Search results

1

An Unfortunate Mistake or a Witkacy Dodge?

100%

Degler J.

Przestrzenie Teorii

|

2020

|

issue 33

387-390

EN

In the Poetry of Philosophers anthology (Kraków–Wrocław 1984) Wit Jaworski published 221 works by 114 authors, starting with Tales from Milet to John Paul II. Almost all known philosophers composed poetry, which often complemented their philosophical reflections or concepts. The list of names also includes Stanisław Ignacy Witkiewicz, who wrote poems from his youth until his death, although at the same time regretting that he had no poetic talent and used some of his works in his dramas as examples of a graphomaniac’s work. Many poems have a humorous and parodical, which brings them closer to his numerous grotesque drawings. They were collected and published by Anna Micińska in an album entitled Wistość tych rzeczy jest nie z świata tego (Kraków 1977), illustrated by Urszula Kenar. In the anthology, under the name of Witkiewicz, there is a poem which begins with words: “Otom jest zwyciężony/ Ginę zgubą wszelkiego żywego stworzenia”. There is no doubt that this is the beginning of the third stanza of the well-known poem by Czesław Miłosz entitled St. Ign. Witkiewicz, published in the volume Ocalenie (Warsaw 1945). Is it an unfortunate mistake on the part of the author of the anthology, a seasoned critic and experienced editor, or is it his fortune to confuse the censor, who did not allow Miłosz’s texts to be published and thus to “smuggle” his poem in under the guise of Witkiewicz? The puzzle remains unresolved. The mistake is inscribed in the history of Witkacy’s so-called “dodges”, which he did to his friends and acquaintances, and then to those who dealt with his life and work. To attribute to him the authorship of Miłosz’s excellent work would certainly make him happy.

2

O marginaliach (i nie tylko) Tadeusza Różewicza

100%

Degler J.

Przestrzenie Teorii

|

2014

|

issue 21

11-22

EN

Tadeusz Różewicz moved from Gliwice to Wrocław in 1968. He lived near South Park for many years and he regularly met there with the author of this article. They talked about many different things and current events, and especially about Stanisław Ignacy Witkiewicz, i.e. more specifically about his service in the tsarist army, the battle that took place near the Stokhid in June 1916 in which he was severely wounded as well as about the causes of his suicide in September 1939. In 2003 Różewicz moved to a house on Promień Street, which is located in a remote area of the city. When he was moving to the new place he came across Witkacy’s 1919 treatise titled Nowe formy w malarstwie i wynikające stad nieporozumienia [New Forms in Painting and the Misunderstandings Arising Therefrom], which he had bought in October 1945 at a street stall in Warsaw. After a careful reading of the treatise (as evidenced by numerous underlines in the text), he decided to enroll in the Academy of Fine Arts in Cracow. The quotes that are presented in the article show that Różewicz paid particular attention to Witkacy’s main philosophical concepts (“metaphysical anxiety”) and statements about the end of metaphysics in the 20th century. Many notes and annotations in the margins, some of which are cited in the present article, are evidence of Witkacy’s critical reading of Leon Chwistek’s “Wielość rzeczywistości w sztuce” i inne szkice literackie [The Multiplicity of Realities in Art and Other Literary Sketches]. In 1975 Anna Micińska published, based on a manuscript that had been discovered, the sociocultural study Niemyte dusze [Unwashed Souls] which Witkacy wrote in 1936 but which he did not manage to publish. Różewicz regarded this study as one of Witkacy’s most interesting works because it showed a whole different side of the artist – a citizen who was concerned about the condition of Polish society and the Polish state.

3

„Piekło edytora”, czyli o listach Witkacego do żony

100%

Degler J.

Przestrzenie Teorii

|

2010

|

issue 14

13-32

EN

S.I. Witkiewicz’s correspondence with his wife, Jadwiga née Unrug comprises 1278 letters, postcards, picture postacards and telegrams, which were written from 21 March 1923 to 25 August 1939. This is an exceptional evidence of the complicated emotional bond of these two people, whose marriage suffered difficult moments, but still stood the test of time. It is also an invaluable source of information on Witkacy’s life and work and at the same time an authentic psychological document showing the unusual personality of man and artist. Preparation of the critical edition of the letters is an exceptionally complex task, performing of which can be metaphorically described as going through “the editor’s hell”. The author discusses the most varied difficulties (“circles of the hell”), which pile up before the editor of this correspondence.

