Search results

1

Kurs językowy jako porządkowanie, klasyfikowanie i normalizacja

100%

Rudziński G.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

|

2020

|

vol. 54

19-33

EN

The organization of language material in a foreign language course depends on many factors i ncluded i n the so-called glottodidactic systems. Models of the glottodidactic systems created in Polish literature have not yet taken into account factors such as the purpose of the language course, the program of the course and the author of the program. The content of the program depends on the course purpose. The author of the program creates it using pragmatic, statistical and intra-language criteria. Language phenomena are chronologically ordered in the curriculum. This chronology takes into account the practical needs of learners and statistics of language phenomena, but above all the relations between the phenomena presented. We propose to order the course of Polish as a foreign language in which the verb’s personal forms are presented before the infinitive; the nominative in singular is followed by a locative and genitive, and the accusative is fourth; the presentation of the object begins with the pronouns of him and her; we introduce grammatical tenses in the order: present, future perfect, past perfect - then imperfect past and imperfect future, marked against the perfect tenses, what allows to use the aspect correctly.

PL

Uporządkowanie materiału językowego w kursie języka obcego zależy od licznych czynników ujmowanych w tzw. układach glottodydaktycznych. Stworzone w polskiej literaturze przedmiotu modele procesu glottodydaktycznego nie uwzględniały dotąd takich czynników, jak cel kursu językowego, program kursu i autor programu. Zawartość programu zależy od przyjętego celu kursu. Autor programu tworzy go, stosując kryteria pragmatyczne, statystyczne i wewnątrzjęzykowe. Zjawiska językowe są w programie nauczania uporządkowane chronologicznie. Chronologia ta uwzględnia praktyczne potrzeby uczących się i statystykę zjawisk językowych, ale przede wszystkim relacje między prezentowanymi zjawiskami. Proponujemy autorskie uporządkowanie kursu języka polskiego jako obcego, w którym formy osobowe czasownika są prezentowane przed bezokolicznikiem; po mianowniku l. poj. następują miejscownik i dopełniacz, a dopiero potem biernik; prezentacja form dopełnienia bliższego zaczyna się od zaimków go, ją i je; czasy gramatyczne wprowadzamy w kolejności: teraźniejszy, przyszły dokonany, przeszły dokonany - potem dopiero niedokonane, jako nacechowane względem dokonanych, co pozwala prawidłowo używać aspektu.

2

O znaczeniu, sensie i gramatyce indeksowania

99%

Piotrowski K.

Sztuka i Dokumentacja

|

2013

|

issue 9

79-91

EN

Gottlob Frege has already distinguished sense (Sinn) from reference (Bedeutung) because expressions can possess the same referent and different senses. G. Frege also argued that some words have a sense, but it is very doubtful if they have a reference. Moreover, for example, the words “the least rapidly convergent series” have sense but no referent. According to this distinction, we can notice that the expression “indexing” has many different senses, but it is hard to say if the meaning of this expression exists. We can index the Latin word index and list: an informer, a traitor, a spy, a demonstrative finger, a title or an inscription etc. But how to index the word “indexing”? Should we rather say perhaps an indexing grammar, according to Ludwig Wittgenstein’s undenotational theory of meaning as use of expression? Though in postmodernism this anti-essential impulse was strengthened (Derrida, Rorty, Welsch), however we have to cope with this – a true or false, good or oppressive – indexing game and at the same time with the game against the discipline of indexing. An indexing is proper both for the doctrines which have an absolutistic (Arystoteles) or publicly religious pronunciation (Pascal), also for relativism and contextualism or – only vestigially – (con)textualism.

3

Teksty-preteksty, czyli „poezja gramatyki i gramatyka poezji” na lekcjach języka polskiego jako obcego

85%

Skalska A., Słaby-Góral I., Łódzki U.

Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców

|

2011

|

vol. 18

PL

Artykuł pokazuje, w jaki sposób utwory poetyckie polskich autorów mogą być wykorzystywane na zajęciach z jpjo. Omawiane teksty literackie stwarzają możliwość przekazania wiedzy zarówno kulturowej, jak i językowej. Zagadnienia gramatyczne zawarte w wybranych wierszach to pretekst do wielu ćwiczeń i zabaw językowych.

