Search results

1

Metoda czy podejście – między dydaktyką języka ojczystego a glottodydaktyką

100%

Niesporek Szamburska B.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia

|

2017

|

vol. 8

|

issue 227

136-145

PL

Autorka, korzystając z opracowań glottodydaktycznych, stara się wypracować nowe podstawy klasyfikacji metod kształcenia języka ojczystego. Sięga w tym celu do teorii stworzonej przez J.C. Richardsa i T. Rodgersa i wskazuje na oparcie metody na podejściu teoretycznym (teorii języka i teorii kształcenia języka), jej realizację za pomocą planowania kształcenia języka oraz procedur i technik. Na przykładzie dwóch metod ukazuje, jak istotne dla klasyfikacji i mylące dla praktyki jest zapominanie o komponencie teoretycznym metody.

2

Od akwizycji języka ojczystego do kompetencji różnojęzycznych dziecka w młodszym wieku szkolnym

86%

Krasuska-Betiuk M.

Edukacja Międzykulturowa

|

2022

|

vol. 18

|

issue 3

152-164

PL

Celem artykułu jest próba opisania głównych wyzwań dla rozwoju językowego i edukacji ojczystojęzycznej dziecka w młodszym wieku szkolnym w kontekście powszechnej wielojęzyczności, wynikającej z obowiązkowej nauki języka obcego na etapie edukacji przedszkolnej, międzynarodowej mobilności rodzin i migracji. W centrum dociekań znajduje się relacja pomiędzy językiem ojczystym i kolejnymi językami przyswajanymi przez dziecko. Omówiono miejsce i rolę języka pierwszego w nabywaniu/uczeniu się nowych języków, w świetle ustaleń poczynionych na gruncie psycholingwistyki i glottodydaktyki porównawczej. Refleksja teoretyczna jedynie oświetla ważniejsze aspekty tej złożonej problematyki. Przyświeca jej teza, że różnorodność kulturowa i językowa rodzi potrzebę myślenia o edukacji językowej w sposób holistyczny, to znaczy taki, w którym ma miejsce integracja paradygmatów, podejść i zaleceń dydaktyki języka ojczystego z metodykami nauczania języków obcych. Założenia i koncepcje naukowe dotyczące rozwoju kompetencji różnojęzycznej dziecka poparte są przykładami konkretnych rozwiązań dydaktycznych stosowanych w krajach o bogatej tradycji w zakresie edukacji międzykulturowej. Konkluzja rozważań brzmi – warto korzystać z innowacyjnych strategii pedagogicznych, działań i zasobów, które mogłyby rozwijać kompetencje różnojęzyczne uczniów, z którymi pracujemy w szkołach w Polsce.

EN

The aim of the article is an attempt to describe the main challenges for the language development and mother tongue education of a child at an early school age in the context of common multilingualism, resulting from the compulsory learning of a foreign language at the stage of preschool education, international mobility of families and migration. At the heart of the research is the relationship between the mother tongue and other languages of the child. The place and role of the first language in acquisition / learning new languages was discussed in the light of the findings of psycholinguistics and comparative glottodidactics. Theoretical reflection only illuminates the more important aspects of this complex issue. It is guided by the thesis that cultural and linguistic diversity gives rise to the need to think about language education in a holistic way, that is, one in which there is an integration of paradigms, approaches and recommendations of mother tongue teaching with methodologies of foreign language teaching. Scientific assumptions and concepts regarding the development of a child’s multilingual competence are supported by examples of specific didactic solutions used in countries with a rich tradition in the field of intercultural education. The conclusion of the considerations is – it is worth using innovative pedagogical strategies, activities and resources that could support students’ multilingual competence whom we work in schools in Poland.

3

O kształceniu językowym w odwołaniu do dawnych mistrzów

86%

Makarewicz R.

Prace Językoznawcze

|

2009

|

issue 11

147-154

EN

The paper presents the issue of language education in the contemporary Polish school, which is outlined against the background of the ideas of the interwar period’s linguists and teaching specialists. The presented text contains basic differentiation of the tasks that school should fulfill within the scope of one’s mother tongue acquisition. The teaching process can be based on the course of grammar system or on performance and emulation, which was already discussed almost hundred years ago and has since provided the foundation for main educational concepts. The paper is particularly focused on spelling which is a predominantly neglected field.