PL

Degler Janusz, „Piekło edytora”, czyli o listach Witkacego do żony [“The Editor’sHell”, or on Witkacy’s Letters to His Wife]. „Przestrzenie Teorii” 14. Poznań 2010, Adam MickiewiczUniversity Press, pp. 13-32. ISBN 978-83-232-2210-1. ISSN 1644-6763.S.I. Witkiewicz’s correspondence with his wife, Jadwiga née Unrug comprises 1278 letters, postcards,picture postacards and telegrams, which were written from 21 March 1923 to 25 August1939. This is an exceptional evidence of the complicated emotional bond of these two people,whose marriage suffered difficult moments, but still stood the test of time. It is also an invaluablesource of information on Witkacy’s life and work and at the same time an authentic psychologicaldocument showing the unusual personality of man and artist. Preparation of the critical edition ofthe letters is an exceptionally complex task, performing of which can be metaphorically describedas going through “the editor’s hell”. The author discusses the most varied difficulties (“circles ofthe hell”), which pile up before the editor of this correspondence.

4

Na jubileusz (dubeltowy) Edwarda Krasińskiego

100%

Degler J.

Pamiętnik Teatralny

|

2013

|

vol. 62

|

issue 1(245)

12–20

5

Jak terminowałem u Zbigniewa Raszewskiego

100%

Degler J.

Pamiętnik Teatralny

|

2012

|

vol. 61

|

issue 1-2(241-242)

31–50

EN

Professor Zbigniew Raszewski as a researcher and many-year editor of Pamiętnik Teatralny had a tremendous impact on the development of the Polish theatre studies, building their foundations and devising methodological principles and directives before theatrology gained university status in 1975. It had been a pretty long process, its progress marked with subsequent articles, studies and books by Raszewski and monographic issues of Pamiętnik Teatralny which at the beginning of the 1960s became a major centre of the Polish theatrological thought. Zbigniew Raszewski was an uncontested academic authority and an example of what a scholar should be. Many of his studies were groundbreaking and inspiring. Such was the case with the study Paradoks Wyspiańskiego (Wyspiański’s Paradox, 1957) whereby Raszewski argued that Wyspiański could be viewed as an innovator in the history of European theatre because he had conceived drama as a kind of theatre score. Another fundamental study of his was devoted to the concept of theatre score (1958) in which Raszewski explained why in theatre it was impossible to create something equivalent to the music score and then proposed that the concept be understood as the elements of drama structure and passages of text that are respected in every production without exception. The monographic issue of Pamiętnik Teatralny (vol. 1–3, 1959) devoted to Polish Romantic drama, up to that point considered closet drama, brought about another breakthrough. In his studies on the pieces by Mickiewicz and Słowacki, Raszewski showed conclusively that they were written with the stages of Paris and London in mind as both authors had been familiar with theatre houses in these cities and had consciously taken their staging and production capabilities into consideration. In the second part of the article, the author talks about his cooperation with Zbigniew Raszewski, quotes his letters relating to publishing the book Trudny Rebus. Studia i szkice z historii teatru (A Difficult Riddle. Studies and Sketches On Theatre History, 1990) and recalls his opinion about the Wiedza o Kulturze Publishing House, which, after Professor’s death, published an anthology that he had prepared, Sto przedstawień w opisach polskich autorów (A Hundred Performances Described By Polish Authors; withheld by the censor in 1972) and the volume Weryfikacja czarodzieja i inne szkice o teatrze (Magician’s Verification and Other Sketches On Theatre, 1998).

6

Przyjaciel: Jerzy Timoszewicz (1933–2015)

100%

Degler J.

