Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 14

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  metodologia teorii ugruntowanej
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
W artykule postawiono pytanie o możliwość wykorzystania teorii Margaret S. Archer w procesie generowania teorii ugruntowanej. Szczególnie interesuje mnie możliwość przyjęcia założeń krytycznego realizmu (zakładającego m.in. istnienie obiektywnej rzeczywistości i możliwości jej poznania) i koncepcji człowieka zawartej w pismach brytyjskiej socjolog. Zalecenia ograniczenia prekonceptualizacji, które leży u podstaw metodologii zdaje się wykluczać taką możliwość. Jednak prace tzw. teoretyków ugruntowanych drugiej generacji pisane sa już z pełną świadomością istnienia podobnych założeń, przynajmniej na poziomie ontologicznym i epistemologicznym. Wspomniane prace zmierzają jednak w stronę konstruktywizmu i postmodernizmu. Założenia na wybranych poziomach możemy również zidentyfikować u teoretyków ugruntowanych pierwszej generacji - Starussa i Glasera. Pierwszy z nich, ukierunkowany przez interakcjonizm symboliczny jest bardziej podatny na tendencje postmodernistyczne (zdaniem A. Clarke'a), drugi pozostaje na stanowisku realizmu, wierząc w istnienie obiektywnego świata i możliwości jego poznania. Rozważania na temat wykorzystania koncepcji refleksyjności M.S. Archer zilustruję przykładem własnych badań prowadzonych zgodnie z metodologią teorii ugruntowanej wśród liderów organizacji węgierskich mniejszości narodowych. W efekcie analizy powstała tzw. koncepcja kondycji mniejszościowej, będąca ukształtowaną przez warunki sytuacyjne tendencją do działania w okreslony sposób, zaobserwowaną właśnie u członków wspólnot mniejszościowych. Jednak uporządkowana analiza brytyjskiej socjolog pokazała, które elementy kondycji mniejszościowej nie były doprecyzowane i jakie pytania nie zostały zadane. Taka konfrontacja potrzebna jest przede wszystkim na etapie tzw. powrotu do biblioteki. Jest z pewnością pouczająca i uwrazliwiająca, należy wystrzegać się przy tym oczywiście nadmiernego sugerowania się gotową teorią, podtrzymując rekomendowany przez Straussa i Glasera "kontekst odrycia".
EN
Since the publication of Barney Glaser and Anselm L. Strauss’ major work, the principles of the authors’ methodology have been used in hundreds of research projects and tested in various field situations. A lively debate taking place among practitioners has revealed a variety of their worldviews, stances, and assumptions that underlie research ventures. It is these factors among other things that led to the emergence of different variants of grounded theory methodology. Today, half a century after the publication of the said work, people beginning their adventure with GTM can – and should – make an informed decision as to the type of GTM that they prefer to use. One obvious advantage of this situation is the fact that many field dilemmas have already been articulated in the source literature, which is why one does not have to confront them in the field on their own. The richness and diversity also applies to substantive areas; the usefulness of GTM is being discovered by researchers of various backgrounds and provenances. Apparently, general interest in methodology is not waning. The volume herein presents some of the questions and matters that are the subject of animated discussions among those researchers who are inspired by the aforementioned perspective.
PL
Od momentu ukazania się publikacji B. Glasera i A. L. Straussa zasady ich metodologii wykorzystano w setkach projektów badawczych, przetestowano w rozmaitych sytuacjach w terenie. Prowadzona wśród praktyków ożywiona debata ujawniła rozmaitość ich światopoglądów i założeń leżących u podstaw badawczych przedsięwzięć. Między innymi te czynniki doprowadziły do wyłonienia się różnych odmian metodologii teorii ugruntowanej. Dziś, pół wieku od momentu opublikowania dzieła, osoby rozpoczynające przygodę z MTU mogą i muszą podjąć świadomą decyzję preferowanego kierunku. Niewątpliwą zaletą tej sytuacji jest to, że wiele dylematów terenowych zostało już wyartykułowanych w literaturze i nie trzeba się z nimi mierzyć samotnie w terenie. Bogactwo i zróżnicowanie dotyczy także obszarów rzeczowych – przydatność MTU jest odkrywana wśród badaczy rozmaitych proweniencji. Najwyraźniej zainteresowanie metodologią nie słabnie; przekazywany do rąk Czytelników tom prezentuje niektóre przedmioty debaty żywotne wśród badaczy inspirujących się wspomnianą perspektywą.
