Search results

1

Uwarunkowania prawne procesu księdza Jana Machy przed Wyższym Sądem Krajowym w Katowicach w 1942 r.

100%

Graczyk K.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2021

|

vol. 37

|

issue 1

501-522

PL

Opracowanie poświęcono uwarunkowaniom prawnym procesu wytoczonego ks. Janowi Masze i towarzyszom przed Wyższym Sądem Krajowym w Katowicach w 1942 r., w którego efekcie polski duchowny wraz z dwoma współoskarżonymi został skazany na karę śmierci i stracony. Pierwszoplanową postacią opracowania jest ks. Macha ze względu na odgrywanie przez niego roli przywódczej, toteż omówiono jego życiorys, ustalenia aktu oskarżenia oraz przyjętą w nim kwalifikację prawną, a także wyrok i jego wykonanie. Przy wykorzystaniu metody historycznej i formalno-dogmatycznej przeprowadzono analizę kwalifikacji prawnej czynu zdrady stanu. Sięgnięto do orzecznictwa Trybunału Ludowego w Berlinie, które umożliwiło odniesienie wyroku wydanego w tytułowej sprawie do wielu innych, podobnych orzeczeń. Doprowadziło to do konkluzji, że sądy III Rzeszy traktowały każdą formę spotkań i zrzeszeń poza NSDAP i podległymi jej strukturami jako przygotowanie do zdrady stanu. Z tego punktu widzenia nie miało znaczenia dla skazania nastawienie konspiratorów na działalność charytatywną.

2

Sądy specjalne III Rzeszy jako „sądy doraźne frontu wewnętrznego” (1933–1945)

100%

Graczyk K.

Miscellanea Historico-Iuridica

|

2019

|

vol. 18

|

issue 2

165-201

PL

Artykuł poświęcono teoretycznej analizie zagadnienia sądów specjalnych utworzonych w III Rzeszy. Omówiono ich genezę, ustrój, właściwość miejscową i rzeczową oraz postępowanie przed tymi sądami. Przedstawiono zadania stawiane przed sądami specjalnymi przez nazistowskich prawników w okresie pokoju i wojny oraz związany z nimi kontekst historyczny. W publikacji wykorzystano metodę historyczną oraz formalno-dogmatyczną. Opracowanie zostało oparte przede wszystkim na literaturze proweniencji niemieckiej oraz aktach normatywnych.

EN

The article is devoted to the theoretical analysis of special courts created in the Third Reich. Their genesis, system, and local and material jurisdiction, as well as proceedings before these courts are discussed. The tasks put before special courts by Nazi lawyers during peace and war are discussed, as well as the historical context associated with them. The study uses historical, and formal-dogmatic methods. The study is based primarily on literature of German provenance and normative acts

3

Karol Marian Pospieszalski, „To wszystko przeżyłem…” Wspomnienia

100%

Graczyk K.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2021

|

vol. 73

|

issue 1

433-438

PL

Karol Marian Pospieszalski, „To wszystko przeżyłem…” Wspomnienia

4

Sędziowie Sądu Specjalnego w Bielsku (Sondergericht Bielitz)

100%

Graczyk K.

Miscellanea Historico-Iuridica

|

2017

|

vol. 16

|

issue 2

41-54

EN

The article raises the problem of judges of the Special Court in Bielsko (Sondergericht Bielitz) during World War II, which was one of the special courts established by the Nazis on Polish territories that were incorporated into the 3rd Reich. As an introduction the method of research is described. Also, a short history of the court is presented. Archive documents have been used to describe the judges’ staﬀ of the court. Personal proﬁles of the judges are presented along with their professional and scientiﬁc standing, civil status, career history, political attitude and additional employment. The author also examines the subsequent curricula of the judges.

