Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 58

first rewind previous Page / 3 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  edukacja włączająca
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 3 next fast forward last
PL
Artykuł prezentuje opinie nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej na temat edukacji włączającej oraz pronormalizacyjnych zmian, które powinny zostać wdrożone w jej obszarze. Badania te to obraz edukacji włączającej, widzianej oczami nauczycieli pracujących w klasach I–III w szkołach ogólnodostępnych. To także jej ocena – wskazanie przez nauczycieli – z ich perspektywy – pozytywnych i negatywnych stron takiej formy kształcenia. Opinie wyrażane przez badanych nauczycieli stanowią ich głos w toczącej się dyskusji na temat uczenia dzieci o zróżnicowanych potrzebach i możliwościach poznawczych w przestrzeni szkoły ogólnodostępnej.
PL
Równy dostęp do systemu oświaty gwarantuje z mocy ustawy § 5 pkt 5 rozporządzenia MEN z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania, kształcenia wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym, prawo do nauki uczniom z niepełnosprawnością w szkołach ogólnodostępnych oraz dostosowanie treści, metod i organizacji nauczania do ich możliwości psychofizycznych na zasadzie tzw. edukacji włączającej. Wielu badaczy zajmujących się analizą warunków skutecznego włączania uczniów z niepełnosprawnością w środowisko szkoły ogólnodostępnej stwierdza, że technologie wspomagające mogą pomóc im w usunięciu wielu barier, z jakimi borykają się w środowisku włączającym, dając im szanse na osiąganie zdecydowanie lepszych wyników w nauce i funkcjonowaniu społecznym. W opracowaniu wyjaśniono, czym są technologie wspomagające, a także zaproponowano przegląd dostępnych na rynku rozwiązań w zakresie technologicznego wsparcia ucznia z dysfunkcją wzroku, słuchu, zaburzeniami w komunikowaniu się oraz z niepełnosprawnością ruchową. Przedmiotem analizy jest także wykorzystanie technologii wspomagających w pracy z uczniem z niepełnosprawnością w zróżnicowanym środowisku szkolnym z punktu widzenia wyzwań, jakie stoją przed nauczycielem i całym środowiskiem wspierającym ucznia z niepełnosprawnością.
EN
Związek między koncepcjami edukacja dla wszystkich i edukacja włączająca jestprzedstawiony w kontekście ich niedawnego rozwoju. Aspekty polityki edukacyjnej europejskiej i światowej zostały skomentowane. Rozwój koncepcji edukacji włączającej został przedstawiony z pewnymi szczegółami dotyczącymi grup jako dzieci w drodze, dzieci pod opieką państwa, które do tej pory nie były dostatecznie omawiane. Akcent położony jest na koncepcję "uczenia się dla wszystkich", która rozwija ideę "edukacji dla wszystkich".
PL
The relation between conceptions “Education for all” and “Inclusive education” is presented in the context of the their recent development. Aspects of the European and Word educational policy are commented. The development of the conception for Inclusive education is presented with some specifics regarding groups as children on the move, children under the custody of the state that were not enough discussed till now. Accent is put of the conception “learning for all "that develops the idea “education for all”.
PL
Edukacja zdalna w dobie pandemii COVID-19 stała się wyzwaniem dla praktyki edukacyjnej na całym świecie. W szczególnej sytuacji znaleźli się w tym czasie uczniowie z indywidualnymi potrzebami edukacyjnymi wynikającymi z zaburzeń, zakłóceń rozwoju we włączających formach kształcenia. Artykuł przedstawia wyniki badań interpretatywnych zrealizowanych w grupie nauczycieli starszych klas szkoły podstawowej (IV-VIII), którzy w czasie pandemii prowadzili edukację zdalną i mieli w klasie uczniów z indywidualnymi potrzebami edukacyjnymi wynikającymi z zaburzeń, zakłóceń rozwoju. Celem badań było rozpoznanie jak nauczyciele postrzegają wyzwania edukacji włączającej w kontekście doświadczeń edukacji zdalnej uczniów z indywidualnymi potrzebami edukacyjnymi wynikającymi z zaburzeń, zakłóceń rozwoju w integracyjnych formach kształcenia. W wyniku przeprowadzonych badań rozpoznano ważne obszary problemowe. Dwa z nich: aktywność uczniów niepełnosprawnych na lekcjach zdalnych (1) oraz wsparcie rodziców (2), zostały omówione w tekście artykułu.
