Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 25

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  bread
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Contribution of bread and biscuits to vitamin A daily requirement of preschool children in Lagos State, Nigeria

100%
Uchendu F. N., Oyewole O. E.
European Journal of Clinical and Experimental Medicine
|
2022
|
issue 1
80-92
EN
Introduction and aim. Vitamin-A-deficiency is a public health problem among preschool children of Nigeria. Study determined the contribution of bread and biscuits to vitamin A-daily-requirement of preschool children in Lagos-State, Nigeria. Material and methods. A community-based-study using a cross-sectional-design with analytical component was carried out from 2013-2015. Multi-stage-sampling-technique was used to select mothers of preschool-children (n=1599) in 5 Local-Government-Areas of Lagos. Respondents’ socio-demographic information and samples consumption-pattern were collected using validated, food-frequency-questionnaire/dietary recall. Retinyl palmitate content of randomly selected commonly-consumed brands of oven-fresh-bread stored for 5-days and biscuits (30- to 60-days) at prevailing outdoor-market-temperatures were analysed using High-Performance-Liquid-Chromatography. Contribution to preschool children’s vitamin A-daily-requirements were determined. Data were analysed using Student’s t-test and ANOVA at p<0.05. Results. Mean age of preschool children was 31.44±5.28 months. Mean intakes of samples were bread (117.6 ±15.9 g/d) and biscuits (59.8±27.9 g/d). Range of contribution to vitamin-A-daily-requirement of preschool-children was 0-178.4 %. Samples contribution to vitamin A-daily-requirement of pre-school-children were oven-fresh bread (68.3 %); 5 days bread (20.7%); 30-days biscuits (25.0%) and 60-days biscuits (6.8%). Overall contribution to vitamin A-daily-requirement were bread (51.4%) and biscuits (22.4%). Statistically significant difference existed between samples contribution and vitamin-A-daily-requirement of preschool children. Conclusion. Bread and biscuits samples contributed significantly to the vitamin-A-daily-requirement of preschool children.
2

The Technological Evaluation of Sourdoughs Prepared in Different Conditions

100%
Ognean C. F.
Management of Sustainable Development
|
2015
|
vol. 7
|
issue 1
33-36
EN
The use of sourdough in bread production lead to development of safe, healthy and more palatable product and also contribute to the sustainability of breadmaking through low demands for additives and preservatives. Sourdoughs type I were obtained with different flour: water ratio: 1:0.6; 1:1; 1:2 and 1:3 and different refreshment ratio 1:3 and 1:4. The sourdough were evaluated for theirs pH, Total Titratable Acidity (TTA), lactic and acetic contents, gas production power. The use of low water level induce a higher TTA and pH but the yield of acid production was more favourable for the sourdough with higher water content. The higher water content was favourable to formation of lactic acid and induced a better lactic: acetic acid ratio, 15.5 which was by far superior to the 6.5 ratio obtained in the driest dough. The more liquid sourdough had a better ability to produce gases. Flour : water ratio 1:2 are recommended to obtain high quality sourdough, with a better smell and taste, with a high yield, easy to handle and using relative low spaces. Refreshment ratio 1:4 delivery comparable results with 1:3 refreshment ratio and implies lower volumes for fermentations.
3
Publication available in full text mode
Content available

Bread as Food and Medicament in Oribasius’ Writings

75%
Kokoszko M., Jagusiak K., Dybała J.
Studia Ceranea
|
2016
|
vol. 6
355-376
EN
Treatises left by Oribasius (first and foremost his Collectiones medicae and Eclogae medicamentorum) preserve a vast body of information on the varieties of bread eaten in late antiquity, characterise them from the point of view of dietetics, list medical conditions in which a given variety is especially beneficial, and name medical preparations which include the product. The present study elaborates on Oribasius’ dietetic knowledge and his input into the development of dietetic discourse (namely his influence on Byzantine dietetic doctrine), determines Oribasius’ main information sources on bread, characterises bread as food, lists varieties which were thought to be used by physicians and explains reasons for the preferences, and finally exemplifies cures and medical preparations which include bread.
4
Publication available in full text mode
Content available

Historia i tradycja wypieku chleba oraz jego miejsce w diecie

75%
Fabijańska M., Fronczyk A.
Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja
|
2015
|
issue 1(15)
93-104
PL
W pracy przedstawiono tradycję i historię wypieku chleba. Opisano jego składniki, sposób wypieku oraz gatunki. Podano wartość odżywczą i wpływ na zdrowie człowieka. Opisano prawidłowe metody przechowywania i pakowania. Opisano rolę chleba w żywieniu człowieka oraz symbolikę i zwyczaje z nim związane w Polsce. Wskazano tendencje w spożyciu chleba w Polsce. Omówiono znaczenie chleba jako produktu turystycznego. Opisano jego miejsce w sztuce oraz przytoczono przysłowia. Opisano muzea chleba, zakres ich działania oraz polskie święta chleba.
EN
The paper presents the tradition and history of baking bread. Describes the basic ingredients, baking methods and its kinds. Presents its nutritional value and impact on humans health. Describes conditions for storing and packaging of bread. Shows bread value in human nutrition in Poland. Describes the symbolism and practices regarding the bread in Poland. Shows trends in consumption of bread in Poland and its significance as a tourism product. Describes its place in art and quotes proverbs about bread. Then characterized bread festivals and museums.
5

Problem sakralizacji wina i chleba w późnym średniowieczu i w czasach nowożytnych

