Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 18

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

Ubóstwo edukacyjne a tranzycje. Przegląd niemieckiego dyskursu naukowego

100%
Przybylska E.
Edukacja Ustawiczna Dorosłych
|
2022
|
issue 1
23-33
EN
The article contains an analysis of German empirical research on the transition from the education system to the labor market. It reflects the specificity of the German discourse on this issue, which results from the empirically grounded belief in the lifelong durability of the relationship between the origin and social status of an individual and their chance for a successful life career, including effective transition from one system to onother. A characteristic feature of this discourse is the shift towards the issues of social inequalities, especially inequality of opportunities, educational poverty and ineffectiveness of social and educational policies, especially activities of educational and other institutions aimed at equal opportunities.
PL
Artykuł zawiera analizę niemieckich badań empirycznych nad tranzycją z systemu edukacji na rynek pracy. Oddaje on specyfikę niemieckiego dyskursu nad tą problematyką, która wynika z empirycznie ugruntowanego przekonania o całożyciowej trwałości relacji pomiędzy pochodzeniem i statusem społecznym jednostki a jej szansą na pomyślną karierę życiową, w tym efektywne tranzycje z jednego systemu do drugiego. Cechą charakterystyczną tego dyskursu jest zwrot ku problematyce nierówności społecznych, zwłaszcza nierówności szans, ubóstwa edukacyjnego i nieskuteczności polityki socjalnej i oświatowej oraz działań instytucji edukacyjnych i innych na rzecz wyrównania szans.
2
Content available remote

Profesjonalizacja w edukacji dorosłych – na styku praktyki i nauki. Przykład niemiecki

100%
Przybylska E.
Edukacja Ustawiczna Dorosłych
|
2019
|
issue 1
7-16
EN
The aim of the article is to present the current discourse on the professionalisation of adult educators in the Federal Republic of Germany. The issue of professionalisation, which has been present for nearly half a century in German andragogical thought, is still popular in the research community. In the last few years, the topic has gained considerable attention in the context of work on the system of recognition and certification of competences acquired outside formal education system as well as a new paradigm underlying the outcome of the teachinglearning process and the development of competences of participating people. German example shows that well developed network of adult education institutions exerts strong pressure on educational research. It is also intensified by the growing social demand for a high-quality educational offer. The author reviews German empirical studies on professionalizm, highlights its main trends, and identifies various aspects of research regarding professionalization.
3
Content available remote

Uczenie się nieformalne w perspektywie ekonomicznej

100%
Przybylska E.
Edukacja Ustawiczna Dorosłych
|
2018
|
issue 1
20-28
EN
Working and learning are nearly identical phenomena. Science is dealing closer with these two human activities from economic perspective. The aim of the article is capturing the complementary nature of working and learning, as well as showing the issues relevant to both economics and adult education. These scientific disciplines aspire to optimize processes of informal learning by reforming the milieu where the learning and the evolution of civil competences of learning take place. The essential question is, what kind of investments are necessary to optimize informal learning and, as a consequence, achieve new standards of work?
4
Content available remote

Region i edukacja w niemieckim dyskursie edukacyjnym

100%
Przybylska E.
Edukacja Ustawiczna Dorosłych
|
2020
|
issue 3
11-23
EN
The article attempts to review contemporary German andragogical thought devoted to the issue of regional and local education, including cooperation in regional and local networks consolidating social partners. In the scientific debate on education in regions that has been conducted in Germany since the 1960s, it is networking that attracts the greatest attention of researchers. The analysis of their work makes it possible to learn best practices as well as aspects not yet recognized and empirically undocumented.
PL
W artykule podjęta zostaje próba przeglądu współczesnej niemieckiej myśli andragogicznej poświęconej problematyce edukacji regionalnej i lokalnej, w tym jednego z najbardziej eksponowanych w tym kontekście wątków współpracy w regionalnych i lokalnych sieciach konsolidujących partnerów społecznych. W prowadzonej w Niemczech od lat 60. XX wieku debacie naukowej o edukacji w regionach właśnie usieciowienie przyciąga największą uwagę badaczy. Przegląd ich stanowisk pozwala na poznanie zarówno sprawdzonych rozwiązań, jak i aspektów dotychczas mało rozpoznanych i empirycznie nieudokumentowanych.
5
Publication available in full text mode
Content available

Edukacja na wsi w perspektywie andragogicznej. O potrzebie dystynktywnego oglądu

100%
Przybylska E.
Szkoła - Zawód - Praca
|
2019
|
issue 18
11-29
PL
Artykuł, odnosząc się do deficytów polskiej edukacji dorosłych w środowiskach wiejskich, skupia się wokół kwestii (znikomego) wsparcia ze strony polskiej andragogiki dla rozwoju procesów uczenia się – nauczania mieszkańców wsi. Problematyka edukacji na wsi, choć specyficzna i nieprzystająca do rzeczywistości społecznej, gospodarczej i kulturowej polskich miast, jest marginalizowana zarówno przez politykę oświatową, jak i środowiska andragogiczne. Autorka, dokonując wtórnej analizy raportów, literatury przedmiotu, w tym także świadczącej o tendencjach rozwojowych innych dyscyplin naukowych, wspomagających rozwój regionów wiejskich, próbuje odsłonić zadania, którymi niezwłocznie winna zająć się andragogika wsi, współcześnie nierozpoznawalna w obrębie nauk pedagogicznych.
EN
The article, referring to the deficits of Polish adult education in rural environments, focuses on the issue of (negligible) support from Polish andragogy for the development of learning and teaching processes of rural residents. The issue of education in the countryside, although strongly specific and incompatible with the social, economic and cultural reality of Polish cities, is marginalized by both education policy and andragogical environments. The author, making a secondary analysis of reports and literature on the subject, including the evidence of development trends of other scientific disciplines that support the development of rural regions, tries to reveal the tasks that should immediately be addressed by rural andragogy, which is unrecognizable within pedagogical sciences today.
6
Publication available in full text mode
Content available

