Search results

1

Jews and Their Language in Wujek’s Bible 1599

100%

Pietkiewicz R.

Wrocławski Przegląd Teologiczny

|

2019

|

vol. 26

|

issue 1

PL

The author, on the basis of the study of the commentaries and prefaces to Wujek’s Bible of 1599, depicts the image of the Jews, their language and their customs as it was presented by Jakub Wujek and his contemporaneous fellow Jesuits. The author refers to the sources of the information contained in Wujek’s Bible, evaluates it in the context of the religious situation in the Renaissance Polish-Lithuanian Commonwealth and attempts at establishing the realm and power of the influence it had on readers.

2

Franz Posset, Collected Works, vol. 4: Respect for the Jews, Wipf and Stock, Eugene (OR) 2019, pp. XVI + 290, 47 fig.

100%

Pietkiewicz R.

Collectanea Theologica

|

2021

|

vol. 91

|

issue 1

211-219

3

La persona e l’insegnamento di Gesù Cristo e l’idea veterotestamentaria della sapienza

100%

Pietkiewicz R.

Wrocławski Przegląd Teologiczny

|

2018

|

vol. 20

|

issue 2

PL

Siamo abituati ad osservare la persona e l’insegnamento di Gesù dal punto di vista profetico: in Gesù, vale a dire, si realizzarono tutte la profezie veterotestamentarie. È plausibile affermare che in Lui si siano compiuti anche gli scritti sapienziali dell’Antico Testamento? La Bibbia ebraica usa diversi termini per esprimere l’idea della sapienza, tra questi, i più usati sono quelli con radice ḥkm, che si riferiscono tanto alla sapienza e alle capacità umane quanto alla sapienza che proviene da Dio. Nel corso della storia del pensiero veterotestamentario l’idea della sapienza fu personificata e immaginata come un essere di sesso femminile: una donna giovane che attira l’attenzione dei giovani, una donna vecchia che conosce bene la vita, una sorella, una moglie o una fidanzata. Nei testi biblici si possono notare delle tensioni nell’immagine della sapienza personificata: infatti Essa è contemporaneamente umana e divina, creata ed eterna. Queste tensioni sono l’evidente testimonianza di come gli agiografi intuissero che nella Sapienza Divina c’era molto più di quanto la loro fede monoteistica permettesse loro di esprimere e cioè il mistero della Sapienza Divina che sarà poi rivelato nel Nuovo Testamento: Gesù Cristo che col suo insegnamento, portò alla perfezione la sapienza umana, e nel contempo rivelò se stesso quale vera Sapienza di Dio personificata.

4

Franz Posset, Johann Reuchlin (1455-1522). A Theological Biography (Arbeiten zur Kirchengeschichte 129; Berlin – Boston: De Gruyter 2015)

100%

Pietkiewicz R.

The Biblical Annals

|

2017

|

vol. 7

|

issue 3

393-398

EN

Book review: Franz Posset, Johann Reuchlin (1455-1522). A Theological Biography (Arbeiten zur Kirchengeschichte 129; Berlin – Boston: De Gruyter, 2015). Pp. XXVI + 917. EUR 99,95. USD 140.00. GBP 74.99. ISBN 978-3-11-041947-4

5

Problematyka żydowska w Biblii księdza Jakuba Wujka z 1599 roku

100%

Pietkiewicz R.

The Biblical Annals

|

2019

|

vol. 10

|

issue 2

279-302

EN

The author, on the basis of the study of the commentaries and prefaces to Wujek’s Bible of 1599, depicts the image of the Jews, their language and their customs as it was presented by Jakub Wujek and his contemporaneous fellow Jesuits. The author refers to the sources of the information contained in Wujek’s Bible, evaluates it in the context of the religious situation in the Renaissance Polish-Lithuanian Commonwealth and attempts at establishing the realm and power of the influence it had on readers.

PL

Autor na podstawie studium tekstów komentarzy i wstępów do Biblii Wujka z 1599 roku wydobywa zawartą w nich wiedzę na temat Żydów i ich języka oraz kreśli obecny w tych tekstach obraz Żydów i ich zwyczajów. Wskazuje na źródła przekazywanych w Biblii Wujka informacji, ocenia je w kontekście sytuacji religijnej w renesansowej Rzeczypospolitej oraz podejmuje próbę określenia zakresu i siły ich oddziaływania na czytelników.