EN

The following paper is devoted to the use of Polish poems during Polish language classes for foreigners. The texts that are discussed enable the teacher to convey both cultural and linguistic knowledge. Grammar-related issues present in the selected poems serve as a pretext to create various exercises and language games.

4

Polskie przyimki prefigowane (Próba opisu generatywnego)

85%

Nowak T.

Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny

|

2015

|

vol. 14

391-406

EN

The author of the paper aims at providing a description of the syntax of the prepositions znad, spod, sprzed, zza; sponad, spopod, spoza, spomiędzy, spośród with respect to their structure and meaning. The method of analysis is based on the Minimalist Program. The content of the paper focuses on issues relating to reconstruction of the form of the phrases with these prepositions and reconstruction of the hierarchy of the components in the syntactic structures.

5

Z dziecięcych refleksji nad językiem

85%

Manasterska-Wiącek E.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

2018

|

vol. 30

EN

The study proposes a linguistic analysis of children’s utterances with regard to their (linguistic and metalinguistics) reflection on the language they acquire. The aim of the analysis is to find out at what level and in what aspects children observe speech and how they talk about language. Metalinguistic reflection has been a subject of psychological research but there is little such reflection from the linguistic perspective relating to children. Psychologists are divided on the issue of (meta)linguistic awareness, therefore the assumption can be made that for linguistic behaviour to be considered metalinguistic it must be performed consciously, it must involve reflective thinking, and the intention to control one’s actions. The empirical part of the study, i.e., an analysis of a corpus of children’s reflective utterances about language, has led to the following conclusions: children think of what and how they say, they analyse their own utterances and those of others. Their reflective thinking functions at various levels of linguistic organization: phonological, lexical, syntactic, morphological. They pay attention to collocations, identify registers and lexis-based styles, play with words and their meanings. Without a conceptual framework at their disposal, they can devise their own.

PL

Celem niniejszego artykułu jest lingwistyczna analiza wypowiedzi dziecięcych pod kątem ich refleksji (językowej i metajęzykowej) nad przyswajanym językiem. Badanie będzie próbą odpowiedzi na pytanie, na jakich poziomach, w jakim wymiarze badane dzieci obserwują mowę oraz jak mówią o języku za pomocą samego języka. O ile na gruncie psychologii odnotowuje się prace poświęcone metajęzykowi, o tyle w lingwistyce trudno dotrzeć do badań skoncentrowanych na metajęzyku tak specyficznego użytkownika języka, jakim jest dziecko. Niejednorodność poglądów psychologów odnośnie do rozumienia pojęcia świadomości (meta)językowej pozwala mimo wszystko oprzeć analizę na podstawowym założeniu, że o zachowaniach językowych – by mogły zostać uznane za metajęzykowe – można mówić wtedy, kiedy człowiek wykonuje je świadomie, kiedy posiada zdolność refleksji nad językiem oraz wykazuje intencję kontrolowania własnej aktywności.Część empiryczna artykułu, obfitująca w liczne wypowiedzi dzieci świadczące o ich refleksji nad językiem, pozwoliła na wyciągnięcie konkretnych wniosków: dzieci myślą o tym, co i jak mówią, analizują wypowiedzi swoje oraz innych; refleksji dziecięcej podlegają różne poziomy języka: fonologiczny, leksykalny, składniowy, analizują i różnicują skład morfemowy leksemów, zwracają uwagę na stałe połączenia wyrazów, identyfikują określony rejestr językowy oraz kwestie stylistyczne dotyczące użycia wyrazów, nie operując sprawnie aparatem pojęciowym są w stanie same wymyślić własny, umieją bawić się słowami oraz ich znaczeniami.

6

Wkład Instytutu Języka Polskiego PAN w dorobek polskiej lingwistyki

71%

Żmigrodzki P.

Język Polski

|

2013

|

issue 4

243-260

PL

W artykule, przygotowanym z okazji 40 rocznicy utworzenia Instytutu Języka Polskiego PAN, przedstawiono najważniejsze osiągnięcia naukowe pracowników Instytutu: słowniki, prace edytorskie, monografie naukowe z zakresu językoznawstwa polskiego.

EN

In the present paper which was prepared on the occasion of the 40th anniversary of establishing the Institute of Polish Language PAS the most important scientific achievements of the scholars employed in the Institute are presented: dictionaries, editorial works and scientific monographs in the field of Polish linguistics.

