Search results

1

Eponyms in Dance Terminology as an Object of Translation

100%

Mężyk J.

Półrocznik Językoznawczy Tertium

|

2020

|

vol. 5

|

issue 2

183-201

PL

Niniejszy artykuł porusza temat eponimów w terminologii tanecznej oraz omawia możliwe problemy w ich tłumaczeniu. W Części 1 przedstawione jest krótkie wprowadzenie do tematu, a w Części 2 omówione są teoretyczne zagadnienia niezbędne do zrozumienia tematu, takie jak definicja eponimu czy socjolektu jako języka społeczności tanecznej. Część 3 wprowadza część praktyczną artykułu, zawierając korpus 56 polskich eponimów w terminologii tanecznej, zebranych głównie z książek takich jak „Słownik eponimów, czyli wyrazów odimiennych” (1996) i „Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych” (2003) Władysława Kopalińskiego, „Encyklopedia muzyki” (1995) Andrzeja Chodkowskiego czy „W kręgu polskich tańców ludowych” (1979) Grażyny Dąbrowskiej, a także usłyszanych podczas różnych wykładów dotyczących tańca, wraz z ich angielskimi odpowiednikami. Korpus poddany jest następnie analizie ilościowej i jakościowej. W Części 4 przedstawione są konkluzje badań, wskazujące na złożoność zagadnienia eponimów oraz problemy, które mogą wystąpić w ich tłumaczeniu.

EN

This paper raises both the issue of eponyms emerging in dance terminology and problems concerning their translation. In Section 1, a short introduction to the topic is presented. Section 2 covers theoretical background crucial to understand the topic, defining the notion of an eponym vital to the paper, as well as the term of sociolect in terms of dance community. Moving on to the methodology of this research, Section 3 contains the corpus of 56 Polish eponyms in dance terminology, gathered mostly from books such as Kopaliński’s “Słownik eponimów, czyli wyrazów odimiennych” (1996), his “Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych” (2003), Chodkowski’s “Encyklopedia muzyki” (1995), Dąbrowska’s “W kręgu polskich tańców ludowych” (1979) and during various lectures conducted by numerous dance teachers, along with English translations of the units. Then, a quantitative and qualitative analysis of the corpus is discussed. Finally, in Section 4, conclusion of the research is presented to show the complexity of the issue of eponyms and problems that may occur in their translation.

2

Lexikalische Archaismen im Märchen Die Karawane von Wilhelm Hauff

100%

Guz M.

Prace Językoznawcze

|

2014

|

issue 16/1

63-72

EN

The subject of this article are lexical archaisms presented in the fable Caravan by the German writer Wilhelm Hauff, who died in his prime. The purpose of the work is to find an answer to, among others, the following questions: How may the excerpted anachronistic vocabulary be divided? Which parts of speech do occur among the gathered archaisms and what is their structure? The analysed material is categorised into four groups: 1. lexemes with chronological label, 2. lexemes with chronological label and label concerning stylistic range, 3. anachronistic lexemes with label concerning stylistic range and 4. supposed archaisms. In three groups, nouns are the most frequently occurring parts of speech and only in the second group there are more verbs than nouns. Most of the nouns are basic words.

3

Proces apelatywizacji w ujęciu socjolingwistycznym na przykładzie eponimu “Karen” i jego funkcji w slangu amerykańskim

100%

Podlecka N.

Forum Filologiczne Ateneum

|

2021

|

vol. 9

|

issue 1

163-173

EN

This work analyses the process of appellativisation of the “Karen” eponym functioning in American slang. The formation of inflected words may have various grounds and reasons, but in the case of the chosen example, we are dealing with a phrase that illustrates more than one sociological phenomenon. By examining the definition of the word “Karen”, it is possible to identify three spheres of American life that are subject to many tensions and emotional reactions. The first of them is the economic and social sphere, associated with high social stratification. Another is the problem of racial tolerance that is still present, especially the demonization of African Americans. The last element to be discussed is the pandemic and its impact on American society.

PL

Niniejsza praca poddaje analizie proces apelatywizacji eponimu Karen funkcjonującego w slangu amerykańskim. Powstawanie wyrazów odimiennych może mieć różne podłoża i różne przyczyny, jednak w przypadku wybranego przykładu mamy do czynienia ze zwrotem ilustrującym więcej niż jedno zjawisko socjologiczne. Badając definicję słowa Karen, można wskazać na trzy sfery życia Amerykanów, które podlegają wielu napięciom i emocjonalnym reakcjom. Pierwszą z nich sfera ekonomiczno-społeczna, związana z dużym rozwarstwieniem społecznym. Kolejną jest wciąż obecny problem z tolerancją rasową, a zwłaszcza demonizowaniem Afroamerykanów. Ostatnim omawianym elementem jest pandemia i jej wpływ na społeczeństwo amerykańskie.

4

Англійське власне ім’я Jack і похідні від нього епоніми: гніздове дослідження

80%

Ostapenko M.

