Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 24

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  makroekonomia
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
XX
W opracowaniu podjęto problem oddziaływania uwarunkowań makroekonomicznych na rozwój produkcji rolnej w wybranych krajach wysokorozwiniętych. Celem badań była ocena wpływu otoczenia makroekonomicznego na rozwój sektora rolnego w krajach wysokorozwiniętych. Zakres czasowy analizy obejmował lata 1990-2016. W analizie materiału empirycznego zostały wykorzystane elementy statystyki opisowej (w tym analiza struktur oraz dynamik), a także metoda regresji panelowej z ustalonymi efektami. Uzyskane wyniki estymacji modelu regresji panelowej potwierdziły istotną rolę uwarunkowań makroekonomicznych w utrzymywaniu procesów rozwojowych rolnictwa. Wśród tych czynników ważne okazały się zmienne, takie jak wzrost gospodarczy, długookresowa stopa procentowa, realny efektywny kurs walutowy, stopa bezrobocia, stopa inflacji.
EN
The 500+ program was a subject of observation and evaluation as one of the key determinants of the current economic situation of the Polish society. The program was examined particularly in terms of its impact on the distribution of expenses (distinguishing the size of incomes of families), the fertility rate or the unemployment rate. The aim of the article is to indicate the correlation between this financial benefit and such economic indicators as the achieved income level, birth rate or the level of wealth. In order to carry out inferences, secondary research was carried out using the subject literature, as well as the applicable laws and their amendments since 2016.
PL
W artykule obserwacji i ocenie poddany został program 500 plus jako jeden z kluczowych determinantów obecnej sytuacji ekonomicznej polskiego społeczeństwa. Rozpatrywano znaczenie programu 500 plus, w szczególności biorąc pod uwagę jego wpływ na rozkład wydatków (przy rozróżnieniu wielkości dochodów rodzin), poziom dzietności czy stopę bezrobocia. Celem artykułu jest wskazanie korelacji pomiędzy wprowadzonym świadczeniem finansowym a takimi wskaźnikami ekonomicznymi, jak uzyskiwany poziom dochodów, wskaźnik urodzeń czy poziom zamożności. Do przeprowadzenia wnioskowania posłużyły badania wtórne z wykorzystaniem literatury przedmiotu, a także dostępnych ustaw i ich nowelizacji od 2016 roku. 
PL
Inwestycjami w innowacyjne źródła wytwórcze energii elektrycznej zainteresowani są indywidualni inwestorzy jak i firmy o ugruntowanej pozycji na rynku. Różnią ich cele, które wynikają z założeń profilu ich działalności. Ich cechą wspólną jest chęć ograniczenia do niezbędnego minimum ryzyka związanego z inwestycjami w źródła wytwórcze. Istnieje szereg metod jego rozpoznawania i w zależności od prawidłowego poznania zagrożeń, znane są mechanizmy przeciwdziałania im. Z uwagi na szeroką gamę rodzajów ryzyk wiele metod ich oceny posiada wynikające z tego powodu ograniczenia. Potrzeba opracowania efektywnej w warunkach krajowych metodyki oceny ryzyka jest zauważalna. Z tego powodu podjęto próbę odpowiedzenia na pytanie, czy istnieje możliwość stworzenia metodyki oceny ryzyka inwestowania w innowacyjne źródła wytwórcze energii elektrycznej, a jeśli tak, to w jakiej formie powinna być ona zrealizowana? W wyniku przeprowadzonej analizy udowodniono, że jej wykonanie w skali makroekonomicznej jest niewystarczające i zasadne zdaje się również ujęcie mikroekonomiczne.
PL
Celem artykułu jest prezentacja, analiza i ocena głównych miar makroekonomicznych w kontekście rozwoju gospodarczego. Obszar badawczy stanowi Polska, wybrane kraje Unii Europejskiej oraz świata, które są porównywane w ramach podejmowanej problematyki. Zakres czasowy obejmuje lata 1990-2014, choć niekiedy okres ten skrócono z uwagi na trudności z porównywalnością danych. Przede wszystkim przedstawiono tu zatem pojęcie samego rozwoju gospodarczego w literaturze ekonomicznej będącego pojęciem szerszym od wzrostu gospodarczego, a także węższym od pojęcia rozwoju społeczno-gospodarczego. W prowadzonych analizach ograniczono się bowiem do miar ekonomicznych, choć jak wiadomo z rozwojem wiążą się istotne zmiany natury społecznej i demograficznej. W dalszej części przedstawiono podstawowe mierniki ekonomiczne do których zaliczyć należy PKB, PKB per capita, inwestycje, oszczędności. Miary te zostały przedstawione w ujęciu dynamicznym i porównawczym wśród badanych krajów. W przygotowaniu artykułu posłużono się literaturą przedmiotu (polsko- i anglojęzyczną), a także danymi statystycznymi udostępnianymi przez Bank Światowy, MFW i inne jednostki badawcze krajowe i zagraniczne.
