Search results

1

Poligraf redaktorem: warszawski „Przyjaciel Dzieci” czasu redakcji Emila Skiwskiego (wrzesień 1890 – czerwiec 1892)

100%

Woźniakowski K.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia

|

2016

|

vol. 14

236-253

PL

Czwartym redaktorem naczelnym warszawskiego tygodnika „Przyjaciel Dzieci”, po śmierci kierującego 23 lata redakcją Jana Kantego Gregorowicza, został jego dotychczasowy wydawca, właściciel cenionego zakładu drukarskiego, Emil Skiwski. Ograniczając się osobiście do formalnej reprezentacji pisma na zewnątrz faktyczne kierowanie periodykiem przekazał powołanemu przez siebie zespołowi w składzie: Stefan Gębarski, Teresa Jadwiga Papi, Stanisław M. Rzętkowski, Antoni Ślósarski i Henryk Wernic. Oficjalnie deklarowano ścisłą kontynuację modelu pisma czasów Gregorowicza, faktycznie jednak nieśmiało wprowadzano pewne innowacje, w rodzaju nowego wystroju graficznego (łącznie z próbami ilustracji barwnych), rezygnacji z edytorskiego wyodrębniania dodatku dla małych dzieci, zapoczątkowania wycofywania się z wrogości wobec obecności w literaturze dla dzieci elementów fantastycznych, wprowadzenia nowej rubryki „Ze świata”, będącej rodzajem selektywnego przeglądu prasy współczesnej. Nagła śmierć Emila Skiwskiego po 22 miesiącach sprawowania funkcji spowodowała przejęcie pisma przez jego syna, również poligrafa – Jana Kazimierza Skiwskiego.

2

Galician Periodicals for Children and Adolescents in the Time of Positivism

100%

Woźniakowski K.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia

|

2017

|

vol. 15

195-220

EN

This article presents seven periodicals for children published in Galicia in Positivism (“Przyjaciel Dzieci” 1861-1866, “Opiekun Polskich Dzieci” 1867-1873, “Promyk” 1872, “Towarzysz Pilnych Dzieci” 1876-1883, “Przyjaciel Zwierząt” 1879-1880, “Światełko” 1883- 1892 and “Mały Światek” 1887-), demonstrating their specification (in relation to analogical periodicals of that time in the Russian and Prussian partitions), which stemmed above all from the realities of the Austrian press law of 1862 and the autonomy of this country, from 1867, within the Austria-Hungary political structure. What is more, literary and popular, concerning the field of national history, texts could legally be printed in Galicia, which was forbidden in the Russian and Prussian Partitions. Nevertheless, practically all periodicals struggled with lack of interest from the audience, hence financial problems

3

Pierwsze lata warszawskiego „Przyjaciela Dzieci”: w kręgu Fryderyka Henryka Lewestama i współpracowników (kwiecień 1861 - czerwiec 1865)

100%

Woźniakowski K.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia

|

2015

|

vol. 13

75-109

PL

Artykuł jest posługującą się metodą analizy i krytyki źródeł próbą przedstawienia pierwszej fazy dziejów najważniejszego czasopisma dla dzieci młodzieży drugiej połowy XIX w. i epoki pozytywizmu a zarazem pierwszego z „długowiecznych” periodyków tego typu – warszawskiego tygodnika „Przyjaciel Dzieci” (1861-1915). Założycielem pisma (wychodzącego od 3 IV 1861), twórcą jego koncepcji oraz pierwszym redaktorem naczelnym był rzutki krytyk literacki oraz dziennikarz Fryderyk Henryk Lewestam, faktycznie jednak już od r. 1862 tygodnikiem kierował Michał Szymanowski, od r. 1863 wspólnie z Janem Chęcińskim. Periodyk sformułował ogólnikowy program łączenia nauki z zabawą, realizowany poprzez powołanie ośmiu głównych działów publikacji: popularyzujących wiedzę religijną, wiadomości z historii Polski i powszechnej, tzw. moralność (elementy etyki i zasady poprawnego zachowywania się), nauki przyrodnicze, elementy krajoznawstwa i etnografii historycznych ziem polskich, wybrane wiadomości z geografii powszechnej, utwory literackie oraz blok drobnych tekstów ciekawostkowo-rozrywkowych. W publikacjach popularnonaukowych często wprowadzano elementy beletryzacji. Dział literacki pozostawał pod znacznym wpływem formacji oświeceniowej, wykorzystywał też wciąż żyjących i tworzących wybranych autorów romantyzmu „krajowego”, ale pojawili się także najmłodsi pisarze kształtującej się generacji pozytywistycznej. Wszystkie teksty „Przyjaciela Dzieci” bardzo mocno przesycone były elementami pouczania i dydaktyzmu, mającymi służyć kształtowaniu osobowości młodego odbiorcy w duchu posłuszeństwa rodzicom, przyszłej pożytecznej pracy dla kraju, solidaryzmu społecznego oraz postawy dobroczynno-filantropijnej w stosunku do „warstw niższych”. Pierwsza faza dziejów pisma zakończyła się z chwilą objęcia stanowiska redaktora naczelnego przez Władysława Ludwika Anczyca, co nastąpiło 8 VII 1865.