PL
W artykule omówiono cztery główne strategie badawcze używane w socjologii wizualnej z użyciem fotografii: (1) fotografowanie jako podstawowe działanie badacza plus analiza materiałów wywołanych; (2) fotografie jako materiały zastane, przedstawiające określone obiekty o znaczeniu społecznym; (3) fotografie jako materiały zastane powiązane z materiałami wywołanymi, to jest z narracjami i komentarzami dokonanymi przez respondentów odnośnie pokazywanych im zdjęć; (4) użycie fotografii jako dowodu podpierającego wnioski, lub jako ilustracji dla wniosków uzyskanych z badań, w których głównymi danymi empirycznymi są teksty werbalne lub liczby. W odniesieniu do tych strategii przeanalizowano możliwości wykorzystania obrazu fotograficznego w jakościowej strategii badawczo – analitycznej zwanej metodologią teorii ugruntowanej.
EN
In the field of social sciences and humanities in Poland, academic research on the problem of deafblindness is undertaken sporadically. Deafblindness is regarded as a difficult subject of scientific research. The article tries to bring closer and understand how deafblindness organizes the social world of representatives of the studied environment, as well as what methods and strategies of coping with everyday life are undertaken by deafblind people. This study presents deafblindness as an experience that often excludes people suffering from this complex disability from the scope of influence of non-governmental organizations, and at the same time makes the possibility of their cooperation with social welfare institutions particularly problematic. Referring to the invisibility / institutional and organizational hiddenness of deafblind people, the article shows their complicated situation as a (in)visible and (in)audible group of people with disabilities.
PL
Na gruncie nauk społecznych oraz humanistycznych w Polsce badania akademickie nad problemem głuchoślepoty podejmowane są sporadycznie. Głuchoślepota traktowana jest jako trudny przedmiot badań naukowych. Artykuł stara się przybliżyć i zrozumieć jak głuchoślepota organizuje świat społeczny reprezentantów badanego środowiska, a także jakie sposoby oraz strategie radzenia sobie w życiu codziennym podejmują osoby głuchoniewidome. Niniejsze opracowanie ukazuje głuchoślepotę jako doświadczenie, które niejednokrotnie wyklucza osoby dotknięte tą złożoną niepełnosprawnością z zakresu oddziaływania organizacji pozarządowych, a jednocześnie czyni szczególnie problematyczną możliwość ich współdziałania z instytucjami pomocy społecznej. Odnosząc się do niewidoczności/ukrytości instytucjonalnej i organizacyjnej osób głuchoniewidomych artykuł ukazuje ich skomplikowaną sytuację jako (nie)widocznej i (nie)słyszalnej grupy osób z niepełnosprawnością.
PL
Artykuł ma charakter przeglądowy. Omawiane są w nim przejawy i uwarunkowania szerokiego stosowania metodologii teorii ugruntowanej w badaniach socjologicznych. Popularności metodologii w badaniach jakościowych towarzyszy jej wewnętrzne różnicowanie i jednocześnie próby odszukania zbioru podstawowych cech przesądzających o jej swoistości. W tym kontekście omawiane są analizy Jane C. Hood, która dokonuje porównania metodologii teorii ugruntowanej do „typowej, indukcyjnej metody jakościowej”. Zróżnicowania metodologii upatruje się za Kathy Charmaz i Antony Bryantem w odmiennych propozycjach rozwiązania dylematów metodologii teorii ugruntowanej, które związane są z odmiennymi sposobami rozumienia ugruntowania, natury danych, podejścia wobec indukcji, dedukcji i abdukcji, problemu wrażliwości teoretycznej, formalizacji analizy danych, problemu weryfikacji, wykorzystywania literatury przedmiotu i związku metodologii z interakcjonizmem symbolicznym.
