Search results

1

Effects of speaker gender and child age on the prosody of parentese: cross-linguistic evidence

100%

Corthals P.

Logopedia Silesiana

|

2014

|

issue Logopedia Silesiana nr 3

19-30

PL

„Spieszczenia” to wyrażenia językowe, jakimi posługują się dorośli, mówiąc do dzieci. Ich funkcją jest regulowanie pobudzenia i komunikowanie emocji. Ich suprasegmentalna prozodia ułatwia naukę języka. Ta „pouczająca prozodia” jest porównywana w języku angielskim i holenderskim oraz pomiędzy mową męską i żeńską, adresowaną do dzieci w wieku 0,5–2,4 lat. Zostały szczegółowo określone różnice w prozodii pomiędzy próbkami mowy kierowanej do dziecka i mowy kierowanej do dorosłych. Wykonano analizę ANCOVA, traktując parametry prozodii jako zmienne zależne, płeć dorosłych oraz język – jako stałe, a wiek dziecka – jako zmienną towarzyszącą. Kobiety bardziej uwypuklały intonację i modulowały ton głosu adekwatnie do wieku dziecka. Ton głosu był podniesiony dużo bardziej w grupie kobiet mówiących w języku amerykańskim. Szybkość mówienia była istotnie niższa w języku flamandzkim, holenderskim. Hipoteza zakłada, że ton głosu jest używany jako parajęzykowa cecha adresowana do młodszych niemowląt, a niższe tempo mówienia – do starszych dzieci, które zaczynają rozumieć komunikaty werbalne.

2

Metrical conditioning of word-final devoicing in Polish

63%

Ciszewski T.

Forum Filologiczne Ateneum

|

2019

|

vol. 7

|

issue 1

43-57

PL

Niniejszy artykuł bada zjawisko segmentalne tradycyjnie określane w języku polskim jako wygłosowe ubezdźwięcznienie spółgłosek obstruentnych. Ogólnie przyjmuje się, że kontekst, w którym ma zastosowanie, jest wyłącznie związany z bezwzględną ostateczną wygłosową pozycją słowa przed ciszą. W związku z tym, pełna dźwięczność na końcu słowa jest zachowywana tylko wtedy, gdy (i) po nim następuje segment dźwięczny (samogłoska lub spółgłoska) lub gdy (ii) jest dołączana z przyrostkiem rozpoczynającym się od samogłoski. W przedstawionym artykule badana jest inna grupa czynników, które wyzwalają ten proces, a mianowicie pozycja w stopie metrycznej. Jeśli, jak argumentował Harris (2009), nieinicjalna pozycja w stopie jest typowym miejscem osłabienia (w przeciwieństwie do Iverson i Salmons 2007) i jeśli ubezdźwięcznienie jest uważany za specjalny przejaw osłabienia (poprzez utratę informacji, podobnie jak redukcja samogłosek), nie można utrzymać czysto segmentowego (kontekstowego) uwarunkowania wyrażania retencji głośności w pozostałych kontekstach.

EN

The present paper investigates a segmental phenomenon traditionally referred to as word-final obstruent devoicing in Polish. It is generally assumed that the context in which it applies is solely related to the absolute word-final position before silence. By inference, full voicing of a wordfinal obstruent is retained only when (i) it is followed by a voiced segment (a vowel or a consonant) in an utterance or when (ii) it is appended with a suffix which begins with a vowel. In this research a different group of factors which trigger the process is explored, namely the position of the obstruent within the metrical foot. If, as argued by Harris (2009), noninitial position within the foot is a typical lenition site (contrary to Iverson and Salmons 2007) and if devoicing is regarded as a special manifestation of lenition (through information loss, similarly to vowel reduction), a purely segmental (contextual) conditioning for voicing retention in obstruents word-finally cannot be maintained.

3

Narzędzia do analizy mowy – przegląd dostępnych programów i bibliotek

63%

Pieniowska K.

Językoznawstwo

|

2019

|

vol. 13

215-225

EN

This article presents a list of popular speech analysis tools in the form of programs available online to download and in the form of libraries in various programming languages. The first part presents programs used to visualise, to edit, to analyse the speech signal (for example, measurements of the fundamental frequency, intensity or formants) and annotation (segmentation, transcription and labelling of recordings). The second part presents selected libraries available on the GitHub website, which are used for acoustic, phonetic-phonological and prosodic analysis of speech. All tools are described taking into account their functions and capabilities, sources, authors, licenses on which they are made available. The final part of the article presents an evaluation of the described programs taking into account the number and usability of their functions.

