Results found: 2

Search results

Sort By:

Limit search:

Наименования радуги как реализация возможностей этнолингвистического притяжения

100%

Антропов Н. П.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

2011

vol. 23

195-203

Autor opisuje wybrane nominacje tęczy w językach wschodniosłowiańskich, sytuując je w wielokierunkowych relacjach adideacji etnolingwistycznej (ètnolingvističeskich pritjaženij). Ètnolingvističeskoe pritjaženie pojmowane jest jako szczególny przypadek etymologii ludowej (inaczej: fałszywej), do którego dochodzi przy zestawieniu wyrazów o odmiennej (lub nieprzejrzystej) etymologii. W efekcie prowadzi to do powstania szczególnego typu magii. Najszerzej rozpowszechniona w językach wschodniosłowiańskich nazwa tęczy -- raduga -- wiązana jest: 1) z prasłowiańskim rdzeniem *rad- ‘radosny, wesoły’ lub 2) z prasłowiańskim rdzeniem *dǫga `łuk’. W artykule opisuje się również kojarzenie radugi z polem semantycznym ‘rodzenia’ i ‘kradzieży’. Przeprowadzona przez autora analiza trzech zespołów wschodniosłowiańskich nazw tęczy o rdzeniach rad-, rod- i krad- potwierdza możliwość różnych rozwiązań i decyzji etymologicznych.

The author describes selected nominations of the rainbow in East-Slavic languages, situating them in multidimensional relations of ethnolinguistic adideation (ètnolingvističeskoe prityaženye). Ètnolingvističeskoe prityaženye is understood as a special case of folk (or false) etymology, which emerges when words of different (or opaque) etymologies are juxtaposed. As a result, a special kind of magic is activated. The most common East-Slavic name of the rainbow, raduga, is connected with (1) the Proto-Slavic root *rad- ‘joyful, merry’, or (2) the Proto-Slavic root *dǫga ‘arch’. The article is also concerned with the associations between raduga and the semantic fields of ‘giving birth’ and ‘stealing’. An analysis of three East-Slavic names of the rainbow rad-, rod- and krad-, confirms the possibility of various etymological solutions.

Этнокультурные стереотипы в межконфессиональных отношениях в Белоруссии: опыт этнолингвистического комментирования

51%

Антропов Н. П., Боганева Е., Володина Т.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

2008

vol. 20

269-280

Powszechne na wielonarodowej i wielowyznaniowej Białorusi przekonanie o tolerancyjności Białorusinów w świetle analizy źródeł historycznych, tekstów folkloru i analizy wypowiedzi ustnych zarejestrowanych na wsi okazuje się błędne. Dane tej analizy świadczą o łączeniu w świadomości ludowej pojęć `naród’ i `wiara’ i kształtowaniu się stereotypów etnokonfesyjnych, jednak obecnie daje się zauważać rozróżnianie tych pojęć, a identyfikacja konfesyjna może być sprzeczna z poczuciem przynależności narodowej. Dalej w artykule omawia się stosunki i wzajemne stereotypy poszczególnych grup wyznaniowych. Stosunki wzajemne prawosławnych i katolików można scharakteryzować jako podobne, niekonfrontacyjne, choć niejednakowe, bowiem w odróżnieniu od prawosławnych katolicy nie podkreślają przewagi czy słuszności swojej wiary. Przeciwstawienia „stary nowy”, „pierwszy drugi” są pozbawione elementu oceny. Staroobrzędowcy wyraźnie przeciwstawiają się prawosławnym i podkreślają wzajemną obcość. We wzajemnych wyobrażeniach prawosławni i staroobrzędowcy są od siebie bardziej oddaleni niż to wynikałoby z pokrewieństwa ich wiary, a staroobrzędowcom przypisuje się skłonność do grzechów (zwłaszcza złodziejstwa), które następnie z łatwością zostają odpuszczone. Jednocześnie w stereotypie staroobrzędowców główne miejsce zajmują ich wiara, zdrowie i zamożność, a częste wspólne obchodzenie głównych świąt chrześcijańskich i wzajemne wizyty z tym związane świadczą o wysokim stopniu tolerancji. Jako znacznie bardziej obcy postrzegani są baptyści i żydzi. Szczególną niechęć wywołuje tu brak kultu Matki Boskiej i świętych, przypisuje się im też niewiarę w Jezusa Chrystusa. Jednocześnie we współczesnej wsi białoruskiej stereotyp baptystów zmienia się na korzyść, dzięki uznaniu, jakie wzbudza ich abstynencja. Autorzy podkreślają konieczność rozszerzania badań stereotypów etnokonfesyjnych na Białorusi z wykorzystaniem głównie nagrań wypowiedzi ustnych.

In the light of historical sources, texts of folklore and spoken data recorded in villages, the multiethnic and multi-confessional Belarus is not so tolerant as is commonly believed. In folk mentality, the concepts of a “nation” and “faith” are combined and thus ethno-confessional stereotypes emerge. However, one may observe that nowadays the two notions are being distinguished and need not tally. The article discusses the relationships between and mutual stereotypes of particular confessions. The relationships between Catholics and members of the Orthodox Church are non-confrontational but nevertheless asymmetrical because the latter tend to underscore the “correctness” of their faith. The oppositions “old–new” or “first–second” are devoid of valuation. Old Believers clearly oppose the Orthodox and emphasize the mutual “foreignness”. Mutual images of the Orthodox and the Old Believers are more distant than would seem on the basis of the common religious ground; the latter are said to be prone to sin, especially theft, which is then easily forgiven. At the same type, the stereotype of Old Believers contains as major components faith, health and affluence, while a frequent common celebrations of major Christian holidays and the accompanying mutual visits point to a high degree of tolerance. Baptists and Jews are viewed as much more alien. Particularly disturbing is their lack of cult of the Virgin Mary and saints, sometimes also the lack of belief in Jesus. At the same time, the image of Baptists is becoming more positive in Byelorussian villages due to the former’s abstinence. The authors suggest that it is necessary to extend the research on ethno-confessional stereotypes in Belarus mainly with analyses of recordings of oral data.

Refine search results

2 Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

2 Антропов Н. П.

1 Боганева Е.

1 Володина Т.

1 2011

1 2008

Search results

Наименования радуги как реализация возможностей этнолингвистического притяжения

Этнокультурные стереотипы в межконфессиональных отношениях в Белоруссии: опыт этнолингвистического комментирования