Alfabetyzacja i edukacja podstawowa osób dorosłych jako wyzwanie teraźniejszości

100%
Przybylska E.
Przegląd Pedagogiczny
|
2014
|
issue 2
28-39
PL
Autorka podejmuje kwestię analfabetyzmu funkcjonalnego w wysoko uprzemysłowionych krajach bogatego Zachodu. W nawiązaniu do najnowszych badań empirycznych przeprowadzonych w Anglii, Francji i Niemczech pokazuje skalę zjawiska. Wymusza ono działania ze strony polityki i systemów oświatowych. Międzynarodowe gremia ekspertów pracują nad kwestiami terminologicznymi. Pojawiają się również nowe koncepcje pracy alfabetyzacyjnej, które podkreślają aspekty psycholingwistyczne i społeczny wymiar piśmienności. Piśmienność jest w nich rozumiana jako praktyka społeczna, na której kształt wpływ wywierają przede wszystkim środowisko życia człowieka, jego biografia, wykształcenie, potrzeby i aspiracje. Z pewnością piśmienność nie ogranicza się do techniki opanowania pisma.
7
Publication available in full text mode
Content available

POLSKA MIĘDZYNARODOWA ANDRAGOGIKA PORÓWNAWCZA. PRÓBA IDENTYFIKACJI TRENDÓW I TENDENCJI PO 1989 ROKU

100%
Przybylska E.
Edukacja Dorosłych
|
2018
|
vol. 1(78)
25-39
EN
The Author reviews texts of Polish andragogues in the scope of com- parative andragogy. Due to the popularity of international comparative research, she focuses mainly on publications of the series „Library of adult education” and periodicals „Adult education” and „Andragogy Annual” – publications of the Polish Academic Andragogy Society, the contribution of which is invaluable to the de- velopment of comparative andragogy. The article reflects on the topicality and the relevance of conducting comparative research in adult education, furthermore, it is an attempt to name the trends and tendencies in Polish comparative andragogy after the year 1989. The described output is systematized according to the following criteria: research characterizing foreign systems of adult education, studies devoted to chosen aspects of functioning of adult education abroad, juxtaposing work, interdisciplinary cross-cultural studies and work with methodological reflection on conducting cross- cultural comparative research in adult education.
PL
Autorka dokonuje krótkiego przeglądu tekstów polskich andragogów, mieszczących się w nurcie andragogiki porównawczej. Ze względu na popularność międzynarodowych badań porównawczych wśród polskich andragogów, skupia swoją uwagę głównie na publikacjach wydawanych w serii „Biblioteka Edukacji Dorosłych” oraz periodykach „Edukacja dorosłych” i „Rocznik Andragogiczny” – wydawnictwach Akademickiego Towarzystwa Andragogicznego, którego wkład w rozwój andragogiki porównawczej jest nie do przecenienia. Artykuł zawiera refleksję na temat aktualności i zasadności prowadzenia badań porównawczych w edu- kacji dorosłych; stanowi próbę dostrzeżenia trendów i tendencji polskiej andragogiki porównawczej po 1989 roku. Usystematyzowanie omawianego dorobku następuje w oparciu o następujące kryteria: prace badawcze opisujące zagraniczne systemy edukacji dorosłych, prace poświęcone wybranym aspektom funkcjonowania edukacji dorosłych za granicą, prace bazujące na jukstapozycji, interdyscyplinarne studia mię- dzykulturowe oraz prace zawierające refleksję metodologiczną na temat prowadzenia międzynarodowych badań porównawczych w edukacji dorosłych.
8
Publication available in full text mode
Content available

Kultury uczenia się: kilka refleksji w kontekście uczenia się przez całe życie

100%
Przybylska E.
Rocznik Andragogiczny
|
2014
|
vol. Tom 21
119-132
PL
Kultury ludzkich światów życia, także kultury uczenia się, determinują aktywność edukacyjną grup społecznych i jednostek. Niektóre z nich sprzyjają rozwojowi kreatywności i animują do uczenia się przez całe życie; inne tworzą trudne do przezwyciężenia bariery, przekreślając szanse życiowe i zawodowe młodych ludzi już na progu ich dorosłości. Artykuł podejmuje kilka wątków pojawiających się we współczesnej debacie na temat kultur uczenia się. W nawiązaniu do koncepcji alfabetyzacji Jürgena Reichena formułuje pytanie o granice eksperymentów pedagogicznych wdrażanych w trosce o rozwój twórczej osobowości i kreatywności przyszłych pracowników.
EN
Cultures of human life worlds, including learning cultures as well, determine the educational activity of social groups and individuals. Some of them favor the development of creativity and animate lifelong learning, whereas others create barriers difficult to break, destroying life and professional chances of young people on the threshold of adulthood. The article takes several threads appearing in the contemporary debate on the cultures of learning. With reference to Jürgen Reichen’s concept of literacy, it formulates the question about the limits of pedagogical experiments implemented for the sake of the development of creative personality and creativity of future employees.
9
Publication available in full text mode
Content available