PL

Artykuł przedstawia zestawienie popularnych narzędzi do analizy mowy w formie programów dostępnych do pobrania i w formie bibliotek w różnych językach programowania. W pierwszej części zestawione zostały programy służące do wizualizacji sygnału mowy, edytowania, analizy (na przykład pomiarów częstotliwości podstawowej, intensywności czy formantów) oraz anotacji (segmentacji, transkrypcji i etykietowania nagrań). W drugiej części przedstawiono wybrane biblioteki dostępne na stronie GitHub, które służą do akustycznej, fonetyczno-fonologicznej oraz prozodycznej analizy nagrań. Wszystkie narzędzia zostały opisane z uwzględnieniem ich funkcji i możliwości, źródeł, autorów, licencji, na jakich są udostępniane. W ostatnim rozdziale artykułu podjęto próbę ewaluacji opisanych programów, biorąc pod uwagę liczbę i użyteczność ich funkcjonalności.

4

Aktorska i amatorska: dwie interpretacje głosowe tego samego wiersza

63%

Bańko M.

Poradnik Językowy

|

2023

|

vol. 808

|

issue 9

16-30

EN

This article concerns two vocal interpretations of the poem Dwa wiatry (Two Winds) by Julian Tuwim: one comes from an actor, the other from an amateur publishing educational materials on the Internet. The aim is to explain why the actor’s interpretation seems more suggestive than the amateur one. The subject of the study is the prosodic features of both performances of the poem (tempo, sound intensity, and tone changes), treated as an iconic indicator of its cognitive and emotional content. This article is a continuation of an earlier publication in which Tuwim’s Lokomotywa (Locomotive) was examined in a similar way. In both studies, the Praat programme for acoustic analysis of sound was used for research.

PL

Artykuł dotyczy dwóch interpretacji głosowych wiersza Dwa wiatry Tuwima: jedna pochodzi od aktora, druga od amatorki publikującej materiały edukacyjne w internecie. Celem jest wyjaśnienie, dlaczego aktorska interpretacja wydaje się bardziej sugestywna od amatorskiej. Przedmiotem badania są cechy prozodyczne obu wykonań utworu (tempo, intensywność dźwięku i zmiany tonu), traktowane jako ikoniczny wykładnik jego treści i zawartości emocjonalnej. Artykuł jest kontynuacją wcześniejszej publikacji, w której w podobny sposób badano Lokomotywę Tuwima. W obu pracach do badań wykorzystano program Praat, służący do analizy akustycznej dźwięku.

5

Ks. Józef Łaś SJ (1907–1990) – pisarz i kompozytor

63%

Ziemiański S.

Musica Ecclesiastica

|

2021

|

issue 16

11-19

EN

Fr Joseph Łaś was born on March 19th 1907 in Stary Sącz. He joined Jesuits in 1922 and studied music in Lwów City at the Pedagogical Department of Conservatory (1933–1935). He spent most of his life time in Cracow, 26 Kopernika Street as a chaplain in a local clinic and as a conductor of students choirs. His most important work was a monograph: The tonality of Gregorian melodies – theory versus reality, edited in 1965. In it he criticized there the Middle Ages theory of modality and the hexachords theory presented by Guido of Arezzo. Fr. J. Łaś claimed that at least 1000 Gregorian melodies in the Liber ususalis Missae et Officii have not enough well designed tonality, because of lacking flat after the clefs. This simplified way of record caused a false and narrow view of the richness of Gregorian chants. As a matter of fact the tonalities of these chants reach from g-major to b-major. After the Vatican II Fr. Joseph was occupied by publishing a series of papers on the liturgical music. In 1978 he published together with Fr S. Ziemiański SJ a big songbook, for the organists: Let us praise the Lord! A collection of the more recent church songs with the organ accompaniment. The book was vehemently criticized by prof. Jerzy Pikulik, but the above authors tried to defend themselves against his criticism. Fr. J. Łaś composed some 60 original songs all by himself. Apart from that he used to harmonize a lot of existing popular church chants. Posthumously has been published in 2002 by Fr. S. Ziemiański a booklet of Fr. J. Łaś Harmonization of the modal chants.