75%
Szajt J., Wachowski K.
Archeologia Polski
|
2013
|
vol. 58
|
issue 1-2
199-224
EN
Both Catholics and later Protestants yearned to practice their faith at home. For both, the Last Supper held significance as it was then that Jesus requested the Apostles to drink wine and partake of bread, transfigured respectively into the blood and the flesh of the Lord. Catholics believed that the Transfiguration took place for real, hence their use of tin “Hansekanne” flagons with a pilgrim’s badge or devotional plaques inside them, most often with a scene of the Crucifixion. Protestants treated the Transfiguration in purely symbolic terms and used clay jugs with the scene of the Crucifixion depicted on the outside surface. Moreover, there is a clay plate with a scene of the Crucifixion, which presumably served to sacralize the bread that it held.
6
Publication available in full text mode
Content available

Ocena glikemii poposiłkowej i indeksu glikemicznego innowacyjnych pełnoziarnistych produktów zbożowych u zdrowych dorosłych osób

63%
Lange E., Myszkowska-Ryciak J., Gajewska D., Kęszycka P.
Handel Wewnętrzny
|
2018
|
issue 3 (374)
277-289
PL
Na rynkach krajów zachodnich, a także w Polsce, zwiększa się asortyment żywności o właściwościach prozdrowotnych. Zmniejsza się spożycie pieczywa, a konsumenci poszukują produktów zbożowych do szybkiego spożycia, ale bogatych w błonnik pokarmowy, o mniejszym stopniu przetworzenia i niskim indeksie glikemicznym. Celem pracy jest porównanie glikemii poposiłkowej po spożyciu bogatych w błonnik pokarmowy innowacyjnych pełnoziarnistych produktów zbożowych i określenie ich indeksu glikemicznego (IG). W badaniu wzięło udział 40 osób w wieku 20-25 lat. W celu określenia IG pieczywa pełnoziarnistego, ciastek z otrębami pszennymi bez lub z dodatkiem cukru, przetworów z owsa i amarantusa wykonano pomiary glikemii po spożyciu roztworu glukozy oraz adekwatnej ilości produktów. Stężenie glukozy we krwi oraz pole powierzchni pod krzywą glikemii po spożyciu pełnoziarnistych przekąsek zbożowych i pieczywa było istotnie mniejsze niż pole pod krzywą glikemii po spożyciu glukozy. Pole powierzchni pod krzywą glikemii po spożyciu ciastek z otrąb pszennych, bez względu na dodatek cukru czy sztucznych substancji słodzących było mniejsze niż po spożyciu pozostałych przekąsek wielozbożowych. IG ciastek wielozbożowych można uznać za niski, dlatego przekąski pełnoziarniste, szczególnie z dodatkiem otrąb pszennych, mogą stanowić alternatywę dla konwencjonalnych przekąsek węglowodanowych.
EN
The aim of the study was to compare the postprandial blood glucose after eating rich in dietary fibre innovative whole-grain cereal products and to determine their glycemic index (GI). The study involved 40 healthy people aged 20-25. To determine the IG of wholemeal bread, wholegrain biscuit with wheat bran and with or without sugar added, oats and amaranth there were made measurements of glucose in blood after ingestion of a glucose solution and equivalent amount of the products. The GI values are calculated by comparison of the incremental area under the standard glycemic curve to IAUC of test products. The concentration of glucose in blood and the area under the curve of blood glucose after consumption of wholegrain cereal snacks and wheat-rye bread was significantly smaller than the area under the curve of blood glucose after a glucose solution. In addition, the area under the curve of blood glucose after consumption of cakes with wheat bran, regardless of added sugar or artificial sweeteners, was lower than after ingestion of other wholegrain snacks. The glycemic index of wholegrain cookies, amounting to 44-47%, can be considered as low Nevertheless, the average GI of all cereal snacks did not differ significantly. Cereal snacks, especially with the addition of wheat bran, may be an alternative to commercially available carbohydrate snacks.
RU
На рынках западних стран, а также в Польше, растет ассортимент пищи с оздоровительными свойствами. Снижается потребление хлеба, потребители же ищут хлебные продукты для быстрого потребления, но богатые пищевыми волокнами, с меньшей степенью переработки и низким гликемическим индексом. Цель работы – сравнить постпрандиальную гликемию после потребления богатых пищевыми волокнами инновационных цельнозерновых хлебных продуктов и определить их гликемический индекс (ГИ). В изучении приняли участие 40 лиц в возрасте 20-25 лет. Для определения ГИ цельнозернового хлеба, печенья с пшеничными отрубями без или с добавлением сахара, про- дуктов переработки овса и амарантуса провели замеры гликемии после приема в пищу раствора глюкозы и адекватного количества продуктов. Концентра- ция глюкозы в крови и поле поверхности под кривой гликемии после приема в пищу цельнозерновых хлебных перекусок и хлеба была существенно меньше, чем поле под кривой гликемии после потребления глюкозы. Поле повер- хности под кривой гликемии после приема в пищу печенья из пшеничных отрубей, независимо от добавления сахара или искусственных сладящих веществ, было меньше, нежели после приема в пищу остальных многозерновых перекусок. ГИ многозернового печенья можно счесть низким, потому цельнозерновые перекуски, особенно с добавлением пшеничных отрубей, могут представлять собой альтернативу для конвенциональных углеводных продук- тов.
7
Publication available in full text mode
Content available

