Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Niepodległość zaklęta w poezji - językowe wyznaczniki narodowych wartości w liryce lotniczej

100%
Jastrzębska-Golonka D.
Pamięć i Sprawiedliwość
|
2021
|
issue 2
298-321
PL
Burzliwa historia Polski i walk niepodległościowych narodu polskiego znalazła swoje odbicie w narodowej literaturze i sztuce. W celu określenia językowych wyznaczników narodowych wartości zakodowanych w poezji wojennej (tzw. tyrtejskiej) poddano badaniu zbiór liryki autorstwa lotników walczących w polskich dywizjonach w Wielkiej Brytanii. Poezja lotnicza ze względu na uwarunkowania bojowe, społeczne i polityczne różni się od poezji legionowej czy powstańczej. Konotuje ona zestaw uniwersalnych motywów, symboli, słów kluczy i wartości, które okazują się wspólne, ale posiada też swoiste, typowe dla niej: przestrzeń, ocean, ptaki, lot, skrzydło, biało-czerwona szachownica, tęsknota, zdrada. Pełna poświęceń walka za wolność Ojczyzny i świata kończy się polityczną zdradą, wykluczeniem z Parady Zwycięstwa w Londynie, społecznym odrzuceniem i niemożnością powrotu do Polski, czemu poeci dają wyraz w utworach implikujących silne emocje: gniew, frustrację, gorycz rozczarowania i rozżalenie. Podsumowując, analiza językowych wykładników wartości narodowych obecnych w analizowanym zbiorze poezji wojennej dowiodła jednolitości polskiej tożsamości narodowej i uniwersalności narodowego systemu aksjologicznego.
2
Publication available in full text mode
Content available

Warsztat nauczyciela polonisty w edukacji gimnazjalnej (na podstawie analizy dokumentów zastanych)

100%
Jastrzębska-Golonka D.
Polonistyka. Innowacje
|
2015
|
issue 1
91-106
EN
The aim of the article is to depict and assess the chosen aspects of the Polish teacher’s technique conducted thanks to the analysis of the syllabus in the conspects, notebooks, short tests and teacher’s teaching activities. The aspects assessed there: the ways of defining the topics, the aims of the lessons, teaching methods, the ways of taking notes and exercises. The analysis proved that not only the teacher takes care of the realization of the syllabus in the junior high school but it showed that traditional teaching methods dominate as well.
3
Publication available in full text mode
Content available

Ideologia wpisana w modę, czyli metody socjalistycznych władz na implementowanie nowej ideologii poprzez „politykę odzieżową” (na przykładzie wybranych państw środkowoeuropejskich i Związku Sowieckiego)

100%
Jastrzębska-Golonka D.
Dzieje Najnowsze
|
2018
|
vol. 50
|
issue 1
PL
Celem tekstu jest zobrazowanie sytuacji społeczno-ideologicznej w PRL, wybranych krajach środkowoeuropejskich oraz ZSRS poprzez analizę mody, jej funkcji w przestrzeni kulturowej oraz związków z polityką komunistycznych władz traktujących ją jako broń przeciwko wrogom i pomost porozumienia między zubożałym społeczeństwem a elitą władz. Na przykładzie typowych dla problemu ideologizacji mody trendów i motywów ukazane zostały sposoby kreowania tożsamości narodowej socjalistycznych społeczeństw. The purpose of the article is to picture the socio-ideological situation in the Polish People’s Republic, selected Central Eastern European countries and the USSR through an analysis of fashion, its functions in the cultural space, and its links with policy of the communist authorities who regarded it as a weapon against foes and a platform of agreement between the pauperised society and the elite of power. On the basis of examples typical of the problem of ideologisation of fashion of trends and of motifs, the author presents ways of creating of national identity in socialist countries.
4
Publication available in full text mode
Content available

Polska emigracja w Wielkiej Brytanii – trudne początki edukacji narodowej na obczyźnie