7

POLFIE: współczesna gramatyka formalna języka polskiego

71%

Patejuk A., Przepiórkowski A.

Język Polski

|

2017

|

vol. 97

|

issue 1

47-63

PL

Artykuł przedstawia nową gramatykę formalną języka polskiego, POLFIE, zgodną z teorią Lexical Functional Grammar. Artykuł wprowadza podstawy teorii LFG, omawia sposób, w jaki reprezentowane są struktury składniowe w LFG, a następnie przedstawia możliwości formalizmu LFG na przykładzie analizy wybranych zjawisk języka polskiego w POLFIE. Artykuł pokazuje, że teoria LFG umożliwia sformalizowany, adekwatny i głęboki lingwistycznie opis zjawisk składniowych takich jak: kontrola składniowa, argumenty predykatywne, haplologia się, zależności nielokalne i koordynacja; uwzględnia również interakcje między nimi. Gramatyce POLFIE towarzyszy jej komputerowa implementacja w XLE.

EN

This paper presents the new formal grammar of Polish, POLFIE, couched in Lexical Functional Grammar. The paper introduces the basics of LFG, discusses the way of representing syntactic structures in LFG and demonstrates the power of the LFG formalism on the basis of the analysis of selected phenomena of Polish in POLFIE. The paper shows that the LFG theory makes it possible to provide a formalised, adequate and linguistically deep description of syntactic phenomena such as: syntactic control, predicative arguments, the haplology of ‘się’, unbounded dependencies and coordination; it also takes into account interactions between these. POLFIE is accompanied by a computer implementation in XLE.

8

Polszczyzna C. K. Norwida

71%

Czyż D.

Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego

|

2012

|

vol. Zeszyt

|

issue XXVI

177-186

EN

The aim of this article was to present the differences between the present day Polish language and the one used by C.K. Norwid. The author highlighted lexical and grammatical discrepancies, focusing on phonetics and inflection in particular. The source materials were the poems included in the Wiersze wybrane poetry volume, compiled by M. Inglot in 1991. A part of the vocabulary used by Norwid is classified as obsolete or out of date in contemporary dictionaries. Language analysis of the relevant excerpts reveals plenty of differences when confronted with the present day language, also with regards to phonetics and inflection. The forms applied by the poet are typical of the XIXth, as well as XVIIth and XVIIIth century.

PL

W niniejszym artykule ukazano różnice między polszczyzną obecną a współczesną C.K. Norwidowi. Autorka skupiła się na rozbieżnościach w zakresie leksyki i gramatyki, tj. fonetyki i fleksji. Materiał źródłowy stanowią utwory pochodzące z tomu Wiersze wybrane w opracowaniu M. Inglota z 1991 roku. Część słownictwa, którym posługiwał się C. Norwid, w dzisiejszych słownikach polszczyzny ogólnej opatrzona jest kwalifikatorami dawne czy przestarzałe. Analiza języka interesujących tekstów wykazuje dużo różnic z obecną polszczyzną także w zakresie fonetyki i fleksji. Stosowane formy są często typowe nie tylko dla XIX, ale także dla XVII czy XVIII wieku.

9

Obrazowanie zjawisk gramatycznych. Projekt gramatyki wizualnej

71%

Kwapisz-Osadnik K.

Półrocznik Językoznawczy Tertium

|

2016

|

vol. 1

|

issue 1&2

EN

Human cognitive abilities related to the global perception of the world and recording information as an image are more and more often recognized as an important factor in teaching foreign languages. The example of the Italian past tense passato prossimo is discussed in the article to prove that the use of the above-mentioned abilities not only improves teaching, but also provides pleasure and satisfaction to the students, because it enables them to ‘discover’ the grammar on they own, recreating models of linguistic categories. This method of teaching also facilitates them to memorize lessons, which leads to the correct use of forms and rules of the language in question. Visual Grammar is thus a proposal for a new approach and description of grammar.

