Search results

1

Kryzys rodziców dziecka z niepełnosprawnością w perspektywie nowych narzędzi normalizacyjnych

100%

Doroszuk J.

Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej

|

2017

|

issue 19

47-64

PL

Social and cultural transformations determine the functioning of a disabled child’s family. The Internet, support groups or associations are the new normalisation tools parents can use. They can affect both the structure of his or her parenting as well as the process of coping in difficult situations. The author analyses the social and emotional situation of parents of children with disabilities, based on her research. They describe the significant categories and areas important for further scientific exploration.

2

Rodzina pod wpływem choroby jako stresora.

80%

Białek K.

Państwo i Społeczeństwo

|

2015

|

issue 4

79-88

EN

Illness, especially sudden and chronic, is not a problem just a sick person. Experiencing the whole family and it is always an event the entire family system. This can cause significant changes in its structure and functioning. There are restrictions normal activities, family or professional. Followed by the need to take new actions related to submission to the healthcare system. The disease requires learning new unknown function, especially nursing. It also causes the abandonment of certain goals in life, or to modify them. There is no doubt that the demands placed on the family adaptation to the disease are an important source of stress.

3

Satisfaction of Academic Youth with the Way Their Family of Origin Functions: Conditions and Determinants

70%

Bajkowski T.

Kultura i Edukacja

|

2019

|

issue 4(126)

80-94

EN

The family is the environment that leaves its mark and imprint the most in the structure of the human identity. This is because of both the broadly reaching and permanent character of impacts. Every family creates and regulates its particular familial identity. It can be seen as a kind of azimuth of feeling of being a member of an important, specific family community, despite the changes that are taking place in and around us. The text presents the results of research conducted in the group of academic youth regarding the level of the sense of satisfaction with the functioning of their family of origin and an attempt to capture the determinants of them. There are significant differences in the range of predictors building models for the whole group, compared to models built separately for the group of males and females. This indicates a high level of diversity in the perception of the family of origin system among the surveyed students. Analyses of the presented models show the image of academic youth who, in their life orientations, highly values the family as the basic reference point in the construction of their own identity. There is a visible focus on the community nature of its functioning, the quality of the relations of individual members of the system and the possibility of participating in the rules and rules developed in the family. The family identity that develops with said rules is a kind of negotiated creation of the family traditions recognized by them, with simultaneous outlined tendencies of deconstruction of the existing model ways of capturing the family structure, in favor of seeking a different view, which is a kind of adaptation of the system to dynamically changing socio-cultural conditions.

4

Równowaga systemu rodzinnego i satysfakcja z życia a dobrobyt i style radzenia sobie ze stresem matek dzieci z niepełnosprawnością

70%

Lewandowska-Walter A., Trawicka A., Kichler K.

Polskie Forum Psychologiczne

|

2014

|

vol. 19

|

issue 3

336-354

EN

A critical situation that parents of children with disabilities have to deal with often surpasses their adaptive and financial abilities, which is significant for their well-being. The family often fights for keeping the balance, but can often do that in a way that blocks the development of the whole system or individual development of people that belong to it. The aim of research presented in this report is an analysis of functioning of balanced and unbalanced family systems with disabled children. The research included the perception and life situation of mothers, who out of all family members are the most prone to experiencing raised stress levels and exhaustion as the ones taking direct care of a disabled child. The participants of the study were mothers (n = 70, age: M = 41,5; SD = 8), children and teenagers with disability. The method used in the study was interview with the use of custom survey and questionnaire methods: Family Rating Scales (Margasiński, 2013) – Polish adaptation of Olson’s FACES IV scale and Endler and Parker’s Coping Inventory for Stressful Situations (in Polish adaptation CISS; Strelau et al., 2005). The analyses also included the specifics of each child’s disability (level of disability, level of the child’s independence, requirements related to rehabilitation treatments). The results of own research suggest that mothers from balanced families in comparison to women from unbalanced families rate their systems as more coherent and flexible, more often use a task oriented stress coping strategy, have higher income and are more happy with their financial and living conditions. However, the profile of a “healthy” family is closer to a coherent-rigid one that to a fully balanced system type.

5

„Język jest domostwem bycia” (M. Heidegger). System rodziny jako przestrzeń dialogicznej relacji

61%

Teusz G.

