Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 281

first rewind previous Page / 15 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  śmierć
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 15 next fast forward last
The Biblical Annals
|
2017
|
vol. 7
|
issue 1
181-184
PL
Book review: Tomasz Niemas, Perspektywa eschatologiczna proegzystencji wierzących w przekazie Pisma Świętego (Bibliotheca Biblica; Wrocław: TUM Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej, 2016). Ss. 219. PLN 39,50. ISBN 978-83-7454-302-6.
PL
The main problem of this article is Jozef Tischner’s thought about the disease, death and mercy. The experience of the disease, which are also experienced Tischner– makes the area of intimacy, so very personal and even closed can be reduced. So arranged the body enters a new area of dialogue – values and meetings, which in the longillness and death radically change their character. Disease and related existential experiencemade a special return in thought Tischner directing them to the mercy of the problemand resuming the problem of death situated in the context of eternity.
EN
I compare the suicide deaths of Heinrich von Kleist and Jean Améry (Hans Mayer). I discuss the issue of suicide, considering it as a category of the German language and distinguish the difference between the terms ‘Selbstmord’ [self-annihilation] and ‘Freitod’ [self-inflicted death, voluntary death]. By comparing the two suicides committed on the two verges of modernity (the beginning of 19th century in Berlin and 20th century after Auschwitz), I try to describe them as an experience of the imagination (in the words of Stefan Chwin) and as a specific act of creation: a choice of a voluntary death. Suicide, comprehended as a confirmation of our existential freedom, was a deviation from what was considered the norm in Prussia in 1811 and did not seem possible as anything else than an act of despair, when committed by a death camp survivor. However, Heinrich von Kleist and Jean Améry have set a precedent in the existing cultural and historical paradigms of suicide.
Sympozjum
|
2016
|
issue 2(31)
203-209
EN
In this article, the author undertakes an attempt to examine the nature of death as such. He begins with analyzing the commonsense understanding of death and, then passes on to philosophical and theological analyses. The author attempts to refer the philosophical and theological reflection on death and dying to the contemporary cultural context. Without a proper answer to questions: who man is, why he came into existence, and what the purpose of his life is, one cannot overcame the fear of passing away, suffering and death.
IT
Alla luce della ragione la morte è un non senso, e violenza contro l’istinto primigenio d’ogni essere vivente, razionale o no, di amore e salvaguardia della propria vita e della propria corporeità. La rivelazione biblica getta sulla morte una luce di comprensibilità: evento originariamente naturale nel ciclo di perfezione della creatura e segno del suo limite creaturale, la morte si è caricata di paura e di violenza a causa del peccato, di cui è diventata la terribile punizione. La vittoria di Cristo sulla morte, con la risurrezione gloriosa del corpo, è la manifestazione concreta ed esplicita della sua vittoria sul male e sul peccato.
PL
Celem badania było sprawdzenie, jak dzieci opisują doświadczenie nieodwracalnej straty bliskiej osoby. Analizowano, w jaki sposób dzieci nadają sens i strukturalizują przeżycia oraz czy na podstawie analizy ich opisów można wyodrębnić czynniki zarówno utrudniające, jak i pomagające dziecku poradzić sobie z trudnym doświadczeniem zderzenia się ze śmiercią bliskiej osoby. Badanie miało charakter eksploracyjny oraz opisowy, stąd pytania badawcze przyjęły następującą postać: (1) Jak dzieci opisują swoje przeżycia dotyczące śmierci bliskiej osoby? oraz (2) Czy występują istotne jakościowe różnice w sposobie opisywania traumy związanej ze stratą bliskiej osoby? Badanie oparto na założeniach psychologicznych teorii dotyczących przeżywania straty i podziału żałoby na następujące po sobie fazy oraz na nadawaniu znaczenia i kształtowaniu samopoczucia poprzez narrację. Formułowanie własnych potrzeb może być czynnikiem leczącym, a przeżywanie emocji zarówno pozytywnych, jak i negatywnych pomaga przejść przez proces żałoby. Zgodnie z etapami przeżywania żałoby przyjęto, że możliwość pożegnania, choćby symbolicznego, z osobą zmarłą ma wpływ na proces adaptacji po stracie i tym samym na dobrostan psychiczny. Założono również, że ważnym czynnikiem pomagającym w budowaniu spójnej historii dotyczącej straty bliskich jest otrzymywane wsparcie bliskich dorosłych z otoczenia dziecka. Przeprowadzone badanie ukazało szereg związków i zależności między analizowanymi zmiennymi. Uzyskane rezultaty mogą stanowić implikację dla dalszych analiz i wskazywać kierunek kolejnych badań.
