Search results

1

Określenie trudności w identyfikacji cech konsumenta zrównoważonego na podstawie rozważań o modelu homo oeconomicus i homo sustinens

100%

Hendel M.

Ekonomia XXI Wieku

|

2017

|

issue 4 (16)

239-252

PL

Podejmowany temat zrównoważonego rozwoju w dyskusji nad współczesną ekonomią generuje coraz więcej zagadnień, których nie sposób przedstawić w sposób przejrzysty i wyczerpujący. Ma to związek z charakterem zrównoważonego rozwoju, który jest koncepcją wzbudzającą wiele wątpliwości, przede wszystkim co do możliwości jej urzeczywistnienia. Z kolei w obliczu zmian zachodzących na świecie i wizji globalnego kryzysu społeczno-gospodarczego to właśnie koncepcja zrównoważonego rozwoju przedstawiana jest jako hamulec dla współczesnego świata i zmiana jego kierunku rozwoju. Jednym z obszarów odpowiedzialnych za sytuację globalną jest w dużym stopniu konsumpcja, której odzwierciedleniem jest wszechobecna kultura konsumpcjonizmu i generowane przez nią negatywne skutki. Propozycją zmian wzorców konsumpcji jest konsumpcja zrównoważona, uważana za odzwierciedlenie zrównoważonego rozwoju w sferze spożycia. Pomimo funkcjonowania tego pojęcia od lat nie można wskazać, jakoby zachowania konsumentów masowo stały się zrównoważone. Za fakt ten odpowiada wiele różnych uwarunkowań, a jednym z nich jest nie w pełni wyjaśnione zagadnienie konsumpcji zrównoważonej na podłożu teoretycznym. Tym samym identyfikacja konsumenta zrównoważonego i zrozumienie podejmowanych przez niego decyzji, choć wymaga spojrzenia na to zagadnienie przez pryzmat wielu dyscyplin naukowych, silnie akcentuje potrzebę bezpośredniego odniesienia do ekonomii. Dlatego autor postawił za cel główny pracy wskazanie trudności w identyfikacji głównych cech konsumenta zrównoważonego za pomocą rozważań na gruncie teorii ekonomii zrównoważonego rozwoju oraz ekonomii nurtu klasycznego i neoklasycznego, odwołując się do modeli: homo sustinens oraz homo oeconomicus. W rozważaniach nad realizacją celu pojawia się wiele wątpliwości: czy model homo sustinens może być bezpośrednim odniesieniem do konsumenta zrównoważonego; czy słuszne jest zestawianie modelu homo oeconomicus do modelu homo sustinens i w tych kategoriach określanie, jakie są pożądane postawy konsumenta, a jakie nie; czy głównym odpowiedzialnym za współczesny kształt świata jest neoklasyczne podejście do rynku. Autor we wnioskach końcowych zwraca uwagę, że zachodzi konieczność dalszych badań, które pozwolą wypracować model konsumenta zrównoważonego, godzącego wiele aspektów i wątków. Przedstawiona w pracy próba odniesienia modelu homo oeconomicus i homo sustinens do konsumenta zrównoważonego pokazuje, że nie jest to zagadnienie wolne od problemów. Nie można zatem jednoznacznie stwierdzić, że cechy konsumenta zrównoważonego są zbieżne z cechami modelu homo sustinens, tak jak nie można stwierdzić, że cechy modelu homo oeconomicus są przeciwieństwem konsumenta zrównoważonego. Nie można także uznać, że model homo oeconomicus wyjaśnia kryzys współczesnego świata – przyjmując, że takowy istnieje, tak jak nie można przyjąć modelu homo sustinens za wzorzec i ideał, by temu kryzysowi się przeciwstawić

2

Koncepcja człowieka a polityka zrównoważonego rozwoju

71%

Horodecka A.