Studia Edukacyjne

|

2020

|

issue 57

191-199

EN

The article presents the family system as a space for dialogue. The text focuses both on the reality of the family, as a special community of persons in multiple interactions, and on linguistic structures and means of expression that contain potential, dialogical and communicative application. It is essential to reflect on the conditions which will ensure that the interpersonal relationships of the members of the family system are reflected in a genuine, authentic dialogue.

6

System rodzinny w przestrzeni międzykulturowej

61%

Bajkowski T.

Pogranicze. Studia Społeczne

|

2017

|

vol. 30

EN

The dynamics of changes in the modern world require continuous updating of analyses concerning the nature of social relations and the processes occurring therein. This paper constitutes an attempt to outline analysis of processes occurring in the family system under variable social conditions. One modern challenge researchers face is conducting research (including research of the family system) under inter- and multi-cultural conditions. This necessitates accounting for the following variables over the course of research: nature of the location where entities function, their cultural, ethnic, religious or national diversity, the fact of participation in migration phenomena, globalization trends and multiple social identities of social units or groups. The author has made both the theoretical background and specific examples of dilemmas that the author encounters in counseling practice the core of analysis, in the context of undertaken diagnostic and therapeutic measures. The situation of a mixed couple with high cultural, ethnic, religious or national diversity, dilemmas related to the dual identity of children from mixed married couples, preservation of the family system participating in migratory processes (including return migration) as well as work with immigrant families seem to be good exemplifications of the inter-cultural dilemmas encountered in the context of counseling. This is intended to increase awareness of increasingly common problems in society and social units, and simultaneously to create conditions for multi-cultural societies accounting for globalization processes that can currently be observed.

7

Przekraczanie granic subsystemowych w rodzinie – analiza doświadczeń młodych opiekunów (young carers) w kontekście praw dziecka

61%

Chojnacka B.

Paedagogia Christiana

|

2022

|

vol. 2/50

143-164

PL

Głównym problemem, wokół którego koncentrują się niniejsze rozważania, jest zjawisko opieki podejmowanej przez dzieci w rodzinie, rozpatrywane w kontekście idei praw dziecka. Młodzi opiekunowie (young carers) wykonują szereg zadań, wspierając rodziców i cały system rodzinny, a niekiedy nawet przejmując za niego odpowiedzialność. Dokonano tu dwuetapowej analizy. W pierwszej kolejności, na podstawie autobiograficznych wywiadów narracyjnych, wyodrębniono kategorie doświadczeń młodych opiekunów. W drugim etapie zestawiono owe kategorie z obszarami praw dziecka, opierając się na analizie treści dokumentów je określających. Wnioski płynące z przeprowadzonych analiz stanowią podstawę do uznania sytuacji młodych opiekunów za zagrożenie lub przynajmniej istotne ograniczenie realizacji praw dziecka.

EN

The main problem of the presented analysis is the phenomenon of caretaking by children (young carers) in the family considered on the basis of the idea of children’s rights. Young carers realised the number of tasks supporting parents and the entire family system, sometimes even taking responsibility for it. Two-phased analysis was carried out here. Firstly, based on autobiographical narrative interviews, the categories of young carers’ experiences were distinguished. Next, these categories were collated with areas of children’s rights recognised by the content analysis of documents defining them. The conclusions drawn from the analysis could constitute the core of considerations on the situation of young carers as a threat to or at least a significant limitation of the realisation of children’s rights.

8

Systemowe rozumienie uzależnienia w rodzinie

57%

Peć B.

Teologia i Moralność

|

2012

|

vol. 7

|

issue 1(11)

93-103

EN

Addiction is a multidimensional disease. A person who takes psychoactive substances experiences numerous intrapsychic difficulties which motivate him/her to seek drug therapy. It must be remembered, however, that intra-family relations play an important role in the formation of addiction. Based on case study of the patients undergoing treatment at the Catholic Centre “Home of Hope” in Bytom it is possible to define a specific model of an addict’s family. The therapy of families is an attempt to analyze this “pathological model”, but at the same time it opens a new perspective, a new narration of the family’s functioning.