Zachowania konsumenckie na rynku pieczywa i ich wybrane uwarunkowania

63%
Jeżewska-Zychowicz M., Królak M.
Handel Wewnętrzny
|
2015
|
issue 2 (355)
185-196
PL
Celem badania była diagnoza zachowań konsumenckich na rynku pieczywa oraz ich uwarunkowań. Badanie ankietowe zrealizowano w 2012 roku w grupie 254 osób z wykształceniem wyższym. Ocenie poddano między innymi częstość i rodzaj nabywanego pieczywa oraz czynniki decydujące o zakupie pieczywa. Większość badanych kupowała pieczywo kilka razy w tygodniu. Codzienne zakupy pieczywa deklarowało istotnie więcej mężczyzn, osób w wieku 46-55 lat oraz pozytywnie oceniających dochód. Im starsze były osoby, tym bardziej ujawniały się u nich preferencje zakupowe dotyczące jednego rodzaju pieczywa. Bardziej popularne były zakupy pieczywa pszennego niż żytniego, także jasnego w porównaniu z ciemnym, przy czym płeć i wiek istotnie statystycznie różnicowały zachowania nabywcze. Kobiety preferowały zakupy pieczywa ciemnego, a osoby starsze − pieczywa mieszanego. Zakup pieczywa był najsilniej determinowany oceną smaku, zawartością błonnika i ceną. Uczestnicy badania wykazywali na rynku pieczywa duże zróżnicowanie opinii i zachowań, co wskazuje na konieczność uwzględniania tych różnic w ofercie produktowej oraz w sposobie informowania o produktach. Artykuł ma charakter badawczy.
EN
market for bread and determinants thereof. The survey was carried out in 2012 in the group of 254 people with higher education. There were assessed, inter alia, the frequency and type of bread being bought as well as the factors deciding the issue of bread purchase. The majority of respondents were buying bread several times a week. Daily purchases of bread were declared by significantly more men, individuals aged 46-55, and those positively assessing their income. The elder were the individuals, there more often they displayed purchasing preferences concerning one type of bread. More popular were purchases of wheat bread than rye, also white than dark, and sex and age statistically significantly differentiated purchasing behaviours. Women preferred purchases of dark bread, while elder people – mixed bread. Bread purchase was most strongly determined by assessment of flavour, fibre content and price. The research participants displayed in the market for bread great diversity of opinions and behaviours, what indicate the need to take into account those differences in the product offer as well as in the way of advising of products. The article is of the research nature.
RU
Целью изучения был диагноз потребительского поведения на рынке выпечки и его обусловленностей. Опрос провели в 2012 году в группе 254 лиц с высшим образованием. Оценивали, в частности, частотность и вид покупаемой выпечки, а также факторы, решающие покупку выпечки. Большинство опрошенных покупали выпечку несколько раз в неделю. На ежедневную покупку выпечки указывало существенно больше мужчин, лиц в возрасте 46-55 лет и положительно оценивающих свой доход. Чем старше были лица, тем более у них проявлялись покупочные предпочтения, касающиеся одного рода выпечки. Более популярны были покупки пшеничной вы- печки, нежели ржаной, а также белого хлеба по сравнению с темным, причем пол и возраст статистически существенно дифференцировали покупательское поведение. Женщины предпочитали темную выпечку, пожилые же лица – вы- печку смешанного типа. Покупка выпечки была сильнее всего предопределена оценкой вкуса, содержанием пищевых волокон и ценой. Участники опроса демонстрировали на рынке выпечки большую дифференциацию мнений и поведения, что указывает на необходимость учитывать эти отличия в предложении продуктов и в способе информирования о них. Статья имеет исследовательский характер.
8

O chlebie powszednim. Nazwy chleba i wyrobów piekarniczych w języku polskim i rosyjskim

63%
Ananiewa N.
Slavica Wratislaviensia
|
2017
|
vol. 165
27-34
EN
In this article we analyzed the names of the bread and its products in Polish and Russian. Some aspects of the confrontative investigation are proposed (the lexical and semantical approach, the etymological approach, the phraseological approach and the other aspects).
RU
В статье проанализированы номинации хлеба и хлебобулочных изделий в польском и русском языках. Предлагается ряд подходов при конфронтативном исследовании данной темы (лексико-семантический, этимологический, фразеологический и другие).
9
Publication available in full text mode
Content available

Struktura i treść krótszej wersji modlitwy „Ojcze nasz” (Łk 11,2b-4)

63%
Flis J.
Colloquia Theologica Ottoniana
|
2013
|
issue 2
21-41
EN
The article was to present the content and structure of the Lord‘s Prayer in the version that was in Lk. When entering text, are shown in “mimic” the statement three versions that are found in the most ancient Christian tradition: Lk 11,2 b–4, Mt 11,9 b–13 and the Didache 8.2, first in the original language , then the faithful translation into Polish. Next discusses the structure and content of the so-called shorter version of Luke. It was first two retro-translation into Aramaic (E. Lohmeyer, G. Schwarz) that are using the right meaning of the message of the Lord‘s Prayer. Luke‘s version begins with a oneword invocation Pa,ter, which is equivalent to the Aramaic aB;)a;) and the best equivalent in Polish would be Daddy. After the invocation followed five requests (number commonly found in the ancient East and the Bible). The first two requests, the synthetic parallelism, you can specify the theological and anthropological next three ecclesial. The subject of the first wishes praying are: holiness of God and the realization of the kingdom of God. The subject of the second portion is: broadly defined daily bread for God’s forgiveness and forgive all victory in temptation. God is not tempted to do evil, but it can prevent temptation as an experience. Tempter is the devil – the enemy of God and man.
10
Publication available in full text mode
Content available