Pamiętnik Teatralny

|

2017

|

vol. 66

|

issue 1/2

292-307

EN

Jerzy Timoszewicz, a historian of literature and theatre, and an editor, was born on 9 September 1933 in Warsaw. He received a magisterium degree in Polish philology from the University of Warsaw in 1956. The diploma essay on Dziady [Forefathers’ Eve] as staged by Leon Schiller, which he wrote under the tutelage of Professor Jan Kott, was awarded the third prize in the Mickiewicz Competition organised by the Ministry of Higher Education. While studying at the University, Timoszewicz was a member of the Young Critics Circle run by Edward Csató and made his press debut with a review of Słowacki’s Balladyna (Sztandar Młodych, no. 26, 1954). From October 1957 to September 1992, he was a member of the Pamiętnik Teatralny Editorial Board. He edited several monographic issues of the journal, devoted to Andrzej Pronaszko, Stanisław Ignacy Witkiewicz, the Vilnius theatre, and the Jewish Theatre in Poland. In November 1965, Timoszewicz defended his doctoral dissertation, „Dziady” w inscenizacji Leona Schillera: Partytura i jej wykonanie [Dziady as Staged by Leon Schiller: The Score and Its Execution] (Warszawa, 1970) whereby he undertook a task without precedent: he reconstructed the stage shape of four productions of Dziady by Schiller and the director’s score of the Warsaw production of 1934. The four volumes of Leon Schiller’s Pisma [Papers] that Timoszewicz edited are a paragon of editing (each is provided with a chronicle of Schiller’s life and work) and the finest piece of Timoszewicz’s editorial work. He also published a volume of recollections about Schiller, Ostatni romantyk sceny Polskiej [The Last Romantic of the Polish Stage] (1990) and Leon Schiller’s version of Historyja o Męce Najświętszej i Chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim [The History of the Most Holy Passion and Glorious Resurrection of Our Lord]. Another hero whom Timoszewicz was fascinated with from a young age was “the prince of Polish essayists,” Jerzy Stempowski. Of Stempowski’s oeuvre, Timoszewicz published a two-volume selection of Szkice literackie [Literary Sketches] (1988; 2nd edn 2001), a collection of Stempowski’s radio editorials, Felietony dla Radia Wolna Europa [Editorials for Radio Free Europe] (1995), and Pamiętnik teatralny trzeciej klasy i inne szkice [A Theatre Memoir of the Third Class and Other Sketches] (1999); he also edited a volume of reminiscences „Pan Jerzy”. Śladami nieśpiesznego przechodnia: Wspomnienia i szkice o Jerzym Stempowskim [“Pan Jerzy.” Following the Footsteps of the Unhurried Ambler: Reminiscences and Sketches About Jerzy Stempowski] (2005). Other editorial works by Timoszewicz include an edition of theatre reviews by Edward Csató (1979), a collections of texts about Polish theatre by Zbigniew Raszewski, Spacerek po labiryncie [A Walk in a Maze] (2008), a volume of reminiscences, articles and letters by Zbigniew Pronaszko, Zapiski scenografa [Notes of a Stage Designer] (1976), and a selection of articles, Rzeczy teatralne [Things Theatrical] (1984), by the émigré critic Tymon Terlecki, with whom Timoszewicz exchanged letters for over thirty years. A large selection of their correspondence, which has just been published, shows that Jerzy Timoszewicz was a prolific and accomplished letter writer. His addressees included renowned scholars and artists; Timoszewicz donated a huge collection of their letters to the Ossolineum. The reviews of books on theatre that Timoszewicz published in Teatr, Dialog and Rocznik Literacki for many years are a valuable source of information about the history of Polish theatre studies and the circulation of publications on the subject. Timoszewicz knew theatrical literature through and through, as can be attested by the column Świstek Teatralny [Theatrical Paper Slip] he prepared for Teatr in 1960–1961, where he published various fragments and quotes from old magazines, diaries, letters, interviews, reviews, lexicons, and other historical documents. His students at the Theatre Studies Department of the Academy of Dramatic Arts in Warsaw, where he lectured in 1975–1979, collected all the texts that appeared in the Świstek Teatralny column, printed it in one volume and gave it to Timoszewicz on his eightieth birthday on 13 September 2013.

