Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 12

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Witold Wirpsza
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Nazwa – więzi – miasta. Poezja Witolda Wirpszy w perspektywie postsekularnej

100%
Bogalecki P.
Pamiętnik Literacki
|
2014
|
vol. 105
|
issue 4
41-66
EN
Name – Bonds – Cities. Witold Wirpsza’s Poetry from a Postsecular Perspective
2
Publication available in full text mode
Content available

Book of translations as a self-commentary. On “bruchsünden und todstücke” by Witold Wirpsza

89%
Kremer A.
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
|
2012
|
issue 2(5)
67-80
EN
This paper examines bruchsünden und todstücke, a 1967 book of translations of selected poems by Witold Wirpsza. The texts come from the volumes Drugi opór (1965) and Przesądy (1966) and have been translated by the poet’s wife, Maria Kurecka. Both Kurecka’s and Wirpsza’s concepts of translation, as well as the translated poems themselves, allow us to consider the German book as a kind of self-commentary to Wirpsza’s oeuvre. Especially the way in which Wirpsza’s unconventional spacing has been transferred to the German volume may be treated as a guide for reading and understanding the more obscure Polish poems.
3
Publication available in full text mode
Content available

Fotografia jako rekwizyt (wiersza). Piekło Dantego w (dwóch) „Komentarzach do fotografii” Witolda Wirpszy

89%
Zalewski C.
Przestrzenie Teorii
|
2023
|
issue 40
111-128
EN
The article is an analysis of two poetic texts by Witold Wirpsza from the volume Comments on fotografia. The object of inquiry is the status of photography as a prop in Wirpsza’s multimodal construction. The similarities between the works were brought out and explained on the assumption that in both cases the poet uses references to Dante’s Divine Comedy.
4
Publication available in full text mode
Content available

Ironia jako dekonstrukcja umierania w Listach Witolda Wirpszy

88%
Wojda D.
Przestrzenie Teorii
|
2021
|
issue 35
43-82
EN
This paper focuses on Witold Wirpsza’s Letters from the volume Second Resistance. Poems 1960–1964 (1965) and shows how irony becomes a deconstruction of dying, and at the same time of itself and of literary communication in general. The persiflage-oriented ars moriendi turns out to be a diagnosis directed against the discourses of thanatology, operating in institutions of power, medicine or religion (public letters) and family (private letters). Wirpsza designed it as a play of signs and communication noise in which meanings embedded in surface and deeper semantic levels intersect and contradict each other. This is accomplished by writing about death through epistolary, postal, philatelic tropes, concerning message, mediation and transmission. What are particularly important are the metaliterary parts, parabases intensifying the irony, which contain the vision of a postage  stamp robbery as reality transformed into signs. The interpretation of the Letters reveals that the deconstructive irony makes epistolary poetry a literary event – the letter, writing that is to be stolen, killed, read by the reader in her or his own way.
5
Publication available in full text mode
Content available

Wirpsza w niemieckim przekładzie, czyli z lingwizmu w konkretyzm

87%
Kremer A.
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
|
2014
|
issue 23
307-322
EN
The article discusses bruchsünden und todstücke, a book of selected poems by Witold Wirpsza, translated into German by Maria Kurecka. The book was published in 1967 in the “rot” series published in Stuttgart and edited by Max Bense and Elisabeth Walther, with typography by Hansjörg Mayer. The article demonstrates how the peculiar design of the book, as well as the connotations of the publishing series, and Wirpsza’s interests, allow us to read the book as a translation of a Polish image of language poetry into a G erman concept of experimental poetry book, especially in concrete poetry.
6
Publication available in full text mode
Content available

W. T. W. Pisarz-idol. Witold Wirpsza w lekturze Stanisława Barańczaka

71%
Pawelec D.
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
|
2019
|
issue 36
41-57
EN
The outline discusses Stanisław Barańczak’s fascination with Witold Wirpsza’s works. Its clearest symptom was his infection with Wirpsza’s ‘stylistic tissue’, which is something Barańczak himself admitted. This infection is clearly visible in the first three collections: Facial Corrections (Korekta twarzy), Without Stopping for Breath (Jednym tchem) and Morning Journal (Dziennik poranny). The key sources of references and inspirations for these collections were Wirpsza’s poems from the collection Superstitions (Przesądy) and the digressional poem Faeton. The article demonstrates how Stanisław Barańczak presents the readers with a specific ‘key to Wirpsza’ in his works of literary criticism. According to the author of The Diffident and the Proud (Nieufni i zadufani), literary criticism was unable to cope with Wirpsza. What pushed the young poet from Poznan to remodel the reading of Wirpsza’s poetry and to make significant changes to contemporary poetic tendencies was the collection Superstitions (Przesądy) published byWirpsza in 1966, one year after his essay collection Game of Meaning (Gra znaczeń). Barańczak assigned Wirpsza to the language poetry movement. In his later accounts of reading, Barańczak the critic suggested that there was a ‘deep gap’ between Wirpsza’s achievements from various periods of his work. He claimed that Wirpsza was first a political poet, and he wanted to perceive the later stages of the life of the ‘poet-idol’, generally, as undergoing ‘rapid and dramatic changes’: one of the socialist realist poets, experimenter, a difficult poet, original theoretician accused of creating ‘art for art’s sake’ and ‘excessive hermeticism’ and finally an ‘emigrant’ who turned out to be a political writer, only to become, finally and unexpectedly, a religious poet.
7

