Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 18

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Integration and Identity – The Strategies of Young Europeans – Interpretative Tracks and Motifs

100%
Szczurek-Boruta A.
Kultura i Edukacja
|
2017
|
issue 4(118)
21-31
EN
In the article, the question is raised whether human knowledge, abilities, emotions and socialization are capable of shaping social structures according to the idea of multiculturalism (which faces a critical situation), introducing the humanistic quality to the principles of coherence and integration. With my own research results in the background (diagnostic polling and individual interviews), integration and identity are presented as strategies determined by aims, subjects (players) and profits (rewards). What has been indicated is the idea worth promoting in the field of pedagogy, in educational institutions and in whole societies, i.e., shaping the culture which re-builds the real power of group life. The postulate to shape such culture in multicultural communities is very hard to implement, but not impossible. The presented results of the studies conducted on a specific group of young Europeans – the participants of a short-term international voluntary workcamp – indicate and illustrate the development of cognitive functions, motivation and interactive activity of kindness- based character. The interpretative tracks and motifs for the obtained results are sought in K. Illeris’s holistic concept of learning and in other theories of various origin, not much known in the field of pedagogy: H. Simon’s concept of bounded rationality and R. Aumann’s theory of repeated games (otherwise called the theory of “conflict and cooperation” or “interactive decisions”). Applying two different approaches into the discussed issues – the theoretical and empirical, detailed and partially generalized approach – is cognitively interesting and useful in the practical dimension. This might help both to specify the stimuli which cause the evolution of human attitudes and strategies of acting and to design and organize education.
2
Publication available in full text mode
Content available

Rodzina i konstrukcje tożsamości młodzieży w warunkach pogranicza

100%
Szczurek-Boruta A.
Studia Paedagogica Ignatiana
|
2023
|
vol. 26
|
issue 1
EN
The theoretical framework for this discussion is constructivism and Jerzy Nikitorowicz’s concept of the multisided and constantly self-creating identity. In this study, it is assumed that an individual’s identity is socially constructed. The author recognizes the subjective characteristics of an individual (which she considers in the broader context of social experiences collected and (re)constructed during primary and secondary socialization) as important factors that are crucially involved in the process of identity formation. This discussion is based on multivariate quantitative and qualitative research conducted for over thirty years in the Polish-Czech borderland, in Cieszyn Silesia. The analysis concerns the importance of the family (the one functioning in the Polish part of Cieszyn Silesia and the other one functioning in Zaolzie – the Czech part of Cieszyn Silesia) in constructing an individual’s identity. In their context, it should be stated that an individual shapes the core of their identity in the process of primary socialization: the relatively constant part of it. This core allows for continuity and is a constructive response to the ambiguity of the world. An individual reconstructs their identity on the basis of the available cultural sources by adding them to the core of their identity.
PL
Ramą teoretyczną prowadzonych rozważań jest konstruktywizm oraz koncepcja wielopłaszczyznowej i ustawicznie kreującej się tożsamości Jerzego Nikitorowicza. Autorka przyjmuje, że tożsamość jednostki jest społecznie konstruowana. Za ważne czynniki, w kluczowy sposób uwikłane w proces formowania się tożsamości, uznaje podmiotowe cechy jednostki, które rozpatruje w szerszym kontekście doświadczeń społecznych gromadzonych i (re)konstruowanych w trakcie socjalizacji pierwotnej i socjalizacji wtórnej. Podstawą podjętych rozważań są wyniki wielozmiennowych badań ilościowych i jakościowych prowadzonych od ponad trzydziestu lat na pograniczu polsko-czeskim na Śląsku Cieszyńskim. Przedstawione w tym artykule analizy dotyczą znaczenia rodziny (cieszyńskiej – funkcjonującej w polskiej części Śląska Cieszyńskiego oraz zaolziańskiej – funkcjonującej w czeskiej części Śląska Cieszyńskiego) w konstruowaniu tożsamości jednostki. W ich kontekście należy stwierdzić, że w procesie socjalizacji pierwotnej jednostka kształtuje rdzeń tożsamości, względnie stałą jej część. Rdzeń pozwala zachować ciągłość i stanowi konstruktywną odpowiedź na wieloznaczność świata. Jednostka rekonstruuje swoją tożsamość, opierając się na dostępnych źródłach kulturowych, dokładając je do rdzenia tożsamości.
3