PL

Uzależnienie jest chorobą wielowymiarową. Osoba zażywająca substancje psychoaktywne przeżywa wiele trudności intrapsychicznych, które motywują ją do podjęcia terapii odwykowej. Jednak w powstawaniu uzależnienia ważną rolę odgrywają relacje wewnątrzrodzinne. Analizując wiele przypadków pacjentów leczących się w Katolickim Ośrodku „Dom Nadziei” w Bytomiu, można określić swoisty model rodziny osoby uzależnionej. Terapia rodzin jest próbą analizy tego „patologicznego modelu”, a zarazem stwarza nową perspektywę, nową narrację funkcjonowania rodziny.

9

Rodzina w percepcji i ocenie osób odbywających karę pozbawienia wolności

51%

Chańko – Kraszewska A.

Resocjalizacja Polska

|

2018

|

issue 15/2018

163-181

PL

Definiując rodzinę jako system powiązanych elementów, pozostających ze sobą we wzajemnych relacjach, zakłada się, iż zrozumienie poszczególnych jej części nie jest możliwe w odseparowaniu od całości. Rozerwanie więzi przez izolację jednego z jej członków, doprowadza do zaburzeń systemu i konieczności przeorganizowania go. Jeśli jednostka zostaje umieszczona w instytucji penitencjarnej, skazana jest na długotrwałe wykluczenie ze swojej rodziny, co w konsekwencji prowadzi do rozregulowania systemu, a nawet - w sytuacji nieumiejętności poradzenia sobie ze zmianą - rozpadu rodziny.

EN

Defining a family as a system of related elements that are in mutual relations with each other, it is assumed that understanding its individual parts is not possible in separation from the whole. Breaking the bond by isolating one of its members leads to system disturbances and the need to reorganize it. If the unit is placed in a penitentiary institution, it is condemned to long-term exclusion from its family, which in turn leads to dysregulation of the system, and even - in the situation of inability to cope with change - the break-up of the family.

10

The Emergence of the New Woman in Korea under the Japanese Rule

51%

Diniejko A.

Analecta Nipponica

|

2014

|

issue 4

75-100

JA

本論文は、植民地時代の朝鮮（1910-1945）における「新女子」の出現に光を当てる。第一に、筆者は19世紀の西洋文化および20世紀初頭の日本や中国に見られる「新女子」の起源を記述する。次に、前近代の朝鮮における女性の置かれた状況を、1920年代の植民地朝鮮における文化的・文学的動揺に焦点を当てながら簡潔に記述する。この動きは朝鮮文学と文化における「新女子」の出現の契機となった。論文の最後には、金明淳（1896-1951）、羅蕙錫（1896-1948）、金元周（1896-1971）といった、三人の朝鮮の「新女子」作家の業績を概観する。こうした作家達は、作品の中で性の不平等について表現し、偽りのない女性の声を現代朝鮮文学に知らしめた。本論文は、植民地時代の朝鮮における「新女子」の現象を理解・分析するのよりもむしろ、傑出した三人の朝鮮の「新女子」作家達の貢献を強調しながら、入門的に概観することが目的である。

11

Indywidualizm adolescenta a system wspólnoty rodzinnej w perspektywie psychologicznej

51%

Walęcka-Matyja K.

Horyzonty Wychowania

|

2013

|

vol. 12

|

issue 24

37-58

EN

The aim of the study presented was to show the plane of the family system as a contact area of the two types of individualism – adolescent’s and parent’s. In modern times, Polish family is moving towards the model of independence which assumes a high level of autonomy of all family members and meaningless interpersonal relations. The study attempts to answer the question about the relation of openness and seeking support by adolescents from their parents, characteristic of the 21st century conditions. The survey method was applied to examine 172 adults (86 women and 86 men). The average age was 43. The average age of the children ranged from 12 to 16. Analysing the collected empirical material, it was stated that in the era of the crisis in family cohesion, in most cases, family continues to be the source of support for young people seeking themselves and the concept of the world. The results obtained allowed us to show the existence of variables characterising the parents and the families that facilitate the relation of openness and seeking support by adolescents (including parents’ age above 40, female gender, the place of residence in urban areas). Other variables incorporated in the study (type of parents’ relationship, the number of children in the family, parents’ educational level, the economic situation of the family) were not significant from the point of view of the analyses performed.