PL

Ks. Józef Łaś urodził się 19 marca 1907 r. w Starym Sączu. Wstąpił do jezuitów w 1922 r. Studia muzyczne odbył we Lwowie na Wydziale Pedagogicznym przy Konserwatorium Polskiego Towarzystwa Muzycznego w latach 1933–1935. Większą część życia spędził w Krakowie jako kapelan kilku klinik oraz nauczyciel śpiewu w Kolegium Księży Jezuitów przy ul. Kopernika 26. Owocem studium nad chorałem gregoriańskim była jego książka pt. Tonalność melodii gregoriańskich – teoria a rzeczywistość, wydana przez Wydawnictwo WAM w Krakowie w 1965 r. Praca ta zawiera krytykę średniowiecznej teorii modalności oraz teorii heksachordalnej Guidona z Arezzo. Ks. J. Łaś stwierdził, że około 1000 melodii gregoriańskich posiada nieścisłe oznaczenie tonalności w Liber usualis Missae et Officii, polegające na braku bemola przy kluczu; że dźwięk b-molle, pisany przygodnie, ma znaczenie stopnia diatonicznego w skali transponowanej; że wachlarz modulacyjny melodii gregoriańskich wykazuje przynależność do czterech skal tonalnych: od skali z jednym krzyżykiem aż do skali z dwoma bemolami. Po Soborze Watykańskim II ks. J. Łaś włączył się w dyskusję nad kształtem polskiej muzyki liturgicznej, publikując szereg artykułów w „Ruchu Biblijnym i Liturgicznym”. W 1978 r. wraz z autorem niniejszego artykułu wydał obszerny (189 stron w formacie B4) śpiewnik dla organistów pt. Wysławiajmy Pana. Zbiór nowszych pieśni kościelnych z towarzyszeniem organów. Śpiewnik ten spotkał się z krytyką ze strony ks. prof. J. Pikulika z Warszawy. Autorzy śpiewnika odpowiedzieli na tę krytykę w artykule pt. W sprawie współczesnej pieśni kościelnej. Własnych pieśni skomponował ks. J. Łaś ok. 60. W swej twórczości kompozytorskiej skupił się przede wszystkim na harmonizacji. Pośmiertnie została wydana broszurka pt. Harmonizacja melodii modalnych (red. S. Ziemiański), będąca streszczeniem jego głównego dzieła (Kraków 2002). Ks. J. Łaś zmarł w Krakowie 25 lipca 1990 r., do końca poświęcając się muzyce kościelnej.

6

Od bajki do informacji – rola akcentu iloczasowego w czytaniu telewizyjnych serwisów informacyjnych

63%

Bloch J.

Studia Medioznawcze

|

2020

|

issue 3

639-648

PL

Zadaniem serwisów informacyjnych jest przede wszystkim informowanie. Jednakże współcześnie istotna stała się także umiejętność przykuwania uwagi odbiorcy, a także jej utrzymania. Cel: Celem artykułu jest opisanie jednego ze środków prozodii języka polskiego, służącego wyrażaniu emocji, co stało się częścią sposobu czytania współczesnych serwisów informacyjnych, mającym związek z troską o utrzymanie uwagi widza. Wyniki i wnioski: Środkiem tym jest akcent iloczasowy, który w czytaniu informacji pojawił się współcześnie, czego przykłady zostały przytoczone w artykule. Dla porównania podano również przykłady serwisów informacyjnych prezentowanych w latach 90. ubiegłego wieku, kiedy ten akcent nie był wykorzystywany. Jest to związane ze zmianami, jakie zaszły w obrębie komunikowania medialnego, nakierowanego na wyrażanie emocji, do czego doskonale może zostać wykorzystany właśnie akcent iloczasowy. Metody badań: Analiza roli tego akcentu polegała na obejrzeniu około 200 wydań współczesnych telewizyjnych serwisów informacyjnych, wskazaniu miejsc ich występowania oraz opisaniu sposobu ich wykorzystania przez dziennikarzy czytających wiadomości. Spostrzeżenia poczynione w czasie badań mogą posłużyć jako element warsztatu pracy dziennikarza, który musi dbać o poszczególne środki prozodyjne, czyli akcentowanie (w tym akcent iloczasowy), zróżnicowaną linię intonacyjną, dynamikę, rytm, tempo. Wartość poznawcza artykułu: Umiejętne wykorzystanie wymienionych elementów przyczynia się do budowania przez dziennikarza wizerunku profesjonalisty, jak również może wpływać na większe zainteresowanie odbiorców przekazywanymi treściami. Jednym z elementów prozodii, służącym wyrażaniu emocji, jest akcent iloczasowy, którego dotyczy niniejszy artykuł.

EN

News services are primarily used for obtaining and conveying the news. However, nowadays it is also important to be able to attract the attention of a recipient. Scientific objective: The purpose of the paper is to describe one of the features of the prosody process in the Polish language, which is used to express emotions, which has become part of the way of reading the news releases, which is related to concern for keeping the viewer’s attention. Results and conclusions: This measure is a quantitative accent that appeared nowadays in reading the news, examples of which are presented in the paper. For comparison, examples of the news releases presented in the 1990s were also given, when this accent was not used. This is related to the changes that have taken place in the area of media communication aimed at expressing emotions, for which the quantitative accent can be used. Research methods: Analysis of the role of this accent consisted of watching about 200 news releases of contemporary television news services, indicating the location of accent’s occurrence and describing how it was used by journalists reading the news. The observations made during the research can be used as part of the journalist’s workshop, which must take care of individual prosodic measures, i.e. accenting (including the quantitative accent), a varied intonation line, dynamics, rhythm, tempo. The cognitive value: The skillful use of these elements contributes to a journalist building the image of a professional, as well as may increase the interest of recipients in the transmitted content. One of the elements of prosody used to express emotions is the quantitative accent referred to in this paper.