Witold Wirpsza w kręgu paryskiej „Kultury” (1972–1985)

71%
Pawelec D.
Pamiętnik Literacki
|
2023
|
vol. 114
|
issue 1
85-100
PL
Artykuł podsumowuje obecność Witolda Wirpszy na łamach jednego z najważniejszych pism polskiej emigracji XX wieku. Po tym jak polskie władze nie zgodziły się przedłużyć pisarzowi ważności paszportu, Wirpsza pozostał w Berlinie Zachodnim. W latach 1972–1985 ogłosił w paryskiej „Kulturze” blisko 60 tekstów, w tym wiersze, eseje, polemiki, recenzje, rozmowy, opowiadania, listy do redakcji i listy otwarte. Autor artykułu omawia te publikacje w kontekście korespondencji pisarza z osobami istotnymi dla miesięcznika. Tekst wzbogacają fragmenty listów zdeponowanych w berlińskim Archiv der Akademie der Künste. Głównym respondentem Wirpszy jest Jerzy Giedroyc, redaktor naczelny „Kultury”. W artykule są też cytowane listy od Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Leszka Kołakowskiego, Józefa Czapskiego i Marii Danilewicz-Zielińskiej. Autor szkicu pokazuje wizerunek Wirpszy jako twórcy obdarzonego temperamentem polemicznym. Pisarz był w kręgu „Kultury” postacią „dobrze obecną”, szczególnie w pierwszym okresie współpracy. W latach osiemdziesiątych jego aktywność wyraźnie osłabła, co było spowodowane problemami zdrowotnymi. Zwieńczeniem „dobrej obecności” pisarza w miesięczniku był opublikowany po jego śmierci szkic wspomnieniowy „Imiennik” autorstwa Wiktora Woroszylskiego.
EN
The article sums up Witold Wirpsza’s presence on the pages of one of the most paramount periodicals of the Polish 20th century emigration. Following the decision of the Polish authorities that refused to prolong the validity of his passport, the writer stayed in West Berlin. Between 1972 and 1985 he published in the Paris “Kultura” (“Culture”) almost 60 pieces, including poems, essays, polemics, reviews, conversations, short stories, letters to editors, and open letters. The author of the article traces the publications, and discusses them in the context of Wirpsza’s correspondence with the other figures who prove influential for this monthly. The text in enriched by fragments of letters deposited in Berlin Archiv der Akademie der Künste. Wirpsza’s main respondent is Jerzy Giedroyc―the editor-in-chief of ”Culture.” Other authors of letters quoted in the paper are Gustaw Herling-Grudziński, Leszek Kołakowski, Józef Czapski, and Maria Danilewicz-Zielińska. Pawelec pictures Wirpsza in “Culture” as a writer of polemical temperament. In the circle of “Culture” he was a “well present” figure, especially in the first period of his cooperation with this journal. His activity clearly downtones in the 1980s due to health problems. The crowning of the writer’s “good presence” in “Culture” was a remembrance sketch published after his death in the monthly in question by Wiktor Woroszylski entitled “Imiennik” (“Namesake”).
8
Publication available in full text mode
Content available