Badania nad edukacją pozaformalną dorosłych w RFN, ze szczególnym uwzględnieniem analizy programów instytucji edukacji dorosłych

100%
Przybylska E.
Edukacja Dorosłych
|
2019
|
vol. 1(80)
23-35
PL
Artykuł przedstawia kierunki badań nad obszarem edukacji pozaformalnej dorosłych prowadzonych w Republice Federalnej Niemiec. Jej popularność jako obszaru badawczego nie maleje od lat 70. ubiegłego wieku mimo wyraźnego wzrostu zainteresowania badaczy fenomenem uczenia się poza instytucjami, w środowiskach ludzkiego życia i pracy. W obszarze niemieckich badań nad pozaformalną edukacją dorosłych można wyróżnić kilka odrębnych nurtów: badania nad procesami nauczania–uczenia się w instytucjach, nad kursami, badania nad funkcjonowaniem instytucji i organizacji, nad profesją edukatora dorosłych i programami oraz badania nad adresatami, uczestnikami i grupami docelowymi ofert edukacyjnych. Autorka artykułu skupia uwagę przede wszystkim na badaniach nad programami instytucji edukacyjnych, ponieważ ten obszar badań nie zajmuje w polskiej edukacji dorosłych ważnego miejsca.
EN
The article presents the directions of research on the area of non-formal education of adults run in Germany. Its popularity as a research area has not decreased since the 1970s, despite a clear increase in the interest of researchers in the phenomenon of learning outside institutions. In the area of research on non-formal adult education, one can distinguish several separate trends: research on teaching – learning processes in institutions, over courses, research on the functioning of institutions and organizations, over professions and programs, and research on addressees, participants and target groups. The author of the article focuses primarily on research on programs of educational institutions, because this area of research does not take up an important place in Polish adult education.
10
Publication available in full text mode
Content available

Zusammenarbeit von Einrichtungen: Eine theoretische Perspektive für die Forschung zum Lebenslangen Lernen

100%
Przybylska E.
Rocznik Andragogiczny
|
2016
|
vol. 23
117-132
EN
The cooperation between institutions remains the traditional topic of adult education. Nowadays, it is gaining new interest among researchers as the popularity of lifelong learning is growing. The cooperation between institutions arises potential which should be used to shape optimal conditions for life-long learning of the society. The article defines the main concepts relating to the cooperation with different social partners. It presents the goals, functions and profits achieved through joint action. Even though some institutions share doubts concerning the cooperation with other organizations on local or regional level, it is essential to notice that cooperation is generally profitable for all involved partners and serves the local community.
PL
Artykuł dotyczy problematyki, która od co najmniej trzech dziesięcioleci zajmuje badaczy systemów oświatowych oraz specjalistów edukacji dorosłych zaangażowanych w rozwój i urzeczywistnienie koncepcji uczenia się przez całe życie. Pytania o inicjatywy, konieczne celem zwiększenia aktywności edukacyjnej obywateli, niezależnie od ich wieku, wciąż na nowo przywołują zagadnienia związane z funkcjonowaniem instytucji edukacyjnych oraz roli różnorodnych partnerów społecznych w procesie kształtowania klimatu i warunków sprzyjających uczeniu się. Uwagę badaczy przykuwa aranżacja środowisk inspirujących procesy uczenia się w społecznościach lokalnych, w regionach, w skali krajowej i międzynarodowej. Dotychczasowe badania nad rolą instytucji w działaniach na rzecz zwiększenia aktywności edukacyjnej dorosłych oraz efektywności procesów uczenia się pokazują, że ich potencjał nie jest w pełni wykorzystany. Ograniczając się do roli oferenta kursów czy innych form edukacyjnych, zaprzepaszczają częstokroć możliwości twórczego i inspirującego kreowania środowisk, w których ludzie pracują, spędzają czas wolny i podejmują różnorodne aktywności, wspierające ich w rozwoju wiedzy i kompetencji. Co jest szczególnie istotne, mimo iż współpraca między instytucjami działającymi w danej społeczności lokalnej lub w pewnym regionie, zdaje się być naturalną konsekwencją sąsiedztwa i dobrze rozumianego interesu społecznego, nie zawsze potencjalni partnerzy wyrażają na nią gotowość. Barierę stanowi obawa przed konkurencją, utratą własnego profilu czy konieczność podporzadkowania się interesom reprezentowanym przez partnerów kooperacji. Artykuł, definiując główne pojęcia związane z instytucją i współpracą między instytucjami (specyfika instytucji, ich profil i zadania oraz funkcje, cele, treści, formy współpracy), ukazuje korzyści wynikające ze współdziałania partnerów społecznych reprezentujących różne obszary życia społecznego, gospodarczego czy kulturalnego (efekt synergii, redukcja kosztów, zwiększenie efektywności działania, rozszerzenie usług i oferty zamiast ich powielania, scalenie kompetencji). Przywołuje podstawowe założenia wyznaczające istotę kooperacji między instytucjami, z których każda, dążąc do realizacji własnych instytucjonalnych celów, może – dzięki włączeniu się w szersze działania – realizować je z większą skutecznością, przyczyniając się jednocześnie do urzeczywistniania celów ogólnospołecznych, jak choćby ułatwienie dostępu do ofert edukacyjnych i poradnictwa czy podniesienie jakości usług edukacyjnych. Przedstawione zostają m.in. cele i funkcje instytucji i współpracy międzyinstytucjonalnej, efekt synergii wynikający ze współdziałania oraz różnice między współpracą instytucjonalną a działaniem w sieci. Na podkreślenie zasługuje fakt, że wszystkie obszary instytucjonalne mogą być brane pod uwagę jako potencjalni partnerzy do współpracy z instytucjami edukacyjnymi. Przecież procesy uczenia się zachodzą wszędzie: w fabrykach i biurach, kawiarniach i parkach, we współpracy z gospodarką, kulturą i administracją. Człowiek uczy się wszędzie tam, gdzie napotyka innych ludzi. Artykuł nakreśla również pytania badawcze, istotne w kontekście optymalizacji warunków ramowych uczenia się przez całe życie, zwłaszcza roli, jaka przypada partnerom społecznym, w tym instytucjom oświaty, w procesie kreowania środowisk sprzyjających podejmowaniu aktywności edukacyjnej. Pytania dotyczą m.in. możliwości osiągnięcia efektów synergii poprzez wykorzystanie aktualnego potencjału tkwiącego w regionach i instytucjach; miejsc i kultur nauczania i uczenia się przyjaznych uczeniu się przez całe życie; innowacyjnych rozwiązań na rzecz zwiększenia udziału w uczeniu się osób w każdym wieków i w różnych sytuacjach życiowych, w tym grup społecznych tradycyjnie nie uczestniczących w jakichkolwiek formach edukacji. Urzeczywistnienie koncepcji społeczeństw uczących się przez całe życie implikuje konieczność współpracy możliwie wielu partnerów społecznych: rodzin, podmiotów gospodarczych, stowarzyszeń, instytucji oświaty i kultury. Nie ulega bowiem wątpliwości, że procesy uczenia się w społecznościach lokalnych i w regionach zależą w dużej mierze od relacji łączących wszystkich zainteresowanych aktorów społecznych.
11
Publication available in full text mode
Content available