5

Convicted Nazi Prosecutor: The 1950 Case of Josef Abbott Before the Court of Appeals in Gdańsk

100%

Graczyk K.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2023

|

vol. 41

|

issue 1

323-350

PL

Opracowanie poświęcono tzw. case study – przypadkowi pociągnięcia do odpowiedzialności karnej przed sądem polskim nazistowskiego prokuratora Josefa Abbotta za jego działalność na ziemiach polskich okupowanych przez Niemcy podczas II wojny światowej. We wstępie zarysowano zagadnienie odpowiedzialności karnej prawników III Rzeszy, zwracając uwagę na odmienne podejście w Republice Federalnej Niemiec i Niemieckiej Republice Demokratycznej. Następnie przybliżono sylwetkę Abbotta, przedstawiono zarys Sądu Specjalnego w Gdańsku (przed którym Abbott oskarżał) i jego przewodniczącego, który mimo starań strony polskiej nie został ekstradowany. Najistotniejszy element opracowania stanowi omówienie tytułowego procesu Abbotta, który miał miejsce w latach 1949–1950. Szczególną uwagę zwrócono na treść zgromadzonych dowodów i ich ocenę przez sąd polski, w efekcie czego linia obrony oskarżonego została obalona. Wartość tytułowego kazusu polega na tym, że wśród niewielu przypadków prawomocnego skazania prawników III Rzeszy wyróżnia się on ze względu na zastosowane przepisy, stanowiące podstawę prawną skazania, a co za tym idzie zastosowany model odpowiedzialności tych prawników.

EN

This article is devoted to a case study of the Nazi prosecutor Josef Abbott held criminally liable before a Polish court for his activities in the Polish territories occupied by Germany during World War II. In the introduction, the problem of the criminal liability of the Third Reich’s lawyers is outlined, drawing attention to the different approaches used by the German Federal Republic and in the German Democratic Republic. This is followed by a look into Abbott’s life story, and an outline of the Special Court in Gdańsk (before which Abbott was the prosecutor) and of that Court’s president, who, despite the best efforts of Polish authorities, was not extradited. The most important element of this study is the discussion of the process against Abbott, which took place in the years 1949–1950. Special attention has been paid to the evidence gathered and its evaluation by the Polish court, as a result of which the defendant’s line of defence was rejected. The value of the case is that, against the background of the few examples of legally valid convictions of Third Reich lawyers, this one is distinguished by the provisions applied as the legal basis for the conviction and, consequently, by the adopted model of such lawyers’ liability.

6

Income Tax for 1939 and Occupation of Upper Silesia

100%

Graczyk K.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2018

|

vol. 28

|

issue 1 English Online Version

5-16

XX

The article concerns the attitude of the occupation administration of the Third Reich introduced in Upper Silesia in September 1939 to the issue of income tax for 1939. The article discusses the analysis of Polish legislation and jurisprudence in the field of tax law carried out by German officials, the proposed regulation, its motives and the final solution. The considerations concerning Polish income tax were preceded by the presentation of analogous measures taken by Germany in connection with the incorporation of Austria and the Sudetenland.

7

Convicted Nazi lawyer. The case of Gerhard Pchalek in the Gera District Court in 1960

100%

Graczyk K.

Acta Iuris Stetinensis

|

2020

|

vol. 29

|

issue 1

17-31

EN

This study is devoted to a criminal case brought before a court in the German Democratic Republic against Gerhard Pchalek in connection with his service as a prosecutor in the Third Reich. Pchalek served in the Polish territories incorporated into the Reich, in Bielsko and Ka¬towice. He was a prosecutor in proceedings before special courts in Bielsko and Katowice, as well as before the Higher National Court in Katowice, in which he filed motions to sentence defendants to the death penalty. In 20 cases - as was determined by the District Court in Gera - Pchalek demanded the death penalty, which was then imposed and enforced. His act was classified as aiding in murder under the provisions of the German Criminal Code, and Pchalek was sentenced to 4 years in strict regime prison. The paper discusses the biography of Pchalek, the issue of post-war criminal liability of Nazi lawyers and the criminal trial before the District Court in Gera. The study uses a historical, formal and dogmatic method. The criminal trial in question is one of the few cases in which a Nazi lawyer was convicted.

8

Z działalności Sądu Specjalnego w Piotrkowie (Sondergericht Petrikau) (1939-1945)

100%

Graczyk K.

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

|

2023

|

vol. 30

|

issue 2

268-284

EN

The article presents the state of research on the activity of the Special Court in Piotrków and the source basis. It discusses when the special court was established - originally in Wieluń - and its transfer to Piotrków. Also, the article depicts the organization and changes in its formal location as well as the staffing of the court, thus updating the data presented in the literature by J. Góral and M. Uzdowski. In a similar way, based on a new source basis, the statistics of defendants and those convicted by the Special Court in Piotrków are presented. Based on data from the literature, previously unknown criminal case files from the Federal Archives in Berlin and the GG press, the minimum number of people sentenced to death has been calculated. Some of the most interesting cases of judicial practice are described, including, above all, cases of helping Jews.