EN
The goal of the elaboration is to present, analyze and evaluate main macroeconomic measures in the context of economic development. Research area is Poland, selected countries of the EU and the world, which are compared in this issues. The time range covers the period 1990-2014, although sometimes this period is shortened due to the difficulty of comparability of data. First of all, the concept presented here, therefore, the economic development in the economic literature that is the wider concept of economic growth, and also narrower than the concept of socio-economic development. Results of analyzes restricted itself to economic measures, are associated with the development of significant changes in social and demographic sphere. The following shows the basic economic measures which should include GDP, per capita income, investments, savings. These measures are presented in a dynamic and comparative among the countries surveyed. In preparing this article were used literature on the subject (Polish and En-glish), as well as statistical data provided by the World Bank, IMF and other research units in Poland and abroad.
PL
Priorytetami na najbliższe lata są reformy strukturalne (OECD, 2021): • wykształcenie i umiejętności: promowanie uczestnictwa w uczeniu się przez całe życie; • rynek pracy: zwiększenie wskaźnika aktywności zawodowej starszych pracowników i kobiet; • polityka środowiskowa: zmniejszenie poziomu zanieczyszczenia powietrza i emisji dwutlenku węgla; • opieka zdrowotna: poprawa efektywności opieki zdrowotnej i długoterminowej; • konkurencja i regulacje: złagodzenie przepisów biznesowych i usprawnienie postępowań upadłościowych. Rekomendacja dla polityki gospodarczej w Polsce na najbliższe lata powinna uwzględniać następujące aspekty: zapewnienie spójności polityki fiskalnej i monetarnej (tzw. policy mix) oraz przywrócenie wiarygodności każdej z tych polityk, stabilizacja finansów publicznych, wzmocnienie wolnorynkowego podejścia w gospodarce, uruchamianie KPO, pobudzanie inwestycji, w tym transformacja energetyczna, niezależność banków od polityki. Wskazano na następujące zagrożenia dla polskiej gospodarki: inflacja, wzrost cen energii, konflikt między Rosją a Ukrainą, COVID-19, mniejsza konsumpcja, rosnące bezrobocie. Aby chronić polską gospodarkę i jej pomagać, powinno się uwzględniać wiele różnych aspektów w szeroko rozumianych obszarach polityki fiskalnej i makroekonomicznej. Trzeba rozważyć współpracę wszystkich instytucji z rządem w celu wybrania najlepszych opcji ochrony polskiej gospodarki. Należy wskazać zatem na współpracę środowiska akademickiego ze środowiskiem politycznym w celu wybrania najlepszej opcji gospodarczej w zaistniałej sytuacji.
EN
The priorities for next years are structural reforms (OECD, 2021): • education and skills: promote participation in lifelong learning; • labor market: increase the labor force participation rate of older workers and women; • environmental policy: reduce air pollution levels and carbon emissions; • healthcare: improve efficiency in health and long-term care; • competition and regulation: ease business regulations and improve bankruptcy proceedings. Recommendation for business policy for coming years in Poland should take following aspects under consideration: ensuring the coherence of fiscal and monetary policies (the so-called policy mix) and restoring credibility each of these policies, stabilization of public finances, strengthening free market approach in the economy, launching KPO, stimulating investments, including energy transformation, the independence of banks from politics. It has been shown the following threats for Polish economy: inflation, energy price rise, conflict between Russia and Ukraine, COVID-19, lower consumption, rising unemployment. To protect and to help Polish economy should take under consideration many different aspects in wide understanding areas in fiscal and macroeconomic policy. Cooperation of all institutions with government should be considered to pick up the best options to protect the Polish economy.
PL
Celem pracy jest przedstawienie, analiza i ocena poziomu i relacji wydajności pracy w Polsce w perspektywie regionalnej. Różnica w poziomie wydajności pracy w regionach pozostaje wysoka. Wśród przyczyn tego zjawiska można wskazać poziom wydajności pracy, który określa poziom wynagrodzeń w poszczególnych regionach. Tak więc przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza poziomu wydajności pracy w Polsce. Tezą potwierdzona w badaniu jest to, że utrzymujące się różnice w płacach w regionach Polski mogą być wyjaśnione przy pomocy różnic w poziomach i relacji płac, które są szczegółowo omówione w niniejszym opracowaniu.
EN
The aim of this study is to present, analyze and assess the level and relations of labor productivity in Poland in regional perspective. The difference in the level of productivity in regions still remains high. Among the reasons for this phenomenon we can indicate the levels of labor productivity, which determine the levels of wages in particular regions. Thus the subject of this paper is the analysis of the levels of labor productivity in Poland. The thesis stated in the study is that the maintained differences in wages in regions of Poland may be explained by differences in the levels and relations of wages, which are discussed in detail in the study.