PL
W ostatnich dekadach zarówno na świecie, jak i w Polsce wzrosło zainteresowanie problematyką uczestnictwa osób z niepełnosprawnościami w życiu publicznym, społecznym, zawodowym, a szczególnie edukacyjnym. Literatura przedmiotu wskazuje na liczne publikacje dotyczące edukacji dzieci i młodzieży z niepełnosprawnościami. Fakt ten nie dziwi, gdyż edukacja na poziomie szkoły podstawowej i średniej jest w naszym kraju obligatoryjna. Warunkuje także podjęcie kształcenia na studiach wyższych. Funkcjonowanie studentów z niepełnosprawnościami na uczelniach wyższych nie jest już tak obszernie komentowane w literaturze. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2007 r. w Polsce było 22 988 studentów z niepełnosprawnościami, a w 2012 r. liczba ta wzrosła do 31 613 osób. Od 2013 r. liczba osób z ograniczoną sprawnością podejmujących studia zaczęła spadać –. w 2013 r. było ich jeszcze 28 940, a w 2016 r. już tylko 25 121 osób z niepełnosprawnościami dążyło do uzyskania wykształcenia wyższego, co stanowiło 1,86% ogólnej liczby studentów w Polsce. Warto również zwrócić uwagę, że w 2002 roku zaledwie 4,6% osób z niepełnosprawnościami posiadało wyższe wykształcenie. W Państwowej Szkoły Wyższej im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej od roku 2006 liczba studentów z niepełnosprawnościami utrzymuje się na względnie stałym poziomie – 50 osób, co stanowi 1,7% ogólnej liczby studentów uczelni. Celem badań było określenie specyfiki funkcjonowania studentów z niepełnosprawnościami na tej uczelni w kontekście proponowanych im tu warunków kształcenia. Rezultaty ujawniają, że studenci z niepełnosprawnością jako źródło trudności w studiowaniu wskazują raczej na swoją trudną sytuację indywidualną niż na warunki stworzone przez uczelnię.
PL
Mimo że edukację włączającą realizuje się w Wietnamie od ponad 20 lat, nie uwzględniono w tym temacie ani perspektyw teoretycznych, ani praktycznych w celu zapewnienia jakości tego typu kształcenia uczniów niepełnosprawnych w szkołach ogólnodostępnych. Niewielka liczba przeprowadzonych badań koncentrowała się tylko na jednej bądź kilku stronach tego zagadnienia. Dlatego najwyższa pora zrealizować badania w celu opracowania i zastosowania zestawu standardów gwarantujących odpowiedni poziom jakości edukacji włączającej dla uczniów niepełnosprawnych uczęszczających do szkół ogólnodostępnych w Wietnamie. Niniejsze opracowanie przedstawia wybrane wyniki projektu współpracy międzynarodowej między uczelniami: Hanoi National University of Education, San Marcos University oraz Missouri University (USA) zrealizowanego w latach 2012-2016, w którym autor tekstu pełnił funkcję kierownika, a także odwołuje się do kilku związanych z tym tematem badań przeprowadzonych przez innych autorów. Na podstawie praktycznych i teoretycznych wyników badań opracowano oraz zaproponowano zestaw składający się z ośmiu standardów, obejmujących w sumie 45 punktów do wykorzystania w wietnamskich szkołach ogólnodostępnych.
PL
Celem artykułu jest zaprezentowanie problematyki edukacji włączającej na poziomie szkolnictwa wyższego. Szczególna uwaga zostanie skierowana na określenie założeń uczelni otwartej na niepełnosprawnych oraz procesu nauczania uwzględniającego potrzeby studentów z niepełnosprawnością.
EN
The aim of the article is to present the issues of inclusive education at the higher education level. Particular attention will be directed to defining the objectives of a university open to the disabled and teaching process that takes into account the needs of students with disabilities.