Możliwości partytury – możliwości poezji. Schäffer i Wirpsza

65%
Bogalecki P.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
|
2019
|
vol. 52
|
issue 1
99-116
EN
This paper is an attempt to compare experimental artistic activities taken independently by the composer Bogusław Schäffer, and the poet Witold Wirpsza in the 1960s. In the works of the former the role and ways of using a word in his graphic scores are pointed out. It is argued that the score of S’alto for Alto Saxophone and Chamber Orchestra of Soloists (1963) might be recognized as the first example of concrete poetry in Poland. As far as Wirpsza’s work is concerned, two texts are discussed: a poem Południe (Noon), found in the archive in Książnica Pomorska in Szczecin, and referring to the new forms of musical notation; and an essay entitled Gra znaczeń (The Game of Meanings), important for Polish literary neo-avantgarde, and its fragments dedicated to musical notation. Following the intuitions of Gillo Dorfles, both artists’ activities are discussed as attempts to respond to postwar “semiotic crisis” previously explored in various ways by the artists of the European neo-Avantgarde.
PL
Artykuł stanowi próbę porównania eksperymentalnych działań artystycznych kompozytora Bogusława Schäffera i poety Witolda Wirpszy podejmowanych niezależnie od siebie w latach 60. XX wieku. W dorobku tego pierwszego zwrócono uwagę na rolę i sposoby wykorzystania słowa w jego graficznych partyturach; postanowiono tezę, że partyturę S·alto na saksofon altowy i solistyczną orkiestrę kameralną z 1963 roku postrzegać można jako pierwszy w Polsce przykład poezji konkretnej. W dorobku Wirpszy omówiono przede wszystkim nawiązujący do nowych form notacji muzycznej poemat Południe odnaleziony w archiwum poety w Książnicy Pomorskiej w Szczecinie oraz poświęcone notacji muzycznej fragmenty ważnego dla polskiej neoawangardy literackiej eseju Gra znaczeń. Idąc za intuicjami Gillo Dorflesa, działania obu twórców omówiono jako intermedialne z ducha próby odpowiedzi na powojenny „kryzys semiotyczny”, na różne sposoby eksplorowany przez artystów europejskiej neoawangardy.
9
Publication available in full text mode
Content available

Pomarańcze na drutach Witolda Wirpszy. Kłopoty z rozumieniem eksperymentu prozatorskiego w świetle przed-tekstu

65%
Pawelec D.
Forum Poetyki
|
2020
|
issue 21
114-129
EN
The paper offers a new interpretation of Witold Wirpsza’s novel Pomarańcze na drutach (1964) possible thanks to the microanalysis of pre-texts. Those are first of all materials from the author’s archive preserved in Książnica Pomorska in Szczecin, including 39 pages of typescript with the Polish text of the first edition of the novel from the fall of 1946 and letters sent by Wirpsza from the Gross Born Oflag to his future wife, Maria Kurecka. The early reception of Pomarańcze na drutach was dominated by the question of its form, accepting the poetic form as a quality determinant and a guarantee of the sense of that prose enterprise. The analysis starts from the question of whether interpretative suggestions regarding the linguistic and “poetic” tissue of the text is justified given other documents of reception, whether it is justifiable to indicate a key to understanding the novel beyond its focus on the language itself and beyond properties typical for the linguistic trend in poetry associated with Wirpsza. Interpretation referring to traces left in “pre-texts” stems from understanding the title of the novel as a symbol, connected to the unreal, oneiric, half-fantastical description of the represented world of an Oflag. A review of the genesis documents allows us to incorporate Wirpsza’s letters written in a direct relation to the novel’s time and space, in order to better understand the novel and the title. According to that interpretative proposal, they answer the question regarding “the beginning of the beginning,” for they contain the actual clues regarding the first trace (according to the terminology proposed by Pierre-Marc De Biasi).
PL
Szkic przedstawia nową interpretację powieści Witolda Wirpszy Pomarańcze na drutach (1964), możliwą dzięki mikroanalizie przed-tekstów. Są to przede wszystkim materiały z archiwum pisarza zachowane w Książnicy Pomorskiej w Szczecinie, w tym 39 kart maszynopisu zawierających polski tekst pierwszej redakcji powieści z jesieni 1946 roku oraz listy pisane przez Wirpszę z oflagu w Gross Born do przyszłej żony Marii Kureckiej. Wczesny odbiór Pomarańczy na drutach zdominowany został przez pytanie o jej formę oraz uznanie formy poetyckiej jako wyznacznika wartości i gwarancji sensu tego prozatorskiego przedsięwzięcia. Autor interpretacji wychodzi od pytania, czy na tle istniejących dokumentów recepcji uprawnione będą interpretacyjne sugestie dokonywane ponad językową i „poetycką” tkanką tekstu, czy zasadne będzie wskazanie klucza do rozumienia powieści poza jej nastawieniem na sam język i poza właściwościami typowymi dla nurtu lingwistycznego w poezji, z którym kojarzony jest Wirpsza. Interpretacja odwołująca się do śladów pozostawionych w przed-tekstach wychodzi od rozumienia tytułu w kategoriach symbolu, powiązanego z odrealnionym, onirycznym, na wpół fantastycznym opisem oflagowego świata przedstawionego. Przegląd dokumentów genezy pozwala włączyć do próby zrozumienia powieści i jej tytułu, oprócz pierwszej wersji utworu z roku 1946, listy autora powstałe w bezpośredniej relacji z powieściową czasoprzestrzenią. Według niniejszej propozycji interpretacyjnej przynoszą one odpowiedź na pytanie o „początek początku”, albowiem to w nich właśnie odnaleźć można „realnie istniejące wskazówki pierwszego śladu” (wedle terminologii, jaką proponuje Pierre-Marc de Biasi).
10
Publication available in full text mode
Content available