PL

W artykule zaprezentowano stan badań nad działalnością Sądu Specjalnego w Piotrkowie oraz podstawę źródłową. Omówiono moment utworzenia sądu specjalnego – pierwotnie w Wieluniu – oraz przeniesienie siedziby do Piotrkowa. Przedstawiono jego organizację i zmiany w formalnym usytuowaniu. Przedstawiono obsadę kadrową sądu, aktualizując dane prezentowane w literaturze przez J. Górala i M. Uzdowskiego. W podobny sposób, w oparciu o nową podstawę źródłową, zaprezentowano statystykę oskarżonych i skazanych przez Sąd Specjalny w Piotrkowie. Na podstawie danych z literatury, nieznanych wcześniej akt spraw karnych z Archiwum Federalnego w Berlinie oraz prasy GG obliczono minimalną liczbę osób skazanych na karę śmierci. Opisano kilka najciekawszych przypadków praktyki sądowej, w tym przede wszystkim sprawy o udzielanie pomocy Żydom.

9

Wznowienie postępowania karnego w praktyce Sądu Specjalnego w Katowicach (Sondergericht Kattowitz) 1939-1945

100%

Graczyk K.

Z Dziejów Prawa

|

2019

|

vol. 12

597-615

EN

The study is devoted to the institution of resumption of criminal proceedings in the practice of the Special Court in Katowice (1939-1945). It outlines the specificity of proceedings before special courts of the Third Reich. The legal prerequisites for resumption, resulting from the provisions of the Code of Penal Procedure (Strafprozessordnung), are discussed. Then, on the basis of the preserved archives, individual cases of attempts to resume proceedings in the most serious cases judged by the Sondergericht, ending with a death penalty, are presented.

DE

Die Studie befasst sich mit dem Aspekt der Wiederaufnahme des Straf- verfahrens in der Praxis des Sondergerichts Kattowitz (1939-1945). Im Abriss werden die Be- sonderheiten des Verfahrens vor Sondergerichten des Dritten Reiches dargestellt. Besprochen werden auch die rechtlichen Voraussetzungen für die Wiederaufnahme, die sich aus den Vor- schriften der Strafprozessordnung ergeben. Auf der Grundlage von aufbewahrten Archivalien werden anschließend die Einzelfälle von Versuchen zur Wiederaufnahme des Verfahrens in den schwerwiegendsten beim Sondergericht verhandelten Fällen behandelt, die mit einem Todesurteil abgeschlossen wurden.

PL

Opracowanie poświęcono instytucji wznowienia postępowania karnego w praktyce Sądu Specjalnego w Katowicach (1939-1945). W zarysie przedstawiono specyfikę postępowania przed sądami specjalnymi III Rzeszy. Omówiono przesłanki prawne dotyczące wznowienia, wynikające z przepisów kodeksu postępowania karnego (Strafprozessordnung). Następnie, w oparciu o zachowane archiwalia, przedstawiono poszczególne przypadki starań o wznowienie postępowania w najpoważniejszych sprawach osądzonych przez Sondergericht, zakończonych orzeczeniem kary śmierci.

10

Podatek dochodowy za 1939 rok a okupacja Górnego Śląska

100%

Graczyk K.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2018

|

vol. 28

|

issue 1

17-28

PL

Artykuł dotyczy stosunku administracji okupacyjnej III Rzeszy wprowadzonej na Górnym Śląsku we wrześniu 1939 r. do kwestii podatku dochodowego za 1939 r. W artykule omówiono przeprowadzoną przez urzędników niemieckich analizę polskiego ustawodawstwa i orzecznictwa z zakresu prawa podatkowego, projektowane uregulowanie i jego motywy oraz rozwiązanie ostateczne. Rozważania dotyczące polskiego podatku dochodowego poprzedzono przedstawieniem analogicznych działań Niemiec podjętych w związku z przyłączeniem Austrii oraz obszaru Sudetów.