EN
For the last 20 years various measures have been taken to reduce inequalities in the education of disabled people. These measures are supposed to facilitate meeting the goals of inclusive education, i.e. educating people with disabilities in public schools. This article touches upon the main factors determining the implementation of inclusive education at universities in Poland and shows the usefulness of universal design in this respect. The author supports implementing universal design and suggests specific actions in order to provide all the students and students with disabilities in particular, with the right conditions to pursue education.
PL
Artykuł poświęcony jest analizie sytuacji edukacyjnej uczniów niepełnosprawnych w Wietnamie. Autor dokonuje przeglądu aktów prawnych dotyczących edukacji włączającej, a także przedstawia badania, których celem było określenie poziomu przygotowania nauczycieli przedszkolnych oraz szkolnych z czterech regionów kraju do pracy w ramach edukacji inkluzyjnej. Wyniki badań porównano z danymi zgromadzonymi poprzez bezpośrednią obserwację nauczycieli pracujących w placówkach włączających. Okazało się, że deklarowany poziom przygotowania z zakresu edukacji inkluzyjnej nie pokrywa się z rzeczywistymi kompetencjami nauczycieli, którzy zawyżali stopień swojego doświadczenia w pracy inkluzyjnej z uczniami niepełnosprawnymi. Autor formułuje szereg zaleceń, których celem jest poprawa jakości edukacji uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w Wietnamie.
PL
Mimo że proces wdrażania idei edukacji włączającej w naszym kraju trwa już kilka lat, nadal napotyka on na wiele trudności związanych m.in. z przygotowaniem placówek ogólnodostępnych, w tym nauczycieli. Dla powodzenia tego procesu ważne są też postawy samych nauczycieli wobec idei edukacji inkluzyjnej. Podstawowym celem podjętych badań było poznanie opinii nauczycieli przedszkoli ogólnodostępnych na temat wybranych aspektów edukacji włączającej uczniów z niepełnosprawnością. Badaniami objęto 76 nauczycieli wychowania przedszkolnego. W badaniach wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego. Wyniki przeprowadzonych dociekań wykazały, że nauczyciele przedszkoli ogólnodostępnych jedynie w niewielkim stopniu popierają (ogólnie) ideę edukacji włączającej uczniów z niepełnosprawnością (tj. nieco poniżej stopnia średniego). Ocena ta była powiązana dodatnio z poczuciem przygotowania do wypełniania określonych zadań związanych z kształceniem ucznia z niepełnosprawnością oraz pracą z takim uczniem w placówce i z posiadaniem formalnego przygotowania w tym zakresie. Przeprowadzone badania pokazały również, że nauczyciele przedszkoli ogólnodostępnych przychylają się w stosunkowo największym stopniu (lecz jedynie w okolicach stopnia średniego) do edukacji włączającej w przedszkolu uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, a w najmniejszym – uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi i uczniów niewidomych. Wyniki badań potwierdziły spotykane w literaturze sygnały odnośnie do odczuwania przez nauczycieli przedszkoli ogólnodostępnych poważnych braków w zakresie przygotowania do realizacji zadań związanych z kształceniem uczniów z niepełnosprawnością. Potwierdziły również fakt dostrzegania przez zdecydowaną większość nauczycieli wielu przeszkód pojawiających się w związku z realizacją idei edukacji włączającej w przedszkolu, w szczególności związanych ze specjalistami (głównie z ich brakiem), ze zbyt dużą liczebnością grup przedszkolnych oraz z warunkami lokalowymi placówki (głównie z barierami architektonicznymi). Wskazały także, iż tylko niewielka część nauczycieli dostrzega zalety edukacji włączającej, jednak uzależnia je od spełnienia określonych warunków. Zaprezentowane wyniki badań wskazują na konieczność udzielania bardziej efektywnego, specjalistycznego wsparcia nauczycielom przedszkoli ogólnodostępnych w pracy z uczniem/dzieckiem z niepełnosprawnością oraz potrzebę zmian w zakresie kształcenia nauczycieli przedszkoli w trakcie studiów wyższych.
