Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 6

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Zawarcie małżeństwa kanonicznego i cywilnego w prawie hiszpańskim – zarys perspektywy historycznej

100%
Ryguła P.
Studia z Prawa Wyznaniowego
|
2021
|
vol. 24
185-210
EN
The present paper focuses on the possibilities of contracting a canonical and civil marriage in Spain in the period from the rule of the Catholic Monarchs, Isabella and Ferdinand, to the present-day constitutional monarchy. The analysis begins with a discussion of the possibilities of contracting a canonical marriage in the Catholic Habsburg Monarchy. The second historical period examined in the paper is the First Spanish Republic, when the legislator, laying foundations of a civil state, attempted to introduce the institution of civil marriage to Spanish law for the first time. When it comes to the subsequent three historical periods, the Bourbon Restoration, the Second Spanish Republic, and General Franco’s Spain, the paper analyses the regulations that either enabled or limited the possibility to contract a canonical and civil marriage. A careful reader will notice that those regulations were not created from the perspective of the right to contract a marriage, which corresponds to a specific person’s convictions (the perspective of private law), but from the dynamically changing perspective of state-church relations in the political system (the perspective of public law). That approach was abandoned by the Spanish legislator only in the times of the present-day constitutional monarchy.
PL
Tematem niniejszego artykułu jest możliwość zawierania małżeństwa kanonicznego i cywilnego w Hiszpanii od czasów królów katolickich Izabeli i Ferdynanda do współczesnej monarchii konstytucyjnej. Analizę rozpoczyna omówienie możliwości zawierania małżeństwa kanonicznego w katolickiej monarchii Habsburgów. Drugim wyróżnionym w opracowaniu okresem historycznym jest okres I Republiki, w której to prawodawca, tworząc fundamenty świeckiego państwa, po raz pierwszy usiłował wprowadzić do prawa hiszpańskiego instytucję małżeństwa cywilnego. W kolejnych trzech wyróżnionych okresach historycznych, tj. restauracji burbońskiej, II Republice i Hiszpanii pod rządami gen. Franco, w tekście artykułu analizowane są przepisy umożliwiające i ograniczające możliwość zawarcia małżeństwa kanonicznego i cywilnego. Uważny czytelnik dostrzeże, że przepisy te tworzone były nie tyle z perspektywy prawa do zawarcia małżeństwa zgodnie z posiadanymi przez konkretną osobę przekonaniami (perspektywa prawa prywatnego), ile raczej ze zmieniającej się dynamicznie perspektywy ustrojowej w zakresie relacji państwo-Kościół (perspektywa prawa publicznego). Podejście to hiszpański prawodawca porzucił dopiero w okresie współczesnej nam monarchii konstytucyjnej.
2
Content available remote

Autonomia trybunałów kościelnych w Polsce w orzekaniu nieważności małżeństwa kanonicznego: przyczynek do analizy zagadnienia

