Search results

1

Znaczenie i ocena stabilności ekspresywnej leksemu sztos

100%

Kluczna P.

Orbis Linguarum

|

2018

|

issue 51

147-158

EN

The meaning and evaluation of expressive stability of the lexeme sztos The following article is an analisys of the lexeme sztos. The aim is to determine what does this word mean and how does this meaning evolve in recent years. The paper offers a brief insight into the problem connected with classifying from sztos to words with positive or negative connotation. The basis for my analysis constitutes of dictionaries and many of text corpora. The study shows that the meaning of the lexeme sztos depends first of all on the context and it lets us to conclude that the meaning can extend from year to year.

2

A to prostak jeden! – o ekspresywnej jednostce jeden

100%

Kosek I.

Prace Językoznawcze

|

2020

|

issue XXII/1

119–130

PL

Celem artykułu jest wstępna charakterystyka własności funkcjonalno-składniowych wyrażenia jeden w kontekstach takich, jak zasygnalizowany w tytule. W szerszej perspektywie artykuł wpisuje się w nurt badań nad własnościami językowymi jednostek języka (w rozumieniu Andrzeja Bogusławskiego) jako budulcem wypowiedzeń. Przeprowadzona analiza pozwala scharakteryzować jeden jako wyrażenie nienależące do przedmiotowego poziomu języka, otwierające miejsce dla nazw osób, obligatoryjnie postpozycyjne wobec rzeczowników, z którymi się łączy. W strukturze tematyczno rematycznej analizowane jeden nie może być rematem (zajmuje zwykle miejsce komentarza rematu). Opisywane wyrażenie ma charakter ekspresywny, przesądza też o (negatywnym) wartościowaniu.

EN

The main objective of the analysis is to preliminarily characterize the syntactic-functional features of the string jeden (‘one’) in occurrences to the one given in the title. In a broader perspective, the paper can be treated as a part of the studies on description of language units (in the sense of Andrzej Bogusławski) as the main building material of utterances. The analysis leads to the conclusion that the described unit does not belong to the objective level of language and it is used with nouns referring to people, taking a postposition relative to those nouns. The unit can not function as a rheme in a thematic-rhematic structure. (It is primarily a rhematic comment.) Jeden is an expressive unit and it determines the (negative) evaluation.

3

Context-Related Semantics: Evaluation of Expressive Quality of Lexical Items

84%

Kozłowska K.

Roczniki Humanistyczne

|

2017

|

vol. 65

|

issue 11: Anglica

23-40

EN

The aim of this paper is to point out and analyse the closest environment of lexemes that are intended to have expressive qualities within the given contexts. The analysis focuses on words, whose primary meanings are not characterised by expressiveness, and, if found in a different (neutral) context, they would not necessarily be perceived as subjective, emotionally loaded expressions. The material analysed in this paper consists of selected volumes of the popular series of J. K. Rowling's Harry Potter books. The introductory part of the paper is theory-based: it clarifies the reasons for such choice of the material; it also explains why the semantic and stylistic character of a larger context is significant in understanding the connotation of a particular word within this context. The analytical part is divided into three sections, focused on three major types of contextual indicators of expressiveness, which were distinguished in the analysed material.

PL

Celem artykułu jest wskazanie i analiza najbliższego otoczenia leksemów, które — według zamierzenia autora — mają w danym kontekście pełnić funkcję wyrażeń o charakterze sugestywnym. Analiza obejmuje słowa, które odznaczają się cechami ekspresywnymi jedynie w tymże kontekście, podczas gdy ich podstawowe znaczenie nie ma cech ekspresywnych. Niniejsza publikacja opiera się na analizie tekstów wybranych książek z popularnej serii, której bohaterem jest Harry Potter. Pierwsza, teoretyczna część artykułu uzasadnia wybór analizowanych tekstów; odpowiada również na pytanie, dlaczego semantyczny i stylistyczny charakter szerszego kontekstu ma istotne znaczenie dla konotacji danego słowa znajdującego się w tym kontekście. Część analityczna podzielona jest na sekcje skupiające się na trzech typach sygnalizatorów sugestywnej natury leksemu z uwzględnieniem zagadnienia kontekstu.