Indywidualizm warunkiem uczestnictwa we wspólnocie – perspektywa edukacji międzykulturowej

100%
Szczurek-Boruta A.
Studia z Teorii Wychowania
|
2012
|
issue 2(5)
19-30
EN
The article is an attempt at theoretical reflection upon contemporary problems - upon the relation between individualism and community. The main idea in these considerations is the assumption that the community strengthens the individual and his/her individual development. Focusing on oneself and one’s own goals does not exclude the awareness of other people’s needs. The theoretical framework for the discussion is formed by the assumptions of Alfred Adler’s individual psychology, Florian Zaniecki’s sociological concept and the concept of intercultural education in its anthropological perspective of Tadeusz Lewowicki and Jerzy Nikitorowicz. These theories and concepts constitute a starting point for presenting the association between community and individualism. They draw attention to dualism of human nature, the dialectics which determines the inner harmony of life. In the context of theoretical analyses, the authoress notices that many potentialities of influencing both the individual and community are situated in education, including intercultural education. It facilitates self-determination and self-development. In the practical aspect, such education is a carrier of the idea of education as well as a means of organizing the learning, forming self-awareness and supporting the development.
4
Publication available in full text mode
Content available

Wolontariat międzynarodowy w perspektywie edukacji międzykulturowej

100%
Szczurek-Boruta A.
Edukacja Międzykulturowa
|
2016
|
vol. 5
19-33
EN
In the undertaken discussion, the attention is drawn to the possibilities of fulfilling orientation needs, shaping life orientations and constructing identities by committed, active people who work for others. The author focuses on the scarcely known and described (in Poland) phenomenon of international foreign short-term voluntary service – workcamp. Its significance for the participants is also emphasized – in regard to both discovering the sense of life and promoting the idea of global peace, tolerance, respect and international dialogue, which constitute the aims and tasks of intercultural education.
PL
W podjętych rozważaniach zwracam uwagę na możliwości zaspokajania potrzeb orientacyjnych, kształtowania orientacji życiowych, konstruowania tożsamości przez osoby zaangażowane, aktywne, działające na rzecz drugiego człowieka. Opracowanie to porusza słabo rozpoznane i opisane na polskim gruncie zagadnienie międzynarodowego zagranicznego wolontariatu krótkoterminowego – workcampu i jego znaczenia zarówno dla jego uczestników w zakresie odkrywania sensu życia, jak i propagowania idei pokoju na świecie, tolerancji, szacunku i dialogu międzynarodowego, a zatem realizacji celów i zadań edukacji międzykulturowej.
5
Publication available in full text mode
Content available

Jolanta Muszyńska: Miejsce i wspólnota. Poczucie wspólnotowości mieszkańców północno-wschodniego pogranicza Polski. Studium pedagogiczne. Warszawa 2014, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, ss. 352.

100%
Szczurek-Boruta A.
Edukacja Międzykulturowa
|
2016
|
vol. 5
238-239
6
Publication available in full text mode
Content available

Doświadczenia z okresu dzieciństwa i ich znaczenie w dorosłości – przyczynek do badań nauczycieli przedszkoli i szkół z polskim językiem nauczania na Zaolziu w Republice Czeskiej