100%
Ryguła P.
Roczniki Nauk Prawnych
|
2019
|
vol. 29
|
issue 4
155-172
PL
Zgodnie z art. 25 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. „Stosunki między państwem a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi są kształtowane na zasadach poszanowania ich autonomii oraz wzajemnej niezależności każdego w swoim zakresie”. Konsekwencją uznania zasady niezależności i autonomii państwa i Kościoła, a tym samym wzajemnego respektowania odrębnych systemów prawnych w zakresie uznanym przez obie strony, są gwarancje zawarte w art. 10 Konkordatu. W artykule tym orzekanie w sprawach małżeństwa kanonicznego pozostawione jest sądowej jurysdykcji kościelnej i analogicznie, orzekanie w zakresie skutków cywilnych małżeństw konkordatowych – jurysdykcji państwa. W praktyce oznacza to, że wyrok sądu cywilnego orzekającego rozwód nie rodzi żadnych skutków prawnych na forum prawa kanonicznego, a orzeczenie nieważności małżeństwa przez trybunał Kościoła Katolickiego nie wpływa na cywilny „status” konkretnego związku. Dla zachowania autonomii trybunałów kościelnych niezwykle ważna jest kwestia nieingerowania podmiotów niekanonicznych w proces zbierania materiału dowodowego przez rzeczony trybunał oraz niewykorzystywania wspomnianego materiału na forum pozakanonicznym (np. w procesach cywilnych czy karnych toczonych w sądach państwowych). W tej kwestii niezwykle ważne jest zachowanie tajemnicy nie tylko przez pracowników sądów kościelnych, adwokatów i biegłych, ale także przez same strony procesowe. Temu zagadnieniu Autor artykułu poświęca sporo uwagi. Wyrok sądu kościelnego determinuje zakres możliwości uczestniczenia przez każdą ze stron procesowych w życiu sakramentalnym Kościoła Katolickiego. W rzeczywistości bowiem skutki prawne wyroku kanonicznego nie dotyczą tylko możliwość zawarcia związku kanonicznego przez strony procesu z osobą trzecią (lub brak takiej możliwości). Dotykają także możliwości przystępowania rzeczonych stron do innych sakramentów, takich jak spowiedź czy Komunia święta. Patrząc z tej perspektywy, zachowanie autonomii sądów kanonicznych w zakresie procesów o nieważność małżeństwa jest kwestią fundamentalną, jeśli chodzi o możliwość korzystania z konstytucyjnego prawa do wolności sumienia i wyznania przez osoby pozostające pod jurysdykcją tych trybunałów.
EN
According to Article 25, Paragraph 3 of the Constitution of the Polish Republic of 2 April 1997, “the relationship between the State and churches and other religious organizations shall be based on the principle of respect for their autonomy and the mutual independence of each in its own sphere.” The consequences of the principles of independence and autonomy of the State and the Church, which assume a reciprocal acceptance of independent legal systems within limits decided by both sides, are the guarantees included in Article 10 of the Concordat. In that Article, pronouncing judgments concerning canonical marriage is left to ecclesiastical jurisdiction, and, in an analogical way, pronouncing judgments concerning concordat marriage – to state jurisdiction. In practice, it means that a sentence of a civil tribunal pronouncing the divorce has no legal consequences in the sphere of canon law, while pronouncing the nullity of marriage by a Catholic tribunal does not influence the civil status of that marriage. In order to preserve autonomy of ecclesiastical tribunals it is very important that non-ecclesiastical subjects refrain from interfering with the process of collecting evidence by an ecclesiastical tribunal and from using the gathered material outside of canonical courts (for instance, in civil cases or criminal cases in state courts). The secret ought to be kept not only by employees of ecclesiastical courts, attorneys and experts, but also by the parties in litigation. The author of this paper devotes a lot of attention to this issue. A sentence of an ecclesiastical tribunal determines the range of possibilities of participating in the sacramental life of the Catholic Church by the parties to a case. In fact, the legal consequences of a canonical sentence refer not only to the possibility of getting married with a third party by the parties in litigation (or to the lack of this possibility). They also relate to the possibility of going to confession or receiving the Holy Communion. From this perspective, preserving autonomy of ecclesiastical tribunals in the sphere of the nullity of marriage is a fundamental issue when it comes to the constitutional freedoms of conscience and religion of persons remaining under the jurisdiction of those tribunals.
3
Publication available in full text mode
Content available

Hiszpańska ustawa organiczna o wolności religijnej z 5 lipca 1980 roku

100%
Ryguła P.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
|
2017
|
vol. 80
91-106
EN
The subject of the analysis is the legal regulations regarding religious freedom in Spain. The first part is dedicated to article 16 of the Constitution in which the Spanish legislative body placed the declaration of the separation of the Church from the State and guaranteed religious freedom. The second part is a discussion on the regulations given in the Organic Law of Religious Freedom of November 5, 1980. It is development and precise explanation of the constitutional guarantees contained in article 16. The analysis is structured in the following order: a) an objective and subjective scope of the statutory guarantees regarding religious freedom in Spain; b) protection of religious law by the State; c) legal identity, autonomy, inner structure of the religious groups; d) juridical instruments for implementing cooperation between state authorities and religious groups in Spain.
PL
Przedmiotem analizy autor artykułu uczynił ustawowe regulacje dotyczące wolności religijnej w Hiszpanii. Rozpoczyna od omówienia treści art. 16 hiszpańskiej ustawy zasadniczej, w którym prawodawca hiszpański zawarł deklarację rozdziału państwa i Kościoła oraz gwarancje dotyczące wolności religijnej. Następnie przechodzi do omówienia przepisów ustawy organicznej z 5 listopada 1980 r. o wolności religijnej, stanowiącej rozwinięcie i doprecyzowanie konstytucyjnych gwarancji zawartych w art. 16 konstytucji. Analiza wspomnianego aktu prawnego obejmuje następujące zagadnienia: a) przedmiotowy i podmiotowy zakres gwarancji ustawowych dotyczących wolności religijnej w Hiszpanii; b) ochrona prawa do wolności religijnej ze strony państwa; c) osobowość prawna, autonomia, organizacja wewnętrzna związków wyznaniowych; d) prawne instrumenty realizacji współpracy między władzami publicznymi a związkami wyznaniowymi w Hiszpanii.
4
Publication available in full text mode
Content available