PL

W nauczaniu języków obcych coraz częściej mówi się o wykorzystaniu zdolności poznawczych człowieka związanych z globalnym postrzeganiem świata oraz zapisem informacji w postaci obrazu. Na przykładzie włoskiego czasu przeszłego passato prossimo spróbujemy wykazać, że wykorzystanie wyżej wymienionych zdolności nie tylko usprawni nauczanie, ale jednocześnie dostarczy dużo przyjemności i satysfakcji uczniom, gdyż to właśnie oni będą „odkrywali” gramatykę, odtwarzając modele poszczególnych kategorii językowych. Taki sposób nauczania ułatwi jednocześnie zapamiętywanie materiału, co w konsekwencji, doprowadzi do poprawnego użycia form i reguł danego języka. Gramatyka wizualna to propozycja nowego ujęcia i opisu gramatyki.

10

Gramatyka z kulturą – o współczesnych ścieżkach nauczania gramatyki

71%

Maliszewski B.

Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców

|

2021

|

vol. 28

239-253

EN

When developing grammar proficiency, language pragmatics (effectiveness of communication) are the primary focus, and the knowledge of grammar is perceived as a means of utterance creation, serving to implement specific intentions of the sender. The subject of this article is the apparent focus on the “attractiveness” of the exercises and the connection of grammatical issues with Polish culture knowledge transfer. The expression “Grammar with culture” through its ambiguity allows the characterization of the contemporary ways of shaping grammatical competence in teaching Polish as a foreign language. The words “with culture” mean: a polite (attractive, transparent) promotion of the desired behaviour and transfer of knowledge about the Polish culture.

PL

Przy rozwijaniu kompetencji gramatycznej główny nacisk jest położony na pragmatykę językową (skuteczność komunikacji), a znajomość gramatyki jest traktowana jako środek budowania wypowiedzi, które służą realizowaniu poszczególnych intencji nadawczych. Widoczna staje się tu również dbałość o atrakcyjność zadań oraz łączenie zagadnień gramatycznych z przekazywaniem wiedzy o polskiej kulturze, co stanowi temat niniejszego artykułu. Wyrażenie: „gramatyka z kulturą” poprzez swoją wieloznaczność pozwala scharakteryzować współczesne sposoby kształtowania kompetencji gramatycznej w nauczaniu języka polskiego jako obcego. „Z kulturą” znaczy tu: kulturalnie (atrakcyjnie, przejrzyście), z nauczaniem zasad etykiety oraz z elementami wiedzy o polskiej kulturze.

11

Fenomenologiczny projekt Ludwiga Wittgensteina

71%

Piekarski M.

Studia Philosophiae Christianae

|

2012

|

vol. 48

|

issue 2

87-108

EN

In this article the Author presents phenomenological aspects of Ludwig Wittgenstein’s philosophy. Wittgenstein’s phenomenology was a radical project, which concerned linguistic experience of the non linguistic world. The author considers this conception and its relationship with Edmund’s Husserl and positivistic theory of phenomenology. He answers the question why Wittgenstein abandoned this project.

PL

Artykuł dotyczy ewolucji myśli Ludwika Wittgensteina z tzw. średniego okresu jego twórczości filozoficznej, tj. pism z lat 1929–1933. Autor, korzystając z tekstów wydanych przez samego Wittgensteina jak i ze spuścizny wydawanej po jego śmierci, tzw. „Nachlass”, rekonstruuje fenomenologiczny projekt wiedeńskiego filozofa. Wittgenstein rezygnując ze znanej z „Traktatu logiczno – filozoficznego” metafizycznej koncepcji związku języka i świata, zastanawia się w jaki sposób zdanie, a ściślej system zdań, wiąże się ze sferą przedmiotową. Wysuwa postulat fenomenologii – nauki opisowej, a nie wyjaśniającej, której zadaniem jest wskazanie podstawowych zjawisk czasowo–przestrzennych, które konstytuują doświadczenie. Fenomenologia Wittgensteina była projektem wciąż rozwijanym i zmienianym. Wittgenstein z jednej strony korzystał z dorobku filozofujących fizyków (Mach, Boltzmann, Hertz) zaś z drugiej, szereg stawianych przez niego tez pozwala łączyć jego stanowisko z fenomenologią Edmunda Husserla. Zdaniem autora niniejszego tekstu skonfrontowanie fenomenologii Wittgensteina z fenomenologią Husserlowską pozwala zobaczyć to, co jest wspólne filozofii języka i fenomenologii. Wittgenstein w okresie fenomenologicznym nieustannie balansował pomiędzy nastawieniem naturalnym – typowym dla filozofii analitycznej, a nastawieniem transcendentalnym charakterystycznym dla tradycji kantowsko–husserlowskiej. Na koniec autor wskazuje dlaczego Wittgenstein musiał zrezygnować z projektu analizy fenomenologicznej i przejść na pozycje analizy gramatycznej znanej najlepiej z „Dociekań filozoficznych”.

