy to counter stigmatising stereotypes, as well as ethnic, religious and gender-based conflicts, which we observe in social life and public sphere.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie głównych założeń i sposobów konceptualizowania edukacji otwierającej, która została umieszczona w nazwie Pracowni Edukacji Otwierającej Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, oraz odpowiedź na pytanie, czy edukacja otwierająca może być wykorzystana jako narzędzie rozwijające demokratyzację wiedzy, kształtujące społeczeństwo otwarte i wyobraźnię społeczną. Artykuł przedstawia współczesną politykę edukacyjną rozwijaną w Polsce z perspektywy antropologicznej, ukazując jej ograniczenia w rozwoju szeroko rozumianej różnorodności społeczno-kulturowej oraz polityki równościowej. Ważnym aspektem podjętych rozważań jest krytyczna diagnoza oficjalnego dyskursu edukacji historycznej, rozwijanego w Polsce, który eksponuje kwestie patriotyczne, a nawet nacjonalistyczne, wyciszając wartości i praktyki społeczno-kulturowe sprzyjające rozwijaniu postaw tolerancji i otwartości wobec mniejszości etnicznych i narodowych. Refleksja nad kategorią edukacji otwierającej wydaje się szczególnie ważna w sytuacji, gdy obserwujemy dyskursy i praktyki o charakterze wykluczającym oraz dyskryminacyjnym, sprzyjające tworzeniu społeczeństwa zamkniętego. Jej podjęcie wynika również z potrzeby wypracowywania strategii przeciwdziałania stygmatyzującym stereotypom, konfliktom na tle etnicznym, religijnym czy genderowym, które obserwujemy w życiu społecznym i przestrzeni publicznej.
2
Publication available in full text mode
Content available

Activating transrelational ethnography. Interweaves of the field in the process of energy transition

100%
Majbroda K.
Łódzkie Studia Etnograficzne
|
2023
|
vol. 62
183-199
PL
Artykuł przedstawia jeden z wątków badań empirycznych dotyczących procesu transformacji energetycznej prowadzonych przez antropolożkę na Górnych Łużycach, w gminie Bogatynia na obszarze wokół kompleksu wydobywczo-energetycznego „Turów”. Perspektywa etnografii transrelacyjnej pozwala na splatanie różnych elementów tego procesu i przyglądanie się jego zmiennym uwarunkowaniom środowiskowo-ekonomicznym, politycznym i społeczno-kulturowym. Tekst pokazuje kilka spośród wielu splotów odkrywanych w terenie w procesie dekarbonizacji widzianych w perspektywie etnografii transrelacyjnej. Koncentruje się na niejednoznaczności klarujących się w badaniu lokalnych światów mieszkańców regionu. Zwraca uwagę na poznawcze pułapki, np. kategorię konfliktu, które czyhają na antropolożkę w terenie o niepewnej przyszłości po węglu. Tekst akcentuje przy tym niegotowość zmiennego, konceptualnie nie domkniętego terenu oraz jego niestabilną, złożoną – asamblażową architekturę.
EN
The article presents one of the strands of empirical research on the energy transition process conducted by an anthropologist in Upper Lusatia, in the Bogatynia municipality, in the area around the Turów mining and power complex. The perspective of transrelational ethnography makes it possible to weave together the various elements of this process and look at its changing environmental/economic, political and socio-cultural conditions. The text shows some of the many interweaves uncovered in the field, in the decarbonisation process, seen in the perspective of transrelational ethnography. It focuses on the ambiguities in the worlds of the region’s residents as brought to light in the study. The author draws attention to epistemological traps, such as the category of conflict, that await the anthropologist in a field that faces an uncertain post-coal future. Also, the author stresses the lack of preparedness of the volatile, conceptually unclosed field and its unstable, complex, assemblage architecture.
3
Publication available in full text mode
Content available

Antropologiczne otwarcie na postantropocentryzm. Sprawczość bytów poza-ludzkich w procesie ekologizacji wiedzy