PL

Celem prezentowanych badań było przedstawienie płaszczyzny systemu rodzinnego jako obszaru styczności dwóch typów indywidualizmu – młodzieńczego oraz rodzicielskiego. We współczesnych czasach polska rodzina zmierza w kierunku modelu niezależności, który zakłada wysoki poziom autonomii wszystkich członków rodziny oraz nieznaczące relacje międzyludzkie. W badaniach podjęto próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie o kształtującą się w charakterystycznych dla XXI wieku warunkach relację otwartości i poszukiwania wsparcia przez adolescentów u rodziców. W badaniach wykorzystano metodę kwestionariusza wywiadu, za pomocą którego przebadano 172 osób (86 kobieti 86 mężczyzn). Średnia wieku badanych osób wynosiła 43 lata. Średni wiek dzieci badanych rodziców zawierał się w granicach od 12. do 16. roku życia. Analizując zebrany materiał empiryczny, stwierdzono, że w dobie kryzysu spójności rodziny nadal w większości stanowi ona oparcie dla poszukującej siebie oraz koncepcji świata młodzieży. Zauważono występowanie zmiennych, cechujących rodziców i rodziny, które facylitują relację otwartości oraz poszukiwania wsparcia przez adolescentów. Należą do nich: wiek rodziców powyżej 40. roku życia, płeć żeńska oraz zamieszkanie na terenach miejskich. Pozostałe zmienne uwzględnione w badaniu (typ związku rodziców, liczba dzieci w rodzinie, poziom wykształcenia rodziców, sytuacja ekonomiczna rodziny) nie były istotne z punktu widzenia przeprowadzonych analiz.

12

Terapia systemowa jako forma pomocy rodzinie

51%

Rojewska E.

Roczniki Pedagogiczne

|

2019

|

vol. 11(47)

|

issue 4

75-91

XX

Artykuł przedstawia terapię systemową jako możliwą i skuteczną formę pomocy rodzinie. Przedstawione są w nim treści dotyczące systemowego rozumienia rodziny oraz znaczenia rodziny dla jakości życia jej członków. Główną część tekstu stanowią refleksje na temat istoty systemowej terapii rodzin oraz jej użyteczności.

EN

The article shows systematic therapy as a possible and effective family helping form. There are described: family as a system and the importance of the family system to life quality of its members. The main part of the article is about the essence of systematic family therapy and utility of this form of therapy.

13

Obraz rodzeństwa chorego psychicznie a dobrostan rodzeństwa zdrowego

51%

Brudek P., Steuden S., Warda A.

Family Forum

|

2017

|

issue 7

145-167

EN

This article is concerned with issues related to mental well-being by healthy individuals with siblings who have been diagnosed with schizophrenia or depression. The purpose of the research project was to find a link between the sibling’s personality and cognitive assessment of their illness and the psychological well-being of siblings. The study involved 30 individuals whose siblings were mentally ill. Measurement of mental well-being of healthy people was done by The Psychological Well-Being Scale (PWB) by C. D. Ryff and C. L. Keyes. The perception of a real and perfect picture of the sibling’s personality was characterized by H. Gough and A. B. Heilburn’s The Adjective Check List (ACL), and the evaluation of the disease was made using S. Steuden, K. Janowski and A. Warda’s The Scale of Evaluation of Sibling’s Mental Illness (SOCOB). The results of the research revealed, among other things, that healthy siblings have a negative image of their mentally ill brothers and sisters. The generalized sense of well-being of a healthy sibling is higher when it shows more positively the image of the sibling’s personality. The assumption that the divergence between a real and ideal personality image will result in lower well-being by healthy siblings has not been confirmed by the study.

PL

Artykuł dotyczy zagadnień związanych z odczuwaniem dobrostanu psychicznego przez osoby zdrowe posiadające rodzeństwo, u którego zdiagnozowano chorobę psychiczną z kręgu schizofrenii lub depresji. Celem badań było poszukiwanie związku między obrazem rodzeństwa chorego i oceną poznawczą jego choroby a dobrostanem psychicznym rodzeństwa zdrowego. W badaniach wzięło udział 30 osób posiadających chore psychicznie rodzeństwo. Pomiaru dobrostanu psychicznego osób zdrowych dokonano za pomocą Skali Dobrostanu Psychicznego (PWB) autorstwa C. D. Ryff oraz C. L. Keyes. Percepcję realnego i idealnego obrazu rodzeństwa chorego scharakteryzowano za pomocą Listy Przymiotnikowej (ACL) H. Gougha i A. B. Heilburna, zaś oceny choroby dokonano przy użyciu Skali Oceny Choroby Osoby Bliskiej (SOCOB) S. Steuden, K. Janowskiego i A. Wardy. Rezultaty przeprowadzonych badań ujawniły między innymi, że zdrowe rodzeństwo posiada negatywny obraz swoich chorych psychicznie braci i sióstr. Uogólnione poczucie dobrostanu zdrowego rodzeństwa jest wyższe wówczas, kiedy bardziej pozytywnie opisuje obraz swojego rodzeństwa. Przypuszczenie, że rozbieżność pomiędzy realnym i idealnym obrazem będzie powodowała odczuwanie niższego dobrostanu przez zdrowe rodzeństwo nie znalazło potwierdzenia w przeprowadzonych badaniach.