Andragogiczne pasje pani profesor Eugenii Anny Wesołowskiej

100%
Przybylska E.
Edukacja Dorosłych
|
2016
|
vol. 1(74)
11-20
PL
Artykuł ma charakter wspomnienia o Profesor Eugenii Annie Wesołowskiej. Szkicuje postać zasłużonej Profesor andragogiki, organizatorki życia akademickiego, inicjatorki licznych działań edukacyjnych o charakterze ogólnokrajowym i międzynarodowym, promotorki i wielkiego przyjaciela studentów oraz młodych pracowników nauki. Autorka dzieli się swoimi osobistymi doświadczeniami w pracy z Promotorką i dokonuje próby krótkiego przeglądu Jej dorobku z perspektywy czasu. W bogatej twórczości Pani Profesor wyróżnia kilka wątków, stanowiących motyw przewodni Jej badań naukowych. Są to polityka oświatowa, profesjonalizacja specjalistów edukacji dorosłych, edukacja kobiet oraz pedagogika porównawcza. Myśl andragogiczna Pani Profesor, ceniona i inspirująca w dobie transformacji ustrojowej w Polsce, pozostaje aktualna i ważna do dziś.
EN
The article is a memoir of Professor Eugenia Anna Wesołowska. It draws a vivid picture of a distinguished andragogy professor involved in the organisation of academic life, an initiator of numerous educational activities on domestic and international levels, a thesis adviser and a great friend of students and young scholars. The author of the article discloses her own experiences of working with her dissertation adviser and attempts to draft retrospectively a short review of Professor’s achievements. Main issues were selected out of the rich output of Professor Wesołowska, which constitute the leading motive of her research. These are: educational policy, women’s education and comparative pedagogy. The andragogical idea of Professor Eugenia Wesołowska, appreciated and inspiring in the time of the political transformation in Poland, remains present and crucial up till today.
12
Publication available in full text mode
Content available

Lifelong Learning: History and the Present State of the Politically-Educational Concept