PL
W artykule zaprezentowano możliwości wykorzystania modelu przepływów międzygałęziowych w zakresie ocen makroekonomicznych gospodarki. Zasadniczym przesłaniem bilansu przepływów międzygałęziowych jest ukazanie wzajemnych zależności w gospodarce, które decydują o jej rozwoju jako całości, jak i jej części. Stwierdzono, że oceny dokonywane za pośrednictwem bilansów przepływów międzygałęziowych umożliwiają i poszerzają perspektywę badawczą uwzględniając pozycję badanych sektorów (grup produktów) w gospodarce, a także ich efektywność makroekonomiczną i współzależności w procesie rozwoju. Dostrzeżono, że model przepływów międzygałęziowych wykazuje znaczące walory dla pełniejszego zrozumienia funkcjonowania mechanizmu rynkowego i budżetowego, schematu przepływu strumieni dochodów i wydatków w gospodarce oraz kształtowania się podstawowych parametrów makroekonomicznych. Istnieje także potrzeba poszerzenia zapisu i interpretacji tablicy przepływów międzygałęziowych o ćwiartkę czwartą (podział dochodów), szersze uwzględnienie powiązań badanych podmiotów z sektorem bankowym i tym samym pokazanie skali oraz struktur kreacji pieniądza emisyjnego i kredytowego w gospodarce. Do rozważenia pozostaje także wykorzystanie tablicy input-output do określenia zakresu nierównowagi podażowej w gospodarce poprzez zestawienie popytu potencjalnego i efektywnego oraz określenie w ten sposób przybliżonego poziomu nierównowagi.
EN
The possibilities of using of the input-output table for macroeconomics evaluation of economy was presented in the article. The principal message of input-output model is appearance mutual interdependence in economy, which decide about her development as the whole, and as her part. It has stated that the evaluation conducted by use of this model makes possible extension of investigative perspective regarding such questions as: position of a examined sectors in the economy, macroeconomics efficiency, and interdependences in developmental processes. One had noticed that the input-output model points out considerable values in for fuller understanding of functioning of the market and budget mechanism, the roundabout pattern of streams of incomes and the expenses in economy, and the shaping of the basic macroeconomics parameters. There is a need extension of record and the interpretation of input-output model about fourth quarter (the division of incomes), the wider regard of connections of studied subjects with bank sector and the same show the scale and the structures of creation of issue and credit money in the economy. It stays for considering also the use of this model for evaluation the range of the supply non-equilibrium in the economy by composition of potential demand and effective and qualification in this way an approximate level the non-equilibrium.
PL
W artykule przedstawiono idee modelu przepływów międzygałęziowych w zakresie ocen makroekonomicznych gospodarki uwzględniając dotychczasowe doświadczenia oraz formułując konkluzje odnośnie możliwych zastosowań w przyszłości. Zasadniczym przesłaniem bilansu przepływów międzygałęziowych jest ukazanie wzajemnych zależności w gospodarce, które decydują o jej rozwoju jako całości, jak i jej części. Stwierdzono, że oceny dokonywane za pośrednictwem bilansów przepływów międzygałęziowych umożliwiają i poszerzają perspektywę badawczą uwzględniając pozycję badanych sektorów (grup produktów) w gospodarce, a także ich efektywność makroekonomiczną i współzależności w procesie rozwoju. Istnieje także potrzeba poszerzenia zapisu i interpretacji tabeli przepływów o ćwiartkę czwartą (podział dochodów), szersze uwzględnienie powiązań badanych podmiotów z sektorem bankowym i tym samym pokazanie skali i struktur kreacji pieniądza emisyjnego i kredytowego w gospodarce.
EN
The presentation illustrates the concept of input-output model in range of macroeconomic evaluation of the economy include previous experiences and formulating conclusions regarding the possible use it in the future. It has stated that the evaluation conducted by use of this model makes possible extension of investigative perspective regarding such questions as: position of a examined sectors in the economy, macroeconomics efficiency, and interdependences in developmental processes. There is a need extension of record and the interpretation of input-output model about fourth quarter (the division of incomes), the wider regard of connections of studied subjects with bank sector and the same show the scale and the structures of creation of issue and credit money in the economy.
EN
The article presents the results of the analy­sis aimed at the identification of micro- and macroeconomic risks in the implementation of projects included in the group of ecologi­cal sources of electricity. The example under consideration concerns photovoltaics. The article divides the investment process into phases and stages. For each of the stages, the key elements and associated risks were iden­tified. It has been proven that most of the risks depend on each other.