7

Parataktemy vs asyntagmatyki, czyli różne oblicza kookurencji tekstowej

63%

Dobaczewski A.

Język Polski

|

2020

|

vol. 100

|

issue 3

20-28

PL

Przedmiotem opisu w artykule jest status tzw. parataktemów (por. J. Wajszczuk O metatekście 2005) ze względu na różny stopień ich samodzielności prozodycznej. Zasadnicza teza dotyczy konieczności odróżnienia wśród parataktemów takich jednostek, które swobodnie współwystępują wraz z innymi wyrażeniami w jednej jednostce prozodycznej, od leksemów obligatoryjnie wyodrębnianych prozodycznie (tzw. leksemów samodzielnych, które odpowiadałyby asyntagmatykom w rozumieniu R. Laskowskiego). Do tej pory zarówno J. Wajszczuk, jak i kontynuatorzy jej koncepcji zauważali jedynie możliwość usamodzielniania prozodycznego jako cechę charakterystyczną partykuł, kontestując przy tym zasadność wyróżniania klasy asyntagmatyków, w szczególności tzw. dopowiedzeń. Moim celem natomiast jest zwrócenie uwagi na istotną niejednorodność tak wyodrębnionych „partykuł”, a zwłaszcza na tę własność części z nich, która nie pozwala na swobodne dodanie ich do członów relacji składniowych bez naruszania struktury intonacyjnej frazy fonologicznej. W efekcie wstępnego uporządkowania własności prozodycznych układów kookurencyjnych partykuł z wyrażeniem stanowiącym jej przedmiot odniesienia zaproponowany został zestaw uwzględniający następujące możliwości: współwystępowanie w ramach jednej frazy fonologicznej (KWF), w ramach dwóch fraz w jednym wypowiedzeniu (KMF) oraz w ramach różnych wypowiedzeń (KMW).

EN

The paper concentrates on the status of the so-called paratactemes (see J. Wajszczuk O metatekście 2005), considering their different levels of prosodic independence. Our main claim concerns the need to distinguish paratactemic units being able to freely co-occur with other expressions within one prosodic unit from lexemes which need to be prosodically independent (i.e., from independent lexemes, which correspond to asyntagmatic units as understood by R. Laskowski). Until now, J. Wajszczuk and her followers have only seen the possibility of functioning as independent prosodic units to be the characteristic feature of particles, questioning the need to distinguish a separate class of asyntagmatic units (or, especially, a class of contextual asyntagmatic lexemes). The article points out to the problem of significant heterogeneity of such set of “particles”. Certain units classified as particles may not be freely added to other elements of syntactic links without disturbing the intonation structure of the phonological phrase. Our efforts, aiming at describing the prosodic features of different co-occurrence units which include a particle and the expression serving as its denotation, have led to a classification proposal including the following options: 1) co-occurring within one phonological phrase (intraphrase co-occurrence, KWF), 2) co-occurring as part of two phrases within one utterance (interphrase co-occurrence, KMF), and 3) occurring in different utterances (inter-utterance co-occurrence, KMW).

8

KS. JÓZEF ŁAŚ SJ (1907–1990) – PISARZ I KOMPOZYTOR

63%

Ziemiański S.