14

Family in perception and in opinion of persons serving prison sentences

51%

Chańko – Kraszewska A.

Resocjalizacja Polska

|

2018

|

issue 15/2018

155-173

EN

Defining a family as a system of related elements that are in mutual relations with each other, it is assumed that understanding its individual parts is not possible in separation from the whole. Breaking the bond by isolating one of its members leads to system disturbances and the need to reorganize it. If the unit is placed in a penitentiary institution, it is condemned to long-term exclusion from its family, which in turn leads to dysregulation of the system, and even - in the situation of inability to cope with change - the break-up of the family.

PL

Definiując rodzinę jako system powiązanych elementów, pozostających ze sobą we wzajemnych relacjach, zakłada się, iż zrozumienie poszczególnych jej części nie jest możliwe w odseparowaniu od całości. Rozerwanie więzi przez izolację jednego z jej członków, doprowadza do zaburzeń systemu i konieczności przeorganizowania go. Jeśli jednostka zostaje umieszczona w instytucji penitencjarnej, skazana jest na długotrwałe wykluczenie ze swojej rodziny, co w konsekwencji prowadzi do rozregulowania systemu, a nawet - w sytuacji nieumiejętności poradzenia sobie ze zmianą - rozpadu rodziny.

15

Znaczenie dziecka niepełnosprawnego intelektualnie dla systemu rodzinnego

51%

Stelter Ż.

Społeczeństwo i Rodzina

|

2013

|

issue 2(35)

105-123

PL

Współcześnie patrzymy na rodzinę jako kontekst rozwoju poszczególnych jej członków. Relacje, które istnieją pomiędzy członkami rodziny, są fundamentem właściwego rozwoju każdego człowieka i mają charakter wartościujący dla funkcjonowania jednostki. Prawidłowe stosunki rodzinne nabierają szczególnego znaczenia w przypadku rodzin zmagających się z kryzysem niepełnosprawności intelektualnej dziecka. W artykule przedstawiono wyniki badań, dotyczących systemu rodzinnego, którego elementem jest dziecko niesprawne intelektualnie. Podjęto próbę ustalenia, jaka jest struktura badanych rodzin oraz starano się pokazać, w jaki sposób istniejące podsystemy warunkują wzajemne relacje pomiędzy poszczególnymi osobami.

EN

Nowadays we look at the family as the context of development of its members. The relationships that exist between family members are the base of proper development of every man and they have evaluative nature for the functioning of individual. The proper family relationships take importance in case of families struggling with crisis of mental handicapped child. In the article there are presented the results of the research of family system with handicapped child as well as the analysis of a weak and a strong points of this system. It is shown the structure of studied families and the way in which the existing subsystems determine the interaction between individuals.

16

Tożsamość rodzinna jako kategoria autoidentyfikacji człowieka

51%

Bajkowski T.

Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy, Nauki Społeczne

|

2017

|

issue 4

25-37

EN

The family constitutes an environment which leaves an indelible mark on the structure of the individual’s identity and permanently shapes its character. This is due to the family’s comprehensive and long-lasting influence on the individual. Each family develop and regulate their unique family- identity. We may consider family-membership as the unsurpassed experince of belonging to the fundamental and specific family community. Family constitutes a reference-point notwithstanding the changes we undergo and the changes occuring in the world surrounding us. The submitted paper is an approach to characterize the main features constituting family identity. This may be crucial to develop a research model for the complex family-system and, in its way, support and promote the planning and control of educational procedures as well as implement preventive measures and interventions necessary in order to optimize the functioning of this intrinsic system.