PL
Artykuł przedstawia wyniki analizy ukie­runkowanej na identyfikację ryzyk występu­jących w skali mikro- i makroekonomicznej przy realizacji projektów zaliczanych do gro­na ekologicznych źródeł energii elektrycznej. Rozpatrywany przykład dotyczy fotowoltai­ki. W artykule dokonano podziału procesu inwestycyjnego na fazy oraz etapy. Dla każ­dego z etapów zidentyfikowano kluczowe elementy i ryzyka im towarzyszące. Udo­wodniono, że większość ryzyk jest od siebie zależna.
PL
Motywacja: Jednym z podstawowych problemów makroekonomii jest kwestia dobrobytu społeczeństw. W przeszłości, znacząca część ekonomistów zwykła utożsamiać wielkość gospodarki, bądź dynamikę jej wzrostu, ze stopą życiową. Obecnie, ocena dobrobytu społeczeństwa sprowadza się do oceny jakości życia w danym państwie. W głównym nurcie rozważań makroekonomicznych przyjęło się posługiwanie miarą jaką jest Produkt Krajowy Brutto (PKB) wraz z jej pochodnymi. Niestety wskaźniki te nie obejmują wielu kluczowych czynników wpływających na poziom dobrobytu. Z tego powodu na przestrzeni lat zastosowano nowe, szersze podejście i opracowano nowe mierniki takie, jak np. Wskaźnik Rozwoju Społecznego (Human Development Index, HDI). Koniecznym wydaje się rozważenie ich wartości poznawczej w kontekście współczesnego dorobku ekonomii szczęścia. W tym celu dokonano przeglądu najpopularniejszych wskaźników dobrobytu i jakości życia oraz skonfrontowano je z pozaekonomicznymi danymi opisującymi procesy zachodzące w społeczeństwach, zwracając szczególną uwagę na różnice interpretacyjne i możliwe odmienne oceny. Cel: Celem jest ocena pomiaru jakości stopy życiowej, przez przegląd dostępnych rozwiązań i metod oraz konfrontacja wyników z danymi publicznych statystyk wybranych państw Unii Europejskiej (UE). Materiały i metody: Wykorzystano przegląd systematyczny i analizę krytyczną literatury, analiza zagregowanych danych makroekonomicznych oraz statystyki publicznej. Materiał empiryczny stanowią dane publikowane przez Eurostat, Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (Organisation for Economic Co-operation and Development, OECD), Światową Organizację Zdrowia (World Health Organization, WHO) oraz Bank Światowy (World Bank). Wyniki: Istnieją istotne różnice w ocenie jakości życia między wskaźnikami przyjętymi w głównym dyskursie ekonomicznym a empirycznymi danymi z innych nauk, tj. społecznych czy medycznych.
EN
Motivation: One of the basic problem in macroeconomics is issue of wealth of nations. In the past, a significant part of economists, used to identify the scale of economy, or dynamics of its growth, with the life rate. Nowadays, the evaluation of wealth of a society comes down to the rating the quality of life in a given country. In the mainstream of macroeconomics discourse, Gross Domestic Product (GDP), alongside with its derivatives, is used as a key method of measurement. Unfortunately, those indicators do not include a number of key aspects, that influence the wealth ratio. Because of that, throughout the years a new, expanded approach and new indicators were developed, for example the Human Development Index (HDI). It seems essential to consider their cognitive value in the context of a modern approach to the economy of happiness. For this purpose, an overview of the most popular wealth and quality of life indicators was compiled, and was confronted with non-economic data considering the processes happening in societies, with a main focus being the interpretational disparities, and possible different outcomes. Aim: The aim of the article is the evaluation of quality of life rate by overviewing available solutions and methods, and confrontation of the result with public statistic data considering the selected countries of the European Union (EU). Materials and methods: The systematic review and critical analysis of sources, aggregated macroeconomics data analysis and public statistics were used. Data published by Eurostat, Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD), World Health Organization (WHO) and the World Bank were considered empirical material. Results: There are significant differences in the evaluation of life quality between the indicators used in the main economics discourse and the empirical data from other studies i.e. social and medical.