100%
Szczurek-Boruta A.
Edukacja Międzykulturowa
|
2022
|
vol. 16
|
issue 1
101-118
PL
Artykuł prezentuje wyniki badań ilościowych i jakościowych przeprowadzonych wśród nauczycieli pracujących w przedszkolach i szkołach z polskim językiem nauczania zlokalizowanych na terenie tzw. Zaolzia – w Republice Czeskiej. Doświadczenia nauczycieli poddaje analizie z perspektywy konstruktywistycznej wizji dziecka obecnej w pedagogice oraz koncepcji strukturacji i restrukturacji doświadczenia Marii Tyszkowej (zaliczanej do nurtu konstruktywistycznego). Podjęte rozważania i wyniki przeprowadzonych badań pozwalają poznać znaczenie doświadczeń z dzieciństwa dla rozwoju zawodowego początkujących nauczycieli. Mogą przyczynić się do rozwoju świadomości i odpowiedzialności nauczycieli za dostarczanie doświadczeń dzieciom i młodzieży. Doświadczenia te będą miały istotne znaczenie w późniejszym życiu dzieci i młodzieży.
EN
The article comprises a presentation of quantitative and qualitative studies, conducted among teachers working in kindergartens and schools with Polish as the teaching language in the territory of Zaolzie in the Czech Republic. Teachers’ experiences are analysed from the perspective of both the constructivist vision of a child, present in pedagogy, and Maria Tyszkowa’s concept of structuration and restructuration of experience (considered to be a part of the constructivist current). The undertaken reflections and the research results enable the recognition of the significance of childhood experiences for the professional development of beginners in teaching careers. Those reflections and outcomes can also enhance the development of teachers’ awareness and responsibility for providing children and youth with experiences that will be of crucial importance in their later life young.
7
Publication available in full text mode
Content available

Idiomatyczność w ujęciu kultury, edukacji i wychowania. Artykuł recenzyjny książki Doroty Misiejuk: Kontekst kulturowy wychowania. Wielokulturowość a standard społeczny stosunków międzykulturowych w perspektywie pedagogicznej

100%
Szczurek-Boruta A.
Edukacja Międzykulturowa
|
2022
|
vol. 16
|
issue 1
213-218
8
Publication available in full text mode
Content available

Przemysław Paweł Grzybowski: Spotkania z Innymi. Czytanki do edukacji międzykulturowej. Kraków 2011, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, ss. 124.

100%
Szczurek-Boruta A.
Edukacja Międzykulturowa
|
2012
|
vol. 1
225-227
9

Edukacja międzykulturowa na Śląsku Cieszyńskim

100%
Szczurek-Boruta A.
Pedagogika Społeczna
|
2013 (R. XII)
|
issue 1(47)
9 - 27
PL
Myślą przewodnią podjętych rozważań jest założenie, iż wizja edukacji międzykulturowej miała w przeszłości i zyskuje też współcześnie odzwierciedlenie w działaniach w zakresie integracji politycznej, ekonomicznej i kulturowej na Śląsku Cieszyńskim. Artykuł składa się z trzech części. W pierwszej autorka przedstawia konstrukcję teoretyczną podjętych rozważań. Odwołuje się do teorii o różnej proweniencji: koncepcji edukacji międzykulturowej Tadeusza Lewowickiego, Jerzego Nikitorowicza, koncepcji stawania się społeczeństwa Piotra Sztompki, koncepcji kontaktu międzygrupowego i wzajemnego różnicowania międzygrupowego Milesa Hewstone’a i Roger Browna. W drugiej i trzeciej części przywołuje przykłady działań jednostek, grup, instytucji i stowarzyszeń, które służyły i służą realizacji paradygmatu współistnienia, integracji na Śląsku Cieszyńskim, zwraca uwagę na to jak łączono i łączy się współcześnie przekaz i dbałość o dziedzictwo kulturowe z realizacją strategii współistnienia i integracji w pracy z dziećmi, młodzieżą i dorosłymi. Swoje rozważania autorka ogranicza do Śląska Cieszyńskiego, bardzo często traktowanego jako region niezwykle interesujący, ze względu na swoistość kulturową (wyraźnie wykształconą specyfikę powstałą na styku różnych kultur), wielowyznaniowość, doświadczenia historyczne, a także graniczne położenie.
EN
The leading idea of the presented study is the assumption that the vision of intercultural education has had and currently is reflected in activities aiming at political, economic and cultural integration in Cieszyn Silesia. The article consists of three parts. In the first, the theoretical construction of the undertaken discussion is presented. The authoress refers here to theories of various origin: Tadeusz Lewowicki and Jerzy Nikitorowicz’s concept of intercultural education, Piotr Sztompka’s concept of society becoming, Miles Hewstone and Roger Brown’s intergroup contact and intergroup differentiation hypothesis. In the second and third part, the authoress provides some examples of activities undertaken by individuals, groups, institutions, and associations, which all aim at fulfilling the paradigm of coexistence in Cieszyn Silesia. Due attention is drawn to the way in which transmission and concern for cultural heritage has been combined with the implementation of the strategy of coexistence and integration in work with children, youth and adults. The discussion is narrowed to Cieszyn Silesia, the region frequently treated as particularly interesting due to its cultural specificity (clearly observed uniqueness resulting from the contact of different cultures), religious pluralism, historical experiences, and borderland location.
10
Publication available in full text mode
Content available