EN

The article is an analysis and critique-based attempt to present the first phase of the history of the most important magazine for children and youth on the second half of the 19th century and the positivist era, and at the same time the first of the long-lasting periodicals of this type - the Warsaw’s weekly „Friend of the Children” (1861–1915). The founder of the magazine, (appearing since 3 IV 1861), the creator of its concept and the first chief editor was an enterprising literary critic and journalist, Fryderyk Henryk Lewestam, in truth though the magazine has been led since 1862 by Michał Szymanowski, since 1863 together with Jan Chęciński. The periodical formulated a general plan of connecting learning and fun, realized through creating eight main parts of the publication: popularizing religious knowledge, information on the history of Poland and general history, the so-called morality (elements of ethics and rules of proper behaviour), natural sciences, elements of country science and ethnography of the historical lands of Poland, selected information from general geography, literary pieces and a number of small entertainment texts. The popular science publications often included elements of fictionalization. The literary department remained under much influence of the enlightened formation, it also used the still living and writing authors of the „national” romanticism, but there were also the younger writers of the shaping positivist generation. All the texts of the „Friend of the Children” were very strongly infused with elements of lecturing and didactism, serving the shaping of the personality of a young reader in the spirit of obedience to parents, future usefulness to their country, social solidarity and charity-philanthropic attitude towards the „lower classes”. The first phase of the magazine’s history ended with the appearance of Władysław Ludwik Anczyc as a chef editor on 8 VII 1865.

4

Polish press for children and youth up to 1918 year (assumptions of a research project)

51%

Kolasa W. M., Rogoż M., Woźniakowski K., Kwiecień S.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia

|

2017

|

vol. 15

309-321

EN

The purpose of the project is the preparation of a monograph on the history of periodicals for children and young people which appeared in Poland until 1918. The research will include all of their types, both the periodicals addressed to the young readers, and those from created by them (approximately 350-400 titles in total). The outcome will be both a critical, multi-faceted analysis of the phenomenon and its full documentation. It is hypothesized that the Polish periodicals from the period the Partitions of Poland substituted for the non-existent national organizations and institutions, i.e. it primarily served a compensatory function. The analyses will aim to show the periodicals as a carrier of educational methods, role models, literary means of expression and self- education, self-organization and political activity of the youth. The subject matter will be examined from the perspective of periodicals’ studies; however, its literary and pedagogical aspects will be included and dealt with extensively. The monograph will consist of papers focusing on the context of the phenomenon and a synthetic characterization subject discussed. The individual typological groups and their leading members will be examined as well. An integral part of the monograph will be a complete bibliography of the writings analysed. In the course of the work, a variety of methods will be used: at the stage of data collection – bibliographic and documentary techniques, at the stage of data analysis and comparative studies – statistical techniques, at the stage of content analysis – quantitative content analysis and at the level of description – heuristics and methods of literary history, respectively. The work is undertaken with the aim to comprehensively investigate children’s and young people periodicals from the period. The study results should reflect the role of this group of publications in the broad sense of social communication. The analyses will include research on the communication channel of interest (conditions, creation, reception, circulation) and its content and form. The beneficiaries of the results include researchers dealing with periodicals and book scientists, along with literary historians and scholars of history of education and culture. The research should contribute to progress in all these areas. This assumption results from the analysis of previous studies, which were taken infrequently and at a level of considerable generality. The main reason for this unsatisfactory progress was the lack of basic research, both in terms of documentation and quantitative analysis of the phenomenon.

Refine search results

4 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia

4 Woźniakowski K.

1 Kolasa W. M.

1 Kwiecień S.

1 Rogoż M.

2 2017

1 2016

1 2015

Poligraf redaktorem: warszawski „Przyjaciel Dzieci” czasu redakcji Emila Skiwskiego (wrzesień 1890 – czerwiec 1892)

Galician Periodicals for Children and Adolescents in the Time of Positivism

Pierwsze lata warszawskiego „Przyjaciela Dzieci”: w kręgu Fryderyka Henryka Lewestama i współpracowników (kwiecień 1861 - czerwiec 1865)

Polish press for children and youth up to 1918 year (assumptions of a research project)