PL

Rodzina jest środowiskiem, które w największym stopniu pozostawia swój ślad i piętno w strukturze tożsamości człowieka. Wynika to zarówno z szerokiego w swoich ramach, jak i permanentnego charakteru oddziaływań. Każda rodzina wytwarza i reguluje swoistą rodzinną tożsamość. Można ją rozpatrywać jako pewien azymut poczucia bycia kimś przynależącym do ważnej, konkretnej wspólnoty rodzinnej, pomimo zmian, które się dokonują w nas i wokół nas. Przedstawiony tekst jest próbą dookreślenia specyfiki kategorii tożsamości rodzinnej, co może posłużyć stworzeniu modelu badań nad systemem rodzinnym, a w konsekwencji ułatwić planowanie i kontrolę procesów edukacyjnych, profilaktycznych oraz interwencyjnych w celu zoptymalizowania funkcjonowania tego systemu.

17

Znaczenie hortiterapii w wychowaniu rodzinnym

51%

Stepulak M. Z.

Roczniki Pedagogiczne

|

2018

|

vol. 10(46)

|

issue 4

69-82

PL

Metoda hortiterapii w wychowaniu rodzinnym jest nowym ujęciem w pedagogice. W artykule naukowej refleksji poddano pojęcie systemu rodzinnego, a następnie jego podstawowe właściwości. System rodzinny jest rozumiany jako jedno z podejść rozumienia rodziny. Jest przedstawiany jako naturalny system przejęty z nauk biologicznych i zastosowany w naukach społecznych i humanistycznych. W dalszej kolejności zwrócono uwagę na nowy model terapii, jakim jest hortiterapia, czyli leczenie ogrodami. Jest to nowa forma pomocy stosowana w leczeniu ludzi cierpiących na różne schorzenia, ale przydatna także w terapii rodzinnej. Hortiterapia służy pomocą zwłaszcza w wychowaniu emocjonalnym, uczuciowym, społecznym, moralnym oraz duchowym.

EN

The method of hortitherapy in family education is a new approach in pedagogy. In the article of scientific reflection, the concept of the family system and then its basic properties were subjected. The family system is understood as one of the approaches to understanding the family. It is presented as a natural system taken from biological sciences and used in social sciences and humanities. Next, attention was paid to the new model of therapy, which is hortitherapy or garden treatment. It is a new form of help used in the treatment of people suffering from various diseases, but it also serves in family therapy. This aspect was taken in the last part of the article. Hortitherapy is helpful especially in emotional, emotional, social, moral and spiritual education.

18

Współczesna rodzina w Polsce w ujęciu systemowym

51%

Stepulak M. Z.

Teologiczne Studia Siedleckie

|

2023

|

issue Teologiczne Studia Siedleckie XX

241-260

PL

Celem teoretycznym niniejszego artykułu jest przedstawienie koncepcji systemu rodzinnego. Celem pragmatycznym jest propozycja nowego podejścia co do systemowej koncepcji rodziny dla specjalistów z dyscypliny familiologii oraz dla rodziców i członków systemu rodzinnego. Koncepcja ta opiera się na prawach rządzących środowiskiem naturalnym. W pierwszej części artykułu zaprezentowane są różne definicje i podejścia do rodziny. Druga część rozważań dotyczy koncepcji systemu rodzinnego i jego specyfiki. Następnie poddane są refleksji wybrane właściwości systemu rodzinnego. Ostatnia część dotyczy socjologicznych uwarunkowań polskiego systemu rodzinnego. Współcześnie bowiem pojawiają się nowe zjawiska i tendencje, które w dotkliwy sposób obniżają kondycję polskich małżeństw i rodzin.

EN

The purpose of this article is to show the concept of the family system. This concept is based on the laws that govern the natural environment. In the first part of the article various definitions and approaches to family are presented. The second part of the considerations concerns the concept of the family system itself and its specificity. Then, selected properties of the family system are reflected. The last part concerns the sociological conditions of the Polish family system. Nowadays, new phenomena and trends are emerging which severely worsen the condition of Polish marriages and families.

19

Rodzinne czynniki ryzyka nieprzystosowania społecznego dzieci i młodzieży

51%

Wojnarska A.

