Search results

1

Propozycja nowej kategorii zapożyczeń w językoznawstwie diachronicznym

100%

Sorbet P.

Linguistica Copernicana

|

2012

|

issue 1(7)

243-253

EN

The aim of this article is to present the principal categories of lexical borrowings, traditionally accepted in diachronic linguistics. The presentation of this classification leads towards the acknowledgment of a category of lexical borrowings that should be treated separately, namely the lexicalizing borrowings (Fr. emprunts lexicalisants, PL. zapożyczenia leksykalizujące, Es. préstamos lexicalizantes). The examples which are used in this article come among others from: Catalan, English, French, German, Hungarian, Italian, Polish, Portugese and Spanish.

2

Zarys specyfiki zapożyczeń we współczesnym rosyjskim i polskim języku prawnym

100%

Łuksza S.

Acta Polono-Ruthenica

|

2006

|

vol. Tom 1 Nr XI

373-378

EN

The article focuses attention on the importance of the lexical borrowings in contemporary legal language. The research field covers Russian and Polish legal lexical systems. In both language systems one can observe the tendency to create more sophisticated specialized vocabulary, language globalization that is being expressed by creating parallel terms.

3

German in Samoa: Historical traces of a colonial variety

100%

Stolberg D.

Poznań Studies in Contemporary Linguistics

|

2013

|

vol. 49

321-353

EN

During the brief era of German colonialism in the Pacific (1884-1914), German was in contact with a large number of languages, autochthonous as well as colonial ones. This setting led to language contact in which German influenced and was influenced by various languages. In 1900, Western Samoa came under German colonial rule. The German language held a certain prestige there which is mirrored by the numbers of voluntary Samoan learners of German. On the other hand, the preferred use of English, rather than German, by native speakers of German was frequently noted. This paper examines linguistic and metalinguistic data that suggest the historical existence of (the precursor of) a colonial variety of German as spoken in Samoa. This variety seems to have been marked mainly by lexical borrowing from English and Samoan and was, because of these borrowings, not fully comprehensible to Germans who had never encountered the variety or the colonial setting in Samoa. It is discussed whether this variety can be considered a separate variety of German on linguistic grounds.

4

Jeszcze raz o najdawniejszych zapożyczeniach ruskich (wschodniosłowiańskich) w języku polskim

100%

Witkowski W.

Rocznik Slawistyczny

|

2013

|

vol. 62

159-168

EN

This article supplements new material to the collection of Ruthenian lexical borrowings in Old Polish compiled by Stanisław Urbańczyk half a century ago. It also corrects some erroneous etymologies performed by this researcher.

5

Language Contact in New Zealand: A Focus on English Lexical Borrowings in Māori

88%

Degani M.

Academic Journal of Modern Philology

|

2012

|

vol. 1

13-24

XX

In New Zealand a peculiar language contact scenario has emerged from the mutual influence between the indigenous Māori language and English (cf. Benton 1985). Sharing the fate of many indigenous languages, Māori was overwhelmed by an imperial power but it was not eradicated. What remained of Māori was indisputably affected by English, but Māori also left its traces on the variety of English that developed in New Zealand. While the lexical influence of Māori on English has already been the subject of various studies, the impact of English on Māori still remains to be accounted for to a large extent (cf. Harlow 2004). This paper explores the presence of English lexical borrowings in Māori by analyzing the one thousand most frequent Māori words in the Māori Broadcast Corpus (Boyce 2006). In particular, the study will consider which types of English loans emerge among the core vocabulary of Māori and how these loans have been integrated in the language.

6

ДОПЕТРОВСКИЕ ЛЕКСИЧЕСКИЕ ЗАИМСТВОВАНИЯ ИЗ НИДЕРЛАНДСКОГО ЯЗЫКА

88%

Довгополый Я.