Strategie adaptacyjne młodzieży z pogranicza – komunikat z badań pokoleniowych

100%
Szczurek-Boruta A.
Edukacja Międzykulturowa
|
2023
|
vol. 22
|
issue 3
119-133
PL
Prowadzone rozważania osadzone są w pedagogice młodzieży, teorii adaptacji społecznej Roberta Mertona oraz koncepcji pedagogiki międzykulturowej i koncepcji „międzykulturowej tożsamości” Jerzego Nikitorowicza. Artykuł przedstawia strategie przystosowania się młodych mieszkańców pogranicza polsko-czeskiego do warunków szkolnych i wymagań życia społecznego. Wyniki przeprowadzonych, w odstępie 13 lat, badań ukośnych młodzieży szkół średnich wskazały na dwie dominujące strategie: konformizm i innowacyjność, ujawniły niewielki spadek średniej wartości konformizmu (3%) oraz znaczny wzrost średniej wartości innowacyjności (zmiana 22%). W ich kontekście wskazano na cechy socjalizacji do permanentnej zmiany przebiegającej w warunkach pogranicza polsko-czeskiego: dynamiczność, dwukierunkowość, funkcjonowanie/bycie „pomiędzy”, wzorzec kulturowy. Na tle uzyskanych wyników można stwierdzić, że socjalizacja i wychowanie młodzieży z pogranicza przebiega wedle zasady kontinuum, tj. rozwoju zgodnego z naturalnym procesem ewolucji, ciągle zachodzącym i nieustającym procesem stopniowych zmian, wskutek czego kolejne pokolenia przetrwały w tym środowisku. Empirycznie wyznaczone strategie adaptacyjne młodzieży pokazują, jak młodzi ludzie radzą sobie w złożonej rzeczywistości i jak mogą włączyć się w nurt życia społecznego.
EN
The conducted discussion is embedded in pedagogy of youth, Robert Merton’s theory of social adaptation, the concept of intercultural education and the concept of “intercultural identity” by Jerzy Nikitorowicz. In the article, the strategies are presented of the adaptation of young inhabitants of the Polish-Czech borderland to school conditions and the requirements of social life. The results of some diagonal studies among secondary school learners, conducted 13 years apart, indicated two dominant strategies of conformism and innovation, revealed a slight decrease in the average value of conformism (3%) and a significant increase in the average value of innovation (22% change). In that context, the features of permanent socialization taking place in the conditions of the Polish-Czech borderland were indicated: dynamism, bidirectionality, functioning/being “in-between”, cultural pattern, the principle of continuum. Empirically determined adaptation strategies of youth show how young people handle a complex reality and how they can join the mainstream of social life.
11
Publication available in full text mode
Content available

Edukacja wspierająca rozwój młodzieży i jej uwarunkowania – raport z badań na pograniczu południowym