Skamieniały chleb w oliwskim kościele. Historia kamienia i rozwój legendy

63%
Kromer A.
Studia Gdańskie
|
2017
|
issue 41
53-74
PL
Przez kilkaset lat we wnętrzu cysterskiego kościoła klasztornego w Oliwie przechowywany był kamień, który uważano za skamieniały chleb oraz towarzysząca mu tablica mówiąca o klęsce głodu. Najstarsze informacje o kamieniu pochodzą z napisanej na początku XVI w. kroniki Simona Grunaua. W kronice znalazła się też legenda przedstawiająca okoliczności przemiany chleba w kamień. Na przełomie XVIII i XIX w. kamień zaginął w nieznanych okolicznościach. Tablica znajdowała się w kościele do 1956 r., kiedy została oddana do konserwacji. Jak dotąd nie powróciła na dawne miejsce. Do obecnych czasów dotrwała legenda o kamiennym chlebie, powtarzana w różnych wariantach przez kolejnych autorów.
EN
Over several hundred of years there was a stone inside the Cistercian Abbey in Oliwa which was believed to be petrified bread, together with a stone tablet telling of famine. The earliest information about the stone come from Simon Grunau’s chronicles (Preussische Chronik) written at the beginning of the 16th century. The legend of the transformation of the bread into stone was also detailed in his chronicles. Between the 18th and 19th centuries the stone was lost in unknown circumstances. The tablet was kept in the abbey until 1956, when it underwent restoration. Since then it has not been returned to its proper place. The legend of the petrified bread has been retold in many different versions by different authors, right up to the present day.
11
Publication available in full text mode
Content available

Chleb w małych formach litewskiego folkloru

63%
Smetoniene I.
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
|
2021
|
vol. 33
103-116
EN
Bread is one of the oldest human-made foods. With the emergence of agriculture, it became a daily meal and so began to be appreciated, personalised and deified. The image of bread in small forms of folklore shows that it is the main food, so important that people are ready to work hard for it and even baking bread is considered difficult. The result of all this work is a person whose hunger is satiated, and the same is true of the entire family. Although all work is valuable, that of a plougher or generally of ordinary people is particularly appreciated because it is most strictly connected with bread and land. Considerable attention is paid to the quality of bread: it not only has to look nice but also be tasty. Bread allows one to differentiate one’s folk from strangers; it reminds one of home and motherland, functions as a symbol of stability and harmony in the family. Data from folklore highlight mutual relationships between bread and people: bread protects people from misfortunes, it heals and warns them of danger. Therefore, people protect and respect it and attribute magical qualities to it. This understanding of bread was typical of our ancestors. However, given that the data from folklore used in this study come from the 19th and early 20th c., the contemporary understanding of bread may be different.
PL
Chleb w świetle małych form litewskiego folkloru jest głównym pokarmem człowieka i na tyle ważnym, że dzięki niemu człowiek jest gotowy do ciężkiej pracy. Nawet samo pieczenie chleba to ciężka praca, ale najważniejszy jest wynik tego trudu – syty, pracowity człowiek, syta rodzina; choć każda praca jest cenna, praca oracza lub zwykłych ludzi zasługuje na szczególny szacunek, ponieważ jest ściśle związana z chlebem i ziemią. Wielka waga przywiązywana jest do jakości chleba: musi on nie tylko pięknie wyglądać, ale także być smaczny. Chleb w litewskim folklorze jest też swego rodzaju miarą otaczających ludzi i wspólnoty, pozwala odróżnić swego od obcego; przypomina dom i ojczyznę, jawi się jako symbol siły rodziny, jej harmonii; w folklorze istnieje wzajemny związek między chlebem a człowiekiem: chleb chroni przed nieszczęściami, leczy, ostrzega, dlatego człowiek go chroni, szanuje, przypisuje mu magiczne właściwości. Tak pojmowali chleb przodkowie współczesnych Litwinów, jednak to rozumienie, bez względu na jego wartość, z biegiem czasu uległo zmianie. Mając na uwadze to, że folklor uchwycił głównie pogląd ludzi z XIX i pocz. XX w., wyniki badań przedstawione w tym artykule mogą różnić się od dzisiejszego wyobrażenia chleba.
12
Publication available in full text mode
Content available

O chlebie – surogaty chleba, dodatki i przyprawy

63%
Ujwary M.
Perspektywy Kultury
|
2023
|
vol. 45
|
issue 2
341-352
EN
The aim of this article is to draw attention to the issue of bread surrogates, which, due to problems with the availability of cereal grains, have become part of the menu of the population in Poland. Instead of wheat or rye flour, a number of additives appeared, which were finally supposed to enable the consumer to bake bread, or rather its substitutes. Based on the analysis of the literature covering the period from the 19th to the beginning of the 21st century, additives used for bread baking are shown. Some of these ingredients today we would consider inedible, but they were used until the middle of the 20th century. Contemporary dilemmas related to bread additives and changes in its composition have also been taken into account, thanks to which it can be eaten also in the case of special dietary recommendations.
PL
Celem niniejszego artykułu jest zwrócenie uwagi na kwestię surogatów chleba, które w związku z problemami z dostępnością ziaren zbóż wpisały się w jadłospis ludności na ziemiach polskich. W zastępstwie mąki pszennej bądź żytniej pojawił się szereg dodatków, które finalnie miały umożliwić konsumentowi wypiek chleba, albo raczej jego namiastki. Na podstawie analizy literatury obejmującej okres od XIX do początku XXI w. pokazane zostały stosowane do wypieku chleba dodatki. Niektóre z tych składników dzisiaj uznalibyśmy za niejadalne, ale jeszcze do połowy XX w. były wykorzystywane. Uwzględniono także współczesne dylematy związane z dodatkami do chleba oraz zmiany jego składu, dzięki którym może on być spożywany również w przypadku szczególnych zaleceń dietetycznych.
13
Publication available in full text mode
Content available