EN

This article deals with the relationship of the occupation administration of the Third Reich introduced in Upper Silesia in September 1939 to the issue of income tax for 1939. The article discusses the analysis of Polish legislation and case law in the field of tax law, the proposed regulation and its motives, and the final solution. Considerations concerning the Polish income tax were preceded by the presentation of analogous German measures taken in connection with the accession of Austria and Sudetenland.

11

Joanna Lubecka, „Niemiecki zbrodniarz przed polskim sądem. Krakowskie procesy przed Najwyższym Trybunałem Narodowym”, Kraków, Instytut Pamięci Narodowej, Ośrodek Myśli Politycznej, 2021, 392 s.

100%

Graczyk K.

Z Dziejów Prawa

|

2022

|

vol. 15

81-90

12

Piotr Kołakowski, Andrzej Krzak: „Sprawa majora Jerzego Sosnowskiego w świetle dokumentów analitycznych Oddziału II SG WP i zeznań Franza Heinricha Pfeifera”. Warszawa: Demart, 2015, 271 s.

100%

Graczyk K.

Z Dziejów Prawa

|

2016

|

vol. 9

171-175

13

Marian Małecki, „Spod ostrza gilotyny. Proces karny o szpiegostwo w III Rzeszy w świetle akt Gertrudy Świerczek i grupy U-2 Armii Krajowej”. Zabrze-Tarnowskie Góry, Wydawnictwo Inforteditions, 2019, 335 s.

100%

Graczyk K.

Z Dziejów Prawa

|

2020

|

vol. 13

14

Walentego Fojkisa opracowanie „Zagadnienia gmin zbiorowych” dla Rządu RP na uchodźstwie z 1943 roku

100%

Graczyk K.

Z Dziejów Prawa

|

2020

|

vol. 13

DE

Der Artikel befasst sich mit der Studie Zagadnienia gmin zbiorowych [Pro- bleme der Verbandsgemeinden] von Walenty Fojkis für die polnische Exilregierung aus dem Jah- re 1943. Dargestellt werden das Porträt des Autors, die Struktur der Studie sowie die einzelnen Überlegungen des Autors, in denen er sich auf die Auswahl des vom Standpunkt seiner eigenen Erfahrungen aus vorteilhaftesten Systems der Grundeinheit der territorialen Selbstverwaltung fokussierte. Entgegen dem Titel der Studie befürwortete Fojkis als beste Grundlage für die künf- tige territoriale Selbstverwaltung Polens nicht die Verbandsgemeinden, sondern die von Zweck- verbänden unterstützten Einheitsgemeinden.

EN

The article is devoted to the 1943 émigré elaboration “Issues of collective communes” [Zagadnienia gmin zbiorowych] for the Polish Government in Exile by Walenty Fojkis. The arti- cle presents the author's person, construction of the study and individual reflections of the author, in which he focused on choosing the most favorable, from the point of view of his own experi- ence, system of basic local government unit. Contrary to the title of the study, he recommended not collective communes but individual communes supported by special purpose associations as the best foundation for Poland's future local government.

PL

Artykuł poświęcono emigracyjnemu opracowaniu „Zagadnienia gmin zbiorowych” dla Rządu RP na uchodźstwie z 1943 r. autorstwa Walentego Fojkisa. Omówiono sylwetkę autora studium, konstrukcję opracowania oraz poszczególne rozważania autora, w których skupił się on na wyborze najkorzystniejszego z punktu widzenia własnych doświadczeń ustroju podstawowej jednostki samorządu terytorialnego. Wbrew tytułowi studium rekomendował on nie gminy zbiorowe, ale gminy jednostkowe posiłkujące się związkami celowymi jako najlepszy fundament dla przyszłego samorządu terytorialnego Polski.

15

Pierwszy Sondergericht na ziemiach polskich. Z działalności Sądu Specjalnego w Częstochowie (Sondergericht Tschenstochau) (1939-1945)

100%

Graczyk K.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2022

|

vol. 74

|

issue 2

179-219

EN

The article concerns the activity of the Special Court in Częstochowa (Sondergericht Tschenstochau) between 1939 and 1945, i.e. one of the German special courts operating in the territory of the General Government. Tackling this topic is justified by a lack of even fragmentary findings in this area. Accordingly, the aim of the research was to make basic findings: what types of cases were dealt with by the Sondergericht; what was the nationality of the majority of the defendants; what sentences were handed out to them; was the death penalty pronounced, and if so, when; who led the work of the Sondergericht, what judges were its members and what prosecutors participated in the hearings at the Sondergericht, where did the lawyers involved in the work of the Sondergericht come from, were its judicial decisions challenged by extraordinary legal measures. Archival materials, literature, and media articles constitute the sources which served as the basis for the deliberations. On this basis, original and hitherto unknown findings concerning the Special Court in Częstochowa were made.