12

Akwizycja języka obcego a lęk językowy

71%

Kalińska-Łuszczyńska S.

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia

|

2015

|

vol. 33

|

issue 1

EN

The paper describes the specific effects of language anxiety on foreign language learning. It concerns anxieties related to the four macro-skills (language-skill-specific anxieties), such as listening anxiety, speaking anxiety, writing anxiety, and reading anxiety. In addition, the impact of language anxiety on grammar study is presented. Research has shown that anxious language students suffer significantly during oral activities and that anxiety has a negative impact on students’ attitudes towards language study.

PL

Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie pojęcia lęku językowego, opisanie jego wpływu na proces przyswajania głównych kompetencji językowych, a mianowicie: słuchania, pisania, czytania i mówienia. Dodatkowo przedstawiony został wpływ lęku językowego na naukę gramatyki. Badania wykazały, że studenci języków obcych, którzy odczuwają wysoki poziom lęku, najbardziej cierpią podczas ustnych ćwiczeń językowych. Co więcej, lęk językowy wpływa u nich na negatywną postawę wobec nauki języka.

13

Wittgenstein 1929–1930 – problem dwóch kolorów w tym samym miejscu

71%

Nowak S.

Diametros

|

2015

|

issue Diametros 46

55-73

EN

The colour incompatibility claim was first introduced by Wittgenstein in the Tractaus. It states that there can be only one colour in one place and time. It is commonly believed that Wittgenstein abandoned his conception of logical atomism after he had understood the consequences of his colour incompatibility claim. The main goal of this article is to provide an interpretation of the colour incompatibility claim in terms of Wittgenstein's phenomenology. I will focus on two works which are of great significance for the colour incompatibility claim, namely, Some Remarks on Logical Form and Philosophical Remarks. The period between 1929 and 1930 is the time when these two works came into existence, and it is the beginning of the “middle period” of Wittgenstein's philosophy. My attention will not only concern the fact that Wittgenstein formulated the colour incompatibility claim, but I will also address the issue of how this claim was justified. The grasp of Wittgenstein's justification of the colour incompatibility claim will help to understand his phenomenology and his theory of philosophical grammar.

PL

Już w Traktacie Wittgenstein sformułował tezę o ekskluzji kolorów. Głosiła ona, że w jednym miejscu i czasie może być tylko jeden kolor. Powszechnie uważa się, że ponowne przemyślenie tej właśnie tezy skłoniło Wittgensteina do odrzucenia podstawowych założeń logicznego atomizmu. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie filozoficznej interpretacji tezy o ekskluzji kolorów. W naszych dociekaniach skupimy się na dziełach, w których problem ekskluzji kolorów zajmuje szczególne miejsce. Pierwszym jest artykuł Kilka uwag o formie logicznej, drugim natomiast obszerniejszy tekst pod angielskim tytułem Philosophical Remarks. Lata 1929–1930, czas powstania obu dzieł, zapoczątkowały tak zwany „średni okres” filozofii Wittgensteina. Przede wszystkim zwrócimy uwagę na sposób, w jaki teza o ekskluzji kolorów była uzasadniania w Kilku uwagach o formie logicznej, a w jaki w Philosophical Remarks. Sposób uzasadniania tej tezy przez Witgensteina będzie miał istotne znaczenie dla kształtowania się jego koncepcji fenomenologii oraz gramatyki filozoficznej.

14

Between Grammars and Descriptive Traditions: Polish Lexicon of Japanese Grammar Terms

71%

Jabłoński A.

Półrocznik Językoznawczy Tertium

|

2022

|

issue 1

1-14

PL

Polski leksykon terminów gramatycznych języka japońskiego został opublikowany w roku 2021. Stanowi on próbę systemowego opisu gramatyki japońskiej, nieeksponowanego przez większość dotychczasowych źródeł na temat języka japońskiego. Ze względu na ograniczony rozmiar artykułu, stanowiącego nowy artykuł badawczy, a jednocześnie przedstawiającego metodologię leksykonu, koncepcje przyświecające jego kompilacji przedstawiono na przykładzie zjawiska prominencji tropikalnej (tematycznej) w języku japońskim i jego morfologicznego znaczenia.