100%
Szczurek-Boruta A.
Kultura i Edukacja
|
2018
|
issue 3(121)
142-158
PL
Tekst ten włącza się w debatę nad zadaniami pedagogiki, edukacji na rzecz wspierania rozwoju młodzieży. Jego celem jest prezentacja wiedzy i doświadczeń badawczych nad zadaniami rozwojowymi i pograniczem oraz pobudzanie do dyskusji, której rezultatem może być bardziej świadome ujmowanie i wykorzystywanie tych kategorii w pedagogice. Autorka przedstawia raport z badań młodzieży na pograniczu południowym. Wyniki tych badań, w dwóch okresach pomiarowych, wskazały z jednej strony na względne podobieństwo zadań rozwojowych, konstruowania tożsamości młodzieży żyjącej na pograniczu południowym, z drugiej zaś – na różnice w poziomie ich wypełniania. Wypełnianie zadań rozwojowych, konstruowanie tożsamości młodzieży i ich uwarunkowania to ważny obszar pedagogiki. Pozwala na rozpoznanie rzeczywistych barier rozwoju indywidualnego w płaszczyźnie społecznej i kulturowej oraz skutecznych czy też nieskutecznych strategii ich przekraczania.
EN
The undertaken study is aimed at presenting the knowledge and research experiences concerning developmental tasks and the borderland, as well as stimulating the discussion which might result in a more conscious approach and application of these categories in the context of pedagogy. The author presents a report from some studies conducted in the Southern borderland. The text becomes a part of the debate on the tasks of pedagogy – the education aimed at supporting the development of youth. The research into fulfilling developmental tasks, shaping youth’s identity and its many determinants constitute an important field of pedagogy. These studies enable the recognition of the real barriers for individual development in the social and cultural dimension, as well as the efficient or inefficient strategies of overcoming them.
12
Publication available in full text mode
Content available

Nauczyciele i kształtowanie kompetencji międzykulturowej uczniów

100%
Szczurek-Boruta A.
Pogranicze. Studia Społeczne
|
2013
|
vol. 21
155-170
EN
Shaping learners’ intercultural competence has been slowly paving its way to a due rank in education. Developing intercultural competence results from familiarization with culture, which may take place in a direct or indirect way. What is essential here is the role of the teacher, who functions as a mediator between cultures. The presented study aims at indicating the growing significance of intercultural aspects of education in Europe - a united multiculturalness bothered by the crisis, as well as presenting (in reference to bilingual teaching) theoretical and practical solutions for intercultural education, providing inspiration for pedagogical practice. Bilingual teaching, as one of the most innovative forms of foreign language teaching, is a manifestation of practical implementation of the intercultural approach to education and it enhances shaping intercultural competence.
13
Publication available in full text mode
Content available

The condition of teachers and their preparation for work, implications of intercultural education in Poland

100%
Szczurek-Boruta A.
The New Educational Review
|
2016
|
vol. 44
211-219
EN
What is referred to are the results of nationwide quantitative and qualitative studies conducted in several academic environments. The research constitutes the background against which the condition (the current health, inner intellectual and professional situation) of future teachers is shown as well as the determinants of their preparation for work in multicultural conditions. An authored multisided model of teachers’ education has been also presented. The research approach and interpretation of results have been subordinated mainly to social developmental psychology, the idea of constructivist understanding of individual and social development and intercultural education. In applying the constructivist approach, incorporated into pedagogy from other disciplines, the author’s proposal can be seen referring to constructivism with the aim of understanding experiences of adults. It should be emphasized that in the pedagogical literature this mainly concerns the knowledge of small children. The presented study provides a lot of new information and opens new prospects of further research on the border of intercultural education and general pedagogy, pedeutology, several sub-disciplines of psychology and sociology, as well as of other fields of broadly understood humanities, which can enhance the development of intercultural pedagogy.
14
Publication available in full text mode
Content available