PL
Socjologiczne analizy śmierci i umierania zwracają obecnie uwagę na proces jej „tabuizowania” i „eksmitowania” ze zbiorowej świadomości. Problematyka śmierci – jeżeli się pojawia – to głównie w dyskursie instrumentalno-medycznym. Jest w nim zracjonalizo - wana i sprowadzona do działań medycznych podejmowanych na rzecz powstrzymania śmierci, odroczenia jej w czasie bądź nawet uniknięcia. Proces wypierania śmierci ze zbiorowej świado - mości społecznej ma swoje źródło między innymi w fizycznym jej przesunięciu z naturalnego środowiska rodzinnego do instytucji, jaką jest szpital lub hospicjum. Tekst prezentuje wybrane wątki socjomedyczne związane z problematyką instytucjonalizacji śmierci i umierania. Dynamiczny rozwój medycyny oraz postępująca jej specjalizacja i technicy - zacja przyczyniły się do przeniesienia śmierci do instytucji szpitala, co Magdalena Sokołowska nazywała „hospitalizacją śmierci”. Śmierć została poddana supremacji medycyny, podporządko - wana medycznym procedurom i ujęta w ramy instytucjonalne. Socjologia krytyczna podkreśla jednak nieadekwatność szpitala jako organizacji biurokratycznej do wymogów sytuacyjnych procesu umierania, na co zostanie zwrócona uwaga w artykule. Szpital jako instytucja społeczna jest bowiem powołany do realizacji innych celów niż zapewnienie opieki osobie umierającej. Nie posiada on ani warunków, ani procedur, które umożliwiają „odejście z godnością”. W sytuacji wydłużającego się procesu umierania, „instytucjonalną alternatywę” dla szpitala może stać się obecnie hospicjum, w którym pacjent oraz jego rodzina objęci są wielowymiarową opieką. Podstawowy cel działania hospicjum to zapewnienie godnego umierania wówczas, gdy „biomedyczna oferta” szpitala przestaje mieć optymalny charakter.
PL
Człowiek jako jedyny jest świadomy swojej śmiertelności. Zwyczajowo unikamy dyskusji na temat śmierci. Tabuizacją jeszcze bardziej obejmujemy dzieci. Dzieci z jednej strony są chronione przed jakąkolwiek refleksją na temat śmierci a z drugiej zalewają je obrazy śmierci z filmów i gier komputerowych. Pomiędzy chroniącym milczeniem a wynaturzonym obrazem śmierci prezentowanym przez współczesną kulturę powinno pojawić się źródło, w którym znajdzie się odpowiedź na pytania egzystencjalne dzieci i młodzieży. Źródłem tym powinna być między innymi edukacja szkolna. Artykuł jest głosem w dyskusji na temat konieczności uwzględnienia zagadnień tanatopedagogicznych w edukacji dzieci, po to aby tak ważne zagadnienie dla ludzkiej egzystencji pomagało definiować i siebie i ludzkie życie poprzez nadawanie mu sensu.
PL
Śmierć jest jednym z tych wydarzeń, które wpływa na ludzkie życie – kładzie się cieniem, obarcza lękiem, determinuje je lub burzy. Nie bez znaczenia jest więc postawa, jaką człowiek przyjmuje wobec niej. Dzisiejszy odbiór śmierci kreowany przez popkulturę nie sprzyja temu, by zbudować w jednostce taki wzorzec śmierci, który pomagałby w zrozumieniu jej fenomenu. W tej perspektywie, w kwestii śmierci, nie można zdać się na sam proces socjalizacji, bo ta, w kulturze masowej nie tylko nie jest wystarczająca, lecz nawet działa na niekorzyść jednostki. Dlatego to rodzina, najbardziej pierwotne miejsce wychowania i socjalizacji, powinna tym dostarczać prawidłowych wzorców rozumienia i przeżywania śmierci. To dzięki rodzinie, człowiek na każdym etapie swego rozwoju, powinien mieć szansę na podejmowanie świadomego wysiłku na rzecz odkrywania sensu śmierci. Kształtowanie takiej świadomej postawy daje szansę nie tylko na obniżenie lęku egzystencjalnego czy na lepsze radzenie sobie ze stratą, ale również wpływa na całokształt życia jednostki.