6

Biblia brzeska – historia, język, teologia. Konferencja naukowa z okazji 450. rocznicy wydania Biblii brzeskiej (1563–2003)”, Wrocław, 8 czerwca 203 r.

100%

Pietkiewicz R.

Wrocławski Przegląd Teologiczny

|

2019

|

vol. 22

|

issue 1

7

I racconti biblici dell’istituzione dell’Eucaristia. Studio esegetico-teologico

100%

Pietkiewicz R.

Wrocławski Przegląd Teologiczny

|

2018

|

vol. 17

|

issue 2

PL

Istituendo l’Eucaristia Gesù approfittò del rito della cena pasquale dei giudei del suo tempo cambiandone alcuni gesti e parole e dando loro il nuovo significato. Per scoprirlo si devono esaminare le parole ed i gesti del Signore nella prospettiva storico-salvifica di entrambi i Testamenti: lo spezzare il pane e il bere dal calice – Gesù offre la sua vita quale sacrificio d’espiazione – l’Eucaristia è sacramento che attualizza l’offerta della croce; “questo è il mio sangue dell’alleanza” – il sangue di Gesù è sangue della nuova alleanza; “il sangue dell’alleanza versato per voi” – Gesù è il Servo di Iahve che offre la sua vita per tutti gli uomini; “Prendete e mangiate”, “prendete e bevetene” – Gesù ci dà la partecipazione nella sua vita; “Fate questo in memoria di me” – Gesù ordina di ripetere i suoi gesti e le sue parole; “finché non sia compiuta nel regno di Dio” – l’Eucaristia annunzia l’eterna Pasqua in cielo.

8

Polish biblical translations in the tradition of written manuscripts since the 13th to 16th centuries

100%

Pietkiewicz R.

Wrocławski Przegląd Teologiczny

|

2018

|

vol. 21

|

issue 2

PL

Biblical texts reached the Kingdom of Piast along with missionaries arriving at Polish territories since 966. The first Bibles in Latin were imported. The oldest traces of biblical translations into Polish date back to the 13th century (Kinga’s Psalter). We can assume that the translation of the four Gospels and probably the whole of the New Testament existed in the 14th century. Half way through the 15th century the translation of the whole of the Old Testament came to exist (Queen Zofia’s Bible). The Book of Psalms enjoyed the greatest popularity (e. g. Floriański Psalter or Puławski Psalter), as well as Gospels. Biblical texts were copied in different forms: fragments of books (e. g. penitential psalms); individual books as a whole (e. g. Psalter); the whole of the New and Old Testament (usually in volumes, such as Queen Zofia’s Bible); in the form of liturgical books and prayer books taking advantage of biblical texts (e. g. Codex Aureus, breviary); as voices and quotations. Monastic manuscript writing workshops, for example in Kłodzko and Cracow, were important centers of production of books with biblical texts. It was the demand for liturgical purposes, private piousness, so-called wearing out of books, evolution of the language, and administration and education development, that were among the reasons for manuscripts with biblical texts production.

9

Historia Polski historią Biblii pisana

100%

Pietkiewicz R.

Ruch Biblijny i Liturgiczny

|

2011

|

vol. 64

|

issue 2

EN

This paper presents the connection between selected Polish biblical translations and the national and personal history of Polish people (14th–18th century). The history of Florian Psalter (14th/15th century) and that of Queen Sophia’s Bible (15th century) are related to the beginning of the Jagiellonian dynasty. The first printed biblical text in Polish (Prologue to the Gospel according to St. John, 1518/1519) and editions of the New Testament translated by Stanisław Murzynowski (1551–1553) testify to the development of Polish orthography. Both, the woodcuts of the Leopolita’s Bible (1561, 1575/1577) and the notes to the commentary on the Acts of the Apostles by Tomas Falconius (1566) give an account of the tumultuous history of Polish Reformation. The dedication in the second edition of Leopolita’s Bible (1975) and its alteration in 1577 attest to the failure of the first free royal election in Poland. The manuscript notes in Wrocław copy of Simon Budny’s Bible (1572) constitute an eyewitness account of the collapse of Poland at the end of 18th century. Whereas, the manuscript notes in the translation of Psalter by W. Wróbel constitute a chronicle of the Wilieziński family. Therefore, while talking about the history of Polish biblical translations one can talk about the history of Poland as a country, at the same time.