4

Problem wielojęzyczności w niemieckiej literaturze naukowej

86%

Karwowska D.

Przegląd Pedagogiczny

|

2018

|

issue 1

257-267

PL

Przedmiotem rozważań uczyniono problem wielojęzyczności omówiony na łamach niemieckiej literatury naukowej. Artykuł przybliża definicje oraz rodzaje wielojęzyczności wyróżnione przez niemieckich autorów. Dokonany przegląd prezentuje zarówno przesłanki dotyczące procesu akwizycji języków, praktykę edukacyjną w zakresie wielojęzyczności, jak i znaczenie różnorodności językowej oraz kontrowersje związane z omawianym zjawiskiem. Celem przeglądu jest ustalenie oraz uporządkowanie stanu wiedzy na temat umiejętności posługiwania się wieloma językami w perspektywie globalnej, a także różnorodności językowej stanowiącej normę we współczesnym społeczeństwie.

5

Про внесок наддніпрянських православних священиків у розбудову української літературної мови в хіх столітті

72%

Даниленко А.

Rozprawy Komisji Językowej ŁTN

|

2018

|

vol. 66

99-110

PL

Artykuł dotyczy wkładu trzech ukraińskich kapłanów prawosławnych, Wasyla Hreczułewycza (1791–1870), Stefana Opatowycza (1832–1892) oraz Ioanna Babczenki (?–?), w rozwój ukraińskiego języka literackiego w połowie XIX wieku. Szczegółowo omówiony został język zbiorów ich kazań i innych prac homiletycznych, opublikowanych przed cyrkularzem Wałujewa z 1863 r. na rosyjskiej Ukrainie. Analizie poddano cechy ich idiolektów opartych na języku ojczystym, które autor artykułu zaproponował umieścić na skali normalizacji języka ukraińskiego w XIX wieku. Zauważono, że idiolekt wielebnego Opatowycza jest najbliższy współczesnemu językowi ukraińskiemu. Autor stwierdza, że wkład ukraińskich kapłanów prawosławnych znad Dniepru w rozwój ukraińskiego języka literackiego może z łatwością konkurować z podobnym wkładem księży greckokatolickich na zachodnich ziemiach monarchii austro-węgierskiej

EN

The article deals with the contribution of three Ukrainian Orthodox priests, Vasyl Hrechulevych (1791–1870), Stefan Opatovych (1832–1892), and Ioann Babchenko (?–?), to the formation of literary Ukrainian in the mid-19th century. The author analyzes the language of the collections of sermons and other homiletic works which were published before the Valuev Circular of 1863 in Russian-ruled Ukraine. Looking into the features of their vernacular-based idiolects, the author offers to posit their idiolects on the scale of the normalization of written Ukrainian in the 19th c.; he argues in particular that Reverend Opatovych’s idiolect is the closest to the vernacular standard of modern Ukrainian. The author proves that the contribution of the Dnieper Ukraine Orthodox priests to the formation of literary Ukrainian is fully commensurate with that of Greek-Catholic priests in Austria-Hungary.

6

POGLĄDY POLSKICH NAUCZYCIELI NA UŻYCIE JĘZYKA PIERWSZEGO W ROZWIJANIU OBCOJĘZYCZNEJ KOMPETENCJI KOMUNIKACYJNEJ

72%

Róg T.

Neofilolog

|

2014

|

issue 43/2

153-167

EN

Although a dominating paradigm in foreign language teaching in the past decades has been to use foreign language as often as possible, voices are now being raised that there is a place for students’ mother tongue in a language classroom. As the present article shows, both the critics and the supporters of the monolingual principle put forward commonsensical arguments in support of their stands. These arguments are outlined in the first part of the present article together with a brief look at the history of foreign-language-only approaches in language teaching methodology. What follows is a report on a study conducted by the author among 20 teachers in Poland with the aim of finding out the extent of and reasons for using mother tongue. The study demonstrated that on average teacher talking time in 60% comprises foreign language. Students’ first language is primarily used for teaching grammar and translating vocabulary.

7

Język to kultura, którą tworzyły pokolenia Rozmowa z prof. Elwirą Grossman

72%

Święcka A.

Kwartalnik Polonicum

|

2017

|

issue 26

38-43

EN

This is the interview with professor Elwira Grossman, Lecturer in Polish and Comparative Literature at the School of Modern Languages and Cultures at the University of Glasgow. Professor Grossman talks about her interests, areas of research, work, students learning the Polish language, and about the difficult situation of Polish emigrants and their children in the United Kingdom.