Prace i Materiały Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH

|

2016

|

vol. 98: Polityka gospodarcza w warunkach przemian rozwojowych

171-204

PL

Opracowanie poświęcone jest roli koncepcji człowieka w kształtowaniu i realizacji polityki zrównoważonego rozwoju. Stawia się tu pytanie, czy i jak w dobie istniejących kryzysów gospodarczych, koncepcje człowieka na których opierają się heterodoksyjne kierunki ekonomiczne, mogłyby dostarczyć lepszej podstawy dla formułowania podstaw ekonomii (zakresu, celu, metod) a poprzez nią polityki gospodarczej (i jej celu, podmiotu i narzędzi). Dla potrzeb opracowania wybrane zostały trzy najbardziej charakterystyczne, odmienne koncepcje człowieka leżące u podstaw takich współczesnych heterodoksyjnych kierunków ekonomicznych jak: ekonomia behawioralna, ekologiczna i humanistyczna. Na ich to podstawie w dużej mierze opiera się też koncepcja człowieka – homo sustinens, utworzona jako podstawa dla polityki zrównoważonego rozwoju. Omówione koncepcje człowieka mogą mieć różne zastosowanie w polityce zrównoważonego rozwoju (rozszerzenie repertuaru narzędzi, struktury podmiotowej, i lepsze doprecyzowanie celów) a ich integracja otwiera szanse na przyszły rozwój tej polityki.

EN

The following study is devoted to the role of the concept of human nature in the development and implementation of sustainable development policy. It’s discussed, whether and how in the time of economic crises, human concepts underlying the heterodox economic schools, could provide a better basis for the foundations of economics (scope, purpose, method) and therefore for the economic policy (its goal, actors and tools). For the purpose of this study three most distinctive, different concepts of human nature are selected, which build the fundaments of behavioral, ecological and humanistic economics, belonging to current heterodox economics. These concepts influenced the creation of homo sustinens - a concept created as a basis for sustainable development policy. The concepts of human nature discussed in the paper may have different applications within the sustainable development policy (extending the repertoire of tools, the structure of entities and actors, and better clarification of the goals). Their integration into the sustainable policy opens up opportunities for the future development of this policy.

3

Funkcje obrazu człowieka w ekonomii

71%

Horodecka A.

Prace i Materiały Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH

|

2012

|

vol. 88: Pomiędzy polityką stabilizacyjną i polityką rozwoju

9-39

PL

Tematem opracowania jest problematyka obrazu człowieka w ekonomii. Celem jest zrozumienie tego terminu, a więc znalezienie jego możliwie pełnej definicji. W tym celu postawiono pytanie o funkcje jakie spełnia obraz człowieka w ekonomii i wyróżniono funkcje: deskryptywną, pozytywną i normatywną. Następnie podjęto próbę zdefiniowania obrazu człowieka jak też wskazania jego najważniejszych komponentów i cech charakterystycznych. Wykazano, od czego obraz człowieka zależy (nie tylko od zmian otoczenia, ale także od obrazu świata) oraz na co wpływa - faktyczne zachowania podmiotów gospodarczych (wynikające z ich zakorzenienia systemowego), jak też teorie ekonomiczne, poprzez wpływ na teorie zachowania.

EN

The subject of the research paper concerns a image of a man in economics. The paper aims at understanding this concept and funding its complete definition. Therefore, a question concerning functions of a image of a man in economics has been put forward and descriptive, positive and normative functions have been distinguished. The attempt to define the image of homo oeconomicus has been also made along with indicating its major components and characteristic features. The paper points out the factors determining the image of a man (these are not only changes within the surrounding, but also the image of the world) and what these factors influence – actual behavioural patterns of entities (resulting from the system they are rooted in) as well as economic theories through their impact on theories of behavioural patterns.

4

Normatywny i pozytywny charakter kategorii rozwoju trwałego

63%

Fiedor B., Graczyk A.