4

Ekspresywność w komunikacji internetowej na przykładzie komentarzy wybranych fanpage’y Facebooka

84%

Urzędowska A.

Prace Językoznawcze

|

2016

|

issue 18/1

129–142

EN

The article discusses examples of the expressiveness in internet communications in some comments posted on Facebook. The study was based on an analysis of comments in the statements related to social and political themes, for example Facebook`s fanpages: Portal “Fronda”, “Gazeta Wyborcza”, “Newsweek” (Polish edition) and “Wprost”. The presented examples show the relationship of language expressiveness and Internet slang.

PL

Artykuł omawia ekspresyjność komunikatów internetowych na przykładzie komentarzy zamieszczanych na Facebooku. Badania oparto na analizie komentarzy w wypowiedziach związanych z tematyką społeczną i polityczną, na przykładzie facebookowych fanpage’y – portalu „Fronda”, „Gazety Wyborczej” i tygodników „Newsweek Polska” oraz „Wprost”. Zaprezentowane przykłady prezentują związek ekspresywności języka z jego potoczną odmianą, używaną zwykle przez internautów.

5

O ekspresywności modlitw w "Psałterzu Dawidowym" Mikołaja Reja

84%

Kowalska D., Uniwersytet Łódzki K. H. J. P.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

|

2015

|

vol. 049

EN

The article analyses the linguistic signs of expressiveness present in the prayers attached to the prose paraphrase of Mikołaj Rej’s David’s Psalter, in particular the evaluative (modality) and intensifying exponents. Rej’s prayers are characterized by a lot of emotionalisms which make them a tool of the emotional expression. The writer uses many expressional synonyms accumulated as two or three evaluative expressions and many epithets which perform the hyperbolic function and intensify the referent feature of the noun. Metaphors and rhetorical questions also serve the function of intensification. The expressiveness is also emphasizes by the use of the elements characteristic of the spoken language: the lexicon of the vernacular speech, a wide variety of phatic signals and demonstrative pronouns. The application of these linguistic phenomena makes Rej’s prayers, despite the structural limitations, assume the character of private confessions full of authentic affection and admiration of God – the addressee.

6

Czaisz to? O różnych użyciach czasownika czaić oraz prefiksalnych czasowników pochodnych

84%

Witkowska P.

Orbis Linguarum

|

2018

|

issue 51

237-259

EN

Czaisz to? (Do you get it?) On various uses of the verb czaić and its prefixed derivatives This article discusses the semantics of the verb czaić and its prefixed derivatives: doczaić, obczaić, podczaić, przeczaić, przyczaić, rozczaić, sczaić, wyczaić, zaczaić. Particular attention is paid to morphological, syntactic and semantic properties that influence their stability and expressive markedness. Although these verbs are not a novelty in Polish, lexicographic accounts of their use are infrequent. These verbs can be traced back to language used by the youth, yet they have already made their way to everyday Polish. Polish speakers use them mainly in unofficial conversations, in which these verbs can be found in various contexts; and exhibit numerous meanings, some of which are not listed in contemporary dictionaries of Polish. Subtle meaning differences between relevant derivatives are encoded by the prefixes that attach to the base – czaić.

7

Leadership and expressivity: The interplay of speech and gesture in Andrzej Duda’s anti-war rhetoric

84%

Szczyrbak M., Tereszkiewicz A., Ushchyna V.