8

Zróżnicowanie językowe – wielojęzyczność – języki narodowe. Refleksje z perspektywy europejskiej

72%

Pakulski J.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia

|

2017

|

vol. 8

|

issue 227

18-25

PL

Autor omawia zróżnicowanie językowe w Europie oraz politykę językową Unii Europejskiej w zakresie wspierania rozwoju języków ojczystych. Autor analizuje najnowsze badania PISA i PIAAC. Podkreśla znaczenie wielojęzyczności dla rozwoju kulturowego i społecznego Europy. Przywoływane statystyki dowodzą związku poziomu opanowania języka państwowego z osiąganiem zadowalającego poziomu życia i zdrowia przez obywateli Unii. Z kolei badania PISA służą do wskazania na priorytety i strategiczne cele Unii Europejskiej, starającej się regularnie zmniejszać odsetek 15-latków z najsłabszymi osiągnięciami w zakresie czytania i interpretacji w językach narodowych. Różnorodność językowa w Europie wymusza używanie kilku języków równolegle, niemniej bardzo istotne jest dobre opanowanie języka narodowego. Artykuł dowodzi, iż dobra znajomość języka ojczystego pozytywnie wpływa na późniejsze losy i udane projekty biograficzne młodzieży, co pokazują badania PIAAC.

9

Troska o zachowanie rodzimej kultury i języka w pismach pedagogicznych Edmunda Bojanowskiego

72%

Jabłońska I.

Roczniki Pedagogiczne

|

2017

|

vol. 9(45)

|

issue Numer specjalny

217-228

PL

Edmund Bojanowski, wielki patriota, literat i pedagog, który kochał swój naród, zabiegał o zachowanie jego kultury, starając się tymi wartościami ubogacać umysły i serca dzieci, by ochronić je poprzez wychowanie. Ważnym składnikiem dziedzictwa narodowego, które nas wyróżnia spośród innych narodów i łączy, jest język i tradycja. Wskazania Bojanowskiego dotyczące troski o zachowanie języka ojczystego, jako podstawowego wyrazu tożsamości narodowej i kulturowej, źródła wiedzy o człowieku, poznania dziejów Ojczyzny oraz odniesienie do tradycji, mogą być źródłem inspiracji dla współczesnej refleksji i praktyki pedagogicznej.

EN

Edmund Bojanowski, a great patriot, writer and educationist, who loved his nation sought to preserve its culture, aiming at enriching children’s minds and hearts with these values in order to protect them through education. An important element of national heritage, which distinguishes us from other cultures and connects us is language and tradition. Bojanowski indications regarding his concern for the preservation of native language as the basic expression of national and cultural identity, a source of knowledge about man, learning about the history of Homeland as well as reference to tradition, may be a source of inspiration for contemporary reflections and pedagogical practice.

10

Рідна мова vs мова повсякденного спілкування в оцінках українців

72%

Руда [Ruda] О. O.

Slavia Meridionalis

|

2021

|

vol. 21

PL

Język rosyjski jest używany na co dzień przez wielu Ukraińców, którzy uważają język ukraiński za swój język ojczysty i zgłaszają swój akces do najliczniejszej w kraju społeczności etnicznej. Analizę wyboru języka w komunikacji codziennej i sytuacyjnie nacechowanej wykonano zarówno na podstawie wyników uzyskanych z szeroko przeprowadzonych badań ankietowych w różnych regionach Ukrainy, jak również przy wykorzystaniu materiałów zgromadzonych w trakcie dyskusji prowadzonych z celowo dobranymi grupami ukraińsko- i rosyjskojęzycznych mieszkańców Kijowa, Lwowa, Odessy i Charkowa, w których rozmówcom zadawano pytanie, w jaki sposób językowa i etniczna samoidentyfikacja Ukraińców koreluje z faktycznym wyborem języka. W artykule przedstawiono sposoby interpretacji przez Ukraińców pojęcia „język ojczysty” oraz zasady, jakimi się kierują w doborze języka w zależności od sytuacji komunikacyjnej i typu rozmówcy.