PL

Artykuł prezentuje związek wybranych polskich przekładów biblijnych z narodową i osobistą historią Polaków (XIV–XVI wiek). Dzieje Psałterza Floriańskiego (XIV–XV wiek) i Biblii Królowej Zofii (XV wiek) są związane z początkami dynastii Jagiellonów. Pierwszy druk biblijny po polsku (Prolog do Ewangelii według św. Jana, 1518/1519) oraz edycje Nowego Testamentu w tłumaczeniu Stanisława Murzynowskiego (1551–1553) świadczą o rozwoju polskiej ortografii. Ilustracje do Biblii Leopolity (1561, 1575/1577) i dopiski do komentarzy do Dziejów Apostolskich Tomasza Falconiusa (1566) opowiadają o burzliwych dziejach polskiej Reformacji. Dedykacja drugiego wydania Biblii Leopolity i jej zmiana są świadectwem fiaska pierwszej wolnej elekcji. Rękopiśmienne dopiski we wrocławskim egzemplarzu Biblii Szymona Budnego (1572) opowiadają o upadku I Rzeczypospolitej. Rękopiśmienne zapiski w Żołtarzu w tłumaczeniu Walentego Wróbla (1528) są kroniką rodziny Wiliezińskich. Opowiadając historię polskich przekładów biblijnych, można opowiedzieć historię Polski.

10

Richard Marsden – E. Ann Matter (eds.), The New Cambridge History of the Bible. II: From 600 to 1450 (Cambridge, UK: Cambridge University Press, 2012). Ss. xxii, 1045. 20 fot. 125 £. ISBN 978-0-521-86006-2 (Hardback)

100%

Pietkiewicz R.

The Biblical Annals

|

2013

|

vol. 3

|

issue 2

473-479

EN

Book review

PL

Recenzja

11

Franz Posset, Johann Reuchlin (1455–1522). A Theological Biography, Arbeiten zur Kirchengeschichte 129, Berlin–Boston: De Gruyter, 2015, XXVI, ss. 917

100%

Pietkiewicz R.

Wrocławski Przegląd Teologiczny

|

2019

|

vol. 24

|

issue 2

12

Un lembo tagliato. Analisi narrativa dell’intreccio di rivelazione sull’esempio di 1 Sm 24

100%

Pietkiewicz R.