EN
The paper addresses the symptoms and conditions of the widespread use of the grounded theory methodology in sociological research. The pre-eminence of this methodology among qualitative methods is accompanied by its internal differentiation and at the same time efforts to find a set of its key features. In this context, a comparison of the grounded theory and the „typical inductive qualitative method” by Jane C. Hood is presented. Following Kathy Charmaz and Antony Bryant the different versions of the grounded theory methodology are seen as a result of different ways of solving the grounded theory dilemmas and perplexities: the problem what is grounded in the grounded theory methodology, ways in which the term of data is understood, the approach to induction, deduction and abduction, the problem of the theoretical sensitivity, the problems of formalization of data analysis, the problem of verification, use of the literature and the relationship between the grounded theory methodology and Symbolic Interactionism.
EN
The article offers a preliminary investigation into the process of the reception of grounded theory methodology in Poland, with the special consideration of perspectives proposed by three sociologists in particular, namely Professor Krzysztof Konecki, Professor Marek Gorzko, and Professor Elżbieta Zakrzewska-Manterys. The interviews with the said researchers referred to the beginnings of their research (inspirations, mentors, the environment), the diagnosis with regard to the current state of affairs (environmental issues, the level of research conducted according to GTM, thematic gaps), and predictions (directions of further development, important perspectives). In reference to the processual dimension of the GTM reception, questions were raised as to both past and future challenges faced by GTM practitioners, the evolution of their approach to the GTM principles and strategies, as well as turning points in the sociologists’ research work. As it turns out, the community dealing with GTM in Poland does not constitute a social world, nor is it a nationwide environment. Rather, it consists of a tight group focused around Professor Konecki on the one hand, and individual researchers from other academic centers on the other.
PL
W artykule podjęto próbę wstępnego prześledzenia procesu recepcji metodologii teorii ugruntowanej w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem perspektyw trojga socjologów: prof. Krzysztofa Koneckiego, prof. Marka Gorzki i prof. Elżbiety Zakrzewskiej-Manterys. W wywiadach z wyżej wymienionymi badaczami odnoszono się do początków pracy (inspiracje, mentorzy i środowisko), stawiano diagnozę co do stanu obecnego (kwestie środowiskowe, poziom prowadzonych według MTU badań, luki tematyczne) oraz przewidywań (kierunki rozwoju, ważne perspektywy). W odniesieniu do wymiaru procesualnego recepcji poruszono kwestię wyzwań stających w przeszłości i obecnie na drodze praktyków MTU, ewolucji podejścia do jej zasad i strategii, a także punktów zwrotnych w pracy badawczej. Jak się okazuje, zbiorowość zajmująca się MTU w Polsce nie jest społecznym światem ani ogólnokrajowym środowiskiem; składa się raczej z silnej grupy wokół profesora Koneckiego oraz indywidualnych badaczy z innych ośrodków.
PL
W niniejszym artykule dokonano rekonstrukcji etapów kariery wolontariuszy. W wyniku analizy danych wyróżniono trzy etapy kariery wolontariackiej: przygotowawczy, instytucjonalizacji oraz – potencjalną – profesjonalizację. Zrekonstruowano także warunki i konteksty ich występowania. Opisano typowe wzory karier wolontariuszy: uwzorowany schemat działania wraz z jego wariantami – „etosowym” i „instytucjonalno-pragmatycznym”, posttrajektoryjny, dojrzałego uczestnictwa oraz oparty na przemianie. W jakościowym badaniu socjologicznym wykorzystano transkrypcje narracyjnych wywiadów biograficznych. Dane były analizowane zgodnie z procedurami klasycznej wersji metodologii teorii ugruntowanej. Wykorzystano również niektóre schematy i pojęcia znane z analiz biograficznych autorstwa Firtza Schützego.