EN

The Russian language is used every day by a lot of Ukrainians who consider their native language to be Ukrainian and who attribute themselves to the largest ethnic community. Based on a mass survey respondents from different regions of Ukraine, as well as focus group discussions with Ukrainian and Russian-speaking residents of Kyiv, Lviv, Odesa and Kharkiv, how linguistic and ethnic self-identifications of Ukrainians correlate with the actual choice of language for everyday and situational communication is analyzed. Ukrainians’ interpretations of the concept of “native language” and their explanations regarding what language they use and why in different situations and with different speakers is described.

11

La reformulation en tant que stratégie d’apprentissage d’une LE : vers son exploitation dans des situations non-ordinaires

58%

Paprocka - Piotrowska U., Karpińska - Szaj K.

Roczniki Humanistyczne

|

2014

|

vol. 62

|

issue 10: Glottodydaktyka

055-081

PL

Artykuł prezentuje wyniki eksperymentu dydaktycznego przeprowadzonego tym samym protokołem badawczym (odtworzenie - ustne bądź pisemne - krótkiego tekstu narracyjnego czytanego przez lektora w języku ojczystym/obcym badanych) wśród dwóch grup probantów: dorosłych uczących się języka francuskiego jako obcego oraz dzieci z uszkodzeniami słuchu rehabilitowanych w kierunku rozwoju języka fonicznego polskiego oraz uczących się języka francuskiego jako obcego. Zadanie badanych polegało na takim przeformułowaniu usłyszanego tekstu, które najlepiej oddawałoby sens tekstu źródłowego. Analiza zebranych danych językowych oraz płynące z niej wnioski wskazują, że ten typ zadania językowego jest dobrym probierzem sprawności komunikacyjnej badanych oraz że przeformułowanie może zostać uznane za formę strategii komunikacyjnej, poprzez którą widać wyraźnie czy i jak uczący się podejmują ryzyko realizacji konkretnego zadania językowego.

EN

The article presents the results of a didactic experiment carried out with the same research protocol (reconstructing – orally or in writing – a short narrative text read by the teacher in the subjects’ first/second language) in two groups of learners: adults learning French as a foreign language, and children with hearing problems, rehabilitated towards the development of the phonic Polish, and learning French as a foreign language. The subjects’ task was to reformulate the text they hear so that it would best render the meaning of the source text. Analysis of the collected linguistic data and the conclusion resulting from it show that this type of task is a good way to assess the communicative competence of learners and that reformulating may be considered as a form of communication strategy, through which it is clearly seen if and how learners take the risk connected with performing an actual linguistic task.

12

Jak uporządkować terminologiczny chaos w glottodydaktyce i po co?

58%

Cockiewicz W.

LingVaria : Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ poświęcony zagadnieniom języka i językoznawstwa

|

2013

|

issue 1(15)

201-213

EN

The terminology used in language pedagogy does not constitute a coherent system because it is not based on definitions of terms but rather on descriptions of prototypes and illustrating them with examples. As a result, different terms overlap. This is disadvantageous for discourse in language pedagogy, because it enforces terms to be redefined anew in every statement. The current article proposes a way to order and systematize terminology referring to, on the one hand, languages as viewed from the perspective of language pedagogy, and on the other, to the phenomenon of bi- and multilingualism. Based on five systematically employed criteria, a discrete set of terms has been obtained which reflect the language pedagogical (i.e. prepared from the point of view of language pedagogy) classification of languages. The first criterion allows also a bi- or multilingual person to be unambiguously distinguished from a polyglot. The first term describes someone who has acquired two or more native languages, while the second a person who has learned several or many foreign languages. The criteria of competence or of circumstances of use, which have so far been in common use, do not allow for such a clear distinction.

13

Variability of textbooks for studying the Ukrainian language in the diaspora

58%

Romanûk S.

Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość

|

2017

|

vol. Tom 14

279-291

EN

The article deals with the actual problem of preserving the native language under the conditions of foreign language environment. It is substantiated that the qualitatively written teaching books play an important role in this process. Among the range of various textbooks for Ukrainian schoolchildren in the diaspora, the methodical appara-tus of the textbooks of Yar Slavutych, Sofia Vasilišin, Genrika Mìz', which receive positive reviews in the USA and Canada and are actively used in the teaching of the native language of foreign Ukrainians, has been analysed. They contain interesting Ukrainian studies materials, exercises for listening, tasks, games, as well as texts of songs with notes and rhythmic exercises for them, which promote not only the learning of the language, but also the development of creative abilities of schoolchildren, their agility and savvy. It has been established that the textbooks with a clear visual methods, adherence to the principles of the individual approach, connection with life, originality in content diversity provide motivation of children to learn the language, develop their communicative competences.