Musica Ecclesiastica

|

2021

|

issue 16

11-19

PL

Ks. Józef Łaś urodził się 19 marca 1907 r. w Starym Sączu. Wstąpił do jezuitów w 1922 r. Studia muzyczne odbył we Lwowie na Wydziale Pedagogicznym przy Konserwatorium Polskiego Towarzystwa Muzycznego w latach 1933–1935. Większą część życia spędził w Krakowie jako kapelan kilku klinik oraz nauczyciel śpiewu w Kolegium Księży Jezuitów przy ul. Kopernika 26. Owocem studium nad chorałem gregoriańskim była jego książka pt. Tonalność melodii gregoriańskich – teoria a rzeczywistość, wydana przez Wydawnictwo WAM w Krakowie w 1965 r. Praca ta zawiera krytykę średniowiecznej teorii modalności oraz teorii heksachordalnej Guidona z Arezzo. Ks. J. Łaś stwierdził, że około 1000 melodii gregoriańskich posiada nieścisłe oznaczenie tonalności w Liber usualis Missae et Officii, polegające na braku bemola przy kluczu; że dźwięk b-molle, pisany przygodnie, ma znaczenie stopnia diatonicznego w skali transponowanej; że wachlarz modulacyjny melodii gregoriańskich wykazuje przynależność do czterech skal tonalnych: od skali z jednym krzyżykiem aż do skali z dwoma bemolami. Po Soborze Watykańskim II ks. J. Łaś włączył się w dyskusję nad kształtem polskiej muzyki liturgicznej, publikując szereg artykułów w „Ruchu Biblijnym i Liturgicznym”. W 1978 r. wraz z autorem niniejszego artykułu wydał obszerny (189 stron w formacie B4) śpiewnik dla organistów pt. Wysławiajmy Pana. Zbiór nowszych pieśni kościelnych z towarzyszeniem organów. Śpiewnik ten spotkał się z krytyką ze strony ks. prof. J. Pikulika z Warszawy. Autorzy śpiewnika odpowiedzieli na tę krytykę w artykule pt. W sprawie współczesnej pieśni kościelnej. Własnych pieśni skomponował ks. J. Łaś ok. 60. W swej twórczości kompozytorskiej skupił się przede wszystkim na harmonizacji. Pośmiertnie została wydana broszurka pt. Harmonizacja melodii modalnych (red. S. Ziemiański), będąca streszczeniem jego głównego dzieła (Kraków 2002). Ks. J. Łaś zmarł w Krakowie 25 lipca 1990 r., do końca poświęcając się muzyce kościelnej.

EN

Fr Joseph Łaś was born on March 19th 1907 in Stary Sącz. He joined Jesuits in 1922 and studied music in Lwów City at the Pedagogical Department of Conservatory (1933–1935). He spent most of his life time in Cracow, 26 Kopernika Street as a chaplain in a local clinic and as a conductor of students choirs. His most important work was a monograph: The tonality of Gregorian melodies – theory versus reality, edited in 1965. In it he criticized there the Middle Ages theory of modality and the hexachords theory presented by Guido of Arezzo. Fr. J. Łaś claimed that at least 1000 Gregorian melodies in the Liber ususalis Missae et Officii have not enough well designed tonality, because of lacking flat after the clefs. This simplified way of record caused a false and narrow view of the richness of Gregorian chants. As a matter of fact the tonalities of these chants reach from g-major to b-major. After the Vatican II Fr. Joseph was occupied by publishing a series of papers on the liturgical music. In 1978 he published together with Fr S. Ziemiański SJ a big songbook, for the organists: Let us praise the Lord! A collection of the more recent church songs with the organ accompaniment. The book was vehemently criticized by prof. Jerzy Pikulik, but the above authors tried to defend themselves against his criticism. Fr. J. Łaś composed some 60 original songs all by himself. Apart from that he used to harmonize a lot of existing popular church chants. Posthumously has been published in 2002 by Fr. S. Ziemiański a booklet of Fr. J. Łaś Harmonization of the modal chants.

9

Prosodic Memory: Claudel − Eliot – Liebert

63%

Sadowski W.

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

|

2013

|

issue 3(6) cz.1

11-30

EN

In this paper prosodic memory is considered to be a collection of all past experiences of speech, sound and rhythm that are activated during the reception of a linguistic text. Although the resources of prosodic memory are accumulated in every person individually, its organisation is influenced by culture, which provides us with repetitive patterns when hearing and seeing words. Prosodic memory is one of the factors that determines the choice of the form of a poem, and transforms the sequence of verses into a melody. From a neuropsychological point of view, it is a priming effect. From a cultural point of view, the connection between a given poem and prosodic memory is created, among others, by the poem’s genre. In the article this phenomenon is discussed using the genre of litany as an example, and subsequently examined in three texts that were published in the interwar period: Claudel’s “Les Litanies de Bernadette,” Eliot’s “Ash-Wednesday” and Liebert’s “Litania do Marii Panny.”

10

Wirkung phonetischer Parameter des Deutschen auf nichtdeutsche Muttersprachler*innen

51%

Skoczek R.

Neofilolog

|

2021

|

issue 57/1

25-41

EN

This paper tries to answer the question which phonetic parameters are particularly responsible for the sound of German. In particular, the accent-rhythmic structures are discussed. In doing so, we reflect on which factors also shape attitudes and perception of German

11

Wpływ akcentu iloczasowego i towarzyszących mu zjawisk prozodycznych na atrakcyjność treści informacyjno-rozrywkowych w przekazach dziennikarskich

51%

Bloch J.