PL
W artykule przedstawiono problemy założeń edukacji włączającej. Część założeń ma znamiona hipokryzji, gdzie deklaracjom włączania towarzyszy dyskurs wykluczający. Dyskursy te są analizowane w świetle rozwoju teorii pedagogiki specjalnej oraz w działaniach urzędników oświatowych i polityków. Szczególną uwagę poświęcono projektowi Edukacja dla wszystkich". Autor wskazuje, że projekt ten, pomimo wartościowych deklaracji, zawiera w części wykonawczej tradycyjny, kliniczny obraz osoby z niepełnosprawnością. Ten obraz nie sprzyja włączaniu dzieci we wspólną edukację.
PL
Dbałość o jakość edukacji włączającej warunkowane jest wieloma czynnikami. Jednym z najważniejszych są różne formy wspierania nauczycieli. Do istotnych należą: koordynatorzy specjalnych potrzeb (SENCo) w szkołach głównego nurtu, nauczyciele (asystenci) współorganizujący proces kształcenia i wychowania w klasach ogólnodostępnych oraz instytucjonalne partnerstwa szkół specjalnych i ogólnodostępnych. Celem opracowania jest ogólna charakterystyka przywołanych trzech form wspierania nauczycieli szkół ogólnodostępnych w realizowaniu edukacji włączającej. Punktem wyjścia jest teza, że rozwiązania te są praktycznie nieobecne lub pojawiają się śladowo w rodzimej praktyce. Należą ponadto do problematyki (z nielicznymi wyjątkami) pomijanej w rozprawach naukowych i metodycznych publikowanych w języku polskim. W efekcie nauczyciele przedmiotu czy edukacji wczesnoszkolnej realizujący zadania związane z kształceniem i wychowaniem uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi pozbawienia są autentycznego wsparcia w praktyce edukacyjnej.
Forum Pedagogiczne
|
2022
|
vol. 12
|
issue 1
109-121
PL
Jednym z elementów szerokiego wachlarza rozwiązań służących podnoszeniu jakości edukacji włączającej są koordynatorzy określani mianem SENCo (Special Educational Needs Coordinators), którzy w wielu krajach odgrywają istotną rolę w kreowaniu, wspieraniu i koordynowaniu edukacji włączającej w przestrzeni szkoły ogólnodostępnej. Stanowisko Koordynatora ds. Specjalnych Potrzeb Edukacyjnych jak dotąd nie zostało usankcjonowane prawnie w naszym kraju. Niemniej jednak jego propozycja – pod nazwą KEW (Koordynator Edukacji Włączającej) – pojawiła się w dwóch dokumentach opracowanych w zespołach pod auspicjami MEN w 2020. Zdawkowe przywołanie KEW znajdujemy w opracowaniu pt. Wspieranie podnoszenia jakości edukacji włączającej w Polsce (2020), a znacznie obszerniejsze informacje, z dokładnym uwzględnieniem jego zadań, zostały sformułowane w projekcie zatytułowanym Model edukacji dla wszystkich (2020). Celem opracowania jest konfrontacja przywołanej w Modelu edukacji dla wszystkich propozycji zadań KEW z informacjami na temat roli SENCo jaką odgrywa on w angielskim systemie kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem projektowanych dla niego zadań oraz trudności związanych z ich realizacją. W pierwszej części artykułu odniosę się ogólnie do obecnego stanu edukacji włączającej w Polsce, w kolejnej zaprezentuję podstawowe informacje na temat roli i zadań koordynatorów zaczerpnięte z doświadczeń innych krajów, ze szczególnym uwzględnieniem brytyjskiego modelu. Meritum opracowania stanowi analiza propozycji roli i zadań KEW zawarta w Modelu edukacji dla wszystkich (2020). Całość zamkną konkluzje końcowe.