Acta Neophilologica

|

2012

|

vol. XIV/1

19-30

EN

The article analyzes the borrowing from the Dutch language taking into account the etymological and historical aspects. The origins of relations between Russia and the Netherlands lie in those distant times, when the European system of political, trade and other relations developed itself. The beginning of this relationship can perhaps be traced back to the example of Staraya Ladoga, city in northern Russia, which for eight centuries before the founding of St. Petersburg in 1703, was the first key port on the main trade route of ancient Russia “from the Vikings to the Greeks”. In the beginning of the XII century merchant guilds have begun nucleation alliance of cities, mostly in the basin of the North and Baltic seas, the so-called Hanseatic League. Since the main centers of which activities were carried out of the Hanseatic League was North and East Germany, the Netherlands, respectively, then the language of communication of the Hanseatic League was Low German. This article discusses the scope of the term “German”, which is characterized by considerable inconsistency. In modern Netherlandistic to refer to this controversial use the term bifurcation, which is derived from Latin bifurcus – “forked”. Dialects of Low German are widely spoken in the northeastern area of the Netherlands (Dutch Low Saxon) and are written there with an orthography based on Dutch orthography.

7

Niezabudka, wasilek, wołoszka – o dylematach w rozstrzyganiu pożyczek i reliktów dawnej wspólnoty na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim

71%

Rembiszewska D. K., Siatkowski J.

Gwary Dziś

|

2020

|

vol. 12

163-177

EN

Names of flowers such as niezabudka ‘forget-me-not’ and wasilek, wołoszka ‘cornflower’ are helpful in resolving a methodological problem of how to treat some subdialectal words used in the Polish-East Slavic Borderland. The author attempts to resolve whether the selected lexical items should be interpreted as lexical borrowings or as continuations of an earlier Slavic community.An unambiguous resolution of this issue requires very detailed, meticulous research and excerption of various sources, ranging from dictionaries of language history through subdialect monographs to publications on linguistic geography. The above names are generally infrequent in Polish subdialects spoken in the Eastern Borderlands. It seems that the influence of the Eastern Slavic literary languages should also be taken into account.

PL

Na podstawie nazw kwiatów – niezabudka ‘niezapominajka’ i wasilek, wołoszka ‘chaber’ podjęto próbę rozstrzygnięcia problemu metodologicznego, jak traktować niektóre wyrazy gwarowe występujące na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim. Autorzy starają się odpowiedzieć na pytanie, czy wybrane jednostki leksykalne interpretować z punktu widzenia zapożyczeń, czy też uznawać je za kontynuacje dawnej wspólnoty słowiańskiej.Jednoznaczne rozstrzygnięcie tego zagadnienia wymaga bardzo szczegółowych, wręcz drobiazgowych dociekań i ekscerpcji różnych źródeł – począwszy od słowników historycznojęzykowych przez monografie gwarowe, po publikacje z zakresu geografii językowej. Przedstawione nazwy na ogół pojawiają się dość sporadycznie w polskich gwarach na pograniczu wschodnim. Wydaje się, że trzeba tu przyjąć oddziaływanie również wschodniosłowiańskich języków literackich

8

„Hucpa/chucpa”. Analiza leksykologiczna i leksykograficzna

63%

Biesaga M.

Język Polski

|

2013

|

vol. 93

|

issue 5

356-365

PL

„Hucpa/chucpa” jest wyrazem niezwykle często używanym w polskim dyskursie politycznym. Odczytanie właściwego znaczenia tej jednostki leksykalnej może jednak sprawić trudność ze względu na niejasność definicji słownikowych, które składają się z szeregu synonimicznych eksplikacji. Stąd celem niniejszego tekstu jest wskazanie problemów pojawiających się podczas analizy semantycznej leksemu „hucpa/chucpa”, następnie zaś nakreślenie rozwiązań leksykograficznych.

EN

"Hucpa/chucpa" is a word commonly used in a contemporary political discourse. Unfortunately, a dictionary user is not able to understand the concept of this notion while definitions submitted in Polish dictionaries are unclear and consist of multiple synonymic explications. Therefore, the aim of this paper is to recognize the problems existing within the semantic analysis of this notion and, secondly, to give alternative solutions for lexicographers describing "hucpa/chucpa" in monolingual dictionaries.

9

„Świat na talerzu”*, czyli o nazwach potraw i napojów w reportażach kulinarnych

63%

Kowalonek-Janczarek M.