Concordia discordantium canonum Gracjana w kontekście sporu między imperium i sacerdotium średniowiecznej Europy

100%
Ryguła P.
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
|
2017
|
vol. 15
|
issue 2
23-35
PL
Primarily, Gratian is known as the author of the Concordia discordantium canonum and is regarded as the “Father of Canon Law” and the most famous canonist. In the title of the Decretum he included an idea which accompanied him during his work: it was reconciliation and coordination of inconsistent canons. As a lecturer of the School of the Law in Bologne he knew how important cohesion in law was and as a follower of the Gregorian Reform he knew, too, how important the Canon Law was in the dispute between imperium and sacerdotium. Both factions, i.e., the Holy Roman Emperor and the Pope, in their right argumentation, appealed to the recognized authorities and the law. Both needed the law itself internally consistent as a source of these arguments. These issues, as mentioned in the title, are discussed by the author of the present article.
5
Publication available in full text mode
Content available

Zgodność granic administracji kościelnej z granicami odrodzonego państwa polskiego w konkordacie między Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską z 1925 r.

100%
Ryguła P.
Studia z Prawa Wyznaniowego
|
2020
|
vol. 23
277-305
EN
The Second Polish Republic was a state that put a special emphasis on the safety of its political borders and on the integration of the people living on the territory of the reborn state. The guarantee to adjust the new canonical administrative division of the Catholic Church in Poland to the political borders of the new state, which was included in Article 9 of the Concordat of 10 February 1925, was of special importance to the Polish Republic at the beginning of its statehood. On the basis of the idea of the separation of church and state, the present article aims to show how the canon-law instruments were applied to achieve the goal of the territorial and social integration of the Second Polish Republic. The signatories of the Concordat were obviously aware of the fact that the legal instruments at the disposal of the Holy See were canon-law instruments. As such, they were not appropriate to confirm or guarantee the shape of the political borders of the state. However, the fact that they made it possible to map the existing political borders of the state onto the canonical chart of the contemporary Catholic Church in Europe is undeniable. When it comes to the integration of the Polish people, it was not possible to overlook the fact that the Roman Catholic Church was “the religion of the preponderant majority of the nation” in the Second Polish Republic, as stated in Article 114 the Constitution of 1921. Thus, the integration of the structures of the Catholic Church was of fundamental importance not only to its own efficiency within the borders of the state, but also to the social integration of the country, where 75% of the people declared the Catholic faith.
PL
II Rzeczypospolita była państwem, które w sposób szczególny kładło nacisk na gwarancje dotyczące własnych granic politycznych oraz konsolidację społeczeństwa zamieszkującego terytorium odrodzonego państwa. Gwarancje dostosowania do granic politycznych państwa nowego podziału kanoniczno-administracyjnego Kościoła Katolickiego w Polsce – zawarte w art. IX konkordatu z 10 lutego 1925 r. – miały dla Rzeczpospolitej w początkach jej państwowości szczególne znaczenie. Wychodząc od idei rozdziału państwo‑Kościół, także na płaszczyźnie podziału administracyjnego, autor artykułu próbuje wskazać na wykorzystanie instrumentów prawno-kanonicznych do celu, jakim była integracja terytorialna i społeczna w II Rzeczpospolitej. Sygnatariusze konkordatu byli oczywiście świadomi, że instrumenty prawne, jakimi dysponuje Stolica Apostolska w powyższym zakresie, mają charakter prawno-kanoniczny. Nie są więc one właściwymi, aby uznawać czy gwarantować kształt granic politycznych państwa. Trudno jednak zaprzeczyć, że przy ich pomocy doszło do odwzorowania istniejących granic politycznych kraju na mapie kanonicznego podziału ówczesnego Kościoła Katolickiego w Europie. Jeśli zaś chodzi o konsolidację społeczeństwa polskiego, to trudno nie dostrzec, skoro dostrzegł to ustrojodawca w art. 114 Konstytucji RP z 1921 r., że wyznanie rzymskokatolickie w II Rzeczpospolitej było „religią przeważającej większości narodu”. Integracja struktur tego Kościoła miała więc fundamentalne znaczenie nie tylko dla sprawnego funkcjonowania tego Kościoła w ramach wyznaczonych granicami politycznymi. Miała też zasadnicze znaczenie dla integracji życia społecznego w kraju, w którym 75% społeczeństwa deklarowała się jako katolicy.
6
Publication available in full text mode
Content available