Studia Medioznawcze

|

2022

|

issue 4

1288-1298

EN

Satirical journalism is one of TV programme genres in which, in addition to linguistic aspects, vocal behaviour (including the prosody of language) plays a significant role. Scientific objective: The aim of this paper was to describe the prosodic and extra-prosodic phenomena that affect the humorous perception of journalistic content. For this purpose, the author analysed the reading style of a leading reporter of one of the most popular news programmes in one of the mainstream TV stations. Results and conclusions: The humorous effect of journalistic coverage is affected by the following aspects of the art of speaking and reading (i.e., speech expression): breathing technique and voice projection––the voice is always slightly raised, energetic, stimulating; diction––very expressive articulation, stressing in accordance with the phonetic features of the phones (tightening of plosives and prolonging of fricatives, semi-vowels and vowels); elements of prosody––intonation, stress and vowel length. Research methods: The analysis, conducted using the perceptive method, of prosodic and extra-prosodic phenomena used by the reporter in question covered approximately 120 recordings from the period 2016––2022 broadcast in the news programme “Fakty” on TVN TV station. The aspect that the author focused on was how these phenomena were used to achieve a humorous effect of the message conveyed. Cognitive value: Individual techniques of text interpretation affect the level of recognition of reporters by the audience. Consistent use of the same prosodic/extra-prosodic phenomena by the reporter examined translates into an individual style of content delivery, strengthens the reporter’s image as a professional, as well as makes him stand out among other professionals in the field and provides an inspiration for younger reporters who are just starting their career. Professional vocal behaviour is an important skill that is worth mastering for anyone who uses their voice as a tool for their work. The analysis of the mentioned phenomena can be used as an element of a workshop for other reporters looking for inspiration in the presentation of information content of a special (humorous) nature.

PL

W obrębie informacyjnych gatunków telewizyjnych wyróżniamy reportaż satyryczny, w którym znaczące są, oprócz kwestii językowych, zachowania wokalne, czyli elementy prozodii języka. Celem artykułu jest przedstawienie zjawisk prozodyjnych i pozaprozodyjnych, które wpływają na żartobliwy ton materiałów dziennikarskich. Zadanie to zostało zrealizowane poprzez opisanie sposobu czytania jednego z czołowych dziennikarzy jednego z najważniejszych programów informacyjnych jednej z największych stacji telewizyjnych. Wyniki i wnioski: na uzyskanie efektu żartobliwości w przekazach ma wpływ wykorzystanie przez dziennikarza następujących elementów sztuki mówienia i czytania (czyli ekspresji): sposób oddychania oraz prowadzenia głosu – głos zawsze lekko podniesiony, energetyczny, pobudzający do działania; dykcja – bardzo wyrazista artykulacja, wzmacnianie zgodne z cechami fonetycznymi głosek (dociskanie głosek zwartych oraz przedłużenie w głoskach szczelinowych, półotwartych i samogłoskach); elementy prozodii – intonacja, akcent, iloczas (akcent iloczasowy). Metody badań: analizie, prowadzonej metodą percepcyjną, poddano sposób wykorzystania przez dziennikarza zjawisk prozodyjnych i pozaprozodyjnych w celu osiągnięcia efektu humorystycznego przekazu. Materiał badawczy stanowiło około 120 nagrań materiałów reporterskich z lat 2016–2022 wyemitowanych w programie informacyjnym „Fakty” w stacji telewizyjnej TVN. Wartość poznawcza: sprawne wykorzystywanie zachowań wokalnych jest ważną umiejętnością dla każdego, kto posługuje się głosem jako narzędziem pracy. Prezentowanie indywidualnego sposobu interpretacji tekstu, w tym konsekwentne wykorzystywanie tych samych zjawisk prozodyjnych i pozaprozodyjnych, przyczynia się do budowania indywidualnego stylu przekazywania treści, zwiększając rozpoznawalność dziennikarza wśród widzów i wielu wykonawców tego zawodu. Dzięki temu nie tylko wpływa na tworzenie wizerunku profesjonalisty, lecz także wyróżnia dziennikarza spośród wielu zawodowców będących wzorem do naśladowania dla młodszych kolegów, dopiero zaczynających pracę. Obserwacja zjawisk prozodyjnych i pozaprozodyjnych może stanowić element warsztatu pracy innych dziennikarzy, poszukujących wzorców w prezentowaniu treści informacyjnych o szczególnym (żartobliwym) charakterze.

12

Intonacja polskich wystąpień publicznych – od konferencji prasowej do mównicy sejmowej

51%

Bloch J.