Prace Językoznawcze

|

2018

|

vol. XX/3

61-77

EN

Out of 16 culinary reportages excerpted from the travel magazine National Geographic Traveler Polska (October, 2016), 10 representing traditional African (2), South American (3), Asian (2) and European (3) cuisines have been chosen and submitted to analysis. Firstly, 96 names of traditional dishes, beverages and foodstuffs have been selected and in the second step they have been classified on the formal, semantic and pragmatic level, showing the most common mechanisms of nomination. The extensive range of texts on the one hand combined with the fact that the reportages are written by a variety of journalists and concern different countries on the other hand, provides a reliable and differentiated source material, though to some extend limited. In view of, this further investigations on bigger corpora are needed.

10

Socjodialektologia ilościowa. Zróżnicowanie regionalne i społeczne regiolektu śląskiego na przykładzie żywotności niemieckich zapożyczeń

63%

Hentschel G.

Postscriptum Polonistyczne

|

2022

|

vol. 29

|

issue 1

1-28

EN

Traditional dialectology is developing more and more into historical dialectology, not only in Poland, for the reason that in many parts of the country vernaculars are disappearing more and more. Traditional dialectology describes the situation from several decades ago. Today’s speakers of vernaculars are very frequently “multi-codal”: they are also fluent in the general language. This means that, on the one hand, the usage of vernaculars and general language depends on social criteria, including situational factors, and on the other hand that spoken vernacular, if it persists at all, changes under the influence of the general language: usually, vernacular and general language are mixed, which is also influenced by social conditions. Younger representatives of Polish dialectology today express the view that (contemporary) dialectology functions de facto as a sub-discipline of sociolinguistics.The study argues that dialectology, which in its earlier phase was concerned with the search for ancient tribes or historical principalities, must partly move away from its old focus on vernaculars in the village, similarly to how the much younger sociolinguistics has moved away from its original focus on the linguistic behaviour of social classes. What unites both disciplines is that they study variations “within a language”, with sociolinguistics foregrounding social conditioning and dialectology territorial conditioning. If the current linguistic situation in modern, dynamic societies is to be captured, then one cannot do without the other. Since the methods and theories in sociolinguistics have developed enormously over recent decades, dialectology can profit more from sociolinguistics than vice versa.Using the vitality of German loan words in the current regiolect of Silesian as an example, quantitative procedures are used to show how such a dialectology could look, even in a largely urban and therefore dynamic society. The focus is on speakers’ multicodality in different social contexts. If, for example, synonymous lexical pairs exist in typical Silesian speech (here a Silesian Germanism and a general Polish “Polishism”), the isogloss becomes worthless as a central instrument for territorial distinction. The question is no longer where people say “a” or “b”, but with which frequency each element of such pairs is used in various positions in the material collected. Such differences in the frequency of usage can then be mapped for individual phenomena and larger territorial divisions of linguistic structural affinities can be abstracted from the individual maps, taking the place of conventional dialects.