Res Rhetorica

|

2024

|

vol. 11

|

issue 2

131-151

PL

Praca omawia związek przywództwa z ekspresywnością na przykładzie wystąpienia Prezydenta RP wygłoszonego w ukraińskim parlamencie 22 maja 2022 r. Badanie czerpie z dotychczasowych ustaleń dotyczących ekspresywności oraz przywództwa dyskursywnego, a także badań nad zachowaniami niewerbalnymi polityków. W pracy zwrócono uwagę na rolę gestów towarzyszących mowie w wyrażaniu emocji i wartościowań, a także na ich udział w budowaniu publicznego wizerunku oraz tożsamości mówcy. Analiza ekspresywności Prezydenta RP, przeprowadzona zgodnie z założeniami Bednarek (2011) na poziomie mikro, mezo i makro, pozwoliła na identyfikację szeregu zasobów językowych i niewerbalnych, za pomocą których Andrzej Duda komunikuje emocje oraz buduje intensywność actio, podkreślając swoje zaangażowanie i pozytywność przekazu. W analizie wskazano ponadto na związek między ekspresją językową i gestyczną a zachowaniami przywódczymi, wyjaśniając, w jaki sposób budowanie relacji z odbiorcą oraz kreślenie wizji mogą poruszać emocje odbiorców i mobilizować ich do działania w dobie wojny i niepewności.

EN

The paper discusses the relationship between leadership and expressivity as exemplified by the Polish President's address to the Ukrainian Parliament delivered on 22 May 2022. The study draws on existing understandings of expressivity and discursive leadership as well as previous studies on gesture in political rhetoric. Co-speech gestures are discussed as an interactional resource linked to emotion and evaluation, and as an inseparable part of the speaker’s public persona and identity. Following Bednarek (2011), the analysis considers the president’s expressivity at the micro-, meso- and macro-level, and it identifies a range of linguistic and gestural resources with which Andrzej Duda constructs a positive involved style while “communicating emotion” and “doing intensity.” The analysis also links the president’s linguistic expression of ardour and gestural behaviour to leadership capabilities, explaining how “relating to the audience” and “visioning” can stir and mobilise the audience in times of war and uncertainty.

8

Образность и лексика как элементы формирования экспрессивности фразеологических единиц

83%

Стэнпень К. И.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica

|

2018

|

issue 15

129-136

PL

Determinującą cechą związków frazeologicznych jest obrazowość. Natura obrazu, zawartego w frazeologizmach, charakteryzuje się wieloaspektowością, ponieważ nakładają się na niego ogólne właściwości przedmiotów oraz indywidualne spostrzeżenia. W wyniku czego traktowanie obrazu może być rozumiane jako subiektywne i wątpliwe pod względem wiarygodnego determinanta ekspresywności. Natomiast zwracana jest uwaga na ogólnie przyjęty i rozumiany odbiór świata pozajęzykowego, czyli relewantne cechy denotatu. One właśnie stanowią podstawę formy wewnętrznej frazeologizmów. Jej dosłowność albo irracjonalność wpływa na kształtowanie ekspresywności, jak również rzeczywistość bądź abstrakcyjność obrazu określa stopień nasilenia ekspresji. Losowo wybrane do zbadania frazeologizmy wykazały, że walory słownictwa zawartego w ich składzie też oddziałują na intensywność ekspresywności. Ponadto połączenie charakterystycznego obrazu z nacechowanym słownictwem wzmacnia poziom ekspresji. Opisany proces został przedstawiony w sposób ilościowy, którego jednostką miary stanowi jednostka intensywności (JI). Na podstawie wskaźnika JI podejmuje się próba porównania ekspresywności wybranych związków frazeologicznych.

EN

Imaging is a feature determining phrasemes. The nature of images contained in phrasemes is characterised by multi-dimensionality as images are comprised of general features of items and individual observations. As a result, image treatment might be perceived as subjective and doubtful from the point of view of a reliable expressiveness determinant. However, attention is paid to the generally accepted and understood perception of the non-verbal world, i.e. the relevant features of the denotation. It comprises the basis of the internal form of phrasemes. Its literalness or irrationality affects the shaping of expressiveness, and the reality or abstraction of an image determines the level of expressiveness intensity. Phrasemes randomly selected for examination demonstrated that the qualities of vocabulary contained in them also influence the intensity of expressiveness. Furthermore, a combination of a characteristic image with marked vocabulary strengthens the level of expressiveness. The described process was presented in a quantitative manner, the measurement unit of which is the unit of intensiveness (UI). An attempt to compare the expressiveness of selected phrasemes was made on the basis of the UI indicator.