Scriptura Sacra

|

2010

|

issue 13-14

207-227

PL

Centralne miejsce w studium narracji zajmuje analiza fabuły. Definiuje się ją jako rozwój akcji, która wychodząc od punktu początkowego, poprzez kolejne etapy dochodzi do rozwiązania. Zasadniczymi etapami fabuły są: zawiązanie akcji, komplikacje, climax (czyli decydujący moment, w którym początkowy problem zostaje rozwikłany) oraz zakończenie. Za Arystotelesem rozróżnia się fabułę rozwiązania oraz fabułę odkrywczą. Pierwszy typ odnosi się do tego co się wydarzy (peripéteia), drugi zaś do poznania bohaterów, ich świadomości i wiedzy (anagnórisis). W fabule odkrywczej prawie nic się nie dzieje, a opisane wydarzenia (akcja) pełnią wyłącznie funkcję ilustrującą. Wśród narracji biblijnych można znaleźć taki rodzaj fabuły odkrywczej, która rozpoczyna się od trzymającej w napięciu akcji. Początkowo wydaje się, że jest to fabuła rozwiązania, gdyż dominuje tu element akcji, ale czytelnik stopniowo się przekonuje, że akcja, nawet bardzo żywa i zajmująca, nie prowadzi do rozwiązania problemu początkowego (brak peripéteia), lecz stanowi tylko pretekst dla odkrycia jakiejś informacji (anagnórisis). W punkcie końcowym fabuły sytuacja zewnętrzna bohaterów nie zmienia się, zmianie zaś ulega ich wiedza i świadomość. Elementy akcji są jedynie okazją do uruchomienia procesów poznawczych prowadzących do zmiany świadomości bohaterów. Przykładem takiej sytuacji jest opowiadanie o spotkaniu Dawida i Saula w Engaddi (1 Sm 24,1-23). Analiza 1 Sm 24 w niniejszym artykule zawiera następujące etapy: - po czynnościach wstępnych (wyodrębnienie jednostki tekstowej, krytyka tekstu, składnia - p. 1) przeprowadzono analizę form czasownikowych (p. 2), z której wynika, że w elementach narracyjnych dominują formy wyrażające pierwszy plan opowiadania; analiza dialogów odkrywa bogactwo form wypowiedzi Dawida, który przede wszystkim odnosi się do przyszłości, zwraca się do Boga i Saula, wyraża swoje pragnienia oraz opowiada Un lembo tagliato 227 swoją wersję wydarzenia z jaskini; Saul posługuje się uboższym językiem, głównie stwierdza obecny stan sytuacji Dawida, który nie zaciągnął wobec niego winy i któremu Bóg powierzył królestwo; - analizując stosunek czasu opowiadania do czasu opowiadanego (p. 3), da się łatwo zauważyć dwie części narracji: pierwsza z nich jest bardziej dynamiczna, charakteryzująca się zmianami tempa opowiadania (ww. 1-8); drugą, bardziej statyczną, prawie całkowicie wypełniają długie wypowiedzi Dawida i Saula (ww. 9-23); - porównanie początkowej i końcowej sytuacji bohaterów prowadzi do wniosku, że spotkanie w Engaddi nie rozwiązuje konfliktu między Dawidem i Saulem, ich sytuacja zewnętrzna nie zmienia się (w 1 Sm 26 i 27,1 Dawid nadal jest prześladowany przez króla) - brak peripéteia; ulega natomiast zmianie świadomość bohaterów: Saul przyznaje się do swojej winy i porażki oraz uznaje, że Bóg przekazał Dawidowi królowanie (anagnórisis) - mamy do czynienia z fabułą odkrywczą (p. 4.1); - fabuła 1 Sm 24 rozwija się w następujący sposób: pierwsza scena (ww. 1-3) obejmuje ekspozycję (w. 1) oraz moment zawiązania akcji (ww. 2-3); druga scena (ww. 4-8) zawiera komplikacje - czytelnik oczekuje na rozwiązanie problemu, które nie następuje; w trzeciej scenie znajduje się climax epizodu: Dawid, wzywając Boga na świadka, deklaruje swoją niewinność; Saul uznaje ją, przyznaje się do winy i porażki oraz przyjmuje do wiadomości prawdę, że Bóg oddał jego królestwo w ręce Dawida; wers 23 kończy akcję. Opowiadanie ma wyraźne cele apologetyczne. Kładzie nacisk na niewinność Dawida, który choć miał okazję wyrwać siłą koronę z rąk Saula, to jednak tego nie uczynił. To Bóg przekazał mu królowanie, a sam Saul uznał niewinność syna Jessego, przyjmując wolę Bożą. Narrator stara się przekonać czytelnika, że Dawid nie był uzurpatorem, ale władzę nad Izraelem otrzymał od samego Jahwe.

13

Tra il terzo vangelo e gli Atti degli Apostoli. Uno studio esegetico-teologico di Atti 1,1-2

100%

Pietkiewicz R.