Ochrona i promocja dziedzictwa kulturowego na przykładzie pieców chlebowych (piekarnioków)

63%
Świtała-Trybek D.
Perspektywy Kultury
|
2023
|
vol. 40
|
issue 1
77-94
EN
Since the 19th century, freestanding bread ovens were a characteristic feature of workers’ settlements and workers’ colonies in Upper Silesia created in connection with the intensive development of industry. These ovens, known as piekarnioki or piekaroki, were primarily used by the locals to bake bread and yeast kolaches. From the 1950s onwards, due to civilisational changes – deprived of care and protection – they began to disappear from the Silesian landscape. Nowadays, few examples of this type of post-industrial heritage architecture remain. Two such buildings, dating from the early 20th century, are located in Ruda Śląska. In the 2000s, they underwent a major renovation. One has been restored to its original function and is now an important site for the promotion and dissemination of Silesian tangible and intangible heritage, a tourist attraction and a venue for various municipal cultural events. The second building, however, has been converted into a chapel.
PL
Piece chlebowe, wolno stojące, od XIX w. stanowiły charakterystyczny element zabudowy osiedli i kolonii robotniczych na Górnym Śląsku powstałych w związku z intensywnym rozwojem przemysłu. Piece te nazywane piekarniokami, piekarokami służyły przede wszystkim mieszkańcom do wypieku chleba i kołaczy drożdżowych. W okresie powojennym (od lat 50.) w związku z przemianami cywilizacyjnymi – pozbawione opieki i ochrony – zaczęły znikać ze śląskiego krajobrazu. Współcześnie tego typu przykładów architektury dziedzictwa poprzemysłowego pozostało niewiele. Dwa takie obiekty, pochodzące z początku XX stulecia, znajdują się w Rudzie Śląskiej. W latach dwutysięcznych przeszły gruntowną renowację. Jednemu przywrócono pierwotną funkcję, dziś jest ważnym obiektem promowania i upowszechniania śląskiego dziedzictwa materialnego i niematerialnego, atrakcją turystyczną, miejscem organizacji rozmaitych miejskich przedsięwzięć kulturalnych. Drugi obiekt został natomiast przemianowany na kapliczkę.
14
Publication available in full text mode
Content available

Morcinkowe kartofle, chlebiczek i cebula. Rozważania wstępne

51%
Sadzikowska L.
Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy
|
2021
|
issue 2(62)
52-64
EN
The article attempts to present the attitude of the Silesian writer Gustaw Morcinek towards the issue of food. Recalling the camp experiences of Gustaw Morcinek and their literary realizations in post-war works, the article’s author considers the contemporary problems related to food waste and climate change determined by the reckless policy of both small households and countries. Up-to-date statistical data concerning, e.g., ecology or global emissions of greenhouse gases constitutes the background for analyzing Morcinek’s potatoes, bread, and onions – priceless products in a concentration camp.
PL
W artykule podjęto próbę zaprezentowania stosunku Gustawa Morcinka do kwestii pożywienia. Przywołując doświadczenia obozowe autora Listów spod morwy, ich literackie realizacje oraz poddając namysłowi wybrane utwory śląskiego pisarza, rozważono współczesne problemy związane z marnowaniem jedzenia i ze zmianami klimatycznymi, które determinowane są przez lekkomyślną politykę nie tylko małych gospodarstw domowych, lecz i całych państw. Tłem dla analizy i interpretacji Morcinkowych kartofli, chleba i cebuli – produktów bezcennych w obozie koncentracyjnym – uczyniono aktualne dane statystyczne dotyczące m.in. ekologii czy globalnej emisji gazów cieplarnianych. Celem artykułu, napisanego z wykorzystaniem najnowszych trendów edukacyjnych, jest ukazanie fundamentalnego znaczenia szacunku dla dóbr naturalnych w wychowaniu młodego pokolenia w duchu pokornego minimalizmu.
15
Publication available in full text mode
Content available

Marnotrawstwo żywności a zrównoważona konsumpcja w gospodarstwach domowych. Próba oszacowania marnotrawstwa pieczywa