14

Opozycja język ojczysty / język obcy w językach słowiańskich

58%

Nepop-Ajdaczić L.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

2008

|

vol. 20

159-170

PL

Autorka przeprowadza analizę nazw języka ojczystego i języka obcego oraz ziemi ojczystej i ziemi obcej, używanych w 11 językach słowiańskich: ukraińskim, rosyjskim białoruskim, polskim, czeskim, słowackim, serbskim, chorwackim, bułgarskim, macedońskim i słoweńskim. Na podstawie tych nazw ustala, w jaki sposób w językach słowiańskich są rozumiane pojęcia swój i obcy w odniesieniu do języka oraz w odniesieniu do terytorium. Analiza nazw odpowiadających badanym pojęciom prowadzi do wyodrębnienia funkcjonujących w poszczególnych językach opozycji, które autorka przedstawia w postaci schematów. W końcowej części artykułu zestawia je wszystkie w postaci zbiorowej tabeli, uzyskując w ten sposób całościowy obraz opozycji funkcjonujących w językach słowiańskich. We wnioskach autorka stwierdza, że w obrębie nazw języka ojczystego i języka obcego najczęstsza jest opozycja `matka' : `cudzy, obcy', która funkcjonuje w pięciu językach słowiańskich (czeskim, słowackim, bułgarskim, macedońskim, słoweńskim). Natomiast w obrębie nazw ojczyzny i obczyzny najczęstsza jest opozycja `ojciec' : `cudzy, obcy', poświadczona w dziewięciu językach (ukraińskim, rosyjskim, białoruskim, polskim, czeskim, słowackim, serbskim, bułgarskim, macedońskim). Dwie opozycje (‘ojciec' : `cudzy, obcy'; `ród' : `cudzy, obcy') funkcjonują zarówno w obrębie nazw języka ojczystego i języka obcego, jak i w obrębie nazw ojczyzny i obczyzny. Przy tym obie częściej występują w drugim z wymienionych pól. Na podstawie przeprowadzonej analizy autorka stwierdza, że dla nosicieli języków słowiańskich pojęcie `swój' znaczy tyle, co: 1) właściwy ojcu; 2) właściwy matce; 3) właściwy domowi; 4) właściwy rodowi, natomiast `nie-swój' to: 1) cudzy, obcy; 2) inny i 3) właśnie nie-swój.

EN

The author analyzes the names of the native language and a foreign language (spoken in the speakers’ own country and abroad) in eleven Slavic languages: Ukrainian, Russian, Byelorussian, Polish, Czech, Slovak, Serbian, Croatian, Bulgarian, Macedonian and Slovene. On this basis she investigates in what way the concepts “native/our” and “foreign” are used in reference to a language and territory. Thus certain oppositions can be identified, which the author presents in the form of schemata. A final table juxtaposes them all in a holistic perspective on these oppositions in Slavic languages. A conclusion is drawn that in reference to tongues the most frequent (in Czech, Slovak, Bulgarian, Macedonian and Slovene, i.e. in five languages) is the opposition “mother” : “foreign”. But in reference to the land the most frequent is the opposition between “father” and “foreign” (in nine languages: Ukrainian, Russian, Byelorussian, Polish, Czech, Slovak, Serbian, Bulgarian and Macedonian). Two oppositions (“father” : “foreign” and “family line” : “foreign”) function in reference to both language and territory, but more frequently to the latter. The author also concludes that “our” in Slavic languages means 1) “of the father”; 2) “of the mother”; 3) “of the home”; 4) “of the family line”. “Not-ours” means 1) “foreign”; 2) “different” and 3) “not belonging to us”.

15

Mehrsprachigkeit in Deutschland: Potenziale und Förderung im Herkunftssprachenunterricht

58%

Hamann K., Wulff N., Huneke H.-W.