Wychowanie w Rodzinie

|

2018

|

vol. XVIII

|

issue (2/2018)

361-378

EN

Aim: The aim of the paper is thereview of family risk factors which are complex and dynamic, therefore they should be analysed in the ecological (systematic) approach. Methods: The paper is a theoretical review on thebasis of Polish and internationalliterature. Results: In the family microsystem there are several risk factors such asdisturbance in forming attachment, incorrect parental attitudes and methods of upbringing, an unstable family structure and pathological phenomena such as: alcoholism, delinquency, low socioeconomic status. In the mesosystem risk factors include weak family relationswith persons and institutions which could support the family in a crisis, whereas in the exosystem the key factors are: local environment, place of work, social assistance. In the macrosystem law, the economic level of society, social politicsand changesin morals have considerable importance in maladjustment. Conclusions: The analysis of the family’s risk factors should be interactive and based on correlation and regression models including the modifying role of personal predispositions of children and youth.

PL

Cel: Celem artykułu jest dokonanie przeglądu rodzinnych czynników ryzyka nieprzystosowania społecznego, które mają charakter złożony i dynamiczny i dlatego powinny być analizowane w ujęciu ekologicznym (systemowym). Metody: Artykuł ma charakter przeglądu teoretycznego w oparciu o literaturę polską i światową. Wyniki: W mikrosystemie rodzinnym do czynników tych należą zaburzenia w kształtowaniu przywiązania, nieprawidłowe postawy i metody wychowawcze, niestabilna struktura rodziny oraz zjawiska patologiczne, takie jak: alkoholizm, przestępczość, niski status socjoekonomiczny. W mezosystemie czynnikami zagrożenia są słabe relacje rodziny z osobami i instytucjami mogącymi wspierać ja w kryzysie, natomiast w egzosystemie ważną rolę odgrywa środowisko lokalne, miejsce pracy, pomoc socjalna. W makrosystemie duże znaczenie w genezie nieprzystosowania mają rozwiązania prawne, poziom gospodarczy społeczeństwa, polityka społeczna i zmiany obyczajowe. Wnioski: Analiza rodzinnych czynników ryzyka powinna być zatem interakcyjna i oparta na modelach korelacyjno-regresyjnych, uwzględniających modyfikującą rolę predyspozycji osobowych dzieci i młodzieży.

20

System rodzinny a poczucie samotności młodzieży z rodzin o typowej organizacji życia i rodzin rozłączonych z powodów ekonomicznych

51%

Dołęga Z.

Wychowanie w Rodzinie

|

2022

|

vol. XXVI

|

issue (1/2022)

29-47

EN

Introduction. The work concerns a comparative analysis of family systems and the feeling of loneliness of teenagers coming from families separated and not separated, for economic reasons. Systemic dimensions of the family referring to the Circumplex Model by David Olson (2011) were analysed, such as coherence (from disengaged, separated, connected, to enmeshed), adaptability / fl exibility (from rigid, structured, fl exible, to chaotic), communication, and satisfaction with family life. Teenagers’ sense of loneliness was presented in accordance with the original three-dimensional concept of social, emotional, and existential psychological loneliness ( Dołęga, 2020). Aim. The aim of the study is to verify the belief that the time-space separation of families for economic reasons adversely affects the system functioning and increases the sense of loneliness of teenagers growing up in them. Materials and methods. The work uses the proprietary family life survey, the Polish adaptation of FACES IV (Margasiński, 2009) based on Olson’s Circumplex Model (2011), and the Loneliness Scale for Youth (SBS, Dołęga, 2003). The study was an environmental microanalysis with a deliberate selection of two groups of families that differed, essentially, only in the manner of implementing the economic function (traditional families versus those separated for economic reasons). The gender factor was controlled. In statistical analyses, normality tests and other distribution parameters as well as a two-way analysis of variance were used. Results. The obtained results prove that there are no fundamental differences in the functioning of family systems and the sense of loneliness of young people from the analyzed types of families. On the other hand, the sex factor is signifi cant, as it produces results in line with the cultural pattern of gender (upbringing gender). Girls from separated families perceive their less cohesion, while boys from separated families appreciate their greater flexibility. Conclusion. These results call into question the validity of the widespread belief that parents’ gainful employment resulting in temporary separation of families is associated with an indisputable risk of destabilization of families and an increase in the sense of loneliness of adolescents. It also prompts refl ection on the unjustifi ed journalistic use of the term „euro-orphan”.