51%
Śmiechowska M.
Handel Wewnętrzny
|
2016
|
issue 1 (360)
151-160
PL
Celem pracy jest próba oszacowania spożycia i skali marnotrawienia pieczywa w polskich gospodarstwach domowych. Badanie przeprowadzono w siedmiu gospodarstwach domowych w mieście poniżej 50 tys. mieszkańców, w gospodarstwie wiejskim oraz w mieście powyżej 200 tys. mieszkańców jako studium przypadku. Analizie poddano wielkość zakupionego i niekonsumowanego pieczywa w ciągu miesiąca. Najwięcej pieczywa wyrzucano w gospodarstwach domowych znajdujących się w mieście powyżej 200 tys. mieszkańców, a najmniej w gospodarstwach w mieście poniżej 50 tys. mieszkańców. Nieskonsumowane pieczywo w gospodarstwie wiejskim przeznaczano na karmę dla zwierząt. Wydatki ponoszone na zakup pieczywa były zróżnicowane w zależności od miejsca zamieszkania. Przeprowadzone badania wykazały, że wiejskie gospodarstwa domowe oraz w małych miejscowościach zagospodarowują pieczywo nieskonsumowane, co pozwala na ograniczenie marnotrawstwa pieczywa.
EN
An aim of the study is an attempt to estimate consumption and the scale of wastage of bread in Polish households. The survey was carried out in seven households in the town with less than 50 thou. inhabitants, in a rural household, and in households in the town above 200 thou. inhabitants as a case study. An analysis covered the volume of bought and not consumed bread in a month. The biggest volumes of bread were thrown away in households located in the town with more than 200 thou. inhabitants, while the least in households in the town below 50 thou. inhabitants. Not consumed bread in the rural household was destined for forage for animals. Expenses incurred on a purchase of bread were diversified depending on the place of residence. The carried out surveys showed that rural households and those in small localities utilise non-consumed bread, what allows for reduction of bread wastage.
RU
Цель работы – попытка оценить потребление и масштаб расточительства хлеба в польских домохозяйствах. Обследование проведи в семи домохозяйствах в городе с численностью населения меньше 50 тыс. жителей, в сельском домохозяйстве и в городе свыше 200 тыс. жителей как изучение конкретного случая. Анализ охватил объём купленных и непотреблённых хлебобулочных изделий в течение месяца. Больше всего хлеба выбрасывали в домохозяйствах в городе с численностью населения свыше 200 тыс. жителей, а меньше всег– в домохозяйствах в городе с численностью населения меньше 50 тыс. жителей. Неиспользованные хлебобулочные изделия в сельском домохозяйстве предназначались на корм для животных. Расходы, затрачиваемые на покупку хлеба, дифференцировались в зависимости от местожительства. Проведённые обследования показали, что сельские домохозяйства и домохозяйства в не- больших местностях используют непотребленный хлеб, что позволяет ограничивать его расточительство.
16
Publication available in full text mode
Content available

Postawy konsumentów wobec wzbogacania pieczywa w błonnik w świetle badań ankietowych

51%
Sajdakowska M.
Handel Wewnętrzny
|
2017
|
issue 2 (367)
361-372
PL
Celem badania było zebranie opinii konsumentów na temat wprowadzenia na rynek pieczywa jasnego z podwyższoną zawartością błonnika. Badanie empiryczne przeprowadzono w 2014 roku na 1013-osobowej ogólnopolskiej próbie badawczej z wykorzystaniem metody CAPI. Badani konsumenci wyrażali pozytywne opinie w zakresie podwyższania poziomu błonnika w pieczywie jasnym. Wśród osób, które częściej zgadzały się z opinią nt. wybranych aspektów zdrowotnych związanych z zastosowaniem błonnika, przeważały osoby młodsze, z wyższym poziomem wykształcenia oraz pochodzące z dużych miast. Badani konsumenci deklarowali skłonność do zapłacenia wyższej ceny (ang. willingness to pay, WTP) za wybrane produkty zbożowe z dodatkiem błonnika. Przedsiębiorcy, działający na rynku innowacyjnych produktów zbożowych, powinni brać pod uwagę oczekiwania konsumentów w zakresie walorów zdrowotnych oraz preferowanych przez nich cen. Wybrane opinie konsumentów nt. korzystnego znaczenia błonnika w diecie mogą odegrać znaczącą rolę w kształtowaniu pozytywnych zachowań na rynku żywności.
EN
An aim of the paper was to gather consumers’ views on the market introduction of white bread with a higher content of dietary fibre. An empirical study was conducted in 2014 on a 1013-person national survey sample using the CAPI method. Consumers expressed positive opinions regarding the raising the level of dietary fibre in white bread. Among those who agreed with the opinion on the selected aspects of health related to the use of fibre, there dominated younger people with higher levels of education and from large cities. The surveyed consumers declared their willingness to pay a higher price (WTP) for the selected cereals with added fibre. Entrepreneurs operating in the market for innovative cereal products should take into account consumers’ expectations in terms of health benefits and their preferred price. The selected consumers’ reviews on favourable importance of fibre in the diet may play a significant role in shaping positive behaviour habits in the food market.
RU
Цель изучения заключалась в выявлении мнений потребителей насчет ввода на рынок продуктов выпечки с повышенным содержанием пищевых волокон. Эмпирическое изучение провели в 2014 г. на общепольской исследовательской выборке в 1013 человек с использованием метода CAPI. Обсле- дуемые потребители выражали положительные мнения о повышении уровня пищевых волокон в белом хлебе. Среди лиц, которые чаще соглашались с мнением об избранных оздоровительных аспектах, связанных с применени- ем пищевых волокон, преобладали молодые люди, с более высоким уровнем образования и проживающие в крупных городах. Обследуемые потребители заявляли о своей склонности платить более высокую цену за избранные зер- новые продукты с добавлением пищевых волокон. Предприниматели, действующие на рынке инновационных зерновых продуктов, должны учитывать ожидания потребителей в отношении оздоровительных качеств и предпочитаемых ими цен. Избранные мнения потребителей о положительном значении пищевых волокон в диете могут сыграть значительную роль в формировании положительного поведения на рынке продуктов питания.
17
Publication available in full text mode
Content available

Integralność sprawowania Ofiary i Uczty w aspekcie kapłańskiego owocu sprawowanej Mszy Świętej