Optimum. Studia Ekonomiczne

|

2016

|

vol. 1(79)

PL

Celem artykułu jest próba określenia mikroekonomicznych podstaw koncepcji rozwoju trwałego, z ukazaniem zarazem, iż mikroekonomiczne przesłanki normatywne i pozytywne tego rozwoju są (powinny być) postrzegane jako komplementarne, a nie konkurencyjne czy wykluczające się. Ujęcie normatywne rozwoju trwałego oznacza, iż kategorię tę traktuje się jako pewien wzorzec lub postulowany zintegrowany ład. Ujęcie pozytywne ustala, że dąży się do identyfikacji czynników i przesłanek działających na poziomie mikropodmiotów gospodarczych. Umożliwiają one bądź uprawdopodobniają przejście od dotychczasowych wzorców rozwoju do rozwoju trwałego. Podstawą poznawczą objaśniania zachowań mikroekonomicznych w szeroko rozumianej sferze gospodarowania zasobami środowiska nie może być odwołanie się do koncepcji homo oeconomicus i immanentnie z nią związanej hipotezy maksymalizacji użyteczności. W artykule autorzy określają przesłanki, które współcześnie pozwalają na stwierdzenie o kształtowaniu się mikroekonomicznego modelu zachowań czy modelu behawioralnego, określanego w literaturze przedmiotu jako homo sustinens.

EN

The goal of the paper is to define the microeconomic foundations of sustainable development, and to prove that its normative and positive prerequisites should be perceived as complimentary and not competitive or mutually exclusive. The normative approach towards sustainable development implies that this category is regarded as a development pattern or integrated order. The positive approach involves striving for the identification of factors and premises which apply to microeconomic entities. They enable a transition from the hitherto prevailing development patterns to sustainable development, or at least make it plausible. To explain microeconomic behaviours in the sphere of broadly understand natural resources management, it is not enough to take as one's cognitive foundation the notion of homo oeconomicus and utility maximization hypothesis. In the paper, the authors define the conditions that are necessary for the realisation of the model of microeconomic behaviour (or behavioural model) which is described in the subject literature as homo sustinens.

5

Przemiany obrazu człowieka we współczesnej ekonomii

54%

Horodecka A.

Prace i Materiały Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH

|

2014

|

vol. 94: Polityka gospodarcza jako gra w wyzwania i odpowiedzi rozwojowe

75-99

PL

„Dokąd zmierza ekonomia”? - jest pytaniem, które stawiają sobie już nie tylko ekonomiści. Głównym przesłaniem tego opracowania jest zwrócenie uwagi na to, że chcąc odpowiedzieć na pytanie dokąd zmierza ekonomia, musimy sięgnąć głębiej i udzielić odpowiedzi na bardziej fundamentalne pytanie – „jak postrzegamy człowieka?”, który jest nie tylko przedmiotem ale i podmiotem ekonomii. Od tego sposobu postrzegania człowieka (obrazu człowieka) zależy bowiem nasz sposób rozumienia ekonomii, sposób jej definiowania, stosowane przez nią metody badawcze. Z kolei sam obraz człowieka zmienia się w zależności od wiedzy jaką ekonomiści mają nt. człowieka, aktualnych zmian zachodzących w świecie i sposobu ich wyjaśniania. Zmiany zachodzące w tym obrazie mają fundamentalne znaczenia dla zmian w samej ekonomii. Śledząc zatem aktualne zmiany obrazu człowieka, możemy odpowiedzieć na pytanie o kształt przyszłej ekonomii. Słowa kluczowe: obraz człowieka, koncepcje człowieka, szczęście, dobrobyt, ekonomia heterodoksyjna, homo economicus, homo reciprocans, homo cooperativus, homo sustinens, Platon, Arystoteles.

EN

"Where is the economics going"? – this is a question formulated by not only economists. The main intention of this paper is to draw attention to the fact that in order to answer the question of „where is going the economics”, we need to dig deeper and answer the more fundamental question - "how we perceive the human?", who is not only the object but also the subject of economics. The perception of the human being influences our understanding of the economics, and the way it is defined, and methods it applies. The image of man varies depending on the knowledge the economists have about the human nature, the current changes taking place in the world and how they explain. Changes in this picture are of fundamental importance for the changes in the economy itself. Therefore by tracking the current changes to the human being, we can answer the question about the future shape of the economics.