PL
Społeczeństwa XXI wieku nieustannie stoją przed wyzwaniami adaptacji i innowacji w różnych dziedzinach życia; wszystko dla jednego celu – trwałego rozwoju. Znaczenie kapitału ludzkiego jako fundamentu postępu nabiera zatem zupełnie nowego, głębszego i bardziej wyrazistego znaczenia. W kontekście edukacji włączającej, zapewniającej równy dostęp do edukacji dla wszystkich uczniów, zarządzanie kadrą pedagogiczną, będącą kapitałem ludzkim, staje się obligatoryjnym elementem. Mając to na uwadze, podjęto próbę omówienia zarządzania kadrą pedagogiczną jako kapitałem ludzkim na tle założeń edukacji włączającej. W świetle wielu wyzwań, dynamicznie zmieniającego się środowiska edukacyjnego, a przede wszystkim dobrostanu (zarówno uczniów, jak i nauczycieli) konieczne jest ciągłe doskonalenie umiejętności, współpraca z rodzicami oraz odpowiednie wsparcie ze strony organów prowadzących, co w konsekwencji determinować powinno wysoką jakość kształcenia i rozwój wszystkich uczniów. Jako główny cel niniejszego opracowania założono zaproponowanie rozwiązań w kwestii zarządzania kadrą pedagogiczną jako kapitałem ludzkim w kontekście wiodących aspektów edukacji włączającej. Cel główny był możliwy do zrealizowania dzięki przeprowadzonym i przeanalizowanym badaniom własnym wśród nauczycieli szkół masowych nt. aktualnego stanu polskiej edukacji w placówkach publicznych, do których uczęszczają uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnym.
PL
Rodzina jest najważniejszą oraz najbardziej pierwotną grupą społeczną w życiu każdego dziecka. Ma ona ścisły związek z funkcjonowaniem danej jednostki w przestrzeni szkolnej. Współcześnie dostrzegamy wzrost liczby dzieci posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego. Jednocześnie zauważalna jest tendencja do realizowania w systemie polskiego szkolnictwa edukacji włączającej, niosącej ze sobą szereg trudności, z którymi przyszło zmagać się współczesnej szkole. Problematycznym zjawiskiem jest występowanie coraz powszechniej zachowań trudnych. Nie są one zarezerwowane jedynie dla uczniów o zaburzonym rozwoju, aczkolwiek w populacji osób z dysfunkcjami są do nawet trzech razy częstszym zjawiskiem. Zachowania niepożądane wpływając na codzienne funkcjonowanie, mogą powodować z kolei ograniczony sposób uczenia się i przyswajania wiedzy zarówno przez osobę je przejawiającą, jak i oddziałuje w sposób znaczący na całą klasę. Edukacja włączająca stała się zatem dużym wyzwaniem dla całej społeczności szkolnej.
EN
Family is the most important and primary social group in every child's life. It is closely connected with their functioning in a school environment. Currently it is possible to observe an increase in the number of children with a certificate confirming that they require special education. At the same time there is a tendency in the Polish education system to apply inclusive education, which brings a number of difficulties that contemporary schools have to struggle with. One of the problematic phenomena is the increasing frequency of difficult behaviour. It is displayed not only by pupils with developmental disorders, although in the population of people with dysfunctions it is up to three times more common. Undesirable behaviour, while impacting on a person's daily functioning, may also limit their ability to learn and have a considerable influence on the whole class. Inclusive education has therefore become a major challenge for the entire school community.
XX
Celem artykułu jest dokonanie analizy porównawczej wypowiedzi nauczycieli polskich i litewskich odnośnie wdrażania w szkole ogólnodostępnej założeń edukacji włączającej. Z przeprowadzonej analizy wynika, że zarówno polscy, jak litewscy respondenci wskazują na niewystarczający zakres zmian wprowadzonych na poziomie szkoły, co utrudnia im realizację idei inkluzji. Nauczyciele rozumieją potrzebę dostosowania pracy na lekcji do indywidulanych możliwości i potrzeb uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Wskazują na propozycje rozwiązań. Najczęściej stosują strategie wspólnego programu nauczania i kooperacyjnych metod pracy. Mają trudności w konstruowaniu indywidulanego programu nauczania i zastosowania specjalistycznych metod pracy. Zauważalna jest potrzeba specjalistycznego wsparcia i współpracy, a także ciągłego doskonalenia zawodowego.
