Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 13

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  cykl życia
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Środowiskowa ocena cyklu życia, zwana w skrócie LCA, stanowi metodyczną podstawę tzw. śladów środowiskowych produktów (Product Environmental Footprint, PEF). Wobec obecnie realizowanych pilotażowych działań Komisji Europejskiej na rzecz ujednolicenia rynku produktów ekologicznych i opracowywania wspólnych metod pomiaru efektywności środowiskowej w cyklu życia produktów oraz przedsiębiorstw, trudno oprzeć się wrażeniu, że czas praktycznego i powszechnego wykorzystania LCA nadchodzi. Jest to informacja ważna dla polskich przedsiębiorstw, dla których koncepcja cyklu życia w ujęciu środowiskowym może być nowością. Warto zatem przybliżyć tę problematykę i zasygnalizować jej istotność, co jest głównym celem niniejszego artykułu.
EN
Environmental life cycle assessment, known in short as LCA, is the so-called methodical basis of product environmental footprint (PEF). In view of ongoing pilot projects of the European Commission in order to harmonise the organic products market and the development of common methods for measuring environmental performance in the life cycle of products and businesses, it seems obvious that the time of both practical and widespread use of LCA is coming. This information is important for Polish enterprises for which a life cycle concept in environmental perspective may be a novelty. Therefore, this issue should be brought closer and its significance indicated, which is the main purpose of this article.
PL
Celem artykułu jest ustalenie przesłanek dla znaczenia i roli badań edukacyjnych nad poszczególnymi fazami życia / pokoleniami na przykładzie przeglądu badań w RFN. Eksplorowanie tej problematyki pozwala, zdaniem autorek, na umiejscowienie procesów uczenia się w perspektywie zmiennych społecznych i kulturowych, co dla praktyki edukacyjnej ma fundamentalne znaczenie, wskazuje bowiem na możliwości samodzielnego planowania i działania na rzecz całożyciowego rozwoju oraz inspirowania i organizowania rozwoju innych osób. Ewolucja ujęć niemieckich dyskursów nad dzieciństwem, młodością, dorosłością i starością, wytwarzając na swój własny sposób określoną narrację badawczą, perspektywę problemową, sposób i zakres prowadzonych badań, pozwala na ustalenie dynamiki zmian w podstawach ontologicznych, epistemologicznych i metodologicznych tych badań oraz wyłonienie pól problemowych białych/pustych, koniecznych do zagospodarowania w perspektywie całożyciowego uczenia się.
EN
The aim of the article is to establish the premises for the meaning and role of educational research on individual life phases / generations on the example of research in Germany. Exploring this issue allows, according to the authors, the location of learning processes in the perspective of social and cultural variables, which is fundamental for educational practice, as it indicates the possibilities of independent planning and action for lifelong development and inspiring and organizing the development of other people. The evolution of German discourse on childhood, youth, adulthood and old age, creating in its own way a specific research narrative, problem perspective, method and scope of research, allows to determine the dynamics of changes in the ontological, epistemological and methodological foundations of these research and to identify white / empty problem areas, necessary for development in the perspective of lifelong learning.
PL
Celem artykułu jest sproblematyzowanie relacji między wiekiem a uczestnictwem wyborczym w Polsce, ich syntetyczne omówienie, a także analiza empiryczna. Mają one znaczenie dla wielu aspektów i obszarów życia społecznego, politycznego, gospodarczego, a szczególnej wagi nabierają współcześnie, w dobie fundamentalnych zmian demograficznych zachodzących w Polsce. Przeprowadzone przez nas analizy potwierdzają, odwołując się do najlepszych publicznie dostępnych danych empirycznych (PGSW), istnienie wyraźnych związków między wiekiem a uczestnictwem wyborczym. Te związki mają znaczenie dla procesu demokratycznego i politycznej reprezentacji. Rosnące dysproporcje między poszczególnymi grupami wiekowymi skutkują zmianą poziomu ich reprezentacji. Analiza wpływu wieku na wyborcze uczestnictwo (cyklu życiowego, okresu/momentu historycznego, kohorty) wskazuje na większe znaczenie cyklu życia i (względnie) mniejsze znaczenie doświadczeń pokoleniowych, generacyjnych, kohortowych. Odnotowywane w Polsce systematyczne różnice we frekwencji wyborczej między poszczególnymi grupami wiekowymi nie są świadectwem pokoleniowych różnic w (skłonności do) partycypacji. Większe znaczenie ma cykl życia i jego fazy.