EN
The Democratic Republic of Congo, as mentioned here, covers an area of 345 2,410 square miles, has a population of 72 million men and women, sharing borders with nine other countries, and has huge natural resources which place it among the countries most potentially rich of the planet. At the time of the change of regime policy of 1997, the Congolese monetary system was tested by many failures, among them the multiplicity of monetary areas and exchange rates, the loss of confidence in the national currency due to the persistent values internal and external instability, excessive economy dollarization and the shortage of money in the banking system symbols. To deal with these shortcomings, the new Government of the Democratic Republic of Congo had decided from May 1997 onwards, to entrust the Central Bank mission to conduct a monetary reform including the change of the currency unit. This work examines the difficulties of monetary policy of the Democratic Republic of the Congo in the context of dollarization of the banking system and institutional weakness. An empirical analysis confirms that the Central Bank of the Congo is hardly able to curb inflation, despite a rapid responsiveness to inflationary shocks. In this context, monetary policy role is to provide the real sector the amount of currency required for the expansion of economic activities without causing inflationary or deflationary skid. However, in the context Congolese, the search for well-being through monetary policy poses problem having regard on the one hand, to the objectives assigned formally to the monetary policy to ensure the financing of the country's economic development and promote the stability of domestic prices as well as the maintenance of the balance of external payments, and on the other hand to the deterioration of the socio-economic situation of the Democratic Republic of Congo in recent years. Indeed, the results of monetary policy in terms of rate of inflation attest the inefficiency of the mechanisms of transmission of monetary policy on the real variables of the Congolese economy, notably the stability of prices.
PL
Demokratyczna Republika Konga, o której mowa jest w artykule, zajmuje powierzchnię 2 345 410 kilometrów kwadratowych i obecnie zamieszkuje ją ponad 72 mln mieszkańców. Graniczy ona z dziewięcioma innymi krajami i posiada ogromne zasoby naturalne, które pozwalają na sklasyfikowanie jej wśród krajów potencjalnie najbardziej bogatych. W związku z powyższym nowy rząd Demokratycznej Republiki Konga postanowił od maja 1997 r. powierzyć misję reformy monetarnej, w tym zmiany jednostki walutowej bankowi centralnemu. Niniejsze opracowanie ma na celu przeprowadzenie analizy problematycznych aspektów polityki pieniężnej Demokratycznej Republiki Konga w kontekście dolaryzacji systemu bankowego i słabości instytucjonalnych. Analiza empiryczna potwierdza, że Bank Centralny Kongo pomimo szybkiej reakcji na inflacyjne szoki w słabym stopniu ogranicza inflację. W tym kontekście rolą polityki pieniężnej jest zapewnienie realnej ilości waluty w sektorze wymaganej do rozwoju działalności gospodarczej bez powodowania miniinflacji czy też deflacji. Jednak w warunkach kongijskich, mając na względzie cele przypisane formalnie do polityki pieniężnej w celu zapewnienia finansowania rozwoju gospodarczego kraju i promowania stabilności cen krajowych, jak również utrzymanie równowagi płatniczej, podjęte działania w żaden sposób nie doprowadziły do poprawy sytuacji gospodarczej w kraju, wręcz przeciwnie nastąpiło pogłębienie kryzysu. Rzeczywiście wyniki polityki pieniężnej pod względem stopy inflacji potwierdzają nieefektywność mechanizmu transmisji polityki pieniężnej i brak stabilności cen.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie możliwości wykorzystania modelu przepływów międzygałęziowych do ocen makroekonomicznych gospodarki, z uwzględnieniem dotychczasowych doświadczeń i propozycji na przyszłość. W trakcie badań stwierdzono, że model przepływów międzygałęziowych stanowi użyteczny instrument oceny i interpretacji zjawisk gospodarczych. Przede wszystkim chodzi tu o ocenę związków, a także zdiagnozowanie źródeł zróżnicowanego rozwoju pomiędzy działami w obrębie gospodarki danego kraju. Istnieje potrzeba rozbudowy interpretacji modelu przepływów międzygałęziowych o czwartą część tablicy przepływów, co oznacza konieczność publikacji danych dotyczących podziału wytworzonych dochodów. W dalszej kolejności interesująca byłaby próba wykorzystania tego modelu do prezentacji skali nierównowagi podażowej w gospodarce oraz uwzględnienie kontekstu środowiskowego analiz makroekonomicznych.
EN
The objective of the article is to present the possibilities of using an input-output model in macroeconomic evaluations of the economy taking into account past experience and suggestions for the future. During the study we found that the input-output model is a useful tool for evaluating and interpreting economic phenomena. It can be used primarily to evaluate relationships and to diagnose the sources of diversified development between branches within a given economy. There is a need to expand the interpretation of the input-output model by adding a fourth part. This would entail publishing data on the distribution of generated income. Further, it would be interesting to attempt to use this model to present supply inequality while taking into account the environmental context of the macroeconomic analysis.
PL
Proces badawczy zawarty w niniejszym tekście odnosi się do kwestii powiązań procesów politycznych z procesami ekonomicznymi. Korelacja została wykryta na poziomie międzynarodowym w przypadku polityki i ekonomii Stanów Zjednoczonych. Procesem politycznym jest polityka zagraniczna USA rozumiana w kategoriach militarnych, a procesem ekonomicznym jest makroekonomia gospodarki USA. Zjawiska polityczne oraz zjawiska ekonomiczne zostały przedstawione jako cykle, a następnie przebadane zostały pod względem korelacji: w pierwszej kolejności intuicyjnie i percepcyjnie, a następnie ekonometrycznie.