EN

The Polish Lexicon of Japanese Grammar Termswas published in 2021. It constitutes an attempt at a systemic description of Japanese grammar, not emphasized by most of grammatical sources on the Japanese language. Due to limited size of the paper, being a new research paper, but at the same time introducing the methodology of the lexicon, the main concepts related to its compilation are presented on the example of the topic-prominence phenomenon in Japanese and its morphological marking.

15

Wittgenstein 1929-1930 – problem dwóch kolorów w tym samym miejscu

71%

Nowak S.

Diametros

|

2015

|

issue Diametros 43

118-136

EN

Wittgenstein introduced his claim about colour incompatibility originally in the Tractatus Logico-Philosophicus, where he stated that there could be only one colour in one place and time. It is commonly believed that Wittgenstein abandoned his conception of logical atomism when he realized the consequences of this claim. The aim of this article is to provide an interpretation of the colour incompatibility claim in terms of Wittgenstein’s phenomenology. I will focus on two works of great significance for the claim: Some Remarks on Logical Form and Philosophical Remarks. These two works were written between 1929 and 1930, which is the beginning of the “middle period” in Wittgenstein’s philosophy. I will focus not only on Wittgenstein’s formulation of the colour incompatibility claim, but also on how this claim was justified. The explanation of Wittgenstein’s justification of this claim will help to understand his phenomenology and theory of philosophical grammar.

PL

Już w Traktacie Wittgenstein sformułował tezę o ekskluzji kolorów. Głosiła ona, że w jednym miejscu i czasie może być tylko jeden kolor. Powszechnie uważa się, że ponowne prze-myślenie tej właśnie tezy skłoniło Wittgensteina do odrzucenia podstawowych założeń logicznego atomizmu. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie filozoficznej interpretacji tezy o ekskluzji kolorów. W naszych dociekaniach w sposób szczególny skupimy się na dziełach, w których problem ekskluzji kolorów zajmuje szczególne miejsce. Pierwszym jest artykuł Kilka uwag o formie logicznej, drugim natomiast obszerniejszy tekst pod angielskim tytułem Philosophical Remarks. Lata 1929–1930, czas powstania obu dzieł, zapoczątkowały tak zwany „średni okres” filozofii Wittgen-steina. W sposób szczególny zwrócimy uwagę na sposób, w jaki teza o ekskluzji kolorów była uza-sadniania w Kilku uwagach o formie logicznej, a w jaki w Philosophical Remarks. Sposób, w jaki owa teza była przez Witgensteina uzasadniania, będzie miał istotne znaczenie dla kształtowania się Wittgensteinowskiej koncepcji fenomenologii oraz gramatyki filozoficznej.

16

Diagnoza wybranych elementów kompetencji gramatycznej maturzystów w wypowiedzi pisemnej

71%

Gierzyńska M.

Acta Neophilologica

|

2023

|

vol. XXV/2

110-134

EN

It is no secret that productive skills, regardless of the educational stage, present the most challenges to the learners of a foreign language. The practical use of specific structures in speech or writing is closely associated with the act of communication. The following article aims to analyze mistakes in the use of verbs based on written statements in the German language in the basic-level high school leaving exam. The research material consists of papers from high school graduates in the Warmia and Mazury and Podlaskie Voivodeships in the 2022/2023 school year. The low results achieved by graduates in the correct use of grammatical elements within written statements should encourage teachers and examiners to reflect on the reasons for this situation, especially considering similar results in the national report, which includes data from other regions. The empirical part of this article is preceded by a theoretical discussion related to the definition of grammar, its significance in foreign language education, as well as its place among other language skills, considering the communicative and task-based approach. The articles conclusion provides a description of strategies and techniques for effective development of grammar competence. The discourse takes on a research and review character.

17

O restrykcjach leksykalnych w użyciu udmurckich przypadków końcówkowych

71%

Bielecki R.