PL

Jerzy Timoszewicz – historyk literatury i teatru, edytor – urodził się 9 września 1933 w Warszawie. Studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim ukończył w 1956 roku. Pracę magisterską o Dziadach w inscenizacjach Leona Schillera napisał pod kierunkiem prof. Jana Kotta (została wyróżniona III nagrodą w konkursie Mickiewiczowskim Ministerstwa Szkół Wyższych). W czasie studiów należał do Koła Młodych Krytyków prowadzonego przez Edwarda Csató i debiutował w 1954 roku recenzją Balladyny Słowackiego („Sztandar Młodych”, nr 26, 1954). Od października 1957 do września 1992 należał do zespołu redakcyjnego „Pamiętnika Teatralnego”. Redagował kilka zeszytów monograficznych, poświęconych m.in. Andrzejowi Pronaszce, Stanisławowi Ignacemu Witkiewiczowi, teatrowi wileńskiemu i Teatrowi Żydowskiemu w Polsce. W listopadzie 1965 r. obronił rozprawę doktorską „Dziady” w inscenizacji Leona Schillera: Partytura i jej wykonanie (Warszawa 1970), w której podjął się zadania bez precedensu: odtworzył kształt sceniczny czterokrotnie przez Schillera inscenizowanych Dziadów oraz zrekonstruował partyturę reżyserską warszawskiego przedstawienia z 1934 roku. Wzorowo opracowane cztery tomy Pism Leona Schillera (każdy zawiera kronikę życia i twórczości) stanowią najważniejszą część dorobku edytorskiego Timoszewicza. Wydał także tom wspomnień o nim Ostatni romantyk sceny polskiej (1990) oraz przygotował do druku tekst Historyi o Męce Najświętszej i Chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim w układzie Schillera (1990). Drugi twórca, którym Timoszewicz zafascynowany był od młodości, to „książę polskich eseistów” – Jerzy Stempowski. Wydał dwutomowy wybór jego Szkiców literackich (1988, wyd. II: 2001), zebrane i opracowane Felietony dla Radia Wolna Europa (1995) oraz Pamiętnik teatralny trzeciej klasy i inne szkice (1999) i tom „Pan Jerzy” Śladami niespiesznego przechodnia: Wspomnienia i szkice o Jerzym Stempowskim (2005). Dorobek edytorski Timoszewicza dopełniają edycje recenzji Edwarda Csató (1979), tekstów o teatrze polskim Zbigniewa Raszewskiego pt. Spacerek w labiryncie (2008), tom wspomnień, artykułów i listów Zbigniewa Pronaszki Zapiski scenografa (1976) oraz wybór artykułów przebywającego na emigracji Tymona Terleckiego Rzeczy teatralne (1984), z którym korespondował ponad trzydzieści lat. Wydany ostatnio obszerny wybór tej korespondencji świadczy jak wytrawnym i płodnym epistolografem był Jerzy Timoszewicz. Do jego adresatów należeli znani uczeni i artyści. Ogromny zbiór ich listów Timoszewicz przekazał do Ossolineum. Dla teatrologów niezwykle cennym źródłem do poznania historii dziejów polskiej nauki o teatrze i związanego z nią ruchu wydawniczego są jego omówienia książek teatralnych, które przez wiele lat publikował w „Teatrze”, „Dialogu” i „Roczniku Literackim”. Piśmiennictwo teatralne nie miało dla niego żadnych tajemnic, czego potwierdzeniem była rubryka „Świstek Teatralny” na łamach „Teatru” (1960–1961), którą zapełniał fragmentami i cytatami z dawnych czasopism, pamiętników, listów, wywiadów, recenzji, leksykonów i różnych dokumentów. Jego studenci z Wydziału Wiedzy o Teatrze warszawskiej PWST, którego wykładowcą był w latach 1975–1979, przedrukowali w jednym tomie wszystkie „Świstki Teatralne” i wręczyli mu go 13 września 2013 z okazji jubileuszu osiemdziesiątej rocznic urodzin. Jerzy Timoszewicz zmarł 24 marca 2015. W pogrzebie zgodnie z ostatnią wolą uczestniczyła tylko najbliższa rodzina. Liczne grono przyjaciół i znajomych pożegnało go 9 kwietnia na cmentarzu prawosławnym przy ul. Wolskiej.