EN
The research described in the paper explores the links between political and economic processes. The correlation was detected at the international level in the politics and economics of the United States. U.S. foreign policy viewed in terms of the military constitutes the political process, while the economic process is the macroeconomic situation in the U.S. economy. Political events and economic phenomena are presented in the shape of cycles, which are then examined in terms of correlations: first intuitively and perceptually, then econometrically.
PL
W artykule poddano ocenie związki rynku kredytowego z sektorem rolnym. Podniesiono znaczeni niedoskonałości w alokacji zasobów za pośrednictwem rynku kredytowego. Zwrócono uwagę zarówno na specyfikę samego rolnictwa, jak i warunków zewnętrznych, jakie zostały ukształtowane w wyniku procesu globalizacji. Zbadano skutki oddziaływania wybranych wskaźników makroekonomicznych na dostosowania w zakresie stopy procentowej przeliczonej za pośrednictwem zmian cen produktów rolnych. Okres badawczy obejmował lata 1990-2010. Przeprowadzone rozważania pozwoliły wyróżnić grupę czynników oddziałujących na warunki kształtowania kosztów pozyskania pieniądza kredytowego. Przeanalizowano charakter występujących zależności. Wykazano odmienne znaczenie poszczególnych relacji.
EN
In this paper we have evaluated the relationship of the credit market to the agricultural sector. The weakness of appropriate resource allocation from the credit market has been emphasized. We paid attention both to the external environment of agriculture itself, as well as to the way it has been shaped as a result of the process of globalization. The effect was examined of the influence of particular macroeconomic indicators adjusted according to the range of the interest rate as a result of change in the price of agricultural products. The period of the research covered the years 1990-2010. A discussion was carried out to allow for the setting apart of factors that influenced conditions which shaped the cost of financial loans and credit. The character of dependencies or related factors were analysed. The different significance of individual accounts was shown.
RU
В статье была проведена оценка связи кредитного рынка с агросектором. Поднято значение несовершенства в аллокации ресурсов посредством кредитного рынка. Обращено внимание на специфику как самого сельского хозяйства, так и внешних условий , которые сформировались в результате процесса глобализации. Исследованы последствия воздействия некоторых макроэкономических показателей на регуляции в сфере процентной ставки, пересчитываемой при помощи изменения цен сельскохозяйственных продуктов. Исследуемый период охватывал 1990-2010 года. Проведенные рассуждения предоставили возможность выделить группу факторов воздействующих на условия формирования издержек на получение кредитных денег. Проанализирован характер существующих зависимостей. Показано различное значение отдельных реляций.
EN
The paper aims to contribute to macroeconomic and methodological discourse on the concept of a green economy from the perspective of sustainable development. The authors hypothesize that the legitimacy and cognitive effectiveness (“heuristic fertility”) of the green economy concept and the effective implementation of its principles are closely related to intersubjective methodological discourse in this area. In their research, the authors use recent methodology advances, referring to various constructivist approaches and providing a critical analysis of the so-called correspondence approach. The article juxtaposes the macroeconomic context of research into the green economy and the knowledge-based economy (KBE) with the theory of sustainable development. The authors propose a wider approach to the KBE, taking into account axiological aspects and cultural processes accompanying the creation of knowledge and making the green economy take different forms in various countries. The authors argue that a knowledge-based economy is an open, complex and dynamic subsystem in which qualitative changes are triggered by the wisdom of units capable of promoting more efficient and better solutions through a broader cognitive perspective. Such a definition of KBE implies the need to discover and understand various subtle links between the economy and other subsystems: environmental and social. Economic activity needs to be adapted to the potential of these subsystems, which is particularly important from the perspective of the green economy. This creates a situation in which the rational actions of individuals are not only based on simple arithmetic calculations but also refer to ethical value judgments.