Studia Rossica Gedanensia

|

2017

|

issue 4

23-36

PL

Przypadek jest pojmowany zazwyczaj jako kategoria gramatyczna. Gramatyka jest kojarzona z regularnością i w tym sensie jest nader często przeciwstawiana leksyce. Jednak nawet najbardziej regularny mechanizm językowy podlega w każdym języku jakimś restrykcjom o charakterze leksykalnym. Niniejszy artykuł stanowi próbę opisu głównych mechanizmów funkcjonowania tego zjawiska w końcówkowym systemie przypadkowym języka udmurckiego. Jak się okazuje, pomimo iż nominativus jest przypadkiem takiej niezbywalnej dla zdania kategorii syntaktycznej, jaką jest podmiot, to jego znaczenie diatetyczne jest w ostatecznym rozrachunku determinowane przez znaczenie leksykalne czasownika. Syntagmatyczne manifestowanie się accusativu, kolejnego tzw. przypadka gramatycznego w języku udmurckim, także jest ograniczane przez ten sam czynnik. Sygnifikacja genetivu w jego funkcji stricte adnominalnej wydaje się zdeterminowana z kolei przez znaczenie leksykalne obu komponentów syntagmy adnominalnej. W użyciu pozostałych przypadków udmurckich można dostrzec globalnie jeszcze mniej regularności. Ich użycie zdeterminowane jest albo przez leksykalny kontekst czasownikowy, albo przez rzeczownikowy. W pewnych okolicznościach współwystępują oba czynniki.

EN

Case is traditionally viewed as a grammatical category. Grammar is associated with regularity, and in this sense, it is very often opposed to the lexis. Nevertheless, in every language, even the most regular lingual mechanism is subject to some lexical restrictions. In this paper, an attempt is made to describe the principal mechanisms of the functioning of this phenomenon in the Udmurt desinential case system. As it turns out, in spite of the fact that the nominative is the case of such an indispensable syntactic category for a sentence as the subject, its diathetic meaning is at the end of the day determined by the lexical meaning of the verb. The syntagmatic appearance of the accusative, the other so-called grammatical case in the Udmurt language, is also restricted by the same factor. In turn, the signification of the genitive in its strictly adnominal function seems to be determined by the lexis of both components of the adnominal syntagm. In the use of the other Udmurt cases, globally speaking, even greater irregularity can be observed. Their use is determined either by the verbal or by the substantival lexical context. In some cases both factors co-occur.

18

Obrazowanie zjawisk gramatycznych. Projekt gramatyki wizualnej

71%

Kwapisz-Osadnik K.

Półrocznik Językoznawczy Tertium

|

2016

|

vol. 1

|

issue 1&2

294-303

EN

Human cognitive abilities related to the global perception of the world and recording information as an image are more and more often recognized as an important factor in teaching foreign languages. The example of the Italian past tense passato prossimo is discussed in the article to prove that the use of the above-mentioned abilities not only improves teaching, but also provides pleasure and satisfaction to the students, because it enables them to ‘discover’ the grammar on they own, recreating models of linguistic categories. This method of teaching also facilitates them to memorize lessons, which leads to the correct use of forms and rules of the language in question. Visual Grammar is thus a proposal for a new approach and description of grammar.

PL

W nauczaniu języków obcych coraz częściej mówi się o wykorzystaniu zdolności poznawczych człowieka związanych z globalnym postrzeganiem świata oraz zapisem informacji w postaci obrazu. Na przykładzie włoskiego czasu przeszłego passato prossimo spróbujemy wykazać, że wykorzystanie wyżej wymienionych zdolności nie tylko usprawni nauczanie, ale jednocześnie dostarczy dużo przyjemności i satysfakcji uczniom, gdyż to właśnie oni będą „odkrywali” gramatykę, odtwarzając modele poszczególnych kategorii językowych. Taki sposób nauczania ułatwi jednocześnie zapamiętywanie materiału, co w konsekwencji, doprowadzi do poprawnego użycia form i reguł danego języka. Gramatyka wizualna to propozycja nowego ujęcia i opisu gramatyki.

19

ІСТОРІЯ УКРАЇНСЬКОЇ ПУНКТУАЦІЇ

71%

Кочан І.

Studia Ukrainica Posnaniensia

|

2019

|

vol. 7

|

issue 1

143-152

EN

The main milestones of the development and establishing the punctuation in the Ukrainian language are being discovered in the article. A historical excursion allowed to outline both common tendencies and actual national approaches to the implementation of a system of the punctuation marks, to show their introduction into the spelling system of the Ukrainian language.