7

Cztery noty o Witkacym

100%

Degler J.

Pamiętnik Teatralny

|

2016

|

vol. 65

|

issue 4

113-139

EN

Four notes on Witkacy’s biography. 1. Did Witkacy Intend to Return to the Tropics? On 9 April 1918, Maria Witkiewiczowa, Witkacy’s mother, sent a postcard to her friend, Leon Chwistek’s sister, with an information that Witkacy was planning to return to Poland from Petrograd or to travel to Sumatra. Though fascinated with tropical wildlife and nature, after his travel with Malinowski in 1914, which has influenced his painting and other creative work, in July 1918 Witkacy returned to Poland and described his Ceylon experiences in the reportage Podróż do Tropików (A Voyage to the Tropics). 2. The Puzzle of Prologue to Pentemychos i Jej Niedoszły Wychowanek. The Jadwiga Witkiewiczowa archive contains a single page with a German-language piece of verse which is a fragment of the prologue of the now lost play Pentemychos i Jej niedoszły wychowanek (Pentemychos and Her Would-be Pupil), written at the beginning of 1920. The surviving fragment probably comes from a translation that Witkacy commissioned from a friend in 1922, after meeting in Zakopane with Ms. Eckert who promised to recommend his plays to a theatre producer in Hamburg. 3. Witkacy “Honeycombed with Childishness,” or a DIY Way of Improving One’s Kaleidoscope. Witkacy had been a passionate collector since childhood. He collected walking sticks and various curios, which he put in his “albums of curiosities.” For a kaleidoscope, his favorite toy, he wrote a detailed funny manual. 4. Grotowski and Witkacy. As a student of the Cracow theatre school, Jerzy Grotowski planned to put on The Shoemakers at Wawel in 1958/59. Since the plan was not approved, Grotowski dropped out of school and went to Opole where he became the artistic manager of the 13 Rzędów Theatre. When asked whose portrait he would hang up in his directorial office, Grotowski mentioned Witkacy along with three other “martyrs” of the theatre: Artaud, Meyerhold, and Stanislavsky.

PL

Cztery uwagi do biografii Witkacego. 1. Czy Witkacy zamierzał wrócić do tropików? 9 kwietnia 1918 roku Maria Witkiewiczowa, matka Witkacego, wysłała pocztówkę do swojej przyjaciółki, siostry Leona Chwistka, z informacją, że Witkacy planuje powrót z Piotrogrodu do Polski lub podróż na Sumatrę. Choć zafascynowany tropikalną przyrodą i naturą, po podróży z Malinowskim w 1914 roku, która wpłynęła na jego malarstwo i inną twórczość, w lipcu 1918 roku Witkacy wrócił do Polski i opisał swoje cejlońskie doświadczenia w reportażu Podróż do Tropików. 2. Zagadka Prologu do Pentemychosa i Jej Niedoszłego Wychowanka. W archiwum Jadwigi Witkiewiczowej zachowała się jedna kartka z niemieckojęzycznym wierszem będącym fragmentem prologu zaginionej sztuki Pentemychos i Jej niedoszły wychowanek, która powstała na początku 1920. Zachowany fragment pochodzi prawdopodobnie z tłumaczenia, które Witkacy zamówił u przyjaciela w 1922, po spotkaniu w Zakopanem z panią Eckert, która obiecała polecić jego sztuki producentowi teatralnemu w Hamburgu. 3. Witkacy „dzieckiem podszyty”, czyli jak samemu ulepszyć kalejdoskop. Witkacy od dziecka był zapalonym kolekcjonerem. Zbierał laski i różne osobliwości, które umieszczał w swoich "albumach osobliwości". Dla kalejdoskopu, swojej ulubionej zabawki, napisał szczegółową zabawną instrukcję. 4. Grotowski i Witkacy. Jako student krakowskiej szkoły teatralnej Jerzy Grotowski planował wystawienie Szewców na Wawelu w 1958/59 roku. Ponieważ plan nie został zaakceptowany, Grotowski rzucił szkołę i wyjechał do Opola, gdzie został kierownikiem artystycznym Teatru 13 Rzędów. Zapytany o to, czyj portret powiesiłby w swoim dyrektorskim gabinecie, Grotowski wymienił Witkacego wraz z trzema innymi „męczennikami” teatru: Artaudem, Meyerholdem i Stanisławskim.