PL

Artykuł dotyczy działalności Sądu Specjalnego w Częstochowie (Sondergericht Tschenstochau) w latach 1939–1945, tj. jednego z niemieckich sądów specjalnych funkcjonujących na obszarze Generalnego Gubernatorstwa. Podjęcie tego tematu jest uzasadnione brakiem nawet fragmentarycznych ustaleń w tym obszarze. W związku z tym celem badań było poczynienie podstawowych ustaleń: jakiego rodzaju sprawy były rozpatrywane przez Sondergericht, oskarżeni jakiej narodowości przeważali, na jakie kary byli skazywani, czy i w jakich sprawach orzekano karę śmierci, kto kierował pracami Sondergerichtu, jacy sędziowie byli jego członkami i jacy prokuratorzy brali udział w rozprawach przed Sondergerichtem, skąd pochodzili prawnicy zaangażowani w prace Sondergerichtu, czy jego orzeczenia były wzruszane na drodze nadzwyczajnych środków prawnych. Podstawę źródłową rozważań stanowią archiwalia, literatura oraz prasa. Na tej podstawie poczyniono oryginalne, nieznane dotychczas ustalenia dotyczące Sądu Specjalnego w Częstochowie.

16

Ściganie sprawców kłamstwa katyńskiego w III Rzeszy

100%

Graczyk K.

Z Dziejów Prawa

|

2018

|

vol. 11

|

issue 2

139-148

EN

This article addresses the criminal liability of German citizens for the so-called Katyń Massacre Lie during the Third Reich. Its source materials are the records of three cases discovered in German archives. Questioning the official (and actual) German propaganda’s ver- sion about the massacre of Polish prisoners of war by the Soviets or negating its perpetration by the Soviets while attributing it to the Germans was subject to prosecution as criminal speech against the state. This paper brings to attention the circumstances under which such an act was committed, the statements said by the perpetrators, and a legal qualification which was grounds for indictment and conviction.

17

Analysis of Major Jerzy Sosnowski’s letters to his father against the background of the criminal trial before the Military District Court No. I in Warsaw

100%

Graczyk K.

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2021

|

vol. 53

|

issue 1(199)

21-33

PL

W opracowaniu zaprezentowano treść pochodzących z archiwum prywatnego listów majora Jerzego Sosnowskiego, oficera polskiego wywiadu wojskowego działającego w Berlinie w latach 1926-1934. Listy są adresowane do ojca i pochodzą z 1937 i 1938 r. W tekście przybliżono sylwetkę majora Sosnowskiego. Następnie omówiono okoliczności, w jakich listy zostały napisane oraz ich znaczenie. Przeanalizowano ich treść na tle procesu karnego przed Wojskowym Sądem Okręgowym Nr I w Warszawie oraz w odniesieniu do dotychczasowego stanu wiedzy w zakresie losu majora Sosnowskiego od przekroczenia granicy niemiecko-polskiej w kwietniu 1936 r. do wydania wyroku skazującego w czerwcu 1939 r. Treść listów dowodzi osobistej krzywdy ich autora i naruszeń prawa poprzedzających postępowanie karne przed polskim sądem wojskowym, w pewnym zakresie daje także wgląd w sam proces, co do którego nie zachowały się podstawowe źródła (akta sądowe).

EN

The study presents the contents of the letters from the private archive of Major Jerzy Sosnowski, a Polish military intelligence officer operating in Berlin in 1926-1934. The letters are addressed to his father and come from 1937 and 1938. The text presents Major Sosnowski's profile. Then the circumstances in which the letters were written and their meaning are discussed. Their content was analyzed against the background of the criminal trial before the Military District Court No. I in Warsaw and regarding the current state of knowledge about Major Sosnowski’s fate from crossing the German-Polish border in April 1936 until the sentence in June 1939. The content of the letters proves their author’s personal harm and violations of the law preceding criminal proceedings before the Polish military court, and to some extent, also provide insight into the trial for which the primary sources (court records) have not been preserved.