51%
Trojanowski B.
Wrocławski Przegląd Teologiczny
|
2022
|
vol. 30
|
issue 1
159-175
EN
The theological integrity of the Sacrifice and the Banquet celebrated in the Sacrament of the Most Holy Eucharist, namely the necessity to consecrate and consume both species by the priest who celebrates the Eucharistic sacrifice, is also related to the ministerial fruit of the Holy Mass. This is not only a theological question, but it also translates into canon law which clarifies what is the matter of the sacrament of the Holy Eucharist. The Council of Trent adopted the teaching of St. Thomas about the “concomitance” of the Lord’s body in consecrated wine and the Lord’s blood in consecrated bread. For this reason, Holy Communion is possible under one of the species; however, not for the priest celebrating the Sacrifice of the Holy Eucharist. This is related to Aquinas’s teaching about the perfect sacrifice made by a priest. The question then arises of priests who, because of illness, cannot assume one of the consecrated species: consecrated bread or consecrated wine. In response to this problem, the Holy See has issued regulations which, under certain conditions, enable priests suffering from illness to celebrate the Eucharist on low-gluten bread or on must. This possibility brings with it further difficulties concerning the integrity of the Banquet and Sacrifice in the context of the Eucharist being celebrated by a priest who has not consumed both consecrated species. Apossible solution was presented in the article by Father Gianfranco Ghirlanda. He believes that it would be possible for the priest to consume one species and the faithful who take part in the Eucharist, the other, since they all participate in the common priesthood. Then the author’s opinion was also presented as an attempt to discuss and show the issues that are not yet fully resolved. In the current legal regulations , the problem of the integrity of the Banquet and Sacrifice in the aspect of the “ministerial fruit” celebrated by the presbyter or bishop of the Mass has been indirectly taken into account. For this reason, the priest can celebrate the Eucharist under all conditions, after having obtained the consent of the Ordinary. This, in turn, indicates that the Holy See recommends that each case be carefully reviewed taking into consideration all issues related to the integrity of the Banquet and Sacrifice and the possibility of offering the “priestly fruit” of the celebrated Eucharist.
PL
Integralność Ofiary i Uczty w sakramencie Najświętszej Eucharystii, czyli konieczność konsekracji i spożycia obu postaci eucharystycznych przez kapłana, wiąże się z kapłańskim owocem Mszy św. Nie jest to zagadnienie wyłącznie teologiczne – znajduje swoje przełożenie także na prawo kanoniczne. Sobór Trydencki przyjął nauczanie św. Tomasza o „współbytowaniu” Krwi Pańskiej w konsekrowanym chlebie oraz Ciała Pańskiego w konsekrowanym winie, dzięki któremu możliwa staje się Komunia św. pod jedną postacią, jednakże nie dla kapłana sprawującego Ofiarę Najświętszej Eucharystii (istotne okazuje się tutaj nauczanie Akwinaty o doskonałej ofierze). Problem pojawia się, kiedy ze względu na chorobę odprawiający Mszę nie może przyjąć konsekrowanego chleba lub wina. W odpowiedzi Stolica Apostolska wydała przepisy, które – pod pewnymi warunkami – umożliwiają kapłanom dotkniętym chorobą sprawowanie Eucharystii z użyciem niskoglutenowego chleba lub moszczu. Dokument Stolicy Świętej nie rozwiązuje jednak problemu integralności Uczty i Ofiary w kontekście Eucharystii sprawowanej przez kapłana, który nie spożył obu konsekrowanych postaci. W artykule przedstawiono propozycję o. Gianfranco Ghirlandy, według którego możliwe byłoby przyjęcie jednej postaci przez duchownego, a drugiej przez wiernych uczestniczących w Eucharystii, ponieważ wszyscy biorą udział w kapłaństwie wspólnym. Zaprezentowano także krytyczną ocenę tego podejścia oraz wskazano na nie do końca rozstrzygnięte kwestie. W przepisach prawnych pośrednio uwzględniono problem integralności Uczty i Ofiary w aspekcie „owocu kapłańskiego” odprawianej przez prezbitera czy biskupa Mszy św. Dzięki temu może on sprawować Eucharystię, wypełniając wszystkie warunki, po otrzymaniu zgody ordynariusza. To zaś wskazuje, że Stolica Apostolska każdy przypadek zaleca uważnie weryfikować z uwzględnieniem wszystkich kwestii związanych z integralnością oraz możliwością ofiarowania „owocu kapłańskiego”.
18
Publication available in full text mode
Content available

Mistyczne i społeczne wartości pracy przy tworzeniu chleba

38%
Kocik L.
Studia Socialia Cracoviensia
|
2013
|
issue 1(8)
9-19
PL
Artykuł ukazuje skutki załamania się tradycyjnych religijnych i magicznych wartości związanych z produkcją rolniczą, szczególnie z „tworzeniem chleba”. Praca uwzględnia zintegrowane podejście do produkcji żywności, kultury wsi i codziennego życia określonych kategorii jej mieszkańców. Na tym tle ukazuje wpływ procesów globalizacji i modernizacji jako czynnika destruktywnego w stosunku do kultury tradycyjnej. Procesy te często powodują głęboką „traumę” społeczno-kulturową, której wskaźnikiem może być ilość samobójstw wśród niektórych kategorii ludności chłopskiej.
EN
This paper is a part of author’s wider consideration problems of ties between nature, crafting and society. The work shows effects and results of collapse of traditional religious and magic values concerning agricultural products, especially the bread. The paper deals an integrated approach connecting food production of peasant farms with culture and everyday life of particular categories of country people. Today however, especially under the influence of globalization processes, there is a strong need for an integration glance and perception of the issue, mainly appropriate to the past role of traditional “strong values”. The special painful problem is a “deep trauma” of contemporary transformation of peasant communities. A strong indicator of this is number of committed suicides within some categories of peasant.
19
Publication available in full text mode
Content available