6

Rozwój zrównoważony a ekonomia zrównoważonego rozwoju – zarys problematyki

51%

Zalega T.

Studia i Materiały

|

2016

|

issue 1/2016 (20)

101-122

PL

Koncepcja rozwoju zrównoważonego, a co za tym idzie rozwój ekonomii zrównoważonego rozwoju, stała się przedmiotem wzmożonego zainteresowania naukowców i kręgów biznesu po pierwszej Konferencji ONZ w Sztokholmie w 1972 r., a następnie po drugim Szczycie Ziemi w Rio de Janeiro dwie dekady później. To właśnie na drugim Szczycie Ziemi, którego hasłem przewodnim było „Środowisko i Rozwój”, a w którym uczestniczyły oficjalnie 172 państwa i około 2400 osób z organizacji pozarządowych, za najistotniejsze przyczyny narastania globalnych problemów rozwojowych uznano niezrównoważoną konsumpcję i produkcję. Zaczęto poszukiwać modeli zrównoważonego i stabilnego rozwoju gospodarki, uwzględniając ochronę ekosystemów przed nadmierną eksploatacją i uwarunkowania ekologiczne działalności człowieka. Proces ten, nieprzypadkowo, zbiegł się w czasie z rozwojem ekonomii zrównoważonego rozwoju. Celem autora jest przybliżenie Czytelnikowi obszaru zainteresowań ekonomii zrównoważonego rozwoju oraz przedstawienie jej historycznych korzeni. Zaprezentowane w opracowaniu zagadnienia nie opisują całego jej spektrum, a jedynie wybrane elementy. W pierwszej części tekstu skupiono się na genezie, pojęciu oraz wyjaśnieniu zasad, celów i ładów rozwoju zrównoważonego, a następnie na omówieniu zależności między rozwojem zrównoważonym a zrównoważoną produkcją, konsumpcją i marketingiem. Natomiast w dalszej omówiono pojęcie i założenia ekonomii zrównoważonego rozwoju oraz homo sustinens jako podstawową koncepcję, na której opiera się istota ekonomii zrównoważonego rozwoju.

EN

The concept of sustainable development, and thus the evolution of the economics of sustainable development, became the subject of increased interest of researchers and businesses after the first UN Conference in Stockholm in 1972, and then after the second Earth Summit in Rio de Janeiro two decades later. It is at the second Earth Summit with its “Environment and Development” motto, which was attended officially by 172 countries and approximately 2400 representatives of non-governmental organisations, where unsustainable consumption and production were recognised as the most important causes of growing global development problems. Attempts were made to find models of sustainable and stable economic development that took into account the protection of ecosystems from overexploitation and determinants of ecological human activity. It was no accident that this process coincided with the progress of economics of sustainable development. This article aims at providing an insight into economics of sustainable development and presenting its historical roots. The issues herein do not describe its whole range, but only selected elements. The structure of this article is as follows. The first part focuses on the origins, concept and principles, objectives and orders of sustainable development. Further, the concept and assumptions of sustainable development economics and homo sustinens as the basic underlying notion are discussed.

Refine search results

3 Prace i Materiały Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH

1 Ekonomia XXI Wieku

1 Optimum. Studia Ekonomiczne

1 Studia i Materiały

3 Horodecka A.

1 Fiedor B.

1 Graczyk A.

1 Hendel M.

1 Zalega T.

1 2017

3 2016

1 2014

1 2012

Określenie trudności w identyfikacji cech konsumenta zrównoważonego na podstawie rozważań o modelu homo oeconomicus i homo sustinens

Koncepcja człowieka a polityka zrównoważonego rozwoju

Funkcje obrazu człowieka w ekonomii

Normatywny i pozytywny charakter kategorii rozwoju trwałego

Przemiany obrazu człowieka we współczesnej ekonomii

Rozwój zrównoważony a ekonomia zrównoważonego rozwoju – zarys problematyki