Wyobraźnia wyzwolona. Kubistyczny model przekładu literackiego

65%
Brzostowska-Tereszkiewicz T.
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
|
2014
|
issue 23
79-98
EN
The subject of the present discussion is the cubist model of literary translation, which assumes a multilateral perspective in simultanism, expressed in rotation of the original text through various historical timespaces, styles, poetics, conventions, registers, and varieties of an ethnic language (or several languages) in the field of target text, nullification of the oppositions between domestication and exoticisation, archaising and modernising, and maximisation of reader’s reception: reader’s multilingual and multicultural competences. The “eclipticity” of relation between source and target text, peculiar to the cubist model, as well as the nonlinear (stereometric) approach to original, metonymic and juxtapositional translation technique, and ironic modality, all lead, in cubist translation, to the requirement of intertextual confrontation with the original, which is necessary of an assessment of scale, value, and range of a translation experiment.
11
Publication available in full text mode
Content available

„Doświadczenie podmiotu” i „muzyczna melancholia” – o dwóch wierszach Witolda Wirpszy

62%
Mizerkiewicz M.
Ogrody Nauk i Sztuk
|
2015
|
issue 5
594-600
PL
„Doświadczenie podmiotu” i „muzyczna melancholia” to dwa najważniejsze aspekty wczesnej twórczości Witolda Wirpszy. Powstałe w 1945 r. wiersze – Rytm i Koncert, należy interpretować w kontekście innego tekstu z tomiku Mały gatunek – Wierszopisarstwo. Poeta szuka odpowiednich środków, by wyrazić swoje uczucia. Dwa najważniejsze elementy dzieła muzycznego, czyli rytm i melodia, są dla Wirpszy paradygmatem. Traktuje je w sposób nowatorski, z ich pomocą podmiot uzewnętrznia się. Próba opisu doświadczeń pozwala osobie mówiącej uwolnić się od strachu. Podmiot odnajduje wewnętrzną równowagę, ale traumatyczne doświadczenia sprawiają, że pozostaje mu muzyczna melancholia.
EN
"Experience of the subject" and "musical melancholy" are the two most important aspects of Witold Wirpsza's early creativity. Poems from 1945 – Rytm and Koncert, should be interpreted in the context of another poem from the volume Mały gatunek – Wierszopisarstwo, in which the poet searches for suitable means to express his emotions. The most important elements of musical work - rhythm and melody - are a paradigm for Wirpsza. He treats them in an innovative way - an individual can externalize their emotions with their help. An attempt to describe feelings allows an indivudual to free themself from fear. The individual finds internal balance, but traumatic experiences mean that melancholy music remains.
12
Publication available in full text mode
Content available

Unstructured, unprocessed, unused. Witold Wirpsza’s journals

62%
Bogalecki P.
Forum Poetyki
|
2023
|
issue 33-34
EN
The paper explores the question of autobiographism of the neo-avant-garde literary works by Witold Wirpsza, trying to determine the significance of journal as a genre to it. Wirpsza’s meta-literary comments present him as an author who rejected biographism in favor of experimenting. It is simultaneously shown that some of his poems (especially from Granica wytrzymałości and Przypomnienie Hioba) and novels (Pomarańcze na drutach, Sama niewinność) can be read as results of experimenting with life writing. The analysis of Wirpsza’s unpublished journals, especially the notebook entitled Zapiski datowane, bez porządku confirms the poet’s disdain for intimate writing and consolidating psychological states.
PL
Artykuł zadaje pytanie o autobiografizm neoawangardowej twórczości literackiej Witolda Wirpszy, próbując określić znaczenie, jakie zajmuje w niej gatunek dziennika. Wychodząc od analizy jego wypowiedzi metaliterackich, autor kreśli portret Wirpszy jako twórcy odrzucającego biografizm na rzecz eksperymentu, pokazując jednocześnie, że część jego wierszy (zwłaszcza z tomów Granica wytrzymałości i Przypomnienie Hioba) oraz powieści (Pomarańcze na drutach, Sama niewinność) czytać można jako efekt podjęcia eksperymentalnej gry z gatunkami life writing. Z kolei analiza niepublikowanych dzienników Wirpszy zachowanych w jego archiwum, zwłaszcza zeszytu zatytułowanego Zapiski datowane, bez porządku, potwierdza niechęć poety do intymistyki i utrwalania stanów psychicznych.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.