PL

W artykule omówiono główne etapy rozwoju i kształtowania się interpunkcji w języku ukraińskim. Ekskurs historyczny pozwolił określić zarówno tendencje wspólne w systemie znaków interpunkcyjnych, jak i odrębne, charakterystyczne dla narodowej tradycji naukowej. Umożliwił on również prześledzenie procesu włączania znaków interpunkcyjnych do pisowni języka ukraińskiego.

20

СТУПЕНІ ПОРІВНЯННЯ ПРИКМЕТНИКІВ: ВІД ПОРУШЕННЯ НОРМИ ДО ТРАДИЦІЇ (на матеріалі словника А. Нелюби, Є. Редька Словотворчість незалежної України. 2012–2016)

61%

Халіман О.

Studia Ukrainica Posnaniensia

|

2019

|

vol. 7

|

issue 1

19-26

EN

The article focuses on the tendencies description of the comparative and superlative forms in modern Ukrainian based on the dictionary compiled by A. Neliuba, Ye. Redko Word-Formation in Independent Ukraine. 2012–2016 (2017). The formation models favour the reinterpretation, enlarge the semantic structure of the initial words from qualitative adjectives, which nominate non-grade characteristics, from relative, compound adjectives, from nouns with the omission of the adjectivity stage, the inclination to the synthetic forms. These formation models are marked with regularity. The need to codify the correspondent tendencies, taking into account the regularity of reproduction in the Ukrainian language grammar books sources has been argumented, as well as the need to fi xate and interpret new semantic shades in lexico-graphic sources.

PL

W artykule opisano tendencje tworzenia form komparatiwu i superlatiwu we współczesnym języku ukraińskim na materiale słownika A. Neluby, J. Red`ki Słowotwórstwo niepodległej Ukrainy. 2012–2016 (2017). Modele tworzenia form od przymiotników jakościowych oznaczających cechę niestopniowalną, dzierżawczych, przymiotników złożonych itp. sprzyjają reinterpretacji, rozszerzeniu struktury semantycznej słów podstawowych. Cechuje je regularność. Podkreślono potrzebę usystematyzowania odpowiednich tendencji z uwzględnieniem ich regularnej odtwarzalności w gramatyce języka ukraińskiego, ujęciem i objaśnieniem nowych odcieni semantycznych w źródłach leksykograficznych.

Refine search results

Kurs językowy jako porządkowanie, klasyfikowanie i normalizacja

O znaczeniu, sensie i gramatyce indeksowania

Teksty-preteksty, czyli „poezja gramatyki i gramatyka poezji” na lekcjach języka polskiego jako obcego

Polskie przyimki prefigowane (Próba opisu generatywnego)

Z dziecięcych refleksji nad językiem

Wkład Instytutu Języka Polskiego PAN w dorobek polskiej lingwistyki

POLFIE: współczesna gramatyka formalna języka polskiego

Polszczyzna C. K. Norwida

Obrazowanie zjawisk gramatycznych. Projekt gramatyki wizualnej

Gramatyka z kulturą – o współczesnych ścieżkach nauczania gramatyki

Fenomenologiczny projekt Ludwiga Wittgensteina

Akwizycja języka obcego a lęk językowy

Wittgenstein 1929–1930 – problem dwóch kolorów w tym samym miejscu

Between Grammars and Descriptive Traditions: Polish Lexicon of Japanese Grammar Terms

Wittgenstein 1929-1930 – problem dwóch kolorów w tym samym miejscu

Diagnoza wybranych elementów kompetencji gramatycznej maturzystów w wypowiedzi pisemnej

O restrykcjach leksykalnych w użyciu udmurckich przypadków końcówkowych

Obrazowanie zjawisk gramatycznych. Projekt gramatyki wizualnej

ІСТОРІЯ УКРАЇНСЬКОЇ ПУНКТУАЦІЇ

СТУПЕНІ ПОРІВНЯННЯ ПРИКМЕТНИКІВ: ВІД ПОРУШЕННЯ НОРМИ ДО ТРАДИЦІЇ (на матеріалі словника А. Нелюби, Є. Редька Словотворчість незалежної України. 2012–2016)