100%
Majbroda K.
Lud
|
2021
|
vol. 105
243-274
EN
The article focuses on the opening of anthropology to post-anthropocentrism, and the more-than-human world. We are living in the Anthropocene, a new geological era in which human activities are affecting climate, ecosystems and the environment like never before. However, the dominant understanding  of  the global environmental history does not adequately account for its connections to social theory, even though these themes are inextricably linked to the sociality and materiality of the changing world of humans and non-humans. Within the framework of the world's socio-cultural anthropology are being developed, and the representatives of the discipline are taking increasingly firm stances on climate change, developing  practices that creatively can be called the ‘ecologisation of anthropology’ as a response to the notion that the world is overheated. A movement of conceptual transgression of the category ‘human’, which is the core of anthropocentric knowledge, can become an opportunity for anthropology not only to prognose the future of societies, but also to co-produce scientific knowledge anticipating and explaining its shapes.
PL
Artykuł koncentruje się wokół otwarcia antropologii na postantropocentryzm oraz świat więcej-niż-społeczny w procesie ekologizacji wiedzy. Żyjemy w Antropocenie, nowej epoce geologicznej, w której działania człowieka wpływają na klimat, ekosystemy i środowisko jak nigdy przedtem. Tymczasem, dominujące rozumienie globalnej historii środowiska nie uwzględnia należycie jej powiązań z teorią społeczną, mimo że wątki te są nierozerwalnie związane  ze społecznością i materialnością zmieniającego się świata ludzi i nie-ludzi. W ramach światowej antropologii społeczno-kulturowej przedstawiciele dyscypliny zajmują coraz bardziej zdecydowane stanowiska wobec zmian klimatycznych, rozwijając praktyki,  które inwencyjnie  można by nazwać ‘ekologizacją antropologii’ jako odpowiedź na tezę o przegrzaniu świata. Ruch konceptualnej transgresji kategorii ‘człowiek’, która jest podstawą antropocentrycznej wiedzy, może stać się dla antropologii szansą nie tylko na prognozowanie przyszłości społeczeństw, lecz także na współtworzenie wiedzy naukowej antycypującej i wyjaśniającej jej kształty.
4
Publication available in full text mode
Content available

Śmiech – dialog – wywrotowość. Bachtin w recepcji antropologicznej

100%
Majbroda K.
Lud
|
2020
|
vol. 104
PL
Michaił Bachtin jest jednym z najbardziej wpływowych teoretyków filozofii i literatury. Jego refleksje i praca nad dialogiem oraz karnawałem zmieniły sposób czytania tekstów – zarówno literackich, jak i kulturowych. Celem artykułu jest umieszczenie recenzowanej książki w kontekście recepcji Bachtina w naukach społecznych i humanistycznych. Tytułowe triada: śmiech, dialog i wywrotowość to tropy w poruszaniu wielowątkowej myśli badacza literatury. Książka, która jest głównym punktem odniesienia dla tych rozważań, pokazuje, że różne elementy koncepcji karnawału Bachtina i jego teorii śmiechu mogą być bardzo dobrym punktem wyjścia do stworzenia nowoczesnych i skutecznych ram teoretycznych dla dyskursu i praktyki antropologicznej.
5
Content available remote

Drogi wiedzy w antropologii społeczno-kulturowej po zwrocie ku sensoryczności i niedyskursywnemu doświadczaniu rzeczywistości

100%
Majbroda K.
Lud
|
2013
|
vol. 97
17-38
EN
The cognitive legitimisation as well as the ways of interpreting the reality are constantly changing in anthropology. The article aims to outline the new ways of cognition in socio-cultural anthropology emphasising the shift towards experiencing socio-cultural reality. It focuses on several leads which imply the revival of the experience, the sensual and the emotional aspects in the cognitive process and which are perceived as a remedy for both the positivistic rationalism and the socio-cultural constructivism. The basic assumption of anthropology focused on the experience and the sensual is that anthropologists should approach the social concrete as closely as possible in order to be capable to describe the reality in the most “common”, “natural” and “experienced” ways. The emerging of sensual anthropology in the 1990s is usually related with the postmodern and postcolonial critique within the discipline. It shows therefore that the presupposition of this relatively new research perspective has both, the epistemological and the political character. The article, however, attempts to present the view that the principles of sensual anthropology may be observed also in the modernist anthropology, particularly in the writings of Bronisław Malinowski and Margaret Mead. In addition, the analysis of the new ways of cognition in anthropology shows the cognitive situation in historiography and allows us to introduce some analogies in the cognitive transformations of both disciplines as well as the impact of consecutive turns that reoriented them and shifted towards the language, text and the common knowledge, which is situated outside the scientific legitimisation and in the close relations to everyday cognition mediated by the body and senses.
6
Publication available in full text mode
Content available

Edukacja otwierająca – międzykulturowa i proekologiczna – edukacja do przyszłości?