PL
Celem artykułu jest makroekonomiczno-metodologiczny dyskurs wokół pojęcia zielonej gospodarki z perspektywy zrównoważonego rozwoju. Prowadzone rozważania koncentrują się wokół postawionej przez autorów hipotezy, zgodnie z którą prawomocność i efektywność poznawcza koncepcji zielonej gospodarki oraz efektywna realizacja jej zadań i zasad pozostają w ścisłym związku z intersubiektywnym metodologicznym dyskursem w tym obszarze, czyli innymi słowy, spełniają wymogi współczesnej filozofii nauki. Autorzy w swoich badaniach wykorzystują najnowocześniejsze osiągnięcia metodologii nauk, odwołując się do podejścia konstruktywistycznego oraz przedstawiając krytyczną analizę podejścia korespondencyjnego. Ponadto makroekonomiczny kontekst badań dotyczący gospodarki opartej na wiedzy oraz znaczenia w niej zielonej gospodarki, osadzają w teorii zrównoważonego rozwoju, proponując szersze niż dotychczas ujęcie GOW, uwzględniające aspekty aksjologiczne oraz procesy kulturowe w tworzeniu wiedzy, a tym samym oddziaływujące na postać zielonej gospodarki w konkretnym kraju. Jak wykazują autorzy, gospodarka oparta na wiedzy jest otwartym, złożonym i dynamicznym podsystemem universum, w którym zmiany jakościowe są wyzwalane dzięki mądrości jednostek, zdolnych do promowania efektywniejszych i lepszych rozwiązań, dzięki szerszej perspektywie poznawczej. Taka definicja GOW implikuje rozumienie i podjęcie odpowiedzialności za odkrywanie subtelnych powiązań pomiędzy gospodarką, a pozostałymi subsystemami: środowiskowym i społecznym, tak aby dostosować aktywność gospodarczą do potencjału tychże podsystemów, co ma szczególne znaczenie z perspektywy zielonej gospodarki. To powoduje, iż racjonalne działania jednostek oparte są nie tylko na prostej, arytmetycznej kalkulacji użyteczności, ale również odwołują się do etycznych sądów wartościujących.
EN
The work shows the effect of macroeconomic phenomena on the financial system with emphasis on the growing importance of banks in the economic environment. The aim of the work is to contribute to the existing debate on the impact of macroeconomic phenomena on the financial system with emphasis on the growing importance of banks in the economic environment. Major contributions to the discussion are new threats for the banking activity and regulatory changes aimed at increasing the stability of the financial system. Due to the theoretical nature of the problem, the research methodology used in the publication is based on a literature review of theoretical works and analysis of the results of research carried out by institutions supervising the financial market in the EU. For a long time the importance of the financial sector in macroeconomics was marginalized and reduced to that of an institution contributing solely towards assuring cash flows and streamlining the flow of goods. The beginning of the 21st century in macroeconomics is largely associated with economic disturbances arising from the participation of financial institutions. The size and complexity of the financial sector has given rise to a complex network of links between financial institutions along with the relationships between financial institutions and enterprises. Unreliability of resistance management methods protecting banks against risk factors, employed before the emergence of 2007/08 crisis, prompted the development of new mechanisms that would secure the financial sector from the next financial crisis. Proposed by the IMF, the new solution consists in testing banks' resilience to extremely adverse economic circumstances. However, financial institutions of particular import for the stability of the financial system will continue to generate large systemic risk, even if they meet the new prudential regulations. Therefore, it is necessary to find a solution to stabilize the growth of bank assets with the simultaneous shift of responsibility towards systemically important financial institutions.
PL
Praca przedstawia wpływ zjawisk makroekonomicznych na system finansowy wraz ze zwróceniem uwagi na wzrost znaczenia banków w otoczeniu ekonomicznym. Celem pracy jest wkład do istniejącej debaty naukowej w sprawie wpływu zjawisk makroekonomicznych na system finansowy z naciskiem na rosnące znaczenie banków w otoczenia gospodarczego. Znaczącym udziałem wniesionym do dyskusji są nowe zagrożenia dla działalności bankowej oraz zmiany regulacyjne mające na celu zwiększenie stabilności systemu finansowego. Ze względu na teoretyczny charakter problemu metodologia badawcza zastosowana w publikacji oparta jest na przeglądzie literatury prac teoretycznych oraz analizie wyników z badań przeprowadzonych przez instytucje nadzorujące rynek finansowy w UE. Przez długi okres czasu znaczenie sektora finansowego w makroekonomii było marginalizowane do poziomu instytucji tylko umożliwiającej przepływy pieniężne oraz usprawniającej przepływ towarowy. Początek XXI wieku w makroekonomii w dużym stopniu związany jest z zaburzeniami gospodarczymi powstałymi przy udziale instytucji finansowych. Wielkość oraz złożoność sektora finansowego spowodowało powstanie skomplikowanej sieci powiązań, wzajemnych zależności w relacjach między instytucjami finansowymi oraz w relacjach miedzy instytucjami finansowymi a przedsiębiorstwami. Zawodność metod zarządzania odpornością banków na czynniki ryzyka stosowana przed kryzysem lat 2007-2008 wymusiła opracowanie nowych mechanizmów mogących uchronić sektor finansowy przed następnym kryzysem finansowym. Nowym rozwiązaniem zaproponowanym przez IMF jest przeprowadzanie testów odporności banków na skrajnie niekorzystne wydarzenia ekonomiczne. Jednakże instytucje finansowe o szczególnym znaczeniu dla stabilności systemu finansowego nawet w przypadku spełnienia nowych regulacji ostrożnościowych będą w dalszym ciągu generować duże ryzyko systemowe. Dlatego konieczne jest znalezienia rozwiania systemowego dla ustabilizowania wzrostu aktywów bankowych wraz z przesunięciem odpowiedzialności w kierunku systemowo ważnych instytucji finansowych.