RU

-

9

Language and Culture Interconnectedness

67%

Zygmunt T.

Language. Culture. Politics. International Journal

|

2021

|

vol. 1

117-126

EN

Numerous criticism directed at the Sapir-Whorf Hypothesis called forth the viewing of the hypothesis through the prism of language and culture interconnection and check to what extent the linguistic determinism is an applicable and useful tool in foreign language studies. For this reason, the present paper carries out a discussion to construct a somewhat modied version of the linguistic determinism idea by adding to the language-culture unit a third element such as expressiveness. To make the proposed here version of linguistic determinism comprehensible, it has been decided to describe and explain the notions of language, culture, and expressiveness to make them clear and digestible for the purpose of the present discussion. In the course of the discussion, strengthened by quotations from the literature, the main stress is put on the language-culture interconnectedness viewed as the key element determining successful language studies, especially in the foreign languages domain. Finally, the attention is directed at the role of creativity and expressiveness as factors responsible for the level of the language user's competence, which, in turn, is viewed as creative communicative competence.

10

Синтагматические особенности функционирования русских экспрессивных языковых единиц (на материале лексики с положительной эмоциональной оценкой)

67%

Zaynuldinov A.

Slavica Wratislaviensia

|

2019

|

vol. 169

81-88

EN

Syntagmatic features of the functioning of Russian expressive linguistic units (on the basis of a vocabulary with a positive emotional evaluation) Proceeding from the opposition of the function of identification and the function of predication, it is advisable to consider the syntagmatic features of the use of a vocabulary with a positive emotional evaluation in the most typical positions of vocative and predicate. As a result of the analysis of linguistic material, a conclusion has been made about the difference in the typology of lexical units expressing approval and admiration, which do not undergo semantic changes in the vocative position (for the given words, the vocative position is not systemic, determining): орёл oriol (eagle), соловей solovej (nightingale), мастер master (master), and the typologies of lexical units conveying an affectionate and friendly attitude that in the attitude ofthe expression communicates the properly-valued semantics in the eventual deactivation of the nominative components of the value (the vocative position is systemic, basic: лапушка lapushka [little paw], ягодка jagodka [berry], сынок synok [little son], дружище druzhishe [friend, pal], etc.).

PL

Syntagmatyczne właściwości funkcjonowania rosyjskich ekspresyjnych jednostek językowych (na materiale leksyki pozytywnie nacechowanej emocjonalnie) Przy wychodzeniu od opozycji funkcji identyfikacji i funkcji predykacji celowe jest rozpatrzenie syntagmatycznych właściwości użycia leksyki z pozytywną oceną emocjonalną w najbardziej typowych dla nich pozycjach zwracania się i predykatu. W wyniku analizy materiału językowego został sformułowany wniosek o rozbieżności typologii jednostek językowych wyrażających akceptację i zachwyt, które w funkcji adresatywnej nie ulegają zmianom semantycznym (dla danych wyrazów sytuacja zwrotu nie jest pozycją systemową, określającą: орел, соловей, мастер) i typologii jednostek leksykalnych wyrażających serdeczny i przyjacielski stosunek, które w pozycji adresatywnej wyrażają znaczenie wartościujące przy jednoczesnej dezaktualizacji nominatywnych komponentów znaczeniowych (pozycja zwracania się jest tu systemowa, fundamentalna: лапушка, ягодка, сынок, дружище itp.).

11

O ekspresywności wypowiedzeń emotywnych (na materiale języka rosyjskiego i polskiego)

67%

Czapiga Z., Rzeszowski U.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica

|

2015

|

vol. 11

EN

The present paper discusses the linguistic markers of expressiveness in Russian and Polish utterances. Such utterances reflect the emotional condition of the speaker and his/her relationship with other people. Experiencing emotions results in the choice of the linguistic means of expression and their arrangement. It occurs that the expressive character of the utterances is achieved in the languages under investigation by the use of: reduplication of emotive lexemes, phrases and sentences; interjections; exclamatory intonation; accumulation of names of different emotional states (both – positive and negative). Syntactic means of expressing emotions usually co-occur in one utterance.