PL
Niniejszy artykuł jest próbą zobrazowania emocji towarzyszących śmierci i umieraniu opisanych przez Suzanne Collins w przeznaczonej dla młodzieży książce pt. Igrzyska śmierci. Tekst ma charakter interdyscyplinarny, przy czym kategorią łączącą literaturoznawstwo, pedagogikę i socjologię kultury uczyniłam społeczne odczuwanie emocji. Teksty kultury, w szczególności literatura i film, stanowią rodzaj zapośredniczonego przez język doświadczania afektywnego, czytając o autorytarnym świecie, w którym żyją bohaterowie trylogii S. Collins, młodzi ludzie przeżywają emocje, uczą się ich okazywania, radzenia sobie z nimi, co stanowi dosyć ważny element w procesie socjalizacji i edukacji. Część badawcza tekstu opiera się na jakościowej analizie Igrzysk śmierci.
PL
W artykule podjęto temat edukacji do dojrzałej recepcji fenomenu śmierci i jej miejsca w szkole z perspektywy koncepcji Hannelore Wass. Zaprezentowano wyniki badań dotyczących nastawienia studentów kierunków pedagogicznych i nauczycielskich do humanistycznie zorientowanej edukacji tanatologicznej jako elementu edukacji szkolnej oraz wybranych czynników różnicujących to nastawienie. Dane gromadzono za pomocą autorskiego narzędzia o potwierdzonych, zadowalających właściwościach psychometrycznych. Przeprowadzone analizy wskazują, że respondenci, w zależności od ich religijności, osobistej filozofii edukacyjnej, doświadczenia kontaktu z osobą umierającą i wybranego kierunku studiów w mniejszym lub większym stopniu dostrzegają potrzebę realizacji w środowisku szkoły edukacji tanatologicznej o charakterze ogólnorozwojowym. Wyniki te mogą stać się teoretyczną podstawą dla projektów dotyczących tanatopedagogicznego kształcenia pedagogów i nauczycieli.
PL
Nel Bielniak, Zielona Góra
EN
In this article subject of death and illness in Aleksandr Kuprin’s work was presented mainly from biological point of view, treating death as tangible existential fact, which occurs in everyone’s life and which is affected by social and family position of a dying person. Hence, dying was pictured here as kind of a process consisting of number of physiological, social and cultural occurrences, interrelating and having effect on each other.
IT
La poesia di Janusz St. Pasierb è una opera interessante e singolare. Questa poesia è ispirata nello stesso tempo la Biblia e l’osservazione della vita quotidiana. Le analisi della questione di sofferenza e della morte appaiono abbastanza spesso nel opera dell’Autore. Pasierb fa vedere la la morte non come la fine della vita umana ma come il passaggio alla vita piú piena e piú vera. Il poeta non dimentica il dolore umano però esprime che questa circostanza come la morte è un momento privileggiato per affermare la speranza della vita eterna. L’elemento importante della visione del mondo in poesia di Pasierb è la convinzione che la vita quotidiana e passagera e breve. Janusz Pasierb è il prete e il suo sacerdozio sicuramente avrà il suo spessore nella sua opera poetica pur non avendo nessun riferimento esplicito quando si tratta della funzione sacerdotale. La poesia di Pasierb è lontana da ogni moralisto e disperazione. Le poesie che riguardano il tema della sofferenza e la morte si caratterizzano della certezza e la pace e anche di un certo umorismo fondato sulla certezza della esistenza della realta piú bella di al di la
PL
Celem artykułu jest prezentacja spektaklu teatralnego dla dzieci Ja, Bałwan, jako wprowadzenia najmłodszej widowni w tematykę tanatologiczną – odchodzenia, śmierci, towarzyszenia przy umieraniu. W artykule dokonano analizy treści spektaklu i zinterpretowano go w kontekście filozoficznych rozważań M. Heideggera, K. Jaspersa i E. Levinasa dotyczących śmierci, umierania, nieuniknioności oraz egzystencji i jej kresu. W artykule, w kontekście prezentowanego spektaklu, poruszono więc kwestie: śmierci jako sytuacji granicznej, tanatopedagogiki, śmierci „mojej” i śmierci innego, odpowiedzialności za umierającego, towarzyszenia w umieraniu, celu życia oraz umierania jako jego nieuniknionego końca. Opierając się na przekonaniach wymienionych filozofów na temat śmierci oraz poglądach specjalistów w zakresie tanatopedagogiki stwierdzono, że treść omawianego spektaklu i sposób poruszania w nim tematyki odchodzenia i kresu egzystencji może być przyczynkiem do odczarowania i oswojenia śmierci oraz wcielenia w życie naczelnych założeń tanatopedagogiki i kształcenia humanistycznego.