EN
This article aims is to problematize and analyze the relationship between age and voter turnout in Poland. Our analyses use the best publicly available empirical data, i.e. Polish National Election Study (PGSW), to confirm clear relationships between age and voter turnout. These relationships are essential for the democratic process and political representation. They are crucial for many aspects of social, political and economic life, and are of particular importance nowadays, at the time of fundamental demographic changes in Poland. Increasing disparities between different age groups result in changes in their level of representation. The analysis of the influence of age on electoral participation 42 Mikołaj Cześnik, Piotr Zagórski (life cycle, historical period/moment, cohort) indicates a greater importance of the life cycle and a (relatively) lesser significance of generational and cohort experiences. The differences registered between particular age groups are not an evidence of generational differences in (propensity for) participation, rather, the life cycle and its phases have a greater importance.
PL
Przedsiębiorstwa, wdrażając innowacje, są zmuszone m.in. do podjęcia decyzji odnośnie sposobu ich sfinansowania. Rynek finansowy oraz sektor publiczny dostarczają w chwili obecnej szereg możliwości w tym zakresie. Poprzez uwzględnienie (lub nie) tych możliwości, przedsiębiorstwa określane jako innowacyjne, budują strukturę kapitału w sposób odmienny niż porównywalne przedsiębiorstwa nieupatrujące swojej przewagi konkurencyjnej we wdrażaniu i korzystaniu z własnej działalności rozwojowej. Polskie przedsiębiorstwa innowacyjne wpisują się w ramy wyznaczone przez literaturę przedmiotu, finansując przedsięwzięcia innowacyjne głównie z zasobów własnych. Źródłami o rosnącym znaczeniu stały się w ostatnich latach fundusze Unii Europejskiej, dostarczane w ramach różnych inicjatyw. Niemniej, otwartym pozostaje pytanie, czy obserwowane trendy rzeczywiście znajdują swoje uzasadnienie w teoretycznych ramach struktury kapitału, czy też są wynikiem ograniczeń w dostępie do dalszych, być może bardziej efektywnych źródeł finansowania.
EN
Firms whilst implementing innovations are forced, among others, to decide on the means of financing them. Both the financial market and public sector provide a number of possibilities in this area. By employing (or not) given means of financing, innovative firms construct their capital structure differently to comparable entities that do not see their competitive advantage in development activities. Polish innovative firms fit into framework prescribed by subject literature, using primarily own resources to finance innovative undertakings. The European Union funds provided under several initiatives, have gained increasing importance in the recent years. A question remains, whether the observed trends can really be explained by theoretic framework for financial structure or they are a result of access restrictions to further and perhaps, more efficient, sources of finance.
PL
Migracje oraz nieuregulowany status migrantów skłania do poszukiwania odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób dorosłość jako faza życia jest kształtowana przez specyficzny kontekst, doświadczenie i wydarzenia związane z nieudokumentowanym pobytem. Artykuł stanowi propozycję zastosowania perspektywy cyklu życia w badaniach nad wchodzeniem w dorosłość migrantów o nieuregulowanym statusie ze szczególnym uwzględnieniem edukacji. Artykuł zawiera przegląd potencjalnych obszarów związanych z nieudokumentowanym dzieciństwem i dorosłością w kontekście edukacji jako ważnej płaszczyzny integracji i włączenia migrantów. Jednocześnie wskazuje na znaczenie zastosowania perspektywy cyklu życia dla polityk: imigracyjnej, integracyjnej i oświatowej oraz podkreśla korzyści wynikające ze spojrzenia na nieletnich migrantów z troską o jakość ich życia w dorosłości.