Zaburzenia psychiczne powodujące niezdolność podmiotu do wyrażenia zgody przed promulgacją Kodeksu Jana Pawła II : wybrane aspekty zagadnienia w ujęciu Johna R. Keatinga

100%
Ryguła P.
Ius Matrimoniale
|
2004
|
vol. 15
|
issue 9
87-114
EN
El can. 1095 del Código actual contempla las enfermedades mentales y los trastor nos psiquicos, regula los casos en los que esos supuestos de hecho, tan variados, constituyen una incapacidad para expresar el consentimiento valido, que es la causa, en el Derecho actual, de la nulidad del matrimonio. E nel Código anterior, sin embargo, no habia ninguna regulación, consagrada directam ente y ùnicam ente a los casos de incapacidad “psiquica”,  provocada por enferm edades y trastornos mentales. Habian, es verdad, canones, que tocaban el tema de la capacidad mental de expresar el consentimiento. Sin embargo, el can. 1095 es novedoso en su modo de tratar el tema, es decir de intentar de abarcar en el texto de un solo canon toda la variedad de casos de incapacidad de contraer el matrimonio provocada, entre otras, por enferm edades о trastornos m entales; el canon que contem platres tipos juridicos a través de los cuales esa incapacidad se manifiesta en form as especificas о causas de nulidad autônomas; el canon, que ubica todas las cuestiones relacionadas con el tema en el Capitulo IV titulado ’’Del consentimiento matrimonial”.En los tiempos del Código de 1917 los canonistas intentaban resolver las causas de incapacidad de contraer el matrimonio provocada por enferm edades mentales sin poder acudir a este tipo de regulación juridica. En esta época, precisamente en los ańos cincuenta y sesenta, apareciô sin embargo un factor nuevo, que provocô un crecimiento del interés por las enferm edades y trastornos mencionados. El factor fue un desarrollo râpido de psicologia y psiquiatria.En consecuencia, el conocimiento mejor de los trastornos mencionados permitiô ver desde otra perspectiva los problem as provocados por estos trastornos, entre otros los problem as de la vida matrimonial. Con el paso del tiempo los tribunales eclesiâsticos empezaron a alegar los nuevos logros de sicologia y psiquiatria como también utilizar mâs frecuentemente los términos provenientes de estas ramas de la medicina moderna.En nuestro estudio vamos a detenernos en una etapa concreta de la historia de la reflexion juridica sobre la capacidad humana de contraer el vinculo matrimonial valido, en el caso de trastorno metal ocurrido. Al concretizar todavia mâs, vamos a estudiar los textos de John R. Keating, un autor de lengua inglesa, quien fue uno de los primeros, en ocuparse del tema de la influenda de dichos trastornos en la validez dei matrimonio. El autor, prâcticamente desconocido fuera de la cultura de habla inglesa, en su tiempo fue uno de los precursores mâs destacados del tema mencionado, preguntando y poniendo de relieve unas ideas nuevas en cuanto a la influencia de los trastor nos mentales en la validez dei matrimonio. Creemos, que por este articulo vamos a despertar de nuevo el interés por la cuestiôn resuelta por ahora por medio de las nuevas regulaciones del Código de 1983.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.