63%
Nuissl E., Przybylska E.
Studia Paedagogica Ignatiana
|
2016
|
vol. 19
|
issue 4
33-48
EN
Learning, which has always been an inherent feature of human life activity, naturally inscribed in human biographies, is today an intriguing phenomenon representatives of various scientific disciplines. They come with the help of educational policy. This article presents the genesis of the idea of learning throughout life, whose beginnings can be discerned in ancient times. The evolution of this idea is the result of social change, new challenges to the man, his knowledge and skills. Today, learning is seen as a requirement for the individual; as a condition of her personal development and success in professional and social life. At the same time politics and the economy put their knowledge and skilled workers hope for economic development and to meet competitive in the global world. The authors point to the need to support the learning processes of individuals and societies, politics, economy, education and science. By pressure on the society should go to activities supporting man in his throughout life learning process. Hence the need, among others, research on learning of adults commitment of budgetary resources to the development of modern institutions of adult education or creating incentives for learning throughout life.
PL
Uczenie się, które zawsze było immanentną cechą ludzkiego życia, aktywnością w sposób naturalny wpisaną w ludzkie biografie, stanowi dziś fenomen intrygujący przedstawicieli różnych dyscyplin naukowych. Przychodzą oni z pomocą polityce oświatowej. Celem artykułu jest przedstawienie genezy idei uczenia się przez całe życie, której początków można dopatrzeć się już w czasach starożytnych. Ewolucja tej idei jest wynikiem zmian społecznych, nowych wyzwań wobec człowieka, jego wiedzy i umiejętności. Współcześnie uczenie się jest postrzegane jako wymóg stojący przed każdą jednostką; jako warunek jej osobistego rozwoju i pomyślności w życiu zawodowym i społecznym. Równocześnie polityka i gospodarka pokładają w wiedzy i kwalifikacjach pracobiorców nadzieję na rozwój ekonomiczny i sprostanie konkurencyjności w globalnym świecie. Autorzy wskazują na konieczność wspierania procesów uczenia się jednostek i społeczeństw przez politykę, gospodarkę, instytucje edukacyjne i naukę. Za presją wywieraną na społeczeństwie winny iść działania wspierające człowieka w jego całożyciowym procesie uczenia się. Stąd potrzeba m.in. badań nad uczeniem się ludzi dorosłych, zaangażowania środków budżetowych w rozwój nowoczesnych instytucji edukacji dorosłych czy tworzenia bodźców do uczenia się przez całe życie.
13
Publication available in full text mode
Content available

Bildung der Sinne

63%
Przybylska E., Nuissl E.
Studia z Teorii Wychowania
|
2016
|
issue 3 (16)
9-25
EN
The subject of the article boils down to the issue of sensory perception in the context of cultural education. At the centre of interest there is the question whether and to what extent, cultural education may or should have the aim of supporting the development of individual's aesthetic competencies. Cultural education is identified by the authors with aesthetic education which forms aestheticism, shapes human personality and supports his ability of self-realisation through arousing his intellectual and emotional creative skills; in other words: competencies of participating in symbolic culture. It is about the sensory perception of the outside world which is simultaneously an internal process guiding a human being in understanding the world and himself. The senses, as the main instruments of cultural and aesthetic development, make the perceiving subject able to act in different social contexts; he is not only able to distinguish beauty from ugliness, but also, and most of all, has an capability of surviving and finding fulfilment in social world as well as actively participating in symbolic culture. The authors refer to synaesthesia phenomenon, that is, simultaneous perception by different senses. There is no object perceived through the senses which would not induce experiences specific for several senses at once. The phenomenon of synaesthesia is another argument for a holistic approach of cultural education to the subject engaged in the act of perception considering all the senses and synaptic connections thanks to which the brain is able to perform cognitive operations as perceiving and thinking. Simultaneously, synaesthesia is a challenge to cultural education. According to the authors, the objective of cultural education is not so much supporting reception of broadly taken products of culture but rather aesthetic sensitizing and sharpening of senses. A decisive power is not attributed to knowledge of artefacts of culture but to the competence of their perception and understanding. Thus the need of education of senses as instruments of perception is a main field of cultural education.
PL
Artykuł dotyczy kwestii percepcji zmysłowej w kontekście edukacji kulturalnej. Centralne znaczenie przypada pytaniu o to, czy i w jakim stopniu edukacji kulturalnej może lub winien przyświecać cel, jakim jest wspieranie rozwoju kompetencji estetycznych jednostki. Edukację kulturalną utożsamiają autorzy z edukacją estetyczną formującą zmysły estetyczne, modulującą osobowość człowieka i wspierającą jego zdolność do samourzeczywistnienia poprzez rozbudzenie jego intelektualnych i emocjonalnych zdolności twórczych; innymi słowy: kompetencji do uczestnictwa w kulturze symbolicznej. Chodzi o to, by postrzeganie poprzez zmysły świata zewnętrznego było jednocześnie procesem wewnętrznym prowadzącym człowieka do zrozumienia świata i samego siebie. Zmysły właśnie - główna kategoria edukacji kulturalnej i estetycznej – sprawiają, że postrzegający podmiot jest zdolny do działania w różnych kontekstach społecznych; nie tylko potrafi odróżnić piękno od brzydoty, ale przede wszystkim posiada zdolność przeżycia i spełniania się w świecie społecznym oraz aktywnego uczestnictwa w kulturze symbolicznej. Autorzy odwołują się do fenomenu synestezji, równoczesnego postrzegania poprzez różne zmysły. Nie ma bowiem zmysłowo spostrzeganych obiektów, które nie wywoływałyby doświadczeń charakterystycznych dla kilku zmysłów naraz. Zjawisko synestezji jest kolejnym argumentem za holistycznym podejściem edukacji kulturalnej do podmiotu dokonującego aktu percepcji, uwzględniającym wszystkie zaangażowane zmysły i połączenia synaptyczne, dzięki którym mózg może wykonywać operacje kognitywne, jak: postrzeganie, myślenie, różnicowanie, porządkowanie. Jednocześnie stanowi też synestezja wyzwanie wobec edukacji kulturalnej. Zgodnie z tezą autorów, celem edukacji kulturalnej jest bowiem nie tyle wspomaganie recepcji szeroko rozumianych wytworów kultury, ile estetyczne uwrażliwienie (wyostrzenie) zmysłów. Decydujące znaczenie nie przypada wiedzy o artefaktach kultury, lecz kompetencji ich postrzegania i rozumienia. Stąd potrzeba kształcenia zmysłów jako instrumentów postrzegania.
14
Publication available in full text mode
Content available