EN
The article provides a synthetic description and evaluation of social policy run in Poland, with the post-war baby boom as a beneficiary. In the analysis, the author merged two research perspectives: the life cycle and the life course. The baby boom was defined as cohorts born in the years 1948-1959. The analysis period for the social policy and its influence on particular life phases of the studied generation spans the years 1948-2018. The author demonstrated that unifying the life course of the peak cohorts was fostered by the uptake of the free-of-charge social services (mostly in education and healthcare) and the financial social benefits. The main criteria that differentiate their social biography are: the place of residence (cities – villages), sex, year of birth, education level and being subject to industry prerogatives.
PL
W artykule dokonano syntetycznego opisu i oceny prowadzonej w Polsce polityki społecznej, której beneficjentem był powojenny wyż demograficzny. W analizie autorka połączyła dwie perspektywy badawcze: cyklu życia i biegu życia. Baby boom został zdefiniowany jako kohorty urodzone w latach 1948-1959. Okres analizy polityki społecznej i jej wpływu na poszczególne fazy życia badanego pokolenia obejmuje lata 1948-2018. Autorka wykazała, że ujednolicaniu biegu życia wyżowych kohort sprzyjało upowszechnienie nieodpłatnych usług społecznych (głównie edukacyjnych i zdrowotnych) oraz pieniężnych świadczeń społecznych. Głównymi czynnikami różnicującymi ich socjalną biografię są: miejsce zamieszkania (miasto – wieś), płeć, rok urodzenia, poziom wykształcenia i podleganie przywilejom branżowym.
EN
Looking for more effective way of doing social policy, its theory and practice is more and more discovering role played by circumstances and determinants of “good life”, i.e. of life-course consistent with social preferences how defined is successful life. In the article attention is paid to concept of life-course, its social preferences – normative model of life course – and to analytical approaches applied by social policy decision-makers and researchers. Additionally significance of changes in the modern life-course was underlined, what is observed as life-course destandarisation resulting in emergence of new social risks.
PL
Poszukując bardziej skutecznych metod działania, teoria i praktyka polityki społecznej w coraz większym stopniu odkrywa wagę analiz uwarunkowań pomyślnego przebiegu życia, zgodnego ze społecznymi preferencjami odnośnie do udanego życia. W artykule przedstawiono pojęcie przebiegu życia, społeczne preferencje odnośnie do pomyślnego życia przybierające postać normatywnego modelu przebiegu życia oraz stosowane w nauce o polityce społecznej podejścia analityczne do przebiegu życia. Dodatkowo wskazano wagę współczesnych przemian biegu życia, prowadzących do destandaryzacji karier, ich wydłużenia i niestabilności, a w efekcie do wyłaniania się nowych ryzyk socjalnych.
PL
W artykule podjęto próbę przedstawienia sposobów doświadczania rodzicielstwa przez 17 młodych dorosłych, którzy stali się matkami/ojcami. Badanie przeprowadzono metodą fenomenograficzną. Jego celem było dokonanie opisu sposobu znaczeń, jakie młodzi rodzice nadają fenomenowi rodzicielstwa, co dla nich znaczy bycie rodzicem. Za twórcami fenomenograficznej metody badań przyjęto epistemologiczne założenie, że nie ma innego świata jak ten, którego człowiek doświadcza. Rodzinę uznano za szczególne miejsce uczenia się i doświadczania świata, które jawi się w świadomości młodych dorosłych jako koncepcja rodzicielstwa. Szczegółowe kategorie opisu, ujawniające koncepcje doświadczania rodzicielstwa okazały się dyskursywne i silnie powiązane z kontekstem. Ewidencyjnie zaznaczyła się kategoria ambiwalencji, co oznacza, że rodzicielstwo rozkłada się między skrajami doświadczenia i znacznie wykracza poza edukacyjny kontekst wychowania. Okoliczności towarzyszące doświadczaniu rodzicielstwa są silnie związane z przekazami kulturowymi wysyłanymi do grup i jednostek przez różnego rodzaju agendy świata społecznego. Nasi rozmówcy okazali się całkowicie w nie uwikłani. Utwierdza to w przekonaniu, że problem praktyki edukacyjnej związanej z doświadczeniem rodzicielstwa lokuje ją w świecie współczesnej kultury, rozdartej wieloznacznością, chaosem zmieniających się ofert, nasyconej złożonością kultury, „odwracalnej”, której treści podlegają ciągłej rekonstrukcji. Dostarcza to istotnych przesłanek do budowania teorii uczenia się przez całe życie.