EN
The article is intended to reconstruct the career stages of volunteers. As a result of the biographical data analysis, three stages of the volunteering career were outlined: preparation, institutionalization, and, potentially, professionalization. The conditions and contexts of their occurrence were also reconstructed. Secondly, the patterns of volunteering careers were described, namely, the ‘structured action scheme’ with its ‘axiological’ and ‘pragmatic’ variants; a ‘post-trajectory’ pattern, and the pattern of ‘mature participation’ and ‘biographical metamorphosis’. In this qualitative sociological study, transcriptions of narrative biographical interviews were analyzed. The procedures of the classic version of the grounded theory methodology were applied. Some concepts developed by Fritz Schütze in the field of the biographical analysis were also used.
PL
Tekst zawiera omówienie książki Barry’ego Gibsona i Jana Hartmana Rediscovering Grounded Theory (2014) na tle dyskusji w obrębie metodologii teorii ugruntowanej. Szczególna uwaga poświęcona jest próbie rekonstrukcji „oryginalnej wersji” teorii ugruntowanej dokonanej przez autorów i związków tej metodologii z wyobraźnią socjologiczną oraz dyskusji, jakiej Gibson i Hartman poddają główne założenia konstruktywistycznej teorii ugruntowanej.
EN
The paper provides an overview of the book Rediscovering Grounded Theory (2014) by Barry Gibson and John Hartman on the background of discussions within the grounded theory methodology. Particular attention is devoted to the reconstruction of the “original version” of grounded theory made by the authors and how this methodology is related to sociological imagination. The paper also briefly presents Gibson and Hartman’s discussion on the main assumptions of constructivist grounded theory.
PL
W artykule przedstawione zostały współczesne warianty metodologii teorii ugruntowanej. Krótko przedstawiono: analizę poprzez różnicowanie wymiarów, metodologię teorii ugruntowanej w wydaniu Juliet Corbin, analizę sytuacyjną Adele E. Clarke oraz konstruktywistyczną teorię ugruntowaną Kathy Charmaz. Te odmiany teorii ugruntowanej, wyraźnie nawiązując do tradycji pragmatyzmu i interakcjonizmu, stanowią jednocześnie próbę zinterpretowania teorii ugruntowanej w świetle idei postmodernistycznych.
EN
This article addresses contemporary versions of grounded theory methodology. Dimensional analysis, Juliet Corbin's grounded theory methodology, situational analysis by Adele Clarke and constructivist grounded theory by Kathy Charmaz are discussed briefly. Each of these versions of grounded theory methodology explicitly draws on American pragmatism and symbolic interactionism and at the same time constitute an attempt at repositioning grounded theory in the light of postmodern philosophical and epistemological challenges.
PL
Przedmiotem rozważań w artykule jest problem związku myślenia twórczego z procedurami metodologicznymi. Jest on rozpatrywany na konkretnym przykładzie postulowanego przez metodologię teorii ugruntowanej przypadku bezpośredniego generowania pojęć wprost z danych, interpretowanego jako egzemplifikacja myślenia abdukcyjnego. Omówione zostały zaproponowane przez badaczy z kręgu metodologii teorii ugruntowanej procedury wspomagające kreatywność (odkrywanie): dwoisty charakter myślenia – racjonalny i swobodny (Karen Locke), usuwanie blokad kreatywności i nastawienie „cierpliwości” (Barney G. Glaser) oraz techniki teoretycznych porównań i zadawania pytań (Anselm L. Strauss).
EN
In the paper the problem of relationship between creative thinking and methodological procedures is discussed. It is dealt with as a specific example of a concepts generation from data (accordingly with postulates of the grounded theory methodology) interpreted as an exemplification of abductive thinking. There are some procedures aimed to enhance creativity (discovery) proposed by the grounded theorists that are discussed in the paper such as: double-thinking – rational and free-playing (Karen Locke), removal of creativity blocks and attitude of “patience” (Barney G. Glaser), and techniques of theoretical comparisons and questioning (Anselm L. Strauss).