PL

W artykule omawiane są środki językowe decydujące o ekspresywności wypowiedzeń emotywnych w języku rosyjskim i polskim. Wypowiedzi takie odzwierciedlają emocjonalny stan mówiącego i jego wzajemne relacje z innymi ludźmi. Przeżywane emocje znajdują wyraz w doborze różnorodnych środków językowych oraz w odpowiedniej ich organizacji. Okazuje się, że ekspresywność wypowiedzeń z eksplicytnie wyrażanymi stanami emocjonalnymi osiągana jest w badanych językach poprzez: reduplikację leksyki emotywnej, grup wyrazowych oraz całych zdań; użycie interiekcji; intonację wykrzyknikową; nagromadzenie nazw różnych stanów emocjonalnych (zarówno pozytywnych, jak i negatywnych); użycie w bezpośrednim lub dalszym sąsiedztwie również innych markerów emotywnych (wykrzyknień, wulgaryzmów, pauz, konstrukcji ułomnych). Środki składniowe służące ekspresywności wypowiedzi zwykle współwystępują, a nawet nakładają się na siebie.

12

Эмотивно-оценочный дискурс православного священника как языковой личности (на основе анализа проповеди протоиерея Димитрия Смирнова)

67%

Petríková A., Wideł-Ignaszczak M.

Roczniki Humanistyczne

|

2022

|

vol. 70

|

issue 7

221-241

PL

W niniejszym artykule zwrócono uwagę na analizę dyskursu emotywno-oceniającego osobowości językowej osoby duchownej. Korzystając z zestawu narzędzi programowych do przetwarzania korpusów językowych, opracowanych przez Lexical Computing Ltd, przeprowadzono analizę ilościową tekstu „Kazania na Dzień Świętej Trójcy. Pięćdziesiątnica” (8 czerwca 2014 r.). Przedmiotem badań jest fragment kazania № 4, który wywołał ogromny rezonans w społeczeństwie. Autorem jest protojerej Dimitriy Smirnov. Badanie zostało przeprowadzone nie tylko w aspekcie językoznawstwa korpusowego, ale także z perspektywy teorii dyskursu, której elementami składowymi są dyskurs religijny i dyskurs emotywno-oceniający. Omówiono rozumienie pojęcia osobowość językowa. W wyniku badań w dyskursie kaznodziei został wyłoniony główny koncept „Сzłowiek” oraz wskazano najważniejsze parametry komunikacyjne, takie jak ekspresywność i nieformalność. Wśród przedtekstowych presupozycji tekstu kazania można wymienić informacje, które kaznodzieja otrzymał w szkole o profilu matematyczno-fizycznym.

EN

This paper focuses on an analysis of the emotive-evaluative discourse of the linguistic personality of the clergyman. Using a set of software tools for processing language corpora developed by Lexical Computing Ltd., a quantitative analysis was carried out of the text of “The Sermon for Holy Trinity Day. Pentecost” (8 June 2014). The subject of the study was the text of sermon No 4, which had evoked a huge response in society. Its author was Archpriest Dimitry Smirnov. The study was conducted not only from the perspective of corpus linguistics, but also from that of discourse theory, the components of which are religious discourse and emotive-evaluative discourse. The understanding of the concept of linguistic personality was also discussed. As a result of the study, the main concept of “Man” in the preacher’s discourse was selected and the most important communicative parameters, such as expressivity and informality, were identified. Among the pretextual presuppositions of the text of the sermon is the knowledge the preacher received at school, which placed a particular emphasis on mathematics and physics.