Wortfolge. Szyk Słów

|

2020

|

issue 4

1-17

PL

Ze względu na utrzymującą się w ostatnich dziesięcioleciach imigrację skład ludności Niemiec znacząco się zmienił. Kraj ten zyskał nowych obywateli, a tym samym nowe bogactwo językowe, co prowadzi do intensywnych dyskusji nad znaczeniem nowej różnorodności językowej związanej z migracją oraz tego, jak można i należy rozwijać zasoby wielojęzyczne, szczególnie w kontekście szkolnym. Wskazuje się na to, aby na zajęciach z języka ojczystego pracować nad rozwijaniem języków ojczystych uczniów pod kątem różnorodności funkcjonalnej. Celem niniejszego artykułu jest ukazanie możliwości rozwijania i promowania wielojęzyczności w ramach nauczania języka rosyjskiego i polskiego oraz potencjału tego rodzaju nauczania, a także wyzwań przed nim stojących.

EN

Due to ongoing immigration in the last few decades, the composition of the population in Germany has changed significantly. The country has gained new citizens and with them came also new linguistic wealth. The importance of the new migration-related linguistic diversity and how the multilingual resources can or should be developed, especially in the school context, are topics of heated debate. In the native language lessons, the pupils’ first languages should be developed and expanded into functional varieties. The aim of the present article is to show how multilingualism is promoted in the context of Russian and Polish language teaching, and what challenges and potentials this type of teaching brings with it.

DE

Durch die anhaltende Einwanderung in den letzten Jahrzehnten hat sich die Bevölkerungszusammensetzung Deutschlands stark verändert. Das Land hat an neuen Bürgerinnen und Bürgern und damit auch an neuem sprachlichen Reichtum gewonnen. Welchen Stellenwert die neue migrationsbedingte Sprachenvielfalt hat und wie die mehrsprachigen Ressourcen vor allem im Kontext Schule erschlossen werden können bzw. sollten, wird intensiv diskutiert. Im Herkunftssprachenunterricht sollen die Erstsprachen der Schülerinnen und Schüler zu funktionalen Varietäten aufund ausgebaut werden. Im folgenden Beitrag soll dargestellt werden, wie die Mehrsprachigkeit im Rahmen des Herkunftssprachenunterrichts Russisch und Polnisch gefördert wird und welche Herausforderungen und Potenziale diese Unterrichtsform mit sich bringt.

16

Prezydentka Republiki Litewskiej Dalia Grybauskaitė

58%

Buchowski K.

Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych

|

2017

|

issue 2(3)

92-119

PL

Dalia Grybauskaitė została wybrana na prezydenta Litwy w 2009 r. Od tego czasu używa żeńskiej wersji rzeczownika „president’– prezidentė”. Chociaż prezydent na Litwie ma ograniczone prawa konstytucyjne, to jednak Grybauskaitė zdołała wykorzystać możliwości wzmocnienia swojej pozycji. Mimo że wywodzi się z partii komunistycznej, zawarła sojusz polityczny z litewskimi partiami prawicowymi. Jej priorytetem było zmniejszenie zależności Litwy od USA. Niemniej jednak rozwój sytuacji międzynarodowej po roku 2013 sprawił, że Grybauskaitė zmieniła swoje plany. Od tego czasu znana jest ze swoich wrogich wystąpień przeciwko Rosji. Podczas kampanii prezydenckiej w 2014 r. została oskarżona o agenturalne związki z KGB w okresie przed odrodzeniem niepodległości. Pomimo tych oskarżeń ponownie wygrała wybory.

EN

Dalia Grybauskaitė was elected the president of Lithuania in 2009. Since then there has been used a female version of the noun ‘president’ – prezidentė. The president in Lithuania has limited constitutional rights. However, Grybauskaitė managed to take advantage of the opportunities to strengthen her position. Even though she derives from the communist party, she made political alliance with the Lithuanian right-wing parties. Her priority was to reduce Lithuanian dependence on the USA. Nevertheless, the development of the international situation after 2013 made Grybauskaitė change her plans. Since then she has been renown for her hostile speeches against Russia. During her presidential campaign in 2014 Grybauskaitė was accused of being KGB agent in the past. Nonetheless, despite the accusations Grybauskaitė won the election again.

17

Fonetyka języka ojczystego a kształtowanie kompetencji fonetycznej w języku obcym na przykładzie języka francuskiego

58%

Gajos M.