EN
This article attempts to present ways of experiencing parenthood among 17 young adults who have become mothers/fathers. The study was carried out using the phenomenographic method, which sought to describe how the young parents gave meanings to the phenomenon of parenthood; what it meant for them to be a parent. Based on the approach designed by the creators of the phenomenographic research method, we made the epistemological assumption that there is no other world besides the one that an individual experiences. A family was recognised as a special place for learning and experiencing the world, which appears to young adults as a concept of parenthood in their consciousness. The detailed categories of description, revealing concepts of experiencing parenthood, proved to be discursive and strongly context-related. There was considerable ambivalence in the findings, indicating that parenthood fluctuates between polar interpretations of experience and significantly goes beyond an educational context of upbringing. The circumstances accompanying experiencing of parenthood are strongly connected with cultural messages conveyed to groups and individuals by various lifeworld agencies: our interviewees proved to be completely embedded in them. Our findings support the hypothesis that the problem of educational practice connected with experiencing parenthood places it in the world of contemporary culture, which is torn apart by ambiguity and chaos of changing offers, as well as complexity-saturated “reversible” culture, the contents of which are subject to constant reconstruction. This provides essential reasons for developing a theory of lifelong learning in the family.
EN
Under consideration of this article are the possible scenarios of the last stage of life cycle of two generations – baby boomers and children of baby boomers. The uncertainty associated with the lack of stability and predictability of medium and long term influence the choices and decisions made by the baby boomers born in 1980s. The decisions and choices about career paths and family affect the old age of the current 20- and 30-year-olds. The uncertainty related to daily life makes the young people do not decide to start a family and having children. Occupational instability and low income affect health. These two factors – employment and family status – are the main determinants of the future old age of this generation – lonely, poor and reliant. On the other hand, baby boomers, whose life was characterized by a higher – than today – certainly and predictability future, are approaching old age. Aging of this generation will be – compared with the next the generations – richer and not so lonely.
PL
Przedmiotem rozważań są możliwe scenariusze starości dwóch pokoleń – powojennego wyżu demograficznego i echa wyżu demograficznego. Niepewność związana z brakiem stabilności i przewidywalnością bliższej i dalszej przyszłości wpływa na wybory i decyzje podejmowane przez pokolenie wyżu demograficznego lat 80. XX wieku. Decyzje i wybory dotyczące ścieżki kariery zawodowej i rodzinnej wpływają na to, jak będzie wyglądać starość obecnych 20- i 30-latków. Niepewność związana z codzienną egzystencją powoduje, że młodzi nie decydują się na zakładanie rodzin i posiadanie dzieci. Niestabilność zawodowa i niskie dochody wpływają na stan zdrowia. Te dwa czynniki – sytuacja zawodowa i rodzinna – to główne determinanty przyszłej starości tego pokolenia, starości samotnej, ubogiej i niesamodzielnej. Z drugiej strony do starości zbliża się pokolenie powojennego wyżu demograficznego, którego życie charakteryzowało się większą – niż obecnie – pewnością i przewidywalnością przyszłości. Starość tego pokolenia będzie w porównaniu z kolejnymi pokoleniami zamożniejsza i nie tak samotna.
PL
Celem opracowania jest scharakteryzowanie, prezentacja i próba oceny polityki społecznej Drugiej Rzeczypospolitej wobec kolejnych faz cyklu życia. Badania oparte zostały na kwerendzie źródeł archiwalnych, drukowanych oraz specjalistycznej prasy i opracowań. W kolejnych częściach opracowania zaprezentowano działania podejmowane względem poszczególnych faz życia (dzieciństwo i młodość, dorosłość oraz starość), przedstawiono też syntetyczną ich ocenę połączoną z próbą odpowiedzi na pytanie o skuteczność podejmowanych wysiłków.
EN
The aim of this article is the identification, presentation and evaluation of the social policy of The Second Polish Republic to the subsequent phases of the life cycle. Presented research is based on the query of archival sources, specialized press and publications. This paper presents the actions taken in Poland with respect to the subsequent phases of life (childhood and youth, adulthood and old age). The article also presents a synthetic evaluation of these actions and the answer to the question about the effectiveness of efforts in the social policy of the Second Polish Republic in relation to the life cycle.