COVID-19 a łamanie chleba w kontekście Paschy Jezusa

38%
Sienkiewicz E.
Studia Paradyskie
|
2020
|
issue 30
1-37
PL
Pandemia COVID-19, nie tylko spowodowała wielki kryzys w wielu dziedzinach ludzkiego życia, ale również odsłoniła liczne słabości, dotąd bagatelizowane lub nieuświadamiane. Dotyczy to również Kościoła. Kościół, założony przez Jezusa Chrystusa jako wspólnota wiary w Jego zmartwychwstanie, powinien jednoczyć rozdzielane w Starym Testamencie: świątynię, w której składano ofiary, i dom, w którym spoży- wano Paschę. Podstawą tego jednoczenia i zarazem wypełnieniem obietnicy, oczekiwanym w starotestamentowym – paschalnym wymiarze – jest Eucharystia. Pandemia, pociągając za sobą daleko idące ograniczenia w sprawowaniu kultu chrześcijańskiego, spowodowała pod tym względem sytuację określaną jako nadzwyczajną. W wielu miejscach prowadziło to do nowego spojrzenia – przez bardzo konkretne doświadczenia – na rzeczywistość domu i Kościoła. Nadzwyczajne okoliczności, nazywane czasem kryzysowymi, wymagały nowych rozwiązań, pozwalających z wiarą przeżywać ów stan kryzysowy i doświadczać działania Boga. Domagały się również teologicznej refleksji. Jak się okazuje, doświadczenia starożytnego Izraela, związane z objawiającym się w historii tego ludu Bogiem, mogą bardzo pomóc w rozumieniu i przeżywaniu pandemicznej rzeczywistości przez chrześcijan. Dzieje te bowiem zdają się wyznaczać dwa pod- stawowe etapy: wędrówki i osiedlenia w ziemi obiecanej. Izrael przeżywał je i rozumiał w kontekście Paschy i Przymierza, a także Ofiary i Świątyni. Dostosowywał również do nich istotne elementy kultu, aby wiara była odpowiedzią na konkretne doświadczenia i wyzwania. Wszystkie te elementy obecne są również w Chrystusowym Kościele, który wyrasta i żyje z Eucharystii – łamania chleba. Pandemia COVID-19 uświadomiła wielu nie tylko ciągłość wiary Izraela i wierzących w Chrystusa. Ukazała również potrzebę odwoływania się do konkretnych, dawnych doświadczeń narodu Starego Przymierza. Jedno i drugie po to, aby lepiej rozumieć i dobrze przeżywać wydarzenia – także te trudne – już w Nowym Przymierzu i wciąż w paschalnym wymiarze.
XX
The COVID-19 pandemic not only caused a great crisis in many areas of human life but also exposed numerous weaknesses, for example, in the Church. The Catholic Church, founded on Jesus Christ as a community of faith in his resurrection, should unite the Old Testament sanctuary and the house where the Passover was eaten. The Eucharist is the basis for this union and, at the same time, the fulfilment of the promise expected in the Old Testament. The pandemic, entailing far-reaching limitations in Christian worship, caused an extraordinary situation in this respect. In many places, this has led to a new perspective on the realities of home and church. Extraordinary circumstances, sometimes called crises, required new solutions that would allow us to experience this crisis with faith. They also demanded theological reflection. The experiences of ancient Israel with God as he appeared in history can help Christians understand the reality of the pandemic. This history consists of two basic stages: the journey to and the settlement of the Promised Land. Israel understood these stages in the context of the Passover and the Covenant, as well as the Sacrifice and the Temple. They also adjusted the essential elements of worship to them so that faith would respond to specific experiences and challenges. All these elements are also present in Christ’s Church, which grows and lives from the Eucharist – the breaking of bread. The COVID-19 pandemic not only showed the continuity of faith from Israel to today’s believers in Christ but also revealed the need to refer to specific past experiences of the Old Covenant people, which helps us understand difficult situations in the New Covenant through the Paschal dimension.
20
Publication available in full text mode
Content available

Славянские устойчивые сравнения с компонентом – названием хлебобулочного изделия

38%
Kuznetsova I.
Językoznawstwo
|
2021
|
vol. 15
211-230
PL
W artykule omówiono niektóre grupy leksykalno-tematyczne słowiańskich trwałych wyrażeń porównawczych, zawierających nazwy wyrobów piekarniczych. Analiza została przeprowadzona z pozycji modelowania strukturalno-semantycznego, co pozwoliło zidentyfikować uniwersalność lub narodową specyfikę obrazu porównawczego. W niektórych przypadkach przytaczany jest materiał niesłowiański.
EN
The article considers certain lexical-thematic groups of Slavic similes which contain the names of bakery products. The analysis is conducted from the standpoint of structural and semantic modelling to identify the universality or national specificity of the comparison image. In some instances, non-Slavic material is also considered.
RU
В статье рассмотрены некоторые лексико-тематические группы славянских устойчивых сравнений, в которых содержатся названия хлебобулочных изделий. Анализ проводится с позиций структурно--семантического моделирования, позволяющего выявить универсальность или национальную специфику образа сравнения. Иногда привлекается и неславянский материал.
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.