Results found: 2

Search results

Sort By:

Limit search:

Z historii językowego obrazu świata wartości prezentowanego w czasopismach dla dzieci

100%

Bajerowa I.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

2009

vol. 21

205-234

Autorka opisuje różnice między obrazami świata wartości u końca XIX i XX wieku, zawartymi w języku czasopism dla małych dzieci: „Światełku” (z końca XIX w.) i „Misiu” (z k. XX w.). Podstawą materiałową są wyrazy nacechowane wartościująco, zaczerpnięte z tych czasopism. Autorka klasyfikuje je w zależności od rodzaju wartości, której dotyczy dany leksem, wyróżniając wartości poznawcze, estetyczne, moralne, obyczajowe, witalne, rodzinne, odczuciowe, obiektów posiadania, obiektów różnej aprobaty, transcendentne. Porównanie danych z obu źródeł w ramach poszczególnych kategorii pozwala ustalić podobieństwa i różnice, traktowane jako sygnały zmian diachronicznych. Najwyraźniej zarysowują się następujące różnice: zespół wartości zawartych we współczesnym języku kierowanym do dzieci jest bardziej wewnętrznie urozmaicony, bogatszy, zwłaszcza dzięki rozbudowie kategorii poznawczej (wzrost liczby zapożyczeń, np. pojawiają się nieznane dotąd postaci ludzi z dawnych epok czy ze współczesnych krain egzotycznych). Zubożenie jednak jest widoczne w zanikaniu kategorii transcendentnych (wyeliminowanie wartości religijnych – brak obecnych dawniej postaci świętych) i cofaniu się kategorii moralnej (zmniejszenie frekwencji nazw odnoszących się do takich wartości, jak dzielność, dobroć, szczerość, i antywartości, jak łakomstwo, zuchwalstwo; zupełny zanik pola charytatywnego, przedstawiającego ludzką nędzę materialną i pomoc niesioną ubogim) oraz w ograniczaniu kategorii rodzinnej (ginie pole krewnych bocznych, zaciera się obraz matki, pojawiają się postacie zastępcze – „przyszywani” wujkowie i ciocie). Zaobserwowane zmiany językowego obrazu świata wartości – zdaniem autorki – sygnalizują zmianę celów wychowawczych na przestrzeni ostatnich stu lat.

The article compares the world of values presented in journals for small children: Światełko (the end of the 19th c.) and Miś (the end of the 20th c.). The data are evaluative terms used in these publications. They are classified depending on the kind of value inherent in a term, such as esthetic, moral, transcendental, to do with life, family, feelings, possessions, desired objects or acquisition of knowledge. A comparison of data from both sources within categories allows one to establish similarities and differences, treated as signals of diachronic changes. The following differences come to the fore: the values contained in present-day Polish are internally more diverse, richer, especially thanks to an elaboration of the category of learning and acquisition of knowledge (more borrowings, e.g. references to figures from former epochs or contemporary exotic places). However, one may also observe an impoverishment of certain categories of values (an elimination of religious values – no references to saints, once common) and a regress of the moral category (a lower frequency in the use of terms referring to such values as courage, goodness or frankness, as well as to anti-values, such as gluttony, audacity; a disappearance of the domain of charity, poverty and help for the poor). The category of the family is also more restricted (second cousins are not mentioned, the image of the mother is vague, „external” aunts and uncles appear). The changes in the linguistic picture of values, according to the author, signal a change in educational goals over the last century.

Swoistość języka religijnego i niektóre problemy jego skuteczności

100%

Bajerowa I.

Łódzkie Studia Teologiczne

1994

vol. 3

11-17

L’auteur définit le langage religieux en précisant ses traits tels que: expressivité, code sémantique particulier, liens faibles avec la langue courante. Le croyant contemporain doit assimiler le langage religieux. L’assimilation de ce langage garantira son efficacité.

Refine search results

1 Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

1 Łódzkie Studia Teologiczne

2 Bajerowa I.

1 2009

1 1994

Search results

Z historii językowego obrazu świata wartości prezentowanego w czasopismach dla dzieci

Swoistość języka religijnego i niektóre problemy jego skuteczności