18

Z działalności niemieckiego Sądu Specjalnego w Radomiu (1939–1945)

100%

Graczyk K.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2023

|

vol. 75

|

issue 2

147-181

EN

The article concerns the activity of the Special Court in Radom (German: Sondergericht Radom) between 1939 and 1945, i.e. one of German special courts, which functioned on the territories of the General Government. Andrzej Wrzyszcz published an article on this topic years ago. Taking up this topic once again is justified by the fact that new sources were obtained, which makes it possible to extend and supplement the previous findings. The sources pertain to all the most significant areas of the special court's activity, such as the person of the first chairman and the circumstances surrounding the court’s establishment, the profiles of its judges, the preserved judicial decisions as well as the number of people sentenced to death. The paper also presents selected judgments which were passed in the special court, among others, for helping Jews, leaving the ghetto without authorization, or a German official abusing the Polish population.

PL

Artykuł dotyczy działalności Sądu Specjalnego w Radomiu (Sondergericht Radom) w latach 1939–1945, czyli jednego z niemieckich sądów specjalnych funkcjonujących na terenie Generalnego Gubernatorstwa. Przed laty pisał o tym Andrzej Wrzyszcz. Ponowne podjęcie tego tematu jest uzasadnione dotarciem do nowych źródeł, które pozwalają na rozszerzenie i uzupełnienie dotychczasowych ustaleń. Dotyczą one najważniejszych obszarów działalności sądu specjalnego, takich jak osoba pierwszego prezesa i okoliczności powołania sądu, sylwetki sędziów, zachowane orzecznictwo oraz liczba osób skazanych na karę śmierci. W artykule przedstawiono również wybrane wyroki sądu specjalnego, m.in. za pomoc Żydom, samowolne opuszczenie getta czy znęcanie się niemieckiego urzędnika nad ludnością polską.

19

Maximilian Becker: „Mitstreiter im Volkstumskampf. Deutsche Justiz in den eingegliederten Ostgebieten 1939-1945”. München: De Gruyter Oldenburg, 2014, 352 s.

88%

Graczyk K.

Z Dziejów Prawa

|

2018

|

vol. 11

|

issue 2

351-356

20

Próby restytucji ogólnego sądownictwa administracyjnego w Polsce w latach 1945–1948

63%

Graczyk K., Sobotko P.

Miscellanea Historico-Iuridica

|

2023

|

vol. 22

|

issue 1

303-360

EN

The article discusses the work on subsequent draft normative acts aimed at restoring the administrative judiciary in Poland in the first years after the end of World War II. These documents are in the Archives of New Records in Warsaw today. Considerations regarding specific projects were preceded by a description of the legal status and concepts of administrative judiciary considered in Poland in the interwar period. The solutions of that time and the experiences related to their application constituted an important point of reference for both project promoters and opinion makers. The study also addresses the course of the discussion on the issue of the administrative judiciary in Poland shortly after the end of World War II. In its course, in the pages of professional literature, representatives of the doctrine and practice presented various positions regarding the legitimacy of restoring the administrative judiciary, its formula and structure, the participation of the social factor, and the number of instances. Subsequently, draft normative acts from the years 1945–1948 were presented. They include both short projects, consisting of only two articles, as well as extensive projects concerning the location of the administrative judiciary in the Supreme Court. Attention was paid to the course of design works, legal opinions collected in their course, and the shape of the proposed restitution of administrative judiciary. Apart from an analysis of the projects, the authors tried to answer the question why none of the projects, despite the declared support and successive progress in works, entered into force. Analysis of the preserved documents made it possible to create specific and plausible hypotheses about the participant in the design work who sabotaged them. The study uses historical and formal-dogmatic methods.