PL

Wprowadzenie. Praca przedstawia analizę porównawczą systemów rodzinnych i poczucia osamotnienia u nastolatków pochodzących z rodzin nierozdzielonych i rozdzielonych ze względów ekonomicznych. Analizowano systemowe wymiary rodziny nawiązujące do Modelu Circumplex Davida Olsona (2011), takie jak spójność (od niezaangażowania, przez odrębność, połączenie, po splątanie), adaptacyjność/elastyczność (od sztywności, przez separację, elastyczność, po chaos), komunikacja i zadowolenie z życia rodzinnego. Poczucie osamotnienia nastolatków przedstawiono zgodnie z autorską trójwymiarową koncepcją społecznej, emocjonalnej i egzystencjalnej samotności psychologicznej ( Dołęga, 2020). Cel. Celem pracy jest weryfi kacja przekonania, że czasowo-przestrzenne rozłączenie rodzin z powodów ekonomicznych wpływa na pogorszenie funkcjonowania systemowego i wzrost poczucia samotności u nastolatków wychowujących się w takich okolicznościach. Materiały i metody. W pracy wykorzystano autorską ankietę życia rodzinnego, polską adaptację FACES IV (Margasiński, 2009), opartą na Modelu Circumplex D. Olsona (2011) oraz Skalę do Badania Samotności dla młodzieży (SBS) ( Dołęga, 2003). Badanie było mikroanalizą środowiskową z celowym doborem dwóch grup rodzin różniących się zasadniczo jedynie sposobem realizacji funkcji ekonomicznej (rodziny tradycyjne vs rozłączone ze względów ekonomicznych). Kontrolowano czynnik płci. W analizach statystycznych zastosowano testy normalności i inne parametry rozkładów oraz dwuczynnikową analizę wariancji. Wyniki. Uzyskane wyniki świadczą o braku zasadniczych różnic w funkcjonowaniu systemów rodzinnych oraz w poczuciu samotności u młodzieży z badanych typów rodzin. Znaczący natomiast jest czynnik płci, który dał rezultaty zgodne z kulturowym wzorcem płci (płeć z wychowania). Dziewczęta z rozdzielonych rodzin percypują ich mniejszą spójność, podczas gdy chłopcy z takich rodzin doceniają ich większą elastyczność. Wnioski. Rezultaty te podają w wątpliwość zasadność powszechnego przekonania, że praca zarobkowa rodziców, która skutkuje czasowym rozłączeniem członków rodziny, bezdyskusyjnie wiąże się z ryzykiem destabilizacji rodzin i wzrostem poczucia samotności u nastolatków. Skłaniają też do refl eksji nad nieuzasadnionym, publicystycznym używaniem terminu „eurosierota”.

Refine search results

Kryzys rodziców dziecka z niepełnosprawnością w perspektywie nowych narzędzi normalizacyjnych

Rodzina pod wpływem choroby jako stresora.

Satisfaction of Academic Youth with the Way Their Family of Origin Functions: Conditions and Determinants

Równowaga systemu rodzinnego i satysfakcja z życia a dobrobyt i style radzenia sobie ze stresem matek dzieci z niepełnosprawnością

„Język jest domostwem bycia” (M. Heidegger). System rodziny jako przestrzeń dialogicznej relacji

System rodzinny w przestrzeni międzykulturowej

Przekraczanie granic subsystemowych w rodzinie – analiza doświadczeń młodych opiekunów (young carers) w kontekście praw dziecka

Systemowe rozumienie uzależnienia w rodzinie

Rodzina w percepcji i ocenie osób odbywających karę pozbawienia wolności

The Emergence of the New Woman in Korea under the Japanese Rule

Indywidualizm adolescenta a system wspólnoty rodzinnej w perspektywie psychologicznej

Terapia systemowa jako forma pomocy rodzinie

Obraz rodzeństwa chorego psychicznie a dobrostan rodzeństwa zdrowego

Family in perception and in opinion of persons serving prison sentences

Znaczenie dziecka niepełnosprawnego intelektualnie dla systemu rodzinnego

Tożsamość rodzinna jako kategoria autoidentyfikacji człowieka

Znaczenie hortiterapii w wychowaniu rodzinnym

Współczesna rodzina w Polsce w ujęciu systemowym

Rodzinne czynniki ryzyka nieprzystosowania społecznego dzieci i młodzieży

System rodzinny a poczucie samotności młodzieży z rodzin o typowej organizacji życia i rodzin rozłączonych z powodów ekonomicznych