EN
The article raises the problem of conflicting axionormative models, diagnosing the phenomenon of anomie in the system of science in Poland. The content of the paper is based on in-depth interviews with experts who work in the system of science (scientists, research project leaders, scientific editors-in-chief) and experts who cooperate with scientists (scientific journalists, administrative management staff). The article recalls the concepts of post-academic and post-normal science, ethical “declarative” models, as well as diverse models of “factual” cultures, demonstrated in many ethical and non-ethical actions. The article identifies areas of normative contrasts related to scientific policies which correspond with the processes of science globalization, as well as ways of doing research, additionally determined by scientific mobility. The presented paper deepens the understanding of the changing normative patters in the system of science from the grassroots perspective, with the application of the humanistic coefficient.
PL
Artykuł podnosi problem sprzecznych modeli aksjonormatywnych, diagnozując zjawisko anomii w systemie nauki w Polsce. Treść artykułu oparta jest o wyniki wywiadów pogłębionych z ekspertami pracującymi w systemie nauki (naukowcami, kierownikami projektów badawczych, redaktorami czasopism naukowych) i ekspertami współpracującymi z naukowcami (dziennikarze naukowi, pracownicy administracyjni szczebla zarządzającego). Artykuł przywołuje koncepcje nauki postakademickiej i postnormalnej, etycznych modeli deklaratywnych i zróżnicowanych modeli kultur de facto realizowanych w formie rozmaitych działań, etycznych i nieetycznych. Artykuł identyfikuje obszary kontrastów normatywnych dotyczących polityk naukowych, wpisujących się w procesy globalizowania nauki oraz sposobów uprawiania nauki determinowanych między innymi przez mobilność naukową. Prezentowany artykuł pogłębia rozumienie zmieniających się normatywnych wzorów w systemie nauki z perspektywy oddolnej, z zastosowaniem współczynnika humanistycznego.
EN
The article is an attempt to present the reflection models concerning working with students, which were constructed based on the analysis of the data gathered in a research project. I focused on providing the answer to the question of how doing reflection on working with students is documented in the narration of the research participants, i.e. early education teachers. I also tried to reconstruct a specific reflection way, which was created and followed by the interviewees. I tried to consider such aspects as: what triggers reflection?; how does reflection proceed?; what does it lead to?; when does doing reflection end? Moreover, I presented a strategy which was documented in the empirical data, and which the research participants used in order to stimulate their own thinking process, and named it talking for thinking. I emphasised the methodological solutions which were used in the research, i.e. an episodic interview and the grounded theory from the perspective of K. Charmaz. I took account of the following theories which allowed me to build a theoretical framework for thinking about reflection and methodological proceeding: constructivism from the perspective of H. Berner, N. Goodman and K. J. Gergen; the constructivist model of cognition and the non-classical sociology of knowledge from the perspective of A. Zybertowicz, A. Gidden’s structuration theory, H. Blumer and E. Goffman’s symbolic interactionism, phenomenology from the perspective of E. Husserl, P. L. Berger and T. Luckmann, and A. Schütz, J. Burner’s sociocultural approach, J. Dewey’s concept of reflective thinking, J. Kozielecki’s concept of human cognition and E. J. Langer’s notions of mindfulness and mindlessness. In the paper, I made an attempt to create a cultural space for considerations about early education teachers’ reflection concerning working with students.