Studia Medioznawcze

|

2013

|

issue 3 (54)

61-71

EN

Vocal signals are very important in making the desired impression. They are the main determinants of the first impression, which influences interpersonal relations. In most public appearances broadcast in the media, the speaker has an immense influence on the interest of the receiver and maintaining his attention. The article concerns the ways of delivering public appearances by politicians, civil servants and spokespersons. Speakers were chosen so that in each dominates a different prosodic element easily distinguished by receivers. Among the most common are: frequent use of pause, excessive use of stress, not ending the sentence with a full stop, flat intonation, inadequate emotional tone of voice. This one dominating feature in the speaker’s message influenced the poverty of melodic line. There was no effort to differentiate the way of presenting speeches, residing only on the most easily accessible feature. The analyzed examples are the most common media-present ways of speaking by public figures. They are an exemplification of reflections on the voice interpretation of a text: what elements of the spoken word can serve the purpose of the speaker, so that they make the desired impression on the audience.

PL

Sygnały wokalne są bardzo ważne dla wywierania pożądanego wrażenia. Stanowią one główne determinanty pierwszego wrażenia, które wpływa na relacje interpersonalne. W większości wystąpień publicznych emitowanych w mediach nadawca ma ogromny wpływ na zainteresowanie odbiorcy i utrzymanie jego uwagi. Praca dotyczy sposobu wygłaszania wystąpień publicznych przez polityków, urzędników państwowych oraz rzeczników prasowych. Mówcy zostali dobrani tak, by u każdego dominował inny element prozodyczny, łatwo wyodrębniany przez odbiorców. Wśród najczęściej spotykanych obserwujemy: częste posługiwanie się pauzami, nadmiar akcentów przyciskowych, brak zamykania zdań kropkami, płaskość intonacyjną, nieadekwatne do treści zabarwienie emocjonalne głosu. Dominująca w przekazie nadawcy jedna cecha wpływa na ubóstwo linii melodycznej wypowiedzi mówcy, który nie dąży do różnicowania sposobu wygłaszania wystąpień, lecz poprzestaje na najłatwiejszej w realizacji cesze. Analizowane przykłady są najczęściej występującymi w mediach sposobami wypowiadania się osób publicznych. Stanowią egzemplifikację rozważań nad głosową interpretacją tekstu: jakimi elementami techniki żywego słowa mogą posłużyć się mówcy, aby sprawić pożądane wrażenie na swoich odbiorcach.

13

Funciones y criterios lingüísticos para el uso de la coma en la Ortografía académica (2010)

45%

García Andreva F., Las Heras Calvo M.

Roczniki Humanistyczne

|

2019

|

vol. 67

|

issue 5: Neofilologia

29-53

ES

La RAE y la ASALE publicaron en 2010 su Ortografía de la lengua española, en la que, entre otras normas, se fijan las del uso de los signos de puntuación. La competencia ortográfica para el empleo de dichos signos, y, en concreto, de la coma, requiere por parte de los usuarios un complejo conocimiento lingüístico (de prosodia, morfosintaxis, semántica, discurso...) y extralingüístico. A la vista de tal complejidad, el propósito de este artículo consiste en la realización de una revisión crítica de las funciones principales de la coma y de los criterios seguidos en esta obra para establecer sus reglas de empleo.

EN

The RAE and the ASALE published their Ortografía de la lengua española in 2010, where, among other orthographic rules, the use of punctuation marks is established. The orthographic competence for the use of these signs, particularly in the case of the comma, requires a complex linguistic (prosody, morphosyntax, semantics, discourse analysis, etc.) and extralinguistic know-ledge on the part of its users. In view of such complexity, this article seeks to conduct a critical review of the main functions of the comma and the criteria followed in the aforementioned work to establish the rules for comma usage.

PL

RAE i ASALE opublikowały w 2010 r. swoją Ortografía de la lengua española w 2010 r., gdzie ustalono między innymi zasady interpunkcji. Kompetencje ortograficzne w zakresie używania znaków przestankowych, szczególnie przecinka, wymagają od użytkownika złożonej wiedzy lingwistycznej (prozodia, morfosyntaksa, semantyka, analiza dyskursu itp.) i pozalinguistycznej. W związku z tym niniejszy artykuł ma na celu przeprowadzenie krytycznego przeglądu głównych funkcji przecinka oraz kryteriów zastosowanych we wspomnianej pracy w celu ustalenia zasad użycia przecinka.

14

Błędy w segmentowaniu tekstu jako przyczyna zakłóceń komunikacyjnych

38%

Bloch J.