8

Witkacy – nasz współczesny

100%

Degler J.

Pamiętnik Teatralny

|

2016

|

vol. 65

|

issue 4

7-14

EN

Banned in 1949–1955, Witkacy was reclaimed for Polish culture in the process of political change in 1956. His work has the extraordinary capacity to renew meanings and to resonate with what is happening at a given moment, in changing political, social, and artistic contexts. There appears to be a pattern to the post-war reception of his oeuvre: there is a surge of interest in it whenever an important event followed by some major political shift occurs (December 1970, August 1980, December 1981, June 1989). The stage history of The Shoemakers, his most outstanding political play, confirms that assertion. One of the main characters of the play is Gnębon Puczymorda (Pugnatsy Jawbloatski in Daniel Gerould’s translation), an embodiment of the vices of Polish nobility which Witkacy thought to have caused the downfall of Poland in 1794 and whose remnants he still detected in the social and intellectual life of Poland. Witkacy described and attacked them fiercely in his 1936 study Niemyte dusze (Unwashed Souls), though no publishing house decided to publish it in his lifetime. His historiosophy turned on a vision of happiness enjoyed by the humanity that would be achieved in an egalitarian, perfectly well organized society resembling an anthill where there was prosperity, equality, and justice but no room for expression of individualism. Although Witkacy realized that the process was irreversible, he thought it was an artist’s duty to try to stop or at least slow it down.

PL

Zakazany w latach 1949-1955, Witkacy został odzyskany dla polskiej kultury w procesie zmian politycznych w 1956 roku. Jego twórczość ma niezwykłą zdolność do odnawiania znaczeń i rezonowania z tym, co dzieje się w danym momencie, w zmieniających się kontekstach politycznych, społecznych i artystycznych. Wydaje się, że w powojennej recepcji jego twórczości widać pewien wzorzec: zainteresowanie nią wzrasta za każdym razem, gdy ma miejsce ważne wydarzenie, po którym następuje poważna zmiana polityczna (grudzień 1970, sierpień 1980, grudzień 1981, czerwiec 1989). Sceniczna historia Szewców, jego najwybitniejszej sztuki politycznej, potwierdza tę tezę. Jedną z głównych postaci dramatu jest Gnębon Puczymorda (Pugnatsy Jawbloatski w tłumaczeniu Daniela Geroulda), ucieleśnienie wad polskiej szlachty, które zdaniem Witkacego doprowadziły do upadku Polski w 1794 roku i których pozostałości wciąż wykrywał w życiu społecznym i intelektualnym Polski. Witkacy opisał je i ostro zaatakował w wydanym w 1936 roku studium Niemyte dusze, choć za jego życia żadne wydawnictwo nie zdecydowało się na publikację tego tekstu. Jego historiozofia opierała się na wizji szczęścia ludzkości w egalitarnym, doskonale zorganizowanym społeczeństwie przypominającym mrowisko, w którym panuje dobrobyt, równość i sprawiedliwość, ale nie ma miejsca na przejawy indywidualizmu. Choć Witkacy zdawał sobie sprawę z nieodwracalności tego procesu, uważał, że obowiązkiem artysty jest próba jego zatrzymania lub przynajmniej spowolnienia.

9

Listy Ludwika Solskiego do córki, Anny Sosnowskiej: 1945–1954

63%

Degler J., Sztaba W.