100%
Majbroda K.
Edukacja Międzykulturowa
|
2023
|
vol. 20
|
issue 1
31-46
PL
Celem artykułu jest przedstawienie głównych założeń edukacji otwierającej w kontekście potrzeby rozwijania edukacji międzykulturowej i proklimatycznej. Refleksje i rozpoznania przedstawione w tekście czerpią zarówno z doświadczeń badawczych i dydaktycznych autorki, jak i z krytycznego oglądu polityki edukacyjnej funkcjonującej w Polsce. Autorka tekstu stawia pytanie, czy edukacja otwierająca może być wykorzystana jako narzędzie demokratyzacji i ekologizacji wiedzy, kształtujące społeczeństwo otwarte i wyobraźnię społeczną. W kontekście późnego kapitalizmu, dominującej racjonalności neoliberalnej, wielokulturowości świata, kryzysu klimatycznego i ekologicznego, ważnym aspektem podjętych rozważań jest diagnoza o potrzebie praktykowania edukacji otwierającej do przyszłości.
EN
This article is aimed at presenting the main assumptions of the opening education in the context of the need to develop regional, intercultural and pro-environmental education. The reflections and diagnoses presented in the text draw on both the author’s research and teaching experience, as well as on a critical view of educational policy developed in Poland. The author asks if opening education can be used as a tool for the democratizing and ecologisation of knowledge, shaping an open society and social imagination. In the context of late capitalism, the dominant neoliberal rationality, the multiculturalism of the world, the climate and environmental crisis, an important aspect of the discussion is the diagnosis of the need to practice opening education to the future.
7
Publication available in full text mode
Content available

Education policy and history education as tools for shaping an open society in Poland: A critical anthropological analysis

100%
Majbroda K.
Sprawy Narodowościowe
|
2018
|
issue 50
EN
Education policy and history education as tools for shaping an open society in Poland: A critical anthropological analysisThe aim of this article is to examine the education policy in modern Poland from the anthropological point of view. We will begin with the assumption that education policy is the outcome of social, cultural, economic and political circumstances that influence both the vision of education at a given time, as well as its specific goals. Then we will present modern educational discourses from the perspective of socio-cultural anthropology as a cultural criticism and an essential part of new interventional humanities. The main purpose of this article is to address whether modern education policy, and above all history education in Poland, can be used as a tool to shape an open society as understood by Karl Popper. We will also demonstrate how official education discourse in Poland highlights patriotic and even nationalist issues, while silencing socio-cultural values and practices that constitute the foundation of democracy and open society. Współczesna polityka edukacyjna i nauczanie historii w Polsce jako narzędzia kształtowania społeczeństwa otwartego. Krytyczna analiza antropologicznaCelem artykułu jest pokazanie współczesnej polityki edukacyjnej funkcjonującej w Polsce w perspektywie antropologii społeczno-kulturowej. Punktem wyjścia jest założenie, iż polityka edukacyjna jest wynikiem splotu czynników społecznych, kulturowych, ekonomicznych oraz politycznych, które wpływają zarówno na obowiązującą w określonym czasie wizję edukacji jako takiej, jak i na jej cele szczegółowe. Tekst pokazuje współczesne dyskursy edukacyjne w perspektywie antropologii społeczno-kulturowej widzianej jako krytyka kulturowa i istotna część nowej humanistyki o charakterze interwencyjnym. W tym kontekście głównym wątkiem spajającym niniejszy artykuł jest pytanie o to, czy współczesna polityka edukacyjna a przede wszystkim edukacja historyczna w Polsce stanowią narzędzia kształtowania społeczeństwa otwartego w rozumieniu Karla Poppera. Istotnym aspektem tekstu jest pokazanie rozwijanego w Polsce oficjalnego dyskursu edukacyjnego, który eksponuje wątki patriotyczne, a nawet nacjonalistyczne, wyciszając wartości i praktyki społeczno-kulturowe, będące fundamentem demokracji i społeczeństwa otwartego.
8
Publication available in full text mode
Content available

I edycja nagrody im. Antoniego Kaliny Polskiego Towarzystwa Ludzoznawczego

50%
Majbroda K.
Lud
|
2020
|
vol. 104
9
Publication available in full text mode
Content available

Zofia Sokolewicz (1932 - 2020)

39%
Jasiewicz Z., Engelking A., Majbroda K., Lewicki P., Patzer H., Mróz L.
Lud
|
2020
|
vol. 104
PL
Wspomnienia przyjaciów, współpracowników i uczniów o śp. prof. Zofii Sokolewicz.
10
Publication available in full text mode
Content available

Oświadczenie Katarzyny Majbrody

32%
Majbroda K.
Lud
|
2020
|
vol. 104
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.