RU

В настоящей статье внимание обращено на анализ эмотивно-оценочного дискурса (ЭОД) языковой личности священника. Используя набор программных инструментов для обработки языковых корпусов, разработанный компанией Lexical Computing Ltd, был осуществлен количественный анализ текста проповеди на «День Святой Троицы. Пятидесятница (8 июня 2014 года). Предметом исследования является текстовая гнома № 4, которая вызвала огромный резонанс в обществе. Автор – протоиерей Димитрий Смирнов. Исследование проведено не только в аспекте корпусной лингвистики, но и в ракурсе теории дискурса, составной частью которого являются религиозный и эмотивно-оценочный дискурсы. В результате исследования был выявлен в дискурсе проповедника основной концепт «Человек», важнейшие коммуникативные параметры, как экспрессивность, неофициальность. Среди предтекстовых пресуппозиций текста проповеди можно назвать информацию о том, что проповедник учился в школе с математико-физическим профилем.

13

Stereotyp w subkulturze — subkultura w stereotypie. O słowackim tłumaczeniu "Wojny polsko-ruskiej" pod flagą biało-czerwoną Doroty Masłowskiej

51%

Sojda S.

Przekłady Literatur Słowiańskich

|

2013

|

vol. 4

|

issue 1

115-126

SK

Príspevok sa zameriava na krátku a všeobecnú charakteristiku prekladu poľského románu od Doroty Masłovskej "Wojna polsko‑ruska" pod flagą biało‑czerwoną do slovenčiny (Sneh a krv). Preklad, urobený Tomášom Horváthom, sa snaží ukázať svet poľskej panelákovej mestskej kultúry prostredníctvom jazyka a na pozadí charakteristiky stereotypu v subkultúre. Autorka priblížuje definície subkultúry a stereotypu v odbornej literatúre, najmä sociologickej, ale aj z lingvistického hľadiska. Charakterizuje jazyk v slovenskom preklade z ohľadu na jeho slangovú realizáciu prostredníctvom univerbizovaných jednotiek, vulgarizmov, pejoratívov, dysfemizmov a frazeologických jednotiek. Jedná sa o vyriešenie problematiky vernosti slovenského prekladu voči poľskému originálovi.

EN

This paper focuses on a short general description of the Polish translation of the novel by Dorota Masłowska "Wojna polsko‑ruska" pod flagą biało‑czerwoną into Slovak (Sneh a krv). The translation, prepared by Tomáš Horváth, tries to show the world of the Polish city subculture of blockers based on the background of the stereotypes in this particular subculture. The author presents the definition of a subculture and stereotype in sociological literature, but also from a linguistic point of view. It also characterizes the language in the Slovak translation regardless of its slang implementation through univerbized units, vulgarisms, pejoratives, dysphemisms and phraseological units. This is to resolve the issue of the loyalty of the Slovak translation with the Polish original.

Refine search results

Znaczenie i ocena stabilności ekspresywnej leksemu sztos

A to prostak jeden! – o ekspresywnej jednostce jeden

Context-Related Semantics: Evaluation of Expressive Quality of Lexical Items

Ekspresywność w komunikacji internetowej na przykładzie komentarzy wybranych fanpage’y Facebooka

O ekspresywności modlitw w "Psałterzu Dawidowym" Mikołaja Reja

Czaisz to? O różnych użyciach czasownika czaić oraz prefiksalnych czasowników pochodnych

Leadership and expressivity: The interplay of speech and gesture in Andrzej Duda’s anti-war rhetoric

Образность и лексика как элементы формирования экспрессивности фразеологических единиц

Language and Culture Interconnectedness

Синтагматические особенности функционирования русских экспрессивных языковых единиц (на материале лексики с положительной эмоциональной оценкой)

O ekspresywności wypowiedzeń emotywnych (na materiale języka rosyjskiego i polskiego)

Эмотивно-оценочный дискурс православного священника как языковой личности (на основе анализа проповеди протоиерея Димитрия Смирнова)

Stereotyp w subkulturze — subkultura w stereotypie. O słowackim tłumaczeniu "Wojny polsko-ruskiej" pod flagą biało-czerwoną Doroty Masłowskiej