Scriptura Sacra

|

2010

|

issue 13-14

263-285

PL

Zgodnie z regułami pisania dzieł literackich w starożytności, św. Łukasz Ewangelista rozpoczyna obydwa tomy swojego działa (Łk–Dz) od prologów. Prolog do Łk (1,1-4) zawiera wskazówki stanowiące klucz do lektury całości (Łk–Dz) wskazując na okoliczności powstania dzieła, jego cel, metodę i tematykę. Interpretacja prologu do Dz charakteryzuje się własnymi trudnościami związanymi z: (1) wyznaczeniem jego granic; (2) krytyką tekstu; (3) relacją do Łk 1,1-4 i funkcją, którą pełni w Dz i w całości dzieła (Łk–Dz). 1) Dz rozpoczynają się od wprowadzenia (1,1-11), w którym można wyróżnić cztery części: ww. 1-2 - właściwy prolog (odpowiadający Łk 1,1-4); w. 3 - wspomnienie spotkań Zmartwychwstałego z uczniami; ww. 4-8 - ostatnie polecenia Jesusa; ww. 9-11 - wniebowstąpienie. Przedmiotem niniejszego studium jest głównie pierwsza część wprowadzenia formalnie odpowiadająca Łk 1,1-4. 2) Spośród wielu wariantów tekstu przyjęto tę jego postać, którą podają współczesne wydania NT po grecku (GNT, NT27). 3) We wprowadzeniu (1,1-11) autor zastosował technikę narracyjną zwaną tiling technique (technika dachówkowa) polegającą na powrocie do wydarzeń już wcześniej opowiadanych: w. 1 streszcza pierwszy tom dzieła (Łk) oraz obejmuje wydarzenia między zmartwychwstaniem a dniem wniebowstąpienia Jezusa (por. 1,2; Łk 24,36-42); ww. 2a-c oraz 4-8 (por. Łk 24,41b-43.47b-49) opowiadają o dniu wniebowstąpienia; ww. 2a’ i 9-11 (por. Łk 24,50-51) dotyczą samego wniebowstąpienia. W ten sposób Łukasz trzy razy opowiedział te same wydarzenia: w Łk 24,36-51, Dz 1,1-2 oraz Dz 1,3-11. Taka technika jest typowa dla łączenia poszczególnych części danego dzieła podkreślając ich ciągłość i kontynuację, a zarazem wskazując na początek nowego etapu w historii zbawienia opisywanej przez Łukasza. Wyodrębniony prolog do Dz (1,1-2) prezentuje głównych bohaterów księgi: Jezusa, Boga Ojca (passivum theologicum czasownika avnelh,mfqh – „został wzięty”), Ducha Świętego, narratora (autora – evpoihsa,mhn), adresatów reprezentowanych przez Teofila. Nawiązanie do pierwszej części dzieła wskazuje na ciągłość i kontynuację i to nie tylko w samym opowiadaniu historii zbawienia, ale również jeśli chodzi o przyjętą metodę historyczną oraz cel („przekonać o całkowitej pewności nauk» - Łk 1,4). Odwołanie się do bezpośredniego związku apostołów z Jezusem (wybór, pouczenia, spotkania po zmartwychwstaniu) i ich świadectwa oraz podkreślanie, że w pierwszej księdze Łukasz napisał „wszystko” czyni z dzieła pismo antygnostyckie, nadaje mu autorytet i zaznacza jego oficjalny charakter. Dz 1,1-2 pełnią więc w dziele Łukaszowym podwójną funkcję: podsumowującą to, co mieściło się w Łk i programową, zapowiadającą Dz. Obydwa prologi wyznaczają główne linie interpretacyjne obydwu ksiąg.

14

Second International Conference on Christian Hebraism in Eastern Central Europe (Budapeszt, 10–12 czerwca 2014 r.)

88%

Pietkiewicz R.

Wrocławski Przegląd Teologiczny

|

2019

|

vol. 22

|

issue 2

15

Nowy Przekład Dynamiczny. Na ile nowy? Czy rzeczywiście przekład? W jakim sensie dynamiczny?

39%

Pietkiewicz R., Małyga M., Rosik M., Rucki M., Szela-Badzińska M., Wojciechowska K., Tomczyk D.

Wrocławski Przegląd Teologiczny

|

2023

|

vol. 31

|

issue 1

189-261

EN

The purpose of this paper is to provide a comprehensive review of the NT translation Dobra Wiadomość o ratunku w Chrystusie. Nowy Przekład Dynamiczny opatrzony przypisami i odnośnikami referencyjnymi do osobistego studiowania, a także komentarzami filologicznymi, historycznymi i teologicznymi [The Good News of Rescue in Christ: A New Dynamic Translation with footnotes and reference links for personal study, as well as philological, historical and theological commentaries]. The content of the publication raises various questions about fundamental issues such as the method used, the potential audience, the purpose of the translation, translation solutions and factual errors, the content of footnotes and commentaries, and ways of obtaining biblical scholars’ reviews; moreover, the lack of information about the translators or the apparent separation from “Vocatio” Publishing House. The paper briefly presents the theory of dynamic equivalence to introduce a description of contradictions with the methodological assumptions, examples of factual errors and misinterpretation of the source text, as well as accounts of teaching in favour of a blurred concept of biblical Christianity. The paper will also include in-depth analyses of selected commentaries, footnotes and excerpts from the target text, which can be construed as an attempt to discourage the readers from the institutional churches and to win them over to a new idea.