Pokolenia odkryte i nieodkryte. Wgląd w niemieckie badania edukacyjne nad dzieciństwem, młodością, dorosłością i starością

63%
Przybylska E., Danuta Wajsprych D.
Przegląd Pedagogiczny
|
2019
|
issue 1
21-36
PL
Celem artykułu jest ustalenie przesłanek dla znaczenia i roli badań edukacyjnych nad poszczególnymi fazami życia / pokoleniami na przykładzie przeglądu badań w RFN. Eksplorowanie tej problematyki pozwala, zdaniem autorek, na umiejscowienie procesów uczenia się w perspektywie zmiennych społecznych i kulturowych, co dla praktyki edukacyjnej ma fundamentalne znaczenie, wskazuje bowiem na możliwości samodzielnego planowania i działania na rzecz całożyciowego rozwoju oraz inspirowania i organizowania rozwoju innych osób. Ewolucja ujęć niemieckich dyskursów nad dzieciństwem, młodością, dorosłością i starością, wytwarzając na swój własny sposób określoną narrację badawczą, perspektywę problemową, sposób i zakres prowadzonych badań, pozwala na ustalenie dynamiki zmian w podstawach ontologicznych, epistemologicznych i metodologicznych tych badań oraz wyłonienie pól problemowych białych/pustych, koniecznych do zagospodarowania w perspektywie całożyciowego uczenia się.
EN
The aim of the article is to establish the premises for the meaning and role of educational research on individual life phases / generations on the example of research in Germany. Exploring this issue allows, according to the authors, the location of learning processes in the perspective of social and cultural variables, which is fundamental for educational practice, as it indicates the possibilities of independent planning and action for lifelong development and inspiring and organizing the development of other people. The evolution of German discourse on childhood, youth, adulthood and old age, creating in its own way a specific research narrative, problem perspective, method and scope of research, allows to determine the dynamics of changes in the ontological, epistemological and methodological foundations of these research and to identify white / empty problem areas, necessary for development in the perspective of lifelong learning.
15
Content available remote

Zertifikate im deutschen Weiterbildungssystem. Erfahrungen und Perspektiven

63%
Nuissl E., Przybylska E.
Edukacja Ustawiczna Dorosłych
|
2020
|
issue 2
9-24
EN
The aim of the article is to analyze current solutions in the field of certification, characteristic of German lifelong learning system. The debate on certification of competences and skills that has been going on in this country for several decades so far mainly concerned education, including higher education, and vocational education, to a lesser extent it referred to the area of lifelong education, in which greater importance has been attached to openness and flexibility in approach to learners rather than the qualifications system. The contemporary tendency to certify an increasing number of offers implemented as part of lifelong education has stimulated both social discussion about the importance of this sector in the education system as well as scientific debates, in which the emphasis is on the need to evaluate standards and certification requirements in terms of the usefulness of the solutions used, including their possible side effects, such as creating barriers to access those offers.
PL
Celem artykułu jest analiza aktualnych rozwiązań w dziedzinie certyfikowania, charakterystycznych dla niemieckiego systemu kształcenia ustawicznego. Tocząca się w tym kraju od kilku już dekad debata na temat certyfikowania kompetencji i umiejętności dotyczyła dotychczas głównie szkolnictwa, w tym szkolnictwa wyższego, oraz edukacji zawodowej, w mniejszym stopniu odnosiła się do obszaru edukacji ustawicznej, w którym przykładano większą wagę do otwartości i elastyczności w podejściu do uczących się osób niż systemu kwalifikacji. Współczesna tendencja do certyfikowania coraz większej liczby ofert realizowanych w ramach edukacji ustawicznej ożywiła zarówno społeczną dyskusję na temat znaczenia tego sektora w systemie edukacji, jak i debaty naukowe, w których akcent pada na konieczność ewaluacji standardów i wymogów certyfikacji pod kątem użyteczności stosowanych rozwiązań, także ich ewentualnych skutków ubocznych, jak choćby tworzenie barier dostępu do ofert.
16
Content available remote