100%
Jastrzębska-Golonka D.
Polonistyka. Innowacje
|
2019
|
issue 10
5-16
EN
The subject of the article is the second Polish emigration in Great Britain and the national upbringing of the young generation: familiarization with Polish traditions, Polish history and the idea of independence. The purpose of the emigrants was to organize Polish schools in which children would learn Polish culture, language and literature. However, the idea faced many difficulties, such as combining education in Polish and English schools, poor housing conditions, the lack of Polish textbooks, the influence of English, the shame of their language and lack of motivation. Didactics discussed about the time to start learning Polish, goals and methods of teaching, the program and the role of parents. The main goal of emigration education was to teach children respect for the Polish language and Polish culture. Difficulties have been overcome, as evidenced by contemporary Polonia, who educates children in Polish Saturday schools and PUNO, and constantly maintains a lively contact with the homeland.
PL
Tematem artykułu jest druga polska emigracja w Wielkiej Brytanii i wychowanie narodowe młodego pokolenia: zapoznanie z polskimi tradycjami, polską historią i ideą niepodległości. Celem emigrantów było zorganizowanie polskich szkół, w których dzieci uczyłyby się polskiej kultury, języka i literatury. Idea napotykała jednak wiele trudności, np. łączenie nauki w szkole polskiej i szkole angielskiej, złe warunki lokalowe, brak polskich podręczników, wpływ języka angielskiego, wstyd swojego języka, brak motywacji. Dydaktycy dyskutowali o czasie rozpoczęcia nauki języka polskiego, celach i metodach nauczania, programie, o roli rodziców, formie egzaminu z języka polskiego. Głównym celem edukacji emigracyjnej było nauczenie dzieci szacunku do mowy polskiej i polskiej kultury. Trudności zostały pokonane, o czym świadczy współczesna Polonia, która kształci dzieci w Polskich Szkołach Przedmiotów Ojczystych oraz PUNO i cały czas utrzymuje żywy kontakt z ojczyzną.
5
Publication available in full text mode
Content available

Obraz anioła w wybranych utworach literatury romantycznej i współczesnej oraz w języku

100%
Jastrzębska-Golonka D.
Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny
|
2015
|
vol. 14
249-267
EN
The aim of the article is to analyse the motif of an angel in the chosen texts in Polish and foreign literature, reproduce the image of the angel created in the researched texts and language and indicate the changes occuring in this image within the space of years. The introduction of angel symbolism on the space of centuries is the starting point here. The article shows the evolution of the stereotypical picture of the angel and ends with the criteria according to which the image in the texts has been created.
6
Publication available in full text mode
Content available

Wychowanie patriotyczne w działalności oświatowej polskiej emigracji niepodległościowej na przykładzie Wielkiej Brytanii w latach 1945–1990

100%
Jastrzębska-Golonka D.
Dzieje Najnowsze
|
2019
|
vol. 51
|
issue 2
EN
Tematem artykułu jest emigracyjna działalność oświatowa wśród polskich uchodźców w Wielkiej Brytanii po 1945 r. Wychowanie patriotyczne stanowiło dla Polaków mieszkających poza granicami kraju jedno z najważniejszych zadań edukacyjnych kształcących tożsamość narodową. Nauka patriotyzmu opierała się na przekazywaniu wiedzy o Polsce, jej historii i kulturze, zwłaszcza poprzez symboliczne odwołania do polskiej tradycji, w tym świąt narodowych – 3 Maja i 11 listopada – nieuznawanych przez rząd socjalistyczny, a celebrowanych na obczyźnie w ramach troski o pamięć historyczną, tożsamość narodową i walkę o Niepodległą. The article is devoted to the emigrant educational activity among Polish refugees in Great Britain after 1945. For Poles living outside the country patriotic education was one of the most important educational tasks shaping their national identity. The teaching of patriotism was based on the sharing of knowledge about Poland, its history and culture, especially through symbolic references to Polish tradition, including national holidays: 3 May and 11 November – not recognized by the socialist government in the country but celebrated abroad to preserve historical memory and national identity as well to struggle for Independent Poland.
7
Publication available in full text mode
Content available

Wartościowanie leksemu fajnie w odczuciu współczesnego użytkownika języka

100%
Jastrzębska-Golonka D.
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
|
2016
|
issue 31
EN
The lexem ‘cool’ and the discussion connected with its flow in the Polish language comes back to the columns of the language guides and scientific studies. The surveys reveal that ‘cool’ – in spite of the linguists’ negative classifications – is treated as accepted phenomenon by the young people. The afternovelties and colloquials played the important roles here. They introduced this lexem to politics and other official styles of Polish, for instance, media language, the language of commentary and the Internet, the language of contemporary literature (prose, poetry and film) and the language of science
PL
Abstrakt Leksem fajnie oraz dyskusja związana z jego dystrybucją w języku polskim od lat powraca na łamy poradników językowych i opracowań naukowych. Ankietowe badania pokazują, że fajny – mimo negatywnych klasyfikacji językoznawców – przez młodych ludzi jest traktowany jako zjawisko akceptowane. Dużą rolę odegrały tu trendy ponowoczesności i potoczności, które wprowadziły ten leksem do języka polityki i innych oficjalnych stylów polszczyzny, np. języka mediów, języka publicystycznego, języka Internetu, współczesnego stylu literackiego (proza, poezja, film) i naukowego.
8
Publication available in full text mode
Content available

Językowy obraz Istoty Boskiej w powieściach Doroty Terakowskiej "Poczwarka" i "Samotność Bogów"