PL

Nie tylko w Polsce tradycyjna dialektologia staje się dialektologią historyczną – ze względu na fakt, że w wielu regionach dialekty coraz bardziej zanikają. Tradycyjna dialektologia opisuje sytuację sprzed kilkudziesięciu lat. Dzisiejsi użytkownicy dialektów są najczęściej „wielokodowi”: posługują się również językiem ogólnym. Z jednej strony oznacza to, że używanie gwary i języka ogólnego zależy od kryteriów społecznych, w tym sytuacyjnych, ale z drugiej gwara, jeśli w ogóle się utrzymuje, zmienia się pod wpływem języka ogólnego: dialekt i język ogólny wytwarzają mowę mieszaną, na którą mają wpływ także warunki społeczne. Młodsi przedstawiciele polskiej dialektologii wyrażają dziś pogląd, że (współczesna) dialektologia funkcjonuje de facto jako subdyscyplina socjolingwistyki.Badania dowodzą, że dialektologia, która we wczesnej fazie poszukiwała dawnych plemion, musi częściowo odejść od dotychczasowego skupiania się na wiejskiej odmianie języka narodowego, podobnie jak znacznie nowsza dialektologia odeszła od pierwotnej koncentracji na zachowaniach językowych klas społecznych. Cechą wspólną obu dyscyplin jest to, że zajmują się odmianami „w obrębie konkretnego języka”, przy czym socjolingwistyka skupia się na uwarunkowaniach społecznych, a dialektologia na uwarunkowaniach terytorialnych. Jeśli we współczesnych, dynamicznych społeczeństwach ma zostać zarejestrowana aktualna sytuacja językowa, jedno podejście nie może obejść się bez drugiego. Ponieważ jednak w ostatnich dziesięcioleciach metody i teorie socjolingwistyczne znacznie się rozwinęły, dialektologia może bardziej skorzystać metodologicznie z ustaleń socjolingwistyki niż odwrotnie.Na przykładzie żywotności zapożyczeń niemieckich w obecnym regiolekcie śląskim pokazano, jak taka dialektologia mogłaby wyglądać w badaniu społeczeństwa nawet w dużej mierze miejskiego, z zastosowaniem metod ilościowych. Nacisk położono na kwestię wielu kodów osób mówiących w odpowiednich kontekstach społecznych. Jeśli w typowej mowie śląskiej występują synonimiczne pary leksykalne (tutaj śląski germanizm lub polonizm ogólnopolski), to izoglosa jako centralny instrument różnic terytorialnych staje się bezwartościowa. Nie chodzi już o to, gdzie używany jest jeden z nich, a gdzie drugi, ale z jaką częstotliwością oba elementy takich par są stosowane w różnych miejscach kolekcji materiałów. Takie różnice w częstości użycia można następnie nanieść na poszczególne zjawiska, a większe podziały terytorialne językowych powinowactw strukturalnych wyabstrahować z map indywidualnych, które zastępują obraz tradycyjnych dialektów.

11

ФУНКЦІОНАЛЬНО-СТИЛІСТИЧНІ ВИЯВИ ІНШОМОВНИХ ЛЕКСЕМ У РОЗВАЖАЛЬНИХ ЖАНРАХ

54%

Молоткіна Ю.

Studia Ukrainica Posnaniensia

|

2019

|

vol. 7

|

issue 2

91-102

EN

The article deals with the new lexical borrowings analysis in the discourse of the modern Ukrainian comedy shows, entertainment programs and popular youth series. It has been proved that foreign borrowed lexemes are used not just in terms of foreign language lexical units; they experience the semantic structure changes and obtain the new stylistic expressions.

PL

Artykuł analizuje najnowsze zapożyczenia językowe pojawiające się w trakcie emisji współczesnych ukraińskich programów humorystycznych i rozrywkowych oraz popularnego serialu młodzieżowego. Dowiedziono, iż zapożyczenia językowe wykorzystywane są nie tylko w postaci wtrąceń obcojęzycznych, ale również ulegają zmianom w zakresie obszaru semantycznego, zyskując nowe zabarwienie stylistyczne.

Refine search results

Propozycja nowej kategorii zapożyczeń w językoznawstwie diachronicznym

Zarys specyfiki zapożyczeń we współczesnym rosyjskim i polskim języku prawnym

German in Samoa: Historical traces of a colonial variety

Jeszcze raz o najdawniejszych zapożyczeniach ruskich (wschodniosłowiańskich) w języku polskim

Language Contact in New Zealand: A Focus on English Lexical Borrowings in Māori

ДОПЕТРОВСКИЕ ЛЕКСИЧЕСКИЕ ЗАИМСТВОВАНИЯ ИЗ НИДЕРЛАНДСКОГО ЯЗЫКА

Niezabudka, wasilek, wołoszka – o dylematach w rozstrzyganiu pożyczek i reliktów dawnej wspólnoty na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim

„Hucpa/chucpa”. Analiza leksykologiczna i leksykograficzna

„Świat na talerzu”*, czyli o nazwach potraw i napojów w reportażach kulinarnych

Socjodialektologia ilościowa. Zróżnicowanie regionalne i społeczne regiolektu śląskiego na przykładzie żywotności niemieckich zapożyczeń

ФУНКЦІОНАЛЬНО-СТИЛІСТИЧНІ ВИЯВИ ІНШОМОВНИХ ЛЕКСЕМ У РОЗВАЖАЛЬНИХ ЖАНРАХ