PL
W niniejszym artykule przedstawiłam modele refleksji dotyczącej pracy z uczniami, które stworzyłam na podstawie danych uzyskanych w ramach zrealizowanego projektu badawczego. Skoncentrowałam się na udzieleniu odpowiedzi na pytanie, jak przejawia się namysł w odniesieniu do pracy z uczniami w narracjach nauczycieli wczesnej edukacji. Zrekonstruowałam swoistą drogę zastanawiania się, którą kreowali rozmówcy. Starałam się uwzględnić takie aspekty, jak: czym inicjowany jest namysł?; w jaki sposób on przebiega?; do czego prowadzi?; w którym momencie refleksja się kończy? Przedstawiłam także ujawniającą się w materiale empirycznym strategię, za pośrednictwem której uczestnicy projektu stymulowali własny proces myślenia, nazwaną „mówieniem dla myślenia”. Zaakcentowałam zastosowane rozwiązania metodologiczne, tj. wywiad epizodyczny i metodologię teorii ugruntowanej w danych w ujęciu K. Charmaz. Uwzględniłam także wybrane stanowiska przedstawicieli fenomenologii i konstruktywistycznego nurtu w naukach społecznych. Zależało mi, aby tekst stworzył przestrzeń kulturową dla rozważań o namyśle nauczycieli wczesnej edukacji dotyczącym pracy z uczniami.
PL
Celem artykułu jest prezentacja informacji zawartych na blogach i stronach internetowych prowadzonych przez niepełnosprawnych sportowców. W badaniach wykorzystana została jakościowa analiza treści oparta na procedurach metodologii teorii ugruntowanej. Prowadzone badania skupiały się na poszukiwaniu związków, jakie mogą istnieć pomiędzy wygenerowanymi kategoriami, reprezentującymi różne wątki tematyczne. Stanowiło to podstawę do poszukiwania powtarzających się wzorców w danych oraz generowania hipotez, co w efekcie umożliwiło udzielenie odpowiedzi na wcześniej postawione pytania badawcze odnoszące się do treści zamieszczanych przez badane osoby na prowadzonych przez siebie blogach i stronach internetowych.
EN
The aim of the article is to present the information contained on blogs and websites run by disabled athletes. The study used qualitative content analysis which was based on grounded theory procedures. The research focused on searching for relationships that may exist between the generated categories representing different themes. That was the basis to search for recurring patterns in the data and to generate hypotheses, which in turn made it possible to answer the research questions raised earlier and relating to the content posted by the examined individuals on their blogs and websites.
PL
W literaturze przedmiotu rozpoczęcie świadczenia usług seksualnych traktowane jest często jako efekt pojedynczej decyzji wynikającej ze splotu uwarunkowań społecznych, ekonomicznych czy psychologicznych. Znalezienie czynników odpowiedzialnych za wejście na drogę prostytucji staje się wobec tego podstawowym celem badań empirycznych (szczególnie ilościowych). Jednocześnie zdecydowanie mniej uwagi poświęca się procesom adaptacji i socjalizacji wtórnej, które zachodzą w pierwszym okresie świadczenia usług seksualnych poprzez intensywne interakcje nowicjuszki z innymi aktorami współtworzącymi ów świat społeczny. Celem artykułu jest analiza tych subprocesów, składających się na proces budowania zaangażowania w pracę seksualną, ze szczególnym uwzględnieniem jego kolektywnego wymiaru w kontekście agencji towarzyskich. Artykuł opiera się na jakościowych badaniach terenowych prowadzonych wśród pracownic agencji towarzyskich w jednym z dużych miast Polski. Zgromadzone dane analizowane były zgodnie z procedurami metodologii teorii ugruntowanej.
EN
In the literature on the subject, the beginning of providing sexual services is often regarded as an effect of one decision arising from a collection of social, economic, or psychological conditions. Therefore, identifying the factors behind choosing a path to prostitution becomes the basic aim for empirical studies (especially the quantitative ones). At the same time, considerably less attention is paid to the processes such as adaptation and secondary socialization, which take place in the initial stage of providing sexual services—through intensive interactions the novice has with other actors that co-create the social world at hand. The article is aimed at analyzing the above-mentioned sub-processes, which form the process of engaging in sex work, with special emphasis put on its collective dimension within the context of escort agencies.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.