Young Adults’ Experience of Social (In)justice

63%
Przybylska E., Wajsprych D.
Paedagogia Christiana
|
2022
|
vol. 1/49
145-162
EN
This article attempts to present the ways in which the phenomenon of social (in)justice is experienced by young adults from large urban areas. In the presented study, the category of (in)justice fulfils the function of a criterion for evaluating social relations as actually experienced, thus playing the role of a principle/template of an ethical and moral idea, being at the same time the effect of individual and community action. Based on the assumption that the experience of this phenomenon is continuous and strictly relational, it was assumed that the meanings given to (in)justice as a result of interlocutors’ personal experiences, allow an insight into the processes of assimilation of social order, identical to the phenomenon of lifelong learning. Consciously going beyond the methodological framework imposed by phenomenography, the Authors aim at understanding the rationality of participation in the social order, dominant in today’s Poland (and social justice is its dominant part), shaped as a result of negotiations between the learning subject and the external world.
PL
W artykule podjęto próbę przedstawienia sposobów doświadczania fenomenu (nie)sprawiedliwości społecznej przez młodych dorosłych z dużych aglomeracji miejskich. W prezentowanym badaniu kategoria (nie)sprawiedliwości spełnia funkcję kryterium oceny relacji społecznych jako faktycznie doświadczanych, odgrywa więc rolę zasady/wzorca etycznej i moralnej idei, będącej zarazem efektem jednostkowego i wspólnotowego działania. Wychodząc z założenia, że doświadczanie tego fenomenu jest ciągłe i ściśle relacyjne, przyjęto, że znaczenia, jakie rozmówcy – w efekcie własnych osobistych doświadczeń – nadają (nie)sprawiedliwości, pozwalają na wgląd w procesy przyswajania ładu społecznego, tożsame z fenomenem całożyciowego uczenia się. Świadomie wykraczając poza ramy metodologiczne narzucone przez fenomenografię, autorki dążą do poznania dominującej współcześnie w Polsce racjonalności partycypacji w ładzie społecznym (sprawiedliwość społeczna jest jego dominującą częścią), ukształtowanej na skutek negocjacji między uczącym się podmiotem a światem zewnętrznym.
17
Content available remote

Typologie von Angeboten non-formaler Bildung. Polen und Deutschland mit Verweisen auf die Europäische Union

63%
Przybylska E., Nuissl E.
Edukacja Ustawiczna Dorosłych
|
2017
|
issue 2
9-16
PL
Autorzy artykułu dokonują analizy sektora edukacji pozaformalnej (non-formal education), w której uczestniczy w wielu krajach Europy większa liczba obywateli niż w edukacji formalnej (formal education) (np. szkoły, szkolnictwo wyższe). Edukacja pozaformalna, podobnie jak edukacja formalna, ma charakter instytucjonalny; jest w mniejszym lub większym stopniu uregulowana prawnie; stanowi przestrzeń dla tych osób, które świadomie chcą podnosić swoją wiedzę i/lub umiejętności, w odróżnieniu od edukacji nieformalnej (informal education)); obejmuje z reguły krótkoterminowe kursy i umożliwia zdobycie certyfikatu. W perspektywie porównawczej analizowane są kwestie: adresaci ofert, organizatorzy, treści ofert, dostęp do ofert, finansowanie, podstawy prawne oraz certyfikaty. Na podstawie powyższych kryteriów autorzy opracowali typologię ofert edukacji pozaformalnej, ze szczególnym uwzględnieniem rozwiązań, tendencji i praktyk obserwowanych w Polsce i Niemczech.
18
Publication available in full text mode
Content available