Pamiętnik Teatralny

|

2019

|

vol. 68

|

issue 2

111-179

EN

Ludwik Solski's published letters to his daughter - Anna Sosnowska (1905-1997) - come from 1945-1954. Most of them were sent by the actor from Krakow, where he lived at that time, from several of the cities where he stayed during guest performances (Warsaw, Bielsko) or rested (Krynica, Morawin). Anna lived abroad after 1945. In Paris, she had trouble finding a permanent job; she was studying shorthand. Solski writes about living conditions in Poland, his deteriorating health, money transfers for his daughter and parcels from her, which he begged her not to send him. He expresses constant care for his daughter. Letters and postcards concern primarily private affairs, but we also learn a lot about the actor's work, tours with Bałucki’s Grube ryby (Big Shots) around the country and audience reactions, jubilee celebrations in 1951 and 1954. The correspondence shows the work of a theatre artist and the functioning of the theatre in Poland in the first post-war years. Solska’s letters - mother to daughter, were published by Lidia Kuchtówna (Irena Solska’s Letters, Warsaw, 1984). Now it is possible to read the letters of both parents to Anna, sent to Paris. We include 61 letters. The originals (manuscripts, mostly with envelopes) are at Henryk Tomaszewski Museum of the Theatre in Wrocław. In 2015, souvenirs of Ludwik and Irena Solski, among them letters, were donated to the Museum by Mathias von Poswik, grandson of Solska’s brother, who came into their possession after the death of Anna Sosnowska.

PL

Publikowane listy Ludwika Solskiego do córki – Anny Sosnowskiej (1905–1997) pochodzą z lat 1945–1954. Większość z nich aktor wysyłał z Krakowa, gdzie wtedy mieszkał, kilka z miast, w których przebywał na występach gościnnych (Warszawa, Bielsko) lub wypoczywał (Krynica, Morawin). Anna od 1945 przebywała za granicą. W Paryżu miała kłopoty ze znalezieniem stałej pracy, uczyła się stenografii. Solski pisze o warunkach życia w kraju, pogarszającym się zdrowiu, przekazach pieniężnych dla córki i paczkach od niej, przed którymi się wzbraniał. Towarzyszy mu ciągła troska o córkę. Listy i kartki pocztowe dotyczą przede wszystkim spraw prywatnych, ale dowiadujemy się z nich też wiele o pracy aktora, o objazdach z Grubymi rybami Bałuckiego po całym kraju i reakcjach publiczności, o uroczystościach jubileuszowych w 1951 i 1954. Korespondencja pokazuje pracę artysty teatralnego i funkcjonowanie teatru w Polsce w pierwszych latach powojennych. Listy Solskiej – matki do córki ogłosiła Lidia Kuchtówna (Listy Ireny Solskiej, Warszawa 1984). Teraz możliwa jest lektura listów obojga rodziców do Anny, kierowanych do Paryża. Zamieszczamy 61 listów. Oryginały (rękopisy, przeważnie z kopertami) znajdują się w Muzeum Teatru im. Henryka Tomaszewskiego we Wrocławiu. W 2015 pamiątki po Ludwiku i Irenie Solskich, wśród nich listy, podarował Muzeum Mathias von Poswik, wnuk brata Solskiej, który wszedł w ich posiadanie po śmierci Anny Sosnowskiej.

Refine search results

6 Pamiętnik Teatralny

3 Przestrzenie Teorii

9 Degler J.

1 Sztaba W.

1 2020

1 2019

1 2017

2 2016

1 2014

1 2013

1 2012

1 2010

An Unfortunate Mistake or a Witkacy Dodge?

O marginaliach (i nie tylko) Tadeusza Różewicza

„Piekło edytora”, czyli o listach Witkacego do żony

Na jubileusz (dubeltowy) Edwarda Krasińskiego

Jak terminowałem u Zbigniewa Raszewskiego

Przyjaciel: Jerzy Timoszewicz (1933–2015)

Cztery noty o Witkacym

Witkacy – nasz współczesny

Listy Ludwika Solskiego do córki, Anny Sosnowskiej: 1945–1954