Cultural Identity of Youth and Multicultural Education – Empirical Study

100%
Szczurek-Boruta A.
The New Educational Review
|
2007
|
vol. 11
37-48
EN
The main aim of the analysis presented here is to recognise the fact that issues of cultural identity can be solved by reference to a specific model of the cultural identity characteristic for the contemporary young generation. Drawing on research evidence the author highlights the role of multicultural identity. While providing conditions for acquiring cultural, social and personal identity, multicultural identity does not antagonise the processes of individualism and collectivism.
15
Publication available in full text mode
Content available

Multidimensionality of Learning - a Report from Some Studies Among Candidates for Teachers

100%
Szczurek-Boruta A., Cienciała A.
The New Educational Review
|
2014
|
vol. 38
210-218
EN
The presented paper is based on extensive multivariate studies conducted in some academic centres of Poland which differ in location (the centre - the borderland) and socio-economic potential. What prevails in the theoretical sphere are references to studies in the area of social psychology of development and to the idea of constructivism. The research results provide a lot of information on teacher education. On the basis of the conducted diagnoses, four dimensions of learning are indicated by the author (identity of the professional role, experiences in relations with the Other, practice, social participation) as well as the process of cogeneration. This constitutes a thought provoking material, which encourages changes in contents and methods (in the current model) of training teachers. Such an approach to teacher education seems appropriate and needed, in compliance with the critical-creative view on educational reality and striving for positive solutions to social (thus also educational) problems. The study enriches knowledge in the field of pedeutology, intercultural education, and some other areas of pedagogy (as a scientific discipline) and education (as a space of social life).
16
Publication available in full text mode
Content available

Teachers and their Habitus -a few Reflections on Educational Activity

100%
Szczurek-Boruta A.
The New Educational Review
|
2017
|
vol. 48
190-200
EN
In the study, the author refers to R. Kwaśnica’s concept of two rationalities and to P. Bourdieu’s constructivist structuralism. She assumes that the teacher’s activity takes place within the limits of two (adaptive and emancipatory) rationalities in a specific “field”, with a particular social, cultural and human capital, and with a developed habitus which determines educational practice. A research report is presented. This is done in the form of a record of the current state and socio-civilizational changes which have influenced teachers working in the southern part of the Polish-Czech borderland. Research results show both the continuity and change of the teacher’s behavior and activity from the perspective of social time and social change. They allow for a closer insight into the structure of pedagogical activities and their effects. The strategy of lon- gitudinal comparisons was applied. Diagnostic polling and the interview were used along with the (repeatable) panel method. The studies were conducted in time spans (1998, 2008, 2016) and they concerned the measurement of the teacher’s perception of the “other” learner in class, self-reflection upon the role applied by the teacher, and the teacher’s competences. The obtained research results allow for discovering the characteristics of the teacher’s habitus, for understanding the mechanisms of its functioning and for the effective design of educational activity.
17
Publication available in full text mode
Content available

Social Experiences of Future Teachers – a Research Report

100%
Szczurek-Boruta A.
The New Educational Review
|
2013
|
vol. 34
236-245
EN
The basic notional category and the leading motif of the presented study is social experience of candidates for teachers. The reflection is grounded on the social psychology of development in the context of the reality experienced by the individual, the meanings applied to experiences (Tyszkowa, Przetacznikowa, Brzezińska), and in the perspective of intercultural education (Lewowicki, Nikitorowicz). In the undertaken discussion, the author refers to the results of extensive multivariate research conducted in 2011–2012 in several academic environments which differ in location (the centre – the borderland) and in socio-economic potential. This constitutes the background against which the determinants are indicated of preparing future teachers for work in multicultural conditions.
18
Publication available in full text mode
Content available

Działalność naukowo-badawcza Zakładu Pedagogiki Ogólnej Uniwersytetu Śląskiego na Wydziale Etnologii i Nauk o Edukacji w latach 1989–2012. Wokół cieszyńskiej szkoły badań pogranicza

63%
Ogrodzka-Mazur E., Szczurek-Boruta A.
Edukacja Międzykulturowa
|
2013
|
vol. 2
219-232
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.