18
63%
EN
This article presents an overview and critique of the two leading macroeconomic approaches from the last 70 years: reasoning using high-level aggregates detached from individuals and their choices, and modeling using so-called microfoundations. We judge the validity of both methods, showing their inherent limits and deficiencies as explanatory and predictive tools of economics. We also underline several vital improvements, which are required if the models are supposed to guide policy decisions – even if this means a more modest and less conceited approach.
EN
In 2022−2023, Russia’s economic situation was dynamic and challenging. Russia’s aggression against Ukraine and the introduction of economic sanctions by Western countries have had a significant impact on the Russian economy. As a result of the aggression against Ukraine and the prioritization of the financing of the war effort, the Russian budget for 2022 was significantly increased, leading to a large budget deficit. Russia’s public debt increased significantly during the year, reaching 17.2% of GDP. This represents a significant increase compared to the previous year. Despite the sanctions imposed, Russia had a favourable balance of payments, mainly due to exports of raw materials, especially oil and natural gas. Russia’s international currency position was at the level of USD 770 billion. Russia’s foreign debt decreased in 2022, mainly due to loan repayments. However, the structure of this debt varies. Despite the sanctions, Russia has maintained significant foreign trade, gaining new trading partners such as China and Turkey. Russia has changed the direction of its energy exports, limiting exports to the EU and increasing them to countries such as China and India.Despite the stabilization of the economic situation in 2023, Russia still faces challenges related to sanctions and restrictions on international trade. Russia’s economic future remains uncertain. This description of Russia’s economic situation in 2022−2023 shows the complicated situation of the country, which has to deal with the challenges of hostilities and international sanctions.
PL
W latach 2022–2023 sytuacja gospodarcza Rosji była dynamiczna i pełna wyzwań. Jej agresja na Ukrainę i wprowadzenie sankcji gospodarczych przez kraje zachodnie miały istotny wpływ na rosyjską gospodarkę. W wyniku ataku na Ukrainę i priorytetowego traktowania finansowania działań wojennych, rosyjski budżet na 2022 r. został znacząco zwiększony, prowadząc do dużego deficytu budżetowego. Dług publiczny Rosji wzrósł znacząco w ciągu roku, osiągając poziom 17,2% PKB. To oznacza znaczny wzrost w porównaniu z poprzednim rokiem. Rosja, mimo wprowadzonych sankcji, miała korzystny bilans płatniczy, głównie dzięki eksportowi surowców, zwłaszcza ropy naftowej i gazu ziemnego. Jej międzynarodowa pozycja walutowa była na poziomie 770 mld USD, a zadłużenie zagraniczne zmniejszyło się w 2022 r., głównie z powodu spłaty kredytów. Jednak struktura tego zadłużenia jest zróżnicowana. Pomimo sankcji Rosja utrzymała znaczący handel zagraniczny, zyskując nowych partnerów handlowych (np. Chiny i Turcję). Zmieniła także kierunki eksportu surowców energetycznych, ograniczając eksport do Unii Europejskiej i zwiększając go do krajów takich jak Chiny i Indie.Pomimo stabilizacji sytuacji gospodarczej w 2023 r., Rosja nadal staje przed wyzwaniami związanymi z sankcjami i ograniczeniami w handlu międzynarodowym. Jej przyszłość gospodarcza pozostaje niepewna. Ten opis sytuacji gospodarczej Rosji w latach 2022–2023 pokazuje skomplikowaną sytuację tego kraju na tle prowadzonych działań wojennymi i nałożonych sankcji międzynarodowych.
PL
Trwający w latach 1995–2007 boom mieszkaniowy miał wpływ na politykę banków odnośnie udzielania kredytów. Banki zwiększały akcję kredytową i zmniejszały stopę rezerw. Stały się bardziej chętne do udzielania kredytów hipotecznych (UK House Prices). Była to sytuacja bardzo niebezpieczna, gdyż w przypadku wystąpienia kryzysu mogła poważnie zagrozić płynności finansowej instytucji z rynku finansowego na rynku angielskim.
EN
The ongoing from 1995 to 2007 housing boom had an impact on the policy of banks for lending. Banks increased lending and reduced the reserve ratio. Have become more willing to lend mortgage (UK House Prices). It was a very dangerous situation, because in the event of a crisis, could seriously jeopardize the financial liquidity of the financial market institutions on the English market.
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.