Studia Medioznawcze

|

2014

|

issue 2 (57)

169-181

PL

Artykuł jest poświęcony błędom w komunikowaniu wynikającym z niepoprawnego segmentowania tekstu przez dziennikarzy, które w efekcie zakłóca logikę wypowiedzi. Pauzy robione w nieodpowiednim miejscu, lub brak pauz tam, gdzie powinny być postawione, mogą prowadzić do niezrozumienia przekazu. Poprawne dzielenie wypowiedzi na frazy wiąże się z umiejętnym stosowaniem pauz logicznych. W artykule znalazły się przykłady użycia pauz w miejscu nieprzemyślanym, przypadkowym lub takich pauz, które powstały z gwałtownej potrzeby zaczerpnięcia powietrza. Zdarza się, że chwile przerwy w mówieniu dziennikarze wypełniają nieartykułowanymi dźwiękami, co również przeszkadza odbiorcom w zrozumieniu przekazu.

EN

The article concerns mistakes in communication resulting from ill use of text segmentation by journalists, which in effect, interfere with the logic of the statement. Pauses made in inappropriate places, or no pauses where there should be, can lead to misunderstanding the message. The proper division of statements into phrases is connected with the skillful use of logical pauses. The article contains examples of using pauses in unthought through, random places, or pauses that were created due to lack of possibility to draw a breath. It happened that pauses in a journalist’s speech were fi lled with unarticulated sounds, which also interfere with understanding the message.

15

Muzyka wyrazem duchowości – kilka refleksji na temat korelacji słowa i muzyki w Bachowskim chorale bożonarodzeniowym Lobt Gott, ihr Christen, allzugleich BWV 732

38%

Presseisen F.

Pro Musica Sacra

|

2020

|

vol. 18

EN

This paper is an attempt to find the specific word‑and‑music interrelations in Bach’s organ chorale Lobt Gott, ihr Christen, allzugleich BWV 732. The starting point is the quotation by the composer originated from his Bible in which he described the music as “pious.” Since the examined piece is an arrangement of the Lutheran song based on the melody of the introit Puer natus est nobis, the verses of the first stanza have been confronted with a Gregorian antiphon. In effect, a chiasm has been found, noticeable in the combination with Bach’s arrangement of the third and fourth verses. The applied method of analyzing the mutual interrelations between words and music allows to observe in further parts of the paper the astounding compatibility of compositional techniques with particular words and syllables to demonstrate at the same time a high degree of difficulty in translating lyrics into other languages.

PL

Praca jest próbą odnalezienia szczegółowych zależności słowno-muzycznych w Bachowskim chorale organowym Lobt Gott, ihr Christen, allzugleich BWV 732. Punkt wyjścia stanowi cytat Bacha pochodzący z jego egzemplarza Biblii, traktujący o muzyce określonej jako „nabożna”. Ponieważ analizowany utwór jest opracowaniem luterańskiej pieśni opartej na melodii introitu Puer natus est nobis, wersy pierwszej strofy skonfrontowano z gregoriańską antyfoną. Efektem jest znalezienie chiazmu, widocznego w połączeniu Bachowskiego opracowania trzeciego i czwartego wersu. Przyjęta metoda analizy wzajemnych powiązań słowno‑muzycznych pozwala w dalszej części pracy zaobserwować zdumiewającą kompatybilność użytych środków kompozytorskich z poszczególnymi słowami i sylabami, wskazując jednocześnie na wysoki stopień trudności przekładu na inne języki.

Refine search results

Effects of speaker gender and child age on the prosody of parentese: cross-linguistic evidence

Metrical conditioning of word-final devoicing in Polish

Narzędzia do analizy mowy – przegląd dostępnych programów i bibliotek

Aktorska i amatorska: dwie interpretacje głosowe tego samego wiersza

Ks. Józef Łaś SJ (1907–1990) – pisarz i kompozytor

Od bajki do informacji – rola akcentu iloczasowego w czytaniu telewizyjnych serwisów informacyjnych

Parataktemy vs asyntagmatyki, czyli różne oblicza kookurencji tekstowej

KS. JÓZEF ŁAŚ SJ (1907–1990) – PISARZ I KOMPOZYTOR

Prosodic Memory: Claudel − Eliot – Liebert

Wirkung phonetischer Parameter des Deutschen auf nichtdeutsche Muttersprachler*innen

Wpływ akcentu iloczasowego i towarzyszących mu zjawisk prozodycznych na atrakcyjność treści informacyjno-rozrywkowych w przekazach dziennikarskich

Intonacja polskich wystąpień publicznych – od konferencji prasowej do mównicy sejmowej

Funciones y criterios lingüísticos para el uso de la coma en la Ortografía académica (2010)

Błędy w segmentowaniu tekstu jako przyczyna zakłóceń komunikacyjnych

Muzyka wyrazem duchowości – kilka refleksji na temat korelacji słowa i muzyki w Bachowskim chorale bożonarodzeniowym Lobt Gott, ihr Christen, allzugleich BWV 732