PL
Aktualnym światowym standardem i celem reform w zakresie edukacji osób o specjalnych potrzebach, wyznaczanym przez międzynarodowe organizacje takie jak UNESCO, jest umożliwianie im korzystania z wysokiej jakości kształcenia w ramach szkół rejonowych. Celem artykułu jest naświetlenie podstawowych różnic pomiędzy edukacją włączającą a integracyjną, która często jest błędnie utożsamiana z tą pierwszą, pozostającą bliżej form segregacyjnych. Analiza przeprowadzona została w oparciu o akty prawne regulujące kształt – aspirującego do miana włączającego – polskiego systemu edukacyjnego.
EN
The current world standard and aim of educational reform for people with special educational needs, as indicated by international organizations as UNESCO, is to enable them to take advantage of a high level of equality in local schools. The aim of the article is to highlight the differences between inclusive and integrated education which are often treated as synonyms, although the latter is closer to a form of segregation. This analysis was conducted on the base of laws regulating the structure of the Polish educational system.
PL
Edukacja włączająca osoby z niepełnosprawnością jest współczesną tendencją kształcenia w Polsce. W 2012 r. Polska ratyfikowała Konwencję o prawach osób niepełnosprawnych. Tekst ten podejmuje próbę analizy realizacji idei w odniesieniu do wszystkich etapów obowiązkowej edukacji. Jest również próbą zdiagnozowania głównych barier, które to utrudniają.
EN
Inclusion of people with disabilities is a modern trend of education in Poland. In 2012. Poland ratified the Convention on the Rights of Persons with Disabilities. Text attempt to analyze the state of implementation of ideas for all stages of compulsory education. It is also an attempt to diagnose the main barriers to the implementation of the plans.
PL
Celem artykułu jest prezentacja wybranych modeli nauczyciela włączającej edukacji wczesnoszkolnej oraz wyników badań dotyczących ich implementacji. Szczególną uwagę zwrócono na uznanie wartości jako źródła kształtowania kompetencji nauczyciela i potrzebę posiadania przez niego kompetencji w zakresie zrozumienia złożonych sytuacji edukacyjnych, refleksyjnego na nie reagowania, rozwoju zawodowego i kreatywnego kształtowania środowiska klasy włączającej. Aby skutecznie pracować z uczniami o różnych umiejętnościach, konieczne jest opanowanie kompetencji komunikacyjnych i kompetencji umożliwiających efektywną współpracę z innymi partnerami, takimi jak nauczyciel wspomagający i członkowie zespołu specjalistów.
EN
The aim of the paper is to present the selected models of Inclusive Early Childhood Education teacher as well as results of research on their implementation. Particular attention was paid to recognizing values as a source of shaping the teacher’s competences and the need to aqiure such competences as understanding complex educational situations, reflective response to them, professional development and creative shaping of the class environment. In order to work effectively with students with diverse abilities, it is necessary to master communication competences and competences enabling effective cooperation with other partners, such as a support teacher and members of a specialists’ team.
EN
In the article the author argues that the use and spread of proinclusive activities and solutions in education systems, though much anticipated and so-cially desired, are inflexible and hindered for a number of reasons. These reasons, characterized in the article, include the lack of proper preparation on the part of inclusive education counsellors and teachers as well as issues related to the social status of students. The article points out the need to monitor those groups and successively eliminate the problems with a view to creating an education system whose proinclusive offer would be sufficiently flexible and varied to provide for pupils with special needs.
PL
W artykule podkreślam, że upowszechnianie proinkluzyjnych dzia-łań i rozwiązań w systemie edukacji, choć społecznie pożądane i oczekiwane, jest utrudnione, jednocześnie nieelastyczne przez obecne w jej przestrzeni problemy. Owe problemy, które charakteryzuję, to niedostatki kompetencyjnego przygo-towania realizatorów włączającego kształcenia – pedagogów i nauczycieli – oraz praktyki społecznej stratyfikacji uczniów. Wskazuję na potrzebę ich monitoro-wania i sukcesywnego rugowania w celu tworzenia elastycznej i zróżnicowanej w swej ofercie prowłączającej edukacji uczniów o specjalnych potrzebach.
first rewind previous Page / 3 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.