PL
Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy reformy agrarne lat 60. XIX wieku przeprowadzone w Rosji wpłynęły na cykl życia jednostki w rodzinach katolickich chłopów na Podlasiu, które po 1807 roku zostało włączone w skład guberni grodzieńskiej. W polskiej historiografii temat cyklu życia jednostki i rodziny w XIX wieku jest nieopracowany, zatem niniejsze badania mają wspomnianą lukę choć w części wypełnić. W pracy posłużono się przekrojową analizą zjawisk demograficznych, opartą na trzech spisach mieszkańców dużej parafii podlaskiej Trzcianne, sporządzonych w latach 1843-1910. Wartość badawczą spisów oceniono, stosując trzy indeksy: Whipple’a, zmodyfikowany Whiplle’a (Wtot) oraz ABCC. zastosowanie metody przekrojowej miało na celu zobrazowanie zależności między wiekiem a pozycją jednostki (dzieci, służba domowa, gospodarze, samodzielne kierowniczki gospodarstw, krewni i kątnicy) w gospodarstwie domowym. W artykule w większym stopniu zwrócono uwagę na tempo opuszczania przez dzieci chłopskie domu rodzinnego oraz na pozycję ludzi starych, to jest w wieku 65 i więcej lat, zawsze z uwzględnieniem ich płci.
EN
The objective of the article is an attempt to find the answer to whether the agrarian reforms of the 1860s carried out in Russia affected the individual’s life cycle in peasant Catholic families in Podlasie which, after 1807, was included in the Grodno Governorate. In Polish historiography the subject of the individual and the family’s life cycle in the 19th century has not yet been adequately researched; hence these studies are intended to fill this gap, at least in part. In this paper a cross-section analysis of demographic phenomena was employed, which is based on three lists of the inhabitants of the large Podlasie parish of Trzcianne, drawn up in the years 1843–1910. The research value of the lists was evaluated with the help of three indexes: Whipple’s index, the total modified Whipple’s index (Wtot) and ABCC. The application of the cross-section method aimed at illustrating the dependence between the age and the status of the individual (children, household servants, householders, independent female heads of households, relatives and lodgers) in the household. The article devotes more attention to the pace of children’s leaving family homes, as well as the status of old people, i.e., 65 years old and above, always including their sex.
PL
W artykule analizie poddano śluby w Płonce Kościelnej w latach 1826–1864 w świetle ksiąg metrykalnych. Parafia ta zamieszkiwana była przez drobną szlachtę. Do największych wsi w parafii należały Łupianka Stara i Płonka Kościelna. Celem artykułu było spojrzenie na małżeństwo jako element składowy cyklu życia jednostki i próba odpowiedzi, czy nupturienci przed zawarciem związku małżeńskiego starali się ugruntować swoją pozycję. Poddano analizie 965 ślubów. Analiza ta wykazała, że śluby w Płonce Kościelnej zawierano wcześniej niż w Europie Zachodniej. Rzadko były poprzedzone etapem służby, a nupturienci w większości do dnia ślubów pozostawali pod opieką rodziców (jeżeli żyli). Statystyczne ujęcie źródła wykazało także, że ci kawalerowie, którzy posiadali własne gospodarstwa, wcześniej decydowali się na założenie rodziny.
EN
The article analyzes parish weddings in Płonka Kościelna in the years 1826–1864 in the light of parish registers. This parish was inhabited by petty nobility. The largest villages in the parish were Łupianka Stara and Płonka Kościelna. The aim of the article was to analyze the wedding as an element in an individual’s life cycle and to try to answer whether prospective spouses tried to strengthen their position before their marriage. 965 weddings were analyzed. This analysis showed that marriages in Płonka Kościelna were concluded earlier than in Western Europe. Seldom were they preceded by a stage of service and most of the betrothed remained under the care of their parents (if they were alive) until their wedding day. A statistical approach to the source also demonstrated that those bachelors who had their own farms decided to start a family earlier.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.