PL
Społeczeństwo nowoczesne wraz z rozwojem technologii medycznych i innowacjami naukowymi przyczynia się do poprawy jakości życia i zdrowia ludności oraz wydłużenia długo-ści życia. Wiele schorzeń, niegdyś uznawanych za nieuleczalne dziś z powodzeniem można wy-leczyć. Jednak towarzyszy tym pozytywnym aspektom zjawisko medykalizacji umierania i śmierci, które zostają schowane w szpitalu, gdzie rodzina nie zawsze towarzyszy choremu w tych ostatnich chwilach. Społeczeństwo ponowoczesne przynosi nowe dwie alternatywy umie-rania: hospicja i eutanazję.
EN
The modern society contributes to improve people’s quality of living and of health as well as to increase their life span by developing medical technology and science innovations. Many illnesses once considered incurable are successfully treated today. However, these positive as-pects are accompanied by the phenomenon of the medicalization of death and dying. These are concealed in hospitals where families are not always with their patients in the last moments of their lives. The post-modern society provides two new alternatives to die – hospices and eutha-nasia.
16
Publication available in full text mode
Content available

Sztuka umierania w romantyzmie

75%
EN
Romanticism was an epoch which the problem of death played one of the crucial role in. A vast array of different scientific approaches as well as hermeneutics of Romantic literature seems therefore to be a natural outcome. The following paper – leaving the modern methodologies on the motif of Thanatos in Romanticism aside – is an attempt to look closer at the phenomenon of death and dying from the ever-present perspective of Ars moriendi (The Art of Dying).
PL
Romantyzm jest epoką, w której problematyka śmierci stanowi jeden z centralnych kręgów problemowych. Stąd też wielość propozycji badawczych i romantologicznych hermeneutyk badawczych skupionych wokół tego tematu. Niniejszy tekst abstrahuje od współczesnych metodologii badawczych poświęconych romantycznemu dyskursowi tanatycznemu i stanowi propozycję badawczą, by spojrzeć, jak żywotna w romantyzmie była „sztuka umierania”, której tradycje sięgają od starożytności aż po wiek XIX.
PL
Artykuł jest próbą odtworzenia pojęć, wyobrażeń, przekonań i zachowań związanych ze śmiercią, funkcjonujących w obrębie kultury sarmackiej. Sądy dotyczące tych spraw oparto na analizie szczególnego zespołu tekstów – są nimi kazania pogrzebowe, podręczniki życia duchowego, pisma o charakterze hagiograficznym. Dominującym modelem dobrej śmierci jest umieranie heroiczne, wytrwanie do końca w tej roli społecznej, jaką pełniło się za życia, trwanie do końca przy swoich obowiązkach. Ten model ulega przeobrażeniom: z upływem czasu heroizm patetyczny, odwołujący się do wzorców biblijnych i antycznych zostaje zastąpiony przez heroizm wspierany cudownymi interwencjami sił nadprzyrodzonych. Istotnym problemem ideowym i artystycznym był konflikt między straszeniem śmiercią a jej oswajaniem. W kulturze sarmackiej przeważyło straszenie. Wiąże się z tym konkretyzacja, sensualizacja wizji śmierci.
EN
The paper attempts to reconstruct concepts, images, beliefs and patterns of behavior connected with death in Sarmatian culture. The judgements are based on an analysis of a specific group of texts: funeral sermons, textbooks on spiritual life and hagiographic writings. The dominant model of a good death is a heroic one, perservence in one's social role till the end, loyal fulfillment of one's duties. With time, the model undergoes a shift from grandiose heroism, based on Biblical and ancient motifs, to heroism supplemented by miraculous interventions of supernatural forces. An important ideological and artistic problem was a conflict between the 'taming' of death and using it as a means of frightening someone. As the latter prevailed in Sarmatian culture, the image of death was concretized and materialized.