PL

Celem niniejszego artykułu jest szerokie omówienie publikacji Dobra Wiadomość o ratunku w Chrystusie. Nowy Przekład Dynamiczny opatrzony przypisami i odnośnikami referencyjnymi do osobistego studiowania, a także komentarzami filologicznymi, historycznymi i teologicznymi. Zawartość publikacji budzi rozmaite wątpliwości dotyczące nie tylko braku informacji o tłumaczach czy pozornego oddzielenia od Oficyny Wydawniczej „Vocatio”, ale kwestii zasadniczych, jak zastosowana metoda, potencjalny odbiorca, cel tłumaczenia, rozwiązania translatorskie i błędy merytoryczne, treści przypisów i komentarzy oraz sposoby pozyskiwania recenzji biblistów. Przedstawiona została pokrótce teoria ekwiwalencji dynamicznej wraz z opisem sprzeczności z przyjętymi założeniami metodologicznymi, przykładowymi błędami merytorycznymi i wadliwymi rozwiązaniami translatorskimi pod kątem nadinterpretacji tekstu źródłowego, wpisywania w tekst docelowy treści nieistniejących lub nieuzasadnionych substratem przekładu oraz odredakcyjnego nauczania na rzecz chrześcijaństwa biblijnego. W artykule przedstawionych zostanie kilka szczegółowych analiz dotyczących komentarzy, przypisów i reinterpretacji tekstu źródłowego przez redakcję NPD – tych, które można odczytać jako próbę zniechęcenia czytelników do Kościołów instytucjonalnych i pozyskania dla nowej idei.

Refine search results

8 Wrocławski Przegląd Teologiczny

3 The Biblical Annals

2 Scriptura Sacra

1 Collectanea Theologica

1 Ruch Biblijny i Liturgiczny

15 Pietkiewicz R.

1 Małyga M.

1 Rosik M.

1 Rucki M.

1 Szela-Badzińska M.

1 Tomczyk D.

1 Wojciechowska K.

1 2023

1 2021

1 2020

4 2019

3 2018

1 2017

1 2013

1 2011

2 2010

Jews and Their Language in Wujek’s Bible 1599

Franz Posset, Collected Works, vol. 4: Respect for the Jews, Wipf and Stock, Eugene (OR) 2019, pp. XVI + 290, 47 fig.

La persona e l’insegnamento di Gesù Cristo e l’idea veterotestamentaria della sapienza

Franz Posset, Johann Reuchlin (1455-1522). A Theological Biography (Arbeiten zur Kirchengeschichte 129; Berlin – Boston: De Gruyter 2015)

Problematyka żydowska w Biblii księdza Jakuba Wujka z 1599 roku

Biblia brzeska – historia, język, teologia. Konferencja naukowa z okazji 450. rocznicy wydania Biblii brzeskiej (1563–2003)”, Wrocław, 8 czerwca 203 r.

I racconti biblici dell’istituzione dell’Eucaristia. Studio esegetico-teologico

Polish biblical translations in the tradition of written manuscripts since the 13th to 16th centuries

Historia Polski historią Biblii pisana

Richard Marsden – E. Ann Matter (eds.), The New Cambridge History of the Bible. II: From 600 to 1450 (Cambridge, UK: Cambridge University Press, 2012). Ss. xxii, 1045. 20 fot. 125 £. ISBN 978-0-521-86006-2 (Hardback)

Franz Posset, Johann Reuchlin (1455–1522). A Theological Biography, Arbeiten zur Kirchengeschichte 129, Berlin–Boston: De Gruyter, 2015, XXVI, ss. 917

Un lembo tagliato. Analisi narrativa dell’intreccio di rivelazione sull’esempio di 1 Sm 24

Tra il terzo vangelo e gli Atti degli Apostoli. Uno studio esegetico-teologico di Atti 1,1-2

Second International Conference on Christian Hebraism in Eastern Central Europe (Budapeszt, 10–12 czerwca 2014 r.)

Nowy Przekład Dynamiczny. Na ile nowy? Czy rzeczywiście przekład? W jakim sensie dynamiczny?