Studia Ukrainica Posnaniensia

|

2021

|

vol. 9

|

issue 2

59-71

PL

Jack to jedno z najbardziej rozpowszechnionych imion w krajach anglojęzycznych i dlatego stało podstawą do tworzenia wielu pochodnych eponimów. Brak kompleksowej rozprawy naukowej dotyczącej tego słowotwórczego gniazda określa aktualność danej pracy. Artykuł jest oparty na postulatach porównawczo-historycznego językoznawstwa, semantyki leksykalnej i onomastyki. Celem jest badanie struktury słowotwórczo-semantycznego gniazda, na szczycie którego znajduje się antroponim Jack. W wyniku przeprowadzonych analiz zostały wydzielone strukturalne typy wtórnych konstytuentów gniazda i zasadnicze kierunki treściowej ewolucji podstawowego leksemu oraz jego apelatywnych form pochodnych, między innymi frazeologizmów. Wszystkie eponimy pochodne od imienia Jack podzielone były na następujące mikrogniazda: przedstawiciele przyrody ożywionej (osoby płci męskiej, rośliny, zwierzęta), obiekty przyrody nieożywionej (mechanizmy – jakiekolwiek rzeczy, które zastąpiły czynności człowieka albo za pomocą których coś można zrobić) oraz część leksem określających wizerunek mężczyzny w kulturze.

EN

The English name Jack is one of the most common names in English-speaking countries, which has become a derivate for a large number of derived eponyms. The lack of a comprehensive study of this word family determines the relevance of our research. The article is made within the framework of comparative-historical linguistics, lexical semantics, and onomastics. The article aims to explore the structure of the derivative-semantic word family with a stem anthroponym eng. Jack. As a result, the structural types of secondary word family constituents and the main directions of semantic evolution of the creative lexeme and its common nouns derivatives, including phraseological units, were identified. All derived eponyms of the name Jack were divided into the following micro-families: representatives of living nature (males, plants, animals), inanimate objects (mechanisms – any things that have replaced human labor or with which something can be done) and an intermediate link of lexemes denoting the image of a man.

5

Funkcje antroponimów literackich w powieściach polskich

80%

Tyrpa A.

Prace Językoznawcze

|

2021

|

vol. XXIII/2

229–246

PL

W artykule przedstawiono imiona i nazwiska postaci literackich, które pojawiają się później w utworach innych autorów. Są dwa cele takiego zabiegu: 1) obdarzenie nowych bohaterów imionami i/lub nazwiskami bohaterów innych dzieł; 2) przekazanie sensów metaforycznych, które niosą nomina propria znane z wybitnych, najpopularniejszych dzieł literackich. Ad 1: Pokazano wtórne zastosowanie nazwisk z dzieł S. Żeromskiego w powieści kryminalnej; przejęcie imienia i nazwiska z powieści A. Szklarskiego przez M. M. Kuźmińskich; odwołania do imion tożsamych u postaci z dawniejszych i nowszych utworów literackich. Ad 2: Pokazano powieściowe użycia antroponimów, które nabrały znaczenia przenośnego: Kopciuszek, Don Kiszot, Robinson, Faust, Frankenstein, Romeo i Julia, Werter, Alicja (z krainy czarów), Sherlock Holmes, Ania (z Zielonego Wzgórza), Zagłoba, Wołodyjowski, Borejko. Konteksty powieściowe zostały skonfrontowane ze słownikami: Słownik eponimów czyli wyrazów odimiennych, Słownik mitów i tradycji kultury, Skrzydlate słowa i Alfabetycznym wykazem onimów bazowych i ich derywatów B. Dereń.

EN

The author presents first names and surnames of fictional characters which later appear in texts written by other authors. It can be said that there are two objectives of such a solution: 1. giving new characters the names and/or surnames of characters from other works; 2. transferring metaphorical meanings that are carried by nomina propria known from most renowned and recognisable literary texts. When it comes to the first objective, the author shows the secondary use of surnames from S. Żeromski’s books in a crime novel, taking over a name and a surname from A. Szklarski’s novel by the Kuźmińskis, as well as references to the same names used both by older and more recent literary works. As regards the second objective, the author presents literary use of anthroponyms that have gained metaphorical meanings: Cinderella, Don Quixote, Robinson, Faust, Frankenstein, Romeo and Juliett, Werther, Alice (from Wonderland), Sherlock Holmes, Anne (of Green Gables), Zagłoba, Wołodyjowski, Borejko. Literary contexts are compared with some dictionaries: Słownik eponimów czyli wyrazów odimiennych [Dictionary of Eponyms or Words Derived from Names], Słownik mitów i tradycji kultury [Dictionary of Myths and Traditions of Culture], Skrzydlate słowa [Winged Words] and Alfabetyczny wykaz onimów bazowych i ich derywatów [Alphabetical Index of Basic Proper Names and Their Derivates] by B. Dereń.

Refine search results

2 Prace Językoznawcze

1 Forum Filologiczne Ateneum

1 Półrocznik Językoznawczy Tertium

1 Studia Ukrainica Posnaniensia

1 Guz M.

1 Mężyk J.

1 Ostapenko M.

1 Podlecka N.

1 Tyrpa A.

3 2021

1 2020

1 2014

Eponyms in Dance Terminology as an Object of Translation

Lexikalische Archaismen im Märchen Die Karawane von Wilhelm Hauff

Proces apelatywizacji w ujęciu socjolingwistycznym na przykładzie eponimu “Karen” i jego funkcji w slangu amerykańskim

Англійське власне ім’я Jack і похідні від нього епоніми: гніздове дослідження

Funkcje antroponimów literackich w powieściach polskich