Kulturvermittlung im öffentlichen Raum am Beispiel von Museen

63%
Nuissl E., Przybylska E.
Rocznik Andragogiczny
|
2015
|
vol. 22
245-266
EN
The term “culture” has various meanings and is being interpreted diversely by representatives of distinct sciences. Its complexity makes it hard to define in a precise way and to specify its scope. Yet, it derives the message which becomes all the more crucial, namely that cultural education is one of the most difficult and pivotal challenges in the times of globalization, huge migrations and proceeding individualization. Intercultural education is nowadays a fundamental task of adult education. The article aims at the ambivalence of cultural messages in public life, reaching for specified examples: “memorials”. It poses questions on the need for and essence of specific didactics of cultural memory and the up to now academic output in this field.
PL
Termin „kultura” jest wieloznaczny i w różnoraki sposób interpretowany przez przedstawicieli różnych nauk. Jego kompleksowość sprawia, że trudno go ująć definicyjnie i sprecyzować jego kontury. Tymczasem zawarte w nim przesłanie staje się coraz bardziej istotne: edukacja kulturalna należy w czasach globalizacji, wielkich migracji i postępującej indywidualizacji do najtrudniejszych i najbardziej palących wyzwań. Artykuł mierzy się z ambiwalencją przekazu kulturowego w przestrzeni publicznej, sięgając do przykładu muzeów jako „miejsc pamięci”. Padają pytania o potrzebę i istotę specyficznej dydaktyki przekazu pamięci kulturowej i dotychczasowy dorobek nauki w tej dziedzinie. W części teoretycznej, na którą składają się podrozdziały dotyczące kultury i edukacji, edukacji w dziedzinie kultury, pedagogiki kultury oraz przekazu kultury, pojawiają się rozważania na temat specyficznych uwarunkowań procesów przyswajania kultury w czasach gwałtownego przenikania kultur i silnego zróżnicowania kulturowego społeczeństw. Autorzy wypowiadają się za zaniechaniem w dziedzinie edukacji kulturalnej dorosłych wszelkiego działania utożsamianego z wychowaniem, które w przypadku osób dorosłych może wywołać skutki odmienne od zamierzonych. Podkreślają jednocześnie, iż z założeń wychowawczych jest w edukacji kulturalnej dorosłych akceptowalna i pożądana jedynie troska o etykę i moralność, o wartości humanitarne, jak: solidarność międzyludzka, poszanowanie godności człowieka czy akceptacja dla inności. Oferta edukacji kulturalnej będzie tym bardziej efektywna, im mniej będzie w niej autorytaryzmu, sugestii czy prób narzucenia określonej interpretacji fenomenów kultury, im więcej natomiast przestrzeni dla subiektywnych odczuć i przemyśleń jej odbiorców. Zrozumienie – jedna z podstawowych kategorii pedagogiki kultury – umożliwia jednostce świadomą refleksję nad własną egzystencją i stanowi warunek jej emancypacji. Zrozumienie siebie i zrozumienie świata to główne cele edukacji. Zresztą pytania o cele wychowawcze edukacji kulturalnej czy pedagogiki kultury zawsze już budziły wątpliwości. Specyfika artefaktów kultury polega bowiem na ich wieloznaczności, prowokującej subiektywne interpretacje, wymykające się wszelkim próbom unifikacji. Akceptacja tej wieloznaczności koresponduje w znacznie większym stopniu z indywidualnym procesem uczenia się jednostek niż z góry określonymi celami wychowawczymi czy pedagogicznymi. Dlatego też dyskusja wokół edukacji kulturalnej posługuje się terminem „przekaz” w odniesieniu do nauczania i pedagogiki oraz pojęciami „przyswajać’, „asymilować”, „nabywać wiedzę” w kontekście uczących się osób. W tym sensie procesy uczenia się bazują na konstruktywistycznej przesłance, głoszącej, iż każda jednostka samodzielnie konstruuje swój świat, dobierając odpowiednie ku temu narzędzia i we własnym zakresie decydując, jakie treści ostatecznie „przyswoi” i „zachowa”. W odniesieniu do „przekazu kultury” czy inaczej „mediacji kulturalnej” zasadzie tej przypada kluczowe znaczenie. Mediacja kulturalna umożliwia jej przyswojenie, ale nie określa jednoznacznych celów pedagogicznych. Relacja między mediacją a jej przyswajaniem jest zatem otwarta, podlega negocjacji i twórczemu projektowaniu. Mediacja kulturalna dotyczy oferty, która może, choć nie musi spotkać się z akceptacją. Ten związek między podmiotem a przedmiotem w pełni wpisuje się w istotę kultury i edukacji w dziedzinie kultury. Jedną z przykładowych form przekazu, bazujących na zasadzie konstruktywnego przyswajania, może być „aranżacja uczenia się”, która zawiera zarówno element nauczania, aranżacji, uporządkowania, ustawienia, ułożenia, jak i – przede wszystkim – uczenia się w wyniku decyzji o zapoznaniu się z ofertą i przyswojenia jej treści. Mediacja kulturalna w przestrzeni publicznej – w drugiej części artykułu mowa jest o muzeach – zdana jest na tego rodzaju pomoc dydaktyczną. Autorzy nawiązują do myśli Pierra Nory, prekursora badań nad „miejscami pamięci”, który widział w nich zinstytucjonalizowaną formę zbiorowych wspomnień przeszłości. W wartości zabytku czy – inaczej – w jego znaczeniu kulturowym i aurze płynącej z autentyczności tkwi siła symboliczna, umożliwiająca odbiorcy poznanie i zrozumienie (własną interpretację) tradycji kulturowej miejsca i czasów, które je stworzyły. I, choć dydaktyka miejsc pamięci nie jest już dziś niezapisaną kartą, autorzy głoszą tezę, iż pedagogiczno-dydaktyczna refleksja o „miejscach pamięci”, zwłaszcza w kontekście procesów uczenia się ludzi dorosłych, zasługuje na znacznie żywsze zainteresowanie badaczy. Pomnik czy muzeum samo w sobie nie ma wartości edukacyjnej; potrzebna jest mediacja kulturalna niosąca przesłanie; potrzebna jest współpraca między tymi, którzy pielęgnują zabytek i tymi, którzy potrafią wyartykułować jego przesłanie, odpowiadając na pytania, co czyni z danego obiektu zabytek kultury, co stanowi o jego wyjątkowości, jaką rolę odgrywał niegdyś, jakie znaczenie przypada mu współcześnie, co przesądza o tym, że jest dziedzictwem kulturowym. Chodzi zatem o szeroko zakrojoną współpracę, o sieć integrującą programy polityczno-oświatowe, dyskursy dydaktyczne, pomysły architektoniczne, plany finansowe, strategie instytucji i inne działania, możliwie jak największej liczby partnerów społecznych. W artykule problematyka przekazu symbolicznych i metaforycznych znaczeń „miejsc pamięci” uwidoczniona jest na przykładzie domów urodzin Franza Kafki, Zygmunta Freuda, Ludwiga van Beethovena, Mikołaja Kopernika i Gottfrieda Wilhelma Klopstocka. Miejsca te łączy kilka elementów: otwartość na zwiedzających, magiczna symbolika, zbiorowa pamięć i nieformalne uczenie się sytuacyjne czy okazjonalne, także nie całkiem profesjonalne, wykorzystanie ich potencjału edukacyjnego. Tymczasem za koniecznością pogłębienia refleksji pedagogicznej, w tym zwłaszcza doskonaleniem dydaktyki miejsc pamięci, przemawia najdobitniej znaczenie, jakie odgrywają one (i mogą odegrać) w procesie budowania pamięci zbiorowej. A jest to zadanie niemałej wagi w dobie wielkich światowych migracji i przenikania kultur.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.