100%
Jastrzębska-Golonka D.
|
2018
|
vol. 13
|
issue 3
36-47
PL
Artykuł podejmuje próbę zrekonstruowania obrazu Istoty Boskiej wykreowanego w dwu tytułowych powieściach Doroty Terakowskiej. Analiza wyekscerpowanego/zebranego materiału przykładowego pozwoliła określić pojęcia obrazujące ludzkie postrzeganie Boga (m. in. jako Absolut, Niewidzialny Byt, Wszechobecność, Stwórca, Kreator przestrzeni, Opiekun, Cudotwórca, Miłość, Dobroć, Tajemnica, Mądrość, Skromność, Prostota) oraz kategorie wpisane w językowy obraz Boga i opisujące Jego Istotę (Radość, Tęsknota, Język, Myśl, Wiara, Modlitwa, Dzieci, Kapłani, Świątynie, Wizerunki). Pisarka stworzyła obraz wielowymiarowy, semantycznie pozytywnie nacechowany, jednak ukazywany z perspektywy człowieka: historycznej, kulturowej, obyczajowej i psychologicznej, co znacznie poszerzyło skalę wartościowania.
9
Publication available in full text mode
Content available

Listy z celi śmierci – językowy obraz więziennej traumy skazańców komunistycznego aparatu represji

63%
Jastrzębska-Golonka D., Kęcik A.
Kwartalnik Historyczny
|
2022
|
vol. 129
|
issue 4
853-873
EN
Those fighting for a free Poland, who did not accept the surrender of their country, liberated from German occupation in 1945, to the next invader – the Union of Soviet Socialist Republics and the new Polish communist regime – became victims of the new political system. Arrested, tortured, and accused of activities against the new government, they were sentenced to many years in prison or to death. While awaiting the executions, they wrote official, censored letters to their families, and secret messages if possible. The first were never sent, the second sometimes reached the recipients. The language of these letters forms the basis of this research. In their letters, convicts wrote requests, thanks, and farewells, shared their reflections on God, faith, and death, family values and their dramatic future. They gave vent to their emotions and feelings, which, thanks to the efforts of their families and historians, spoke out years later. The article interprets these texts using the methodology of the ‘linguistic image of the world’ developed by the Lublin Ethnolinguistic School.
PL
Bojownicy o wolną Polskę, którzy nie pogodzili się z oddaniem wyzwolonej spod niemieckiego okupanta ojczyzny Związkowi Socjalistycznych Republik Sowieckich i komunistycznej władzy, stali się ofiarami nowego systemu. Aresztowani, torturowani, oskarżani o działalność przeciwko nowemu rządowi, dostawali wyroki wieloletniego więzienia lub kary śmierci. Oczekując na egzekucje, pisali do rodzin oficjalne, a więc cenzurowane listy oraz – jeśli były takie możliwości, grypsy. Pierwsze nigdy nie zostały wysłane, drugie czasem docierały do adresatów. Język tych listów stał się materiałem badawczym. Analiza tekstów, wykorzystująca metodologię językowego obrazu świata (JOS), pozwoliła na wyłonienie głównych kręgów tematycznych. Skazańcy pisali prośby, podziękowania i pożegnania, dzielili się swoimi refleksjami na temat Boga i wiary, śmierci, wartości rodzinnych i dramatycznej przyszłości, dając upust swoim emocjom i uczuciom, które dzięki staraniom rodzin oraz historyków przemówiły po latach. Artykuł interpretuje te teksty, wykorzystując metodologię językowego obrazu świata, wypracowaną przez lubelską szkołę etnolingwistyczną.
10
Publication available in full text mode
Content available

The concept of language education inscribed in the Croatian equivalent of the core curriculum of the mother tongue

63%
Jastrzębska-Golonka D., Rypel A.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
|
2017
|
vol. 8
|
issue 227
PL
mm
11
Publication available in full text mode
Content available

Koncepcje kształcenia językowego wpisane w chorwacki odpowiednik podstawy programowej nauczania języka ojczystego

63%
Jastrzębska-Golonka D., Rypel A.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
|
2017
|
vol. 8
|
issue 227
61-77
PL
Artykuł przedstawia koncepcję chorwackiego curriculum narodowego (odpowiednika polskiej podstawy programowej), którego celem jest uspójnienie nauczania wszystkich przedmiotów na kolejnych etapach kształcenia – od wychowania przedszkolnego po nauczanie akademickie. Autorki omawiają sposób opracowania dokumentu oraz przyjęte w nim reguły porządkujące treści nauczania. Szczególną uwagę zwracają na interesującą koncepcję jednolitego ustrukturyzowania treści przedmiotu: „język chorwacki”. Prezentując tę koncepcję, koncentrują się na edukacji językowej uznawanej przez twórców curriculum za podstawę nauczania nie tylko języka ojczystego, ale również innych przedmiotów. Zgodnie z tym założeniem wybór treści edukacyjnych przedmiotu, ustalanie celów i efektów kształcenia opiera się na podejściu komunikacyjno-kognitywnym i funkcjonalnym nauczaniu gramatyki.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.