Neofilolog

|

2021

|

issue 57/1

9-23

EN

Correct and effective communication requires the mastery of all language subsystems. In the process of acquiring foreign languages in the educational environment, the development of phonetic competence is often treated as marginal. This is evidenced by the research results quoted in the paper. The paper is a starting point for a discussion on the usefulness of mother tongue phonetics in improving phonetic skills in a foreign language. The author’s observations and research prove that the phonetics of the mother tongue should not be treated only as a source of interlingual interference. The knowledge and skills in phonetics acquired in the mother tongue can play the role of a positive transfer in shaping phonetic competence in a foreign language as well as help in mastering the correct perception and articulation of sounds and prosody.

18

Rola języka ojczystego w wierze i duszpasterstwie

58%

Sochaj A.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2015

|

issue 22

273-281

PL

Pół wieku od zakończenia Vaticanum II (1962-1965) często zapomina się o dobrodziejstwie, jakie przyniósł sobór całemu Kościołowi w czynnym przeżywaniu wiary, liturgii przez wiernych. A stało się to możliwe przez dopuszczenie języków narodowych do liturgii. Autor niniejszego artykułu na przykładzie języka romani pokrótce ukazuje, jaką rolę pełni i powinien pełnić język ojczysty, w tym przypadku romski, w wierze i duszpasterstwie dla tych osób, zarówno duchownych, jak i wiernych świeckich, które się nim posługują i w ten sposób oddają cześć Bogu w duchu i w prawdzie. Rola, jaką odgrywa język ojczysty w wierze i duszpasterstwie, winna wpływać na troskę duszpasterzy o jego używanie, m.in. w posłudze słowa, szczególnie w czasie sprawowania sakramentów św. i nabożeństw liturgicznych, aby ukazać współczesnemu człowiekowi prawdę, piękno i radość przeżywanej przez niego wiary, by była ona żywa.

EN

It has been half of a century since the end of Vatican Council II (1962-1965) and it is often forgotten about the benevolence of the Council brought to the whole Church and made the life of faith and liturgy more active for believers. It was possibile by allowing to use national languages in the liturgy. The author of this article shows, on the example of Romany language, what is the role of a native language in faith and pastoral care for people, both clergy and laity, who speak this language and worship God in spirit and truth. The role of the mother tongue in faith and pastoral ministry should influence pastors in its usage for example in the ministry of the word, especially in performing the sacraments and liturgical celebrations. It is all to show to the modern man the truth, beauty, and joy experienced by the faith and makes it alive.

19

Funktionale Kategorien im Erwerb des Deutschen und des Polnischen als Erstsprache(n)

51%

Sopata A.

Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen

|

2008

405-431

PL

Uczenie się języka ojczystego jest fascynującym procesem, który jest badany z wykorzystaniem wielu teorii lingwistycznych. Opis mentalnej gramatyki człowieka, jaki dostarcza nam teoria generatywna, pozwala na bardzo szczegółowe badanie tego fenomenu. Niniejszy artykuł przedstawia rozwój kategorii funkcjonalnych podczas akwizycji języka niemieckiego i polskiego jako języka ojczystego. Porównanie tego procesu w obu językach wspiera hipotezę przedstawiającą proces rozwoju języka pierwszego jako stopniowy rozwój struktury językowej w umyśle dziecka.

EN

Learning of the mother tongue is a fascinating process, which is investigated on the basis of various linguistic theories. The description of the human mental grammar delivered by Generative Theory allows for a very detailed investigation into the phenomenon. The present article describes the development of functional categories in the acquisition of German and Polish as first language. A comparison of the process in both languages supports the hypothesis explaining the first language acquisition in terms of a gradual development of the language structure in a child’s mind.

DE

Das Erlernen der Muttersprache ist ein faszinierender Prozess, der auf der Grundlage verschiedener linguistischer Theorien untersucht wird. Die Beschreibung der mentalen Grammatik des Menschen, die durch die Generative Theorie geliefert wird, ermöglicht eine sehr detaillierte Untersuchung des Phänomens. Der vorliegende Artikel stellt die Entwicklung der funktionalen Kategorien im Erwerb des Deutschen und des Polnischen als Muttersprache(n) dar. Ein Vergleich des Prozesses in beiden Sprachen unterstützt die Hypothese, die den Erstspracherwerb als eine graduelle Entwicklung der Sprachstruktur im kindlichen Gehirn erklärt.