EN
This text introduces the issues of penal law reforms in the pre-partition Poland, which were tackled during the reign of the last king – Stanisław August Poniatowski. The author from among various criminal law institutions discusses only changes concerning the death penalty. For the most part, these reforms remained only in the sphere of projects, so the present work touches upon the demands of de lege ferenda to a greater extent, rather than the regulations actually implemented. In this regard, the Cardinal Laws of 1768 (an attachment to the eternal treaty between the Republic of Poland and the Russian Empire), which in the common opinion are associated more with constitutional matters, especially with the imposition of its immutability in the interests of Catherine II, touch upon other issues related to other areas of law, including the death penalty. Next, the death penalty for witchcraft was statutorily abolished (1776). Another reform that was successfully carried out was included in the Act on Sejm Courts (1791). It established a new catalogue of political crimes subject to death penalty. The rest of the issues discussed remained in the sphere of concepts and plans. The most important changes were postulated by the codes drafter: (1) Andrzej Zamoyski in his Collection of Court Laws devoted a great amount of space to crime and penalties, where he often mentioned death, and (2) Józef Szymanowski and Józef Weyssenhoff – chairmen of committees appointed to write codicis civili et criminali announced in Art. VIII of the Constitution of May 3, whose projects constituted a work called the Code of Stanisław August.
PL
Niniejszy tekst przybliża problematykę reform prawa karnego w Rzeczypospolitej przedrozbiorowej, jakie podjęto za panowania ostatniego Jej króla – Stanisława Augusta Poniatowskiego. Autor spośród różnych instytucji prawnokarnych omawia tylko zmiany dotyczące kary śmierci. W większości reformy te pozostały jedynie w sferze projektów, a więc artykuł dotyczy w większym stopniu postulatów de lege ferenda, aniżeli regulacji faktycznie wprowadzonych w życie. W tym zakresie prawem obowiązującym stały się Prawa Kardynalne z 1768 r. (załącznik do traktatu wieczystego pomiędzy Rzecząpospolitą a Imperium Rosyjskim), które w obiegowej opinii kojarzą się bardziej z materią konstytucyjną, szczególnie z narzuceniem jej niezmienności w interesie Katarzyny II, poruszają jednak również zagadnienia związane z innymi dziedzinami prawa, w tym kary śmierci. Następnie drogą ustawową zniesiono karę śmierci za czary (1776). Kolejną reformę, którą udało się przeprowadzić zawarto w ustawie o sądach sejmowych (1791). Na jej mocy określono nowy katalog karanych śmiercią przestępstw politycznych. Cała reszta omawianych zagadnień pozostała w sferze koncepcji i planów. Największe zmiany postulowali projektodawcy kodeksów: (1) Andrzej Zamoyski w swoim Zbiorze praw sądowych wiele miejsca poświęcił przestępstwom i przysługującym za nie karom, wśród których często szafował śmiercią oraz (2) Józef Szymanowski i Józef Weyssenhoff – przewodniczący komisji powołanych do spisania codicis civili et criminali zapowiedzianych w art. VIII Konstytucji 3 Maja, których projekty składały się na dzieło zwane Kodeksem Stanisława Augusta.
Vox Patrum
|
2005
|
vol. 48
291-312
EN
Inquiring into the historical works of Aelred of Rievaulx one can find a description of the exemplary 'good' death of kings and other important persons. At the same time, they show that these descriptions deal with the phenomenon which would, in the XV century, later be called ars moriendi.
20
75%
EN
The author’s aim is to present the role of death (its conceptions, symbolism and effects) in forming social tourist space. The author presents the history of the perception of death and quotes examples of death - related sites which are interesting from a tourist point of view. He also attempts to answer the question why tour- ists visit places associated with death.The author’s aim is to present the role of death (its conceptions, symbolism and effects) in forming social tourist space. The author presents the history of the perception of death and quotes examples of death - related sites which are interesting from a tourist point of view. He also attempts to answer the question why tour- ists visit places associated with death.
PL
Celem autora artykułu jest przedstawienie roli, jaką śmierć (jej wyobrażenia, symbolika i skutki) odgrywa w kształtowaniu społecznej przestrzeni turystycznej. Zapre- zentowana została historia percepcji śmierci w ujęciu poznaw- czym oraz podano przykłady miejsc związanych ze śmiercią, będących przedmiotem zainteresowań turystycznych. Autor podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie: dlaczego turysta od- wiedza miejsca związane ze śmiercią?
first rewind previous Page / 15 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.