PL

W artykule omówiono prace nad kolejnymi projektami aktów normatywnych zmierzających do przywrócenia sądownictwa administracyjnego w Polsce w pierwszych latach po zakończeniu II wojny światowej. Dokumenty te dziś są przechowywane w Archiwum Akt Nowych w Warszawie. Rozważania dotyczące konkretnych projektów poprzedzono opisaniem stanu prawnego i koncepcji sądownictwa administracyjnego rozważanych w Polsce w okresie międzywojennym. Ówczesne rozwiązania oraz doświadczenia związane z ich stosowaniem stanowiły istotny punkt odniesienia zarówno dla projektodawców, jak też opiniodawców. W opracowaniu omówiono również przebieg dyskusji nad kwestią sądownictwa administracyjnego w Polsce tuż po zakończeniu II wojny światowej. W jej toku, na łamach fachowej literatury, przedstawiciele doktryny i praktyki prezentowali różnorodne stanowiska co do zasadności przywrócenia sądownictwa administracyjnego, jego formuły i ustroju, udziału czynnika społecznego oraz liczby instancji. W dalszej kolejności zaprezentowano projekty aktów normatywnych pochodzące z lat 1945–1948. Znalazły się wśród nich zarówno projekty krótkie, składające się jedynie z dwóch artykułów, jak też rozbudowane, dotyczące usytuowania sądownictwa administracyjnego w Sądzie Najwyższym. Zwrócono uwagę na przebieg prac projektowych, gromadzone w ich trakcie opinie prawne oraz kształt proponowanej restytucji sądownictwa administracyjnego. Poza analizą projektów autorzy starali się udzielić odpowiedzi na pytanie, dlaczego żaden z projektów, mimo deklarowanego poparcia i sukcesywnych postępów w pracach, nie wszedł w życie. Analiza zachowanych dokumentów pozwoliła na poczynienie konkretnych i uprawdopodobnionych hipotez dotyczących uczestnika prac projektowych, który je sabotował. W opracowaniu wykorzystano metodę historyczną oraz formalno-dogmatyczną.

Refine search results

Uwarunkowania prawne procesu księdza Jana Machy przed Wyższym Sądem Krajowym w Katowicach w 1942 r.

Sądy specjalne III Rzeszy jako „sądy doraźne frontu wewnętrznego” (1933–1945)

Karol Marian Pospieszalski, „To wszystko przeżyłem…” Wspomnienia

Sędziowie Sądu Specjalnego w Bielsku (Sondergericht Bielitz)

Convicted Nazi Prosecutor: The 1950 Case of Josef Abbott Before the Court of Appeals in Gdańsk

Income Tax for 1939 and Occupation of Upper Silesia

Convicted Nazi lawyer. The case of Gerhard Pchalek in the Gera District Court in 1960

Z działalności Sądu Specjalnego w Piotrkowie (Sondergericht Petrikau) (1939-1945)

Wznowienie postępowania karnego w praktyce Sądu Specjalnego w Katowicach (Sondergericht Kattowitz) 1939-1945

Podatek dochodowy za 1939 rok a okupacja Górnego Śląska

Joanna Lubecka, „Niemiecki zbrodniarz przed polskim sądem. Krakowskie procesy przed Najwyższym Trybunałem Narodowym”, Kraków, Instytut Pamięci Narodowej, Ośrodek Myśli Politycznej, 2021, 392 s.

Piotr Kołakowski, Andrzej Krzak: „Sprawa majora Jerzego Sosnowskiego w świetle dokumentów analitycznych Oddziału II SG WP i zeznań Franza Heinricha Pfeifera”. Warszawa: Demart, 2015, 271 s.

Marian Małecki, „Spod ostrza gilotyny. Proces karny o szpiegostwo w III Rzeszy w świetle akt Gertrudy Świerczek i grupy U-2 Armii Krajowej”. Zabrze-Tarnowskie Góry, Wydawnictwo Inforteditions, 2019, 335 s.

Walentego Fojkisa opracowanie „Zagadnienia gmin zbiorowych” dla Rządu RP na uchodźstwie z 1943 roku

Pierwszy Sondergericht na ziemiach polskich. Z działalności Sądu Specjalnego w Częstochowie (Sondergericht Tschenstochau) (1939-1945)

Ściganie sprawców kłamstwa katyńskiego w III Rzeszy

Analysis of Major Jerzy Sosnowski’s letters to his father against the background of the criminal trial before the Military District Court No. I in Warsaw

Z działalności niemieckiego Sądu Specjalnego w Radomiu (1939–1945)

Maximilian Becker: „Mitstreiter im Volkstumskampf. Deutsche Justiz in den eingegliederten Ostgebieten 1939-1945”. München: De Gruyter Oldenburg, 2014, 352 s.

Próby restytucji ogólnego sądownictwa administracyjnego w Polsce w latach 1945–1948