20

Mateřský jazyk jako domov v řeči. K opozici vlastní cizí v obrazu mateřského jazyka v češtině

51%

Vaňková I.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

2008

|

vol. 20

107-122

PL

Wychodząc od Heideggerowskiej koncepcji domu jako mieszkania, autorka rozwija koncepcję języka ojczystego jako domu. Podstawową perspektywę stanowi opozycja swój obcy w czeskim językowym obrazie świata. Wyłaniają się z niej centra konotacyjne związane z domem i językiem ojczystym, które analizowane są kolejno: matka, rodzina, wspomnienia z dzieciństwa oraz ojczyzna (jako przeciwieństwo obczyzny), zrozumiałość, prostota i naturalność (w przeciwieństwie do obcości, języka obcego), podkreślenie cielesności, zmysłowości i emocjonalności doświadczenia w języku ojczystym. Wiąże się z tym nacisk na konotacje, w porównaniu z wyłącznie denotacyjnym charakterem wyrażeń w języku obcym. Te zagadnienia semantyczne językowo i kulturowo osadzone są w pojęciu języka czeskiego jako ojczystego i odgrywają znaczącą rolę także w pojęciu ojczyzny w czeskim językowym obrazie świata. Widać to w szczególności w tekstach artystycznych. Odpowiada temu koncepcja ojczyzny jako „ojczyzny znaków, ojczyzny językowej” w koncepcji czeskiego odrodzenia narodowego, którą formułuje czeski historyk literatury Vladimír Macura.

EN

Proceeding from Heidegger's concept of home and residence this study is concerned with mother tongue as home. The basic perspective is provided by the opposition of “own and foreign” in the Czech linguistic picture of the world. From it arise also the connotational centres connected with (home and) mother tongue that are progressively examined: mother, family, memories of childhood and homeland (as against “foreign lands”), comprehensibility, simplicity and naturalness (as against “foreignness, foreign language”), accentuation of corporeality, sensuality and emotionality of the experience in the mother tongue (linked to this is also an emphasis on connotations as against an [only] demonstrative character of denomination in a foreign language). These semantic aspects are linguistically and culturally anchored in the concept of Czech as mother tongue and play a significant role also in the concept of homeland in the Czech picture of the world (as shown in particular in artistic texts). Corresponding with this is the concept of homeland in “the homeland of signs, the linguistic homeland” in the concept of the Czech national revival, as formulated by the Czech literary historian Vladimír Macura.

Refine search results

Metoda czy podejście – między dydaktyką języka ojczystego a glottodydaktyką

Od akwizycji języka ojczystego do kompetencji różnojęzycznych dziecka w młodszym wieku szkolnym

O kształceniu językowym w odwołaniu do dawnych mistrzów

Problem wielojęzyczności w niemieckiej literaturze naukowej

Про внесок наддніпрянських православних священиків у розбудову української літературної мови в хіх столітті

POGLĄDY POLSKICH NAUCZYCIELI NA UŻYCIE JĘZYKA PIERWSZEGO W ROZWIJANIU OBCOJĘZYCZNEJ KOMPETENCJI KOMUNIKACYJNEJ

Język to kultura, którą tworzyły pokolenia Rozmowa z prof. Elwirą Grossman

Zróżnicowanie językowe – wielojęzyczność – języki narodowe. Refleksje z perspektywy europejskiej

Troska o zachowanie rodzimej kultury i języka w pismach pedagogicznych Edmunda Bojanowskiego

Рідна мова vs мова повсякденного спілкування в оцінках українців

La reformulation en tant que stratégie d’apprentissage d’une LE : vers son exploitation dans des situations non-ordinaires

Jak uporządkować terminologiczny chaos w glottodydaktyce i po co?

Variability of textbooks for studying the Ukrainian language in the diaspora

Opozycja język ojczysty / język obcy w językach słowiańskich

Mehrsprachigkeit in Deutschland: Potenziale und Förderung im Herkunftssprachenunterricht

Prezydentka Republiki Litewskiej Dalia Grybauskaitė

Fonetyka języka ojczystego a kształtowanie kompetencji fonetycznej w języku obcym na przykładzie języka francuskiego

Rola języka ojczystego w wierze i duszpasterstwie

Funktionale Kategorien im Erwerb des Deutschen und des Polnischen als Erstsprache(n)

Mateřský jazyk jako domov v řeči. K opozici vlastní cizí v obrazu mateřského jazyka v češtině